Sygn. akt VU 153/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Romuald Kompanowski

Protokolant p.o. stażysty Patrycja Kinder

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2017 r. w Kaliszu

odwołania Fabryki (...) Sp. z o.o. S.K.A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 15 grudnia 2016 r. Nr (...)

w sprawie Fabryki (...) Sp. z o.o. S.K.A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie ubezpieczenia dot. M. P.

1.  Oddala odwołanie.

2.  Zasądza od odwołującego Fabryki (...) Sp. z o.o. S.K.A. w Ł. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. kwotę 225,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

3.  Nie obciąża odwołującego pozostałą częścią kosztów procesu organu rentowego.

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z 15 grudnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. ustalił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe M. P. jako pracownika u płatnika składek Fabryka (...) sp. z o.o. S.K.A. w Ł. w okresie od 01.02.2012 r. do 31.12.2012 r. określając tę podstawę na kwotę 3 592,31 zł za miesiące luty – kwiecień 2012 r. oraz lipiec – grudzień 2012 r. oraz na kwotę 4 185,71 zł za czerwiec 2012 r.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła Fabryka (...) sp. z o.o. S.K.A. w Ł. wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji. Skarżący podniósł, iż organ rentowy niewłaściwie przyjął iż nie doszło do przejęcia zakładu pracy przez firmę (...) Spółka z o.o. w rozumieniu art. 23 1 KP oraz przyjęcie iż pracownicy w tym i ubezpieczona podlegają ubezpieczeniu społecznemu w okresie od lutego 2012 r. listopad2012 r. z tytułu zatrudnienia w Fabryce (...) sp. z o.o. S.K.A. co oznacza brak podstaw do przyjęcia wskazanej w decyzji podstawy wymiaru składek.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Ubezpieczona M. P. rozstrzygnięcie w sprawie pozostawiła do uznania sądu.

Sąd poczynił następujące ustalenia faktyczne.

Przedsiębiorstwo (...) prowadzi działalność od dnia 31.12.1996 r. Siedziba firmy mieści się w Ł.. Zajmuje się produkcją mebli. Za rok 2010 r. wykazało zysk 602230,09 zł, za 2011 r. - 382225.52 zł, za 2012 r. – 287025,57 zł, Na dzień 01.12.2011 r. zgłoszono do ubezpieczenia społecznego 168 pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, 1 osobę – J. R. jako osobę prowadzącą działalność gospodarczą oraz M. R. jako osobę współpracującą.

(dowód: informacja CEIoDG, rachunek zysków i strat)

W dniu 13.07.2011 r. została założona spółka (...) z o.o. S.K.A w Ł.. Komplementariuszem jest Fabryka (...) Spółka z o.o. Prokurentami są J. R. i M. R.. Spółka Fabryka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. utworzona została w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego z dnia 29.06.2007r. Spółka prowadzić miała działalność gospodarczą pod firmą (...). Wspólnikami spółki są J. R. i M. R.. W drodze aktu notarialnego z dnia 11.01.2008 r. ustalono zmianę umowy spółki poprzez ustalenie iż prowadzi działalność pod firmą Fabryka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest wpisana do rejestru przedsiębiorców KRS prowadzonego przez SR Nowe Miasto i W. w P. pod numerem KRS (...). Na 1 stycznia 2012 r. podmiot zgłaszał do ubezpieczeń społecznych 16 pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę.

(dowód: protokół kontroli ZUS – dokumenty dodatkowe kopie aktów notarialnych dotyczących utworzenia spółki z o.o. i spółki komandytowej)

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wpisana jest do Krajowego Rejestru Sądowego od dnia 25.05.2011 r. Siedzibą firmy jest W. ul. (...). Jako wspólników w KRS wpisano (...) – 100 udziałów o łącznej wysokości 2000000 zł. W rejestrze brak wpisów co do osób reprezentujących firmę. Jako przedmiot działalności wskazano m.in. sprzedaż hurtową i detaliczną różnych artykułów, działalność finansowa, transport drogowy, kupno i sprzedaż nieruchomości, działalność nauką i techniczną, produkcje wyrobów stolarskich i ciesielskich, zakładanie stolarki budowlanej, produkcja wyrobów tartacznych, produkcję arkuszy fornirowych i płyt na bazie drewna, produkcja parkietów podłogowych, produkcja pozostałych wyrobów z drewna, produkcja opakowań drewnianych, wykonywanie konstrukcji i pokryć dachowych. Forma R. oferowała także outsourcing kadrowo- płacowy.

Z wpisów do KRS wynikają zaległości firmy wobec ZUS z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne.

(dowód: informacje z KRS)

Według wyjaśnień J. R., w 2011 r. otrzymał propozycję, aby przekazać pracowników firmie (...), co obniży koszty składek na ubezpieczenie społeczne, a firma (...) pokryje koszty ubezpieczenia z dofinansowania ze środków unijnych.

W dniu 01.12.2011 r. PW (...) Sp. z o.o. zawarły umowę – porozumienie dotyczące przekazania przez PW M. J. R. pracowników nowemu pracodawcy – (...) Sp.z o.o. z terminem wejścia w życie umowy od dnia 01.01.2012 r.

W dniu 30.11.2011 r. pracownicy (...) J. R. zostali poinformowaniu o zmianie pracodawcy i potwierdzili uzyskanie informacji o przejściu części zakładu na nowego pracodawcę.

Firma (...) z. o.o. nie przejęła jakichkolwiek składników majątkowych firmy PW (...) ani odwołującego.

W dniu 30.12.2011 r. PW M. J. R. zawarł umowę najmu nieruchomości z Fabryką (...) Sp. z o.o.S.K.- A na używanie nieruchomości składającej się z hal, budynku biurowego, przyległego placu, budynku magazynowego z przeznaczeniem na działalność gospodarczą. Fabryka (...) – Spółka korzystała z parku maszynowego PW M. J. R.. Umowy najmu co do ruchomości dotyczą kilku środków transportu. Amortyzację rozliczał sobie PW M. J. R. jako właściciel. PW M. stopniowo przekazywało do Fabryki – spółki wszystkie zadania produkcyjne.

(dowód: umowa najmu – K 914 dokumentów, zeznania J. R. w postepowaniu przed ZUS )

W dniu 01.02.2012 r. pomiędzy Fabryką (...) Sp. z o.o. S.K-A a R. S. z. o.o. we W. ul (...) została zawarta umowa o świadczenie usług. Zgodnie z tą umową Fabryka (...) jako usługobiorca zobowiązuje się świadczyć usługi na rzecz R. w postaci produkcji i dystrybucji mebli. Do realizacji umowy usługodawca czyli R. zobowiązał się oddelegować osoby zwane wykonawcami – osoby zatrudnione w R.. Osoby te mają przestrzegać przepisów bhp i ppoż. obowiązujących w M., zasad ochrony informacji. Wykonywanie pracy odbywa się na sprzęcie M. bezpłatnie i z wykorzystaniem pomieszczeń socjalnych. R. wykona usługi zgodnie z zamówieniem M.. W zamówieniu określone ma być zapotrzebowanie M. na wykonawców, kwotę zryczałtowanego wynagrodzenia za wykonanie usługi, termin, okres, czasochłonność i miejsce wykonania usługi. Wykonawcy realizujący pracę zobowiązani są do wykonywania obowiązków odpowiednich do stanowiska i działu oddelegowania, a szczegółowy zakres ich obowiązków określa M., zobowiązani są do stosowania się do merytorycznych wskazówek osób wyznaczonych przez M.. Co do wynagrodzenia w § 5 umowy stwierdzono, iż R. przyznaje rabat w wysokości 40 % kosztów, na które składają się koszty ZUS oraz podatek od wynagrodzeń w okresie pierwszych 3 lat. Z umowy wynika także obowiązek przejęcia przez M. pracowników, w przypadku rozwiązania umowy z R.. Wcześniej taka umowa o takiej samej treści została zawarta w dniu 01.01.2012 r. z PW M. J. R..

W dniu 01.08.2012 r. podpisano aneks do umowy z dnia 01.02.2012 r. dotyczącej Fabryki (...).z o.o Sk-A. Zawarto w nim zobowiązanie przez usługodawcę czyli R. do zwrotu kosztów wydawanych ubrań roboczych – 165 zł netto na jednego pracownika.

Pismem z dnia 29.11.2012 r. J. R. działając jako osoba prowadząca działalność gospodarczą – Przedsiębiorstwo (...) rozwiązał umowę z firmą (...) w trybie natychmiastowym. Takie rozwiązanie dokonane zostało także przez J. R. jako prokurenta spółki komandytowej.

(dowód: protokół kontroli ZUS, pismo o rozwiązaniu umowy, umowa z dnia 01.02.2012 r., aneks z dnia 01.08.2012 r., pisma o rozwiązaniu umowy z R.)

Pracownicy, którzy zostali określeni jako przejęci przez firmę (...), wykonywali pracę na rzecz PW M. czy M. – sp. z o.o. S.K.A., w tych samych halach i pomieszczeniach, na tych samych warunkach i na dotychczasowych stanowiskach pracy. O zakresie ich obowiązków, o udzielaniu urlopów decydował bezpośredni przełożony – ta sama osoba, która wykonywała te czynności pod szyldem M.. Kontrolę i nadzór na pracownikami sprawował J. R.. Prowadzenie akt osobowych pracowników wykonywała M. P.. Osoba ta w firmie (...) pracowała na stanowisku księgowej, a następnie w okresie od 01.01.2012 r. do 31.10.2012 r., będąc zatrudniona w Fabryce (...) Sp. z o.o. S.K.- A., wykonywała czynności wobec pracowników na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez firmę (...) Sp. z o.o. Akta osobowe pracowników skopiowano i oryginały zostały przekazane do siedziby R. we W., a kopie pozostawiono w M.. Listy obecności przesyłano elektronicznie do R.. Ta firma naliczała wynagrodzenia. Wnioski o urlopy były składane do M. P., ona nanosiła je na listy obecności. M. P. pracowała w M. od godziny 8-ej do 16- tej. W czasie tej pracy wykonywała także obowiązki wynikające z umowy zlecenia z R.. W momencie sporządzenia umowy o przejęciu pracowników przez R., zostali oni wyrejestrowani z ubezpieczeń społecznych jako pracownicy odwołującej. Od.11.2012 r. pracownicy zostali zarejestrowani jako pracownicy Fabryki (...) Sp. z o.o. S.K.- A.

Nikt z formy R. nie przyjeżdżał do siedziby zakładu, gdzie odbywała się produkcja mebli. Kontakt odbywał się w formie elektronicznej. Wzory list obecności przekazane zostały przez Spółkę (...) drogą elektroniczną, były drukowane, po podpisaniu przez pracowników oryginały przekazywano do Spółki (...). Kopie przechowywano w Ł.. Nieobecności nanoszono na listy obecności. Zwolnienia lekarskie przekazywano do Spółki (...). Wynagrodzenie przekazywane były na konta pracowników z firmy (...).

(...) Sp. z o.o. udzielił pełnomocnictwa M. P.. Osoba ta w okresie od 02.01.2008 r. do 31.12.2011 r. zatrudniona była w PW M. na stanowisku księgowej. Od dnia 01.12.2012 r. zatrudniona była w Fabryce (...) Sp. z o.o. S.K.A w Ł. na stanowisku głównej księgowej. W okresie od 01.01.2012 r. do 31.10.2012 r. zgłoszona była także do ubezpieczenia zdrowotnego z (...) Sp. z o.o. – kod 0411000 z tytułu umowy zlecenia z wynagrodzeniem 500 zł miesięcznie.

Pełnomocnictwo M. P. udzielone przez firmę (...) Sp. z o.o. dotyczyło dokonywania czynności z zakresu prawa pracy: zawierania i rozwiązywania umów o pracę i umów cywilno- prawnych, wystawiania zaświadczeń pracowniczych, podpisywania dokumentów pracowniczych oraz upoważnienia do podpisania umowy o współpracy z (...). M. P. kierowała nowozatrudnionych pracowników na badania lekarskie, podpisywała umowy, przygotowane przez M., wystawiała zaświadczenia potrzebne pracownikom. M. P. przygotowywała dokumenty, przekazywała jej do R., następnie otrzymywała konieczne dokumenty w wersji elektronicznej, drukowała je i podpisywała. Listy płac potwierdziła za zgodność M. P..

Rozliczenia firm odbywały się następująco. R. sporządzał fakturę za wykonaną pracę. Faktura była przedstawiana M.. Po zrealizowaniu faktury przez M. następowała wypłata wynagrodzeń dla wykonawców czyli pracowników – zainteresowanych w niniejszej sprawie.

Pismem z dnia 29.11.2011 PW M. J. R. rozwiązał umowę zawartą z (...) Sp. z o.o. z dniem 31.10.2012 r. z uwagi na to, iż R. przekazał pracowników do firmy (...) Podobnej treści pismo J. R. podpisał także jako prokurent Fabryki (...) Sp. z o.o. S.K.A.

Pracownicy pracujący w dniu 31.10.2012 r. zostali ponownie pracownikami Fabryki (...). Zostali w listopadzie 2012 r. poinformowani o przejściu części zakładu na nowego pracodawcę. Informacje te firmowała Fabryka (...) Sp. z o.o. S.K.- A. w Ł., a podpisał J. R. jako prokurent Spółki.

(dowód: informacje o przejściu części zakładu na nowego pracodawcę, pisma o rozwiązaniu umowy z firmą (...))

W okresie od 26.09.2012 r. do 21.01.2013 r. Państwowa Inspekcja Pracy Okręgowy Inspektorat Pracy we W. przeprowadziła kontrolę w (...) Sp. z o.o. we W.. Ustaliła, iż przejęcie pracowników M. nie zostało zrealizowane, jest nieważne jako sprzeczne z przepisami prawa pracy i nie wywołało skutków w postaci zmiany pracodawcy dla pracowników PW M. J. R..

(dowód: informacje Inspekcji Pracy).

W okresie od 21.11.2013 r. do 17.12.2013 r. organ rentowy przeprowadził kontrolę w Fabryce (...) Sp. z o.o. S.K.A w Ł. oraz PW M.. Celem kontroli było sprawdzenie rzetelności i prawidłowości obliczania składek na ubezpieczenie społeczne i innych składek do których pobierania upoważniony jest organ rentowy. W imieniu pracodawcy wyjaśnień udzielała M. P.. W protokole wskazano sposób realizacji porozumienia o przekazaniu pracowników zawartego między PW (...) Sp. z o.o.

(dowód: protokół kontroli ZUS)

W styczniu 2012 r. firma PW (...) sprzedawała firmie (...) Sp. z o.o. SK-A różne materiały do produkcji mebli. Terminy płatności ze wszystkich przedłożonych faktur przypadały w maju 2012 r. Podobnie terminy płatności czynszu najmu nieruchomości i pojazdów.

(dowód: protokół kontroli w aktach ZUS )

Sąd zważył, co następuje:

Spór w niniejszej sprawie sprowadza się do tego, kto był pracodawcą ubezpieczenoej w okresie od 01.02.2012 r. do 31.12.2012 r. i kto powinien być płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu wykonywanej przez tę osobę pracy w ramach stosunku pracy oraz dodatkowej umowy zlecenia, w szczególności czy była to firma (...) czy też firma (...) – niezależnie od formy organizacyjnej jej działalności.

Nie budzi wątpliwości fakt, iż ubezpieczona wykonywała pracę w oparciu o stosunek pracy.

Zgodnie z art. 6 ust 1, art. 11 i 12 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. Z 2013 r. poz. 1442) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym podlegają pracownicy w okresie od nawiązania do rozwiązania stosunku pracy.

Zgodnie z art. 16 i 17 tejże ustawy składki na ubezpieczenie społeczne pracowników finansują ubezpieczeni i płatnicy. Dla pracowników płatnikiem jest pracodawca, co wynika z art. 4 punkt 2a ustawy systemowej. Zgodnie z art. 85 tejże ustawy ten sam podmiot realizuje obowiązki wynikające z odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy I Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Dla ustalenia, kto jest pracodawcą ubezpieczonej w okresie od 01.02.2012 r. do 31.12.2012 r., oceny wymaga umowa z dnia 01.12.2011 r. zawarta pomiędzy PW (...) Sp. z o.o. nazwana umową – porozumieniem, dotycząca przekazania przez PW M. J. R. pracowników, nowemu pracodawcy – (...) Sp. z o.o. we W. z terminem wejścia w życie umowy od dnia 01.01.2012 r. oraz podobna umowa zawarta przez odwołującą z firmą (...).02.2012 r.

Zgodnie z art. 23 1 k.p. w razie przejścia zakładu lub jego części na innego pracodawcę, staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Zgodnie z art. 3 k.p. pracodawcą jest jednostka organizacyjna zatrudniająca pracownikiem. Zakładem pracy w rozumieniu przedmiotowym są budynki, teren, wyposażenie, urządzenia i narzędzia, towary i materiały służące do realizacji działalności gospodarczej oraz zadania wykonywane w ramach tej działalności.

W niniejszej sprawie nie doszło do przejścia zakładu lub jego części na innego pracodawcę – (...) Sp. z o.o. w rozumieniu przejęcia całości lub części składników majątkowych. Cytowany przepis dotyczy przejścia zakładu pracy w rozumieniu składników majątkowych lub zadań na innego pracodawcę. W innej sytuacji zbędna byłaby szczegółowa regulacja co dzieje się w takiej sytuacji z pracownikami. Do przejścia zakładu pracy lub jego części dochodzi w wyniku przekształceń organizacyjnych, umowy kupna sprzedaży, umowy dzierżawy. Czynności te w żaden sposób nie dotyczą bezpośrednio osób zatrudnionych w zakładzie – ich sytuacja uregulowana jest poprzez przepisy Kodeksu Pracyart. 23 1. Spółka (...) Sp. z o.o. we W. nie nabyła całości czy części zakładu pracy M.. Skoro nie doszło do przejścia zakładu lub jego części na innego pracodawcę, nie mogło dojść także do wstąpienia przez (...) Sp. z o.o. we W. jako strona do stosunku pracy pracowników dotychczas zatrudnianych przez M.. W niniejszej sprawie nie doszło także do przejścia części zadań M. na firmę (...) Sp. z o.o. Wyprowadzenie części zadań do firmy zewnętrznej – np. obsługi księgowej, sprzątania, transportu, obsługi kadrowej, mieści się w pojęciu przejęcia części zakładu i co do pracowników znajduje zastosowanie art. 23 1 k.p. W niniejszej sprawie firma (...) nie przejęła żadnych zadań M.. Przyjąć należy, że dla przyjęcia przejścia, o którym mowa w art. 23 (1) k.p. bez znaczenia może pozostawać kwestia tego, czy została przeniesiona na nowego pracodawcę własność składników majątkowych. Z przejściem mamy bowiem do czynienia również w przypadku przejęcia zadań. Mając jednak na uwadze poczynione w sprawie ustalenia, stwierdzić należy że zawarte porozumienie o przejęciu pracowników w żadnym stopniu nie miało na celu faktycznego przejęcia, o którym mowa w art. 23 (1) k.p. Pracownicy, w tym zainteresowani w niniejszej sprawie, otrzymali wprawdzie informację, że ich nowym pracodawcą jest (...) sp. z o.o., jednakże nigdy nie doszło do spotkania z nowym pracodawcą i nie on też decydował o sposobie i warunkach świadczenia pracy przez pracowników. Jedyną zmianą, jaka zaszła w stosunku do pracowników po dniu 01.01.2012 r. był fakt wypłacania pracownikom wynagrodzenia przez nowy podmiot. Wszystkie inne warunki ich pracy i płacy pozostały takie same, jak przed datą 01.01.2012 r. Zainteresowani nadal pracowali w tym samym miejscu i według tych samych zasad, pod faktycznym kierownictwem i nadzorem dotychczasowego kierownika czyli J. R.. Wszelkie bieżące czynności związane z procesem pracy podejmował nadal wobec pracowników ta sama osoba i ona też wyłącznie korzystała z efektów jej pracy. Jedynie wynagrodzenie za pracę było fizycznie wypłacane przez R., jednakże z pieniędzy faktycznie przekazanych na ten cel przez firmę (...). Jak wynika bowiem z zawartej przez firmę (...) ze sp. z o.o. (...) umowy o świadczenie usług, firma (...) od dnia 1.02.2012 r. występowała w roli usługodawcy, który zobowiązał się do realizacji usług na rzecz firmy (...). Co istotne, treść postanowień § 5 wymienionej umowy jednoznacznie wskazuje, że R. nie miała osiągać żadnego zysku z tytułu zawartej umowy, gdyż za wykonaną usługę pobierała równowartość wynagrodzeń netto pracowników powiększonych o 60% należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zaliczki na podatek dochodowy. W efekcie zawartych umów doszło do sytuacji, w której R. na podstawie przekazanych przez firmę (...) kwot płaciła pracownikom wynagrodzenie netto, nie odprowadzając za pracowników należności publicznoprawnych, do których zgodnie z zawartą umową o świadczenie usług, musiałaby jeszcze "dokładać".

W myśl art. 23 1 § 1 k.p., w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Przejście zakładu pracy lub jego części może być skutkiem różnorodnych zdarzeń prawnych tj. sprzedaż, zawarcie i rozwiązanie umowy dzierżawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.07.1994 r. I PRN 48/94, wyrok z 17.05.1995r. I PRN 9/95, wyrok z 28.04.1997r. I PKN 122/97, wyrok z 26.02.2003r. I PK 67/02), przekształcenie zakładu w spółkę, rozwiązanie umowy agencyjnej, odziedziczenie zakładu pracy wskutek śmierci pracodawcy. Przejęcie zakładu pracy lub jego części może także wynikać z woli ustawodawcy np. przez nałożenie na gminy obowiązku prowadzenia przygotowania przedszkolnego (wyrok Sądu Najwyższego z 10.05.1994r., I PRN 19/94). Podstawą przejęcia zakładu pracy mogą być też czynności cywilnoprawne lub publicznoprawne.

Podstawową przesłanką zastosowania art. 23 1 § 1 k.p. jest faktyczne przejęcie władztwa nad zakładem pracy przez nowy podmiot, który staje się pracodawcą. W orzecznictwie Sądu Najwyższego zwraca się uwagę na faktyczny aspekt przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę, który określa się stwierdzeniem, że zakład bądź jego część, stanowiący zorganizowaną całość nastawioną na osiągniecie celu technicznego, oddawany jest do dyspozycji innego pracodawcy, który uzyskuje realną możliwość zarządzania tym zakładem, to jest to jest korzystania z jego majątku i kierowania zespołem pracowniczym.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie podejmowano próbę wykładni pojęcia "część zakładu pracy" użytego w treści powołanych przepisów. Między innymi w wyroku z dnia 20.11.1996 r., I PKN 21/96 (LEX nr 192324) wskazano, że poszczególne składniki mienia dotychczasowego pracodawcy staną się częścią zakładu pracy dopiero wówczas, gdy będą tworzyć zespół składników. Musi to być zatem pewna zorganizowana całość, na którą składają się określone elementy materialne i majątkowe, system organizacyjny i struktura zarządzania, które będą dawały możliwość dalszego wykonywania pracy przez zatrudnionych w niej pracowników.

W tym znaczeniu Sąd Najwyższy uznał za część zakładu pracy przejętą przez nowego pracodawcę hurtownię-magazyn nabiałowy wniesiony jako aport do nowoutworzonej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przez dotychczasowego pracodawcę - spółdzielnię mleczarską.

W wyroku z dnia 2.10.1996 r., I PRN 72/96 (OSNAPiUS 1997 nr 7, poz. 115) uznano, że częścią zakładu pracy w rozumieniu art. 23 1 § 1 k.p. są te składniki majątku pracodawcy, które ze względu na funkcjonalne powiązanie stanowią samoistną całość i które mogą być rzeczowym substratem samodzielnego zakładu pracy (placówką zatrudnienia).

W tym znaczeniu częścią zakładu pracy był warsztat mechaniczny, funkcjonujący pierwotnie w ramach elektrociepłowni, którego część wyposażenia sprzedano, a jego pomieszczenia oddano w dzierżawę.

W uzasadnieniu wyroku z dnia 1.07.1999 r., I PKN 133/99 (OSNAPiUS 2000 nr 18, poz. 687; OSP 2001 nr 4, poz. 57, z glosą T. Kuczyńskiego) stwierdzono, że pojęcie placówki zatrudnienia (części zakładu pracy) należy relatywizować także do zadań wykonywanych przez daną grupę pracowników, a nie jedynie do elementów środowiska pracy o charakterze materialnym (majątku, pomieszczeń). Zatem przejęcie przez gminę zadań z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej stanowi przejęcie części zakładu pracy przez nowego pracodawcę (por. też wyrok z dnia 10.10.2003 r., I PK 456/02, OSNP 2004 nr 19, poz. 335). Z kolei, w wyroku z dnia 9.12.2004 r., I PK 103/04 (OSNP 2005 nr 15, poz. 220) Sąd Najwyższy przyjął, że przejęciem części zakładu pracy przez nowego pracodawcę jest przekazanie przez szpital powiatowy firmie usługowej prowadzenia całodobowych usług utrzymania czystości, dezynfekcji w pomieszczeniach i obsługi terenów zewnętrznych w ramach ogrodzenia, a także wewnątrzzakładowego transportu, połączone z oddaniem w najem pomieszczeń biurowych, socjalnych, magazynowych, szatni oraz garażu, albowiem przedmiotowe zadania mają istotne znaczenie dla każdej placówki medycznej. Dlatego przekazanie podmiotowi zewnętrznemu istotnej części zadań dotychczasowego pracodawcy, bez których zakłady pracy (w znaczeniu przedmiotowym) prowadzone przez obydwa te podmioty nie mogłyby funkcjonować, powoduje skutek określony w art. 23 1 k.p., niezależnie od tego, czy dotychczas wykonujący te zadania pracownicy (salowe) byli zatrudnieni w wyodrębnionej samodzielnej placówce zatrudnienia.

Podstawowymi zadaniami realizowanymi przez płatnika składek jest produkcja mebli. Płatnik realizował te zadania w oparciu o zakład pracy w znaczeniu przedmiotowym, w oparciu o własne zaplecze osobowe jak i materiałowe.

Podmiot ten nie zaprzestał istnienia. Decydującym elementem zakładu pracy skarżącego nie są pracownicy i ich kwalifikacje, lecz składniki materialne. Bez zakładu pracy w znaczeniu przedmiotowym przedsiębiorstwo meblowe prowadzone przez płatnika nie jest w stanie funkcjonować. Tylko natomiast w przypadku jednostki, która opiera się na pracownikach, przejście zakładu lub jego części może nastąpić bez przenoszenia majątku. Przykładowo dotyczyć to może takich jednostek, których przedmiotem działalności jest sprzątanie, dozór. Inaczej natomiast jest w sytuacji, gdy funkcjonowanie podmiotu opiera się na składnikach materialnych, jak w niniejszej sprawie. Wówczas nawet przejęcie zadań nie jest wystarczające dla transferu. Obowiązek przejęcia składników majątkowych, które pozwalają normalnie prowadzić (kontynuować) działalność gospodarczą jest w takim wypadku konieczny i znajduje akceptację również w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości na tle poprzednio obowiązującej dyrektywy 77/187/EWG dotyczącej przejścia zakładu pracy. (por. wyrok z 25.01.2001 r. C-172/99, (..) v. PekkaLiskojärvi i P. J.; wyrok TS z 20.11.2003 r. C-340/01, C. A. iinni v. S. M. Catering GesellschaftmbH).

Zdaniem Sądu nie doszło zatem do przejęcia pracowników PW M. J. R.. Wszystkie czynności z tym związane, a więc podpisanie w dniu 1.12.2011r. „umowy- porozumienia „ o przejęciu pracowników, przekazanie akt osobowych, a następnie podpisanie umowy o świadczeniu usług, były zdaniem Sądu, czynnościami mającymi na celu obejście przepisów prawa (art. 58 § 1 k.c.).

Skoro tak, to nie mogło też dojść do wstąpienia przez (...) Sp z.o.o. we W. w prawa strony stosunku pracy z zainteresowanymi. Zatem ich pierwotny pracodawca jest nadal płatnikiem składek.

Podobne stanowisko w analogicznej sprawie zajął Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 20.05.2014r. w sprawie III AUa 146/14 .

W związku z taką konkluzją stwierdzić należy, iż ubezpieczona w dniu 01.02.2012 r. była nadal pracownikiem odwołującej firmy, skoro umowa- porozumienie o przekazaniu pracowników firmie (...) jest nieważna.

Stosownie do przepisów ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych płatnikiem składek jest jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna pozostająca z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi (art. 4 pkt 2a). Płatnikiem składek w stosunku do pracownika jest jego pracodawca, a tym jak wynika z poczynionych ustaleń dla zainteresowanych odwołujący. Tym samym uznać należało, że to on jest zobowiązany do uiszczenia składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 i 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy a także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli taką umowę z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy. Pracownik wykonujący taką umowę, z tytułu jej wykonywania podlega ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak w przypadku umowy o pracę. Pobierane przez ubezpieczoną należności wskazane w decyzji obejmowały wynagrodzenie za pracę oraz należności za dodatkowe czynności związane z obsługą kadrowo – płacową pracowników objętych omawianymi wyżej porozumieniami. W takich realiach, łącznie pobrana kwota stanowiła podstawę wymiaru składek.

Wobec powyższego zaskarżona decyzja musiały się ostać, a zgodnie z art. 477 14 § 1 k.p.c. odwołanie podlegało oddaleniu.

Co do kosztów postępowania, zgodnie z zasadą określoną w art. 102 kpc oraz § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, sąd zasądził od odwołującego się rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. kwotę 225 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Stosownie do wartości sporu, stawka minimalna wynagrodzenia radcy prawnego wynosi 900 zł. Sąd uznał za uzasadnione obciążenie strony odwołującej tylko częścią kosztów zastępstwa procesowego organu rentowego i to stanowiącą 25% wynagrodzenia minimalnego. Nakład pracy pełnomocnika procesowego organu rentowego sprowadził się w istocie do przygotowania odpowiedzi na odwołanie stanowiącej powielenie okoliczności faktycznych i argumentacji prawnej przedstawianej przy okazji wcześniejszych odwołań od decyzji odnoszących się do innych pracowników. Nakład pracy radcy prawnego ZUS nie był więc znaczny.