Sygn. akt VII Ka 1074/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Tomkiewicz

Protokolant: st. sekr. sądowy Jolanta Jankowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Anny Winogrodzkiej- Miszczak

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2017 r.

sprawy M. W. ur. (...) w B., syna M. i K. z d. P.

oskarżonego z art. 288§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych oraz przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Biskupcu II Wydziału Karnego

z dnia 26 lipca 2017r. sygn. akt II K 88/17

I.zaskarżony wyrok zmienia w pkt. III w ten sposób, że na podstawie art. 46 §1 kk zasądza od oskarżonego na rzecz P. Ł. i W. Ł. solidarnie kwotę 7.988,65 zł. tytułem obowiązku naprawienia szkody;

II.w pozostałym zakresie wyrok ten utrzymuje w mocy;

III.zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, natomiast zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych P. Ł. i W. Ł. po 1.500 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

M. W. został oskarżony o to, że w nocy na 5 lutego 2017r. w B. przy ul.(...) dokonał umyślnego zniszczenia samochodu osobowego marki V. (...) o nr rej. (...) w ten sposób, że rzucał w przedmiotowy pojazd drewnianymi kołkami, powodując w nim uszkodzenia w postaci: wybicia tylnej szyby oraz wgniecenia karoserii, czym spowodował straty w kwocie 7.988,65zł. działając na szkodę P. i W. Ł.

-t.j o przestępstwo z art. 288 §1 kk.

Sąd Rejonowy w Biskupcu wyrokiem z dnia 26 lipca 2017r. w sprawie IIK 88/17 orzekł:

I.oskarżonego M. W. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, z tym ustaleniem, iż wartość szkody wynosiła nie mniej niż 3.230,88zł. i za to, z mocy art. 288 §1kk skazał go a przy zastosowaniu art. 37a kk w zw. z art. 288§1 kk i art. 33§1i3 kk wymierzył mu karę grzywny w wysokości 120zł. stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10zł;

II.na podstawie art.63§1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary grzywny zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 6 lutego 2017r. godz.10;10-12:00uznajac karę grzywny za wykonaną do wysokości 2 stawek dziennych;

III.na podstawie art.46§1 kk orzekł wobec oskarżonego M. W. środek kompensacyjny w postaci obowiązku naprawienia szkody w części poprzez zapłatę na rzecz P. Ł. i W. Ł. solidarnie kwoty 3.230,88zł.;

IV.zasądził od oskarżonego M. W. na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. Ł. kwotę 1.500zł. tytułem zwrotu kosztów procesu stanowiących koszty zastępstwa procesowego;

V.zasądził od oskarżonego M. W. na rzecz oskarżyciela posiłkowego W. Ł. kwotę 1.500zł.tytułem zwrotu kosztów procesu stanowiących koszty zastępstwa procesowego;

VI.na podstawie art. 44§2 kk orzekł przepadek dowodów rzeczowych zapisanych pod poz.6/17 księgi dowodów rzeczowych Sądu Rejonowego w Biskupcu;

VII.na podstawie art.624§1 kpk zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych.

Od powyższego wyroku apelację w niósł pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych oraz oskarżony osobiście .

Pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych zaskarżył przedmiotowe orzeczenie w części dotyczącej ustalenia wartości szkody powyżej 3.230,88zł oraz orzeczenia środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody w części poprzez zapłatę na rzecz P. i W. Ł. solidarnie kwoty 3.230,88zł. na niekorzyść oskarżonego.

Wyrokowi temu skarżący zarzucił :

1.obrazę przepisów postepowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, a konkretnie:

a)art. 46§1 kk w zw. z art. 7 kpk , art.410 kpk i art. 424 §1 kpk polegającą na wadliwym zasądzeniu kwoty 3.230,88zł. tytułem środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody w części poprzez zapłaty solidarnie na rzecz P. i W. Ł. w sytuacji, gdy z przedstawionej przez pokrzywdzonych kalkulacji naprawy pojazdu oraz faktury za wykonanie tejże kalkulacji wynika kwota 8.488,65zł. przy czym Sad I-szej instancji w żaden sposób nie uzasadnił dlaczego właśnie kwota 3.230,88zł. w jego ocenie stanowi wartość uszkodzonego pojazdu, samodzielnie kierując się poszczególnymi pozycjami kalkulacji szkód, nie zaś opinią biegłego w sytuacji, gdy okoliczności te mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy i wymagają wiadomości specjalnych;

b.)art. 7 kpk i art. 410 kpk i art. 424§1 kpk polegającą na dowolnej i wybiórczej ocenie materiału dowodowego w szczególności, na :

-zmarginalizowaniu wyjaśnień oskarżonego w zakresie dotyczącym wyceny uszkodzeń pojazdu i uznaniu, że zarówno na etapie postępowania przygotowawczego, jak i postępowania jurysdykcyjnego stanowią one wyraźny sprzeciw wobec kwoty wynikającej z kalkulacji, podczas gdy w toku postępowania przygotowawczego oskarżony wyraził zgodę na dobrowolne poddanie się karze poprzez m.in. naprawienie szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych kwoty 7.988,65zł. zaś w toku postępowania jurysdykcyjnego jedynie zasygnalizował wysokość uszkodzeń, przy jednoczesnej zgodzie na tak ustaloną wysokość ze względu na dokonanie jej kalkulacji w autoryzowanej stacji obsługi pojazdów;

-zmarginalizowanie zeznań pokrzywdzonego W. Ł. dotyczących wysokości kosztów naprawy pojazdu;

-odmówienie wiary kalkulacji naprawy pojazdu przedstawionej przez pokrzywdzonych pomimo jej jasności i pełności oraz sporządzenia przez autoryzowaną stację obsługi pojazdów V. i A. i uznaie, że zawarta jest w niej znacznie większa ilość uszkodzeń i koniecznych do wykonania napraw i części, podczas gdy wszystkie wyszczególnione w kalkulacji pozycje mają ścisły związek z dokonanymi przez oskarżonego uszkodzeniami;

3.)art. 193 §1 kpk poprzez jego niezastosowanie i zaniechanie zasięgnięcia opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków i szacowania szkód, w sytuacji odmówienia wiary kalkulacji napraw uszkodzonego pojazdu i samodzielnego ustalenia przez Sąd wartości szkody przy ograniczeniu do wartości części robocizny dotyczących uszkodzeń wskazanych w akcie oskarżenia, podczas gdy stwierdzenie wskazanych okoliczności wymagało wiadomości specjalnych;

2.błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia polegający na :

-ustaleniu, że oskarżony jest osobą niekaraną, w sytuacji, gdy uprzednia karalność oskarżonego wynika z dołączonej do akt postepowania kart karnej, jak i wyjaśnień oskarżonego złożonych w toku rozprawy głównej, co więcej oskarżony był karany za przestępstwo podobne, co w rezultacie winno mieć wpływ na kwalifikację prawną zarzucanego mu czynu, jak i być uwzględnione jako okoliczność obciążająca;

-wadliwym ustaleniu wysokości szkody na kwotę 3.230,88zł. w sytuacji, gdy łączna wysokość szkody wyniosła 8.488,65zł.

-pominięciu przy ustalaniu wysokości szkody kosztów sporządzenia kalkulacji w kwocie 500zł.

Stawiajac te zarzuty autor apelacji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. I i III poprzez ustalenie wartości szkody w kwocie 8.488,65zł. oraz orzeczenie wobec oskarżonego środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz oskarżycieli posiłkowych solidarnie kwoty 8.488,65zł, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznania, przy uwzględnieniu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

Oskarżony w swojej nieformalnej apelacji zaskarżył przedmiotowy wyrok w całości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych zasługuje na uwzględnienie co do istoty. Zawarte w nich zarzuty i wnioski dotyczące wysokości środka kompensacyjnego są trafne.

Na wstępie stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń zarówno w aspekcie okoliczności stanu faktycznego, winy oskarżonego i kwalifikacji prawnej przypisanego mu czynu, jak również w aspekcie wymierzonej mu kary zasadniczej. Dokonana w tym zakresie analiza materiału dowodowego jest wnikliwa i jasna, w pełni odpowiada dyrektywom określonym w art. 4 kpk a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami zawartymi w art. 7 kpk i przekonująco uzasadnione.

Dokonując ustaleń faktyczny w zakresie wartości szkody Sąd I-szej instancji nie wskazał jednakże jakie konkretnie przesłanki legły u podstaw uznania, iż wartość szkody, jaką oskarżony winien zrekompensować oskarżycielom posiłkowym winna wynosić 3.230,88zł. Ustalenia w tym zakresie Sąd Rejonowy skwitował zaledwie jednym lakonicznym zdaniem, stwierdzając, iż w kalkulacji przedstawionej przez pokrzywdzonych zawarta jest znaczenie większa ilość napraw i potrzebnych części, niż to, co wynika z opisu czynu i że w związku z tym kosztorys zawiera szereg pozycji niezwiązanych z tymi uszkodzeniami. Co konkretnie Sąd Rejonowy miał na myśli formułując powyższą tezę i jakie są te pozycje, które rzekomo miałyby nie być związane z charakterem uszkodzeń ujętych w opisie czynu – trudno dociec, gdyż swojego wnioskowania w tym aspekcie Sąd Rejonowy nie przedstawił.

Z powyższym stanowiskiem nie sposób się zgodzić nie tylko dlatego, że tak zredagowane uzasadnienie nie czyni zadość wymogom określonym w art. 424 §1pkt.1 kpk ale przede wszystkim dlatego, że jest ono merytorycznie błędne. W tym kontekście podkreślić zatem należy, iż opis czynu zarzuconego oskarżonemu zawiera jedynie zasadnicze uszkodzenia, jakie powstały w pojeździe oskarżycieli posiłkowych na skutek działania oskarżonego. To natomiast, jak wyglądały np. owe ujęte w opisie „wgniecenie karoserii” i w jakich miejscach się one znajdowały obrazuje – niekwestionowana przez żadną ze stron procesu - dokumentacja fotograficzna (k.11-11) oraz protokół oględzin (k.8). Odnosząc te dowody do przedstawionego przez pokrzywdzonych kosztorysu napraw nie można stwierdzić, aby którakolwiek z jego pozycji nie korespondowała z uszkodzeniami, które w tych dowodach zostały wskazane. Nadmienić też należy, iż faktem powszechnie znanym jest (nie wymagającym sięgania do opinii biegłego), iż wymiana jednego z elementów pojazdu (np. szyby tylnej) z reguły nie dotyczy stricte tylko tego elementu ale również i tych sąsiednich, jak np. uszczelki, listwy, podsufitka, nakładki, wyściółka itd. Nie można przy tym oczekiwać, aby właściciel pojazdu, który został przez sprawcę uszkodzony celowo, obowiązany był do przeprowadzenia naprawy w takim zakładzie naprawczym i w taki sposób, aby jej koszty były dla sprawcy jak najmniej dolegliwe.

Mając zatem powyższe na uwadze oraz uznając, iż wystawiony przez podmiot profesjonalny tj. Autoryzowaną Stację Obsługi V. i A. dokument w postaci kalkulacji naprawy (k.30-35) nie zawiera błędów natury rachunkowej ani formalnej, stwierdzić należy, iż złożony przez pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych wniosek z art. 46 §1 kk o naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz oskarżycieli posiłkowych solidarnie kwoty 7.988,65zł. zasługuje na uwzględnienie. Sąd Okręgowy nie podzielił przedmiotowego wniosku jedynie w zakresie żądania zwrotu kwoty 500zł.stanowiącej koszty sporządzenia kalkulacji uznając, iż tego rodzaju koszty nie są szkodą powstałą bezpośrednio z przestępstwa.

Odnosząc się natomiast do apelacji oskarżonego stwierdzić należy, iż wobec jej nader lakonicznej treści nie sposób wywnioskować, w jakim zakresie skarżący zakwestionował przedmiotowy wyrok, z jakich względów i czego w związku z tym się domaga. Jak wskazano wyżej, w ocenie Sądu Okręgowego zaskarżony wyrok jest prawidłowy w aspekcie okoliczności stanu faktycznego, winy oskarżonego i kwalifikacji prawnej przypisanego mu czynu, jak również w aspekcie wymierzonej mu kary zasadniczej. Wysokość natomiast środka kompensacyjnego należało ustalić na wskazaną kwotę 7.988,65zł ze względu na okoliczności przedstawione powyżej. Na marginesie odnotować należy, iż taką właśnie kwotę oskarżony zgodził się ostatecznie uiścić na rzecz oskarżycieli posiłkowych w ramach złożonego wniosku o dobrowolne poddanie się karze.

Nie podzielając zatem apelacji oskarżonego, zaskarżony wyrok zmieniono jak w części dyspozytywnej orzeczenia, w pozostałym zakresie wyrok ten utrzymując w mocy (art. 437§2 kpk). Wobec zawartego w pkt. I wyroku stwierdzenia, iż Sąd Rejonowy uznał, że szkoda wyrządzona przestępstwem wynosi nie mniej niż 3.230,88zł. Sąd Okręgowy uznał, iż modyfikacja orzeczenia w tym punkcie nie jest konieczna. Z uwagi na uwzględnienie apelacji wniesionej przez pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych na niekorzyść oskarżonego, Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych po 1.500zł. (zgodnie z przedstawionym spisem kosztów) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym (art. 616 §1 pkt.2 kpk w zw. z art.627 kpk i art. 634 kpk). Biorąc natomiast pod uwagę zakres zobowiązań finansowych obciążających oskarżonego oraz jego trudną sytuację materialną wynikającą z faktu, iż nie ma on żadnego istotnego majątku a jego miesięczne dochody wynoszą 1.800zł., Sąd Okręgowy uznał za uzasadnione zwolnić M. W. od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze (art. 624§1 kpk i art. 634 kpk).