Sygn. akt I Ns 300/17
Dnia 17 maja 2018 r.
Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
|
Przewodniczący: |
SSR Marek Makowczenko |
|
Protokolant: |
star.sekr.sądowy Justyna Kurzynowska-Lubecka |
po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2018 r. w Giżycku
na rozprawie
sprawy z wniosku S. W.
z udziałem J. W. (1), T. W., Z. K., I. W.
o zniesienie współwłasności i dział spadku
postanawia:
1. Dokonać podziału majątku wspólnego J. W. (2) i S. W. oraz działu spadku po J. W. (2) w ten sposób, że wchodzące do majątku wspólnego oraz spadkowego składniki w postaci:
- stanowiące odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w G.
przy ul. (...) (...) wraz z pomieszczeniem przynależnym oraz udziałem do
(...) części w nieruchomości wspólnej zapisanego w księdze wieczystej nr
(...) wartości 161.250,00 złotych;
- samochodu osobowego T. (...) o nr rejestracyjnym (...) wartości 5.500,00
złotych
przyznać na wyłączną własność wnioskodawczyni S. W. bez spłat na rzecz Z. K. i T. W..
2. Tytułem spłaty zasądzić od wnioskodawczyni S. W. na rzecz uczestnika J. W. (1) kwotę 13.483,33 zł (trzynaście tysięcy czterysta osiemdziesiąt trzy złote 33/100) oraz na rzecz I. W. kwotę 6.741,66 zł (sześć tysięcy siedemset czterdzieści jeden złotych 66/100) płatne w terminie 40 dni od uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminu płatności.
3. Nakazać pobrać od uczestników J. W. (1) oraz I. W. na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Giżycku) kwoty po 428,11 zł (czterysta dwadzieścia osiem złotych 11/100) tytułem zwrotu części kosztów opinii biegłego poniesionych przez Skarb Państwa.
4. Pozostałe koszty postępowania wnioskodawczyni i uczestnicy ponoszą we własnym zakresie.
SSR Marek Makowczenko
Sygn. akt I Ns 300/17
Wnioskodawczyni S. W. wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego J. W. (2) oraz S. W. oraz o dokonanie działu spadku po J. W. (2). Podała ona, że do masy spadkowej wchodzi udział w stanowiącym odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnym numer (...) położonym w G. ulica (...) oraz udział w samochodzie osobowym marki T. (...). Wnioskodawczyni domagała się przyznania jej na własność wymienionych składników.
Uczestnik J. W. (1) nie zgodził się z wnioskiem i zakwestionował wskazane w nim wartości składników. Według uczestnika wartość te są wyższe.
Uczestniczka Z. K. zgodziła się z wnioskiem i nie domagała się spłat na swoją rzecz.
Uczestnik T. W. zgodził się z wnioskiem i nie domagał się spłat
Uczestniczka I. W. zgodziła się z wnioskiem i zażądała spłaty.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
J. W. (2) pozostawał w związku małżeńskim z wnioskodawczynią S. W.. W dniu 17 września 2008r. małżonkowie nabyli odrębną własność lokalu numer (...) położonego w G. przy ulicy (...) XXX – lecia 2. W czasie trwania małżeństwa nabyli również samochód osobowy marki T. (...). W dniu 22 października 2015r. J. W. (2) zmarł . Postanowieniem z dnia 9 lutego 2017r. Sąd Rejonowy w Giżycku w sprawie I Ns 902/16 stwierdził, że spadek po nim na podstawie ustawy nabyła żona S. W. do ½ części, siostra Z. K. do 1/6 części, brat J. W. do 1/6 części, bratanek T. W. do 1/12 części oraz bratanica I. W. do 1/12 części.
( dowód: postanowienie SR w Giżycku w sprawie I Ns 902/16 - k. 6, akt notarialny wraz z mapą - k. 7 - 11, odpis księgi wieczystej - k. 12 – 16, dowód rejestracyjny - k. 17 ).
Sąd zważył, co następuje:
Sprawa dotyczy działu spadku po J. W. (2) oraz podziału majątku objętego wspólnością małżeńską. W przypadku gdy w skład spadku wchodzi udział spadkodawcy w majątku objętym małżeńską wspólnością ustawową niezbędne jest uprzednie lub równoczesne z działem spadku , w tym samym postępowaniu, przeprowadzenie podziału majątku wspólnego ( por. uchwała SN z dnia 2 marca 1972r. w sprawie III CZP 100/71). W tej sytuacji należało przede wszystkim dokonać podziału majątku wspólnego.
Sprawy o podział majątku wspólnego uregulowane zostały przez przepisy art. 566 i 567 kpc. Artykuł 567 § 3 kpc odsyła do przepisów o dziale spadków ( art. 680 i następne kpc ) te natomiast odsyłają do przepisów o zniesieniu współwłasności (art. 688 kpc w zw. z art. 617 i następne kpc). Jednym z zasadniczych obowiązków Sądu w tego rodzaju postępowaniu jest ustalenie składu majątku wspólnego małżonków ( art. 684 kpc w zw. z art. 567 § 3 kpc ). Punktem wyjścia do poczynienia tych ustaleń jest art. 31 krio stanowiący, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca ich dorobek ( wspólność ustawowa ) oraz art. 32§ 1 krio, który podaje, iż dorobkiem małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. W odniesieniu do postępowania o dział spadku, którego przepisy mają również zastosowanie w niniejszej sprawie, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że stan spadku ustala się według chwili otwarcia spadku, zaś jego wartość według cen z chwili dokonania działu ( Uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 1968r , III CZP 12/69 zawierająca wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w sprawach o dział spadku obejmującego gospodarstwo rolne, OSNCP 1970, poz. 39, część III, orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 września 1974r. III CZP 58/74, OSNCP 1975, poz. 90 ).
Opisana zasada „ znajduje pełne zastosowanie w postępowaniu o podział majątku wspólnego małżonków ( art. 1035 i nast. k . c. w zw. z art. 46 kro )” ( A. Zieliński Postępowanie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1992r. , str. 44 ).
W przedmiotowej sprawie nie było sporu, że do majątku wspólnego wchodziło prawo własności stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w G. przy ulicy (...) (...) wraz z pomieszczeniem przynależnym oraz udziałem do (...) części w nieruchomości wspólnej zapisane w księdze wieczystej (...) wartości 161.250,00 zł . Nadto majątek wspólny stanowiło prawo własności samochodu osobowego marki T. (...) wartości 5.500,00 zł.
W sprawie w zakresie ustalenia wartości wymienionych składników wypowiadali się biegli.
Biegły z zakresu szacowania wartości nieruchomości wskazał wartość opisanego lokalu mieszkalnego na kwotę 161.250,00 zł (k. 46 – 59).
Biegły z zakresu szacowania wartości ruchomości wartość samochodu T. wskazał na kwotę 5.500,00 zł (k. 87 – 93).
Opinie biegłych nie były przez strony kwestionowane i zostały przez Sąd podzielone w całości, są one bowiem spójne, logiczne i wyczerpujące.
Sposób podziału majątku wspólnego regulowany jest zgodnie z art. 46 krio przez przepisy o dziale spadku, które na podstawie art. 1035 kc odsyłają do przepisów o współwłasności. Oczywiści mając na uwadze, że sprawa dotyczyła także działu spadku należało mieć na uwadze wynikające z art.43 § 1 krio równe udziały stron w majątku wspólnym. Do masy spadkowej będącej przedmiotem działu wchodziły zatem udziały do ½ części w składnikach majątku wspólnego.
Sposób podziału i działu był zgodny. Wszystkie składniki należało przyznać wnioskodawczyni ( art. 622 § 2 kpc i art. 212 § 2 kc).Taki sposób podziału powodował konieczność zasądzenia spłat od wnioskodawczyni na rzecz uczestników, którzy spłaty takiej się domagali ( art. 212 § 2 kc). Na rozprawie w dniu 29 września 2017r. (k. 41) wolę otrzymania spłat wyraził uczestnik J. W. (1) oraz uczestniczka I. W.. Pozostali uczestnicy nie żądali spłat.
Wartość majątku wspólnego wynosiła kwotę 166.750,00 zł ( 161.250,00 zł + 5.500 zł ). Wartość masy spadkowej wynosiła wobec powyższego kwotę 83.375,00 zł (166.750,00 zł : 2 ).
Zgodnie z postanowieniem z dnia 9 lutego 2017r. Sądu Rejonowego w Giżycku w sprawie I Ns 902/16 udział w spadku nabyła żona S. W. do ½ części, siostra Z. K. do 1/6 części, brat J. W. (1) do 1/6 części, bratanek T. W. do 1/12 części oraz bratanica I. W. do 1/12 części.
Mając na uwadze udział uczestnika J. W. (1) do 1/6 części spłata wyniosła kwotę 13.895,83 zł (83.375,00 zł x 1/6 ).
Mając na uwadze udział uczestniczki I. W. do 1/12 części spłata wyniosła kwotę 6.947,91 zł (83.375,00 zł x 1/12 ).
W tej sytuacji na należało zasądzić od wnioskodawczyni na rzecz J. W. (1) kwotę 13.895,83 zł oraz na rzecz I. W. kwotę 6.947,91 zł ( art. 212 § 1 kc).
„ W myśl utrwalonego orzecznictwa oznaczenie sposobu i terminu uiszczenia spłat powinno być dokonane przez sąd z urzędu, przy czym należy zbadać i rozważyć sytuacje uczestników obciążonych spłatami i uprawnionych do spłat „ ( Stanisław Rudnicki Komentarz do Kodeksu Cywilnego … str. 234 ).
W sprawie kwoty spłaty nie są wysokie. Bez wątpienia w tej sytuacji wskazany termin 30 dni od uprawomocnienia się orzeczenia jest wystarczający na zebranie potrzebnych środków i uwzględnia stanowisko wnioskodawczyni z rozprawy z dnia 9 maja 2018r. (k. 126). Z drugiej natomiast strony uczestnicy mogą liczyć na spłatę w nieodległym dla nich terminie.
O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 520§1 kpc oraz na podstawie art. 102 kpc. Od uczestników otrzymujących spłatę należało nakazać pobrać na rzecz S. Państwa część kosztów opinii biegłych. Pozostała koszty natomiast strony powinny ponieść we własnym zakresie.
Z przedstawionych wyżej powodów należało orzec jak w postanowieniu.