Sygn. akt I ACa 838/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Teresa Rak (spr.)

Sędziowie:

SSA Hanna Nowicka de Poraj

SSA Józef Wąsik

Protokolant:

sekr.sądowy Marta Matys

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2017 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa M. Z.

przeciwko G. Z. i Bankowi (...)w L.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 22 marca 2017 r. sygn. akt I C 2637/15

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 11.250 zł (jedenaście tysięcy dwieście pięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego;

3.  przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kielcach na rzecz adwokata M. B. kwotę 9.225 zł (dziewięć tysięcy dwieście dwadzieścia pięć złotych), w tym 1.725 zł podatku od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

SSA Hanna Nowicka de Poraj SSA Teresa Rak SSA Józef Wąsik

Sygn. akt I ACa 838/17

UZASADNIENIE

Powód M. Z. w pozwie skierowanym przeciwko Bankowi (...) w L. oraz G. Z. wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr 50/09/13 wystawionego przez Bank (...) w L. opatrzonego klauzulą wykonalności przez Sąd Rejonowy w K. postanowieniem z dnia 20 września 2013 roku wydanym w sprawie sygn. VIII Co 1706/13 oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

Na uzasadnienie żądania powód wskazał, że 16 marca 2011 roku udzielił pełnomocnictwa żonie G. Z. do dokonywania czynności w swoim imieniu i na swoją rzecz. Zaprzeczył, by z Bankiem zawierał umowę. Podpisanie przez pozwaną umowy kredytu, która była dokonywana w jego imieniu ani też na jego rzecz stanowiło rażące naruszenie pełnomocnictwa. Pozwana nie miała pełnomocnictwa do dokonania takiej czynności. Następnie Bank łamiąc prawo wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, który został opatrzony klauzulą wykonalności przez Sąd Rejonowy wK. postanowieniem z dnia 20 września 2013 roku wydanym w sprawie sygn. VIII Co 1706/13 i na podstawie tego tytułu wykonawczego wszczęta została egzekucja skierowana do należących do powoda nieruchomości.

Strona pozwana Bank (...) w L. domagał się oddalenia powództwa i zasądzenia kosztów procesu. Podniósł, że pełnomocnictwo na podstawie, którego pozwana G. Z. dokonała czynności obejmowało czynności tego rodzaju, które zostały dokonane w związku z zawarciem umowy o kredyt restukturyzacyjny. Pełnomocnictwo było ważne i skuteczne. Prawidłowość pełnomocnictwa kontrolował notariusz w związku z zawarciem przedwstępnej umowy sprzedaży na zabezpieczenie długu i oświadczeniem o ustanowieniu hipoteki w dniu 29 września 2011 roku, a nadto kontroli dokonywał Sąd Rejonowy w K. Wydział VI Ksiąg Wieczystych przed wpisem hipoteki w księdze wieczystej nr (...) oraz Sąd Rejonowy w K., który postanowieniem z dnia 20 września 2013 roku nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr 50/09/13 z dnia 9 września 2013 roku.

Zwrócił też uwagę pozwany Bank, że M. Z., G. Z., D. Z. i J. Z. od dłuższego czasu próbują uwolnić się od zobowiązania, kwestionując podstawę jego powstania. Kredyt restrukturyzacyjny zaś został przeznaczony na spłatę wcześniejszych zobowiązań.

Pozwana G. Z. uznała żądanie pozwu.

Wyrokiem z dnia 22 marca 2017 roku Sąd Okręgowy w Kielcach oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 3.600 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu.

Rozstrzygnięcie wydał Sąd w oparciu o następujące ustalenia faktyczne:

W dniu 16 marca 2011 powód udzielił swojej żonie pełnomocnictwa do zawierania w jego imieniu i na jego rzecz umów kredytowych lub umów o pożyczki pieniężne z dowolnymi bankami do kwot oraz na warunkach według uznania pełnomocnika, podpisywania umów kredytowych lub umów o udzieleniu pożyczek, dokonywania zabezpieczeń kredytów i pożyczek w tym podpisywania weksli in blanco oraz deklaracji wekslowych, zawierania umów o zabezpieczeniu kredytów i pożyczek, umów ubezpieczenia nieruchomości na potrzeby zabezpieczenia powstałych zobowiązań, umów ubezpieczenia na życie i cesji tych praw na rzecz banków - wierzycieli, ustanawiania hipotek i zastawów na nieruchomościach i prawach, przeniesienia własności dowolnych nieruchomości na zabezpieczenie długu, poddania go rygorom egzekucji w trybie art. 97 ustawy Prawo bankowe. G. Z. została także upoważniona do reprezentowania męża przed instytucjami wskazanymi w dokumencie pełnomocnictwa oraz osobami fizycznymi i prawnymi, do zawierania umów niewymagających formy szczególnej, składania wszelkich oświadczeń, deklaracji, dyspozycji, poleceń, podpisów, pism i wyjaśnień, dokonywania operacji na rachunkach bankowych, otwierania i zamykania kont bankowych, odbioru pism, przesyłek, korespondencji, a także podejmowania wszelkich czynności faktycznych i prawnych koniecznych do realizacji pełnomocnictwa na warunkach według uznania pełnomocnika. G. Z. przyjęła pełnomocnictwo i zobowiązała się do jego wykonania z należytą starannością.

W dniu 29 września 2011 roku G. Z. zawarła z powodowym Bankiem umowę o kredyt restrukturyzacyjny, na podstawie której otrzymała kredyt w kwocie 3.000.000 zł na okres od 29 września 2011 roku do 20 września 2021 roku. Uzyskane środki miały posłużyć do spłaty zobowiązań kredytowych wobec pozwanego Banku i spłatę zobowiązań wobec dostawców. Zabezpieczeniem spłaty kredytu były: umowa przyrzeczenia przeniesienia własności nieruchomości położonej w miejscowości C., dla której Sąd Rejonowyw. K. prowadzi księgę wieczystą nr (...) na rzecz Banku (...) w L., hipoteka umowna do kwoty 6.000.000 zł na nieruchomości stanowiącej własność M. Z., położonej w miejscowości C., dla której Sąd Rejonowy wK. prowadzi księgę wieczystą nr (...) wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej, przewłaszczenie maszyn i urządzeń produkcyjnych – maszyna do uboju, linia ubojowa, linia patroszenia, linia schładzania, myjka wysokociśnieniowa, łuszczarka - stanowiących własność G. Z., znajdujących się w zakładzie produkcyjnym w miejscowości C. wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej, pełnomocnictwo do dysponowania środkami na rachunku kredytobiorcy prowadzonym przez Bank(...) w L., weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, poręczenie cywilne M. Z., D. Z., J. Z..

Ustalił Sąd także, że w tym samym dniu powód działający przez pełnomocnika G. Z. udzielił poręczenia za zobowiązania z tytułu kredytu w wysokości 3.000.000 zł udzielonego G. Z., które obejmowało kredytobiorcy istniejące w chwili udzielenia poręczenia, jak i mogące powstać w przyszłości z tytułu przedmiotowego kredytu wraz z odsetkami, prowizją i innymi należnościami Banku, na wypadek gdyby kredytobiorca nie wykonał tych zobowiązań w oznaczonym terminie. Poręczyciel poddał się egzekucji w trybie art. 97 i następnych ustawy Prawo bankowe prowadzonej przez Bank w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny, po nadaniu mu przez sąd klauzuli wykonalności w zakresie zapłaty należności wynikających z zawartej umowy.

Pozwany Bank działalność gospodarczą G. Z. kredytował od 2007 roku, kiedy to pozwana wspólnie z powodem zawarła umowę o kredyt inwestycyjny. Ponieważ z tytułu tego kredytu powstało zadłużenie pracownicy Banku prowadzili z małżonkami rozmowy dotyczące sposobu spłaty zadłużenia. Zawarcie umowy o kredyt restrukturyzacyjny było wynikiem wspólnych uzgodnień.

W dniu 9 września 2013 roku pozwany Bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) przeciwko dłużnikom G. Z., M. Z., D. Z. i J. Z. w celu dochodzenia roszczenia w kwocie 3.243.773,59 zł z tytułu niespłaconego kredytu, odsetek umownych naliczonych do dnia 8 września 2013 roku i kosztów upomnień. Tytułowi temu Sąd Rejonowy w K. w dniu 20 września 2013 roku nadał klauzulę wykonalności do kwoty nie przekraczającej 6.000.000 zł. Zażalenie dłużników na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności Sąd Okręgowy w Kielcach oddalił, wskazując w uzasadnieniu, że bankowy tytuł egzekucyjny spełnia wymogi wynikające z przepisów ustawy Prawo bankowe jak i art. 786 ( 2 )k.p.c. albowiem wszyscy dłużnicy poddali się egzekucji oraz roszczenie wynika z czynności bankowej dokonanej bezpośrednio z bankiem – umowy kredytu zawartej z G. Z. i umów poręczenia zawartych z pozostałymi dłużnikami. Uznał Sąd, że pełnomocnictwo na podstawie, którego działała G. Z. zawierając w imieniu powoda umowę poręczenia z poddaniem się egzekucji stanowiło wystarczające umocowanie do działania w imieniu i na rzecz męża. Pełnomocnictwo zostało udzielone także do dokonywania zabezpieczeń kredytów i pożyczek bez wyraźnego ograniczenia kto ma być stroną umowy kredytu lub pożyczki, której dotyczy zabezpieczenie, w tym do poddania się rygorowi egzekucji. Umowa poręczenia miała charakter zabezpieczenia kredytu restrukturyzacyjnego.

W dniu 3 września 2015 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym wK. wszczął egzekucję z nieruchomości przeciwko dłużnikowi M. Z. w celu wyegzekwowania kwoty 2.973.372,05 zł z tytułu należności głównej, kwoty 1.077.735,34 zł z tytułu odsetek wyliczonych na dzień 3 września 2015 roku, kosztów procesu oraz kosztów postępowania egzekucyjnego zgodnie z tytułem wykonawczym w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności przez Sąd Rejonowy w K. w dniu 20 września 2013 roku

Ustalił dalej Sąd, że w dniu 6 października 2016 roku prokurator Prokuratury Rejonowej Kraków – P. w K. umorzył śledztwo w sprawie:

- doprowadzenia w dniu 29 września 2011 roku w N., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, G. Z., do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 3.200.000 zł na szkodę M. Z., poprzez, prowadzące do utraty własności nieruchomości położonej w miejscowości C. i składającej się z działek ewidencyjnych numer (...) o łącznej powierzchni 5,54 ha, stanowiącej majątek odrębny M. Z., obciążenie warunkową umową sprzedaży oraz obciążenie hipoteką do wysokości 6.000.000 zł na rzecz Banku Spółdzielczego w L. zabezpieczających umowę kredytowo – restrukturyzacyjną o nr (...), na mocy której udzielony został G. Z. kredyt w wysokości 3.000.000 zł, celem zabezpieczenia spłaty udzielonego kredytu, po uprzednim wprowadzeniu w błąd co do posiadania przez wymienioną prawidłowego pełnomocnictwa do zabezpieczenia spłaty własnych należności kredytowych oraz co do możliwości spłacenia kredytu tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. – na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. – wobec stwierdzenia, iż czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego,

- poświadczenia przez notariusza w dniu 29 września 2011 roku w N. nieprawdy, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez zamieszczenie w akcie notarialnym nr rep (...) zabezpieczającym umowę kredytowo – restrukturyzacyjną o nr (...) zawartą pomiędzy G. Z. a Bankiem Spółdzielczym w L., zapisu o prawidłowym umocowaniu G. Z. jako pełnomocnika M. Z. do warunkowego zbycia stanowiącej jego majątek odrębny nieruchomości położonej w miejscowości C. i składającej się z działek ewidencyjnych numer (...) o łącznej powierzchni 5,54 ha, na podstawie udzielonego w dniu 16 marca 2011 roku notarialnego pełnomocnictwa nr rep (...), podczas gdy w rzeczywistości nie obejmowało ono możliwości rozporządzania mieniem M. Z. w taki sposób tj. o przestępstwo z art. 271 § 3 k.k. – na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. – wobec stwierdzenia, iż czyn nie zawiera znamion czyny zabronionego,

- wyrządzenia w dniu 29 września 2011 roku w N., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, M. Z. szkody majątkowej w wielkich rozmiarach w wysokości 3.200.000 zł, przez umocowanego na podstawie udzielonego w dniu 16 marca 2011 roku notarialnego pełnomocnictwa nr rep (...) pełnomocnika, obowiązanego na tej podstawie do zajmowania się sprawami majątkowymi pokrzywdzonego, który nadużywając udzielonych mu uprawnień, przekraczając zakres pełnomocnictwa oraz posługując się nim, a także działając wbrew woli mocodawcy, zabezpieczył aktem notarialnym o nr rep (...) uprzednio zawartą umowę kredytowo – restrukturyzacyjną o nr (...) zawartą pomiędzy G. Z. a Bankiem (...) w L., warunkowo zbywając stanowiącą majątek odrębny M. Z. nieruchomość położoną w miejscowości C. i składającą się z działek ewidencyjnych numer (...) o łącznej powierzchni 5,54 ha tj. o przestępstwo z art. 296 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 2 k.k. w zw. z art. 296 § 1 k.k. – na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. – wobec stwierdzenia, iż czyn nie zawiera znamion czyny zabronionego.

M. Z. został poddany badaniu przez biegłych lekarza psychiatrę i psychologa, którzy stwierdzili, że uczestnicząc w dniu 16 marca 2011 roku w czynności cywilnoprawnej polegającej na udzieleniu pełnomocnictwa G. Z. mógł on w sposób świadomy i swobodny podejmować decyzje i wyrazić wolę w rozumieniu art. 82 k.c.

Postanowienie o umorzeniu postępowania Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, po rozpoznaniu zażalenia powoda postanowieniem z dnia 6 października 2016 roku utrzymał w mocy.

Ustalenia faktyczne oparł Sąd przede wszystkim na dokumentach w postaci: aktu notarialnego z dnia 16 marca 2011 roku Rep. A (...) umowy o kredyt restrukturyzacyjny nr (...), umowy poręczenia, bankowego tytułu egzekucyjnego nr(...), postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia 20 września 2013 roku wraz z uzasadnieniem, postanowienia Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 12 stycznia 2016 zawiadomienia o wszczęciu egzekucji z nieruchomości sygn. akt Km 1656/15, postanowienia z dnia 6 października 2016 roku prokuratora Prokuratury Rejonowej K.P. w K., opinii sądowo – psychiatrycznej - psychologicznej. Dokumenty te nie budziły wątpliwości Sądu i nie były kwestionowane przez strony. Podkreślił Sąd, że opinia była sporządzona na potrzeby innego postępowania, nie mogła więc stanowić dowodu z opinii biegłych w niniejszej sprawie, ale stanowiła dowód z dokumentu i jako taka była przydatna w ocenie stanu zdrowia powoda w dacie udzielenia pełnomocnictwa, która to okoliczność była przedmiotem dowodu w toku postępowania karnego, w nie była kwestionowała w niniejszym postępowaniu. Podstawą ustaleń Sądu były też zeznania świadka M. K. oraz zeznania Prezesa Zarządu pozwanego Banku (...) i zeznania pozwanej G. Z., które w ocenie Sądu zasługiwały na wiarę jako logiczne i wzajemnie uzupełniające się. Stwierdził nadto Sąd, że zeznania świadka J. Z. nie wniosły do sprawy nic istotnego.

Dokonując oceny prawnej Sąd Okręgowy uznał, że powództwo na uwzględnienie nie zasługuje.

Podstawę roszczenia o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego stanowi art. 840 § 1 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;

3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

Celem tego przepisu jest stworzenie dłużnikowi możliwości ochrony przez wdrożonymi procedurami egzekucyjnymi, przy czym powództwo może być oparte tylko na jednej z trzech wymienionych podstaw.

Powód powołał się na pierwszą z wymienionych podstaw (art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c), czyli zaprzeczył zdarzeniom leżącym u podstaw wydania klauzuli wykonalności.

Niesporne było, że powód udzielił swojej żonie G. Z. notarialnego pełnomocnictwa do zawierania w jego imieniu i na jego rzecz umów kredytowych lub umów o pożyczki pieniężne z dowolnymi bankami do kwot oraz na warunkach według uznania pełnomocnika, podpisywania umów kredytowych lub umów o udzieleniu pożyczek, dokonywania zabezpieczeń kredytów i pożyczek w tym podpisywania weksli in blanco oraz deklaracji wekslowych, zawierania umów o zabezpieczeniu kredytów i pożyczek, umów ubezpieczenia nieruchomości na potrzeby zabezpieczenia powstałych zobowiązań, umów ubezpieczenia na życie i cesji tych praw na rzecz banków - wierzycieli, ustanawiania hipotek i zastawów na nieruchomościach i prawach, przeniesienia własności dowolnych nieruchomości na zabezpieczenie długu, poddania go rygorom egzekucji w trybie art. 97 ustawy Prawo bankowe. Powód upoważnił także pozwaną między innymi do reprezentowania go przed instytucjami wskazanymi w dokumencie pełnomocnictwa oraz osobami fizycznymi i prawnymi, składania oświadczeń, dokonywania operacji na rachunkach bankowych, odbioru pism oraz do podejmowania wszelkich czynności faktycznych i prawnych koniecznych do realizacji pełnomocnictwa na warunkach według uznania pełnomocnika. Powód nie kwestionował też wysokości zadłużenia.

W ocenie powoda natomiast umowa kredytu nie została zawarta w jego imieniu, ani na jego rzecz, a podpisanie umowy stanowiło rażące nadużycie pełnomocnictwa.

Odwołując się do treści pełnomocnictwa Sąd Okręgowy stwierdził, że pełnomocnictwo zostało udzielone także do dokonywania zabezpieczeń kredytów i pożyczek bez wyraźnego ograniczenia kto ma być stroną umowy kredytu lub pożyczki, której dotyczy zabezpieczenie, w tym do poddania się rygorowi egzekucji. W oparciu o pełnomocnictwo jakiego udzielił powód, G. Z. zawarła w imieniu powoda z pozwanym Bankiem umowę poręczenia, która przewidziana była w umowie o kredyt restrukturyzacyjny jako forma prawnego zabezpieczenia spłaty udzielonego kredytu. Uznał Sąd, że pełnomocnictwo upoważniało G. Z. do zawarcia w imieniu powoda umowy poręczenia jak również do ustanowienia hipoteki na nieruchomości stanowiącej jego własność.

Zwrócił Sąd uwagę, że dokument pełnomocnictwa analizował także Sąd w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu oraz w toku postępowania prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową K.P. w K.. Sąd Okręgowy w Kielcach rozpoznając zażalenie powoda na postanowienie w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wskazał, że pełnomocnictwo to stanowiło wystarczające umocowanie dla G. Z. do działania w imieniu i na rzecz męża w sprawie zawarcia umowy poręczenia z dnia 29 września 2011 roku z jednoczesnym poddaniem się egzekucji w trybie art. 97 ustawy Prawa bankowego. Zostało ono, bowiem udzielone do dokonywania zabezpieczeń kredytów i pożyczek bez wyraźnego ograniczenia kto ma być stroną umowy kredytu lub pożyczki, której dotyczy zabezpieczenie, w tym do poddania się rygorowi egzekucji. Umowa poręczenia miała zaś charakter zabezpieczenia kredytu restrukturyzacyjnego.

Także w ocenie Prokuratury pełnomocnictwo uprawniało G. Z. do zawarcia umowy zbycia nieruchomości jak i ustanawiania zabezpieczeń spłaty długu M. Z., wspólnych długów oraz innych długów, bowiem dokument pełnomocnictwa nie zawiera w tym zakresie ograniczeń.

Nie potwierdził się także zarzut, by G. Z. została zmuszona przez pozwany Bank do podpisania umowy kredytu poprzez wprowadzenie jej w błąd. Sama pozwana takiej okoliczności nie podnosiła, ani nie uchyliła się od skutków oświadczenia, które miałoby zostać złożone pod wpływem błędu.

Powołując przepis art. 86 § 1 k.c Sąd wskazał na przesłanki jakie muszą być spełnione dla uchylenia się od skutków wadliwego oświadczenia woli, a także na sposób złożenia takiego oświadczenia. Zwrócił też uwagę, że uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu - z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby - z upływem roku od chwili, kiedy stan obawy ustał – art. 88 k.c.

Odniósł się Sąd także do podstępu i stwierdził, że podstępne działanie polega na świadomym wywołaniu u drugiej osoby mylnego wyobrażenia o rzeczywistym stanie rzeczy po to, aby skłonić ją do dokonania określonej czynności prawnej. Z etycznego punktu widzenia takie zachowanie zawsze jest naganne. Przy podstępie zawsze musi wystąpić świadome i umyślne działanie, zakłócające proces decyzyjny u innej osoby. W niniejszej sprawie natomiast takiego działania ze strony pozwanego nie sposób się dopatrzeć. Trudno, bowiem uznać za podstępne działania pozwanego Banku polegające na przyjęciu pełnomocnictwa udzielonego przez M. Z. i ustanowieniu zabezpieczeń w oparciu o to pełnomocnictwo. Zwrócił też Sąd uwagę, że pozwana współpracowała z Bankiem(...) w L. od 2007 roku. Wspólnie z powodem zawarła wówczas umowę o kredyt inwestycyjny, a z uwagi na powstanie zadłużenia pracownicy Banku prowadzili z powodem i pozwaną rozmowy dotyczące sposobu spłaty zadłużenia. Do zawarcie umowy o kredyt restrukturyzacyjny doszło w wyniku wspólnych uzgodnień, a środki z kredytu miały być przeznaczone na spłatę zobowiązań kredytowych wobec pozwanego Banku oraz spłatę zobowiązań handlowych wobec dostawców. Zawierając umowę pozwana działała także na rzecz męża, skoro środki z kredytu miały zostać przeznaczone na spłatę wspólnych zobowiązań. Pozwana nie uchyliła się od skutków oświadczenia woli, a śledztwo w sprawie doprowadzenia pozwanej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 3.200.000 zł na szkodę M. Z. zostało umorzone na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. – wobec stwierdzenia, iż czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego.

Podsumowując Sąd stwierdził, że przesłanki pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności nie zostały spełnione.

Stwierdził nadto Sąd, że zgodnie z art. 97 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, bankowy tytuł egzekucyjny może być podstawą egzekucji prowadzonej według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego po nadaniu mu przez sąd klauzuli wykonalności wyłącznie przeciwko osobie, która bezpośrednio z bankiem dokonywała czynności bankowej albo jest dłużnikiem banku z tytułu zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z czynności bankowej i złożyła pisemne oświadczenie o poddaniu się egzekucji oraz gdy roszczenie objęte tytułem wynika bezpośrednio z tej czynności bankowej lub jej zabezpieczenia. Tytuł egzekucyjny może być wystawiony jedynie w związku z czynnością bankową lub zabezpieczającą, z której wynika wierzytelność przysługująca bankowi. Warunkiem koniecznym jest, aby dłużnik - czy z czynności bankowej, czy zabezpieczającej, dokonanej z bankiem - złożył pisemne oświadczenie o poddaniu się egzekucji.

Powód działając przez pełnomocnika udzielił poręczenia za zobowiązania z tytułu kredytu w wysokości 3.000.000 zł udzielonego G. Z. oraz poddał się egzekucji w trybie art. 97 i następnych ustawy Prawo bankowe. Egzekucja została prowadzona przez Bank po nadaniu tytułowi klauzuli wykonalności. Powód był zatem stroną czynności bankowej, która uprawniała pozwany Bank do wystawienia w stosunku do niego bankowego tytułu egzekucyjnego.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc, wskazując, że sytuacja materialna powoda oraz jego stan zdrowia uzasadniają obciążenie powoda zwrotem kosztów procesu na rzecz strony pozwanej tylko częściowo w kwocie 3.600 zł i nieobciążanie go kosztami w pozostałej części.

Wynagrodzenie pełnomocnikowi z urzędu ustanowionemu dla powoda S ad przyznał na podstawie § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Apelację od wyroku wniósł powód.

Zaskarżając wyrok w pkt I i II zarzucił:

- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającą na przyjęciu, że ustalony przez Sąd stan faktyczny nie uzasadnia uwzględnienia powództwa, pomimo że ocena zakresu udzielonego przez powoda pełnomocnictwa pozwanej G. Z. w dniu 16 czerwca 1011 roku w formie aktu notarialnego do zawarcia w jego imieniu umowy o kredyt restrukturyzacyjny nie mogła prowadzić do zabezpieczenia spłaty udzielonego kredytu na nieruchomości stanowiącej własność powoda, a nadto, że podpisanie tej umowy stanowiło rażące nadużycie pełnomocnictwa,

- naruszenie przepisów postępowania tj. art. 217 § 1 kpc, art. 233 § 1 kpc i art. 299 kpc polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, nie uwzględnienia wniosku z przesłuchania świadka M. S., co w konsekwencji doprowadziło do niewyjaśnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie apelacji powód zarzucił:

- naruszenie przepisów prawa procesowego mających istotny wpływ na wynik postępowania, a to:

a/ art. 233 § 1 kpc przez przekraczające granice swobodnej oceny dowodów pominięcie istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych, tj występowanie powoda w dwu wykluczających się rolach w umowach kredytowych z 2007 r. i 2011 r. jako współkredytobiorcy i poręczyciela, a za tym brak ustalenia podstawy żądania przez pozwany bank odpowiedzialności powoda,

b/ art. 328 § 2 kpc poprzez pominięcie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wszystkich ustaleń faktycznych, co uniemożliwia kontrolę orzeczenia

c/ art. 217 § 1 i 2 kpc w zw. z art. 227 kpc przez bezpodstawne nieprzeprowadzenie zgłoszonych prawidłowo dowodów, podczas gdy dowody te dotyczą okoliczności, które mają istotne znaczenie dla sprawy, a sporne okoliczności nie zostały dostatecznie wyjaśnione,

d/ mylną ocenę przeprowadzonych dowodów, co skutkowało w konsekwencji naruszeniem art. 321 § 1 kpc i art. 386 § 4 kpc poprzez nierozpoznanie istoty sprawy, z uwagi na to, iż rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji nie odnosi się do tego, co było przedmiotem sprawy, gdyż zaniechał on zbadania materialnej podstawy żądania, bezpodstawnie przyjmując, że istnieje przesłanka materialno prawna, bądź procesowa legitymizująca współdziałanie pozwanej i pozwanego z rażącym naruszeniem treści pełnomocnictwa, przy czym nie wyjaśnił treści tej przesłanki.

Zarzucił też naruszenie prawa materialnego, a to art. 98, 104 i 103 § 1 i 2, art. 95 § 2 kc poprzez pominięcie działania pozwanej i pozwanego stosujących pełnomocnictwo sprzecznie z zastrzeżeniem w nim zawartym, że czynności mogą być dokonywane wyłącznie na rzecz powoda, a także art. 65 kc poprzez ustalenie treści woli powoda sprzecznie z zapisem zawartym w pełnomocnictwie z wiosny 2011 roku oraz art. 876 § 1 kc poprzez błędne przyjęcie, że powód jest poręczycielem kredytu udzielonego pozwanej przez pozwanego.

Wniósł powód o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa, bądź uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Wniósł też o przeprowadzenie dowodów, których nie przeprowadził Sąd pierwszej instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Po rozpoznaniu apelacji Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja powoda na uwzględnienie nie zasługuje.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutów błędnych ustaleń faktycznych i wadliwej oceny dowodów. Dopiero bowiem prawidłowo ustalony stan faktyczny poprzedzony swobodną wszechstronną oceną dowodów może być podstawą do dokonania oceny prawnej.

Sąd Apelacyjny w zasadzie podziela ustalenia faktyczne i ocenę dowodów Sądu pierwszej instancji i przyjmuje je za własne. Sąd Okręgowy prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe, a dowody ocenił wszechstronnie, opierając się na wszystkich okolicznościach sprawy, zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Wskazał Sąd jakim dowodom dał wiarę, a które uznał za niewiarygodne i dlaczego.

Odnosząc się jednak do ustaleń faktycznych należy je sprecyzować i zwrócić uwagę, że umowa z 2007 roku rzeczywiście zawiera pewne nieścisłości w oznaczeniu stron. Z jej nagłówka wynika bowiem, że zawarta jest pomiędzy G. Z. jako prowadzącą działalność gospodarczą jako kredytobiorcą, a Bankiem. Zaś w § (...) znajduje się sformułowanie, że prawne zabezpieczenie spłaty kredytu, oprócz weksla, hipoteki, przewłaszczenia maszyn stanowią wspólredytobiorcy, między innymi powód. Pod treścią umowy zaś powód oraz D. Z., W. Z. i J. Z. złożyli podpisy jako współredytobiorcy. Nie budzi jednak wątpliwości Sądu, że umowa ta zawarta została pomiędzy Bankiem a G. Z. jako przedsiębiorcą, pozostałe osoby zaś jedynie kredyt zabezpieczają, nie są więc współkredytobiorcami w takim znaczeniu, że także im Bank udziela kredytu. Jednakże są to okoliczności nie mające znaczenia dla rozstrzygnięcia, bowiem to nie do tej umowy powód odnosi swoje żądanie, a do umowy o kredyt restrukturyzacyjny zawartej 29 września 2011 roku i ustanowionych ta umową zabezpieczeń oraz umową poręczenia odnoszącą się do tego właśnie kredytu. Ta umowa została zawarta pomiędzy (...), a pozwanym Bankiem. W § (...) zaś wymienione zostały zabezpieczenia, a to umowa przyrzeczenia przeniesienia własności nieruchomości na rzecz Banku, hipoteka, przewłaszczenie maszyn i urządzeń, weksel oraz poręczenia cywilne M. Z., D. Z. i J. Z.. Przy zawieraniu umowy poręczenia powód był reprezentowany przez pełnomocnika G. Z.. Na umowie kredytowej zamieszczone są podpisy G. Z. jako kredytobiorcy oraz osób, które udzieliły poręczenia, w tym G. Z. działającej w imieniu M. Z. jako jego pełnomocnik. Podpisy te złożone zostały pod podpisem kredytobiorcy. Nieuzasadnione jest więc twierdzenie powoda, że występował w umowie w podwójnym charakterze, a to poręczyciela i kredytobiorcy. Nie ma Sąd żadnych wątpliwości, że powód kredytobiorca nie był. Ponadto miejsce podpisu nie może decydować o tym w jakim charakterze powód w umowie występuje.

Podnoszone w tym zakresie zarzuty nie mogły więc odnieść skutku.

Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest wystarczające natomiast przekonanie strony o innej niż przyjął Sąd doniosłości poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (tak np. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 6 listopada 1998 r. II CKN 4/98 – niepublikowane). Dokonując oceny dowodów zgodnie z regułami zakreślonymi w art. 233 § 1 kpc sąd winien wyprowadzić z zebranego materiału dowodowego logiczne wnioski, musi uwzględnić zasady określone przez prawo procesowe określone w przepisach art. 227 – 234 kpc oraz dominujące poglądy na stosowanie prawa. Dokonując oceny swobodnej Sąd wykorzystuje własne przekonania, wiedzę, doświadczenie życiowe, uwzględnia zasady procedury i zasady logiki. Dowody winien są oceniać bezstronnie, racjonalnie, wszechstronnie. W odniesieniu do każdego dowodu winien Sąd ocenić jego wiarygodność, odnosząc się także do pozostałego materiału dowodowego. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona.

Należy też podkreślić, odwołując się do wielokrotnie wyrażanego przez Sąd Najwyższy stanowiska na tle wykładni art. 233 § 1 kpc, że skuteczne postanowienie zarzutu naruszenia tego przepisu wymaga od strony wykazania na czym konkretnie w odniesieniu do poszczególnych dowodów polega nieprawidłowość postępowania sądu w zakresie oceny tych dowodów i ustaleń poczynionych na ich podstawie. To skarżący ma wykazać dlaczego obdarzenie jednych dowodów wiarygodnością, a innych nie, czy też znaczenia dowodu dla ustaleń jest nie do pogodzenia z regułami logicznego rozumowania i regułami dowodzenie określonymi w przepisach. O ile zarzut nie został sformułowany zgodnie z tymi zasadami, pozostaje tylko polemiką z oceną i ustaleniami sądu pierwszej instancji i nie może odnieść skutku. (tak np. Sąd Najwyższy w wyroku z 6 lipca 2005, sygn. III CK 3/05 – zbiór Lex).

Istotne jest też, że swobodna ocena dowodów jest przede wszystkim kompetencją sądu pierwszej instancji, czyli tego sądu, który bezpośrednio dowody przeprowadza. Zasada bezpośredniości jest zaś jedną z podstawowych zasad postępowania dowodowego. Konsekwencją takiego przyjęcia jest, że nawet w sytuacji kiedy na podstawie dowodów można w zakresie ustaleń wyprowadzić wniosku równie logiczne, ale przeciwne do tych wyprowadzonych przez sąd pierwszej instancji, to zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc nie będzie mógł być usprawiedliwiony, bowiem dopóki ocena sądu pierwszej instancji mieści się w granicach wyznaczonych przez normę procesową i sąd nie naruszył wskazanych w przepisie kryteriów sąd drugiej instancji zobowiązany jest ocenę tę aprobować. Analiza uzasadnienia zarzutów prowadzi do wniosku, że powód wymogom tym nie sprostał. Przede wszystkim koncentruje się powód na rozważaniach jak należy rozumieć zawarte w pełnomocnictwie sformułowanie „do zawierania w imieniu i na rzecz” oraz na tym w jakim charakterze powód występował w umowach kredytowych w 2007 i 2011 roku, wskazując, że pominął Sąd występowanie powoda w dwóch wykluczających się rolach jako współkredytobiorcy i poręczyciela.

Zwraca Sąd przy tym uwagę, że większość ustaleń Sądu Okręgowego miała za podstawę dokumenty, których wiarygodność nie była podważana.

Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego, znowu sprowadzający się do kwestionowania zakresu pełnomocnictwa udzielonego G. Z. przez powoda. Sąd prawidłowo ustalił brzmienie pełnomocnictwa, a następnie jego zakres.

Brak jest też podstaw do podzielenia zarzutu naruszenia art. 328 § 2 kpc przez pominięcie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wszystkich ustaleń faktycznych, co w ocenie skarżącego uniemożliwia kontrolę orzeczenia. Zarzut taki, jak wynika z ugruntowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego, może być uzasadniony tylko wyjątkowo, kiedy konstrukcja uzasadnienia jest tak wadliwa, że uzasadnienie nie zawiera elementów pozwalających na przeprowadzenie na jego podstawie kontroli instancyjnej orzeczenia, czyli gdy uzasadnienie nie pozwala na ocenę czy sąd prawidłowo zastosował prawo materialne i procesowe. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku takich wad nie zawiera. Pozwala na określenie jakie Sąd pierwszej instancji poczynił ustalenia, na jakich dowodach się oparł, a zatem na jakiej podstawie zastosował prawo materialne

Nieuzasadniony jest też zarzut naruszenia art. 217 § 1 i 2 kpc w zw. z art. 227 kpc. W istocie Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił wniosku o przesłuchanie w charakterze świadka M. S. (2). Zwrócić jednakże należy uwagę, że składając wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań tego świadka pełnomocnik powoda odwołał się do pisma powoda z dnia 20 grudnia 2016 roku, w którym powód wnioskował, by M. S. (2) przesłuchać w charakterze jego reprezentanta, gdyż kontakt słowny z powodem jest ograniczony. Osoba ta miałaby więc być przesłuchana niejako za stronę. Wskazał tylko powód, że zna on okoliczności sprawy. Wnosząc o przesłuchanie świadka pełnomocnik powoda również w żaden sposób nie sprecyzował na jakie okoliczności świadek miałby być przesłuchany. Nie było więc uchybieniem ze strony Sądu pominięcie tego dowodu. Nie uwzględnił też Sąd wniosku o przesłuchanie świadka A. Z., jednakże w tym przypadku powód nie może się na to powoływać, bowiem nie zgłosił zastrzeżenia w trybie art. 162 kpc.

Podsumowując, stwierdzić należy, że ustalając okoliczności faktyczne sprawy i sporządzając uzasadnienie do wyroku nie dopuścił się Sąd naruszenia przepisów prawa procesowego.

Nie znajduje też żadnych podstaw zarzut, że Sąd nie rozpoznał istoty sprawy, bowiem jego rozstrzygnięcie nie odnosi się do tego co było przedmiotem sprawy.

Nierozpoznanie istoty sprawy należy rozumieć jako nie zbadanie przez sąd rozstrzygający spór merytorycznej podstawy roszczenia i zarzutów obronnych strony pozwanej. Powód w uzasadnieniu tego zarzutu wskazuje, że Sąd wbrew treści pełnomocnictwa i art. 98 kc pominął ograniczenia podmiotowe dokonywania dyspozycji zawarte w pełnomocnictwie oraz nie wyjaśnił dlaczego przyjął, że powód był poręczycielem kredytu, a nie współkredytobiorcą. W istocie w niniejszej sprawie spór sprowadzał się do oceny jaki był zakres pełnomocnictwa i czy na jego podstawie pozwana G. Z. była upoważniona do zawarcia w imieniu powoda umowy kredytu oraz umowy poręczenia i w tym zakresie Sąd pierwszej instancji spór ten rozstrzygnął. Powód dążył do wykazania, ze pozwana przekroczyła zakres umocowania z czego wywodził skutki w postaci niepowstania zobowiązania po jego stronie, co miało stanowić podstawę do pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego. W takim też zakresie Sąd sprawę rozpoznał w oparciu o dowody zgłoszone w sprawie i ustalony na ich podstawie stan faktyczny. Sąd objął oceną materialnoprawna podstawę żądania oceniając skuteczność i zakres pełnomocnictwa. Z tych względów brak jest podstaw do uznania, że istota sprawy nie została rozpoznana.

Rozważenia zatem wymaga jaki był zakres pełnomocnictwa udzielonego przez powoda G. Z. i czy na jego podstawie była ona upoważniona do dokonania imieniem powoda zabezpieczeń kredytu na jego majątku i do zawarcia umowy poręczenia. Powód bowiem domagając się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego powołuje się na przekroczenie przez pozwaną zakresu umocowania jakie wynika z pełnomocnictwa. W ocenie powoda pełnomocnictwo to nie upoważniało pozwanej do dokonywania jakichkolwiek czynności obciążających powoda na rzecz osób trzecich. Podnosił też powód, że G. Z. została przez Bank zmuszona pod podpisania umowy, rzekomo w jego imieniu.

Otóż aktem notarialnym z dnia 16 marca 2011 roku powód udzielił swojej żonie G. Z. pełnomocnictwa do zawierania w jego imieniu i na jego rzecz:

1/ umów kredytowych lub umów o pożyczki pieniężne z dowolnymi bankami do kwot oraz na warunkach wg uznania pełnomocnika, podpisywania umów kredytowych lub umów o udzieleniu pożyczek, dokonywania zabezpieczeń kredytów i pożyczek, w tym w szczególności:

a/ podpisywania weksli in blanco oraz deklaracji wekslowych,

b/ zawierania umów o zabezpieczenie kredytów i pożyczek, umów ubezpieczenia nieruchomości na potrzeby zabezpieczenia powstałych zobowiązań,

c/ umów ubezpieczenia na życie i cesji tych praw na rzecz banków – wierzycieli,

d/ ustanawiania hipotek i zastawów na nieruchomościach i prawach

e/ przeniesienia własności dowolnych nieruchomości na zabezpieczenie długu,

f/ poddania go rygorom egzekucji w trybie art. 97 prawo bankowe,

2/ reprezentowania powoda przed sądami, organami władzy państwowej, samorządowej, osobami fizycznymi, osobami prawnymi i instytucjami nie posiadającymi osobowości prawnej, w tym między innymi przed bankami, składania oświadczeń, deklaracji, dyspozycji, poleceń, , podpisów, pism i wyjaśnień, dokonywania operacji na rachunkach bankowych, otwierania i zamykania kont bankowych, odbioru pism, przesyłek, korespondencji.

Spór w istocie sprowadza się do tego jak należy rozumieć sformułowanie „na jego rzecz”, bowiem w ocenie powoda czynności nie zostały podjęte na jego rzecz, pełnomocnik zaś zadysponowała prawami powoda na swoją rzecz, a takim rozporządzeniem były podpisane z bankiem umowy o kredyt restrukturyzacyjny w imieniu powoda w dwóch rolach, a to współkredytobiorcy i jako poręczyciela oraz w tym samym dniu umowy poręczenia. W ocenie Sądu jednakże takie rozumienie jest wadliwe. Już bowiem samo literalne brzmienie jest wystarczające do stwierdzenia, że pozwana G. Z. na podstawie udzielonego jej przez powoda pełnomocnictwa była uprawniona do zawierania w imieniu mocodawcy i ze skutkiem dla niego między innymi umów kredytowych i dokonywania zabezpieczeń. Sformułowanie „na jego rzecz” oznacza, że skutek czynności odnosił się do mocodawcy.

Nie ulega wątpliwości, ze umowę o kredyt restrukturyzacyjny zawarła pozwana G. Z. jako przedsiębiorca, a powód nie jest stroną umowy kredytowej Do zawarcia samej tej umowy zatem nie było jej potrzebne pełnomocnictwo od powoda. W umowie ustanowione natomiast zostały zabezpieczenia na majątku powoda, a nadto powód poręczył spłatę długu wynikającego z tego kredytu. I w tym zakresie czynności za powoda podejmowała G. Z. jako jego pełnomocnik. Jest oczywiste, że czynności te dokonane zostały w imieniu powoda i ze skutkiem dla niego.

Pełnomocnictwo upoważniało ją zatem do dokonania imieniem powoda zabezpieczenia kredytu, który ona sama zaciągnęła.

Zwrócić też należy uwagę, że pełnomocnictwo to oceniane było już w innych postępowaniach sądowych i prokuratorskich i zarówno sądy jak i prokurator również uznawali, że pełnomocnictwo dawało G. Z. umocowanie do dokonania imieniem powoda zabezpieczenia kredytu restrukturyzacyjnego oraz zawarcia umowy poręczenia, ze skutkiem dla powoda. Ponadto istotne jest, że w umowie kredytowej jaką G. Z. zawarła z pozwanym Bankiem w 2007 roku powód też udzielał zabezpieczeń spłaty tego kredytu na swoim majątku oraz swoją osobą. W umowie tej znajduje się bowiem sformułowanie, że zabezpieczenie stanowi między innymi współkredytobiorca M. Z.. Zawarcie umowy o kredyt restrukturyzacyjny nastąpiło natomiast z tego względu, że umowa z 2007 roku nie była należycie realizowana.

Z drugiej zaś strony, gdyby nawet przyjąć tok rozumowania powoda, to nie ulega wątpliwości, że warunki umowy restrukturyzacyjnej były omawiane i powód w tych rozmowach uczestniczył i ustalenia akceptował. Powód więc o wszystkim wiedział, znał warunki nowej umowy, godził się na nie i miał na ustalenia wpływ. Wyrażał stanowisko wobec pracownika Banku, który przyjeżdżał do domu małżonków Z. z uwagi na stan zdrowia powoda. Powód tym okolicznościom wskazanym przez pracownika Banku nie zaprzeczył. Znał też powód zakres pełnomocnictwa i nie twierdził, że zawarcie umowy poręczenia i udzielenie zabezpieczeń w tym zakresie się nie mieści. Niezależnie zatem należy przyjąć, że powód jeszcze przed dokonaniem tych czynności wyraził na nie zgodę. Gdyby więc nawet uznać za powodem, że pełnomocnik przekroczył zakres umocowania to czynności zostały przez powoda potwierdzone jeszcze przed ich dokonaniem przez wyrażenie na nie zgody.

Zakres udzielonego pełnomocnictwa jest bardzo szeroki i usprawiedliwione jest przekonanie, że umocowując żonę do dokonania wymienionych w nim czynności powód wyrażał na nie zgodę, którą dopiero w procesie kwestionuje. Ponadto znamienne jest, że zarzucając pełnomocnikowi przekroczenie zakresu pełnomocnictwa, powód go nie odwołał.

Zatem zarzuty naruszenia art. 98, 104 i 103 § 1 i 2, art. 95 § 2 kc również nie zasługują na uwzględnienie.

Nieuzasadniony jest też zarzut naruszenia art. 65 kc, gdyż jednoznacznie wykazane zostało, że zamiarem powoda było udzielenie szerokiego pełnomocnictwa i wynikało to z sytuacji majątkowej małżonków oraz stanu zdrowia powoda.

W świetle powyższego nie może też budzić wątpliwości, że powód działając przez pełnomocnika dokonał poręczenia spłaty kredytu zaciągniętego przez jego żonę. Nie naruszył więc Sąd art. 876 § 1 kc.

Skoro więc powód nie zakwestionował skutecznie obowiązku stwierdzonego tytułem wykonawczym, to brak było podstaw do zastosowania art. 840 § 1 pkt 1 kpc.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc apelację oddalił.

Wynagrodzenie na rzecz pełnomocnika z urzędu ustanowionego dla powoda Sąd przyznał na podstawie § 8 pkt 8 w zw. z § 16 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

SSA Hanna Nowicka de Poraj SSA Teresa Rak SSA Józef Wąsik