Sygnatura akt I Ns 494/15

POSTANOWIENIE

Dnia 04 sierpnia 2017r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący SSR Zenon Węcławik

Protokolant: Aneta Bącal

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2017r. w Kamiennej Górze na posiedzeniu jawnym

sprawy z wniosku M. M.

przy udziale A. M.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I. ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy M. M. i uczestniczki postępowania A. M. – poza składnikami majątkowymi objętymi postanowieniem częściowym Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze z dnia 29.01.2016 r., sygn. akt I Ns 494/15 – wchodzą:

1/ meble pokojowe, kuchenne, sypialniane i przedpokoju – o wartości łącznej 7.500,00 zł,

2/ lodówka, kuchenka elektryczno-gazowa i zmywarka do naczyń – o wartości łącznej 1.000,00 zł,

3/ telewizor P. (...) – o wartości 600,00 zł,

4/ drabina aluminiowa 6m – o wartości 150,00 zł,

5/ kosiarka spalinowa wózkowa – o wartości 300,00 zł,

6/ bagażnik samochodowy – o wartości 700,00 zł,

7/ przedłużacz 50 m bębnowy - o wartości 50,00 zł,

8/ sztychówka o wartości 100,00 zł,

9/ wąż 10 m do wody – o wartości 21,90 zł,

10/ rower szosowy damski (...) - o wartości 100,00 zł,

11/ odkurzacz – o wartości 170,00 zł,

12/ wierzytelność z tytułu sprzedaży kompresora – o wartości 500,00 zł,

13/ wiertarka – o wartości 100,00 zł,

14/ mieszadło – o wartości 40,00 zł,

15/ łopata-szufla – o wartości 60,00 zł,

16/ szlifierka kątowa – o wartości 40,00 zł,

17/ przedłużacz zwykły 20 m – o wartości 50,00 zł,

18/ nawigacja samochodowa – o wartości 150,00 zł,

19/ rower szosowy górski – o wartości 150,00 zł,

20/ prostownik i lewarek – o łącznej wartości 150,00 zł,

21/ zestaw wierteł – o wartości 100,00 zł,

22/ kanister 30L – o wartości 50,00 zł,

23/ altana ogrodowa – o wartości 2.000,00 zł,

24/ sprzęt do ćwiczeń ( hantle, gryf i worek ) – o wartości 300,00 zł,

25/ odkurzacz o wartości 180,00 zł,

- to jest majątek o łącznej wartości 14.561,90 zł

II. dokonać podziału majątku wspólnego M. M. i A. M. w ten sposób, że:

1/ składniki majątku opisane w pkt I niniejszego postanowienia pod punktami 1 - 12 o łącznej wartości 11.191,90 zł, przyznać na wyłączną własność i rzecz A. M.,

2/ składniki majątku opisane w pkt I niniejszego postanowienia pod punktami 13 - 25 o łącznej wartości 3.370,00 zł, przyznać na wyłączną własność i rzecz M. M.,

III. zasądzić od uczestniczki postępowania A. M. na rzecz wnioskodawcy M. M. dopłatę w kwocie 3.910,95 zł i rozłożyć ją na sześć rat rocznych w wysokości raty pierwszej 660,95 zł i rat następnych po 650,00 zł, płatnych w terminie do dnia 31 grudnia każdego kolejnego roku, począwszy od 2017 roku, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat,

IV. oddalić wniosek uczestniczki postępowania o zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawcy zwrotu nakładów z majątku osobistego uczestniczki postępowania na majątek wspólny,

V. nakazać stronom wzajemne wydanie składników majątkowych przyznanych im niniejszym postanowieniem,

VI. wypłacić komornikowi sądowemu J. P. od Skarbu Państwa ( kasa Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze ) kwotę 16,72 zł tytułem zwrotu kosztów wezwania świadka,

VII. nakazać wnioskodawcy M. M. uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa ( kasa Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze ) kwoty 8,36 zł tytułem połowy brakującej zaliczki na koszty wezwania świadka,

VIII. nakazać uczestniczce postępowania A. M. uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa ( kasa Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze ) kwoty 8,36 zł tytułem połowy brakującej zaliczki na koszty wezwania świadka,

IX. pozostawić strony przy kosztach postępowania związanych z udziałem każdej z nich w sprawie.

sygn. akt I Ns 494/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawca M. M. i uczestniczka postępowania A. M. domagali się dokonania podziału ich majątku wspólnego, w skład którego ostatecznie zaliczyli zgodnie następujące składniki majątkowe, nie objęte postanowieniem częściowym Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze z dnia 29.01.2016 r., sygn. akt I Ns 494/15:

1/ meble pokojowe, kuchenne, sypialniane i przedpokoju – o wartości 7.500,00 zł,

2/ lodówka, kuchenka elektryczno-gazowa i zmywarka do naczyń – o wartości 1.000,00 zł,

3/ telewizor P. (...) – o wartości 600,00 zł,

4/ drabina aluminiowa 6m – o wartości 150,00 zł,

5/ kosiarka spalinowa wózkowa – o wartości 300,00 zł,

6/ bagażnik samochodowy – o wartości 700,00 zł,

7/ przedłużacz 50 m bębnowy - o wartości 50,00 zł,

8/ sztychówka o wartości 100,00 zł,

9/ wąż 10 m do wody – o wartości 21,90 zł,

10/ rower szosowy damski (...) - o wartości 100,00 zł,

11/ odkurzacz – o wartości 170,00 zł,

12/ wierzytelność z tytułu sprzedaży kompresora – o wartości 500,00 zł,

13/ wiertarka – o wartości 100,00 zł,

14/ mieszadło – o wartości 40,00 zł,

15/ łopata-szufla – o wartości 60,00 zł,

16/ szlifierka kątowa – o wartości 40,00 zł,

17/ przedłużacz zwykły 20 m – o wartości 50,00 zł,

18/ nawigacja samochodowa – o wartości 150,00 zł,

19/ rower szosowy górski – o wartości 150,00 zł,

20/ prostownik i lewarek – o łącznej wartości 150,00 zł,

21/ zestaw wierteł – o wartości 100,00 zł,

22/ kanister 30L – o wartości 50,00 zł,

23/ altana ogrodowa – o wartości 2.000,00 zł,

24/ sprzęt do ćwiczeń ( hantle, gryf i worek ) – o wartości 300,00 zł,

25/ odkurzacz o wartości 180,00 zł,

26/ radio samochodowe – o wartości 100,00 zł,

27/ wyroby z kryształu – o wartości łącznej 100,00 zł.

Poza tym, w toku postępowania A. M. wniosła także o zasądzenie kwoty 2.043,93 zł z tytułu zwrotu połowy wartości nakładów z jej majątku osobistego na majątek wspólny, dokonanych po rozwodzie stron.

Odnośnie podziału majątku wspólnego, wnioskodawca wniósł o przyznanie jemu następujących ruchomości: odkurzacz o wartości 180,00 zł, rower szosowo-górski, prostownik i lewarek, zestaw wierteł, kanister 30L, sprzęt do ćwiczeń ( hantle, gryf i worek ) i nawigacja samochodowa - za dopłatą wyrównującą udział wnioskodawcy, płatną w terminie sześciu lat od prawomocnego zakończenia postępowania, w sześciu ratach rocznych. Zdaniem wnioskodawcy, pozostałe rzeczy ruchome powinny zostać przyznane uczestniczce postępowania. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, iż rzeczy te pozostają we władaniu uczestniczki postępowania i jej służą lub znajdują się we wspólnym mieszkaniu stron w M..

Uczestniczka postępowania A. M., działająca przez zawodowego pełnomocnika, przychyliła się zasadniczo do wskazanego przez wnioskodawcę składu i wartości majątku wspólnego odnośnie mających należeć do niego rzeczy ruchomych. Również, w gruncie rzeczy, zgodziła się z ze wskazanym przez wnioskodawcę sposobem podziału tych rzeczy. Nie chciała jedynie, by jej przyznano altanę ogrodową i część mebli. Domagała się ustalenia płatności dopłaty wyrównującej jej udział przez okres co najmniej trzech lat od prawomocnego zakończenia postępowania, w trzech ratach rocznych.

Ustalono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca M. M. i uczestniczka postępowania A. M. zawarli związek małżeński w dniu 21.01.2006 r. i w trakcie ich małżeństwa cały czas obowiązywał ustrój majątkowej wspólności ustawowej. Małżonkowie w równym stopniu przyczyniali się do powstania ich wspólnego majątku. Z ich małżeństwa pochodzi jedno dziecko – syn, mający obecnie 11 lat, na rzecz którego zasądzone zostały od wnioskodawcy alimenty po 400,00 zł miesięcznie. Uczestniczka postępowania A. M. ma też dwoje dzieci pozamałżeńskich – córki w wieku 16 i 18 lat, z którymi od 2009 roku mieszka w lokalu mieszkalnym nr (...) w M. przy ulicy (...). Wnioskodawca wyprowadził się dobrowolnie ze wspólnego mieszkania w lipcu 2014 roku i zamieszkał w M. z inną kobietą, która jest obecnie jego żoną. W dniu 3.12.2014 r. zapadł wyrok rozwodowy stron, który uprawomocnił się wobec braku zaskarżania.

( dowód: wyrok rozwodowy na k.10 akt, zeznania wnioskodawcy M. M. z dnia 13.11.2015 r. i 22.01.2016 r., zeznania uczestniczki postępowania A. M. z dnia 13.11.2015 r. i 22.01.2016 r. )

Okazało się poza sporem między stronami, że w trakcie małżeństwa, nabyły one do majątku wspólnego następujące ruchomości, ze zgodnym wskazaniem przez nie obecnej ich wartości:

1/ meble pokojowe, kuchenne, sypialni i przedpokoju – o wartości łącznej 7.500,00 zł,

2/ lodówka, kuchenka elektryczno-gazowa i zmywarka do naczyń – o wartości łącznej 1.000,00 zł,

3/ telewizor P. (...) – o wartości 600,00 zł,

4/ drabina aluminiowa 6m – o wartości 150,00 zł,

5/ kosiarka spalinowa wózkowa – o wartości 300,00 zł,

6/ bagażnik samochodowy – o wartości 700,00 zł,

7/ przedłużacz 50 m bębnowy - o wartości 50,00 zł,

8/ sztychówka o wartości 100,00 zł,

9/ wąż 10 m do wody – o wartości 21,90 zł,

10/ rower szosowy damski (...) - o wartości 100,00 zł,

11/ odkurzacz – o wartości 170,00 zł,

12/ kompresor ciśnieniowy – o wartości 500,00 zł,

13/ wiertarka – o wartości 100,00 zł,

14/ mieszadło – o wartości 40,00 zł,

15/ łopata-szufla – o wartości 60,00 zł,

16/ szlifierka kątowa – o wartości 40,00 zł,

17/ przedłużacz zwykły 20 m – o wartości 50,00 zł,

18/ nawigacja samochodowa – o wartości 150,00 zł,

19/ rower szosowy górski – o wartości 150,00 zł,

20/ prostownik i lewarek – o łącznej wartości 150,00 zł,

21/ zestaw wierteł – o wartości 100,00 zł,

22/ kanister 30L – o wartości 50,00 zł,

23/ altana ogrodowa – o wartości 2.000,00 zł,

24/ sprzęt do ćwiczeń ( hantle, gryf i worek ) – o wartości 300,00 zł,

25/ odkurzacz o wartości 180,00 zł,

26/ radio samochodowe – o wartości 100,00 zł,

27/ wyroby z kryształu – o wartości łącznej 100,00 zł.

Trzy lata po ślubie, strony nabyły od Gminy M. lokal mieszkalny nr (...) w M. przy ulicy (...). Wspólny sprzęt AGD i RTV oraz meble stron pozostały we wspólnym mieszkaniu stron, zamieszkałym obecnie tylko przez uczestniczkę postępowania. Część mebli pokojowych wnioskodawca przechowuje u swojej matki. Do posiadania radia samochodowego nie przyznała się żadna ze stron i żadna też nie przedstawiła jakiegokolwiek dowodu mogącego świadczyć obecnie o istnieniu tej rzeczy lub dacie i sposobie jej utraty.

( dowód: zeznania wnioskodawcy M. M. z dnia 16.09.2015 r., 13.11.2015 r., 22.01.2016 r. i 24.02.2017 r. na k. 62v., 105v., 132 i 191-192 akt oraz zeznania uczestniczki postępowania A. M. z dnia 13.11.2015 r., 22.01.2016 r., 24.02.2017 r. i 28.07.2017 r. na k. 105v., 132v., 192-193 i 230-230v. akt )

Nie było sporne, że kompresor ciśnieniowy sprzedała A. M. po rozwodzie stron za 500,00 zł, przy czym dokonała tego bez porozumienia z wnioskodawcą, który dotychczas nie otrzymał połowy ceny uzyskanej przez uczestniczkę postępowania. Zgodnie również strony twierdziły, że wspólne wyroby z kryształu zostały już podzielone między nimi po rozwodzie i każdy wziął swoją ustaloną część tych wyrobów. Nie mają zastrzeżeń do dokonanego w tym zakresie podziału. Także obie strony przyznały, że altana ogrodowa stron znajduje się w M., w pobliżu mieszkania stron i nie jest trwale związana z gruntem. Posiada konstrukcję nadającą się do jej demontażu, zaś uczestniczka postępowania z niej nie korzysta. Również jednomyślnie strony wskazały, że uczestniczka postępowania ma w swoim władaniu następujące ruchomości: drabina aluminiowa 6m, kosiarka spalinowa wózkowa, sprzęt do ćwiczeń ( hantle, gryf i worek ), bagażnik samochodowy, przedłużacz 50m bębnowy, wąż 10m do wody, sztychówka, rower szosowy damski (...), odkurzacz o wartości 170,00 zł. Pozostałymi ruchomościami dysponuje nadal wnioskodawca.

Po rozwodzie stron A. M. dokonała w latach 2016 i 2017 następujących wydatków ze swego majątku osobistego:

- 579,20 zł za usługi samochodowe,

- 65,00 zł za korzystanie z usług telewizyjnych,

- 52,64 zł za ubezpieczenie,

- 180,50 zł za opłaty administracyjne związane z korzystaniem z samochodu,

- 66,00 zł za zobowiązanie pieniężne,

- 520,41 zł za energię elektryczną,

- 982,00 zł za ubezpieczenie pojazdu O. (...), nr rej. (...),

- 175,00 zł za ubezpieczenie mieszkania.

Poza tym, zobowiązana była do poniesienia po rozwodzie następujących wydatków:

- kwoty 68,01 zł opłaty abonenckiej za usługi telekomunikacyjne,

- opłat co miesięcznych za mieszkanie w kwocie 568,37 zł od dnia 1.01.2016 r.,

- kwoty 378,73 zł opłat mieszkaniowych zaległych na dzień 17.02.2017 r.,

- kwoty 437,00 zł podatku od nieruchomości należnej za mieszkanie.

( dowód: faktury, paragony, rachunki, polisy i decyzje na k. 205-214 akt )

Po rozwodzie stron M. M. wydał ze swego majątku osobistego na usługi samochodowe związane ze swoim samochodem osobowym marki M. kwotę 2.708,98 zł.

( dowód: paragony na k. 223-224 akt )

Wnioskodawca ma 41 lat i z zawodu jest piekarzem. W czasie małżeństwa stron pracował i pracuje nadal jako piekarz, zarabiał początkowo 500,00 zł m-cznie netto, obecnie zaś zarabia 1.700,00 zł m-cznie netto ( bez nadgodzin ). Ma dwoje dzieci: 11-letniego syna z małżeństwa i kilkumiesięcznego z obecną żoną. Ma uszkodzone kolano i z tego względu pobierał czasowo w okresie 2003 r.-2008 r. rentę w wysokości 470 zł m-cznie netto. Poza tym cierpi na skoliozę. W chwili obecnej żona wnioskodawcy nie pracuje zarobkowo.

( dowód: zeznania wnioskodawcy M. M. z dnia 13.11.2015 r. i z dnia 22.01.2016 r. )

Uczestniczka postępowania ma obecnie 37 lat i nie pracuje zarobkowo. Ma chore biodro i kręgosłup. Ma przyznaną rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w wysokości 676,75 zł m-cznie brutto. Ma troje dzieci: 11-letniego syna z małżeństwa stron i dwie córki w wieku 16 i 18 lat. Na dzieci pobiera łącznie 498,00 zł m-cznie zasiłku rodzinnego z dodatkami. Poza tym, fundusz alimentacyjny wypłaca jej na córki alimenty w łącznej kwocie 700,00 zł m-cznie. Pobiera z (...) w M. zasiłek rodzinny wraz z dodatkami na troje dzieci w łącznej kwocie 616,00 zł, dodatek mieszkaniowy w kwocie 220,98 zł i świadczenie wychowawcze w kwocie 1.000,00 zł.

( dowód: decyzja ZUS na k. 50 akt, zaświadczenie (...) na k. 51 akt, zaświadczenie na k. 215 akt, decyzja rentowa na k. 216 akt, zeznania uczestniczki postępowania A. M. z dnia 13.11.2015 r. i z dnia 22.01.2016 r. )

Sąd zważył:

Sporny w sprawie pozostał jedynie sposób podziału majątku wspólnego odnoszący się do rzeczy ruchomych, których nie objęto postanowieniem częściowym z dnia 29.01.2016 r., bowiem w zakresie ustaleń jakie ruchomości wchodzą do majątku wspólnego oraz ich wartości strony były zgodne.

Podnieść trzeba odnośnie składu i wartości składników majątku ulegającego podziałowi, że okoliczności te mają one podstawowe znaczenie dla rozstrzygnięcia w przedmiocie podziału. Od prawidłowego bowiem ustalenia tych elementów zależy określenie wartości udziałów zainteresowanych i wysokości należnych spłat lub dopłat ( zob. postanowienie SN z dnia 10 grudnia 1969 r., III CRN 432/69 - Lex nr 6632 ). Ustalenie wartości majątku podlegającego poddziałowi - w razie sporu - między uczestnikami ustala sąd według stanu majątku z chwili ustania wspólności i cen rynkowych z chwili dokonywania podziału.

Po myśli art. 684 k.p.c. w związku z art. 46 k.r.o., skład majątku ulegającego podziałowi ustala sąd. Zainteresowani zgromadzili w czasie trwania wspólności małżeńskiej majątek dorobkowy, na który składały się następujące ruchomości, przy zgodnym wskazaniu ich wartości: 1/ meble pokojowe, kuchenne, sypialni i przedpokoju – o wartości łącznej 7.500,00 zł, 2/ lodówka, kuchenka elektryczno-gazowa i zmywarka do naczyń – o wartości łącznej 1.000,00 zł, 3/ telewizor P. (...) – o wartości 600,00 zł, 4/ drabina aluminiowa 6m – o wartości 150,00 zł, 5/ kosiarka spalinowa wózkowa – o wartości 300,00 zł, 6/ bagażnik samochodowy – o wartości 700,00 zł, 7/ przedłużacz 50 m bębnowy - o wartości 50,00 zł, 8/ sztychówka o wartości 100,00 zł, 9/ wąż 10 m do wody – o wartości 21,90 zł, 10/ rower szosowy damski (...) - o wartości 100,00 zł, 11/ odkurzacz – o wartości 170,00 zł, 12/ kompresor ciśnieniowy – o wartości 500,00 zł, 13/ wiertarka – o wartości 100,00 zł, 14/ mieszadło – o wartości 40,00 zł, 15/ łopata-szufla – o wartości 60,00 zł, 16/ szlifierka kątowa – o wartości 40,00 zł, 17/ przedłużacz zwykły 20 m – o wartości 50,00 zł, 18/ nawigacja samochodowa – o wartości 150,00 zł, 19/ rower szosowy górski – o wartości 150,00 zł, 20/ prostownik i lewarek – o łącznej wartości 150,00 zł, 21/ zestaw wierteł – o wartości 100,00 zł, 22/ kanister 30L – o wartości 50,00 zł, 23/ altana ogrodowa – o wartości 2.000,00 zł, 24/ sprzęt do ćwiczeń ( hantle, gryf i worek ) – o wartości 300,00 zł, 25/ odkurzacz o wartości 180,00 zł, 26/ radio samochodowe – o wartości 100,00 zł, 27/ wyroby z kryształu – o wartości łącznej 100,00 zł.

Przy poczynieniu tych ustaleń możliwe było oparcie się na twierdzeniach i wyjaśnieniach zainteresowanych oraz zebranych dokumentach ( zob.: postanowienie SN z dnia 11 marca 1985 r., III CRN 52/85 - Lex nr 8696, wyrok SA w Szczecinie z dnia 20 listopada 2007 r., III AUa 598/07 - Lex nr 468580, postanowienie SN z dnia 30 stycznia 2009 r., II CSK 450/08 - Lex nr 599753 i wyrok SN z dnia 5 listopada 1997 r., III CKN 244/97 - OSNC 1998/3/52 ).

Sąd jednak bierze pod uwagę skład majątku wspólnego w chwili orzekania o jego podziale. Zważywszy to, należało przyjąć, że do majątku wspólnego stron nie wchodzi obecnie radio samochodowe, albowiem – pomimo twierdzeń stron – nie zostało po prostu wykazane jego istnienie. W tym względzie, obowiązek Sądu działania z urzędu, nie może zastąpić aktywności dowodowej samych stron ( np. postanowienie SN z dnia 11 marca 1985 r., III CRN 52/85 - Lex nr 8696 ). Z kolei wyrobami z kryształu strony podzieliły się zgodnie już po rozwodzie i z tego względu nie mogły również być objęte niniejszym podziałem. Kompresor ciśnieniowy został natomiast sprzedany po rozwodzie przez uczestniczkę postępowania za 500,00 zł, bez porozumienia z wnioskodawcą, który do dzisiaj nie otrzymał z tego tytułu żadnych pieniędzy. W rezultacie do wspólnego majątku weszło w jego miejsce roszczenie o świadczenie połowy ceny uzyskanej ze sprzedaży.

Wobec dokonania powyższych ustaleń należy przejść do kwestii związanych z podziałem wspólnych ruchomości ( punkt II postanowienia ). Według art. 622 § 2 k.p.c., gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu podziału, sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych. Kierując się tym wskazaniem - przy zważeniu propozycji stron co do podziału wyżej opisanej części majątku wspólnego – a także okolicznościami związanymi z posiadaniem i korzystaniem ze wspólnych ruchomości oraz właściwości tych rzeczy, a także sytuacją życiową stron, dokonano następującego podziału.

M. M. przyznano urządzenia i narzędzia znajdujące się w jego posiadaniu i z których korzystał ( jak wiertarka, wiertła, mieszadło, nawigacja, rower górski, itp. ). Ponadto przyznano mu sprzęt do ćwiczeń, z którego korzystał w czasie małżeństwa i pozostawił u wnioskodawczyni. Z kolei, mając na względzie właściwości altany ogrodowej stron ( możliwość jej demontażu i usunięcia z gruntu ) i sytuację stron ( w tym ich obciążenia finansowe ), przyznano również wnioskodawcy przedmiotową altanę.

A. M. przyznano natomiast wszystkie składniki wyposażenia mieszkania ( meble, sprzęt RTV i AGD ) znajdujące się w zamieszkałym przez nią odrębnym lokalu mieszkalnym nr (...) w M., ul. (...), w tym meble pokojowe przynależne do tego mieszkania, a przechowywane u matki wnioskodawcy. Poza tym, przyznano uczestniczce postępowania – zgodnie z jej wnioskiem – znajdujące się w jej władaniu urządzenia obsługujące mieszkanie i jego otoczenie, jak kosiarka, drabina, przedłużacz, łopata, węże do wody. Należało również jej przyznać znajdujące się w jej posiadaniu rower szosowy damski i bagażnik samochodowy, a także wierzytelność z tytułu sprzedaży kompresora.

Przyjęty przez Sąd sposób podziału majątku wspólnego uwzględnia aktualne dysponowanie poszczególnymi składnikami majątkowymi przez strony i ich potrzeby, a także możliwości wykorzystania poszczególnych przedmiotów majątkowych.

Konsekwencją dokonanego podziału było ustalenie należnej wnioskodawcy dopłaty tytułem wyrównania jego udziału w majątku wspólnym ( punkt III postanowienia ). Z tego tytułu przysługiwała M. M. od A. M. kwota 3.910,95 zł, ustalona bowiem przez Sąd wartość udziałów stron w majątku dorobkowym wynosiła po 7.280,95 zł. Wnioskodawca otrzymał w ramach podziału przedmioty majątkowe o łącznej wartości 3.370,00 zł, uczestniczka postępowania natomiast rzeczy o wartości 11.191,90 zł. Wystąpiła więc po stronie wnioskodawcy niedopłata w wysokości 3.910,95 zł i zarazem nadpłata w tej samej wysokości po stronie uczestniczki postępowania. Na podstawie art. 212 § 1 i 3 k.c., zasądzoną dopłatę rozłożono na sześć równych rat rocznych z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności. Sąd miał na uwadze bardzo ograniczone możliwości płatnicze uczestniczki postępowania i tym samym kwestię realnej możliwości wywiązania się przez nią z ustalonej dopłaty. Z drugiej jednak strony należało mieć też na uwadze, aby zastosowane rozwiązanie nie godziło w nieuzasadnionym stopniu, w słuszne interesy i prawa wnioskodawcy.

Pozostała do wyjaśnienia kwestia wzajemnych rozliczeń stron. Ich podstawę w niniejszym postępowaniu stanowiły przepisy art. 45 k.r.o. i art. 618 § 1 k.p.c. w związku z art. 688 k.p.c. i art. 1035 i nast. k.c. Zgodnie z art. 45 § 1 k.r.o. każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Po myśli natomiast art. 618 § 1 k.p.c., w postępowaniu o zniesienie współwłasności sąd rozstrzyga także spory o prawo żądania zniesienia współwłasności i o prawo własności, jak również wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. W tym zakresie każda ze stron zgłosiła swoje żądania. Uczestniczka postępowania wniosła o zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawcy zwrotu nakładów z jej majątku osobistego na majątek wspólny, polegających na poniesieniu po rozwodzie kosztów usług samochodowych swego pojazdu O. (...), nr rej. (...), opłat administracyjnych związanych z korzystaniem ze swego pojazdu, ubezpieczenia swego auta, ubezpieczenie mieszkania i ubezpieczenia na niewykazany cel, usług telewizyjnych z których korzystała, zapłacie zobowiązania pieniężnego i opłat za wykorzystaną energię elektryczną. Poza tym, domagała się zwrotu wydatków, na okoliczność poniesienia których przedstawiła tylko dokumenty ją zobowiązujące do płatności, nie zaś dowody ich poniesienia. Były to: kwota 68,01 zł opłaty abonenckiej za usługi telekomunikacyjne, comiesięczne opłaty za mieszkanie w kwocie 568,37 zł od dnia 1.01.2016 r., kwota 378,73 zł opłat mieszkaniowych zaległych na dzień 17.02.2017 r. i kwota 437,00 zł podatku od mieszkania. Z kolei wnioskodawca złożył żądanie ewentualne zwrotu połowy wydatków ze swego majątku osobistego na usługi samochodowe związane ze swoim samochodem osobowym marki M. (...), wynoszących łącznie 2.708,98 zł.

Dokonując analizy żądań stron w powyższym zakresie należy poprzedzić ją kilkoma uwagami. Zważyć bowiem trzeba przede wszystkim, że skutkiem uprawomocnienia się wyroku rozwodowego jest w zasadzie wygaśnięcie wszelkich praw i obowiązków dotychczasowych małżonków ( m.in. uchwała SN z dnia 20 października 2010 r., III CZP 59/10 - Lex nr 604066, uchwała SN z dnia 5 października 1982 r., III CZP 38/82 - Lex nr 2812 i wyrok SA w Poznaniu z dnia 10 lutego 2004 r., I ACa 1422/03 - Lex nr 143459 ). W związku z ustaniem małżeństwa wygasa na zasadach ogólnych wspólność rzeczy ruchomych oraz dochodzi do przekształcenia wspólności łącznej co do tych rzeczy we wspólność w częściach ułamkowych. Zgodnie bowiem z art. 46 k.r.o. od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego. Z kolei według art. 1035 k.c. do wspólności majątku spadkowego stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, w tym m.in. art. 207 k.c. po myśli którego pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów. Również współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną w stosunku do wielkości udziałów. Powstają z tego tytułu wzajemne roszczenia pomiędzy współwłaścicielami. Przyjmuje się, że sąd powinien ustosunkować się do tych roszczeń tak jak w procesie, czyli uwzględniając je lub oddalając w całości lub w części w sentencji postanowienia ( np. uchwała SN z dnia 7 kwietnia 1970 r., III CZP 5/70 - OSP 1971/9/168 ).

Należy zwrócić uwagę, że w ramach wskazanych wyżej przepisów kodeksu cywilnego oraz kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, strony mogą samodzielnie określić – według swego uznania - sposób i zakres współposiadania rzeczy i korzystania z niej oraz udziału w pożytkach i przychodach, jakie rzecz przynosi. W świetle treści przepisów art. 34 1 k.r.o. i art. 206 k.c. istnieje możliwość wyłącznego, jednoosobowego posiadania samoistnego sprawowanego tylko przez jednego małżonka lub byłego małżonka. Regułą jest też, że przy podziale rzeczy quoad usum współwłaściciele przyjmują, że każdy z nich czerpie wszystkie przychody z wydzielonej mu do wyłącznego użytku części rzeczy wspólnej, jak i ponosi związane z używaniem tej części wydatki ( np. uchwała SN z dnia 8 stycznia 1980 r., III CZP 80/79 - OSNCP 1980/9/157 ). Zasada ta jest aktualna również w sytuacji, gdy tylko jeden z małżonków ( byłych małżonków ) – za zgodą drugiego - wyłącznie posiada wspólną rzecz i z niej korzysta. Wówczas roszczenie drugiego współwłaściciela o zwrot wydatków lub pożytków jest w gruncie rzeczy nieuzasadnione i jako takie nie zasługuje na ochronę prawną. Naruszałaby ona nie tylko porozumienie stron, ale też zasady współżycia społecznego nakazujące godziwe rozliczanie pożytków i zwykłe poczucie przyzwoitości ( art. 5 k.c. ). Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie, albowiem zgodnie z dorozumianym podziałem stron, wnioskodawca od rozwodu nie korzystał ze wspólnego mieszkania i samochodu uczestniczki, zostawił sobie tylko samochód osobowy M. (...). Każda ze stron od tego czasu ponosiła wydatki tyczące się bieżącej eksploatacji rzeczy, których używała. Wspólne mieszkanie i samochód służyły od rozwodu wyłącznie uczestniczce postępowania i ona też – zgodnie z dorozumianą wolą obu stron – zobowiązana była od ponoszenia i ponosiła bieżące wydatki z nimi związane. Do takich wydatków należały wskazane przez uczestniczkę opłaty związane z utrzymaniem mieszkania, jak opłaty za mieszkanie i media oraz ubezpieczenie mieszkania, a także wydatki związane z utrzymaniem samochodu, jak ubezpieczenie, wymiana płynów i filtrów, itp. ( zob.: wyrok SA w Szczecinie z dnia 20 listopada 2007 r., III AUa 598/07 - Lex nr 468580 ). Poza tym, nie wszystkie z tych wydatków oraz podatek od mieszkania zostały udokumentowane. Pamiętać tutaj trzeba, że pomimo, iż ponoszone przez uczestniczkę postępowania od rozwodu koszty utrzymania i eksploatacji wspólnego mieszkania i samochodu dotyczyły wspólnego majątku, to - zgodnie z art. 376 § 1 k.c. - gdy jeden z małżonków ( byłych małżonków ) jako dłużnik solidarny spełnił świadczenie, treść istniejącego między nimi stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od drugiego małżonka. Źródłem stosunku wewnętrznego może być umowa lub przepis ustawy, w tym między innymi np. art. 207 k.c. dotyczący wszelkiego rodzaju nakładów na rzecz - zarówno koniecznych, jak i związanych z normalną eksploatacją rzeczy, a także i innych nakładów. Dopiero jeśli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. ( zob.: postanowienie SN z dnia 18 marca 1999 r., I CKN 928/97 - Lex nr 36681 i postanowienie SN z dnia 18 marca 1999 r., I CKN 928/97 - Lex nr 36681 ). Powyższe okoliczności nakazywały oddalić wniosek uczestniczki postępowania o zwrot połowy poczynionych przez nią nakładów z jej majątku osobistego na majątek wspólny ( punkt IV postanowienia ). Przywołane uwagi należy również odnieść do żądania ewentualnego wnioskodawcy o zasądzenie od A. M. połowy wydatków z majątku osobistego wnioskodawcy poniesionych przez niego na usługi samochodowe związane z jego samochodem osobowym marki M..

Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron. Ich zeznania były jasne, logiczne i wzajemnie koherentne. Pewne różnice ich zeznań miały charakter peryferyjny i wynikały z wiedzy posiadanej przez każdego z nich. Na podstawie zeznań stron i zebranych dokumentów możliwe było ustalenie istotnych w sprawie okoliczności odnośnie wspólnych rzeczy ruchomych stron, w sposób nie budzący wątpliwości.

Mając na względzie ustalone jak wyżej okoliczności faktyczne i przywołane motywy, na podstawie cytowanych przepisów, orzeczono jak w punktach I – IV postanowienia.

Po myśli art. 624 k.p.c., nakazano stronom wzajemne wydanie składników majątkowych przyznanych im w wyniku podziału ( punkt V postanowienia ).

O kosztach postępowania, w tym kosztach wezwania świadka przez komornika orzeczono w punktach VI – IX postanowienia na zasadzie art. 520 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 83 ust. 2 u.k.s.c.