UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 marca 2012 roku powód J. I. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 10.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 21 maja 2011 roku do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż w dniu 12 marca 2011 roku w miejscowości C. kierujący pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...) wskutek niezachowania należytej ostrożności doprowadził do zderzenia z prawidłowo jadącym pojazdem O. (...) o nr rej. (...). W wyniku przedmiotowego zdarzenia obrażeń ciała doznał podróżujący pojazdem marki O. J. I.. W chwili wypadku samochód sprawcy był ubezpieczony w zakresie OC w towarzystwie pozwanego. Bezpośrednio po wypadku powód został przewieziony do Szpitala w I.. W dniu przyjęcia przeprowadzono szereg badań diagnostycznych oraz konsultacji lekarskich. W dniu 17 marca 2011 roku dokonano zamkniętego nastawienia złamania kości piszczelowej za pomocą śruby gąbczastej. Założono totur gipsowy stopowo – udowy. W dniu 23 marca 2011 roku powód ze zleceniem dalszego leczenia w (...) oraz chodzenia przez okres 6 tygodni przy pomocy kul łokciowych został wypisany do domu. W toku podjętego leczenia powód w dniu 25 maja 2011 roku został przyjęty na Oddział Wewnętrzny i Gastroenterologiczny Szpitala w I.. Podczas badań diagnostycznych zdiagnozowano niedokrwistość wtórną, lewostronne zapalanie płuc oraz nadciśnienie tętnicze. Podczas hospitalizacji włączono antybiotykoterapię, która pozwoliła na polepszenie stanu zdrowia powoda. W dniu 3 czerwca 2011 roku powód został wypisany do domu. W następstwie powikłań powypadkowych powód w dniu 23 września 2011 roku trafił na Oddział (...) w B.. Podczas hospitalizacji powoda stwierdzono skręcenie stawu kolanowego prawego, niestabilność stawu kolanowego prawego z uszkodzeniem więzadła krzyżowego tylnego orz złamanie chrzęstne kłykcia bocznego kości piszczelowej. Z zaleceniem dalszego leczenia w (...) powód w dniu 24 września 2011 roku został wypisany do domu. Z uwagi na skomplikowany charakter obrażeń powypadkowych konieczna okazała się kolejna hospitalizacja powoda na Oddziale (...) w dniach od dnia 3 listopada 2011 roku do 6 listopada 2011 roku. Podczas badań diagnostycznych stwierdzono szpotawe zaburzenie osi stawu kolanowego prawego w przebiegu wygojonego złamania kości piszczelowej prawej. Konieczne stało się przeprowadzenie w dniu 4 listopada 2011 roku zabiegu operacyjnego osteotomii kości piszczelowej prawej oraz stabilizacji implantem. Podczas pobytu na Oddziale (...) w (...) Centrum (...) w B. stwierdzono u powoda zaburzenia depresyjne oraz daleko posunięte trudności z koncentracją uwagi. Powód pomimo odbycia licznych zabiegów rehabilitacyjnych do chwili obecnej odczuwa reperkusje wypadku. Jest zmuszony poruszać się przy pomocy kul i odczuwa silne bóle nogi. W dniu 13 kwietnia 2011 roku pełnomocnik powoda zgłosił szkodę pozwanemu, a ten przyjął swoją odpowiedzialność w przedmiotowej sprawie. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił na rzecz powoda kwotę 15.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia. Urazy odniesione w wyniku wypadku z dnia 12 marca 2011 roku diametralnie zmieniły życie powoda w wielu strefach. Kilkukrotna hospitalizacja powoda oraz łączny kilkutygodniowy pobyt w szpitalu, stres wywołany przeprowadzonymi zabiegami operacyjnymi, a także silny ból i związana z nim konieczność zażywania leków przeciwbólowych to tylko niektóre z przykrych następstw przedmiotowego zdarzenia. Poszkodowany szczególnie odczuwał unieruchomienie nogi oraz jej bolesność. Niemal każda czynność dnia codziennego wymagała pomocy osób trzecich. Do momentu wypadku powód był osobą aktywną fizycznie, pracował jako kierowca samochodu ciężarowego. W wskutek przedmiotowego wypadku powód nie jest w stanie wykonywać dotychczasowej pracy. Przed wypadkiem aktywność fizyczna była dla powoda sposobem spędzania wolnego czasu, a wskutek doznanych urazów aktywność fizyczna powoda uległa znacznemu ograniczeniu. Powód pomimo odbytej rehabilitacji nie jest w stanie sprawnie się poruszać. Przy chodzeniu wykorzystuje kule łokciowe. Okoliczności związane z wypadkiem spowodowały znaczne obciążenie psychiki powoda.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18 czerwca 2012 roku Sąd Rejonowy w Inowrocławiu w sprawie o sygn. akt I Nc 603/12 nakazał pozwanemu aby zapłacił na rzecz powoda kwotę 10.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 maja 2011 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania.

Od przedmiotowego nakazu zapłaty sprzeciw złożył pozwany wnosząc o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu sprzeciwu zakwestionował wysokość dochodzonego roszczenia. Wskazał, iż pozwany przyznaje iż po otrzymaniu zawiadomienia o szkodzie przeprowadził postępowanie ustalające, przyjął odpowiedzialność za wypadek i wypłacił powodowi zadośćuczynienie w kwocie 15.000,00 zł. Ustając wysokość zadośćuczynienia wziął po uwagę wszystkie okoliczności pływające na rozmiar krzywdy, a zwłaszcza stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość skutków uszkodzenia ciała, prognozy wyleczenia doznanego urazu oraz wiek poszkodowanego. Lekarz działający na zlecenie pozwanego ustalił trwały uszczerbek na zdrowiu wysokości 6 pkt, co stanowiło jeden z elementów mających wpływ na wysokość zadośćuczynienia. Zdiagnozowane w dniu 25 maja 2011 roku u powoda niedokrwistość, lewostronne zapalenie płuc i nadciśnienie tętnicze nie pozostają w adekwatnym związku z doznanymi obrażeniami ciała. Podczas przeprowadzonych badań w szpitalu, do którego trafił powód po wypadku nie stwierdzono u niego skręcenia stawu kolanowego ani złamania chrzęstnego kłykcia bocznego kości piszczelowej, dlatego też brak jest przesłanek do uznania, iż są one następstwem wypadku, tym bardziej, iż stwierdzono je dopiero po ponad pół roku.

Na skutek wniesionego sprzeciwu nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowy w Inowrocławiu z dnia 18 czerwca 2012 roku w sprawie o sygn. akt I Nc 603/12 stracił moc.

Pismem procesowym z dnia 29 czerwca 2012 roku powód rozszerzył powództwo o kwotę 50.000,00 zł i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 60.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21 maja 2011 do dnia zapłaty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 12 marca 2011 roku w miejscowości C. kierujący pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...) wskutek niezachowania należytej ostrożności doprowadził do zderzenia z prawidłowo jadącym pojazdem O. (...) o nr rej. (...). W wyniku przedmiotowego zdarzenia obrażeń ciała doznał podróżujący pojazdem marki O. J. I. w postaci złamania kłykcia przyśrodkowego kości piszczelowej prawej z przemieszczeniem, stłuczenia głowy z wstrząśnieniem mózgu (...) i złamania trzonu obojczyka prawego bez przemieszczenia. Złamanie kłykcia przyśrodkowego stawu kolanowego spowodowało 15% trwałego uszczerbku na zdrowiu . W wyniku zdarzenia J. I. doznał również trwałego uszczerbku na zdrowiu psychicznym związanego z wypadkiem w wysokości 5%.

Dowód: bezsporne, zaświadczenie z dnia 4 kwietnia 2011 roku k.19

dokumentacja medyczna k.20-83, 90-120, 180-210, 252-255, 285-303,

339-342, 419 opinia z dnia 21 października 2014 roku k.225-228,

opinia sądowa psychiatryczno- psychologiczna z dnia 30 listopada

2016 roku k. 408-418, przesłuchanie powoda w charakterze strony

k.445-447

Pismem z dnia 13 kwietnia 2011 roku powód zgłosił szkodę pozwanemu. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany ustalił u podwoda 6% uszczerbek na zdrowiu i przyznał kwotę 15.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia. Pismem z dnia 9 sierpnia 2011 roku powód złożył wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy. Pismem z dnia 20 września 2011 roku pozwany odmówił podwyższenia zadośćuczynienia.

Dowód: pismo z dnia 13 kwietnia 2011 roku k. 104-106, orzeczenie zaoczne o

stanie zdrowia k. 142-145, pismo pozwanego z dnia 25 lipca 2011

roku k. 109-110, pismo powoda z dnia 9 sierpnia 2011 roku

k.111-112, pismo pozwanego z dnia 20 września 2011 roku

k. 113-114

Sąd zważył co następuje

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych dokumentów, dowodu z przesłuchania powoda w charakterze strony oraz opinii biegłych. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań powoda w charakterze strony. Zeznania te korespondują z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie w tym dokumentacją medyczną leczenia powoda i wnioskami opinii biegłych. Powód określił swoje żądania na kwotę 60.000,00 zł. Jak wskazuje się w doktrynie uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia może stanowić podstawę do żądania zadośćuczynienia za krzywdę art. 445 § 1 k.c. Chodzi o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne ( ból i inne dolegliwości ),cierpienia psychiczne ( ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, niemożności uprawiania działalności artystycznej, naukowej, wyłączenia z normalnego życia) – tak Komentarz do kodeksu cywilnego księga trzecia zobowiązania Tom I pod redakcją G. W. 2006 str.470).

W stanie faktycznym sprawy powód niewątpliwie doznał krzywdy w postaci cierpienia fizycznego – bólu spowodowanego zdarzeniem w wyniku którego jak wynika z opinii sądowo – lekarskiej A. K. z dnia 21 października 2013 roku doznał uszkodzenia ciała w postaci złamania kłykcia przyśrodkowego kości piszczelowej prawej z przemieszczeniem, stłuczenia głowy z wstrząśnieniem mózgu III⁰ i złamania trzonu obojczyka prawego bez przemieszczenia odłamów. Złamanie kłykcia przyśrodkowego kości piszczelowej, mimo doraźnego leczenia operacyjnego i wtórnej operacji w dniu 4 listopada 2011 roku spowodowało brak kongruencji (niedopasowania dwóch powierzchni stawowych) stawu kolanowego i zaburzenia osi obciążenia kończyny typu szpotawości oraz jego niestabilność przyśrodkową. Te pourazowe zmiany stawu kolanowego powodują niewydolność chodu i dolegliwości bólowe przy poruszaniu się na dłuższych dystansach. Złamanie trzonu obojczyka lewego zostało prawidłowo i bez uszczerbku na zdrowiu wygojone. Pobyty w szpitalach w dniach od 25 maja 2011 roku do 3 czerwca 2011 roku i od dnia 23 września 2011 roku do 24 września 2011 roku nie mają związku przyczynowo – skutkowego ze zdarzeniem z dnia 12 marca 2011 roku. Biegły określił 15% trwałego uszczerbku na zdrowiu powoda. Wskazał, iż powód może poruszać się na odległości typowe dla zwykłych czynności życia codziennego, ale na odległość większa niż około 200 m powinien wspomagać się kulą ortopedyczną lub chodzić w ortezie stabilizującej staw kolanowy. W tego typu zaburzeniach funkcji stawu kolanowego przeciwwskazane jest chodzenie z obciążeniem powyższej 5-10 kg. Nie ma przeciwwskazań do prowadzenia samochodu, nawet ciężarowego. Operacje przy złamaniach kończyn dolnych, takiego typu jakie przebył dwa razy powód, wiążą się ze średnimi dolegliwościami trwającymi około 2 tygodni po zabiegu. Dolegliwości zwykle są uśmierzane doustnymi, ogólnodostępnymi środkami przeciwbólowymi. Pacjent główne niedogodności wiąże z koniecznością chodzenia przy używaniu kul ortopedycznych i niemożnością obciążenia operowanej kończyny, co zazwyczaj u młodego sprawnego mężczyzny nie stanowi większego problemu w samoobsłudze i prostych czynnościach dnia codziennego. Pomoc osób trzecich jest konieczna tylko w niektórych czynnościach ( robienie zakupów, dojazd do przychodni na rehabilitację) przez okres około 6-8 tygodni. Do czynności domowych i samoobsługowych pacjenci młodzi i w średnim wieku są zazwyczaj zdolni po około dwóch tygodniach po operacji. Biegły wskazał, iż proces leczenia u powoda nie został zakończony. Zaprzestanie leczenia na obecnym etapie będzie się wiązało z bardzo dużym prawdopodobieństwem z powstaniem po upływie kilku lat zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego i pogorszeniem funkcji chodu. W ocenie biegłego powód wymaga ponownej operacji przywracającej stabilność i kongruencję stawu kolanowego. Tego typu leczenie z rehabilitacją trwałoby co najmniej około 12 miesięcy. Po wykonanej z dobrym skutkiem terapeutycznym operacji rekonstrukcji stawu kolanowego, powód może powrócić do uprzedniego zawodu kierowcy samochodu ciężarowego. Natomiast bez względu na przebieg ewentualnego dalszego leczenia operacyjnego powód nie będzie mógł wykonywać prac wymagających długotrwałego chodzenia zwłaszcza z obciążeniem (k.225-228). W opinii uzupełniającej z dnia 20 kwietnia 2014 roku biegły wskazał, iż ewentualne ponowne leczenie operacyjne powoda będzie miało na celu poprawienie stabilności stawu kolanowego, a tym samym poprawienie wydolności chodu oraz zapobiegnie powstaniu zmian zwyrodnieniowych stawu. Pozostawienie stawu kolanowego w obecnym stanie z całą pewnością doprowadzi do stopniowo narastających zmian zwyrodnieniowych, które będą pogarszać wydolność chodu z powoda niestabilności stawu i dolegliwości bólowych przy chodzeniu. Według przypuszczenia biegłego prawidłowo wykonana operacja naprawcza powinna poprawić wydolność chodu powoda o co najmniej 50% ( k.261). Biegły sądowy po zapoznaniu się z dodatkową dokumentacją medyczną leczenia powoda w opinii uzupełniającej z dnia1 stycznia 2015 roku wskazał, iż wszelkie procentowe rokowania co do poprawy wydolności chodu powoda, po ewentualnej operacyjnej korekcie kongruencji stawu kolanowego, są prognozami czysto orientacyjnymi i hipotetycznymi. Przypuszczalne rokowanie o około 50% poprawy wydolności chodu po operacji, można by uznać jako 50% zmniejszenie uszczerbku na zdrowiu, ale pod pewnymi warunkami. Operacja winna być wykonana w odpowiednim czasie, rodzaj operacji naprawczej musi być odpowiednio dobrany do stwierdzonego uszkodzenia, a operacja musi być wykonana bezbłędnie przez doświadczonego operatora. W chwili obecnej taka prognoza poprawy zdrowia u powoda jest już nieaktualna. Od chwili urazu upłynęły 3 lata, przez ten czas postępują zmiany zwyrodnieniowe w stawie, operacyjna korekta poprawy osi stawu kolanowego w listopadzie 2011 roku nie przyniosła poprawy funkcji kończyny. Funkcja stawu będzie szybko się pogarszać i prawdopodobnie za kilka lat powód stanie przed koniecznością podjęcia decyzji o założeniu sztucznego stawu kolanowego. Obecnie, ponowne wykonanie osteotomii korekcyjnej kości piszczelowej może poprawić wydolność chodu, ale nie w stopniu wspomnianym powyższej (k.307-308). Biegły sądowy z dziedziny neurologii P. W. w opinii sądowo- lekarskiej z dnia 21 lipca 2015 roku wskazał, iż powód nie może wykonywać zawodu kierowcy, ale z powodu padaczki poudarowej w związku ze zdarzeniem z dnia 29 maja 2012 roku (k.350-351). Biegły w opinii uzupełniającej z dnia 11 marca 2016 roku podtrzymał swoje stanowisko (k.378-380). Biegły sądowy z dziedziny psychologii T. B. i biegły sądowy z dziedziny psychiatrii W. K. w opinii sądowej psychiatryczno – psychologicznej z dnia 30 listopada 2016 roku wskazali, iż u powoda J. I. rozpoznali zaburzenia depresyjne o mieszanej etiologii (reaktywnej i organicznej), ograniczone zaburzenia osobowości. Stan psychiczny powoda pozostaje w związku z wypadkiem w dniu 12 marca 2011 roku w którym powód doznał stłuczenia głowy oraz wstrząśnienie mózgu, a jego żoną zginęła. Wymaga nadal leczenia psychiatrycznego i terapii psychologicznej. Kontynuowanie systematycznego leczenia psychiatrycznego i podjęcie terapii psychologicznej może spowodować stabilizację stanu psychicznego powoda. Aktualny stan psychiczny powoda ma negatywny wpływ na funkcjonowanie w rolach: zawodowych, rodzinnych i społecznych, jest źródłem cierpienia, utrudnia osiąganie celów, powoduje obniżenie jakości życia. Z powodów związanych ze stanem zdrowia psychicznego trwały uszczerbek na zdrowiu psychicznym związanego z wypadkiem biegli określili w wysokości 5% ( k.408-418).

Sąd podzielił opinię biegłych. Biegli odpowiedzieli rzeczowo i wyczerpująco na pytania zawarte w tezie dowodowej i jasno uzasadniali swoją opinię. Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii biegłego sądowego z zakresu neurologii i wniosek pozwanego o uzupełniającą opinię psychologiczno - psychiatryczną na okoliczności ustalenia stopnia uszczerbku na zdrowiu powoda.

Należy podnieść, że zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. W ocenie Sądu przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należy także uwzględnić okoliczności konkretnej sprawy –tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 kwietnia 2014 roku wydany w sprawie o sygn. akt I ACa 1386/13 publik. Lex 1458946. Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał, iż kwota 60.000,00 zł jest kwotą adekwatną do nasilenia bólu i cierpienia powoda. Kwota 60.000,00 zł jest kwotą odpowiednią, która kompensuje doznaną krzywdę, nie stanowi kwoty symbolicznej ani rażąco niskiej bądź rażąco wysokiej. Uwzględnia charakter naruszonego dobra, trwałość i uciążliwość skutków powstałego naruszenia. Tym samym dochodzona kwota roszczenia jest w ocenie Sądu uzasadniona. Odnosząc się do daty naliczenia odsetek to powód już pismem z dnia 13 kwietna 2011 roku (k.104-106) zgłosił roszczenie pozwanemu określając jego wysokość na 47.000,00 zł. Pozwany decyzją z dnia 25 lipca 2011 roku przyznał powodowi kwotę 15.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia. Podejmując w tym zakresie decyzje pozwany dysponował już dokumentacją medyczną leczenia powoda. Również kwestia odpowiedzialności sprawcy wypadku, w którym powód został poszkodowany nie nasuwała wątpliwości. Odpowiedzialność cywilna sprawcy wypadku objęta była ubezpieczeniem na podstawie umowy zawartej z pozwanym, który co do zasady nie kwestionował przyjęcia swojej odpowiedzialności za zdarzenie z dnia 12 marca 2011 roku. Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 60.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21 maja 2011 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ( punkt pierwszy wyroku). Natomiast w zakresie żądania odsetek ustawowych w sposób wskazany w pozwie to Sąd oddalił powództwo z uwagi na treść zmiany Ustawy kodeks cywilny z dniem 1 stycznia 2016 roku i wprowadzenia odsetek ustawowych za opóźnienie. Zgodnie z art. 56 Ustawy z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach płatności w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw zgodnie z którym do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Z dniem 1 stycznia 2016 roku na podstawie wskazanej ustawy wprowadzono odsetki ustawowe za opóźnienie ( punkt drugi wyroku). O kosztach procesu Sąd orzekł po myśli art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 6 pkt.6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokacie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w zw. § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokacie i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.617,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na wskazaną kwotę składała się opłatą sądowa od pozwu w kwocie 500 zł, kwota 2.500 zł tytułem kosztów opinii biegłych, a którą kwotę uiścił w formie zaliczek powód i koszt zastępstwa procesowego powoda w kwocie 3.617 zł (punkt trzeci wyroku). Powód pismem z dnia 29 czerwca 2012 roku rozszerzył powództwo o kwotę 50.000,00 zł i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 60.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21 maja 2011 do dnia zapłaty wnosząc jednocześnie o rozstrzygnięcie o opłacie sądowej od rozszerzonego powództwa w orzeczeniu kończącym postępowanie w pierwszej instancji na mocy art. 130³ § 2 k.p.c. Również wniósł o rozliczenie kosztów wynagrodzenia biegłego w orzeczeniu końcowym na podstawie art. 130³§ 2 k.p.c. Na koszty sądowe w tym zakresie składała się kwotą 2.500,00 zł opłaty sądowej od rozszerzonego powództwa i koszt opinii biegłego w kwocie 371,73 zł. Sąd na podstawie art. 113 ust.1 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Inowrocławiu kwotę 2.500 zł tytułem brakującej opłaty od pozwu i kwotę 371,73 zł tytułem wydatku związanego z wynagrodzeniem biegłego ( punkt czwarty wyroku).

SSR Marcin Sroczyński

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE