UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Kielcach stwierdził swą niewłaściwość i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Okręgowemu IX Wydziałowi Gospodarczemu w L..

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, że powód uzasadniając skierowanie pozwu do Sądu Okręgowego w Kielcach jako podstawę prawną jego właściwości miejscowej powołał art. 34 k.p.c., ze względu na miejsce spełnienia świadczenia, gdyż rachunek powodów znajduje się w K..

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany wniósł o przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Lublinie jako miejscowo właściwemu zgodnie z dyspozycją art. 30 k.p.c. tj. według miejsca zamieszkania pozwanego, gdyż powodowie nie uzasadnili swego wyboru według wymogów art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.

Sąd Okręgowy odwołał się do wykładni Sądu Najwyższego, wskazującej, że jeśli powód wykonuje uprawnienie do wyboru sądu innego niż sąd właściwy ogólnie dla pozwanego, to obowiązkiem procesowym strony jest przytoczenie okoliczności uzasadniających właściwość sądu do którego pozew jest kierowany. Jednocześnie podkreśla się, że skutkiem zaniechania wskazania tych okoliczności nie powinno być wzywanie strony do uzupełnienia braków, lecz sąd niewłaściwy według przepisów o właściwości ogólnej powinien przekazać sprawę sądowi właściwemu dla dłużnika Z akt sprawy nie wynika , że wskazany rachunek bankowy jest prowadzony w K. ( vide: faktura k. 10). W uzasadnieniu pozwu nie przedstawiono żadnych twierdzeń co do tego, jaka była treść umowy między stronami i nie wynika w jaki sposób oznaczyć miano umówione świadczenia pozwanego i powodów i w jakim miejscu świadczenia te miały zostać spełnione. Powołanie się na przepis art. 34 k.p.c. także nie może oznaczać sformułowania okoliczności faktycznych. Strona powinna bowiem przywołać przede wszystkim okoliczności dotyczące treści umowy z której wywodzi swoje racje (w tym zwłaszcza dostatecznego w płaszczyźnie powoływanej normy oznaczenia umówionego świadczenia). Dopiero po wskazaniu tych okoliczności możliwym było wywodzenie konsekwencji prawnych z treści powoływanego przez stronę przepisu. Zatem w świetle treści uzasadnienia pozwu w niniejszej sprawie brak jest podstaw do ustalenia treści umowy między stronami w tym zwłaszcza treści zobowiązania pozwanej w zakresie miejsca spełnienia świadczenia. Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy postanowił jak w sentencji na podstawie art. 200 §1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 202 k.p.c. i 30 k.p.c.

Postanowienie to w całości zaskarżyli powodowie wnosząc o jego uchylenie i zasądzenie kosztów postępowanie zażaleniowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucili naruszenie przepisów postepowania, mające istotny wpływ na treść orzeczenia tj. art. 34 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu

przez Sąd I instancji, że zachodzą przesłanki uzasadniające stwierdzenie swojej niewłaściwości i

przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Lublinie jako miejscowo właściwemu do jej rozpoznania. Podnieśli że miejscem wykonania umowy ustala się według prawa materialnego, art. 454 k.c. który wskazuje że miejsce spełnienia świadczenia określa miejsce oznaczone w umowie lub wynikające z właściwości zobowiązania a w braku tej podstawy świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub siedziby wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia Zgodnie z zaś z utrwalonym w orzecznictwie poglądem przyjmuje się, że miejscem wykonania zobowiązania w obrocie bezgotówkowym jest to miejsce w który znajduje się rachunek bankowy wierzyciela.

W odpowiedzi na zażalenie pozwany wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów postepowania zażaleniowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie prowadząc do uchylenia zaskarżonego postanowienia.

Sąd Okręgowy nieprawidłowo uznał, że powodowie w pozwie nie uzasadnili właściwości miejscowej Sądu, do którego złożyli pozew. Wskazali oni bowiem w pozwie i podstawę prawną i okoliczności z których wywodzą właściwość miejscową wskazując że sądem właściwym jest sąd miejsca spełnienia świadczenia to jest miejsce znajdowania się rachunku bankowego powodów na które miała nastąpić zapłata należności. Jednocześnie dołączyli do pozwu fakturę wystawioną przeciwko pozwanemu z tytułu dochodzonego roszczenia, w której podano rachunek bankowy.

Sąd Apelacyjny akceptuje pogląd wyrażony w odpowiedzi na zażalenie odwołujący się do stanowiska Sądu Najwyższego, że rozliczenie bezgotówkowe wymaga zgody obu stron na zapłatę na określony rachunek wierzyciela, i tylko wtedy, gdy taka zgoda istnieje, miejscem spełnienia świadczenia pieniężnego jest siedziba banku prowadzącego rachunek wierzyciela; miejsce to wynika zatem z oznaczenia przez strony (art. 454 § 1 in principio k.c.). Zgody stron dowodzi np. wskazanie rachunku wierzyciela w umowie, z której wynika zobowiązanie pieniężne, w praktyce sytuacja taka zdarza się jednak rzadko. Uzgodnienia stron umowy, z której wynika zobowiązanie pieniężne, ograniczają się zwykle jedynie do określenia samego sposobu (formy) rozliczenia bezgotówkowego, a rachunek bankowy wierzyciela jest podawany dłużnikowi dopiero później, w fakturze wystawionej przez wierzyciela. W takim jednak razie, co podkreślił Sąd Najwyższy o uzgodnieniu przez strony zapłaty na wskazany przez wierzyciela rachunek może być mowa dopiero z chwilą podjęcia przez dłużnika działań świadczących o zastosowaniu się do tego wskazania. Jeżeli dłużnik nie zastosuje się do żądania zapłaty na wskazany przez wierzyciela rachunek, nie ma podstaw do uznania, że miejscem spełnienia świadczenia jest siedziba banku prowadzącego ten rachunek. Jednakże w takich wypadkach miejsce spełnienia świadczenia określane jest w oparciu o art. 454 k.c. Sąd Apelacyjny sygnalizuje zagadnienie „odmiejscowienia” rachunków bankowych, jednak nie miało to wpływu na treść orzeczenia.

Zgodnie z art. 454 k.c., jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia, a gdy zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem wierzyciela - w siedzibie przedsiębiorstwa wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia.

W niniejszej sprawie żadna ze stron nie powołała się na umowę pisemną, w której oznaczona byłaby właściwość sądu. Niewątpliwe roszczenie powoda dotyczy spełnienia świadczenia pieniężnego. Tymczasem siedzibą wierzyciela jest P..

Zatem powołane okoliczności w pozwie wskazują w sposób wystarczający właściwość miejscową Sądu Okręgowego w Kielcach niezależnie od tego czy pozwany zaakceptował fakturę czy też podjął kroki do zapłaty wynagrodzenia czy też nie bowiem wskazują na siedzibę wierzyciela (powoda) a tym samym na miejsce spełnienia świadczenia to jest P. zatem miejscowość znajdująca się w okręgu Sądu Okręgowego w Kielcach.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny postanowił jak w sentencji na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. O kosztach postępowania zażaleniowego postanowi Sąd I instancji w orzeczeniu kończącym sprawę na zasadzie art. 108 § 1 k.p.c.

SSA Józef Wąsik SSA Jan Kremer SSA Teresa Rak

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE