UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 19 listopada 2014 roku I. K. (poprzednio K.) wniosła o zasądzenie na jej rzecz od U. (...) w W. kwoty 18.200 zł tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi od liczonymi od kwoty 10.200 zł od dnia 19 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty, a od kwoty 8.000 zł od dnia 31 października 2014 roku do dnia zapłaty oraz kwoty 764,55 zł tytułem poniesionych kosztów leczenia i rehabilitacji wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 października 2014 roku do dnia zapłaty. Powódka wniosła także o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu podniosła, że w dniu 9 marca 2014 roku w G. poruszając się na rowerze została potrącona przez pojazd. Sprawca odjechał z miejsca potrącenia powódki, nie udzielając jej pomocy. Sprawca zdarzenia nie został ustalony, a prowadzone w tym zakresie dochodzenie zostało umorzone. Powódka bezpośrednio po wypadku straciła przytomność. Na skutek zdarzenia doznała urazu głowy i wstrząśnienia mózgu. Powódka była hospitalizowana do dnia 12 marca 2014 roku. Dalsze leczenie kontynuowała w poradni neurologicznej. Podniosła, iż nadal odczuwa dolegliwości związane z urazem w postaci zawrotów głowy, zaburzeń pamięci i problemów z koncentracją, a także pourazowych bóli głowy. Złamanie podstawy środkowego palca V lewej ręki pozostawiło po sobie deformację z deficytem zakresu ruchu i upośledzeniem funkcji chwytnej oraz przykurczem zgięciowym. Powódka doznała również częściowego uszkodzenia korony zęba 22. Powódka wskazała, iż w związku z wypadkiem poniosła koszty leczenia i rehabilitacji w łącznej kwocie 764,55 zł, na którą składały się następujące kwoty: 290 zł tytułem przeprowadzenia konsultacji medycznej i rehabilitacji; 234,55 zł tytułem zakupu leków oraz środków ortopedycznych; 240 zł tytułem leczenia stomatologicznego. Powódka wezwała pozwanego do wypłaty na jej rzecz zadośćuczynienia w kwocie 12.000 zł. Następnie wobec nasilenia dolegliwości wezwała uzupełniająco do zapłaty kwoty 8.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 764,55 zł tytułem odszkodowania w związku z poniesionymi kosztami leczenia. Pozwany po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, wypłacił na rzecz powódki kwotę 1.800 zł tytułem zadośćuczynienia. Odsetek ustawowych od dochodzonego roszczenia powódka zażądała od dat wymagalności poszczególnych roszczeń przypadających na dni następujące po dniach zapłaty wyznaczonych w skierowanych do pozwanego wezwaniach do zapłaty.

W odpowiedzi na pozew pozwany U. (...) w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych lub na podstawie spisu kosztów w przypadku jego przedstawienia. Przyznał zasadę swojej odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 9 marca 2014 roku, wskazując, iż wypłacił na rzecz powódki zadośćuczynienie w kwocie 7.500 zł. Podał, że przyznana kwota tytułem zadośćuczynienia jest adekwatna do rozmiaru doznanej krzywdy. Pozwany zakwestionował doznanie przez powódkę urazu zębów. Nadto wskazał, iż decyzją z dnia 24 listopada 2014 roku przyznał powódce kwotę 564,55 zł, na którą składały się następujące kwoty: 140 zł tytułem kosztów rehabilitacji; 150 zł tytułem konsultacji medycznej oraz 234,55 zł tytułem zakupów leków, kwestionując roszczenie z tytułu zakupu leku F. oraz usługi stomatologicznej, jako niepozostających w związku przyczynowym ze zdarzeniem z dnia 9 marca 2014 roku. Pozwany zakwestionował również roszczenie odsetkowe, podnosząc że przyznanie odsetek jest uzasadnione dopiero od chwili wyrokowania.

Pismem z dnia 3 lutego 2015 roku (k.82) pozwany doprecyzował, iż decyzją z dnia 24 listopada 2014 roku wypłacił na rzecz powódki kwotę 460,55 zł, na którą składały się następujące kwoty: 140 zł tytułem kosztów rehabilitacji; 150 zł tytułem konsultacji medycznej oraz 170,55 zł tytułem zakupów leków, natomiast nie uznał roszczenia z tytułu usługi stomatologicznej (240 zł) oraz zakupu leku F. (64 zł).

Pismem z dnia 19 kwietnia 2016 roku (k.169) powódka cofnęła swoje żądanie ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 5.700 zł tytułem zadośćuczynienia oraz co do kwoty 460,55 zł, wobec ich wypłacenia w toku niniejszego postępowania. Wskazała, iż aktualne żądanie wynosi 12.500 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 304 zł tytułem odszkodowania. Jednocześnie powódka wniosła o zasądzenie odsetek ustawowych od kwoty 5.700 zł od dnia 19 sierpnia 2014 roku do dnia 25 listopada 2014 roku, a od kwoty 460,55 zł od dnia 31 października 2014 roku do dnia 25 listopada 2014 roku. W pozostałym zakresie podtrzymała żądanie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9 marca 2014 roku około godziny 14.30 w G., na ulicy (...) samochód osobowy potrącił jadącą na rowerze I. K. (poprzednio K.), która straciła równowagę i upadła na chodnik, doznając obrażeń ciała. Kierujący pojazdem odjechał z miejsca wypadku, nie udzielając jej pomocy.

W sprawie spowodowania zdarzenia Prokuratura Rejonowa G. – (...)
w G. prowadziła dochodzenie, które postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2014 roku zostało umorzone wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa.

/okoliczności bezsporne, a nadto pisma w aktach likwidacji szkody na CD (k. 77)/

Po wypadku I. K. została przewieziona do Szpitala (...)w G. na Oddział (...) Ogólnej, gdzie rozpoznano u niej uraz głowy ze wstrząśnieniem mózgu oraz stwierdzono obrzęk prawego stawu kolanowego, obrzęk V palca ręki lewej, obrzęk wargi górnej po stronie lewej i uszczerbienie w uzębieniu - uszkodzenie korony zęba, liczne otarcia naskórka na skórze twarzy i rąk. Bezpośrednio po wypadku I. K. straciła przytomność. W chwili przyjęcia do Szpitala była przytomna, nie pamiętała wypadku. I. K. opuściła szpital w dniu 12 marca 2014 roku. Dalsze leczenie kontynuowała w Poradni (...) Po wykonaniu badania rentgenowskiego w Centrum (...) w G. stwierdzono oderwanie fragmentu kostnego średnicy 2 mm z dłoniowej części podstawy paliczka środkowego, w związku z czym została skierowana na zabiegi rehabilitacyjne.

/dowód: dokumentacja medyczna powódki (k.8-10, 16-53), w zakresie uszczerbienia zębów k. 28 i 48)/

Po opuszczeniu szpitala (...) przebywała na zwolnieniu lekarskim przez okres jednego miesiąca. Obecnie leczy się u neurologa, często odczuwa bóle głowy, ma stwierdzoną migrenę, problemy z pamięcią i koncentracją, potyka się o przedmioty, upuszcza przedmioty w sposób niekontrolowany. W związku ze stale powracającymi dolegliwościami zażywa wiele leków. Uraz palca skutkuje trwałym jego zniekształceniem; przy podnoszeniu przedmiotów puchnie. Jest to uraz nieodwracalny. W związku z tym urazem przez okres trzech tygodni I. K. przechodziła rehabilitację - ćwiczenia rehabilitacyjne i pole magnetyczne. W związku z wypadkiem I. K. ma problemy z zębami – są mniej estetyczne, nadwrażliwe. Leczenie zębów było jednorazowe, zakończone na dwóch wizytach u stomatologa.

I. K. odczuwa silny strach przed jazdą na rowerze. Aktualnie jest mniej aktywna fizycznie niż przed wypadkiem. W związku z urazem palca musiała zmienić pracę, w której była wymagana precyzja – pracowała jako elektronik. Obecnie jest zatrudniona w Markecie (...) O. jako sprzedawca.

W związku z wypadkiem I. K. nie otrzymała innych świadczeń, nie była też ubezpieczona prywatnie. Przed zdarzeniem z dnia 9 marca 2014 roku nie doznała urazu palca ani żadnych złamań czy urazów głowy.

/dowód: zeznania powódki (k.222v)/

W wyniku zdarzenia z dnia 9 marca 2014 roku doszło u I. K. do urazu głowy ze wstrząśnieniem mózgu, złamania koron zębów siekaczy 21 i 22, złamania palca V lewej ręki z ograniczeniem funkcji stawu między paliczkowego bliższego u osoby praworęcznej, a także stłuczenia kolana prawego bez istotnych następstw. Obecnie zgłaszane przez I. K. dolegliwości bólowe głowy oraz trudności z zapamiętywaniu i koncentracji uwagi są typowymi objawami występującymi jako następstwa wstrząśnienia mózgu, w przebiegu urazu głowy (określaną jako nerwica pourazowa). Utrata świadomości trwała do kilkunastu minut, wobec tego powikłania w postaci nerwicy pourazowej, prawidłowo leczone powinny ustąpić do około 2 lat. Procentowy trwały uszczerbek na zdrowiu w związku z następstwami zdarzenia z dnia 9 marca 2014 roku z przyczyn neurologicznych wynosi 5 %, stosownie do poz. 10 a (zaburzenia adaptacyjne będące następstwem urazów i wypadków, w których nie doszło do trwałych uszkodzeń OUN) załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania.

W wyniku wypadku z dnia 9 marca 2014 roku u I. K. doszło do złamania koron w zębach 21 i 22 (tzw. jedynki). W związku z obrażeniami uzębienia nie były zalecane leki przeciwbólowe ani stosowane leki dostępne bez recepty. Uszkodzone zęby pozostały żywe, wobec tego rokowanie co uszkodzonych zębów jest pozytywne. Brak jest również podstaw by uznać obecność różnicy w komforcie życia powódki. Zgłaszana nadwrażliwość tych zębów sugeruje łagodny, mierny, nie przeszkadzający w codziennym funkcjonowaniu dyskomfort. Uraz koron zębów 21 i 22 jest trwały, co oznacza, iż pomimo ich rekonstrukcji obcym materiałem, po okresie około 10 lat konieczna będzie ich ponowna rekonstrukcja. Procentowy trwały uszczerbek na zdrowiu w związku z następstwami zdarzenia z dnia 9 marca 2014 roku z przyczyn stomatologicznych wynosi 1 %, stosownie do pkt-u 21 a (po 0,5 % za każdy uszkodzony ząb) załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r.

Stan po złamaniu palca V ręki lewej z ograniczeniem funkcji PIP/stawu między paliczkowego bliższego u osoby praworęcznej wywołuje trwały uszczerbek na zdrowiu na poziomie 1%, stosownie do pkt-u 141a załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. Obrażenie ręki lewej zmniejszyło wydolność chwytu siłowego, który może być bolesny trwale, tym samym mniej wydolny niż przed wypadkiem. Kolano jest subiektywnie bolesne, jednak bez stwierdzonej patologii w badaniu.

/dowody: opinia biegłego lekarza ortopedy, traumatologa (k. 90-91, 143), opinia biegłego lekarza stomatologa (k. 127-128, 192), opinia biegłego lekarza neurologa (k.153-157)/

I. K. poniosła koszty związane z leczeniem w łącznej kwocie 764,55 zł, na którą składały się następujące kwoty: 140 zł tytułem kosztów rehabilitacji; 150 zł tytułem konsultacji medycznej, 234,55 zł tytułem zakupu leków (w tym 64 zł tytułem zakupu leku F.) oraz 240 zł tytułem usługi stomatologicznej.

/dowód: zeznania powódki (k. 222v), rachunek z dn. 13.06.2014 r. (k.54), paragony (k.55-57, k.59) rachunek z dn. 13.08.2014 r. (k.68)/

Suplement diety F. nie ma działania terapeutycznego zwłaszcza w stanach pourazowych.

/dowody: opinia biegłego lekarza ortopedy, traumatologa (k.143)/

Pismem z dnia 11 czerwca 2014 roku pełnomocnik I. K. wezwał U. (...) w W. do zapłaty kwoty 12.000 tytułem zadośćuczynienia w terminie do dnia 18 sierpnia 2014 r. (...) w W. przyznał I. K. kwotę 1.800 zł tytułem zadośćuczynienia. Następnie pismem z dnia 25 września 2014 roku pełnomocnik powódki wezwał (...) w W. uzupełniająco do zapłaty dodatkowo kwoty 8.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 764,55 zł tytułem wydatków poniesionych w związku z leczeniem I. K. w terminie do dnia 30 października 2014 roku. W dniu 25 listopada 2014 roku U. (...) w W. wypłacił I. K. dalsze zadośćuczynienie w kwocie 5.700 zł oraz kwotę 460,55 tytułem odszkodowania w związku z poniesionymi kosztami leczenia.

/okoliczności częściowo bezsporne, ponadto: korespondencja stron k.11-15, 74-75, potwierdzenie przelewu k. 171/

Powyższy stan faktyczny częściowo miał charakter bezsporny. Swoje ustalenia Sąd oparł ponadto na złożonej przez powódkę dokumentacji medycznej oraz pozostałych pismach oraz nagraniu na płycie, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony. Jako wiarygodne Sąd ocenił także zeznania powódki, uznając, że posiada ona najlepszą wiedzę dotyczącą okoliczności zdarzenia, jego następstw, odczuwanych dolegliwości, niedogodności i ograniczeń w życiu codziennym związanych z następstwami tego zdarzenia. Zeznania powódki Sąd ocenił jako spójne, logiczne, nie dostrzegając jakichkolwiek prób konfabulacji. Zeznania te korelowały także z dokumentacją medyczną.

Moc dowodu w sprawie Sąd przydał również sporządzonym opiniom biegłych neurologa, ortopedy oraz stomatologa, które ostatecznie nie były kwestionowane przez żadną ze stron i pozwoliły na jednoznaczne wyjaśnienie wątpliwości zgłaszanych przez pozwanego w kontekście ewentualnych samoistnych urazów zębów powódki. W tym zakresie opinia stomatologa korelowała z treścią dokumentacji medycznej sporządzonej w szpitalu, gdzie wskazano na uszczerbienie uzębienia powódki. Złożone opinie Sąd uznał za spójne i rzetelne, a wnioski z nich płynące za logiczne. Sąd miał na uwadze także to, że zostały one sporządzone przez podmioty niezainteresowane wynikiem postępowania i oparte na ich specjalistycznej wiedzy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w znacznej części.

W myśl art. 822 § 1 i 4 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Do zadań Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego należy zaspokajanie roszczeń z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych, za szkody powstałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na osobie, gdy szkoda została wyrządzona w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym, a nie ustalono ich tożsamości (art. 98 ust. 1 pkt 1 ustawy).

Ze wskazanych przepisów wynika, że pozwany ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną w takim zakresie, jak sprawca szkody. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny uznał swą odpowiedzialność co do zasady.

Żądanie powódki znajdowało swoją podstawę prawną w przepisach przewidujących obowiązek naprawienia szkody (zadośćuczynienia krzywdzie) w reżimie odpowiedzialności ex delicto, do których należy art. 436 k.c. oraz w unormowaniu zawartym w art. 445 k.c. w zw. z art. 444 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, która winna objąć wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Samoistnym źródłem zobowiązania z tytułu czynu niedozwolonego jest fakt wyrządzenia szkody (krzywdy), za którą ustawa czyni kogoś odpowiedzialnym. Treścią nowopowstałego stosunku jest uprawnienie do uzyskania odszkodowania (zadośćuczynienia) i odpowiadający temu uprawnieniu obowiązek do spełnienia tego żądania po stronie podmiotu odpowiedzialnego za powstanie szkody (wyrządzenie krzywdy).

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, że strona pozwana ponosi odpowiedzialność za następstwa wypadku z 9 marca 2014 r. Spór dotyczył wysokości należnego powódce zadośćuczynienia oraz odszkodowania wynikającego z poniesionych przez powódkę kosztów leczenia.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że podstawę prawną orzeczenia w pkt 1 sentencji wyroku stanowiła art. 355 § 1 k.p.c., zgodnie z którym Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Stosownie do art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Pismem z dnia 19 kwietnia 2016 roku (k.169) powódka cofnęła swoje żądanie ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 5.700 zł tytułem zadośćuczynienia oraz co do kwoty 460,55 zł, wobec ich wypłacenia przez pozwanego w toku niniejszego postępowania. Mając na uwadze powyższe, Sąd umorzył postępowanie co do kwoty 6.160,55 zł, o czym orzekł w punkcie 1 sentencji wyroku.

Na potrzeby niniejszego postępowania Sąd dopuścił dowody z opinii biegłych sądowych ortopedy, stomatologa oraz neurologa celem ustalenia stopnia uszczerbku na zdrowiu powódki, odczuwanego w związku z tym bólu. Zgodnie z opinią biegłych Sąd uznał, że następstwem wypadku jakiemu uległa powódka jest uraz głowy wraz ze wstrząśnieniem mózgu, złamanie koron zębów siekaczy 21 i 22, złamanie palca V lewej ręki z ograniczeniem funkcji stawu między paliczkowego bliższego u osoby praworęcznej, a także stłuczenie kolana prawego bez istotnych następstw. Procentowy trwały uszczerbek na zdrowiu w związku z następstwami zdarzenia z 9 marca 2014 r. z przyczyn ortopedycznych wynosi 1%, z przyczyn neurologicznych 5 %, zaś w ocenie lekarza stomatologa procentowy trwały uszczerbek na zdrowiu w związku z uszkodzeniem koron zębów 21 i 22 wynosi 1 % (po 0,5% za każdy ząb). Mając na uwadze wcześniejsze funkcjonowanie powódki, po wypadku z 2014 roku komfort życia I. K. (poprzednio K.) w szczególności z uwagi na podawane dolegliwości bólowe głowy i bólowe ograniczenie chwytu siłowego, uległ pogorszeniu.

Sąd w niniejszym postępowaniu dokonał również oceny innych aspektów doznanej przez powódkę krzywdy – a mianowicie tych okoliczności, które nie wynikają bezpośrednio ze skonkretyzowanego uszczerbku na zdrowiu (tj. możliwego do procentowego oszacowania upośledzenia funkcji organów albo całego organizmu), lecz z tego, w jaki sposób zdarzenie, w którym uczestniczyła powódka, odbiło się na jej życiu osobistym.

Sąd miał na uwadze konieczność zmiany dotychczasowego trybu życia powódki, wpływ zdarzenia na jej pracę zawodową -konieczność jej zmiany. Jednocześnie z poczynionych ustaleń wynika, że choć powódka nie była poddana operacji czy zabiegom, to jej aktywność fizyczna została ograniczona. Powódka często odczuwa bóle głowy, ma stwierdzoną migrenę, problemy z pamięcią i koncentracją. Pomimo upływu okresu 2 lat od zdarzenia problemy te nie ustąpiły, a dalszymi objawami są potykanie się o przedmioty, upuszczanie ich. Uraz palca skutkuje trwałym jego zniekształceniem; przy podnoszeniu przedmiotów puchnie. Jest to uraz nieodwracalny, pomimo podjętej rehabilitacji. Z uwagi na okoliczności zdarzenia – potrącenie rowerzysty, powódce towarzyszy lęk przed jazdą na rowerze, z której to aktywności ostatecznie zrezygnowała.

Zadośćuczynienie, zgodnie z art. 445 § 1 k.c., przyznawane jest poszkodowanemu jako „odpowiednia suma”, stanowiąca swoistą odpłatę za doznaną krzywdę. Pojęcie „odpowiedniej sumy” jest pojęciem nieokreślonym, a zadaniem Sądu jest każdorazowo zbadanie jego zakresu i treści na podstawie ustalonych w określonym stanie faktycznym okoliczności, składających się na szeroko rozumianą krzywdę osoby uprawnionej do uzyskania zadośćuczynienia. Okoliczności te mogą mieć bardzo różnorodny charakter. W orzecznictwie wskazywano w związku z tym między innymi, że przyznanie zadośćuczynienia nie wymaga w zasadzie oceny rozmiaru szkody związanej z uszczerbkiem na zdrowiu, kosztami wynikłymi z uszkodzenia ciała czy utratą zdolności zarobkowej lub zwiększeniem potrzeb albo zmniejszeniem widoków na przyszłość; istotne są natomiast okoliczności składające się na pojęcie krzywdy, które częstokroć nie są tożsame z okolicznościami decydującymi o pogorszeniu sytuacji życiowej lub majątkowej poszkodowanego. Jednocześnie w orzecznictwie podkreśla się, że przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę (art. 445 § 1 k.c.) należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 681/98, OSNAP 2000/16/626). Zadośćuczynienie winno uwzględniać doznaną krzywdę poszkodowanego, na którą składają się cierpienia fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne polegające na ujemnych uczuciach przeżywanych bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zwłaszcza trwałymi lub nieodwracalnymi. Przy tym kwota zadośćuczynienia nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z 28.09.2001 r., III CKN 427/00, Lex nr 52766). Nie bez znaczenia przy dokonywaniu opisywanej oceny są takie okoliczności, jak np. wiek poszkodowanego i skutki uszkodzenia ciała w zakresie ogólnej zdolności do normalnego funkcjonowania, prognozy na przyszłość, konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym, niemożność wykonywania czynności zwykle podejmowanych przez osoby w zbliżonym wieku, a także stosunki majątkowe stron (por. wyrok SN z dnia 10.06.1999 r., II UKN 681/98, OSNP z 2000 r., z. 16, poz. 626; wyrok SA w Katowicach z dnia 03.11.1994 r., III APr 43/94, OSA z 1995 r., z. 5, poz. 41).

Za niedopuszczalne uznaje się przy tym stosowanie jakichkolwiek mechanizmów przy wyliczaniu wysokości zadośćuczynienia, na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 5 października 2005 r. (I PK 47/05, M. P. Pr. 2006 r. z. 4 poz. 208) oraz z dnia 28 czerwca 2005 r. (I CK 7/05, nie publ.) wskazując, że procentowo określony uszczerbek służy tylko jako pomocniczy środek ustalania rozmiaru odpowiedniego zadośćuczynienia. Należne poszkodowanemu (pokrzywdzonemu czynem niedozwolonym) zadośćuczynienie nie może być mechanicznie mierzone przy zastosowaniu stwierdzonego procentu uszczerbku na zdrowiu. Mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowiłoby niedopuszczalne uproszczenie, nie znajdujące oparcia w treści art. 445 § 1 k.c.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd uznał za odpowiednie – w świetle krzywdy i cierpień powódki wywołanych przedmiotowym wypadkiem – zadośćuczynienie w kwocie 20.000 zł. Jednocześnie Sąd uwzględnił dotychczas wypłacone tytułem zadośćuczynienia świadczenie a to łącznie kwotę 7.500 zł (1.800 zł i 5.700 zł), uznając za należne dalsze 12.500 zł.

Odnośnie żądania zapłaty odszkodowania, Sąd uznał je za uzasadnione w zakresie kwoty 240 zł dotyczącej usługi stomatologicznej. Postępowanie dowodowe wykazało, że powódka doznała uszkodzenia koron zębów, wobec czego konieczna była wizyta stomatologiczna. Podstawę prawną żądania powódki w tym zakresie stanowił art. 444 § 1 k.c., zgodnie z którym naprawienie szkody obejmuje wszelkie wydatki (koszty) pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne (niezbędne) i celowe (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, M. Praw. 2008, nr 3, s. 116). Z kolei za bezzasadne Sąd uznał żądanie zwrotu wydatku dotyczącego suplementu F., mając na uwadze treść opinii biegłego ortopedy, z której wynika, że nie stanowi on leku, który mógłby mieć działanie terapeutyczne w stanach pourazowych. W tych okolicznościach wydatek ten trudno uznać za niezbędny i celowy. W tym zakresie powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie 3 sentencji wyroku.

Mając na uwadze powyższe, w pkt 2 sentencji wyroku na rzecz powódki zasądzono łącznie kwotę 12.740 zł, tj. 12.500 zł tytułem zadośćuczynienia i 240 zł tytułem odszkodowania.

Sąd, na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152), orzekł o odsetkach od zasądzonego świadczenia. W myśl art. 14 ust. 1 powołanej ustawy, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Jednocześnie Sąd nie dostrzegł podstaw dla uznania, że pozwana mogła wstrzymać wypłatę z uwagi na zaistnienie wyjątkowych sytuacji, sprowadzających się do konieczności wyjaśnienia niejasności odnoszących się do samej odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości szkody. Pozwana, jako profesjonalista, jest obowiązana do samodzielnego i aktywnego wyjaśnienia wszelkich okoliczności spornych, które mogą mieć wpływ na wysokość jej odpowiedzialności, w tym do prawidłowego określenia wysokości powstałej szkody (krzywdy).

W piśmie wzywającym pozwanego do zapłaty kwoty 12.000 zł określono, iż spełnienie świadczenia winno nastąpić w terminie do dnia 18 sierpnia 2014 roku. W związku z tym, Sąd uznał za należne od dnia 19 sierpnia 2014 r. odsetki od kwoty 4.500 zł (różnica pierwotnego żądania 12.000 zł – wypłacone 7.500 zł). Wobec zmiany przepisów w okresie, którego dotyczą odsetki, Sąd zasądził kwotę 4.500 zł z odsetkami ustawowymi za okres od dnia 19 sierpnia 2014 r. do 31 grudnia 2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.

W związku z uzupełniającym wezwaniem do zapłaty kwoty 8.000 zł (zadośćuczynienie) oraz w zakresie odszkodowania, Sąd zasądził odsetki od kwoty 8.240 zł od dnia 3 listopada 2014 roku, mając na uwadze datę doręczenia pisma (3.10.2014 r.) i ustawowy termin 30 dni na spełnienie świadczenia. Wobec zmiany przepisów w okresie, którego dotyczą odsetki, Sąd zasądził kwotę 8.240 zł z odsetkami ustawowymi za okres od dnia 3 listopada 2014 r. do 31 grudnia 2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie w związku z wypłatą z dnia 25 listopada 2014 roku części świadczenia w toku postępowania, Sąd zasądził odsetki od kwot co do których cofnięto powództwo a to od kwoty 5.700 zł za okres od dnia 19 sierpnia 2014 r. do dnia 24 listopada 2014 r. oraz odsetki od kwoty 460,55 zł za okres od dnia 3 listopada 2014 roku do dnia 24 listopada 2014 roku.

W zakresie odsetek za okresy poprzedzające daty wskazane w sentencji wyroku i powyżej omówione, Sąd oddalił powództwo, o czym orzeczono w pkt 3 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania (pkt 4 sentencji wyroku) Sąd orzekł na podstawie art. 100 § zd. 2 k.p.c., zgodnie z którym sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powódka uległa ze swoim żądaniem jedynie w nieznacznym zakresie, gdyż w części dotyczącej umorzenia postępowania - mając na uwadze, że cofnięcie żądania wynikało z jego zaspokojenia w toku postępowania – należało uznać ją za wygrywającą. Na zasądzoną kwotę 4.566 zł złożyły się: 949 zł tytułem opłaty od pozwu, 2.400 zł wynagrodzenie pełnomocnika, 1.200 zł (400 + 800 zł) pokryte przez powódkę koszty opinii biegłych oraz 17 zł opłata od złożenia dokumentu pełnomocnictwa.

Podstawę orzeczenia w zakresie pkt-u 5 - nakazania uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa części brakującego wynagrodzenia biegłego - stanowił art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t. Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594 ze zm.) w zw. z art. 100 zd. 2 k.p.c. Wobec niewystarczającej zaliczki na wynagrodzenie biegłych, część kosztów została poniesiona ze środków budżetowych – 152,66 zł. Mając na uwadze wynik postępowania nakazano pobranie tej kwoty od pozwanej.

SSR Kamilla Gos-Górska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE