Sygnatura akt XIII Ga 1196/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 15 marca 2017r. w sprawie XIII GC 1851/13 z powództwa R. N. (1) przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. o ustalenie oraz
z powództwa wzajemnego (...)spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedziba w Ł. przeciwko R. N. (1) o wydanie koparko – ładowarki i zapłatę 2.000,00 złotych Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi:

1. oddalił powództwo R. N. (1) o ustalenie;

2. zasądził od R. N. (1) na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

a z powództwa wzajemnego:

1.nakazał R. N. (1) wydanie (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. koparko ładowarki marki C. model (...) nr (...) wraz z kompletem kluczyków;

2. oddalił powództwo o zasądzenie kwoty 2.000,00 zł;

3. zasądził od R. N. (1) na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. kwotę 4.680,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że poprzednik prawny (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. w dniu 13 marca 2006r. nabył koparko-ładowarkę C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...).

Pismami z dnia 22 lipca 2013 r., 9 grudnia 2013 r. R. N. (1) był wzywany do zwrotu koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...).

R. B. (1) był jedynym wspólnikiem oraz prezesem zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł..

R. N. (2) prowadzi działalność gospodarcza pod firmą (...) (...).

R. B. (1) prowadził również działalność gospodarczą pod firmą (...) R. B. (1).

R. N. (1) wykonywał na zlecenie R. B. (1) prace rozbiórkowe na terenie zajezdni w Ł. przy ul. (...).

Za wykonane prace R. N. wystawił faktury VAT obciążające firmę (...).

R. N. (1) miał wykonywać podjazd dla (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.. W celu wykonania prac R. B. (2) zezwolił na użyczenie koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) R. N..

Do wydania koparki R. N. doszło w lipcu 2012 r.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Rejonowy zważył, że R. N. (1) co do zasady miał prawo do złożenia pozwu w trybie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego. Sąd podzielił zdanie powoda, że nie ma innej możliwości ustalenia że jest właścicielem koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...). Jednakże, Zdaniem Sądu I instancji,
R. N. przeoczył dwie okoliczności:

- podstawą zgłoszonego żądania był fakt wykonywania przez niego na rzecz R. B. (2) – prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) .

To w ramach tej umowy, zdaniem powoda, miało dojść do rozliczenia przez przejęcie koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...).

Oznacza to, że wyłącznym adresatem żądań powoda winien być R. B. (2), nie zaś (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł..

Po drugie - właścicielem koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) jest (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł..

Fakt, że jedynym udziałowcem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. był R. B. (1), który był jednocześnie prezesem zarządu spółki był bez znaczenia dla rozstrzygnięcia żądania powoda.

R. B. (2) w ramach rozliczenia swojej umowy zawartej w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, nie mógł i nie miał prawa zaproponować w rozliczeniu koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) której właścicielem było (...) spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł..

Fakt, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. użyczyła
R. N. koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) do wykonania podjazdu nie oznacza, że (...) zawarła
z R. N. umowę sprzedaży tej koparki.

Bez wydania kluczyków, R. N. nie mógłby wykorzystać koparki do wykonania podjazdu.

Sąd I instancji nie znalazł żadnych podstaw do zakwestionowania zeznań zarówno R. B. jak i R. B. (1) co do okoliczności wejścia
w posiadanie koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) przez R. N..

Użyczenie koparki nastąpiło w czasie gdy R. N. wykonywał prace rozbiórkowe zlecone przez R. B. i pewnego rodzaju „grzeczność” polegająca na użyczeniu koparki do wykonania prac na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. nie jest niczym nadzwyczajnym.

Sąd Rejonowy nie dał wiary zeznaniom R. N. i G. N. (1), że doszło do sprzedaży koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz R. N..

Powód prowadzi działalność gospodarczą i w stosunku do powoda należy stosować inne standardy niż do osób fizycznych.

Zdaniem Sądu I instancji, skoro, jak to twierdzi R. N., nabył koparko-ładowarkę C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...), to winien zadbać o właściwą dokumentacje potwierdzającą fakt kupna sprzętu, zwłaszcza, że jako osoba prowadząca działalność, wystawiająca faktury VAT miał możliwość nie tylko odliczenia podatku VAT od transakcji, ale również mógł np. odliczać amortyzację od nabytego sprzętu.

Fakt, że R. N. złożył zdjęcia, sprzętów sprzedawanych przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. nie oznacza automatycznie faktu nabycia tych sprzętów.

Sąd Rejonowy odmówił mocy dowodowej zeznaniom R. B.,
R. N. i G. N., D. D. dotyczących rozliczenia prac rozbiórkowych wykonywanych przez R. N. na rzecz
R. B. ( (...)) gdyż nie mają one żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu pomiędzy stronami.

Również Sąd I instancji odmówił mocy dowodowej zeznaniom świadka P. N. z tych samych powodów. Zeznania tego świadka nie wnoszą nic do rozpoznawanych sporów.

Drugim żądaniem które musiało zostać rozpoznane przez Sąd Rejonowy było roszczenie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., tj. wydania przez
R. N. koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...)

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. załączyła dowód własności koparki w postaci faktury z dnia 13 marca 2006 r. nabytej przez poprzednika prawnego powoda wzajemnego.

Oznacza to, że właścicielem koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) jest (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., a tym samym ma prawo domagania się, aby osoba która włada jej rzeczą wydała ją właścicielowi.

R. N. nie przedstawił żadnego dowodu, iż przysługuje jemu skuteczne prawo do władania koparką.

Dlatego też Sąd Rejonowy uwzględnił żądanie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. w zakresie zobowiązania R. N. do wydania koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...).

Ostatnim żądaniem które zostało zgłoszone do rozpoznania przez Sąd było roszczenie o zasądzenie 2.000,00zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie przez R. N. z koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...).

Zdaniem Sądu I instancji, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w Ł. wykazała jedynie fakt bezumownego korzystania przez R. N.
z koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...).

Jednakże poza twierdzeniem zawartym w pozwie wzajemnym co do kosztów miesięcznego najmu, (...) nie przedstawiła żadnych dowodów, ani wniosków dowodowych potwierdzających, że z tytułu bezumownego korzystania z koparki powodowi należała się kwota 2.000,00zł i żądanie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. jako nieudowodnione nie mogło zostać uwzględnione przez Sąd.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego, art. 222 § 1 kodeksu cywilnego, art. 6 kodeksu cywilnego
w zw. z art. 232 kodeksu postępowania cywilnego, art. 316 kodeksu postępowania cywilnego , art. 98 kodeksu postępowania cywilnego orzekł jak w sentencji. (wyrok
k. 350- 351, uzasadnienie k. 352—353v.)

Apelację od powyższego wyroku wniosły obie strony.

Pozwana główna (powódka wzajemna) zaskarżyła wyrok w części, to jest
w zakresie pkt 2 wyroku odnoszącego się do powództwa wzajemnego, w którym Sąd oddalił powództwo o zasądzenie kwoty 2.000 zł.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

- naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, to jest naruszenie art. 233 § l k.p.c. przez zaniechanie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, pominięcie dowodów przedstawionych przez (...) sp. z o.o., a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych polegający na niezasadnym przyjęciu, że spółka nie przedstawiła dowodów na potwierdzenie zasadności kwoty żądanej tytułem częściowego odszkodowania za bezumowne korzystanie z koparki.

Pozwana wniosła o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie powództwa wzajemnego również w zakresie żądania zasądzenia od R. N. (1) na rzecz (...) sp. z o.o. kwoty 2.000 zł tytułem częściowego odszkodowania za bezumowne korzystanie z koparki będącej przedmiotem sporu, co w konsekwencji prowadzi do uwzględnienia powództwa wzajemnego w całości;

2. zasądzenie od R. N. (1) na rzecz (...) sp. z o.o. zwrotu kosztów postępowania przed sądem II instancji,
w tym kosztów zastępstwa procesowego, według obowiązujących norm. (apelacja pozwanej głównej k. 361 – 363)

Powód główny (pozwany wzajemny) zaskarżył wyrok w części oddalającej powództwo R. N. (1) o ustalenie i w części zasądzającej zwrot kosztów procesu od R. N. (1) dla (...) sp. z o.o. oraz z powództwa wzajemnego w części nakazującej R. N. (1) wydanie pozwanej spółce koparko ładowarki marki C. model (...) nr (...) wraz z kompletem kluczyków (pkt 1) i zasądzającej od powoda na rzecz pozwanego kwotę 4.680 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1) naruszenie art. 233 § l k.p.c. przez naruszenie granic swobodnej oceny dowodów mające wpływ na rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie, dokonanie przez Sąd
I instancji ustaleń całkowicie wbrew treści zebranych w sprawie dowodów, doświadczeniu życiowemu, a także zaniechanie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, w szczególności odmowę mocy dowodowej zeznaniom R. N. (1), G. N. (1) oraz R. i M. B., D. D. a także P. N., zakresie prowadzącym do sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, a to:

a) uznania, iż R. N. (1) miał wykonywać podjazd dla pozwanej spółki,
w tym celu R. B. (1) zezwolił na użyczenie koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) R. N. (1);

b) uznania, iż pomiędzy stronami nie doszło do zawarcia w dniu 23 lipca 2012 r. umowy sprzedaży koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...), wykonanej przez wydanie koparki powodowi w dniu
23 lipca 2012 r.;

c) uznania, iż okoliczności dotyczące rozliczenia prac rozbiórkowych wykonywanych przez powoda na rzecz R. B. (1) nie mają żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu;

d) pominięcia istotnej okoliczności polegającej na tym, iż powód dokonał na swoją rzecz (swoje dane) kolejnego już - właściwego dla siebie ubezpieczenia nabytej koparko-ładowarki i zawsze dotychczas zachowywał się tak jak właściciel tej maszyny, czyli jak posiadacz samoistny;

2) naruszenie przepisów prawa procesowego tj. 233 k.p.c. poprzez odmowę wiarygodności zeznań R. B. (1), R. N. (1), G. N. (1) i D. D. dotyczących rozliczenia prac rozbiórkowych jako nie mających znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu, w sytuacji, gdy osią sporu jest właśnie rozliczenie za wykonanie tych prac.

W ramach postępowania dowodowego skarżący wniósł o:

1. dopuszczenie w postępowaniu apelacyjnym dowodu z odpisu zażalenia
w postępowaniu karnym o sygn. akt V Kp 1013/13 toczącym się wcześniej niż data wydania orzeczenia Sądu I instancji w przedmiotowej sprawie, na okoliczność wykazania, iż R. B. (1), a także sama pozwana spółka (...) sp. z o.o.
w Ł. zmieniały co chwile swoje oświadczenia na potrzeby aktualnie toczących się postępowań sądowych, a także na okoliczność wykazania poczynionych już
w postępowaniu karnym ustaleń dokonanych przez Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi V Wydział Karny w sprawie o sygn. akt V Kp 1013/13 (postanowienie z dnia 14 lutego 2014 r.), iż powodowi R. N. (1) przysługuje ochrona wynikająca z art. 461 § l k.c.;

2. zobowiązanie Prokuratury Rejonowej Ł. w Ł. do udostępnienia akt
w sprawie o sygn. l Ds. 2030/13 na okoliczność wykazania treści złożonego pierwotnie zawiadomienia przeciwko Powodowi i jego uzasadnienia, jednoznacznie obrazujących fakt zmiany twierdzeń składanych przez pozwaną spółkę,
a w szczególności przez R. B. (1) ówczesnego jej prezesa zarządu, co do wszelkich okoliczności związanych z wydaniem koparko-ładowarki C.
o numerze identyfikacyjnym (...) model (...), a w konsekwencji błędne ustalenia stanu faktycznego poczynione przez Sąd I instancji.

Wskazując na powyższe zarzuty powód główny wniósł o:

1) zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez:

a. ustalanie istnienia po stronie powoda prawa własności koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...), na podstawie zawartej umowy sprzedaży z dnia 23 lipca 2012 r., wykonanej przez wydanie ww. koparko-ładowarki powodowi w dniu 23 lipca 2012 r. wraz z kluczykami oraz dokumentem ubezpieczenia;

b. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania wg. norm przepisanych;

c. oddalenie powództwa wzajemnego o wydanie (...) sp. z o.o. koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) wraz z kompletem kluczyków oraz zasądzenie od (...) sp. z o.o. na rzecz R. N. (1) kosztów procesu wg. norm przepisanych;

2) zasądzenie od pozwanego (powoda wzajemnego) na rzecz powoda (pozwanego wzajemnego) kosztów postępowania apelacyjnego wg. norm przepisanych;

3) ewentualnie, uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji wraz z rozstrzygnięciem o kosztach instancji odwoławczej. (apelacja powoda głównego k. 415 – 420)

Powód główny (pozwany wzajemny) wniósł o oddalenie apelacji pozwanej głównej (powódki wzajemnej) w całości i zasądzenie od pozwanej głównej na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, według norm prawem przepisanych. (odpowiedź na apelację k. 382 – 387, protokół z rozprawy apelacyjnej k. 466 –467, 468)

Pozwana główna (powódka wzajemna) wniosła o oddalenie apelacji wniesionej przez R. N. jako oczywiście bezzasadnej, oddalenie wniosków dowodowych zgłoszonych w postępowaniu apelacyjnym na podstawie
art. 381 k.p.c. i zasądzenie od powoda (pozwanego wzajemnego) R. N. (1) na rzecz pozwanej (powódki wzajemnej) (...) sp. z o.o. kosztów postępowania przed sądem II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według obowiązujących norm. (odpowiedź na apelację k. 444 – 448, protokół z rozprawy apelacyjnej k. 466 –467, 468)

Sąd Okręgowy, Sąd Gospodarczy zważył, co następuje:

Obie apelacje są bezzasadne i podlegają oddaleniu. Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, które Sąd Okręgowy w pełni podziela
i przyjmuje za własne z tą zmianą, że koparko - ładowarkę C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) w dniu 13 marca 2006 r. kupiła pozwana główna, która wówczas używała firmy (...)
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. (dowód: faktura k.33, ogłoszenie wpisu
w Monitorze Sądowym i Gospodarczym k. 34-35).

Powyższe zmienione ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy dokonał na podstawie wskazanych dowodów, których zarówno treść jaki i autentyczność nie była kwestionowana w toku postępowania.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 381 k.p.c. pominął wnioski dowodowe powoda głównego zgłoszone w apelacji.

Zgodnie z art. 381 k.p.c. sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty
i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później.

Przez nowe fakty i dowody należy rozumieć te, które nie były stronie znane do chwili wydania wyroku przez sąd pierwszej instancji (art. 316 k.p.c.) lub te, które powstały już po wydaniu wyroku. Można powoływać również fakty i dowody, które wprawdzie były znane stronie przed wydaniem wyroku przez sąd pierwszej instancji, lecz ich powołanie przez stronę nie było konieczne.

Przepis art. 381 k.p.c. ma charakter wyjątkowy, nie może być więc interpretowany w sposób rozszerzający (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 13.6.2012 r., II CSK 608/11, opubl. Legalis).

Uregulowanie zawarte w tym przepisie jest wyrazem dążenia do koncentracji materiału dowodowego przed sądem pierwszej instancji. Strona, która dopuszcza się zaniedbania w zakresie przysługującej jej inicjatywy dowodowej w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, musi liczyć się z tym, że sąd drugiej instancji wniosku dowodowego nie uwzględni (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 17.04.2002 r., IV CKN 980/00, opubl. Legalis).

W przepisie art. 381 k.p.c. chodzi o te fakty i dowody, które mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, według którego strona nie może skutecznie żądać ponowienia czy uzupełnienia postępowania dowodowego tylko dlatego, że spodziewała się korzystnej dla siebie oceny materiału dowodowego przez Sąd I instancji bądź przypuszczała, że do wskazania spornej okoliczności wystarczą inne dowody (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 listopada 1997, II CKN 446/97. OSNCP 1998/4/67).

Strona, która powołuje w postępowaniu apelacyjnym nowe fakty lub dowody powinna wykazać, że nie mogła ich powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji lub że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Strona powinna zatem przynajmniej uprawdopodobnić wystąpienie okoliczności, o których mowa w art. 381 k.p.c., co w rozpoznawanej sprawie nie nastąpiło.

W puncie 2 petitum apelacji powód główny reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika zarzuca Sądowi Rejonowemu naruszenie całego
art. 233 k.p.c. Jednakże § 2 tego przepisu dotyczy sytuacji odmowy przedstawienia przez stronę dowodu, która w sprawie nie miała miejsca. Sąd Okręgowy odniósł zatem wskazany w apelacji zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. do § 1 tego przepisu, który stanowi, że sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Zarzuty naruszenia art. 233 § l k.p.c. sformułowane w punktach 1 i 2 petitum apelacji powoda głównego oraz zarzut sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego są chybione.

Ocena wiarygodności i mocy dowodowej poszczególnych środków dowodowych stanowi podstawowe zadanie sądu orzekającego, przy czym powinna być ona dokonana w sposób konkretny, w oparciu o cały zebrany w sprawie materiał dowodowy. Przyjmuje się, że moc dowodowa oznacza siłę przekonania o istnieniu lub nieistnieniu weryfikowanego w postępowaniu dowodowym faktu, uzyskaną przez sąd wskutek przeprowadzenia określonych środków dowodowych. Z kolei wiarygodność danego dowodu wynika z jego indywidualnych cech i obiektywnych okoliczności, za względu na które zasługuje on w ocenie sądu na wiarę lub nie (zob. J. Klich-Rump, Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia sądowego w procesie cywilnym, Warszawa 1977,
s. 132 i n.). Swobodna ocena dowodów nie może być dowolna. Z tych względów przyjmuje się, że jej granice wyznaczane są przez kryteria: logiczne, ustawowe
i ideologiczne (zob. wyr. SN z 12.2.2004 r., II UK 236/03, Legalis). Sąd ma obowiązek wyprowadzenia z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków poprawnych logicznie. Zastrzeżona dla sądu swobodna ocena dowodów nie opiera się na ilościowym porównaniu przedstawionych przez świadków i biegłych spostrzeżeń oraz wniosków, lecz na odpowiadającemu zasadom logiki powiązaniu ujawnionych w postępowaniu dowodowym okoliczności w całość zgodną z doświadczeniem życiowym (zob. wyrok SN z 20.3.1980 r., II URN 175/79, OSNC 1980, nr 10, poz. 200). Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne
z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 § 1 k.p.c., choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne
z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne (tak też SN w wyroku
z 27.9.2002 r., IV CKN 1316/00, Legalis). Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki
w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (zob. wyrok SN z 27.9.2002 r., II CKN 817/00, Legalis; wyrok SN z 16.12.2005 r., III CK 314/05, OwSG 2006, nr 10, poz. 110). Czynnik ustawowy ogranicza sąd w możliwości dokonania oceny jedynie tych dowodów, które zostały prawidłowo przeprowadzone, według reguł określonych przez ustawodawcę, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności (zob. postanowienie SN z 11.7.2002 r., IV CKN 1218/00, Legalis; wyrok SN z 9.3.2005 r., III CK 271/04, Legalis). Oznacza to, że przy ocenie mocy i wiarygodności dowodów sąd bierze pod rozwagę nie tylko „materiał dowodowy”, ale także wyjaśnienia informacyjne stron, oświadczenia, zarzuty przez nie zgłaszane, zachowanie się stron podczas procesu przejawiające się np. w odmowie lub utrudnieniach w przeprowadzeniu dowodów, itp . (tak też SN w wyroku z 24.3.1999 r.,
I PKN 632/98, OSNAPiUS 2000, nr 10, poz. 382). Za czynnik ideologiczny warunkujący granice swobodnej oceny dowodów uznaje się poziom świadomości prawnej sędziego, na którą składa się znajomość przepisów prawa, doktryny
i orzecznictwa, jak ogólna kultura prawna oraz system pozaprawnych reguł i ocen społecznych (zob. W. Siedlecki, Realizacja zasady swobodnej oceny dowodów
w polskim procesie cywilnym, NP 1956, Nr 4). Sąd II instancji może zmienić ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania wyroku sądu I instancji bez konieczności przeprowadzenia postępowania dowodowego uzasadniającego odmienne ustalenia (zob. wyrok SN z 4.10.2007 r., V CSK 221/07, Legalis). Uprawnienie to w przypadku dowodów z zeznań świadków czy też z przesłuchania stron jest uzasadnione
w szczególności wówczas, gdy dowody te mają jednoznaczną wymowę, a ocena sądu
I instancji jest oczywiście błędna. Same, nawet poważne wątpliwości co do trafności oceny dokonanej przez sąd I instancji, nie powinny stwarzać podstawy do zajęcia przez sąd II instancji odmiennego stanowiska, o ile tylko ocena ta nie wykroczyła poza granice zakreślone w komentowanym przepisie (tak też SN w wyroku z 21.10.2005 r., III CK 73/05, Legalis).

W rozpoznawanej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, że rozstrzygnięcie Sądu I instancji jest sprzeczne z tymi okolicznościami, które zostały ustalone w toku postępowania. Nie można zarzucić temu Sądowi, iż wyprowadził logicznie błędne wnioski z ustalonych przez siebie okoliczności, czy też przyjął fakty za ustalone bez dostatecznej podstawy (fakty, które nie zostały potwierdzone materiałem), bądź przeciwnie - uznał za nieudowodnione pewne fakty mimo istnienia ku temu dostatecznej podstawy w zebranym materiale.

Wbrew stanowisku skarżącego, ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego są prawidłowe, poza ustaleniem, że poprzednik prawny (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. w dniu 13 marca 2006 r. nabył koparko-ładowarkę. W tej części zostały one zmienione przez Sąd Okręgowy. Dowody mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy zostały ocenione zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego.

W zestawieniu ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, twierdzenia skarżącego stanowią jedynie niedopuszczalną polemikę z oceną dowodów przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy, bez równoczesnego wykazania, by ocena ta była sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania, doświadczeniem życiowym lub
z innych względów naruszała przepis art. 233 § 1 k.p.c.

Sprzeczność ustaleń sądu z treścią zebranego materiału ma miejsce wówczas, gdy rozstrzygnięcie sądu I instancji jest sprzeczne z tymi istotnymi dla rozstrzygnięcia okolicznościami, które sąd ustalił w toku postępowania, albo gdy wyprowadził logicznie błędny wniosek z ustalonych przez siebie okoliczności, albo wreszcie gdy sąd przyjął fakty za ustalone bez dostatecznej podstawy. Przez okoliczności w powyższym rozumieniu należy rozumieć okoliczności faktyczne. Chodzi tu bowiem jedynie o błędy dotyczące elementu faktycznego orzeczenia. Sąd II instancji bada, czy w stanie faktycznym sprawy nie zachodzą sprzeczności między poszczególnymi ustaleniami oraz czy stan faktyczny stanowi harmonijną całość. Zakres kontroli apelacyjnej nie obejmuje całej sfery faktycznej sprawy, ale tylko zebrany materiał procesowy. Zawsze jednak zarzut taki znajdzie uzasadnienie, gdy ustalenia sądu sprzeczne będą z materiałem, który uznał on za wiarygodny, albo też gdy dowody prowadzące do odmiennych wniosków nie będą przez sąd ocenione negatywnie.

Z tą ostatnią sytuacją mamy do czynienia także, gdy sąd nie oceni wszystkich dowodów zebranych w sprawie bądź w uzasadnieniu stwierdzi, że daje wiarę wszystkim dowodom, mimo że pozostają one ze sobą w takim stosunku, że prowadzą do sprzecznych ze sobą wniosków.

W toku postępowania przed Sądem I instancji powód główny nie wykazał się szczególną konsekwencją nawet co do swoich twierdzeń.

Zaczynając już od samego pozwu, w tym samego żądania: o zobowiązanie pozwanego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. do wystawienia i doręczenia na rzecz powoda faktury VAT za sprzedaż urządzenia używanego koparko ładowarki C. (...) rok produkcji 1995r. za uzgodnioną cenę 35.000,00zł netto.

W uzasadnieniu pozwu powód główny między innymi podał, że pozwany za wynagrodzeniem za wykonane prace na rzecz pozwanego polecił w rozliczeniu
w/w używaną koparkę oraz używany ciągnik rolniczy, na to powód wyraził zgodę.
De facto przedmiotową koparkę we wrześniu 2012r. pozwany przekazał powodowi na własność za uzgodniona kwotę 35.000 zł netto, wydając bez wystawienia faktury Vat (k.2).

W odpowiedzi na pozew wzajemny (k. 50 - 54) powód główny powołuje się na umowę z dnia 31.01.2012r. zawartą z R. B. (1) i prace wykonywane na rzecz tego przedsiębiorcy. Na stronie 3, zdanie pierwsze: „Przedmiotowa koparka została przekazana na własność powoda w sierpniu 2012r. przez R. B. prezesa zarządu (...) sp. z o.o. i właściciela firmy (...).”

W piśmie złożonym w dniu 28.10.2015r. (k. 107- 111) powód precyzuje żądanie pozwu i wnosi o ustalenie istnienia po stronie powoda prawa własności koparko-ładowarki C. o numerze identyfikacyjnym (...) model (...) na podstawie zawartej umowy z dnia 23 lipca 2012 r. wykonanej przez wydanie koparki powodowi w dniu 23 lipca 2012 r. wraz kluczykiem i dokumentem ubezpieczenia.

W uzasadnieniu pisma podaje: „R. B. (1) w toku wykonywania zleconych powodowi prac złożył powodowi ofertę częściowej zapłaty za wykonane prace używanymi ruchomościami znajdującymi się na terenie sp. z o.o. (...).”

Pomijając nawet prawną dopuszczalność i skuteczność tego typu rozliczeń, podkreślić należy, że żadna z w/w dat w żaden sposób nie koreluje z terminem zapłaty zobowiązań R. B. (1) w stosunku do powoda głównego wymagalnych
w 2012r.

W 2012r. R. N. (1) wystawił R. B. (1) (...) 3 faktury Vat:

- FV 2/12 z 1 marca 2012r. na kwotę 49.200 zł;

- FV 4/12 z 3 kwietnia 2012r. na kwotę 61.500 zł;

- FV 5/12 z 6 kwietnia 2012r. na kwotę 49.200 zł (faktury k. 218 – 217).

W dniu 1 marca 2012r. R. N. (1) wystawił dowód wpłaty KP,
w którym pokwitował otrzymanie od (...) kwoty 49.200 zł zapłaty za fakturę Vat (...) (KP z 1.03.2012r. k. 219).

W dniu 6 kwietnia 2012r. R. N. (1) wystawił dowód wpłaty KP, w którym pokwitował otrzymanie od (...) kwoty 49.200 zł zapłaty za fakturę Vat (...) (KP z 6 kwietnia 2012r. k. 219).

W dniu 3 kwietnia 2012r. główna księgowa R. B. (1) wystawiła R. N. (1) rachunek z tytułu sprzedaży używanej konstrukcji salowej z demontażu na kwotę 61.500 zł z adnotacją zapłacono kompensata z FV (...) (rachunek k. 218).

Świadek G. N. (1) zeznaje: „(…) koparka została wydana 23.07.2012r.”

W kontekście powyższych rozważań fakt ubezpieczenia koparko-ładowarki przez powoda głównego nie jest dowodem nabycia jej własności.

Ubezpieczający nie musi być właścicielem rzeczy (art. 805§ 1 k.c., art.
808 § 1 k.c.
, art. 822 § 1 k.c.)

Rozliczenie prac rozbiórkowych nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu.

W toku postępowania nie został wykazany żaden stosunek prawny stanowiący podstawę odpowiedzialności pozwanej głównej za zobowiązania zaciągnięte przez R. B. (1). Nie została zawarta umowa poręczenia, umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej, nie został też ustanowiony zastaw na koparko - ładowarce.

Ponadto zgodnie z art. 210 § 2 k.s.h. w przypadku gdy wspólnik, o którym mowa w art. 173 § 1 (wszystkie udziały spółki przysługują jedynemu wspólnikowi), jest zarazem jedynym członkiem zarządu, czynność prawna między tym wspólnikiem
a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego.

Stosownie do treści art. 73 § 2 zd. pierwsze k.c. jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej inną formę szczególną, czynność dokonana bez zachowania tej formy jest nieważna.

Nie sposób też zgodzić się z podniesionym przez pozwaną główną zarzutem naruszenia art. 233 § l k.p.c. przez zaniechanie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, pominięcie dowodów przedstawionych przez (...) sp. z o.o.,
a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych polegający na niezasadnym przyjęciu, że spółka nie przedstawiła dowodów na potwierdzenie zasadności kwoty żądanej tytułem częściowego odszkodowania za bezumowne korzystanie z koparki.

Błąd w ustaleniach faktycznych następuje, gdy zachodzi dysharmonia pomiędzy materiałem zgromadzonym w sprawie a konkluzją, do której dochodzi sąd na skutek przeinaczenia dowodu oraz wszelkich wypadków wadliwości wynikających
z naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Przepis ten jest naruszony, gdy ocena materiału dowodowego koliduje z zasadami doświadczenia życiowego lub regułami logicznego wnioskowania.

W odpowiedzi na pozew wraz z pozwem wzajemnym pozwana m. in. wniosła
o dopuszczenie dowodu z dokumentów załączonych do niniejszego pisma na okoliczności wskazane w odpowiedzi na pozew i pozwie wzajemnym.

W uzasadnieniu pozwu pozwana stwierdziła, że kwota dochodzona
z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z koparki ma charakter częściowy. Ceny wynajmu koparki tego typu na rynku ł. (...) kształtują się na poziomie od 7.995 zł do 11.808 zł brutto miesięcznie. Jako dowód wskazała oferty wynajmu koparek (k.27- 29).

Do odpowiedzi wraz z pozwem wzajemnym pozwana załączyła m. in. wydruki 4 wiadomości e – mail (2 z 14 marca 2014r. i 2 z 13 marca 2014r.).

Wydruki te nie są dokumentem w rozumieniu k.p.c. (art. 244 i 245 k.p.c.).

Tym samym nie było możliwe przeprowadzenie dowodu z dokumentu gdyż taki nie został złożony.

Jedynie mail od G. P. (k. 43) ma cechy oferty w rozumieniu art.
66 k.c.
i art. 66 ( 1) k.c. jednakże jest w euro, dotyczy innego modelu koparko – ładowarki i jest spoza ryku ł. (...).

Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy (art. 224 § 2 k.c.
w związku z art. 225 k.c.) nie jest świadczeniem odszkodowawczym, wobec czego nie stosuje się do niego przepisów o naprawieniu szkody (art. 361–363 k.c.).

Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie nie dzieli się na świadczenia okresowe i nie może być dochodzone na przyszłość, lecz jest należnością jednorazową za cały okres korzystania z rzeczy przez posiadacza bez tytułu prawnego.

Wysokość roszczenia o wynagrodzenie zależy od dwóch okoliczności: po pierwsze od tego, jak długo trwa okres nieuprawnionego posiadania rzeczą przez posiadacza w złej wierze lub posiadacza w dobrej wierze, od chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu powództwa windykacyjnego oraz od stawek rynkowych należnych za korzystanie z rzeczy w danych okresach przyjętych do rozliczenia, „gdyby posiadanie opierało się na prawie” (zob. wyr. SN z 23.5.1975 r., II CR 208/75, Legalis, oraz z 7.4.2000 r., IV CKN 5/00, Legalis; wyr. SA w Białymstoku z 7.8.2013 r., I ACa 301/13, Legalis; por. też E. Gniewek, w: SPP, t. 3, 2013, s. 909 i cyt. tam literatura).

W rozpoznawanej sprawie pozwana główna (powód wzajemna) twierdząc, że ceny wynajmu koparki tego typu na rynku ł. (...) kształtują się na poziomie od
7.995 zł do 11.808 zł brutto miesięcznie powinna była okoliczność tę udowodnić
(art. 6 k.c.), a więc wykazać, że w miejscowych warunkach wynajmując koparko –
-ładowarkę uzyskałby taką kwotę i to w całym okresie bezumownego korzystania.
To, że przedmiotem żądania jest jedynie część tego wynagrodzenia nie zwalnia jej
z obowiązków dowodowych.

Nawet w przypadku dochodzenia części wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy konieczne jest udowodnienie całego wynagrodzenia, ponieważ nie jest ono świadczeniem okresowym lecz należnością jednorazową za cały okres korzystania z rzeczy przez posiadacza bez tytułu prawnego.

Gdyby podzielić stanowisko skarżącej, w przypadku podzielenia na części wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy i ich częściowego dochodzenia
w zasadzie nie byłoby potrzeby udowodnienia tego wynagrodzenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił obie apelacje.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c., a w odnośnie wynagrodzenia pełnomocnika powoda głównego również w związku z art. 99 k.p.c.

Zasądzoną w punkcie 3 kwotę 1.800,00 zł stanowi wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej głównej będącego adwokatem, które zostało określone na podstawie § 2 pkt 5 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.) w jego obecnym brzmieniu.

Zasądzoną w punkcie 3 kwotę 675,00 zł stanowi wynagrodzenie pełnomocnika powoda głównego - radcy prawnego, które zostało określone zgodnie z § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.
z 2015 r. poz. 1804 ze zm.) w jego obecnym brzmieniu – 75 % nowy pełnomocnik.

Tomasz Bajer Mariola Szczepańska Jarosław Pawlak