UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 9 maja 2014 r. Powiat (...) reprezentowany przez Zarząd Powiatu (...) wniósł o zasądzenie od Fundacji (...) z siedzibą w G. kwoty 19.680 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 26 lutego 2014 r. do dnia zapłaty od kwoty 9.840 złotych i od dnia 26 marca 2014 r. do dnia zapłaty od kwoty 9.840 złotych oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Na żądaną kwotę składa się 9.840 złotych z tytułu czynszu dzierżawnego za luty 2014 r.
i 9.840 złotych z tytułu czynszu dzierżawnego za marzec 2014 r. Uzasadniając pozew powód wskazał jako źródło wierzytelności umowę dzierżawy nieruchomości z budynkiem Domu Pomocy Społecznej w G. z dnia 7 stycznia 2014 r. zawartą między powodem,
a pozwaną Fundacją.

[pozew – k. 4-6]

W dniu 14 sierpnia 2014 r. referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający powyższe powództwo.

[nakaz zapłaty – k. 23]

W sprzeciwie od nakazu zapłaty Fundacja (...) z siedzibą w G. wniosła
o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., ewentualnie o zawieszenie postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c., a na wypadek nieuwzględnienia powyższych wniosków o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu strona pozwana przyznała fakt zawarcia ze stroną powodową umowy dzierżawy, ale stwierdziła, iż na mocy umowy zawartej ze Starostwem Powiatowym w Z. podjęła się ona realizacji zadania publicznego z zakresu pomocy społecznej dotyczącego prowadzenia Domu Pomocy Społecznej w G.. Zakwestionowała jednakże uprawnienie pozwanego do pobierania czynszu za dzierżawę nieruchomości w tej sytuacji. Dodała, iż kwota dotacji ze Starostwa Powiatowego w Z. jest zbyt niska dla prawidłowej realizacji zleconego zadania. Pozwana Fundacja wskazała, iż pozew w niniejszej sprawie powinien zostać odrzucony ewentualnie postępowanie w sprawie powinno zostać zawieszone z uwagi na pozew Fundacji przeciwko Powiatowi (...) o zwrot kwot czynszu za cały okres współpracy
z Powiatem z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, w którym zakwestionowano podstawę naliczania czynszu i jego zasadność.

[sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 32-35]

W odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty strona powodowa podtrzymała żądanie pozwu.

[pismo procesowe powoda – k. 93-95]

W dniu 21 lipca 2017 r. wpłynęło pismo pozwanej, w którym cofnięty został wniosek o zawieszenie postępowania.

[pismo procesowe pozwanej – k. 131]

Na terminie rozprawy w dniu 7 sierpnia 2017 r. pełnomocnik powoda poparł powództwo i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik pozwanego nie uznał powództwa, wniósł o jego oddalenie
oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Nadto, cofnął wniosek o odrzucenie pozwu.

[protokół rozprawy – k. 138]

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 marca 2012 r. Powiat (...) reprezentowany przez Zarząd Powiatu (...) zawarł z Fundacją (...) z siedzibą w G. umowę nr (...)
o powierzenie realizacji zadania publicznego z zakresu pomocy społecznej dotyczącego prowadzenia Domu Pomocy Społecznej w G. dla 62 osób w podeszłym wieku. Zgodnie z umową pozwana miała realizować powyższe zadanie w terminie od dnia 1 maja 2012 r.
do dnia 31 grudnia 2014 r. Zadanie to miało być finansowane z dotacji przekazywanej przez Powiat (...).

[potwierdzona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie w charakterze pełnomocnika pozwanego radcę prawnego kserokopia umowy nr (...) z dnia 7 marca 2012 r. – k. 38-50]

W dniu 7 stycznia 2014 r. Powiat (...) reprezentowany przez Zarząd Powiatu (...) zawarł z Fundacją (...) z siedzibą w G. umowę dzierżawy zabudowanej nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) stanowiącej własność Powiatu (...), dla której Sąd Rejonowy w Zgierzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) wraz z ruchomościami wpisanymi do ewidencji środków trwałych i ewidencji wyposażenia (...). Przedmiotowa umowa została zawarta na okres od 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 sierpnia 2014 r. Wskazana nieruchomość została wydzierżawiona z przeznaczeniem na działalność Domu Pomocy Społecznej w G.. Zgodnie z umową dzierżawca zobowiązany był do zapłaty czynszu dzierżawnego
w wysokości 8.000 złotych netto w stosunku miesięcznym. Czynsz miał być płatny miesięcznie z dołu na rachunek bankowy wydzierżawiającego, w terminie do 25-go dnia każdego miesiąca. Za dzień zapłaty przyjęto datę wpływu należności na konto wydzierżawiającego. Przy czym, wydzierżawiający zobowiązał się do wystawiania rachunku do 10-go dnia każdego miesiąca i przekazania go dzierżawcy.

[potwierdzona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie w charakterze pełnomocnika powoda radcę prawnego kserokopia umowy dzierżawy z dnia 7 stycznia 2014 r. – k. 7-11, potwierdzona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie
w charakterze pełnomocnika pozwanego radcę prawnego kserokopia umowy dzierżawy
z dnia 7 stycznia 2014 r. – k. 67-71]

Umowa powyższa poprzedzona była analogicznymi umowami z 7 marca 2012 r.,
28 lutego 2013 r., 31 maja 2013 r. i 30 sierpnia 2013 r.

[potwierdzone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie w charakterze pełnomocnika pozwanego radcę prawnego kserokopie umów dzierżawy – k. 51-66]

Pozwana Fundacja nie uiściła należności wynikającej z umowy dzierżawy za luty
i marzec 2014 r. Powód wystawił za ten czas fakturę VAT nr (...) ma kwotę 8.000 złotych netto powiększoną o 23 % VAT, tj. 9.840 złotych brutto z terminem płatności
na dzień 25 lutego 2014 r. oraz fakturę VAT nr (...) ma kwotę 8.000 złotych netto powiększoną o 23 % VAT, tj. 9.840 złotych brutto z terminem płatności na dzień 25 marca 2014 r. Powód doręczył powyższe faktury pozwanej odpowiednio w dniach 5 lutego 2014 r.
i 6 marca 2014 r.

[potwierdzone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie w charakterze pełnomocnika powoda radcę prawnego kserokopie faktur VAT – k. 12, k. 14, potwierdzone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie w charakterze pełnomocnika powoda radcę prawnego kserokopie dowodów doręczenia – k. 13, k. 15]

Pismem z 10 kwietnia 2014 r., doręczonym 11 kwietnia 2014 r., Powiat (...) wezwał Fundację (...) do zapłaty kwot wynikających z faktur za luty i marzec 2014 r. w łącznej kwocie 19.680 złotych.

[potwierdzona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie w charakterze pełnomocnika powoda radcę prawnego kserokopia przedsądowego wezwania do zapłaty
z dowodem doręczenia – k. 16]

Fundacja (...) z siedzibą w G. wytoczyła przeciwko Powiatowi (...) powództwo o ustalenie, że Powiat (...) jest zobowiązany do zapłaty na rzecz Fundacji kwoty 184.670 złotych tytułem bezpodstawnego wzbogacenia w postaci nienależnie naliczonego czynszu za dzierżawę nieruchomości, w tym przez 13 miesięcy po 8.150 złotych i przez 10 miesięcy po 9.840 złotych na podstawie umów dzierżawy z 7 marca 2012 r.,
28 lutego 2013 r., 31 maja 2013 r., 30 sierpnia 2013 r. i 7 stycznia 2014 r. Sprawa zawisła przed Sądem Okręgowym w Łodzi X Wydział Gospodarczy pod sygn. akt X GC 458/14. Pozew został prawomocnie zwrócony wobec nieuiszczenia przez Fundację opłaty sądowej.

[bezsporne, a ponadto potwierdzona za zgodność z oryginałem przez występującego
w sprawie w charakterze pełnomocnika powoda radcę prawnego kserokopia pozwu
– k. 78-83]

W sprawie z powództwa Powiatu (...) – Domu Pomocy Społecznej w G. przeciwko Fundacji (...) z siedzibą w G. o zapłatę kwoty 29.340 złotych tytułem II raty czynszu dzierżawnego z marzec 2013 r., II raty czynszu za kwiecień 2013 r. i II raty czynszu za maj 2013 r. Fundacja zgłosiła powództwo wzajemne o zapłatę kwoty 184.670 złotych tytułem bezpodstawnego wzbogacenia w postaci nienależnie naliczonego czynszu
za dzierżawę nieruchomości, w tym przez 13 miesięcy po 8.150 złotych i przez 10 miesięcy po 9.840 złotych na podstawie umów dzierżawy z 7 marca 2012 r., 28 lutego 2013 r., 31 maja 2013 r., 30 sierpnia 2013 r. i 7 stycznia 2014 r. Prawomocnym wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2016 r. wydanym w sprawie o sygn. akt II C 871/15 Sąd Okręgowy w Łodzi, II Wydział Cywilny uwzględnił w całości powództwo Powiatu (...), a w zakresie powództwa wzajemnego umorzył postępowanie co do kwoty 81.500 złotych, a w pozostałym zakresie oddalił je.

[bezsporne, a ponadto pozew – k. 4-6, załączonych akt II C 871/15, sprzeciw od nakazu zapłaty z powództwem wzajemnym – k. 63-70 załączonych akt II C 871/15, wyrok – k. 298
-298v załączonych akt II C 871/15]

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd oparł się na powołanych dowodowych
w postaci dokumentów uznając je za wiarygodne i wystarczające dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie prezesa pozwanej Fundacji i świadka zgłoszonych przez stronę pozwaną na okoliczność opóźnień w przekazywaniu dotacji przez powoda, jako nieprzydatnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, bowiem spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do kwestii, czy powód miał podstawę do naliczania czynszu dzierżawnego oraz czy pozwany tenże czynsz uiścił. Kwestia, że powód przekazywał pozwanej dotacje na prowadzenie (...) w umówionej wysokości, z których pozwana mogła także opłacać należność za dzierżawę, nie była praktycznie sporna, a ewentualne opóźnienia w tym zakresie nie wyjaśniają braku regulowania należności z tytułu dzierżawy przez Fundację.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu.

Stosownie do art. 693 § 1 k.c. przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

W niniejszej sprawie wydzierżawiający – Powiat (...) zawarł z dzierżawcą
– Fundacją (...) z siedzibą w G. umowę dzierżawy nieruchomości, na której posadowiony jest budynek, w którym prowadzony jest (...). Pozwana Fundacja zobowiązała się przy tym do uiszczania miesięcznie czynszu dzierżawnego po 8.000 złotych netto z dołu do 25-go dnia każdego miesiąca. Przy czym, pozwana Fundacja zawarła powyższą umowę dzierżawy celem realizacji umowy zawartej w Powiatem (...), do zadań własnych którego należy, zgodnie z art. 19 pkt 10 ustawy z dnia z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. 2017/1769 z zm.) prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób. Powiat zlecił bowiem pozwanej Fundacji realizację zadania z zakresu pomocy społecznej stosownie do art. 25 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, zobowiązując się jednocześnie do udzielenia dotacji na sfinansowanie realizacji zleconego stronie pozwanej zadania (art. 127 ust. 1 pkt 1 lit. e i art. 221 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych – t.j. Dz.U. 2016/1870 z zm.). Z powyższego wynika, iż pozwana miała do dyspozycji środki finansowe na realizację powierzonego jej zadania i ze środków tych miała obowiązek finansować jego realizację, w tym opłacać czynsz dzierżawny, skoro w celu realizacji przyjętego na siebie zadania wydzierżawiła określoną zabudowaną nieruchomość (wraz z pewnymi ruchomościami). Trzeba mieć przy tym również na uwadze przepis art. 67 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o pomocy społecznej, z którego wynika, że aby pozwana otrzymała niezbędne zezwolenie Wojewody na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom w podeszłym wieku musiała przedstawić dokumenty potwierdzające tytuł prawny do nieruchomości, na której jest usytuowany dom. Ustawa nie wprowadza w tym zakresie wyjątków co do charakteru i rodzaju tego prawa,
a zatem może to być prawo do dysponowania nieruchomością wynikające z umowy dzierżawy. Choć umowa dzierżawy zawierana była w praktyce dopiero przy zawieraniu umowy o powierzenie zadania albo w trakcie jej realizacji, to już na etapie złożenia oferty
do konkursu (art. 25 ust. 4) Fundacja musiała określić, że dysponuje nieruchomością
i wskazać wysokość czynszu. Jak podniósł powód, bez tego nie zostałaby zakwalifikowana
do konkursu. Przystępując zatem do niego Fundacja akceptowała fakt, iż będzie musiała zawrzeć z właścicielem gruntu, tj. Powiatem umowę dzierżawy, z której wynikają określone w Kodeksie cywilnym obowiązki finansowe po stronie dzierżawcy.

Wobec powyższego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 19.680 złotych, na którą złożyły się należności czynszowe za luty 2014 r. i marzec 2014 złotych,
po 9.840 złotych brutto (8.000 złotych netto).

O odsetkach za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.c. Pozwany zobowiązany był do zapłaty czynszu za luty 2014 r. i marzec 2014 r. do 25-go dnia każdego miesiąca, co to potwierdzone w wystawionych fakturach, a nie płacąc tych należności pozostaje w opóźnieniu. Zatem zgodnie z żądaniem pozwu Sąd zasądził odsetki począwszy odpowiednio od 26 lutego 2014 r. i 26 marca 2014 r.

Mając na uwadze, iż wyrok w niniejszej sprawie został wydany w dacie obowiązywania znowelizowanych przepisów w zakresie odsetek określonych w Kodeksie cywilnym, niezbędnym było uwzględnienie przedmiotowych zmian w treści wyroku. Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty
w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. 2015/1830) art. 481 k.c. otrzymał, począwszy od jego § 2, następujące brzmienie: Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe
za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego
i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Nadto,
w dodanych § 2¹-2⁴ powołanego przepisu, wskazano, iż: maksymalna wysokość odsetek
za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie) (§ 2¹); jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie (§ 2²); postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy (§ 2³); Minister Sprawiedliwości ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie
(§ 2⁴).

W dotychczasowym brzmieniu powołanego art. 481 k.c., wskazywano jedynie, iż odsetki za opóźnienie, w przypadku, gdy ich wysokość nie była z góry oznaczona, równe są wysokości odsetek ustawowych. W przypadku natomiast, gdy wierzytelność była oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel mógł żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

W myśl art. 56 powołanej ustawy nowelizującej do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Zgodnie natomiast z art. 57 tejże ustawy, z wyjątkiem art. 50, art. 51 i art. 54, wchodzi ona w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.

Powyższe rozróżnienie odsetek zasądzonych w wyroku jest tym bardziej uzasadnione, iż do 31 grudnia 2015 r. Kodeks cywilny posługiwał się jednakowym pojęciem odsetek ustawowych na oznaczenie odsetek kapitałowych (art. 359 § 2 k.c.) i odsetek za opóźnienie (art. 481 § 1 i § 2 k.c.) oraz miały one jednakową wysokość, podczas gdy od 1 stycznia 2016 r. funkcjonują w tej ustawie dwa pojęcia, a mianowicie odsetek ustawowych i odsetek ustawowych za opóźnienie, a nadto drugie z nich są wyższe od pierwszych.

Mając na uwadze powyższe, koniecznym było zasądzenie odsetek począwszy
od wskazanych powyżej dat do dnia 31 grudnia 2015 roku (tj. dnia poprzedzającego wejście w życie przedmiotowej ustawy nowelizującej) w wysokości odsetek ustawowych, określonych w art. 481 k.c. w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2016 r., które wynosiły
do 22 grudnia 2014 r. 13 %, a od 23 grudnia 2014 r. 8 % rocznie, a od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty, odsetek ustawowych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 k.c.
w aktualnym brzmieniu, które wynoszą obecnie 7 % w skali roku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasądzając
od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.400 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego stosownie do § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. 2013/461) i 984 złote tytułem opłaty sądowej od pozwu.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE