Sygn. akt IV Ua 11/18
Dnia 27 czerwca 2018r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SSO Katarzyna Antoniak (spr.)
Sędziowie: SO Jacek Witkowski
SO Jerzy Zalasiński
Protokolant st.sekr.sądowy Dorota Malewicka
po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2018 r. w Siedlcach
na rozprawie
sprawy z wniosku Z. K. (1)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.
o prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej
na skutek apelacji ubezpieczonej
od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 24 listopada 2017r. sygn. akt IV U 306/17
I. oddala apelację;
II. odstępuje od obciążania ubezpieczonej kosztami postępowania za drugą instancję.
J. Z. K. A. J. W.
Sygn. akt: IV Ua 11/18
Wyrokiem z 24 listopada 2017r. Sąd Rejonowy w Siedlcach oddalił odwołanie Z. K. (1) od decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z 11 września 2017r. odmawiającej ubezpieczonej prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej.
Rozstrzygnięcie to było wynikiem następujących ustaleń i wniosków Sądu Rejonowego:
Decyzją z 11 września 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej Z. K. (2) prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z 28 czerwca 2015r. W uzasadnieniu stanowiska organ rentowy wskazał, że zgodnie z art.3 ust.3 pkt 8 ustawy z 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. W myśl art.2 ust 12 w/w ustawy ubezpieczenie wypadkowe oznacza ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej ubezpieczona nie podlegała ubezpieczeniu wypadkowemu i w związku z tym nie ma prawa do prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.
W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczona Z. K. (2) domagała się przyznania prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy. Wskazała, że nie zgadza się z decyzją i jej uzasadnieniem. Szczegółowo opisała następstwa zdrowotne przedmiotowego zdarzenia.
Sąd Rejonowy wskazał, że w świetle dokonanych w sprawie ustaleń odwołanie ubezpieczonej nie mogło być uwzględnione. Sąd ten ustalił, że w dniu zdarzenia objętego wnioskiem o jednorazowe odszkodowanie (28 czerwca 2015r.) ubezpieczona miała przyznane prawo do emerytury i pobierała to świadczenie. W tym samym czasie prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą.
Sąd pierwszej instancji podniósł, że zgodnie z art.3 ust.3 pkt 8 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2017r., poz. 1773) za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. W myśl zaś art.6 ust.1 pkt 4 w/w ustawy z tytułu wypadku przy pracy przysługuje jednorazowe odszkodowanie dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. W świetle powyższych uregulowań warunkiem niezbędnym nabycia prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności jest podleganie ubezpieczeniu wypadkowemu w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art.2 pkt 12 wskazanej ustawy ubezpieczenie wypadkowe oznacza ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.
Sąd Rejonowy wskazał, że okoliczność, iż ubezpieczona pobiera emeryturę nie uniemożliwia podlegania przez nią ubezpieczeniu wypadkowemu z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Zgodnie z art.14 ust.1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych objęcie dobrowolnie takim ubezpieczeniem następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony.
Sąd pierwszej instancji podniósł dalej, że z informacji przedstawionej przez organ rentowy (k.3 akt rentowych) wynika, iż w dniu zdarzenia z 28 czerwca 2015r. ubezpieczona nie podlegała ubezpieczeniu wypadkowemu. Ubezpieczona nie udowodniła zaś, aby złożyła wniosek o objęcie jej takim rodzajem ubezpieczenia i aby podlegała mu w dniu zdarzenia. W tych okolicznościach nie został zatem spełniony jeden z warunków przyznania prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej ,tj. warunek podlegania w dniu zdarzenia ubezpieczeniu wypadkowemu
Mając powyższe względy Sąd Rejonowy na podstawie art.477 14§1 kpc oddalił odwołanie ubezpieczonej.
Od powyższego wyroku apelację złożyła Z. K. (1) wnosząc o jego zmianę poprzez przyznanie jej prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej. W uzasadnieniu stanowiska apelująca wskazała, że uraz, którego doznała na skutek wypadku jest widoczny i została okaleczona do końca życia. Lecząc skutki oparzenia barszczem S. poniosła wiele kosztów, a ponadto doznała wiele bólu (apelacja k.23 akt sprawy i pismo zawierające uzupełnienie apelacji k.30 akt sprawy).
Organ rentowy reprezentowany przez pełnomocnika wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od ubezpieczonej na rzecz organu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja Z. K. (1) podlegała oddaleniu.
Sąd Okręgowy podziela ocenę Sądu Rejonowego, że apelująca nie spełniła warunku niezbędnego do ubiegania się o świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego. Z. K. (1) zgłosiła do organu rentowego wniosek o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku, który miał się wydarzyć w dniu 28 czerwca 2015r. podczas wykonywania przez nią zwykłych czynności związanych z prowadzoną wówczas pozarolniczą działalnością gospodarczą. Nie ulega wątpliwości, że warunkiem wyjściowym do oceny roszczenia o świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego jest, aby zdarzenie stanowiące podstawę roszczenia, zaistniało w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu – tu: w okresie ubezpieczenia z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej - art.3 ust.3 pkt 8 ustawy z 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2015r., poz.1242 ze zm.). Tymczasem, jak ustalił Sąd Rejonowy i co znajduje potwierdzenie w dokumencie Wydziału Rozliczeń Kont Płatników Składek organu rentowego z 5 września 2017r. (na k.3 akt organu rentowego z wniosku o jednorazowe odszkodowanie), w dniu 28 czerwca 2015r. apelująca nie podlegała ubezpieczeniu wypadkowemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Należy podkreślić, że Z. K. (1) w dniu zdarzenia, posiadała – co przyznała w piśmie z 27 października 2017r. (na k.10 akt sprawy), prawo do emerytury. Z mocy art.9 ust.5 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015r., poz.121 ze zm.) osoby mające ustalone prawo do emerytury i prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, przy czym podleganie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym jest warunkiem podlegania obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu (art.12 ust.1 w/w ustawy). W konsekwencji powyższego emeryt prowadzący działalność gospodarczą podlega ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym - i w konsekwencji również wypadkowemu - na swój wniosek. Apelująca, jak wynika z akt organu rentowego, w dniu 28 czerwca 2015r. podlegała - jako osoba uprawniona do emerytury i prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą – ubezpieczeniu zdrowotnemu. W tych okolicznościach ,tj. wobec niepodlegania ubezpieczeniu wypadkowemu w dniu 28 czerwca 2015r. Sąd Rejonowy prawidłowo stwierdził, że apelująca nie spełnia przesłanek do ubiegania się jednorazowe odszkodowanie z ubezpieczenia wypadkowego. Z tego też względu zarzuty apelującej dotyczące stanu jej zdrowia nie mogły wpłynąć na zmianę zaskarżonego wyroku.
Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art.385 kpc oddalił apelację Z. K. (1) od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach.
O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art.102 kpc. W ocenie Sądu, mając na uwadze dochody Z. K. (1) wykazane przez nią w oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania (na k.35-37 akt sprawy), uzasadnione było odstąpienie od obciążania apelującej kosztami postępowania.