Sygn. akt V GC 360/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Paweł Rynko

Protokolant:

stażysta Rafał Grochocki

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2017 r. na rozprawie sprawy

z powództwa K. K.

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 4817,00 zł (cztery tysiące osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 4800,00 zł, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Paweł Rynko

Sygn. akt V GC 360/16

UZASADNIENIE

Powód K. K. wniósł o zapłatę na jego rzecz od pozwanego kwoty 42.899,96 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 20 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty tytułem należności głównej oraz kwoty 937,02 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odsetek wyliczonych na dzień złożenia pozwu. Nadto żądał zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu swojego żądania powód wskazał, że w dniu 30 czerwca 2015r. zawarł z pozwanym umowę o świadczenie usług na jego rzecz. W treści umowy strony ustaliły wysokość wynagrodzenia ryczałtowego w kwocie 12.915 zł miesięcznie, przy czym w lipcu 2015 r. wynagrodzenie miało wynieść 14.609,33 zł. Strona pozwana rozwiązała umowę z powodem w dniu 29 października 2015r. ze skutkiem natychmiastowym. Do dnia wniesienia pozwu, pomimo wystawienia przez powoda czterech faktur za wykonywane usługi, pozwany wypłacił jedynie kwotę 4.500 zł.

Pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, iż powód w rzeczywistości nie wykonał żadnej z usług przewidzianych umową z dnia 30 czerwca 2015r., nie kontaktował się z prezesem spółki, mimo że był do tego zobligowany umową, był osobą niedyspozycyjną, niesłowną, jak również nie przedłożył żadnych dowodów na to, aby podejmował jakiekolwiek próby nawiązania kontaktów z innymi podmiotami, mogącymi potencjalnie współpracować z pozwanym. Wobec tego, w ocenie pozwanego brak było podstaw do przyznania mu wynagrodzenia we wskazanej w umowie kwocie, zaś dokonane wpłaty należy traktować w formie zaliczkowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód prowadzi działalność gospodarczą w pod firmą (...)
w zakresie sprzedaży towarów różnego rodzaju. Pozwany prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykonywania i montażu metalowych instalacji budowlanych, w tym konstrukcji scen teatralnych.

(bezsporne)

Strony zawarły w dniu 30 czerwca 2015 r. umowę o świadczenie usług. Stosownie do § 1 ust. 2 umowy powód zobowiązał się do świadczenia usług w szerokim zakresie na rzecz pozwanego poprzez m.in.: ścisłą współpracę z Prezesem Zarządu Spółki i realizację poleceń Prezesa Zarządu spółki, wsparcie dotyczące rozwoju bazy klientów spółki, pozyskiwanie nowych projektów do realizacji, wsparcie
w zakresie wykonawstwa projektów, pozostałe zadania zlecone przez Prezesa Spółki.

Stosownie do § 1 ust. 3 umowy miejsce wykonywania świadczenia usług był obszar całej Polski, w tym w siedzibie zleceniodawcy (pozwanego), a także w każdym innym miejscu, w którym zaistnieje konieczność wykonywana zadań związanych z działalnością spółki.

Zgodnie z § 1 ust. 4 umowy powód miał wykonywać czynności wynikające z umowy w zadaniowym systemie czasu pracy.

W § 2 ust. 1 lit. a i ust. 2 umowy strony określiły wysokość wynagrodzenia
za realizację zadań umowy na kwotę 10.500 zł netto miesięcznie, a w miesiącu lipcu 2015r. na kwotę 11.877,50 zł netto, płatnych w terminie do 10 dni od dna wystawienia faktury VAT. W myśl ust. 4 wskazane wynagrodzenie obejmowało wszelkie koszty i opłaty związane
z wykonywaniem przedmiotu umowy przez powoda, a wskazana stawka ryczałtowa obowiązywała do momentu rozwiązania umowy, bez względu na ilość wykonanych zadań
w danym miesiącu kalendarzowym.

Zgodnie § 6 ust. 1 umowy powód oświadczył, iż sprawozdania przygotowywane w ramach wykonania przedmiotu umowy nie stanowią utworu w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i w związku z tym nie podlegają przepisom tej ustawy.

Strony w § 7 ust. 1 umowy przewidziały możliwość jej wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym w przypadku naruszenia przez powoda obowiązków wynikających
z niniejszej umowy.

Powód zobowiązał się również m.in. do nie świadczenia usług na rzecz innych podmiotów, których interesy są sprzeczne z interesami pozwanego, w tym podmiotów prowadzących działalność konkurencyjną wobec pozwanego, z którymi pozwanego wiążą stosunki handlowe lub potencjalne stosunki handlowe oraz takimi, z którymi wchodzi
w przetarg.

Umowa pomiędzy stronami obowiązywała od 1 lipca 2015r.

(dowód: umowa o świadczenie usług k. 7-11).

Powód wystawił w czasie obowiązywania umowy faktury VAT:

- nr 001/007 na kwotę 14.609,33 zł dnia 31 lipca 2015r. z terminem płatności do dnia 10 sierpnia 2015r.;

- nr 001/08 na kwotę 12.915 zł dnia 31 sierpnia 2015r. z terminem płatności do dnia 10 września 2015r.;

- nr 001/09 na kwotę 12.915 zł dnia 30 września 2015r. z terminem płatności do dnia 10 października 2015r.;

- nr 001/10 na kwotę 6.960,63 zł z dnia 30 października 2015r. z terminem płatności do dnia 21 stycznia 2016r.

(bezsporne, nadto: faktury VAT k. 12- 15).

Pozwany uiścił na rzecz powoda kwoty: 3.000 zł w dniu 26.08.2015r. oraz 1.500 zł w dniu 20.08.2015r.

(bezsporne).

Powód przed rozpoczęciem współpracy ze stroną pozwaną był przedstawicielem czeskiej firmy budowlanej, na rzecz której pozwana wykonywała usługi podwykonawcze w ramach innej umowy, która była realizowana w okolicach L.. W tym czasie powód w imieniu czeskiego przedsiębiorstwa odpowiadał za kontakty handlowe z innymi podmiotami gospodarczymi m.in. przedstawicielami (...) A. oraz Przedsiębiorstwa (...) w P., którzy zajmowali się w zakresie swojej działalnością technika teatralną.

(dowód: zeznania świadków D. P. k. 157-158, zeznania świadka R. G. (1) k. 158-159, zeznania stron k. 202 i następne).

Z uwagi na chęć rozszerzenia swojej działalności w zakresie budowy scen, pozwany postanowił nawiązać współpracę z powodem, który przedstawiał się jako specjalista w zakresie budowy scen, techniki teatralnej. Pozwany wykonywał wcześniej usługi w tym zakresie.

W czasie obowiązywania umowy pozwany nie uzyskał żadnego kontraktu, który byłby konsekwencją należytego wykonywania umowy przez powoda. Powód pojawiał się w siedzibie pozwanego sporadycznie i przez krótki okres czasu. Nie był obecny w trakcie rozdzielania pracy, co miało miejsce w godzinach rannych, ponieważ jeżeli już się pojawiał, to w okolicach południa. W trakcie obowiązywania umowy o świadczenie usług, powód nie przedłożył pracownikom pozwanego żadnej dokumentacji, potwierdzającej wykonywanie przez niego jakichkolwiek postanowień umownych, pomimo telefonicznych upomnień o konieczności dołączenia takich sprawozdań, kierowanych przez pracowników księgowości pozwanego. Pozwany nie nawiązał współpracy gospodarczej ani nie otrzymał zleceń od żadnego podmiotu, które byłyby skutkiem działania powoda.

Z uwagi na brak efektów działań powoda, polecono mu stawienie się osobiście w siedzibie spółki pozwanego celem udziału w rozdzielaniu zadań w firmie. Mimo tego powód nie stawiał się w wyznaczonych dniach ani porach, celem odebrania nowych zleceń do wykonania.

(dowód: zeznania świadków J. P. k. 143v.-144, M. B. k. 144-144v., zeznania powoda k. 204-205, zeznania pozwanego k. 201-204).

Powód nie posiadał szczegółowej wiedzy na temat prowadzonej przez pozwanego działalności gospodarczej. Nie miał on również szczegółowego rozeznania na temat produktów oferowanych przez pozwanego. Nie posiadał również wiedzy technicznej.

(wydruk wiadomości mailowej z 15.10.2015r. k. 85, zeznania pozwanego k. 202v.-204, zeznania powoda k. 204-205).

Pozwany w dniu 29 października 2015r. wypowiedział powodowi umowę ze skutkiem natychmiastowym, wskazując na brak możliwości dalszej współpracy w związku z brakiem efektów świadczonych usług i narażenie tym samym spółki na duże koszty bez pokrycia w przychodach.

( dowód: rozwiązanie umowy k. 19)

Powód w dniu 08 grudnia 2015 r. wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 42.899,96 zł tytułem należności głównej wynikającej z nieopłaconych w całości faktury oraz kwotę 678,34 zł tytułem odsetek od wskazanej kwoty w terminie 7 dni.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 16).

W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty pozwany zwrócił się do powoda o wskazanie specyfikacji usług wskazanych w wystawionych fakturach VAT, informując jednocześnie o wstrzymaniu płatności należności.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, strona powodowa odmówiła przedstawienia specyfikacji, jako niewynikającego z umowy oraz pozbawionego podstawy prawnej, wskazując jednocześnie, iż postępowanie strony pozwanej jest sprzeczne z dobrymi obyczajami kupieckimi.

(dowód: pismo pozwanego z 14.12.2015r. k. 17, odpowiedź powoda k. 18).

Sąd zważył, co następuje:

W świetle poczynionych w sprawie ustaleń roszczenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie przedstawionych przez strony dokumentów oraz w oparciu o zeznania świadków i stron. Sąd uznał te dowody za wiarygodne w pełni dając im wiarę.

Spór stron dotyczył kwestii wykonania umowy tj. czy powód wywiązał się z obowiązków przewidzianych w umowie i czy pozwany powinien wypłacić mu należne wynagrodzenie. Strony nie kwestionowały zaś faktu rozwiązania umowy.

Umowa o świadczenie usług jaka łączyła strony jest zdaniem sądu umową starannego działania, albowiem nie zastrzeżono w niej konkretnego rezultatu. W ramach tej umowy powód zobowiązał się do podjęcia działań w niej wymienionych z należytą starannością, nie był zaś odpowiedzialny za osiągniecie konkretnego celu. Podstawą do oceny, czy powód wykonał prawidłowo umowę są postanowienia w umowie zawarte. Tylko realizacja obowiązków wynikających z umowy przy dochowaniu należytej staranności może być uznana za wykonanie umowy. Ocenie podlegają czynności wykonywane w ramach umowy oraz staranność przy ich wykonywaniu. Przy czym mając na uwadze, że powód jest profesjonalistą, należy oceniać jego działania mając na uwadze zawodowy charakter jego działalności.

Rozstrzygając, czy powodowi przysługuje wynagrodzenie przewidziane w umowie na uwadze należy również mieć, że umowa zdaniem sądu miała charakter umowy wzajemnej. Wynika to z postanowień umowy zgodnie z którymi za wykonywanie usług należne było powodowi wynagrodzenie. Wynagrodzenie przewidziane w umowie stanowiło więc ekwiwalent za czynności wykonywane przez powoda. W konsekwencji jasnym jest, że powodowi przysługiwałoby roszczenie o zapłatę całego wynagrodzenia nie za jakiekolwiek działania, lecz tylko za działania które w świetle starań poczynionych przez powoda może być traktowane jako świadczenie ekwiwalentne. Nic w tym zakresie nie zmienia fakt, że umowa przewidywała zadaniowy czas pracy i nie zobowiązywała powoda do świadczenia usług w określonym miejscu. Z takich postanowień umowy nie można wyprowadzać wniosku, że wynagrodzenie było należne bez względu na podjęte starania. Takie postanowienia umowy oznaczały jedynie swobodę w sposobie organizacji pracy, nie zwalniały jednak od obowiązku podejmowania działań zmierzających do wykonania umowy.

Uwzględniając powyższe na gruncie rozstrzyganej sprawy stwierdzić należy, że powód wnosząc o zapłatę całego wynagrodzenia przewidzianego w umowie powinien wykazać fakt podjęcia działań zmierzających do zrealizowania obowiązków wynikających z umowy. W tym zakresie na powodzie spoczywał ciężar dowodu. Przy czym, działania te powinny być podjęte z należytą starannością i powinny być ekwiwalentne w stosunku do przewidzianego w umowie wynagrodzenia.

Pod tym kątem należało więc ocenić, czy powód ściśle współpracował z prezesem zarządu spółki, czy realizował polecenia prezesa zarządu spółki, czy udzielał wsparcia dotyczącego rozwoju bazy klientów spółki, czy spotykał się z potencjalnymi klientami spółki, czy pozyskiwał nowe projekty do realizacji, czy udzielał wsparcia w zakresie wykonawstwa projektów oraz czy wykonywał pozostałe zadania zlecone przez prezesa.

W świetle przedstawionego przez powoda materiału dowodowego stwierdzić należy, że powód nie udowodnił by w trakcie trwania umowy realizował obowiązki z niej wynikające i by jego działania zostały podjęte z wymaganą starannością i by były one ekwiwalentne w stosunku do przewidzianego wynagrodzenia.

Przede wszystkim powód nie złożył żadnych dokumentów potwierdzających fakt podjęcia działań zmierzających do wykonania umowy. Zeznając przed sądem powód twierdził, że realizując umowę wielokrotnie jeździł na spotkania z kontrahentami, ponosił w związku z tym koszty noclegów i dojazdu, na co brał rachunki. Twierdził, że korespondował z kontrahentami mailowo, że prowadził liczne rozmowy telefoniczne, że spotkania zapisywał w kalendarzu, że w związku z umową przeprowadził się do O. i w tym celu wynajął mieszkanie. Mimo tego, powód nie złożył jako dowodów ani rachunków dokumentujących poniesione koszty, ani korespondencji mailowej, ani kalendarza, a nawet umowy najmu. Dowody te mogłyby wykazać jakie działania powód podjął realizując umowę. Tj. jak często rozmawiał z kontrahentami, jaka była treść tych rozmów i ustalenia. Dowody te wskazywałyby, czy działania powoda mogły stanowić ekwiwalent wynagrodzenia przewidzianego w umowie i czy podjęte zostały ze starannością wymaganą wobec przedsiębiorcy. Co więcej mimo wezwania powód nie złożył sprawozdania z czynności wykonanych w trakcie trwania umowy. Mając na uwadze upływ czasu jasnym jest, że powód mógł napotkać trudności uniemożliwiające złożenie kompletnej dokumentacji. Jednak nie sposób uznać, by cała ta dokumentacja zaginęła.

Nie wystarczające na wykazanie powyższych okoliczności były dowody z zeznań świadków D. P. oraz R. G. (1) oraz dowód z przesłuchania stron. Te środki dowodowe miały zdaniem sądu zbyt ogólny charakter.

Z zeznań świadków wynika, że działania powoda sprowadzały się do rozmów dotyczących kilku projektów, przy czym w okresie trwania umowy nie było żadnych efektów tych rozmów. Świadkowie nie potrafili wskazać ile razy spotkali się z powodem, czy w wyniku rozmów przedstawiono im jakąkolwiek ofertę ze strony pozwanego i czy w wyniku tej współpracy pozwany miał możliwość uczestniczenia w przetargach. Świadek R. G. nie pamiętał, czy powód wykonał na jego rzecz zlecenie w imieniu pozwanego. Świadkowie stwierdzili, że przedsiębiorcy, których reprezentują nie nawiązali współpracy z powodem. Co więcej świadkowie nie kojarzyli pozwanego. Taka treść zeznań zdaniem sądu wskazuje, że powód podjął pewne działania zmierzające do zrealizowania umowy. Nie wynika z nich jednak by działania powoda zostały podjęte z należytą starannością i by mogły zostać uznane za ekwiwalent wynagrodzenia przewidzianego w umowie.

Zbieżne z zeznaniami świadków były zeznania powoda. Mogłyby one świadczyć o należytym wykonaniu zobowiązania przez powoda, gdyby zostały poparte w/w dokumentami. Powód takich dokumentów jednak nie złożył.

W tej sytuacji stwierdzić należy, że powód nie wykazał by wywiązał się z obowiązków przewidzianych w umowie, a polegających na wsparciu dotyczącym rozwoju bazy klientów spółki, spotykania z potencjalnymi klientami, pozyskiwaniu nowych projektów do realizacji.

Powód nie wywiązał się również z pozostałych obowiązków przewidzianych w umowie, tj. ścisłej współpracy z prezesem, realizacji poleceń prezesa, wsparcia w zakresie wykonawstwa projektów, czy też wykonywania pozostałych zadań zleconych przez Prezesa spółki. W tym zakresie decydujące znaczenie miały zeznania świadków M. B., J. P., zeznania pozwanego oraz pośrednio zeznania samego powoda, z których wynika, że nie stosował się do poleceń Prezesa oraz, że nie był w stanie pomagać przy kwestiach technicznych. Świadkowie oraz pozwany wyraźnie wskazali, że wobec braku efektów pracy powoda został on zobowiązany do stawienia się w biurze pozwanego w celu przydzielenia obowiązków. Powód nie zastosował się do tego polecenia. Nie był dyspozycyjny, nie przebywał w siedzibie spółki. Swoją nieobecność tłumaczył powodami osobistymi. Świadczy to o uchylaniu się przez powoda od wykonywania poleceń, jak również stanowi zaprzeczenie realizacji postanowień o ścisłej współpracy z prezesem pozwanej spółki.

Reasumując, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego brak jest podstaw do uznania, że powód realizował obowiązki wynikające z umowy z należyta starannością. Nie świadczą o tym zeznania świadków oraz dowód z przesłuchania stron. Wymienione dowody nie pozwalają również na stwierdzenie, że podjęte przez powoda działania były ekwiwalentne w stosunku do przewidzianego w umowie wynagrodzenia. Oczywiście powód podjął starania zmierzające do zrealizowania umowy, jednak nie wykazał by podjęte działania uzasadniały wypłacenie kwoty przekraczającej kwotę już wypłaconą.

W tym stanie rzeczy powództwo podlegało oddaleniu. Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowią postanowienia umowy oraz art. 750 kc.

O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

SSR Paweł Rynko