Sygn. akt II Ca 798/17
Dnia 14 grudnia 2017 roku
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący |
SSA w SO Arkadiusz Lisiecki |
Sędziowie |
SSO Ewa Tomczyk SSR del. Bartłomiej Biegański (spr.) |
Protokolant |
st. sekr. sąd. Beata Gosławska |
po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim
na rozprawie sprawy z powództwa Ł. G.
przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W.
o odszkodowanie z tytułu wypadków komunikacyjnych
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.
z dnia 9 października 2017 roku, sygn. akt I C 1606/16
1. zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że:
a/ zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda Ł. G. kwotę 12.074,73 (dwanaście tysięcy siedemdziesiąt cztery 73/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od tej kwoty od dnia 13 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty a także kwotę 6.421 (sześć tysięcy czterysta dwadzieścia jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za pierwszą instancję,
b/ zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim zasądza 1.080,61 (jeden tysiąc osiemdziesiąt 61/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;
2. zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda Ł. G. 3.004 (trzy tysiące cztery) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.
SSA w SO Arkadiusz Lisiecki
SSO Ewa Tomczyk SSR Bartłomiej Biegański
Sygn. akt II Ca 798/17
Wyrokiem z dnia 9 października 2017 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I C 1606/16 oddalił powództwo Ł. G. przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W. i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 5.817,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. Od powoda na rzecz Skarbu Państwa kasy Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim zasądził kwotę 1.081,61 złotych tytułem zwrotu kosztów poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.
Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na ustaleniach dotyczących zdarzenia drogowego oraz badania technicznego motocykla marki (...), które odbyło się 4 sierpnia 2014 roku, to jest nazajutrz po wypadku, podczas którego motocykl ten został uznany za sprawny. Sąd wskazał, że strony nie kwestionowały wypadku, co potwierdził także jeden ze świadków przesłuchanych w sprawie. Także Sąd poczynił ustalenia odnośnie tego, że owe pozytywne badanie techniczne stanowiło podstawę do odmowy wypłaty świadczenia przez pozwane Towarzystwo. Także Sąd ustalił, że w przeciągu jednego dnia dzielącego zdarzenie drogowe i badanie techniczne nie było możliwości dokonania skutecznej naprawy motocykla, która dawałaby podstawy do pozytywnego badania technicznego, co w przekonaniu Sadu pierwszej instancji przesądzało o negatywnej ocenie roszczenia.
Powyższe orzeczenie zaskarżył pełnomocnik powoda wywodząc zarzuty dotyczące naruszenia:
I. art. 233 K.p.c. poprzez:
1. dowolną a nie swobodną ocenę materiału dowodowego w postaci zeznań świadka J. K. przez przyjęcie, że pojazd nie miał uszkodzeń wskazanych w zgłoszeniu szkody, gdy ten świadek zeznał, że badania nie pamięta;
2. sprzeczną z logiką ocenę opinii biegłego i wyciągnięcie z niej błędnych wniosków dotyczących niemożności powstania uszkodzeń w wyniku kolizji;
3. oparciu istotnych ustaleń w sprawie jedynie na podstawie opinii biegłego, podczas gdy z tego dowodu wypływają inne wnioski niż z poczynionych ustaleń faktycznych;
II. art. 231 K.p.c. poprzez uznanie za nieudowodnioną szkodę po stronie powoda;
III. art. 328 § 2 K.p.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na braku wskazania, na których sąd oparł orzeczenie, powodów z jakich dowody zostały uznane za niewiarygodne, co uniemożliwiało odtworzenie toku rozumowania sądu;
IV. art. 6 K.c. przez przyjęcie, że szkoda nie została udowodniona co do wysokości i zasady;
V. art. 822 § 1 K.c. przez jego niezastosowanie i oddalenie powództwa;
VI. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że uszkodzenia nie powstały w wyniku wypadku drogowego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja pełnomocnika powoda okazała się skuteczna w stopniu powodującym konieczność zmiany zaskarżonego orzeczenia w sposób postulowany przez jej autora.
Rację ma apelujący, że Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia art. art. 231 K.p.c. oraz 232 K.p.c. a także art. 6 K.c. Te zarzuty w ogólności dotyczą błędnej oceny dowodów przekładającej się na nietrafne w aspekcie zebranego materiału ustalenia faktyczne.
Aby skutecznie podnosić takowy zarzut trzeba wykazać, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego oraz dowieść brak wszechstronnego rozważenia całości materiału dowodowego.
Nie można bowiem pogodzić z tymi zasadami ustaleń faktycznych dotyczących zaistnienia zdarzenia drogowego z dnia 3 sierpnia 2014 roku, w którym J. B. kierująca pojazdem (...) nie ustąpiła pierwszeństwa prawidłowo poruszającemu się powodowi kierującemu pojazdem marki (...) i uderzyła w tenże pojazd tyłem kierowanego samochodu. Sąd w ustnym uzasadnieniu sam wskazał, że w zasadzie ten element stanu faktycznego nie był sporny pomiędzy stronami, a potwierdziła go jeszcze zeznająca jako świadek sprawczyni tego zdarzenia wspomniana J. B.. Przez pryzmat tych ustaleń faktycznych należy zwrócić uwagę na wnioski końcowe prawidłowo dopuszczonej przez Sąd jako dowód opinii biegłego do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych i wyceny szkód w pojazdach mechanicznych. We wnioskach końcowych na karcie 194 akt biegły kategorycznie i jednoznacznie wskazał, że do uszkodzeń motocykla mogło dojść w trakcie zdarzenia opisywanego przez powoda i świadków, a także potwierdzonych podczas oględzin pojazdu mających miejsce w dniu 7 sierpnia 2014 roku dokonanych przez likwidatora szkody. Rację miał sąd, że okoliczności dotyczące zarówno niesprawności motocykla oraz niemożności dokonania napraw powodujących jego gotowość do ruchu drogowego w przeciągu zaledwie jednego dnia to okoliczności z pewnością nietypowe dla ciągu zdarzeń, którego ostatnim elementem jest uzyskanie pozytywnego badania technicznego zaledwie dzień po kolizji. Jednakże Sąd przy tym pominął zarówno w ustaleniach faktycznych jak i w ocenie dowodów część zeznań powoda dotyczącą prowizorycznych napraw mających na celu uzyskanie badania technicznego nazajutrz, a także w zakresie przebiegu samego badania technicznego. Dodatkowo należy mieć na względzie, że faktycznie zeznający w sprawie diagnosta przeprowadzający takowe badanie z uwagi na upływ czasu nie potrafił odtworzyć przebiegu badania technicznego. Taki rozkład dowodów w ocenie Sądu Okręgowego nie pozwala na czynienie ustaleń dotyczących braku szkody, czy wywodzenia wniosku o braku udowodnienia jej co do zasady i wysokości przez stronę powodową. Przede wszystkim nie jest kluczowe dla rozstrzygnięcia – wbrew wywodom Sądu Rejonowego – okoliczność dotycząca uzyskania badania technicznego przez powoda dla niewątpliwie niesprawnego motocykla, który dzień wcześniej uległ kolizji. Jest to okoliczność poboczna i zdaniem sądu nie warta czynienia dalszych wysiłków procesowych celem jej roztrząsania. Ważkie natomiast są okoliczności co do samego zdarzenia, które sąd uznał wręcz za bezsporne, zakresu szkód na motocyklu, które należy ustalić na podstawie wspomnianego już wniosku końcowego opinii biegłego z karty 194 akt, jak i innych wywodów biegłego zawartych w tej samej opinii oraz innych dowodów zebranych w sprawie, jak choćby niekwestionowanych co do wiarygodności przez strony akt szkodowych oraz zestawień dotyczących elementów naprawianych i nakładów koniecznych na przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego. Tym dowodom Sąd Okręgowy dał wiarę, zwłaszcza, że opinia biegłego nie jest sprzeczna z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, jest pełna, logiczna, zawiera trafne i właściwe wnioski dowodowe, a żadna ze stron ich skutecznie nie kwestionowała.
Powyższa ocena materiału dowodowego – odmienna od poczynionej przez Sąd pierwszej instancji – powoduje konieczność czynienia ustaleń dotyczących powstania szkody po stronie powoda w wysokości wskazanej w pozwie. Biegły prawidłowo i wiarygodnie ustalił, że motocykl w dacie zdarzenia był wart 13.400,00 złotych, po wypadku 5.000,00 złotych, a koszt jego naprawy to 11.010,73 złotego. Skoro wartość naprawy nie przewyższa wartości motocykla z daty kolizji, a powód dochodzi kwoty mniejszej niż szacowany koszt naprawy przez biegłego, to roszczenie należało uznać za usprawiedliwione co do zasady i udowodnione co do wysokości.
Uzupełniając jedynie argumentację Sądu pierwszej instancji należy wskazać, że podstawę zasądzonego świadczenia stanowi przepis art. 822 k.c. w związku z przepisami Ustawy z dnia 22 maja 2003r o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r Nr 124 , poz. 1152 ze zm.). Stosownie do treści art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Ubezpieczeniem OC jest objęta odpowiedzialność cywilna posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów (art. 4 ust. 1 Ustawy). W myśl przepisu art. 13 ust 2 cyt. wyżej Ustawy w obowiązkowych ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej, odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem, nie wyżej jednak niż do sumy gwarancyjnej ustalonej w umowie. Należy wskazać, iż świadczenie ubezpieczeniowe obejmuje całość poniesionej przez osobę trzecią szkody zgodnie z art. 361 § 2 k.c., a więc obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Kodeks cywilny nie zawiera legalnej definicji szkody. W orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, iż pod pojęciem "szkoda" rozumieć należy różnicę pomiędzy stanem majątku poszkodowanego, a stanem, jaki istniałby, gdyby zdarzenie nie wystąpiło. Stosownie do art. 363 § 1 k.c., wybór sposobu naprawienia szkody jest uprawnieniem poszkodowanego i może nastąpić bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. W przypadku jednak szkody w mieniu będącej następstwem wypadku drogowego wyłączone jest stosowanie art. 363 § 1 k.c. normującego wybór poszkodowanego dotyczący sposobu naprawienia, gdyż w myśl art. 36 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) zakład ubezpieczeń jest obowiązany do naprawienia szkody tylko w formie wypłaty odpowiedniej sumy pieniężnej.
Wobec odmiennej oceny materiału dowodowego Sądu Okręgowego i podzielenia tym samym zarzutów apelującego w tym zakresie – mając na uwadze brak kwestionowania przez pozwanego wartości skapitalizowanych odsetek, jak i daty, od której należy liczyć odsetki Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i zasądził dochodzone roszczenie, a o kosztach postepowania przed sądem pierwszej instancji orzekł na podstawie art. 98 K.p.c. Konsekwencją tejże zmiany była konieczność rozliczenia tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa kosztów sądowych i obciążenia nimi przegrywającego proces – w tym wypadku pozwanego.
O kosztach postepowania odwoławczego sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 K.p.c. w związku z art. 391 K.p.c.