Sygn. akt X GC 15/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach X Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Żaneta Bloma-Wojciechowska

Protokolant:

Kamila Niemczyk

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2018 r.

na rozprawie sprawy

z powództwa: A. K. (1)

przeciwko: (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

o zapłatę

z powództwa: M. T.

przeciwko: (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

o zapłatę

1)  oddala powództwa;

2)  zasądza od powoda A. K. (1) na rzecz pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 5417,00 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych 00/100) z tytułu kosztów zastępstwa procesowego;

3)  zasądza od powódki M. T. na rzecz pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 5417,00 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych 00/100) z tytułu kosztów zastępstwa procesowego;

SSO Żaneta Bloma-Wojciechowska

Sygn. akt X GC 15/18

UZASADNIENIE

Powodowie A. K. (1) i M. T. wnieśli o zasądzenie od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. na rzecz każdego z powodów kwoty po 76.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty tytułem części wynagrodzenia dodatkowego uregulowanego w §5 ust 5-10 umowy o zarządzanie. Nadto domagali się zasądzenia od pozwanej na rzecz każdego z powodów zwrotu kosztów postępowania sądowego, w tym zastępstwa procesowego według obowiązujących norm. W uzasadnieniu argumentowali ,że A. K. (1) pełnił obowiązki członka zarządu pozwanej, jako Wiceprezes ds. Handlowych w okresie od 10 kwietnia 2013r., natomiast M. T., pełniła obowiązki członka zarządu pozwanej jako Wiceprezes ds. (...) poczynając od dnia 20 lutego 2012 r. Oboje zostali odwołani ze składu zarządu uchwałami Rady Nadzorczej pozwanej tj. A. K. (1) uchwałą nr 45/1/2016 z dniem 2 listopada 2016 r. a M. T. uchwałą nr 52/1/2016 z dniem 10 listopada 2016. Powodowie zawarli z pozwaną umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, które zostały wypowiedziane powodom z zachowaniem terminów umownych 90-ciu dni. Zgodnie z treścią umów o zarządzanie i aneksów nr (...) z tytułu świadczonych na rzecz pozwanej usług zarządczych powodom należne było wynagrodzenie dodatkowe uwarunkowane zrealizowaniem w danym roku kalendarzowym zadań określonych w Karcie Celów w wysokości maksymalnej 60% rocznego wynagrodzenia ryczałtowego i naliczane zgodnie ze sformalizowanym wzorem zawartym w tej Karcie. W oparciu o przedłożone przez pozwaną dokumenty pozwalające na sporządzenie przez nich sprawozdań z realizacji zadań określonych w Karcie Celów i kalkulacji wysokości wynagrodzenia dodatkowego, każdy z powodów sporządził własne sprawozdanie z realizacji zadań określonych w Kartach Celów i kalkulację wysokości wynagrodzenia dodatkowego, które zostały przedłożone Radzie Nadzorczej. Pismami Rady Nadzorczej z dnia 27 lipca 2017 roku powodowie zostali poinformowani, że przedłożone przez nich sprawozdania z realizacji zadań określonych w Karcie Celów nie zostały zatwierdzone przez Radę Nadzorczą, a zatem wynagrodzenie to nie zostanie im wypłacone. Ostatecznie powodowie wystawili i doręczyli pozwanej faktury VAT obejmujące kwoty wynagrodzenia według ich wyliczenia, którego prawidłowość na żadnym etapie nie została zakwestionowana przez Radę Nadzorczą w tym fakturę Vat nr (...) A. K. (2) na kwotę brutto 199.029,40 zł i fakturę Vat nr (...) M. T. na kwotę brutto 169.217,40 zł.

Wyjaśnili, że pozwana podała ,że powodem odmowy wypłaty wynagrodzenia dodatkowego było zawarcie przez powodów w 2016 r. transakcji o wartości przekraczającej 10 mln złotych bez uzyskania formalnych uchwał Rady Nadzorczej lub Zgromadzenia Wspólników, co stanowiło podstawę nie zatwierdzenia sprawozdań powodów przez Radę Nadzorczą. W ocenie powodów odmowa wypłaty wynagrodzenia jest bezpodstawna. Zarówno w 2014 r. jak i 2015 r. powodowie nie występowali o zgody korporacyjne wskazane powyżej w zakresie bieżącej działalności operacyjnej pozwanej ( umowy sprzedaży węgla), co nie było nigdy kwestionowane przez Radę Nadzorczą i jedynego wspólnika - „właściciela” (Pozwana jest spółką (...) SA, pozostającą jej jedynym wspólnikiem) oraz nie stanowiło to przeszkody do zatwierdzenia ich sprawozdań za te lata, udzielenia absolutorium i wypłaty wynagrodzenia , w tym dodatkowego. Wyjaśnili dodatkowo ,że w pozwanej Spółce odbywały się regularnie posiedzenia Rady Nadzorczej, w trakcie których omawiano bieżące kontrakty, w szczególności o większej wartości. Członkowie Rady Nadzorczej, w toku kontroli jaką sprawują nad pozwaną, nigdy nie kwestionowali prawidłowości działań członków zarządu tym powodów, pomimo posiadanej wiedzy, że transakcje przekraczające próg 10 mln zł są zawierane bez ich zgody w postaci sformalizowanej uchwały. Podobnie przedstawiciele zarządu jedynego wspólnika pozwanej brali czynny udział w cyklicznych cotygodniowych naradach, jakie organizował zarząd pozwanej, w tym powodowie, z dyrektorami i stroną społeczną, w trakcie których przedstawiane były wyniki sprzedażowe. Brak zgody organów korporacyjnych nie wpływał na ważność umów a przeprowadzane transakcje przyniosły pozwanej znaczące korzyści, co znalazło odzwierciedlenie w wyniku finansowym za 2016 r.

Nadto zdaniem powodów Aneks nr (...) oraz Karta Celów uzależniają wypłatę umownego wynagrodzenia dodatkowego wyłącznie od stopnia zrealizowania przez Zarządzającego zadań nałożonych Kartą oraz ich wagi, przypisanej w Karcie. Pozostałe postanowienia mają charakter czysto proceduralny i nie sposób przypisać im wagi merytorycznej, jak interpretuje to obecnie pozwana. Dotyczy to zarówno sposobu dokonywania transakcji przez zarząd (jeżeli nawet przyjąć, że powodowie dopuścili się uchybień nie wnioskując o formalne zgody Rady Nadzorczej), jak i czynności zatwierdzenia Sprawozdania przez Radę Nadzorczą i udzielenia przez Zgromadzenie Wspólników absolutorium członkom zarządu. W ocenie powodów Aneks nr (...) nie przewiduje, by wypłata wynagrodzenia dodatkowego była uwarunkowana uzyskaniem absolutorium za dany rok kalendarzowy i zatwierdzeniem sprawozdania Zarządzającego przez Radę Nadzorczą .Jeżeli natomiast chodzi o okoliczności zatwierdzenia Sprawozdania przez Radę Nadzorczą i udzielenia absolutorium, to należy podkreślić, że dochodzone przez powodów wynagrodzenie nie ma charakteru uznaniowego, co wynika wprost z treści § 5 ust. 5 (w przeciwieństwie do wynagrodzenia specjalnego, o którym mowa w § 5 ust. 11 aneksu nr (...)) i jego przyznanie nie może zostać zniweczone jednostronnie przez pozwaną, działającą czy to przez Radę Nadzorczą, która nie zatwierdzi z jakiegokolwiek powodu, lub bez żadnego powodu, sprawozdania zarządzającego, czy to przez Zgromadzenie Wspólników, które nie udzieli członkowi zarządu absolutorium, z przyczyn sobie jedynie wiadomych. W następstwie powództwo winno być w całości uwzględnione na mocy art. 471 k.c. Odmowa wypłaty dodatkowego wynagrodzenia narusza zasady współżycia społecznego , w szczególności zasady lojalnego i uczciwego postępowania w obrocie a zatem wykonanie tego uprawnienia nie zasługuje na ochronę. Pozwana bowiem przez długi czas akceptowała, utrwalone w praktyce, zasady postępowania powodów, a jej organy (Rada Nadzorcza i Zgromadzenie Wspólników) były świadome, że pozwana zawiera transakcje, należące do jej podstawowego zakresu działalności, o wartości przewyższającej 10 mln zł., bez uzyskania formalnych zgód Rady Nadzorczej czy Zgromadzenia Wspólników.

Nadto powodowie podali alternatywną podstawę prawną dochodzonych roszczeń, którą stanowi przepis art. 416 k.c. uzasadniający żądanie wypłaty odszkodowania od osoby prawnej za szkodę spowodowaną bezprawnymi i zawinionymi działaniami jej organów tj. Rady Nadzorczej i Zgromadzenia Wspólników Pozwanej, którego wysokość jest równa utraconym korzyściom w postaci należnego wynagrodzenia. Omawiane działania organów pozwanej należy ocenić, z przyczyn przedstawionych powyżej, jako bezprawne i zawinione, ponieważ naruszają zasady współżycia społecznego, w szczególności zasadę słuszności i uczciwości, oraz przywołane w aneksie nr (...) w § 11 ust. 7 zasady poszanowania słusznych interesów stron oraz dobrych obyczajów, powodując wymierną szkodę majątkową po stronie powodów, pozostającą w adekwatnym związku przyczynowym z tymi działaniami. W sprawie niniejszej oba te zdarzenia (zaniechanie zatwierdzenia sprawozdania i nieudzielenie absolutorium) stanowią nadużycie prawa podmiotowego jako zachowania bezprawne, co potwierdzają uchwały Zgromadzenia Wspólników zatwierdzające bez zastrzeżeń efekty pracy powodów odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym i sprawozdaniu z działalności pozwanej i pracy zarządu w 2016 r.. oraz okoliczność, że w okresie pełnienia przez powodów obowiązków członków zarządu i realizacji usług określonych w umowach nie został im przedstawiony przez organy Spółki żaden zarzut lub negatywna ocena ich działań. Brak jest w związku z tym, jakiegokolwiek merytorycznego uzasadnienia dla decyzji Zgromadzenia Wspólników o nieudzieleniu absolutorium.

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. wniosła o oddalenie powództwa każdego z powodów i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W pierwszej kolejności przyznała okoliczności dotyczące czasookresu pełnionych funkcji, treści umowy o zarządzanie, wypowiedzenia tej umowy ( z tym ,że świadczenie usług nie miało miejsca w okresie wypowiedzenia) oraz przebiegu procedury dotyczącej przyznania wynagrodzenia dodatkowego, która zakończyła się odmową wypłaty wynagrodzenia dodatkowego. Argumentowała ,że powodom z racji pełnienia funkcji członków zarządu znana była treść umowy spółki pozwanej, która zawiera regulacje dotyczące praw i obowiązków organów spółki pozwanej , w tym jej zarządu. Zgodnie z brzmieniem § 12 i 13 umowa spółki reguluje procedurę uzyskiwania zgód na rozporządzenie przez zarząd spółki pozwanej prawem, jak również identyczną procedurę w zakresie zaciągania zobowiązań. Powodowie pomijali te czynności nie występując do Rady Nadzorczej i Walnego Zgromadzenia o stosowne zgody na zawarcie umów na sprzedaż węgla, co w konsekwencji miało wpływ na osiągnięcie celów i nieotrzymanie wynagrodzenia dodatkowego. Zgoda korporacyjna wydana być może tylko w szczególnej formie - formie uchwały Rady Nadzorczej czy też Walnego Zgromadzenia. Forma ta uregulowana jest w umowie spółki pozwanej (par. 12), w regulaminie Rady Nadzorczej pozwanej spółki czy w art. 222 k.s.h.

Umowy na sprzedaż węgla między z (...), (...), P.H.U. (...), Skład (...).B. S., (...), A. oraz pozostałe zostały zawarte przez poprzedni zarząd, którego członkami byli powodowie - w grudniu 2015 oraz na początku roku 2016 wymagały zgód korporacyjnych ( Rady Nadzorczej lub Walnego Zgromadzenia) gdyż ich wartość wynosiła powyżej 10 mln. i 30 mln a zostały zawarte bez uzyskania zgód korporacyjnych. Plan (...)Ekonomiczny (karta celów) na rok 2016 opracowany został przez poprzedni Zarząd, a zatwierdzony został przez Radę Nadzorczą. Ówczesna Rada Nadzorcza dysponowała wówczas ogólnymi założeniami zarządu dotyczącymi kwestii m.in. planów wydobycia czy ogólnych założeń sprzedaży. W żadnym momencie przed zatwierdzeniem Planu (...)Ekonomicznego, Radzie Nadzorczej nie przedłożono konkretnych umów na sprzedaż węgla, jak również aneksów do tych umów, co w konsekwencji mogło wpłynąć na akceptację lub wyższe wyznaczenie celów dla powoda i pozostałych członków zarządu. Powodowie w imieniu pozwanej spółki zawarli szereg bardzo niekorzystnych długoterminowych umów na sprzedaż węgla bez możliwości negocjowania ustalonych w nich cen - co spowodowało dla spółki niewspółmierne straty, a umowy te zawarte zostały bez wymaganych zgód korporacyjnych w tym na trzyletnią umowę z (...) Spółką Akcyjną zawarta 27 czerwca 2016r. która wymagała zgody Walnego Zgromadzenia i wcześniejszej opinii Rady Nadzorczej oraz umowa z Miejską (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w K..

Pozwana argumentowała, że nie zostały przez każdego z powodów spełnione przesłanki warunkujące wypłatę dodatkowego wynagrodzenia. Po pierwsze powodowie nie przedstawili na żądanie Rady Nadzorczej dokumentów potwierdzających uzyskanie zgód korporacyjnych na umowy zawarte w 2016 roku. Po drugie Rada Nadzorcza uchwałami z dnia 26 maja 2017 roku, postanowiła nie zatwierdzić sprawozdania z realizacji zadań określonych w karcie celów przez powodów z powodu nie przedłożenia żądanych dokumentów w postaci zgód korporacyjnych na zawarte umowy sprzedaży węgla. Po trzecie wypłacenie dodatkowego wynagrodzenia następuje wyłącznie wtedy, kiedy zarządzający uzyska absolutorium. Nieprzestrzeganie przez członków zarządu Umowy Spółki w żadnym wypadku nie może być uznane za działanie pożądane, premiowane. Co więcej takie działanie nie zostało zaakceptowane przez właściciela spółki, który nie udzielił powodom absolutorium, co w konsekwencji spowodowało również, że zgodnie z par. 5 aneksu wynagrodzenie dodatkowe nie mogło zostać wypłacone. Absolutorium nie zostało bowiem udzielone głównie z tego powodu, że wskutek działań powodów, pozwana spółka zawarła szereg bardzo niekorzystnych długoterminowych umów bez możliwości negocjowania ustalonych w nich cen a umowy te zawarte zostały bez wymaganych zgód korporacyjnych. Tytułem przykładu wskazał na trzyletnią umowę z (...) Spółką akcyjną zawartą 27 czerwca 2016r. która wymagała zgody Walnego Zgromadzenia i wcześniejszej opinii Rady Nadzorczej. Powołał się na par. 4 i par. 6 ust.l „ Cena netto (...) w przypadku sprzedaży zwolnionej od akcyzy wynosi 155,40zł/t Sprzedawca gwarantuje stałość cen za dostawy (...) w okresie obowiązywania umowy". Podkreślił, że umowa została zawarta na 1/3 wolumenu sprzedaży całej produkcji (450.000 ton) pozwanej przy cenach 7,4zł za GJ i kaloryczności węgla 21 gj, gdzie obecnie najniższa cena osiągana na rynku to ll zł za GJ i kaloryczności 21 gj. Powyższe spowodowało, że obecnie spółka pozwana generuje duże straty. Oznacza to ,że powodom nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie uregulowane w § 5 ust 5 do 10 aneksu a brak wypłaty tego wynagrodzenia nie stanowi nienależytego wykonania umowy w rozumieniu art. 471 k.c.

Nadto pozwana powołała się na sporządzony Protokół z Kontroli Doraźnej w pionie handlowym z dnia 15 września 2016 roku. Z protokołu tego wynika wadliwość zawierania umów handlowych polegająca nie tylko na nieuzyskiwaniu zgód korporacyjnych, ale i m.in. na braku rzetelnej weryfikacji ofert handlowych, braku aktualizacji ofert, dokonywanie kontraktacji w całkowitym oderwaniu od planów, prognoz, założeń czy aktualnie prowadzonej produkcji węgla. Pozwana podała również , że Prokuratura Okręgowa w Gliwicach w dniu 24 maja 2017 roku wszczęła śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków w okresie od dnia 8 maja 2015 roku do dnia 2 listopada 2016 roku przez osoby pełniące funkcje kierownicze w pozwanej spółce. Przedmiotowe postępowanie ma na celu wyjaśnienie czy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej członkowie zarządu nadużyli uprawnień w ten sposób, że zaplanowali, a następnie stworzyli system sprzedaży węgla opałowego, który pozorował profesjonalne zarządzanie przedsiębiorstwem, co umożliwiło wytransferowanie należnego Spółce zysku, powodując szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w kwocie nie mniejszej niż 30.927.335,85 zł - na szkodę pozwanej. Prowadzone przez Prokuraturę Okręgową w Gliwicach, przejęte zostało przez Wydział do spraw przestępczości gospodarczej Prokuratury Regionalnej w Katowicach, zarejestrowano je pod sygnaturą RP I Ds. 22.2017. Ponadto, Delegatura Centralnego Biura Antykorupcyjnego w Katowicach prowadzi śledztwo pod sygnaturą RSD 14/17/KA w sprawie o przestępstwo z art. 296 § 1 i 2 kodeksu karnego, również w związku z działalnością zarządu, którym kierowali powodowie.

Brak podstaw do powoływania się przez powodów na zasady współżycia społecznego albowiem sami dokonali ich naruszenia naruszając statut spółki. Pozwana nie może również odpowiadać na mocy art. 416 k.c. Niedokonanie zatwierdzenia sprawozdania i nieudzielenie absolutorium nie stanowią nadużycia prawa podmiotowego, czynu bezprawnego czy też deliktu. Wynagrodzenie było uzależnione od prawidłowego zrealizowania postawionych przed zarządzającymi zadań w Karcie Celów na dany rok i niewypełnienie tychże zadań lub wypełnienie ich w nieprawidłowy, wadliwy sposób powoduje brak wypłaty wynagrodzenia dodatkowego. Powodem odmowy wypłaty wynagrodzenia dodatkowego stanowi zawarcie przez powodów w 2016 r. transakcji o wartości przekraczającej 10 mln złotych bez uzyskania formalnych uchwał Rady Nadzorczej lub Zgromadzenia Wspólników, co stanowiło podstawę nie zatwierdzenia sprawozdań powodów przez Radę Nadzorczą i świadczy o nienależytym wykonywaniu umowy przez powodów. W następstwie niezależnie od podstawy prawnej podanej przez powodów roszczenia, winny zostać oddalone w całości.

W piśmie przygotowawczym z dnia 27 marca 2018 roku powodowie wskazali, że nie twierdzili w pozwie, że treść umowy pozwanej spółki nie była im znana, a jedynie, że zakres przedmiotowy zgód korporacyjnych, zgodnie ze stosowaną w Spółce interpretacją, nie obejmował działalności operacyjnej tj. sprzedaży węgla i pozostałego asortymentu. Przywołane w odpowiedzi na pozew uchwały Rady Nadzorczej nr (...), (...), (...), (...) oraz (...) jedynie to potwierdzają, ponieważ żadna z nich nie obejmuje zgody na zawarcie umów sprzedaży, natomiast dotyczą odpowiednio : inwestycji w postaci zakupu obudów, modernizacji obudowy zmechanizowanej, zakupu energii elektrycznej i zakupu bonów żywieniowych dla pracowników. Nadto powodowie podali ,że nie zgadzają się z oceną ich działań zawartą w odpowiedzi na pozew, w szczególności zarzutami dotyczącymi rzekomych strat poniesionych przez spółkę w związku z realizacją zawartych lub aneksowanych przez nich umów .Odpowiedź na pozew zawiera ocenę umów zawartych, lub aneksowanych, w okresie sprawowania funkcji przez powodów w całkowitym oderwaniu od sytuacji na polskim rynku węgla oraz sytuacji w spółce (...) w latach 2015-2016, która w pełni uzasadniała podejmowane decyzje. Średnie ceny sprzedaży miałów węglowych przez Węglokoks Kraj w 2016 r. nie odbiegały od cen uzyskiwanych przez inne spółki węglowe. Różnica polegała jednak na tym, że cena na poziomie 8,00 zł/GJ gwarantowała Spółce osiągnięcie przychodów umożliwiających utrzymywanie przez cały 2016 rok płynności finansowej, zainwestowanie z własnych środków ponad 100 milionów w jej modernizację i rozwój oraz uzyskanie zysku netto na poziomie ponad 38 milionów złotych. Pozostałe spółki węglowe, sprzedając swój węgiel w podobnych (dyktowanych przez polski i międzynarodowy rynek) cenach wygenerowały wielomilionowe straty. Powodowie przedstawili szczegółowo sytuację panującą na polskim rynku węgla oraz działania podejmowane przez zarząd. Podnieśli również, że do chwili obecnej nie odbyła się w przywołanych postępowaniach karnych ani jedna czynność z ich udziałem, jak również nie przedstawiono im żadnych zarzutów, co czyni wniosek o zawieszenie postępowania w sprawie nieuzasadnionym.

W piśmie przygotowawczym z dnia 17 września 2018 roku powodowie zaprzeczyli temu ,że uzyskanie absolutorium stanowiło zawsze przesłankę wypłaty wynagrodzeń dodatkowych w spółkach Skarbu Państwa, ponieważ zasad ta została „powielona” w obecnie obowiązującej ustawie O zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami. Przywołana ustawa, która nie miała zastosowania do umów łączących powodów z pozwaną, w art. 20 stwierdza, że do umów zawartych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepisy dotychczasowe . Jedynymi przepisami, które miały zastosowanie do umów zawartych pomiędzy stronami, poza przepisami kodeksu cywilnego i prawa handlowego, były przepisy ustawy Ustawa o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi z dnia 3 marca 2000 r ze zm., która w art. 10 ust. 2 regulowała nagrodę roczną i w tej ustawie nie było wymogu uzyskania absolutorium.

Postanowieniem z dnia 21 czerwca 2018 roku Sąd Okręgowy oddalił wniosek o zawieszenie postępowania do czasu zakończenia się postępowania karnego.

Sąd ustalił, co następuje:

A. K. (1) pełnił obowiązki członka zarządu pozwanej, jako wiceprezes ds. handlowych w okresie od 10 kwietnia 2013r., natomiast M. T., pełniła obowiązki członka zarządu pozwanej jako wiceprezes ds. finansowych poczynając od dnia 20 lutego 2012 r. Oboje zostali odwołani ze składu zarządu uchwałami Rady Nadzorczej pozwanej tj. A. K. (1) uchwalą nr (...) z dniem 2 listopada 2016 r. a M. T. uchwałą nr 52/1/2016 z dniem 10 listopada 2016.

(dowód: odpis zupełny KRS k. 15-19 , uchwały Rady Nadzorczej nr (...) i (...) k.22-23 )

Powodowie zawarli z pozwaną umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, do których ostatnia zmiana została wprowadzona Aneksami nr (...) z dnia 18 września 2015 r. W związku z odwołaniem ze składu Zarządu umowy te zostały wypowiedziane powodom z zachowaniem terminów umownych 90-ciu dni w lutym 2017 r pismem z dnia 10 listopada 2016 roku.

( dowód: Aneks nr (...) do umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawarty z A. K. (1); Aneks nr (...) do umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawarty z M. T. k. 24-78; oświadczenia i wypowiedzenia Rady Nadzorczej pozwanej z dnia 10 listopada 2016 r. k. 79-80, wydruk z (...) powodów k. 20-21)

Zgodnie z treścią umów o zarządzenie i aneksów nr (...) z tytułu świadczonych na rzecz pozwanej usług zarządczych powodom należne było wynagrodzenie umowne określone w § 5 aneksu tj.: a) ryczałtowe wynagrodzenie miesięczne ( § 5 ust. 1 ) , b) wynagrodzenie dodatkowe uwarunkowane zrealizowaniem w danym roku kalendarzowym zadań określonych w Karcie Celów w wysokości maksymalnej 60% rocznego wynagrodzenia ryczałtowego ( § 5 ust. 5 ) i naliczane zgodnie ze sformalizowanym wzorem zawartym w tej Karcie, c)wynagrodzenie specjalne ( § 5 ust. 11).

Karta Celów w roku kalendarzowym 2016 przewidywała dla każdego z powodów odrębnie szczegółowe zasady naliczania dodatkowego wynagrodzenia w zależności od poziomu realizacji poszczególnych celów, wagi przypisanej w Karcie do każdego z nich, kwoty bazowej stanowiącej 60 % rocznego wynagrodzenia ryczałtowego. Przyjęta w aneksie nr (...) procedura przyznania dodatkowego wynagrodzenia została uregulowana w § 5 ust 5 do 10 :

a)  zarządzający zobowiązany był do przedłożenia Radzie Nadzorczej , w terminie 14 dni po sporządzeniu przez biegłego rewidenta opinii z badania sprawozdania finansowego, następujących dokumentów: sprawozdania z realizacji przez Zarządzającego zadań określonych w Karcie Celów, sporządzonej przez siebie kalkulacji wysokości wynagrodzenia dodatkowego należnego za realizację celów, a na żądanie Rady Nadzorczej dokumentację wykazującą wykonanie zadań. Jeżeli Rada Nadzorcza zatwierdzi sprawozdanie z realizacji zadań określonych w Karcie celów, Rada Nadzorcza przystępuje do wykonania obowiązku określonego w ustępie 9, a zarządzającemu przysługuje uprawnienie o którym mowa w ust 10; (§ 5 ust 8. aneksu nr (...))

b)  po zatwierdzeniu Sprawozdania Rada Nadzorcza dokonuje weryfikacji arytmetycznej obliczenia wysokości wynagrodzenia dodatkowego, co powinno nastąpić w terminie do 30 dni od daty zatwierdzenia Sprawozdania, informując Zarządzającego o jego wysokości. Również na tym etapie (...) może żądać dodatkowych informacji i dokumentacji, a termin weryfikacji może ulec przedłużeniu. Wynagrodzenie dodatkowe jest doliczane przez zarządzającego do wynagrodzenia miesięcznego należnego za kolejny miesiąc przypadający po miesiącu w którym zarządzający uzyskał absolutorium z wykonywania obowiązków członka zarządu; (§ 5 ust. 9 aneksu nr (...));

c)  w przypadku nie wywiązania się przez Radę Nadzorczą z jej obowiązków weryfikacyjnych i nie powiadomienia Zarządzającego o wysokości wynagrodzenia jest on uprawniony do jego otrzymania bez tej weryfikacji, w wysokości naliczonej przez niego i przedstawionej R. wraz ze Sprawozdaniem (§ 5 ust. 10 Aneksu nr (...));

( dowód: umowy o zarządzenie z aneksami w tym aneksem nr (...) k. 24-78,561-602, Karta Celów powoda k.81-82 , Karta Celów powódki k.83-84)

Ze względu na odwołanie z pełnienia funkcji w Zarządzie w listopadzie 2016 roku i związany z tym brak dostępu do dokumentacji pozwanej, powodowie zwrócili się w miesiącu lutym 2017 r., w trybie § 5 ust. 8 aneksu nr (...), do pozwanej o udostępnienie dokumentów pozwalających na sporządzenie przez nich sprawozdań z realizacji zadań określonych w Karcie Celów i kalkulacji wysokości wynagrodzenia dodatkowego, co stanowiło pierwszoplanową przesłankę do wypłaty tego wynagrodzenia. Pozwana udostępniała powodom niezbędne dokumenty tj.: a)opinię i raport biegłego rewidenta z badania rocznego sprawozdania finansowego za okres od 1.01.2016 do 31.12.2016 r.;b) wprowadzenie do sprawozdania finansowego, bilans, rachunek zysków i strat w wersji porównawczej i kalkulacyjnej, zestawienie zmian w kapitale własnym, rachunek przepływów pieniężnych, dodatkowe informacje i objaśnienia do sprawozdania finansowego za 2016 r., c) sprawozdanie Zarządu z działalności pozwanej wraz z informacją o wysokości wyników za 2016 r. , - (...): 78.604.640,27 zł, -Zysk netto: 37.997.653,06 zł,-Aktywa obrotowe/zobowiązania krótkoterminowe: 1,04 min zł,-Zobowiązania ogółem /aktywa, ogółem: 0,65 min zł,-Udział sortymentów średnich i grubych w całości produkcji węgla: 31,40 %,- Sprzedaż węgla z produkcji w tonach dla odbiorców spoza GK Węglokoks: 2.161.767,09 t.

(dowód : dokumentacja spółki za rok 2016 k. 85-224)

W oparciu o przedłożone przez pozwaną dokumenty każdy z powodów sporządził własne sprawozdanie z realizacji zadań określonych w Kartach Celów i kalkulację wysokości wynagrodzenia dodatkowego, które zostały przedłożone Radzie Nadzorczej. Powód przedstawił kalkulację wynagrodzenia dodatkowego na kwotę 221 760 zł netto a powódka na kwotę 171 360 zł netto. Wyliczenie wynagrodzenia dodatkowego w tym również w zakresie celu nr 2 i 4 nie było kwestionowane.

( dowód : sprawozdania z realizacji celów w roku 2016 wraz z kalkulacjami k.225-236 )

Po złożeniu przez powodów Sprawozdań, pismami z dnia 7 kwietnia 2017 r. Przewodniczący Rady Nadzorczej zwrócił się do powodów w trybie § 5 ust. 8 umowy o świadczenie usług o przedstawienie dokumentacji potwierdzającej uzyskanie zgód korporacyjnych na zaciąganie zobowiązań do świadczeń o wartości od 10 mln zł. Pismami z dnia 20 kwietnia 2017 r. skierowanymi do Rady Nadzorczej, powodowie wyjaśnili, że powyższe żądanie wykracza poza zakres dokumentacji wskazującej na wykonanie przez nich zadań, o której mowa w § 5 ust. 8 aneksu nr (...) , a nadto wskazali, że Rada Nadzorcza była na bieżąco informowana o wszelkich istotnych dla pozwanej transakcjach. Powodowie podkreślili, że wewnętrzne regulacje obowiązujące u pozwanej nie rzutowały na ważność zawartych przez nich transakcji, które przyniosły określony pozytywny efekt ekonomiczny dla pozwanej, który w głównej mierze stanowi podstawę oceny realizacji zadań przypisanych Zarządzającym w Kartach Celów. W dniu 26 maja 2017 roku Rada Nadzorcza podjęła Uchwały (...), nr (...), mocą której postanowiła nie zatwierdzić realizacji zadań określonych w Karcie Celów wobec powodów a także postanowiła o nie wypłacaniu wynagrodzenia dodatkowego z tytułu realizacji karty celów. Kolejna korespondencja w sprawie wynagrodzenia dodatkowego należnego powodom miała miejsce dopiero w miesiącu lipcu 2017 r., kiedy to otrzymali pisma Rady Nadzorczej informujące, że przedłożone przez nich Sprawozdania z realizacji zadań określonych w Karcie Celów nie zostały zatwierdzone przez Radę Nadzorczą i wynagrodzenie to nie zostanie im wypłacone.

( dowód: pisma Przewodniczącego Rady Nadzorczej z dnia 07.04.2017 r k. 237-238 , pisma powodów z dnia 20.04.2017 r. k. 239-240, pisma Rady Nadzorczej z dnia 28 lipca 2017 r. k. 241-242)

W dniu 19 maja 2017 r. odbyło się Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników Pozwanej, w trakcie którego zapadły, między innymi, następujące uchwały :

-uchwała nr 1 zatwierdzająca sprawozdanie finansowe pozwanej za 2016 r., obejmujące wprowadzenie do sprawozdania finansowego, bilans, rachunek zysków i start, wykazujący zysk netto w kwocie 37.997.653,06 zł, zestawienie zmian w kapitale własnym w 2016 r. wykazujący wzrost kapitału własnego o 37.997.653,06 zł, rachunek przepływów pieniężnych za okres 2016r r, wykazujący wzrost stanu środków pieniężnych o kwotę 1.030.089,48 zł, informację dodatkową i objaśnienia;

-uchwała nr 2 zatwierdzająca sprawozdanie zarządu z działalności Pozwanej w roku 2016;

-uchwała nr 3 zatwierdzająca sprawozdanie z działalności zarządu jako organu Pozwanej w roku 2016.

Zgromadzenie przerwano do dnia 9 czerwca 2017 r. i w tej dacie podjęto kolejne uchwały, w tym trzy uchwały o nieudzieleniu absolutorium członkom zarządu odwołanym w listopadzie 2016 r. tj. powodom i prezesowi zarządu K. K..

( dowód : protokół Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 19 maja i 19 czerwca 2017 r, zawierający uchwały nr 1,2 i 3, oraz trzy uchwały bez numerów o nieudzieleniu absolutorium członkom zarządu k. 243-268)

Wobec zrealizowania przez powodów wszystkich czynności i procedur związanych z naliczeniem wynagrodzenia dodatkowego oraz zatwierdzeniem przez Zgromadzenie Wspólników sprawozdania finansowego, stanowiących podstawę do jego naliczenia, powodowie wystawili i doręczyli pozwanej faktury VAT obejmujące kwoty wynagrodzenia według ich wyliczenia, którego prawidłowość na żadnym etapie nie została zakwestionowana przez Radę Nadzorczą w tym fakturę Vat nr (...) A. K. (2) na kwotę brutto 199.029,40 zł i fakturę Vat nr (...) M. T. na kwotę brutto 169.217,40 zł. Pozwana odmówiła wypłaty powodom dodatkowego wynagrodzenia. W piśmie z dnia 22 sierpnia 2017 roku pozwana podała ,że powodem odmowy wypłaty wynagrodzenia dodatkowego stanowi zawarcie przez powodów w 2016 r. transakcji o wartości przekraczającej 10 mln złotych bez uzyskania formalnych uchwał Rady Nadzorczej lub Zgromadzenia Wspólników, co stanowiło podstawę nie zatwierdzenia Sprawozdań Powodów przez Radę Nadzorczą.

(dowód : faktury k. 269-270, pismo z dnia 22 sierpnia 2017 roku k. 271-275, wezwanie k. 289, ewidencja vat k. 519-520, zeznania świadka S. N. k. 535 , zapis audio-video k. 541, opis k. 560, zeznania świadka K. H. k. 723, zapis audio-video k. 727)

W pozwanej spółce obowiązywał tekst umowy spółki w brzmieniu nadanym uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 12 lutego 2014 r., który przewidywał w § 12 i § 13 wymóg zgody Rady Nadzorczej na rozporządzenie prawem i zaciągnięcie zobowiązań o wartości od 10 mln do 30 mln zł przy czym zgoda miała być wyrażona przed złożeniem oświadczenia przez spółkę albo po jego złożeniu nie później jednak niż w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia oświadczenia przez spółkę oraz zgody Zgromadzenia Wspólników poprzedzonej opinią Rady Nadzorczej w przypadku, kiedy wartość ta przekraczała 30 mln zł.

(dowód : umowa spółki k.276- 288, 317-345)

W roku 2015 i 2016 powodowie zawierali w imieniu spółki umowy dotyczące sprzedaży węgla o wartości powyżej 10 mln i 30 mln zł bez uzyskiwania zgód korporacyjnych przewidzianych w § 12 i § 13 umowy spółki.

( dowód umowy wraz z aneksami k.346 -509, zestawienie umów k.358-359, zeznania powodów k. 724-725 , zapis audio-video k. 727 )

Prokuratura Okręgowa w Gliwicach w dniu 24 maja 2017 roku wszczęła śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków w okresie od dnia 8 maja 2015 roku do dnia 2 listopada 2016 roku przez osoby pełniące funkcje kierownicze w pozwanej spółce.

(dowód: zawiadomienie k.510-513)

W wyniku kontroli wewnętrznej sporządzony został Protokół z Kontroli Doraźnej w pionie handlowym z dnia 15 września 2016 roku. Z protokołu tego wynika wadliwość zawierania umów handlowych polegająca nie tylko na nieuzyskiwaniu zgód korporacyjnych, ale i m.in. na braku rzetelnej weryfikacji ofert handlowych, braku aktualizacji ofert, dokonywanie kontraktacji w całkowitym oderwaniu od planów, prognoz, założeń czy aktualnie prowadzonej produkcji węgla. W październiku 2016 roku przeprowadzony został audyt na zlecenie Ministerstwa Energii po zakończeniu, którego skierowane zostało zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, nie został wydany pozwanej protokół z przeprowadzonego audytu.

( dowód :protokół k. , zeznania świadka A. B. k. 534 zapis audio-video k.541, zeznania świadka J. B. k. 538 , zapis audio-video k. 541, zeznania świadka K. H. k. 723, zapis audio-video k. 727)

Przedstawiciele zarządu jedynego wspólnika pozwanej brali czynny udział w cyklicznych cotygodniowych naradach, jakie organizował zarząd pozwanej, w tym powodowie, z dyrektorami i stroną społeczną, w trakcie których przedstawiane były wyniki sprzedażowe w tym wyniki wygranych przetargów. Na posiedzeniach nie była omawiana dokładnie treść zawieranych umów. Pozwana spółka miała zawarta umowę na stałą obsługę prawną.

( dowód :protokoły k. 606-713, zeznania świadka K. H. k. 723, zapis audio-video k. 727, zeznania powodów k. 724-725 , zapis audio-video k. 727, zeznania prezesa zarządu pozwanej k. 726, zapis audio-video k. 727)

W dniu 14 maja 2018 roku Prokuratura Regionalna w Katowicach wszczęła śledztwo w sprawie RP 1DS 11.2018 w sprawie o czyn z art. 296 k.k. w związku z działaniami w okresie od 1 lipca 2015 roku do 26 kwietnia 2016 roku w celu osiągnięcia korzyści majątkowych przez członków zarządu pozwanej .

( dowód :zawiadomienie k. 714)

Sąd ustalił powyższe okoliczności faktyczne w oparciu o spójne i w pełni przekonujące wskazane wyżej dowody, a w szczególności dokumenty urzędowe, sporządzone przez uprawnione organy w granicach ich kompetencji, które w ocenie Sądu były w pełni wiarygodne. Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły także dokumentny prywatne, których prawdziwość nie budziła wątpliwości. Sąd dopuścił dowód z dokumentów urzędowych i prywatnych , które nie zostały zakwestionowane w trybie art. 252 k.p.c i 253 k.p.c. Dowody te nie wzbudziły żadnej wątpliwości Sądu.

Na walor wiarygodności zasługują zeznania świadków J. P. (1), J. B., S. N., K. H. jako spójne z dowodami z dokumentów. Zeznania świadka A. B. w znakomitej większości nie były przydatne do rozstrzygnięcia rozpoznawanej sprawy a tezy stawiane przez świadka są przedmiotem zainteresowania toczących się postępowań karnych w fazie in rem.

Co od zasady Sąd dał również wiarę zeznaniom stron, przy czym nie tej części , która dotyczyła obwiązującej według powodów w pozwanej spółce interpretacji regulacji § 12 i 13 umowy spółki a w szczególności tego ,że postanowienia te nie dotyczyły umów sprzedaży węgla. Jest to sprzeczne z literalną wykładnią tych postanowień. Nadto z zeznań świadka J. P. (2) wynika ,że zarząd spółki (...) Spółki Akcyjnej miał wiedzę co do kontraktów handlowych zawieranych przez powodów ale sprawy formalne w postaci zgód umknęły z uwagi n możliwą procedurę ich udzielania do 2 miesięcy od daty zawarcia.

Sąd oddalił natomiast dowód z opinii biegłego wnioskowany przez pozwaną k. 300 verte jako zbędny do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd Okręgowy zważył ,co następuje:

Powództwa nie zasługiwały na uwzględnienie.

Każdy z powodów domagał się zapłaty części wynagrodzenia dodatkowego w oparciu o regulację z § 5 ust 5 do 10 umowy zawartej z pozwaną. Swoje roszczenia powodowie wywodzili z umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, którą należało zakwalifikować jako umowę o świadczenie usług. Zgodnie z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, tj. art. 734 k.c. i następne. Analiza zapisów umowy łączącej strony nie pozostawia wątpliwości, że stanowi ona umowę starannego działania, o jakiej mowa w cytowanych przepisach. O powyższym świadczy rodzaj i charakter usług świadczonych przez powodów, którzy zobowiązali się do dołożenia należytej staranności przy wykonywaniu czynności, jakie im powierzono. Powodów z pozwaną spółką łączyła umowa o świadczenie usług w zakresie zarządzania, tzw. kontrakty menadżerskie, którym z dniem 18 września 2015 roku strony nadały jednolitą treść aneksem nr (...).

Spór w sprawie sprowadzał się do oceny tego czy powodowie spełnili wszystkie przesłanki warunkujące przyznanie im dodatkowego wynagrodzenia oraz do tego jaki wpływ na przyznanie dodatkowego wynagrodzenia ma to ,że umowy zawierane przez powodów w roku 2016 i wcześniej były zawierane bez uzyskiwania zgód korporacyjnych uregulowanych w § 12 i 13 umowy spółki a co za tym idzie czy ten sposób osiągnięcie celów z Karty Celów prowadziło do powstania prawa do dodatkowego wynagrodzenia. Spór dotyczył również tego jaki charakter ma wynagrodzenie dodatkowe uznaniowy czy też inny. Sama kalkulacja dodatkowego wynagrodzenia nie była objęta sporem.

Po pierwsze obowiązki i uprawnienia powodów jako zarządzających określają postanowienia umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, a także powszechnie obowiązujące przepisy prawa, w tym szczególności przepisy kodeksu spółek handlowych, postanowienia umowy spółki a także inne postanowienia prawa wewnętrznego spółki pozwanej. Nadto mając na względzie treść kontraktów menadżerskich strony przewidziały podwyższony miernik staranności. Dlatego też nie może być wątpliwości ,że na powodach ciążyły obowiązki wynikające z umowy spółki pozwanej, w tym te, które dotyczyły wymogu uzyskiwania zgód na zawieranie umów o wartości przewyższającej określone w § 12 i 13 umowy spółki wartości. W pozwanej spółce obowiązywał tekst umowy spółki w brzmieniu nadanym uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 12 lutego 2014 r., który przewidywał w § 12 i § 13 wymóg zgody Rady Nadzorczej na rozporządzenie prawem i zaciągnięcie zobowiązań o wartości od 10 mln do 30 mln zł przy czym zgoda miała być wyrażona przed złożeniem oświadczenia przez spółkę albo po jego złożeniu nie później jednak niż w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia oświadczenia przez spółkę oraz zgody Zgromadzenia Wspólników poprzedzonej opinią Rady Nadzorczej w przypadku, kiedy wartość ta przekraczała 30 mln zł. Nadto podkreślić należy ,że regulacje te dotyczyły wszystkich rozporządzeń prawem i zobowiązań bez wyłączenia umów w zakresie sprzedaży węgla. Nie może też budzić wątpliwości ,że zgoda korporacyjna wydana być może tylko w szczególnej formie - formie uchwały Rady Nadzorczej. Forma ta uregulowana jest w umowie spółki pozwanej (par. 12), w regulaminie Rady Nadzorczej pozwanej spółki czy w art. 222 k.s.h. Odpowiednio powinna być również stosowana forma zgody korporacyjnej Zgromadzenia Wspólników. Brak jakiegokolwiek dowodu na to, że spotkania Zarządu z Radą Nadzorczą skutkowały zapoznaniem się przez tenże organ z umowami i ich dorozumianą akceptacją, mimo braku uchwał wyrażających w sposób formalny takie zgody. Nadto z samych zeznań powodów wynika, że nie były tam szczegółowo omawiane umowy sprzedaży węgla. Bieżące omawianie w toku tych spotkań spraw spółki, przy obecności przedstawiciela Rady Nadzorczej, przedstawicieli związków zawodowych w żadnym razie nie może zastąpić uzyskania zgód korporacyjnych (uchwał Rady Nadzorczej czy Walnego Zgromadzenia) wymaganych umową spółki.

Konieczne jest więc przyjęcie, że cele określane każdorazowo w Karcie Celów, związane z uzyskiwaniem przychodów finansowych, powinny być realizowane w sposób zgodny z prawem, w tym z umową Spółki. Z postanowień aneksu nr (...) do umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, w tym w szczególności par 2 ust. 3 wynika, że „zakres obowiązków i uprawnień zarządzającego określają postanowienia niniejszej umowy p owszechnie obowiązujące przepisy prawa, w tym szczególności przepisy Kodeksu Spółek Handlowych, postanowienia Umowy Spółki, uchwały organów korporacyjnych a także inne postanowienia prawa wewnętrznego spółki, których znajomość Zarządzający niniejszym potwierdza".

Po drugie w wyniku analizy literalnej i systemowej umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania i przyjętej w aneksie nr (...) procedury przyznawania dodatkowego wynagrodzenia uregulowanej w § 5 ust 5 do 10 umowy, to ma ono cechy świadczenia uznaniowego mimo precyzyjnej specyfikacji w zakresie przesłanek materialnych warunkujących jej otrzymanie.

Karta Celów w roku kalendarzowym 2016 przewidywała dla każdego z powodów odrębnie szczegółowe zasady naliczania dodatkowego wynagrodzenia w zależności od poziomu realizacji poszczególnych celów, wagi przypisanej w Karcie do każdego z nich, kwoty bazowej stanowiącej 60 % rocznego wynagrodzenia ryczałtowego. Przyjęta w aneksie nr (...) procedura przyznania dodatkowego wynagrodzenia została uregulowana w § 5 ust 5 do 10 :

a)  zarządzający zobowiązany był do przedłożenia Radzie Nadzorczej , w terminie 14 dni po sporządzeniu przez biegłego rewidenta opinii z badania sprawozdania finansowego, następujących dokumentów: sprawozdania z realizacji przez Zarządzającego zadań określonych w Karcie Celów, sporządzonej przez siebie kalkulacji wysokości wynagrodzenia dodatkowego należnego za realizację celów, a na żądanie Rady Nadzorczej dokumentację wykazującą wykonanie zadań. Jeżeli Rada Nadzorcza zatwierdzi sprawozdanie z realizacji zadań określonych w Karcie celów, Rada Nadzorcza przystępuje do wykonania obowiązku określonego w ustępie 9, a zarządzającemu przysługuje uprawnienie o którym mowa w ust 10; (§ 5 ust 8. aneksu nr (...))

b)  po zatwierdzeniu Sprawozdania Rada Nadzorcza dokonuje weryfikacji arytmetycznej obliczenia wysokości wynagrodzenia dodatkowego, co powinno nastąpić w terminie do 30 dni od daty zatwierdzenia Sprawozdania, informując Zarządzającego o jego wysokości. Również na tym etapie (...) może żądać dodatkowych informacji i dokumentacji, a termin weryfikacji może ulec przedłużeniu. Wynagrodzenie dodatkowe jest doliczane przez zarządzającego do wynagrodzenia miesięcznego należnego za kolejny miesiąc przypadający po miesiącu w którym zarządzający uzyskał absolutorium z wykonywania obowiązków członka zarządu; (§ 5 ust. 9 aneksu nr (...))

c)  w przypadku nie wywiązania się przez Radę Nadzorczą z jej obowiązków weryfikacyjnych i nie powiadomienia Zarządzającego o wysokości wynagrodzenia jest on uprawniony do jego otrzymania bez tej weryfikacji, w wysokości naliczonej przez niego i przedstawionej R. wraz ze Sprawozdaniem (§ 5 ust. 10 aneksu nr (...));

Treść tych postanowień wskazuje ,że mamy podział przesłanek na materialne i formalne. Do formalnych należy zatwierdzenie sprawozdania przez Radę Nadzorczą oraz uzyskanie absolutorium a do materialnych zrealizowanie celów z Karty Celów. Ponadto przesłanki osiągnięcia wyników finansowych mają tu charakter zawierający elementy oceny, uznaniowości a ocena ta należy do kompetencji rady nadzorczej, która winna dokonać tej oceny indywidulanie, mając w polu widzenia osiągnięcie celów ale też sposób w wyniku, którego do tego osiągnięcia doszło. Rola Rady Nadzorczej nie sprowadza się tylko do zbadania merytorycznej poprawności wyliczeń przedstawionych przez powodów, z punktu widzenia realizacji określonych celów. (...) jest natomiast uprawniona do oceny przewidzianych umową o świadczenie usług zarządzania przesłanek i opierania na tej podstawie swojej decyzji o odmowie zatwierdzenia sprawozdania lub jego zatwierdzeniu.

Nie mają racji powodowie ,że ewentualne uchybienia w zawieraniu umów mogłyby mieć znaczenie tylko wtedy, gdyby wywarły wpływ na osiągnięcie określonych celów i to w ten sposób, że odpadłby bądź uległby obniżeniu któryś z wskaźników stanowiących podstawę naliczania wynagrodzenia dodatkowego. Po pierwsze jest to stwierdzenie zbyt arbitralne bo przecież nie można dzisiaj stwierdzić czy gdyby powodowie występowali o zgody korporacyjne to by je uzyskali oraz jaka byłaby skala umów sprzedaży co do których byłby brak zgody oraz jak to wpłynęłoby na uzyskanie celów z Karty Celów. W ocenie Sądu ocena tego aspektu oraz tego jaki wpływ na kondycję ekonomiczną pozwanej w perspektywie długofalowej będą miały zawierane w 2015 i 2016 roku umowy wykracza poza ramy niniejszego postępowania .

Bez znaczenia jest tutaj ,że pozwana akceptowała w latach poprzednich 2015, zasady postępowania powodów, a jej organy (Rada Nadzorcza i Zgromadzenie Wspólników w innym składzie) nie udzielały do umów sprzedaży węgla o wartości przewyższającej 10 mln zł formalnych zgód a wynagrodzenie dodatkowe po spełnieniu celów z Karty Celów w ten właśnie sposób było wypłacane. Przedmiotem zainteresowania Sądu jest prawo do dodatkowego wynagrodzenia za rok 2016.

Należy też podkreślić, że jak wynika z materiału dowodowego warunki ,w których powodowie zarządzali spółką były bardzo trudne w kontekście sytuacji makroekonomicznej. Zarząd rozpoczął głęboki i szybki proces restrukturyzacji w zakresie finansowania bieżącej działalności, struktury wydobycia, pracowniczej, a także budowę od podstaw własnego rynku zbytu, co było zadaniem trudnym a mimo to doprowadziło do tego ,że pozwana spółka odnotowała zysk. Spółka osiągnęła przychody umożliwiające utrzymywanie przez cały 2016 rok płynności finansowej, zainwestowała z własnych środków ponad 100 milionów w jej modernizację i rozwój oraz uzyskała zysk netto na poziomie ponad 38 milionów złotych. Pozostałe spółki węglowe, sprzedając swój węgiel w podobnych (dyktowanych przez polski i międzynarodowy rynek) cenach wygenerowały straty. Świadczy to o bardzo dobrej pracy powodów a w szczególności powoda A. K. (1) jako wiceprezesa do spraw handlowych.

Nie zmieni to jednak oceny prawnej w zakresie niespełniania przez powodów przesłanek warunkujących wypłatę dodatkowego wynagrodzenia. Z powodu niespełniania przez powodów przesłanek formalnych w postaci: a) braku zatwierdzenia przez Radę Nadzorczą sprawozdania z wykonania Karty Celów z powodów , które na uwzględnienie zasługują czyli nie przedłożenia dokumentów potwierdzających zawieranie umów po uzyskaniu zgód korporacyjnych oraz zawierania umów bez zgód korporacyjnych , b) nieuzyskania absolutorium, pozwana miały podstawy do odmowy wypłaty wynagrodzenia dodatkowego i nie dopuściła się tym samym nienależytego wykonania umowy o zarządzanie w trybie art. 471 k.c.

Rozpatrując powództwa w ramach reżimu deliktowego brak jest przesłanek uzasadniających odpowiedzialność pozwanej w trybie art. 416 k.c. Nieudzielenie absolutorium i brak zatwierdzenia przez Radę Nadzorczą sprawozdania z wykonania Karty Celów z powodów , które na uwzględnienie zasługują, czyli nie przedłożenia dokumentów potwierdzających zawieranie umów po uzyskaniu zgód korporacyjnych oraz zawierania umów bez zgód korporacyjnych, to nie jest czyn bezprawny. Brak podstaw do przypisania winy pozwanej a jej decyzja o odmowie przyznania wynagrodzenia nie narusza zasad współżycia społecznego, w szczególności zasady słuszności i uczciwości, oraz przywołanych w aneksie nr (...) w § 11 ust. 7 zasady poszanowania słusznych interesów stron oraz dobrych obyczajów, powodując wymierną szkodę majątkową po stronie powodów.

W kontekście zarzutu naruszenia art. 5 k.c. to nie mogą się na ten zarzut powoływać osoby , które same dopuszczają się naruszeń. Świadczy o tym zawieranie w imieniu spółki umów z naruszeniem umowy spółki , które choć nie wypływa na ważność tych umów, to jednak stanowi naruszenie ładu korporacyjnego i może prowadzić do odpowiedzialności członków zarządu wobec spółki. W zaistniałym stanie faktycznym działanie pozwanej nie stanowi nadużycia prawa w rozumieniu art. 5 k.c.

Dodać też należy ,że ustawa o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi z dnia 3 marca 2000 r ze zm.,( mająca w sprawie zastosowanie z mocy art. 20 ustawy z dnia 9 czerwca 2016 roku o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami jako ,że umowy łączące strony były zawarte przed 8 września 2016 roku ) przewiduje nagrodę roczną , która jak wynika z utrwalonego orzecznictwa ma charakter sensu stricto uznaniowy. ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 20111 roku III PK 20/10)

W związku z powyższym na mocy powołanych przepisów powództwa powodów podlegają oddaleniu w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. Każdy z powodów przegrał sprawę w całości, dlatego zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu należało zasądzić na rzecz pozwanego od każdego z powodów zwrot kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 5417 zł na co złożyła się kwota 5400 zł zgodnie z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za radców prawnych. (Dz.U.2015poz.1804) oraz kwota 17 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSO Żaneta Bloma-Wojciechowska