UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 1 czerwca 2015r., nr: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. , działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3, art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442, z późn. zm.) oraz art. 81 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków- publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), a także na podstawie art. 58 § 2 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) w związku z art. 300 Kodeksu pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn.zm.), stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowo, wypadkowe oraz zdrowotne I. K. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika (...) Sp. J. w W. stanowi od dnia 1 grudnia 2014r. kwota odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym, tj. w 2014r. kwota 1.680,00 zł brutto, a w 2015r. kwota 1.750,00 zł brutto ( decyzja z dnia 1 czerwca 2015r., nr: (...) akta rentowe).

W dniu 23 lipca 2015r. odwołanie od powyższej decyzji złożyła I. K..

Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, określających zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, tj. w szczególności art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zw. z art. 4 p. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez ich niewłaściwe zastosowanie w konsekwencji przyjęcia kwoty przychodu nie wynikającej z treści umowy o pracę, co doprowadziło do ustalenia wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne w nieprawidłowej wysokości.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona wskazała, że jest osobą o niezwykle bogatym doświadczeniu. Do czasu podpisania porozumienia w sprawie zmiany warunków umowy o pracę ubezpieczona wykonywała czynności skoncentrowane na stylizacji fryzur klientów płatnika. Wskazała, iż od dnia 1 grudnia 2014 roku jej obowiązki zostały rozszerzone na prowadzenie szkoleń skierowanych do innych pracowników płatnika, podczas których ubezpieczona była zobowiązana dzielić się z tymi pracownikami swoim doświadczeniem, umiejętnościami oraz pomysłami, na które składają się m. in. autorskie, a w związku z tym unikalne zestawienia i proporcje farb. W ocenie ubezpieczonej, miała prawo otrzymać wynagrodzenie ekwiwalentne do wartości posiadanego „know - how”, tym bardziej, że w zamian za odpowiednie wynagrodzenie miała się nim dzielić z innymi osobami, przede wszystkim z korzyścią dla płatnika. I. K. pokreśliła także, iż płatnik wiedział o ciąży od samego początku, a zmianą warunków umowy o pracę chciał skusić ubezpieczoną do szybkiego powrotu do pracy.

W związku z powyższym ubezpieczona wniosła o:

1. zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez ustalenie, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonej I. K., w związku z zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę u płatnika (...) Sp. j. (...), począwszy od dnia 1 grudnia 2014 roku stanowi wynagrodzenie za pracę w kwocie 8.000,00 zł brutto;

2. zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych;

3. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków M. W., M. M., P. P. i N. S. na okoliczność ustalenia, iż wynagrodzenie wynikające z umowy o pracę ubezpieczonej, a w konsekwencji przychód stanowiący podstawę wymiaru składek, odpowiada rodzajowi wykonywanej pracy oraz kwalifikacjom ubezpieczonej wymaganym przy jej wykonywaniu;

4. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z przesłuchania ubezpieczonej na okoliczność ustalenia, iż wynagrodzenie wynikające z umowy o pracę, a w konsekwencji przychód stanowiący podstawę wymiaru składek, odpowiada rodzajowi wykonywanej pracy oraz kwalifikacjom ubezpieczonej wymaganym przy jej wykonywaniu ( odwołanie k.2-5 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477¹⁴ § 1 k.p.c.

Organ rentowy, prezentując argumentację tożsamą jak w treści uzasadnienia zaskarżonej decyzji podkreślił, że zarzuty przedstawione w odwołaniu jako niezasadne pozostają bez upływu dla prawidłowości zaskarżonego rozstrzygnięcia ( odpowiedź na odwołanie k.38-39 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. W. oraz G. B. od 1 lipca 2009r. prowadzili działalność gospodarczą pod nazwą (...) SP. J. z siedzibą w W., której przedmiotem są usługi fryzjerskie. Salon należący do spółki był ekskluzywny, ceny usług mieściły się w przedziale od 100 zł do 1500 zł.

W dniu 1 grudnia 2009r. płatnik składek zawarł z I. K. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku stylisty fryzur w wymiarze 1/3 etatu za wynagrodzeniem w kwocie 440 zł ( umowa o pracę k. 30 akt rentowych). W dniu 25 listopada 2009r. ubezpieczona otrzymała zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku fryzjerki ( zaświadczenie lekarskie - akta osobowe I. K. ). Natomiast w dniu 2 grudnia 2009r. odbyła szkolenie BHP ( karta szkolenia wstępnego akta osobowe I. K. ). I. K. w dniu 9 grudnia 2009r. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych ( (...) akta osobowe).

Płatnik składek w okresie pracy ubezpieczonej, zatrudniał również P. P. - na podstawie samozatrudnienia, natomiast na podstawie umowy o pracę w wymiarze 1/3 etatu i za wynagrodzeniem 462 zł zatrudniał M. M. oraz K. K. ( zeznania P. P. k.76-78 a.s., zeznania M. M. k.78-79 a.s., umowa o pracę z dnia 4 maja 2011r. k. 69-70 a.r.).

I. K. ukończyła liceum ogólnokształcące. W wieku 18 lat, w 1996 roku podjęła pracę w salonie fryzjerskim (...) w W. i podczas dwuletniego okresu zatrudnienia w ww. zakładzie była intensywnie szkolona w zawodzie fryzjera. Następnie podejmowała pracę w różnych zakładach fryzjerskich m.in. w salonie fryzjerskim (...) oraz w Instytucie (...) ( przesłuchanie ubezpieczonej k. 94-95 a.s,).

W dniu 9 grudnia 2008r. I. K. zawarła z(...) Sp. z o.o. umowę o dzieło, na mocy której zobowiązała się do przygotowania fryzur modelkom do pokazu D. W. ( umowa o dzieło k.19 a.s.). Kolejną umowę o dzieło z tym samym podmiotem zawarła w dniu 14 sierpnia 2009r. zobowiązując się do stylizacji fryzjerskiej w czasie urodzin M. B. ( umowa o dzieło k.18 a.s.). W dniu 23 listopada 2009r. po raz kolejny zobowiązała się do wykonania fryzur modelkom na mini pokazie M. B. ( umowa o dzieło k. 17 a.s.). Następnie w dniach 1 marca 2010r., 15 kwietnia 2013r. oraz 8 października 2013r. na podstawie umowy o dzieło wykonała trzy metamorfozy farmaceutek i przygotowała fryzury w czasie sesji, przedstawienia kolekcji wiosna / lato 2013 oraz prowadziła warsztaty (...) w Akademii (...) ( umowa o dzieło k.14-16 a.s.).

I. K. będąc zatrudniona w (...) na stanowisku fryzjera posiadała własną bazę klientek. Ubezpieczona dziennie obsługiwała od 4 do 7 klientek, natomiast pracę świadczyła około 4 godzin dziennie. Zdarzało się także, iż odwołująca pracowała 10 godzin dziennie lub do godziny zamknięcia zakładu, w zależności od potrzeb salonu. Do głównych obowiązków I. K. należała koloryzacja, czesanie oraz strzyżenie. Ubezpieczona miała dwóch lub trzech asystentów, którzy asystowali również pozostałym fryzjerom. Odwołująca szkoliła pozostałych pracowników spółki, w tym asystentów i młodszych fryzjerów, była liderem, bo miała najwięcej klientów, a co za tym idzie, najwięcej pracy, była lepiej wyszkolona od pozostałych pracowników. Podejmując pracę w tym salonie ubezpieczona przyprowadziła swoich stałych, wiernych klientów, w liczbie około 100 osób i od razu zapełniła grafik na tydzień albo dłużej. Specyfika tej branży polega na tym, ze klient wiąże się ze stylistą, a nie z salonem. W rzeczywistości ubezpieczona wykonywała pracę codziennie w godzinach od 12 do 20, za wyjątkiem dni, w których wykonywała umowy zlecenia poza salonem (zeznania świadków P. P. k. 76-78, M. M. k. 78, M. W. k. 91-94 a.s.)

Zgodnie z umową, I. K. otrzymywała tylko i wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze, nie posiadała udziału w zysku, nie otrzymywała premii oraz dodatków. Jedynym dodatkowym składnikiem jej wynagrodzenia były napiwki, które stanowiły kwotę około 3000 zł miesięcznie. Podczas okresu zatrudnienia odwołująca wykonywała około 3-4 umowy zlecenia miesięcznie na rzecz innych podmiotów, zobowiązując się do prowadzenia szkoleń oraz wykonywania usług stylizacyjnych przy eventach, w szczególności pokazach mody D. W. oraz M. B.. Z ww. umów odwołująca uzyskiwała dochód w wysokości 20.000 zł rocznie.

Podczas zatrudnienia w ww. salonie fryzjerskim ubezpieczona z uwagi na jej bogate doświadczenie otrzymywała wiele konkurencyjnych ofert pracy. Pracodawca zatrudniał pracowników na stanowiskach: recepcjonistek, asystentów, pomocy fryzjerskich i fryzjerów, przy czym w umowach o pracę wynagrodzenia wszystkich tych kategorii pracowników wynosiły około 450 -500 zł bez względu na stanowisko pracy, rodzaj wykonywanych czynności, czy udział w tworzeniu dochodu spółki (okoliczność bezsporna).

W dniu 1 grudnia 2014r. I. K. zawarła ze spółką (...) z siedzibą w W. porozumienie w sprawie zmiany warunków umowy o pracę. Ubezpieczonej powierzono stanowisko fryzjera, stylisty oraz szkoleniowca w wymiarze pełnego etatu tj. 8 godzin dziennie za wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 8.000 zł ( porozumienie k. 33 a.r.). Odwołująca w chwili podpisywania przedmiotowej umowy była w 6 miesiącu ciąży, o czym pracodawcy wiedzieli, gdyż I. K. w miejscu pracy wykonała test ciążowy i to właśnie pracodawcom jako pierwszym przekazała wiadomość o ciąży (przesłuchanie ubezpieczonej k. 145 a.s.).

Na mocy porozumienia z dnia 1 grudnia 2014r. obowiązki ubezpieczonej miały być rozszerzone o prowadzenie szkoleń skierowanych do innych pracowników płatnika, podczas których zobowiązana była dzielić się z nimi swoim doświadczeniem, umiejętnościami oraz pomysłami. W rzeczywistości, po zawarciu aneksu obowiązki ubezpieczonej nie zmieniły się, projektowane szkolenia nie zostały przeprowadzone, bo jak zeznała świadek M. W. „to wszystko trzeba zorganizować, przygotować ofertę” (k. 93 a.s.). Wynagrodzenie wskazane w aneksie, strony ustaliły na podstawie porozumienia, jedynie szacując ilość szkoleń w miesiącu, spodziewane zyski i koszty (zeznania M. W. k. 93 a.s.). W spornym okresie na rynku (...) asystent fryzjera zarabiał średnio 2.000 zł miesięcznie, zaś fryzjer o kwalifikacjach, doświadczeniu i umiejętnościach ubezpieczonej zarabiał przeciętnie 10.000 zł. W okresie ciąży lekarz ubezpieczonej nie stwierdził przeciwskazań do wykonywania koloryzacji. Po podpisaniu aneksu I. K. wykonywała nadal dotychczasowe obowiązki, natomiast nie przeprowadziła żadnych szkoleń z uwagi na bliski termin porodu, który odbył się w marcu 2015r. Ubezpieczoną i jej pracodawców łączyły relacje przyjacielskie ( zeznania świadka P. P. k.76-78 a.s., zeznania świadka M. M. k.78-79 a.s, zeznania świadka M. W. k.91-94 a.s., zeznania ubezpieczonej k.94-95,144-145 a.s.).

Od 5 stycznia 2015r. do 6 lutego 2015r. płatnik wypłacił I. K. wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, a od dnia 7 lutego 2015r. do organu rentowego wpłynęło roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego.

Na stanowisko ubezpieczonej podczas jej nieobecności nie został zatrudniony żaden nowy pracownik, w tym czasie kondycja firmy znacząco pogorszyła się, bo odeszła połowa klientów. W lipcu 2015r. spółka uległa rozwiązaniu.

Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2016r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłej sądowej z zakresu ginekologii i położnictwa w celu ustalenia czy ubezpieczona w okresie ciąży była zdolna do wykonywania pracy na stanowisku fryzjerki, specjalizującej się w koloryzacji włosów, a zwłaszcza czy była zdolna do tej pracy od dnia 1 grudnia 2014r. ( postanowienie z dnia 30 czerwca 2016r. k.95 a.s.).

W opinii z dnia 17 października 2016r. biegła sądowa z zakresu ginekologii i położnictwa E. P. w oparciu dokumentację medyczną stwierdziła, że I. K. w okresie ciąży była zdolna do wykonywania pracy na stanowisku fryzjerki, specjalizującej się w koloryzacji włosów ( opinia z dnia 17 października 2017r. k.117-118 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie ustalenia warunków pracy i płacy I. K. zatrudnionej u płatnika składek (...) z siedzibą w W.. W oparciu o wyniki przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego oraz w świetle zgromadzonych dowodów, organ rentowy uznał, że umowa o pracę, na podstawie której odwołująca została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych przez ww. płatnika składek została zawarta w celu uzyskania wysokich, nienależnych świadczeń. Zdaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zasadnym jest podważenie tych elementów umowy o pracę, które dotyczyły warunków wynagrodzenia, bowiem były one niezgodne z zasadami współżycia społecznego i tym samym obciążone są sankcją nieważności ( decyzja z dnia 1 czerwca 2015r., nr: (...) akta rentowe).

Od niekorzystnej decyzji organu rentowego, I. K. złożyła odwołanie do tut. Sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie ( odwołanie k.2-5 a.s.).

Powyższy stan faktyczny, Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w tym w aktach rentowych i osobowych I. K. oraz w oparciu o zeznania świadków P. P. oraz M. M., a także częściowo w oparciu o zeznania świadka M. W. oraz w ograniczonym zakresie, w oparciu o depozycje ubezpieczonej.

Zeznania świadka M. W. są wiarygodne jedynie w części, gdzie opisuje ona specyfikę branży fryzjerskiej, umiejętności, kwalifikacje ubezpieczonej, sposób zorganizowania salonu.

Sąd nie dał wiary natomiast pozostałym zeznaniom tego świadka (podobnie jak depozycjom ubezpieczonej) w tym zwłaszcza dotyczącym wysokości wynagrodzenia I. K. w okresie przed zawarciem aneksu do umowy o pracę. Jak wcześniej wskazano, pracodawca zatrudniał pracowników na stanowiskach: recepcjonistek, asystentów, pomocy fryzjerskich i fryzjerów, a w umowach o pracę wynagrodzenia wszystkich tych kategorii pracowników wynosiły około 450 -500 zł, zatem w żaden sposób nie były zróżnicowane ze względu na stanowisko pracy, rodzaj wykonywanych czynności, stopień ich skomplikowania, odpowiedzialność za wyniki pracy, czy udział w tworzeniu dochodu spółki. Rzekomo bez wpływu na wysokość wynagrodzenia poszczególnych pracowników była również ta okoliczność, że niektórzy z nich, w tym także ubezpieczona, szkolili pozostałych, czy też fakt, że niektórzy wykonywali czynności „merytoryczne” jak farbowanie włosów, a inni wyłącznie czynności pomocnicze, jak np. recepcjonistki. W ocenie Sądu, w rzeczywistości, pracownicy otrzymywali zupełnie inne wynagrodzenia, niż te deklarowane w dokumentach. Absolutnie nie można dać wiary, by fryzjer tej klasy, co ubezpieczona rzeczywiście godził się na wynagrodzenie w kwocie 440 zł miesięcznie w sytuacji, gdy była to przeciętna cena jednostkowej usługi wykonywanej przez niego, a średnie wynagrodzenie fachowca tej klasy wynosi na rynku (...) około 10.000 zł. Ponadto, należy przypomnieć, że świadek P. P., szkolony przez ubezpieczoną i współpracujący z tym samym pracodawcą, wystawiał miesięcznie faktury na kwoty około 7.000 zł miesięcznie. Na sam koniec należy również wspomnieć, że nawet przy założeniu, że ubezpieczona w skali roku „dorabiała” około 20.000 zł na podstawie umów cywilnoprawnych, wynagrodzenie w kwocie 440 zł brutto miesięcznie, nie jest kwotą pozwalającą na utrzymanie się w realiach (...) kosztów utrzymania.

Te wszystkie okoliczności powodują, że Sąd ustalił, że jeszcze przed zawarciem aneksu do umowy o pracę wynagrodzenie ubezpieczonej było znacząco wyższe od wykazanego w dokumentach.

Sąd nie dał wiary zeznaniom odwołującej I. K. oraz świadka M. W. w zakresie w jakim wskazywały one na zasadność ustalenia w stosunku do odwołującej wynagrodzenia w wysokości aż 8.000 zł brutto miesięcznie. W sprawie nie została wykazana konieczność zatrudnienia odwołującej za tak wysokim wynagrodzeniem, tym bardziej że wcześniej odwołująca była zatrudniona w wymiarze 1/3 etatu za wynagrodzeniem 440 zł, a pracodawca w żaden sposób nie zorganizował dla ubezpieczonej obowiązków dotyczących usług w zakresie szkolenia fryzjerów spoza zakładu. Podkreślenia wymaga, że po bezpodstawnym zawarciu aneksu do umowy o pracę, wynagrodzenie odwołującej na stanowisku fryzjera stylisty odbiegało znacznie od wynagrodzenia uzyskiwanego przez pozostałych fryzjerów zatrudnionych w firmie. Co więcej o braku konieczności rozszerzenia zakresu obowiązków odwołującej świadczy także fakt, że po jej odejściu na zwolnienie lekarskie nie została zatrudniona kolejna osoba, na takich samych lub podobnych warunkach, gdy tymczasem to właśnie plany poszerzenia działalności i prowadzenia szkoleń u płatnika miały być powodem podpisania spornego aneksu do umowy o pracę.

Powołane przez Sąd dowody z dokumentów, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, były wiarygodne, korespondowały ze sobą oraz z osobowymi źródłami dowodowymi i tworzyły spójny stan faktyczny. Strony, w tym organ rentowy, nie kwestionowały ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z treści tych dokumentów, należało uznać za mające wysoki walor dowodowy, a przez to mogące stanowić podstawę do czynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

Opinię sporządzoną przez lekarza specjalistę z zakresu ginekologii dr n. med. E. P. Sąd Okręgowy w całości podziela, albowiem jest ona jasna, przekonująca, a wnioski z niej płynące – w kwestii dotyczącej tego, czy odwołująca z chwilą podpisania przedmiotowej umowy była zdolna do podjęcia pracy zarobkowej na wskazanym stanowisku nie nasuwają żadnych wątpliwości.

Na rozprawie w dniu 15 marca 2017r. Sąd oddalił wniosek strony odwołującej, który tak jak w piśmie procesowym z dnia 19 grudnia 2016r., wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłej sądowej z zakresu położnictwa i ginekologii. Zdaniem Sądu, potrzeba przeprowadzenia kolejnych dowodów z opinii uzupełniającej biegłego nie istniała. Kwestią możliwości dopuszczenia dowodu z dodatkowej opinii tych samych lub innych biegłych wielokrotnie zajmowano się w orzecznictwie, które stanęło na stanowisku, że jeżeli opinia biegłego jest jednoznaczna i tak przekonująca, że Sąd określoną okoliczność uznaje za wyjaśnioną, to nie ma obowiązku dopuszczania dowodu z dalszej opinii biegłych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1974r., II CR 638/74). Dodatkowo w wyroku z dnia 15 lutego 1974r. (II CR 817/73), Sąd Najwyższy przyjął, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mają więc zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c., który stanowi, iż strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swych wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej, z zastrzeżeniem niekorzystnych skutków, jakie według przepisów k.p.c. mogą dla niej wyniknąć z działania na zwłokę lub niezastosowania się do zarządzeń przewodniczącego i postanowień sądu. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych, czy też z opinii instytutu w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony. W świetle art. 286 k.p.c. sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, czy nie wyjaśnia istotnych okoliczności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05 listopada 1974r., I CR 562/74). Odmienne stanowisko oznaczałoby przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, aby się upewnić, czy niektórzy z nich nie byliby takiego samego zdania co strona.

W realiach rozpatrywanej sprawy opinia biegłej sądowej z zakresu ginekologii i położnictwa w sposób pełny i wyczerpujący udzieliła odpowiedzi na pytania ujęte w tezie postanowienia dopuszczającego ten dowód. Z uwagi na powyższe, brak było uzasadnienia do zobowiązania biegłej do wydania opinii uzupełniającej. Z tego też względu, Sąd postanowił oddalić wniosek odwołującej o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego w/w specjalności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie I. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 1 czerwca 2015r., nr: (...) jest niezasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Stosownie do treści przepisu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121), obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Ponadto art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 wprowadzają w odniesieniu do pracowników obowiązek ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego. Zgodnie z treścią art. 13 pkt. 1 cytowanej ustawy obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne w okresach – od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania stosunku pracy.

Z kolei art. 18 ust. 1 ustawy stanowi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1 -3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

Zgodnie zaś z art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.

Na gruncie cytowanych przepisów bezspornym pozostaje fakt, że wynagrodzenie zasadnicze ubezpieczonych, będących pracownikami stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Bezspornym jest również fakt, iż w świetle utrwalonego orzecznictwa organ rentowy ma prawo kwestionować wysokość podstawy wymiaru składek, jeżeli uważa, że składka jest zawyżona w celu uzyskania przez stronę wyższych świadczeń (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2005 r., II UZP 2/05).

W niniejszej sprawie organ rentowy nie kwestionował jednak faktu zatrudnienia wnioskodawczyni w oparciu o umowę o pracę, a więc nie kwestionował samego tytułu ubezpieczenia. Z tego powodu, Sąd przyjął, że tytułem do ubezpieczenia była umowa o pracę zawarta w dniu 1 grudnia 2009r. pomiędzy płatnikiem (...) SP.J. z siedzibą w W., a odwołującąI. K..

Kwestią sporną wymagającą rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie była natomiast wysokość wynagrodzenia odwołującej ustalona w porozumieniu zmieniającym umowę o pracę z dnia 1 grudnia 2014 r. na kwotę 8.000,00 zł.

Organ rentowy stwierdził, że podstawą wymiaru składek stanowi od dnia 1 grudnia 2014r. kwota odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym, tj. w 2014r. kwota 1.680zł brutto, a w 2015r. kwota 1.750zł brutto, natomiast ustalone w aneksie z dnia 1 grudnia 2014 r. wynagrodzenie w wysokości 8.000,00 zł jest zawyżone. Organ rentowy argumentował przy tym, że wysokość wynagrodzeniaI. K. jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

W niniejszej sprawie, Sąd nie miał wątpliwości, że ustalona w kwestionowanym porozumieniu zmieniającym z dnia 1 grudnia 2014r. kwota wynagrodzenia odwołującej w wysokości 8.000 zł jest wygórowana, albowiem była nieadekwatna do zakresu obowiązków pracowniczych wypełnianych w rzeczywistości przez I. K., które w warunkach zatrudnienia na pełen etat były tożsame z zakresem prac wykonywanych przez nią podczas zatrudnienia na 1/3 etatu.

W toku postępowania odwołująca nie wykazała jakoby w związku z zawarciem w dniu 1 grudnia 2014r. aneksu do umowy o pracę i rozszerzeniem obowiązków w zakresie prowadzenia szkoleń skierowanych do innych pracowników płatnika, przeprowadziła jakiekolwiek szkolenie uzasadniające zwiększenie należnego jej wynagrodzenia.

W ramach zatrudnienia na 1/3 etatu wnioskodawczyni zajmowała się stylizacją fryzur klientów płatnika. Z kolei okoliczności zatrudnienia wnioskodawczyni w pełnym wymiarze czasu pracy za zwiększonym wynagrodzeniem, które były opisywane w czasie rozprawy zarówno przez świadków, jak również ubezpieczoną nie wskazywały na żadne dodatkowe czynności uzasadniające zmianę wymiaru czasu pracy, jak również wynagrodzenia. W toku postępowania ustalono także, iż I. K. nie udało przeprowadzić się żadnego szkolenia przed rozpoczęciem zwolnienia lekarskiego, a ponadto odwołująca nie przedstawiła żadnych dokumentów potwierdzających jej kwalifikacje w zakresie uprawnień do prowadzenia szkoleń.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że wynagrodzenie odwołującej na stanowisku fryzjera, stylisty i szkoleniowca odbiegało znacznie od wynagrodzenia uzyskiwanego przez pozostałych fryzjerów zatrudnionych w Spółce, co także świadczy o jego zawyżonej wysokości. Oprócz ubezpieczonej, płatnik składek zatrudniał na podstawie umowy o pracę 4 osoby w wymiarze czasu pracy 1/3 za minimalnym wynagrodzeniem za pracę w wysokości proporcjonalnie pomniejszonej do wymiaru czasu pracy. Tak kształtującą się wielką różnicę w wynagrodzeniu pomiędzy odwołującą, a pozostałymi pracownikami, Sąd uznał za rażącą i nieprawdopodobną. Co więcej o braku konieczności zatrudnienia odwołującej za wynagrodzeniem w wysokości 8.000,00 zł świadczy także fakt, że po jej odejściu na zwolnienie lekarskie nie została zatrudniona kolejna osoba, na takich samych lub podobnych warunkach, gdy tymczasem to właśnie plany prowadzenia szkoleń u płatnika miały być powodem podpisania spornego aneksu do umowy o pracę.

Fakt ten świadczy zatem o tym, że płatnik składek nie widział zarówno konieczności, jak i potrzeby zatrudnienia w Spółce nowego pracownika na stanowisku szkoleniowca. Zdaniem Sądu, w sytuacji, gdy zgodnie z twierdzeniem ubezpieczonej, łączyły ją z pracodawcami kontakty przyjacielskie, rzeczywistym zamiarem stron zawierających aneks do umowy o pracę, było zapewnienie ubezpieczonej wysokich środków z ubezpieczenia społecznego w okresie ciąży i macierzyństwa.

Niekwestionowanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych istnienia stosunku pracy wymaga od organu rentowego ingerencji w określeniu podstawy wymiaru składki, jeśli z okoliczności sprawy wynika, że wynagrodzenie ubezpieczonego pracownika było ustalone wbrew zasadom godziwej i ekwiwalentnej zapłaty za pracę (art. 13 k.p.), przy tym nie może być całkowicie deprecjonowana wola stron (art. 11 k.p.). Generalnie tylko wtedy można mówić o zarzucanej przez organ rentowy w niniejszej sprawie sprzeczności postanowień umowy o pracę o wynagrodzeniu z ustawą i zasadami współżycia społecznego, gdy wynagrodzenie to w sposób rażący odbiega od wartości wykonywanej pracy i ma na celu jedynie uzyskanie wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2005 r., II UZP 2/05, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2008 r., II UK 215/07, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2009 r., III UK 7/09, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29 kwietnia 2014 r., III AUa 1136/13).

W konkluzji wskazać należy, że w realiach rozpoznawanej sprawy, zasadnie organ rentowy stwierdził w zaskarżonej decyzji, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowo, wypadkowe oraz zdrowotne I. K. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika (...) Sp. J. stanowi od dnia 1 grudnia 2014r. kwota odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym.

Reasumując, Sąd Okręgowy zgodnie z treścią art. 477^{(

14 )}§ 1 k.p.c. oddalił odwołanie I. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 1 czerwca 2015r. nr: (...) , gdyż nie było podstaw do jego uwzględnienia.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE