POSTANOWIENIE

Dnia 8 sierpnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym

Przewodniczący: SSA Małgorzata Wołczańska (spr.)

Sędziowie: SA Roman Sugier

SA Joanna Naczyńska

po rozpoznaniu w dniu 8 sierpnia 2018 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa W. L. i J. L.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powodów

na zarządzenie Przewodniczącego w Sądzie Okręgowym w Katowicach z dnia 10 kwietnia 2018 r., sygn. akt II C 820/17

postanawia:

uchylić zaskarżone zarządzenie.

SSA Joanna Naczyńska SSA Małgorzata Wołczańska SSA Roman Sugier

Sygn. akt I ACz 808/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym zarządzeniem został zwrócony pozew z tym uzasadnieniem, że
w ustawowym terminie powodowie nie uzupełnili jego braków formalnych.

Powodowie w zażaleniu wniesionym na to zarządzenie podnosili, że ich niedociągnięcia w zakresie wykonywania zobowiązań wynikają z faktu, że z powództwem w niniejszej sprawie wystąpili samodzielnie, bez udziału profesjonalnego pełnomocnika. Stąd trudno im dostrzec błędy, które popełniają w związku z kolejnymi kierowanymi do nich wezwaniami. Niemniej twierdzili, że wszelkie braki formalne pozwu uzupełnili.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie. Celem usystematyzowania okoliczności faktycznych istotnych z punktu widzenia przyczyn przemawiających za koniecznością uchylenia zaskarżonego zarządzenia należy pokrótce przedstawić tok poszczególnych czynności podjętych w postępowaniu związanym z badaniem wymogów formalnych
i fiskalnych pozwu, a poprzedzających wydanie tego zarządzenia.

I tak, powodowie wystąpili z pozwem w niniejszej sprawie w dniu 15 września 2017 r. W jego treści wskazali, że z uwagi na sytuację finansową, wnoszą o zwolnienie ich od kosztów sądowych. W dniu 18 września 2017 r., nie rozpoznając wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, skierowano do powodów pierwsze wezwanie do usunięcia braków formalnych pozwu przez przedłożenie dokumentów wymienionych w pozwie jako załączniki oraz uiszczenie opłaty od pozwu. Powodowie dali wyraz niezrozumieniu odmowy zwolnienia z kosztów sądowych w złożonym piśmie, co skutkowało uchyleniem zarządzenia stanowiącego podstawę wezwania i przedstawieniem akt sprawy wraz z wnioskiem
o zwolnienie od kosztów sądowych referendarzowi sądowemu. Po uzyskaniu żądanych przez referendarza sądowego wyjaśnień dotyczących sytuacji rodzinno – finansowej powodów, postanowieniem z dnia 14 grudnia 2017 r. zwolnił on powodów z kosztów sądowych w całości (k. 46). Po doręczeniu odpisów wydanego postanowienia powodom, ponownie zostali oni wezwani do usunięcia braków formalnych pozwu przez przedłożenie dokumentów wymienionych w nim jako załączniki, wraz z ich odpisami. Po tym kiedy,
w odpowiedzi na wezwanie, powodowie złożyli określone dokumenty, zostali kolejny raz wezwani do usunięcia braków formalnych pozwu przez podanie numerów PESEL każdego
z powodów oraz podanie wysokości kwoty zadośćuczynienia żądanej odrębnie przez każdego z powodów. Powodowie w terminie odpowiedzieli na to zobowiązanie, niemniej każdy z nich sporządził swoje pismo w jednym egzemplarzu, co ostatecznie było przyczyną wydania zaskarżonego zarządzenia.

W świetle przedstawionego przebiegu postępowania związanego z usuwaniem braków wniesionego przez powodów pozwu Sąd Apelacyjny stwierdza, że był on niewłaściwy, a ilość kierowanej do powodów korespondencji, którzy nie są profesjonalistami
i nie mają bieżącego kontaktu z sądem, mogła być dla nich dezorientująca. Nie zasługuje na akceptację postępowanie, w którym badanie braków pozwu dzieli się na kilka etapów
i w konsekwencji tego, po kilka razy zobowiązuje się strony do ich usuwania. Takie postępowanie jest sprzeczne nadto z obowiązującą w procesie cywilnym zasadą szybkości (art. 6 k.p.c.). Niewątpliwie wadliwe było kierowanie do powodów kilkukrotnie wezwań, niejednokrotnie w tym samym przedmiocie, do podjęcia czynności albo podania informacji, które są nieuzasadnione (uiszczenie opłaty od pozwu mimo wniosku powodów o zwolnienie od kosztów) lub którymi Sąd już dysponuje (numery PESEL powodów były wcześniej wskazane w ich oświadczeniach majątkowych), formułowanie mało czytelnych zobowiązań. W tym ostatnim wypadku chodzi o sytuację, która zaważyła na zwrocie pozwu, a w której zamiast wskazać powodom w wezwaniu, że mają sporządzić odpowiedź w dwóch egzemplarzach, na końcu zobowiązania znajdowała się uwaga o konieczności złożenia odpisu pisma. Jednakże okolicznością powodującą konieczność uchylenia zaskarżonego zarządzenia jest to, że wadliwe było - co do zasady - wzywanie skarżących do podania numeru PESEL, skoro jak już zaznaczono te dane znajdowały się już w aktach (k.30 i 38). Nadto błędne było wzywanie powodów, w ramach usuwania braków formalnych pozwu, do precyzowania żądania, które objęte było pozwem. Faktycznie, żądanie zasądzenia dochodzonej kwoty solidarnie na rzecz powodów budziło wątpliwości, jednak spełniało wymóg określenia żądania (art. 187 § 1 k.p.c.). W rezultacie, jego precyzowanie nie mogło odbywać się na etapie nadawania sprawie biegu (w ramach kontroli warunków formalnych pozwu), gdyż określenie solidarnego żądania zasądzenia dochodzonej należności winno być badane w ramach merytorycznego rozpoznania sprawy. Reasumując stwierdzić należy, iż procedowanie w przedmiocie usuwania braków formalnych i fiskalnych pozwu, z przyczyn nieleżących po stronie skarżących obarczone było opisanymi mankamentami, których nie sposób zaaprobować i co tym samym nie daje podstaw do uznania, że zwrot pozwu był uzasadniony.

Mające na uwadze przedstawione okoliczności, zażalenie musiało odnieść skutek powodując uchylenie zaskarżonego zarządzenia, o czym orzeczono na mocy art. 386
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 398 k.p.c.

SSA Joanna Naczyńska SSA Małgorzata Wołczańska SSA Roman Sugier