UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 kwietnia 2013 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawczyni F. P. prawa do emerytury.

Wnioskodawczyni wniosła odwołanie od powyższej decyzji w dniu 21 maja 2013 roku, wnosząc o zaliczenie całego okresu pracy w (...) F.” S.A., jako pracy w warunkach szczególnych, z uwagi na pracę na stanowisku lakiernika ( z przerwą) tj. 12 lutego 1979 roku do 22 grudnia 1994 roku oraz 29 września 1997 roku do 31 lipca 2008 roku w Fabryce (...) S.A. w R..

Na rozprawie w dniu 20 lutego 2013 roku, skarżąca – reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika podniosła, iż nie kwestionuje okresów wychowawczych od 3 kwietnia 1984 roku do 24 listopada 1986 roku oraz od 23 grudnia 1991 roku do 22 grudnia 1994 roku.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

F. P. urodzona w dniu (...), złożyła w dniu 3 kwietnia 2013 roku wniosek o przyznanie prawa do emerytury (dowód: wniosek o emeryturę k. 1-3 w aktach ZUS).

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżąca udowodniła staż ubezpieczeniowy wynoszący 20 lat.

Niekwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia wnioskodawczyni w warunkach szczególnych wynosi łącznie 11 lat, 5 miesięcy i 16 dni. ZUS zaliczył do pracy w warunkach szczególnych okresy zatrudnienia:

- od 12 lutego 1979 roku do 02 kwietnia 1984 roku

- od 25 listopada 1986 roku do 22 grudnia 1991 roku oraz

- od 29 września 1997 roku do 31 grudnia 1998 roku (zasiłek chorobowy od 17.12.1997 -20.12.1997 wyłączony) ( dowód: świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 3,4 , 5w aktach rentowych ).

Na dzień złożenia wniosku o emeryturę wnioskodawczyni miała rozwiązany stosunek pracy. Wnioskodawczyni nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego. (okoliczności niesporne)

W trakcie zatrudnienia w (...) S.A w R. wnioskodawczyni w okresach od 03.04.1984-24.11.1986, 23.12.1991 -22.12.1994 roku przebywała na urlopie wychowawczym (zasiłek wychowawczy -niepłatny) ( dowód: świadectwo pracy z dnia 22 grudnia 1994 roku k.4 akt ZUS) ).

Sąd Okręgowy ocenił i zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 roku) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawczyni należało rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2. ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Spór w sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy wnioskodawczyni posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych. Spełnienie pozostałych przesłanek koniecznych do nabycia prawa do emerytury nie było kwestionowane przez organ rentowy. Wnioskodawczyni na dzień 1 stycznia 1999 roku legitymowała się bowiem 20-letnim stażem ubezpieczeniowym oraz nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego.

Odnośnie będącej przedmiotem sporu okoliczności wskazać należy, iż wnioskodawczyni wniosła o zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu urlopu wychowawczego okresach od 03.04.1984-24.11.1986, 23.12.1991 -22.12.1994 roku (zasiłek wychowawczy -niepłatny).

W ocenie Sądu, spośród wskazanych przez F. P. okresów nie było podstaw do zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych okresu pobierania okresu urlopu wychowawczego okresach od 03.04.1984-24.11.1986, 23.12.1991 -22.12.1994 roku (zasiłek wychowawczy -niepłatny).

Skoro bowiem przez pracę w szczególnych warunkach rozumie się wykonywanie pracy o określonym charakterze, a nie pozostawanie w stosunku pracy, nie ma podstaw do zaliczenia urlopu wychowawczego do pracy w szczególnych warunkach, jeżeli pracownik w czasie tego urlopu jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w szczególnych warunkach. Ponadto wskazać należy w okresie urlopu pracownik jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w celu umożliwienia mu sprawowania opieki na dzieckiem. Cel urlopu wychowawczego jest więc inny od celu np. urlopu macierzyńskiego, tj. zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy z powodu choroby lub urlopu dla poratowania zdrowia. Urlop wychowawczy nie jest okresem niezbędnym do regeneracji sił i zapewnienia możliwości dalszego wykonywania pracy.

Dodać należy, iż okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w ww. rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W przepisach rozporządzenia mowa więc o faktycznym wykonywaniu pracy, a nie tylko z formalnym pozostawaniu w stosunku pracy. Skoro tak, to tym bardziej formalne trwanie zatrudnienia nie jest wystarczającym argumentem za doliczeniem do okresu pracy w szczególnych warunkach okresu niewykonywania pracy w czasie korzystania z urlopu wychowawczego. Powyższe oznacza, że okres urlopu wychowawczego można uwzględnić wyłącznie w ogólnym stażu ubezpieczeniowym, ale okres ten nie stanowi okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2006 roku, I UK 338/05, LEX nr 37608 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 23 października 2012 roku, III AUa 1401/12, niepubl.).

Biorąc pod uwagę powyższe uznać należało, iż w toku procesu wnioskodawczyni nie wykazała, by spełniła przesłankę wykonywania pracy w warunkach szczególnych w ilości co najmniej 15 lat. Fakt ten skutkował koniecznością przyjęcia, że nie skarżąca nie spełnia wymaganych prawem warunków do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 i art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477¹⁴§ 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE