Sygn. akt IV P 184/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marta Ładzińska

Ławnicy: Krystyna Kolado, Barbara Dudzik

Protokolant: Agnieszka Zamojska

po rozpoznaniu w dniu 06 lutego 2018 r. w Jeleniej Górze

sprawy z powództwa K. Z.

przeciwko Powiatowi (...)

o odszkodowanie za niezgodne z prawem odwołanie ze stanowiska dyrektora
i przywrócenie na stanowisko dyrektora

oraz

z powództwa K. Z.

przeciwko (...) Ośrodkowi (...) w S. (jako następcy prawnemu Zespołu (...) w S.)

o odszkodowanie za niezgodne z prawem odwołanie ze stanowiska dyrektora, sprostowanie świadectwa pracy i przywrócenie na stanowisko dyrektora

oraz

z powództwa K. Z.

przeciwko (...) Ośrodkowi (...) w S. (jako następcy prawnemu Zespołu (...) w S.)

o odszkodowanie

I.  oddala powództwo przeciwko Powiatowi (...);

II.  zasądza od (...) Ośrodka (...) w S. na rzecz K. Z. kwotę 12.413,52 zł (dwanaście tysięcy czterysta trzynaście złotych 52/100) tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem odwołanie ze stanowiska dyrektora,

III.  zobowiązuje (...) Ośrodek (...) w S. do sprostowania świadectwa pracy K. Z. poprzez uzupełnienie punktu 6 świadectwa pracy o informację, że na mocy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 września 2016 r. (sygn. akt I OSK 1149/16) prawomocne stało się rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...)
z dnia 9 września 2015 r. nr(...). (...) (...) w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Zarządu Powiatu (...) w sprawie odwołania ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w S.;

IV.  w pozostałym zakresie oddala powództwo K. Z. przeciwko (...) Ośrodkowi (...) w S. (jako następcy prawnemu Zespołu (...)
w S.) o odszkodowanie za niezgodne z prawem odwołanie ze stanowiska dyrektora, sprostowanie świadectwa pracy i przywrócenie na stanowisko dyrektora;

V.  oddala powództwo K. Z. przeciwko (...) Ośrodkowi (...) w S. (jako następcy prawnemu Zespołu (...) w S.) o odszkodowanie;

VI.  zasądza od (...) Ośrodka (...) w S. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 621 zł tytułem brakującej opłaty sądowej, od której uiszczenia powódka była zwolniona;

VII.  w pozostałym zakresie kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa;

VIII.  nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego poniesionymi przez strony pozwane;

IX.  wyrokowi w punkcie II nadaje rygor wykonalności do kwoty 4.137,84 zł.

Krystyna Kolado SSR Marta Ładzińska Barbara Dudzik

Sygn. akt IV P 184/15

UZASADNIENIE

Powódka K. Z. pozwem, który został nadany w urzędzie pocztowym w dniu 31 sierpnia 2015 r., wniosła o zasądzenie od Zarządu Powiatu (...) odszkodowania w kwocie 30.000 zł, o przywrócenie na stanowisko dyrektora oraz o zasądzenie od strony pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, a także o publiczne sprostowanie przez pozwanego nieprawdziwych i zniesławiających powódkę informacji i publiczne przeproszenie.

W uzasadnieniu swego stanowiska powódka wskazała, że podane przez Zarząd Powiatu powody odwołania w rozumieniu Ustawy o systemie oświaty nie mogą stanowić powodów odwołania, zaś Uchwała nr (...)nie spełnia wymogów Kodeksu postępowania administracyjnego i Ustawy o samorządzie powiatowym. Uchwała o odwołaniu powódki została podjęta bez jej obecności, więc bez prawa do obrony, w pośpiechu, przy niezachowaniu formalnych procedur związanych z przekazaniem placówki i zapewnieniem w niej bezpieczeństwa, poświadczeniem nieprawdy i zniesławieniem powódki w oczach opinii publicznej. Jedną z przyczyn odwołania było niepodpisanie dokumentów finansowych (sprawozdania) podczas zwolnienia lekarskiego powódki tj. opieki na dziecko w okresie 8-21 lipca 2015 r. Powódce odmówiono nadto dnia wolnego za 1 listopada 2014 roku i 15 sierpnia 2015 roku.

Powódka pismem nadany w urzędzie pocztowym w dniu 31 sierpnia 2015 r., wniosła również o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, podając, ze uchybienie terminowi nastąpiło z przyczyn od niej niezależnych, a nadto – w odwołaniu nie zostało zawarte pouczenie o możliwości odwołania się do sądu pracy.

Zarząd powiatu (...) nie wniósł odpowiedzi na pozew, albowiem stanowi on organ powiatu. W odpowiedzi na pozew (k. 45) powiat (...) reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1.800 zł.

Wskazano, że z powódką jako nauczycielem – pedagogiem na podstawie aktu mianowania przez Dyrektora Zespołu (...) w S. nawiązano stosunek pracy od dnia 06.08.2014 r. z wynagrodzeniem miesięcznym wskazanym w akcie mianowania. Następnie jako mianowany nauczyciel w Zespole (...) powódka została powołana z dniem 11.08.2014 r. na stanowisko dyrektora, za co przysługiwał jej dodatek funkcyjny w kwocie 1.600 zł miesięcznie.

Powódkę przed upływem tej kadencji Zarząd Powiatu w J. uchwałą odwołał z zajmowanej funkcji. Odpis uchwały doręczono powódce w dniu 14.08.2015r i z tą datą powódka przestała pełnić obowiązki dyrektora, nadal pracowała jako nauczyciel mianowany.

Powołanie na stanowisko dyrektora Zespołu (...) nie powoduje nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania w rozumieniu przepisów kodeksu pracy, a zasady powierzania stanowisk kierowniczych określają odrębne przepisy, które zawiera między innymi 36a Ustawy o systemie oświaty. Akt powierzenia stanowiska dyrektora szkoły wywołuje skutki w sferze prawa pracy, ale nie jest aktem nawiązania stosunku pracy. Zatem pozew o nawiązanie stosunku pracy (przywrócenie na stanowisko dyrektora) przeciwko powiatowi (Zarządowi Powiatu) jest bezzasadny. Strona pozwana wskazała za przyjętym orzecznictwem Sadu Najwyższego, że odwołanie z funkcji dyrektora placówki nie prowadzi do rozwiązania nauczycielskiego stosunku pracy, skoro powódka nadal pracuje w Zespole (...) w S. jako mianowany nauczyciel. Skoro odwołanie powódki ze stanowiska dyrektora nie doprowadziło do rozwiązania nauczycielskiego stosunku pracy z pracodawcą, powódka nie może żądać przywrócenia do pracy na dotychczasowych warunkach. Wyłącznym roszczeniem powódki może być powództwo odszkodowanie w maksymalnej wysokości trzymiesięcznego utraconego dodatku przeciwko pracodawcy a nie – przeciwko zarządowi powiatu czy powiatowi.

Na rozprawie w dniu 19 lipca 2016 r. (k. 116) powódka – reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika – sprecyzowała oznaczenie strony pozwanej, wskazując, że prawidłowo oznaczona strona pozwana to Powiat (...), a nie - zarząd powiatu.

Jako że pełnomocnictwo zostało udzielone r.pr. E. C. przez Powiat (...), była ona uprawniona do zajęcia stanowiska w imieniu Powiatu i podtrzymała stanowisko wyrażone w odpowiedzi na pozew. Pełnomocnik strony pozwanej jednocześnie poinformował sąd, że powódka złożyła także pozew przeciwko pracodawcy – Zespołowi (...) w S..

Postanowieniem z dnia 19 lipca 2016 r. (k. 118) wyłączono do odrębnego prowadzenia i rozpoznania żądanie określone w pkt 5 pozwu tj. powództwo o publiczne sprostowanie przez pozwanego nieprawdziwych i zniesławiających powódkę informacji i publiczne przeproszenie i przekazano je Sądowi Okręgowymi w Jeleniej Górze Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, jako sądowi właściwemu.

Postanowieniem z dnia 9 grudnia 2016 r. (k. 191) na mocy przepisu art. 477 k.p.c. w zw. z art. 194 § 1 k.p.c. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze strony pozwanej (...) Ośrodek (...) w S. (jako następcę prawnego Zespołu (...) w S.) do sprawy z powództwa K. Z. przeciwko Starostwu (...) o odszkodowanie za niezgodne z prawem odwołanie ze stanowiska dyrektora.

Pozwem złożonym dnia 30 maja 2016 r. zarejestrowanym pod sygn. IV P 90/17 (k. 129) powódka K. Z. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od strony pozwanej Zespołu (...) w S. kwoty 20.000 zł tytułem odszkodowania za bezprawne wypowiedzenie stosunku pracy oraz zasądzenie na jej rzecz od strony pozwanej kosztów postępowania.

W uzasadnieniu podała, że w dniu 14 sierpnia 2015 roku została odwołana nielegalnie ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w S. w związku z rozpoczęciem procesu likwidacji placówki, któremu powódka była przeciwna. Powódka otrzymała pisemne zapewnienie, że nie została pozostawiona bez pracy, gdyż pełni zadania pedagoga w tutejszej placówce. Dnia 23.05.2016 roku otrzymała wypowiedzenie stosunku pracy za wypowiedzeniem. Jako powód wskazano konieczność likwidacji etatu w związku z podpisaniem porozumienia z Publiczną Poradnią P. – Pedagogiczną w S., która ma zajmować się od września 2016 r. obsługą pedagogiczno – psychologiczną. W cenie powódki nie jest to przekonywujący argument, ponieważ bezpośrednio po odwołaniu ze stanowiska dyrektora była nękana i dyskryminowana przez p.o. dyrektora – pana J. G. w celu dyscyplinarnego zwolnienia z pracy. Po I. (...) Ośrodka (...) większość pracowników jest zatrudniona w (...) Ośrodku (...). Nauczycielom i wychowawcom zatrudnionym w likwidowanym (...) Ośrodku (...) zagwarantowano w większości przeniesienie do (...) Ośrodka (...), a powódce nie dano możliwości przeniesienia na inne stanowisko. Porozumienie z Publiczną Poradnią P.-Pedagogiczną nie gwarantuje realizacji zadań wynikających z pomocy psychologiczno-pedagogicznej w rozumieniu przepisów prawa dotyczących działalności placówek kształcenia specjalnego typu (...) i MOW, które określają liczbę specjalistów w przeliczeniu na liczbę wychowanków oraz stałe (należy rozmieć także stacjonarne), a nie tylko doraźne warunki udzielania tej pomocy, zwłaszcza że młodzież przebywająca w placówce jest zdemoralizowana.

Zarządzeniem z dnia 05.08.2016 r. (k. 127) sprawę połączono ze sprawą sygn. akt IV P 184/15.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł.

Wskazano, że powódka wniosła o odszkodowanie z tytułu niezgodnego prawem odwołania ze stanowiska dyrektora i z tytułu rozwiązania stosunku pracy. Strona pozwana zarzuciła, że zgodnie z Uchwałą Powiatu (...) z dnia 2 grudnia 2015 r. w sprawie rozwiązania Zespołu (...) w S. oraz zamiaru likwidacji (...) Ośrodka (...) w S. z dniem 31 sierpnia 2016 r. nastąpiło rozwiązanie Zespołu (...) w S., który organizacyjnie obejmował (...) Ośrodek (...) w S. i (...) Ośrodek (...) w S.. W związku z obiema uchwałami organu założycielskiego p.o. Dyrektor Zespołu (...) w S. na postawie uchwały nr 66/189/16 Zarządu Powiatu (...) z dnia 8 marca 2016 r. wypowiedział pracownikom pedagogicznym i administracyjnym umowy o pracę, w tym także powódce. Powódka w piśmie rozwiązującym umowę o pracę została o tym fakcie pouczona, a także pouczona została, że przysługuje jej możliwość złożenia pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny . Powódka nie skorzystała z takiej możliwości i dlatego przysługuje jej odprawa jednorazowa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, która zostaje wypłacona po upływie okresu opowiedzenia tj. w dniu 1 września 2016 r .

Pismem z dnia 3 października 2016 r. (k. 172) powódka rozszerzyła powództwo i wniosła o sprostowanie świadectwa pracy.

Pismem z dnia 17 listopada 2017 r. (k. 288) pełnomocnik powódki sprecyzował to żądanie wskazując, że stanowi ono rozszerzenie powództwa o żądanie sprostowania świadectwa pracy, w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 września 2016 r. (sygn. akt I OSK 1149/16). W uzupełnieniu powyższego pisma z dnia 03.10.2016 r. wniosła o sprostowanie świadectwa pracy wydanego powódce przez pozwanego poprzez ujęcie w punkcie 6 tego świadectwa – „Informacje uzupełniające” stwierdzenia, iż na mocy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 września 2016 r. (sygn. akt I OSK 1149/16) prawomocne stało się rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 9 września 2015 r. nr (...) (...).(...) w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały zarządu Powiatu (...) w sprawie odwołania ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w S.. Ewentualnie w razie zasądzenia na rzecz powódki dochodzonego w niniejsze] sprawie odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem odwołania ze stanowiska dyrektora wniosła o zobowiązanie pozwanego do uzupełnienia świadectwa pracy wydanego powódce poprzez dodanie w pkt 6 – „Informacje uzupełniające’ stwierdzenia, iż na mocy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 września 2016 r. (sygn. akt I OSK 1149/16) prawomocne stało się rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 9 września 2015 r. nr (...) (...) (...)w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały zarządu Powiatu (...) w sprawie odwołania ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w S..

W uzasadnieniu żądania sprostowania świadectwa pracy powódka wskazała, że wyrokiem z dnia 1 września 2016 r. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie sygn. akt I OSK 1149/16) oddalił skargę kasacyjną Powiatu (...) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W. z dnia 16 grudnia 2015 r., (sygn. akt. SA/Wt 738/15) oddalającego skargę tegoż powiatu na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 9 września 2015 r. nr (...) (...) (...) w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Zarządu Powiatu (...) w sprawie odwołania powódki ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w S.. NSA w uzasadnieniu wyroku jednoznacznie sierdził, iż Sąd I instancji przyjął prawidłową wykładnię przepisu art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy systemie oświaty i prawidłowo przyjął, że w sprawie powódki nie zachodził przypadek szczególnie uzasadniony, przemawiający za odwołaniem nauczyciela ze stanowiska dyrektora zespołu placówek. NSA podkreślił przy tym, iż Sąd I instancji zasadnie wywiódł, że w sprawie powódki nie wykazano takiego rodzaju uchybień wykonywania zadań, które wymagałyby natychmiastowego przerwania wykonywania funkcji dyrektora i nawet – gdyby zgodzić się, że powódka w okresie sprawowania funkcji dyrektora szkoły dopuściła się wszystkich uchybień zarzucanych jej przez Zarząd Powiatu (...) (co nie zostało przesądzone w przedmiotowej sprawie), to i tak nie można przyjąć, że którekolwiek z tych zawinień lub wszystkie one łącznie stanową przypadek szczególnie uzasadniony w rozumieniu art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty.

W wydanym powódce świadectwie pracy (po jego sprostowaniu przez pracodawcę) wskazano, iż w podczas zatrudnienia u pozwanego powódka wykonywała pracę na stanowisku Dyrektora Zespołu (...) w okresie od 1.08.2014 r. do 14.08.2015 r. Ze świadectwa tego wynika jednoznacznie, że powódka została odwołana ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w trakcie roku szkolnego, a zatem świadectwo pracy w takim kształcie sugeruje, iż w przypadku powódki zachodziły szczególnie uzasadnione przyczyny odwołania, o których mowa w art. 38 ust. 1 pkt 2 Ustawy systemie oświaty. Taki stan rzeczy jest niezgodny z istniejącym stanem faktycznym potwierdzonym prawomocnymi rozstrzygnięciami Wojewody (...) oraz Wojewódzkiego i Naczelnego Sądu Administracyjnego i stawia powódkę w bardzo niekorzystnym świetle. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, iż przepisy Ustawy o systemie oświaty nie regulują ani nie wyłączają sankcji za wadliwe lub niezgodne z art. 38 tej ustawy odwołanie nauczyciela z pracowniczego stanowiska dyrektora szkoły. Sankcji za wadliwe lub bezprawne odwołanie z pracowniczego stanowiska dyrektora szkoły poszukuje się w przepisach prawa pracy. W dominującej judykaturze prawa pracy przyjmuje się, że najbardziej zbliżone regulacje w zakresie roszczeń za wadliwe lub bezprawne odwołanie dyrektora szkoły z terminowego zatrudnienia dyrektorskiego, określają sankcje niezgodnego z prawem rozwiązania terminowej umowy po pracę. W związku z tym w przedmiotowych sprawach należy stosować odpowiednio właśnie przepisy Kodeksu pracy dotyczące rozwiązywania umów o pracę. Przepisami regulującym w pewnym zakresie tę problematykę są także przepisy wydanego na podstawie Kodeksu pracy rozporządzenia dotyczącego zasad sporządzania i wydawania świadectwa pracy. Zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. ) w razie prawomocnego orzeczenia sądu pracy o przywróceniu pracownika do pracy lub przyznaniu mu odszkodowania z tytułu niezgodnego z przepisami prawa wypowiedzenia o pracę lub jej rozwiązania bez wypowiedzenia pracodawca, na żądanie pracownika, w ciągu 7 dni od dnia przedłożenia przez pracownika świadectwa pracy, uzupełnia treść wydanego mu uprzednio świadectwa pracy o dodatkową informację o tym orzeczeniu (§ 7 ust. 3). Brak jest natomiast przepisu, który regulowałby kwestię uzupełniania treści świadectwa pracy w przypadku niezgodnego z prawem odwołania ze stanowiska dyrektora lub orzeczenia z tego tytułu odszkodowania. Jeżeli więc w związku z brakiem regulacji dotyczącej sankcji w przypadku z prawem odwołania dyrektora szkoły z pełnionej funkcji stosuje się przepisy prawa pracy dotyczące sankcji przewidzianych za nieprawidłowe wypowiedzenie umowy o pracę, to należy przyjąć, iż analogicznie w związku z brakiem regulacji dotyczącej sprostowania lub uzupełniania treści świadectwa pracy w takich przypadkach, zastosowanie znajdują istniejące w tym przedmiocie regulacje dotyczące uzupełniania świadectwa pracy w razie stwierdzenia wadliwego rozwiązania stosunku pracy.

W dalszym toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka K. Z. była zatrudniona jako nauczyciel – pedagog na podstawie aktu mianowania z dnia 6.08.2014 r. w Zespole (...) w S. od dnia 11.08.2014 r. z wynagrodzeniem miesięcznym zasadniczym 2.647,00 zł K. Z. posiada stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.

Powódka została powołana z dniem 11.08.2014 r. na stanowisko dyrektora placówki na okres 5 lat (do 10.08.2019 r.), za co przysługiwał jej dodatek funkcyjny w kwocie 1.600 zł miesięcznie.

( dowód : bezsporne, a nadto: dokumenty zawarte w aktach osobowych powódki, akt mianowania, k 49, Uchwała Zarządu Powiatu w J. (...) k – 50)

Uchwałą (...) z dnia 14 sierpnia 2015 r. Zarządu Powiatu (...) powódka została odwołana z funkcji dyrektora Zespołu (...) w S.. bez wypowiedzenia. W uzasadnieniu zarządzenia wskazano, iż powodem odwołania są:

- przydzielanie sobie samej godzin ponadwymiarowych – nieplanowanych i niewynikających z doraźnych zastępstw, których ilość do wypłaty znacznie przekraczała ½ tygodniowego podstawowego wymiaru zajęć, naruszając przepis art. 25 ust. 1 – 21 ustawy Karta Nauczyciela;

- niespowodowania, przez okres 10-ciu miesięcy, uchwalenia przez Radę Pedagogiczną aktualizacji Statutu Zespołu (...), podczas gdy Koncepcja organizacji Zespołu (...), którą zaproponowała Pani K. Z. w ofercie do postępowania konkursowego na stanowisko dyrektora, uzyskała akceptację

komisji konkursowej jako prawidłowa do sprawnego kierowania Zespołem (...);

- niewyczerpanie trybu określonego art. 37 ust. 1 ustawy o systemie oświaty nie zasięgała opinii organów wskazanych w ustawie przed powierzeniem stanowiska kierowniczego, mimo to dokonała powierzenia stanowisk kierowniczych w Zespole (...), czym nie realizowała zapisów regulaminu działalności rady pedagogicznej, o którym mowa w art. 43 ust. 2 ustawy o systemie oświaty;

- zorganizowania w należyty sposób zastępstw pomiędzy kadrą kierowniczą zespołu placówek, przez co nie został zapewniony normalny tok pracy placówki, albowiem powódka udzieliła równolegle urlopu wypoczynkowego wicedyrektorom i od dnia 6 lipca 2015 r. upoważniła nauczyciela, zatrudnionego w Zespole (...) na stanowisku pedagoga, do „realizacji zadań służbowych na stanowisku wicedyrektora ds. resocjalizacyjno-wychowawczych podczas nieobecności pełniącej tę funkcję pani I.K.’” i w tym dniu nie poinformowała organu prowadzącego o dokonanym upoważnieniu, czym doprowadziła do pozostawienia P. upoważnionej do jej zastępowania, ponieważ od dnia 8 lipca 2015 roku przebywała na zwolnieniu lekarskim pedagog . W okresie od 8 do 22 lipca 2015 roku była jedyną osobą odpowiedzialną za funkcjonowanie Zespołu (...);

- naruszania przepisów oświatowego prawa pracy w zakresie zatrudniania nauczycieli oraz przyznawania im świadczeń wynikających z nawiązanego stosunku pracy. Nie wskazywano w umowach o pracę na zastępstwo, za którego nieobecnego pracownika zachodzi konieczność zastępstwa, mimo że w art. 10 ust. 7 ustawy Karta Nauczyciela i zdaniu drugim art. 25 § 1 Kodeksu pracy wskazano, że na zastępstwo nieobecnego pracownika, pracodawca może zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej nieobecności, czyli konkretnego nauczyciela. Ponadto okres wypowiedzenia umowy na zastępstwo wynosi 3 dni robocze, zgodnie z art. 33 (1) ustawy Kodeks pracy w związku z art. 91 c ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela, a w kilku umowach wskazano podstawy prawne nie dotyczące tego rodzaju umowy. Ponadto w żadnej z umów na zastępstwo sporządzanych w Zespole (...) nie wskazano, za którego nieobecnego nauczyciela dokonano zatrudnienia, co uniemożliwia sprawdzenie zasadności ilości zatrudnionych na zastępstwo nauczycieli i ponoszenie przez Zespół placówek kosztów związanych z wynagradzaniem tych nauczycieli.

Powódce zarzucono, że z nauczycielami szkół w Zespole (...) zatrudnianymi na okres krótszy niż 10 miesięcy trwania zajęć w danym roku szkolnym, błędnie określano terminy zakończenia umowy o pracę, bez określenia w umowie ilości miesięcy do realizowania zajęć w danym roku szkolnym i bez uwzględnienia proporcjonalnego prawa do urlopu wypoczynkowego – umowy zawierane były do 31 sierpnia 2015 roku. Przyznana została nauczycielowi stawka wynagrodzenia zasadniczego określona dla nauczyciela mianowanego, mimo nie przedłożenia przez nauczyciela aktu nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego. Wypłacanie w takiej samej wysokości dodatku za staż pracy nauczycielowi, z którym podpisano dwie umowy o pracę w Zespole (...) (jedną jako w podstawowym miejscu pracy a druga jako dodatkowa). Naruszanie prawa oświatowego przy ustalaniu uprawnień pracowniczych, ustawy o finansach publicznych, ponieważ powstawały nieuzasadnione wydatki budżetowe i Powiat ponosił straty finansowe.

- niewydawanie na bieżąco Zarządzeń Dyrektora Zespołu (...), tylko rezerwowanie miejsc” w Rejestrze Zarządzeń Dyrektora. Wydawanie zarządzeń ze znacznym opóźnieniem i nadanie im daty wcześniejszej, czyli antydatowanie podważa wiarygodność obowiązywania aktu prawnego, może stanowić podejrzenie popełnienia przestępstwa wskazanego w art. 271 i 273 ustawy Kodeks karny.

W uzasadnieniu wskazano, że dalsze funkcjonowanie Zespołu (...) pod kierownictwem K. Z. może doprowadzić do destabilizacji pod względem organizacyjnym jednostki oświatowej, nie daje gwarancji prawidłowej realizacji funkcji Zespołu (...) oraz prawidłowego wykonania planu finansowego jednostki, co stanowi istotne zagrożenie dla budżetu powiatu oraz prawidłowej realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Zgodnie z art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko dyrektora szkoły/placówki, w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, może odwołać nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia. Wg uzasadnienia uchwały zachowanie powódki spełniało przesłanki z cytowanego wyżej art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty.

Odpis uchwały doręczono powódce w dniu 14.08.2015 r. i z tą datą powódka przestała pełnić obowiązki dyrektora, nadal pracowała w Zespole jako nauczyciel mianowany. Uchwała nie zawierała pouczenia o prawie złożenia odwołania do sądu pracy.

( dowód : bezsporne, a nadto: uchwała (...) z dnia 14 sierpnia 2015 r. Zarządu Powiatu (...) – k. 6- koperta, uzasadnienie do ww. uchwały – k. 6 koperta)

W dniu 9 września 2015 r. Wojewoda (...) wydał rozstrzygnięcie nadzorcze nr (...) (...) (...) i na podstawie art. 79 ust. 1 ustawy 2 dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 595 ze zm.) stwierdził nieważność uchwały nr (...) Zarządu Powiatu (...) z dnia 14 sierpnia 2015 r. w sprawę odwołania K. Z. ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w S.. W ocenie organu nadzoru przytoczone przez zarząd powiatu (...) okoliczności odwołania dyrektora nie mogły stanowić przesłanek do zastosowania trybu określonego w art. 38 ust. 1 pkt 2 Ustawy o systemie oświaty.

Wyrokiem z dnia 16.12.2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we W. oddalił skargę Powiatu (...) na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z 9 września 2015 r. w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Zarządu Powiatu (...) w sprawie odwołania ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w S.. W uzasadnieniu stwierdził, że dokonana przez Wojewodę ocena uchwały Zarządu Powiatu jest prawidłowa, a wydane rozstrzygnięcie nadzorcze - zgodne z prawem, a uchwała z 14 sierpnia 2015 r. w sprawie odwołania ze stanowiska dyrektora Zespołu placówek w istotny sposób narusza art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty. Zawiera ona wprawdzie uzasadnienie rozstrzygnięcia, niemniej jednak uzasadnienia tego nie można uznać za wystarczające w świetle tego przepisu.

Wyrokiem z dnia 1 września 2016 r. (sygn. akt I OSK 1149/16) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Powiatu (...), a tym samym podtrzymał rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 9 września 2015 r. nr (...) (...) (...) w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Zarządu Powiatu (...) w sprawie odwołania ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w S..

( dowód: bezsporne, a nadto: rozstrzygnięcie nadzorcze nr (...) (...) (...) z 9 września 2015 r., k – 24-26, wyrok NSA z dnia 1 września 2016 r. sygn. akt I OSK 1149/16 z uzasadnieniem, k – 163-168 v)

Po wydaniu przez Wojewodę (...) rozstrzygnięcia nadzorczego powódka zwróciła się o przywrócenie jej na stanowisko dyrektora pozwanej placówki. Pracodawca nie wyraził na to zgody.

Powódka pracowała nadal na stanowisku pedagoga, stanowiąc wzmocnienie grupy wychowawczej.

( dowód: bezsporne, a nadto pismo Zespołu (...) z dnia 21.09.2015r. k. 39, pismo Zespołu (...) z dnia 10.09.2015r. k. 41-44 )

Pismem z dnia 24.05.2016 r. na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy Karta Nauczyciela rozwiązano stosunek pracy z powódką jako nauczycielem – pedagogiem, z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 31.08.2016 r.

W uzasadnieniu wskazano, że przyczyną wypowiedzenia stosunku pracy jest rozwiązanie Zespołu (...) w S., likwidacja Młodzieżowego Socjoterapii w S. i reorganizacja (...) Ośrodka (...) w S.. Likwidacja etatu pedagoga wynika z faktu, że po reorganizacji (...) Ośrodek (...) w S. będzie obsługiwany w obszarze pomocy psychologiczno – pedagogicznej przez Publiczną Poradnię P.-Pedagogiczną w S. mieszczącą się pod tym samym adresem. Zmniejszony wymiar zadań (...) Ośrodka (...) powoduje też, że nie można powódce zaproponować innej pracy.

W piśmie nie wskazano kryteriów zastosowanych do wyboru powódki do zwolnienia. Kryteriów tych nie przedstawiono powódce także w inny sposób i powódka ich nie znała. Kryteria nie były formalnie spisane. Dyrektor placówki wybierając powódkę do zwolnienia brał pod uwagę ilość lat pracy, współpracę z rada pedagogiczną, dyspozycyjność i umiejętność współpracy z wychowankami.

Powódka nie była mniej dyspozycyjna niż drugi pedagog. Drugi pedagog nie miał większej umiejętności pracy z wychowankami, ani lepszej współpracy z radą pedagogiczną czy mniejszej ilości lat pracy.

Pismo zawierało pouczenie o możliwości wniesienia odwołania do Sądu Pracy w J..

Powódka otrzymała wypowiedzenie w dniu 23.05.2016 r.

( dowód: bezsporne, a nadto: rozwiązanie stosunku pracy z dnia 24.05.2016 r., k – 133, przesłuchanie powódki K. Z., k – 247-249, przesłuchanie przedstawiciela strony pozwanej J. G., k – 249v -251)

We wrześniu 2015 r. pracodawca zaproponował powódce przeniesienie na stanowisko wychowawcy. Powódka nie wyrażała woli zatrudnienia w charakterze nauczyciela, zależało jej na pracy pedagoga.

( dowód: bezsporne, a nadto: oświadczenie powódki, k – 231, pismo powódki z dnia 22.09.2015 r., k – 40, pismo pracodawcy z dnia 10.09.2015 r., k – 42, k – 43, k - 44)

Powódka otrzymała świadectwo pracy w dniu 13.09.2016 r. Żądanie sprostowania świadectwa pracy zgłosiła pracodawcy pismem z dnia 13.09. (...). (k 176). Pracodawca sprostował świadectwo zgodnie z żądaniem w punktach 2 i 4 i przesłała powódce sprostowane świadectwo datowane na 19.09.2016 r. Powódka otrzymała je 27.09.2016 r., a w dniu 03.10.2016 r. (k. 172) rozszerzyła pozew, żądając sprostowania świadectwa pracy.

( dowód : pismo powódki z dnia 13.09. (...). k. 176, świadectwo pracy z dnia 31.08.2016r. k. 177-177v, sprostowanie świadectwa pracy z dnia 19.09.2016r. k. 180-180v)

Na mocy Uchwały Powiatu (...) z dnia 2 grudnia 2015 r. w sprawie rozwiązania Zespołu (...) w S. oraz zamiaru likwidacji (...) Ośrodka (...) w S. z dniem 31 sierpnia 2016 r. nastąpiło rozwiązanie Zespołu (...) w S., który organizacyjnie obejmował (...) Ośrodek (...) w S. i (...) Ośrodek (...) w S..

Na mocy Uchwały Nr (...)Rady Powiatu (...) z dnia 21 stycznia 2016 r. z dniem 31 sierpnia 2016 r. nastąpiła likwidacja (...) Ośrodka (...) w S..

Na mocy ww. Uchwały z dniem 1 września 2016 r. mienie, należności i zobowiązania Zespołu (...), w tym (...) przejął MOW w S..

(...) Ośrodek (...) (dalej: MOW) stał się z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy pracowników Zespołu (...) w S..

(dowód: Uchwała Powiatu (...) z dnia 2 grudnia 2015 r. nr (...) w sprawie rozwiązania Zespołu (...) w S. oraz zamiaru likwidacji (...) Ośrodka (...) w S., k – 148 koperta, Uchwała (...) Rady Powiatu (...) z dnia 21 stycznia 2016 r., k – 148 koperta )

W związku z obiema uchwałami organu założycielskiego p.o. Dyrektora Zespołu (...) w S. na postawie uchwały nr (...) Zarządu Powiatu (...) z dnia 8 marca 2016 r. wypowiedział pracownikom pedagogicznym i administracyjnym umowy o pracę, w tym także powódce.

Jeden z dotychczasowych pedagogów pracuje obecnie jako wychowawca. Powódka nie przyjęła propozycji przeniesienia na stanowisko wychowawcy.

(dowód: zaświadczenie, k – 258 , przesłuchanie przedstawiciela strony pozwanej J. G., k – 249v -251)

Średnie wynagrodzenie powódki na stanowisku pedagoga liczone jak ekwiwalent za urlop wynosiło 4.137,84 zł brutto.

( dowód: zaświadczenie o zarobkach, k – 147)

Od 1 września 2016 r. u strony pozwanej nie było etatów pedagoga i psychologa, istniejące wcześniej etaty zostały zlikwidowane, a (...) Ośrodek (...) w S. był obsługiwany w obszarze pomocy psychologiczno – pedagogicznej przez Publiczną Poradnię P.-Pedagogiczną w S. mieszczącą się pod tym samym adresem. Pomoc psychologiczna i pedagogiczna jest udzielana w trybie i formach określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r. poz. 532) oraz w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 204 z późn. zm.).

O zamiarze rozwiązania stosunku pracy z powódką zawiadomiona została zakładowa organizacja związkowa oraz prezes Związku (...).

(dowód: zaświadczenie, k – 258 , zaświadczenie, k – 259, porozumienie z (...) z dnia 16.05.2016 r. k.260-260v, pismo z dnia 11.05.2016 r., k – 261, pismo z dnia 11.05.2016 r., k – 263, przesłuchanie przedstawiciela strony pozwanej J. G., k – 249v -251)

Ustalony powyżej stan faktyczny był bezsporny, przy czym Sąd oparł go na dowodach z dokumentów szczegółowo wymienionych powyżej, których prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron oraz na przesłuchaniu stron. Sporne było, czy stwierdzenie nieważności uchwały o odwołaniu ze stanowiska dyrektora reaktywuje dyrektorskie zatrudnienie powódki, czy powódka pełniąc funkcję dyrektora wypełniła przesłanki z art. 38 Ustawy o systemie oświaty oraz czy rozwiązanie z nią stosunku pracy na stanowisku nauczyciela była zgodne z przepisami. Sporna była więc ocena prawna stanu faktycznego.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Żądania powódki częściowo zasługiwały na uwzględnienie.

W przedmiotowym postępowaniu Sąd badał żądanie powódki o przywrócenie na stanowiska dyrektora, zasądzenie odszkodowania i sprostowanie świadectwa pracy w związku z niezgodnym z prawem odwołaniem z funkcji dyrektora oraz żądanie zasądzenia odszkodowania wobec niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę.

Zgodnie z art. 3 kodeksu pracy pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. Przepis ten wskazuje, że przesłanką warunkującą ważność bycia przez taki podmiot pracodawcą jest jedynie zatrudnianie pracowników.

Zespół (...), a następnie (...) Ośrodek (...), jako następca prawny Zespołu (...) jest pracodawcą dla nauczycieli wykonujących pracę w takiej placówce. Posiada on zdolność do zatrudniania pracowników (por.: SN w wyroku z dnia 4 lipca 2001 r. I PKN 523/00 OSNPUS z 2003 r. nr 10, poz. 246). Dyrektor zespołu jest dyrektorem szkoły w rozumieniu tej ustawy (art. 62 ust. 2 cytowanej ustawy).

Stanowisko Dyrektora szkoły powierza organ prowadzący szkołę - w przedmiotowej sprawie Zarząd Powiatu (...). Dyrektor szkoły jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnianych w szkole nauczycieli i pracowników nie będących nauczycielami. Zespół (...) w S. był pracodawcą powódki.

Zatrudnianie lub zwalnianie na stanowisko dyrektora szkoły lub zespołu placówek przez Zarząd Powiatu w nie jest wyrazem pozostawania powódki w stosunku pracy ze Starostwem Powiatowym w J. lub Zarządem Powiatu (...). Dla nauczyciela oraz dyrektora szkoły pracodawcą jest szkoła - niezależnie od sposobu nawiązania z nim stosunku pracy.

W pozwie powódka jako stronę ozwaną wskazała Zarząd Powiatu, a następnie na rozprawie jej pełnomocnik zmodyfikował jej oznaczenie, wskazując, że pozywa Powiat (...), co również stanowiło niewłaściwy dobór podmiotu legitymowanego biernie do udziału w sprawie i skutkowało oddaleniem powództwa wobec Powiatu (...), o czym Sąd orzekł w punkcie I wyroku.

Jednocześnie postanowieniem z dnia 9 grudnia 2016 r. (k. 191) na mocy art. 477 k.p.c. w zw. z art. 194 § 1 k.p.c. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze strony pozwanej (...) Ośrodek (...) w S. (jako następcę prawnego Zespołu (...) w S.) do sprawy z powództwo K. Z. przeciwko Starostwu (...) o odszkodowanie za niezgodne z prawem odwołanie ze stanowiska dyrektora. Powódka bowiem niewłaściwie oznaczyła stronę pozwaną i wskazała jako stronę pozwaną podmiot nie będący pracodawcą.

Mimo że pracodawca (MOW) wstąpił do postępowania dopiero na skutek postanowienia Sądu, w ocenie Sądu nie można przyjąć, że powódka nie zachowała terminu do wniesienia odwołania. Po pierwsze uchwała w przedmiocie odwołania nie zawierała stosownego pouczenia o trybie i terminie odwołania do Sądu Pracy, po drugie - w ocenie Sądu wadliwa ocena powódki co do przymiotu pracodawcy w sytuacji jednostek samorządu terytorialnego, przy których kompetencje w zakresie stosunku pracy są podzielone między pracodawcę i organy samorządu terytorialnego, nie może obciążać negatywnymi skutkami procesowymi pracownika, który otrzymując pismo zawierające oświadczenie woli o rozwiązaniu stosunku pracy kieruje pozew przeciwko podmiotowi składającemu to oświadczenie, o ile tylko z pozwu wynika, kto rzeczywiście jest pracodawcą, jak ma to miejsce w niniejszej sprawie. Stanowisko takie wyraził m.in. Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w sprawie sygn. akt VII Pa 34/16.

Niewłaściwe oznaczenie strony pozwanej w pozwie powinno być usunięte przez sąd pracy przy wstępnym badaniu sprawy ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 2010 r., I PK 177/09).

Uznając, że odwołanie nie było spóźnione, Sąd badał merytorycznie żądanie powódki.

Podstawą prawną żądania zasądzenia odszkodowania w związku z niezgodnym z prawem odwołaniem z funkcji dyrektora był przepis art. 50 § 3 i 4 k.p. w zw. z art. 42 k.p. w zw. z 38 Ustawy o systemie oświaty.

Na mocy przepisu art. 38 ustawy z dnia 07 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 nr 256, poz. 2572 ze zm.) – zwanej dalej ustawą o systemie oświaty - organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce odwołuje nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w razie:

a) złożenia przez nauczyciela rezygnacji, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem,

b) ustalenia negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań wymienionych w art. 34a ust. 2 w trybie określonym przepisami w sprawie oceny pracy nauczycieli - bez wypowiedzenia,

c) złożenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny wniosku, o którym mowa w art. 34 ust. 2a, a w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, a w przypadku szkoły i placówki artystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 7 ustawy, dla uczniów szkół artystycznych prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego - ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może odwołać nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia.

Odwołującym ze stanowiska jest wobec dyrektora szkoły organ określony w art. 36a ust. 1, tj. organ prowadzący, a gdy chodzi o szkołę samorządową - organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego. Akt odwołania jest dokonywany odpowiednio w formie zarządzenia (jeżeli organ powołujący i odwołujący dyrektora jest jednoosobowy) bądź uchwały (jeżeli organ jest kolegialny). Odwołanie ze stanowiska stanowi czynność prawną będącą odpowiednikiem powierzenia stanowiska (powołania na stanowisko) dyrektora szkoły (placówki). Jest to czynność zarówno z zakresu prawa pracy, jak i prawa administracyjnego. Uznanie odwołania ze stanowiska za czynność z zakresu administracji publicznej nie wyklucza dochodzenia roszczeń przewidzianych przepisami prawa pracy przed sądami powszechnymi.

W art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawodawca posłużył się sformułowaniem "przypadek szczególnie uzasadniony". Zastosowanie tego przepisu zostało więc zawężone do sytuacji wyjątkowych, nadzwyczajnych, kiedy organ odwołujący ma pełne prawo ocenić, że dalsze kierowanie szkołą, placówką lub jej wyodrębnioną organizacyjnie częścią stanowi istotne zagrożenie dla osiągnięcia jej celów lub z jakichkolwiek innych, obiektywnie ważnych względów jest nie do przyjęcia.

Odwołanie nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w szkole może nastąpić tylko z przyczyn wymienionych w art. 38 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (por. wyrok SN - Izba Pracy z dnia 19-02-1997 r., sygn. III RN 4/97).

Z uwagi na odpowiednie stosowanie art. 30 § 4 k.p. - w sytuacji zastosowania tego przepisu organ prowadzący ma obowiązek starannego uzasadnienia decyzji oraz zapewnienia odwoływanemu ze stanowiska możliwości wypowiedzenia się na każdym etapie procedury. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się w związku z tym, że zarówno ocena, jak i uznanie organu, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze, a następnie odwołuje go z tego stanowiska, nie mogą mieć charakteru dowolnego ani arbitralnego, lecz powinny być dokładnie i szczegółowo wywiedzione i uargumentowane w uzasadnieniu podjętej decyzji (uchwały), owe wywód i argumentacja powinny zaś podlegać wnikliwej kontroli zarówno organów nadzoru, jak i sądu.

Wobec stwierdzenia przez Wojewodę (...) nieważności uchwały Zarządu Powiatu (...) w sprawie odwołania powódki ze stanowiska dyrektora szkoły, Sąd przyjął iż okoliczność, że odwołanie to naruszało przepisy art. 38 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, została wykazana, a nawet – że nie można jej uznać za sporną. W związku z prawomocnym zakończeniem postępowania administracyjnego, które sankcjonowało nieważność odwołania powódki z funkcji dyrektora, zbędnym stało się w ocenie Sądu przeprowadzanie postępowania dowodowego w celu ustalenia zasadności i zgodności z prawem odwołania powódki ze stanowiska dyrektora strony pozwanej.

Powszechnie przyjmuje się bowiem zasadę uwzględniania przez sądy powszechne skutków prawnych orzeczeń organów administracyjnych, która ma swoje źródło w prawnym rozgraniczeniu drogi sądowej i drogi administracyjnej, czego wyrazem są art. 2 § 3 i art. 177 § 1 pkt 3 k.p.c. oraz art. 16 i 97 § 1 pkt 4 k.p.a., a pod rządami Konstytucji także w idei podziału władz (art. 10 Konstytucji) oraz działania organów władzy publicznej na podstawie i w granicach prawa (art. 7 Konstytucji). Zasada ta doznaje ograniczenia jedynie w myśl koncepcji tzw. bezwzględnej nieważności decyzji administracyjnej, która nie ma normatywnego umocowania, ale znajduje oparcie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, wyrażającym od kilkudziesięciu lat niezmienny pogląd, że decyzja administracyjna nie może wywoływać skutków prawnych, pomimo jej formalnego nieuchylenia, jeśli jest dotknięta wadami, godzących w jej istotę jako aktu administracyjnego. Do takich wad zalicza się brak organu powołanego do orzekania w określonej materii oraz niezastosowanie jakiejkolwiek procedury lub oczywiste naruszenie zasad postępowania administracyjnego (cyt. za orzeczeniami: Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 1946 r., C.III. 217/46, OSN 1947, nr 1, poz. 25, z dnia 15 października 1951 r., C. 653/51, OSN 1952, nr 3, poz. 75, z dnia 29 czerwca 1957 r., 2 CR 499/57, OSN 1959, nr 3, poz. 88, z dnia 27 sierpnia 1959 r., 1 CR 1051/58, "Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego" 1960, nr 2, s. 58, z dnia 4 listopada 1959 r., 2 CR 669/59, OSPiKA 1962, nr 4, poz. 106, uchwały z dnia 21 listopada 1980 r., III CZP 43/80, OSNCP 1981, nr 8, poz. 142, z dnia 21 września 1984 r., III CZP 53/84, OSNC 1985, nr 5-6, poz. 65, z dnia 27 listopada 1984 r., III CZP 70/84, OSNCP 1985, nr 8, poz. 108 oraz postanowienie z dnia 9 listopada 1994 r., III CRN 36/94, OSNCP 1995, nr 3, poz. 54 i wyrok z dnia 7 kwietnia 1999 r., I CKN 1079/97, OSNC 1999, nr 11, poz. 189).

Sąd dodatkowo w toku postępowania badał zasadność odwołania powódki z funkcji dyrektora i doszedł do przekonania, że całkowicie trafne są wywody Naczelnego Sądu Administracyjnego, w których wskazał on, że z przepisu art. 38 ust. l pkt 2 ustawy o systemie oświaty wynika wprost, że przewidziana tym przepisem możliwość odwołania dyrektora szkoły z pełnionej funkcji w trakcie trwania roku szkolnego jest instytucją wyjątkową, nadzwyczajną, a możliwość jej zastosowania winna wynikać z zaistnienia szczególnie uzasadnionych okoliczności. Oparcie pierwsze] przesłanki przedmiotowym ograniczeniu negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań na „przypadkach szczególnie uzasadnionych”, wymaga przyjęcia wykładni zawężającej do kwalifikowanych sytuacji, w których ze względu na stopień naruszeń obowiązków nie jest możliwe pełnienie przez nauczyciela funkcji kierowniczych i zachodzi konieczność natychmiastowego przerwania wykonywania funkcji dyrektora z uwagi na zagrożenie dla interesu publicznego i dalszego funkcjonowania szkoły.

W przedmiotowej sprawie nie wykazano takiego rodzaju uchybień, które wymagałyby natychmiastowego przerwania wykonywania funkcji dyrektora. Funkcjonowanie szkoły do czasu wydania przez Zarząd Powiatu (...) uchwały z 14 sierpnia 2015 r. Nr (...) pozwala na przyjęcie, że mimo wskazanych w uzasadnieniu tej uchwały nieprawidłowości, nie było podstaw do zastosowania trybu nadzwyczajnego odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia. Nawet w razie przyjęcia, że K. Z. w okresie sprawowania funkcji dyrektora szkoły dopuściła się wszystkich uchybień zarzucanych jej przez Zarząd Powiatu (...), nie można przyjąć, że którekolwiek z tych naruszeń lub wszystkie one łącznie stanowią przypadek szczególnie uzasadniony w rozumieniu art. 38 ust. 1 pkt 2 u.s.o.

W rozstrzygnięciach Sądu Najwyższego, a także sądów administracyjnych podkreśla się, że przyczyną odwołania w tym trybie mogą być zaniedbania obowiązków dyrektora szkoły, które mogą prowadzić do destabilizacji funkcjonowania szkoły, to jest realizacji jej zadań w zakresie nauczania i wychowania, gdy dyrektor w sposób istotny naruszył swe obowiązki pracownicze i gdy konieczne jest natychmiastowe zaprzestanie wykonywania przez niego swej funkcji, bowiem dalsze zajmowanie przez niego stanowiska godziłoby w interes szkoły, a stwierdzone uchybienia są tego rodzaju, że powodują destabilizację w funkcjonowaniu szkoły w zakresie realizowanych przez tę placówkę funkcji: dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. Naruszenie prawa przez dyrektora musi być należycie wywiedzione, udokumentowane i uargumentowane w uzasadnieniu podjętego przez organ rozstrzygnięcia.

Z tych względów przyjąć należało, że odwołanie powódki z funkcji dyrektora szkoły nastąpiło z naruszeniem przepisów.

Należy w tym miejscu wskazać, że odwołanie dyrektora szkoły lub placówki oświatowej jest aktem o podwójnym charakterze: publicznoprawnym - skutkującym odwołaniem ze stanowiska dyrektora oraz cywilnoprawnym - wywołującym skutki w sferze prawa pracy. Podwójny charakter aktów powołania na stanowisko dyrektora placówki z jednej strony, przesądza o objęciu go nadzorem wojewody a w konsekwencji kontrolą sądu administracyjnego, a z drugiej, o możliwości poddania sporów z tego tytułu kontroli sądów powszechnych (por. wyrok WSA Gliwice z dnia 15-10-2015 r., sygn. akt SA/Gl 820/15).

Zgodnie z przyjęta linią orzeczniczą Sądu Najwyższego nauczycielowi mianowanemu odwołanemu z funkcji kierowniczej nie przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednio zajmowane stanowisko, czy też uznanie za bezskuteczne dokonanego odwołania - natomiast przysługują mu roszczenia odszkodowawcze określone w przepisach kodeksu pracy. W prawie pracy nie występuje bowiem sankcja nieważności w stosunku do czynności rozwiązujących, czy modyfikujących stosunek pracy. Oznacza to, że nawet wadliwa czynność wywołuje skutek w zakresie stosunku pracy.

Twierdzenie o istnieniu stosunku pracy na stanowisku dyrektora, powódka wywodziła z faktu stwierdzenia nieważności uchwały zarządu Powiatu (...) pozbawiającego ją stanowiska dyrektora. W ocenie powódki stwierdzenie nieważności tejże uchwały skutkowały wyeliminowanie jej z obrotu prawnego ze skutkiem ex tunc, skutkowało kontynuacją zatrudnienia na stanowisku dyrektora.

Sąd nie podziela tego stanowiska. Co prawda na gruncie prawa administracyjnego stwierdzenie nieważności decyzji organu powoduje wyeliminowanie tego aktu z porządku prawnego ze skutkiem ex tunc, jednak uchwała o odwołaniu ze stanowiska dyrektora jest czynnością z zakresu prawa pracy, która prowadzi do modyfikacji stosunku pracy, a orzeczenie sądu administracyjnego czy innego organu stwierdzającego nieważność decyzji o odwołaniu nie dotyczy stron stosunku pracy i nie może rozstrzygać o tym stosunku, ponieważ sąd administracyjny nie rozstrzyga o stosunkach o naturze cywilnoprawnej (cyt. za wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 2004 r., sygn. akt I PK 100/04, OSNP 2005/14/212).

Ustawa z dnia 07 września 1991 r. o systemie oświaty nie określa, jakie uprawnienia przysługują nauczycielowi w razie odwołania ze stanowiska kierowniczego. W szeregu wyroków (w tym z dnia 9 maja 1997 r., I PK 138/97, z dnia 14 listopada 1996 r., I PKN 17/96, w uchwale z dnia 3 lutego 1993 r., I PZP 71/92) Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że nauczycielowi odwołanemu ze stanowiska kierowniczego z naruszeniem prawa przysługuje wyłącznie odszkodowanie, w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego miało trwać pełnienie powierzonej funkcji, jednak nie więcej niż za trzy miesiące.

Żądanie przywrócenia na stanowisko dyrektora podlegało więc oddaleniu – jak w punkcie IV wyroku.

W zależności od tego, na jaki czas nauczyciel został powołany na stanowisko kierownicze tj. na czas nieokreślony czy na czas określony, podstawę jego roszczeń może stanowić art.45§2 i art.47(1) k.p. lub art.50§3 i 4 k.p. a także art.59 k.p. w zw. z art.58 k.p.

W orzecznictwie jednolicie przyjmuje się, że skoro powierzanie stanowiska dyrektora następuje na okres kadencji, analogiczne zastosowanie winny mieć przepisy dotyczące roszczeń przysługujących pracownikowi z tytułu nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę na czas określony (art. 50 § 3 i 4 k.p. w zw. z art. 42 kp.).

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że powódka została powołana na stanowisko Dyrektora na czas określony od dnia 11.08.2014 r. do dnia 10.08.2019 r. i odwołana została z tego stanowiska bez wypowiedzenia w trybie art. 38 ust.1 pkt.2 ustawy o systemie oświaty.

Podstawę żądania odszkodowania stanowią więc przepisy art. 50 § 3 i 4 kp w zw. z art. 42 kp. Orzecznictwo stoi bowiem na stanowisku, że odwołanie z funkcji dyrektora przypomina wypowiedzenie zmieniające, a podobieństwo jest na tyle istotne, iż w sprawie roszczeń wynikających z wadliwego odwołania należy pomocniczo stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące wypowiedzenia zmieniającego (art.42k.p.). Oznacza to prawo powódki do żądania odszkodowania w wysokości w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Część orzecznictwa nakazuje natomiast odpowiednie stosowanie przepisu art. 59 kp należy przyjąć, że powódce przysługuje odszkodowanie w wysokości określonej w art. 58 k.p. tj. w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Także wysokość odszkodowania jest niejednolicie ujmowana w orzecznictwie - część orzecznictwa przyjmuje, że roszczenie jest ograniczone do równowartości dodatku funkcyjnego, część – że do wysokości całości uposażenia wraz z dodatkiem funkcyjnym i wszelkimi składnikami.

W ocenie Sądu, nauczycielowi odwołanemu ze stanowiska kierowniczego bez wypowiedzenia przysługuje odszkodowanie w wysokości pełnego wynagrodzenia za okres trzech miesięcy.

Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie w pełni bowiem podziela argumentację zawartą uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego Izby Pracy z dnia 10 kwietnia 2013 roku w sprawie II PK 284/12, w którym Sąd Najwyższy wskazał, że „bezprawność odwołania mianowanego nauczyciela ze stanowiska dyrektora szkoły wynikająca z braku uzasadnionych podstaw ku temu czy też będąca skutkiem naruszenia przepisów dotyczących tego odwołania winna wywoływać skutek podobny do bezprawności działania pracodawcy przy wypowiedzeniu zmieniającym, bowiem są to rodzajowo podobne uchybienia prawom pracownika. Odpowiednie stosowanie do odwołanego dyrektora szkoły przepisów kodeksu pracy nie może zatem prowadzić do zmniejszenia wysokości ustawowego odszkodowania. Wprawdzie odwołanie nauczyciela mianowanego ze stanowiska dyrektora szkoły nie jest tożsame z wypowiedzeniem zmieniającym (art. 42 § 1 KP), jednakże w sferze faktycznej odnosi podobny skutek. Stanowi bowiem jednostronną zmianę warunków pracy i to niekorzystną dla pracownika. Zmiana ta dotyczy treści stosunku pracy nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły, gdyż pozbawia go funkcji i uprawnień organu zarządzającego szkołą (art. 3 1 KP) oraz w istotny sposób uszczupla należne mu wynagrodzenie za pracę, pozbawiając go dodatku funkcyjnego i motywacyjnego” (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 10 stycznia 2003 r., I PK 74/02, OSNP 2004 nr 13, poz. 221, z dnia 10 kwietnia 1997 r., I PKN 88/97, OSNAPiUS 1998 nr 1, poz. 10). W orzecznictwie wskazuje się również, że „w przypadku wypowiedzenia warunków pracy i płacy również niekoniecznie musi dojść do rozwiązania stosunku pracy, który będzie kontynuowany na nowych warunkach w przypadku ich przyjęcia przez pracownika. Przyjęcie tych nowych warunków pracy nie wyklucza możliwości dochodzenia przez pracownika roszczenia odszkodowawczego” (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 lutego 2001 r., I PKN 515/99, OSNAPiUS 2001 nr 12, poz. 414). W judykaturze nie ma wątpliwości, że odszkodowanie za wadliwe wypowiedzenie zmieniające nie jest odnoszone do różnicy zarobków - sprzed i po wypowiedzeniu, a więc stosują odpowiednio przepis art. 42 k.p. również nie należy za odszkodowanie uważać różnicy zarobków, a pełną kwotę wynagrodzenia.

Z powyższych względów Sąd przyjął, że powódce odwołanej ze stanowiska dyrektora przysługuje wyłącznie roszczenie o odszkodowanie w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. Sąd przyjął, że powódce przysługiwało odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za trzy miesiące, a nie odszkodowanie w wysokości utraconych składników wynagrodzenia (dodatku funkcyjnego) za taki okres.

W związku z powyższym, w punkcie II wyroku, Sąd zasądził na rzecz powódki tytułem odszkodowania kwotę 12.413,52 zł, tj. 3 x 4.137,84 zł (wg wysokości wynagrodzenia jak w zaświadczeniu o wysokości wynagrodzenia k. 147), a w pozostałym zakresie, powództwo oddalił (punkt IV wyroku), uznając że w tym zakresie roszczenie jest nieuzasadnione.

Roszczenie powódki w zakresie przywrócenia do pracy na stanowisku dyrektora podlegało oddaleniu (punkt IV wyroku), co wyżej omówiono.

Żądanie sprostowania świadectwa pracy zasługiwało na uwzględnienie, co znalazło wyraz w punkcie III wyroku.

W wydanym powódce świadectwie pracy - po jego sprostowaniu przez pracodawcę - wskazano, iż w podczas zatrudnienia u pozwanego powódka wykonywała pracę na stanowisku Dyrektora Zespołu (...) w okresie od 1.08.2014 r. do 14.08.2015 r. Ze świadectwa tego wynika, że powódka została odwołana ze stanowiska dyrektora Zespołu (...) w trakcie roku szkolnego, a zatem świadectwo pracy w takim kształcie sugeruje, iż w przypadku powódki zachodziły szczególnie uzasadnione przyczyny odwołania, o których mowa w art. 38 ust. 1 pkt 2 Ustawy o systemie oświaty. Taki stan rzeczy jest niezgodny z istniejącym stanem faktycznym potwierdzonym prawomocnymi rozstrzygnięciami Wojewody (...) oraz Wojewódzkiego i Naczelnego Sądu Administracyjnego i stawia powódkę w bardzo niekorzystnym świetle wobec przyszłych ewentualnych pracodawców. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, iż przepisy Ustawy o systemie oświaty nie regulują ani nie wyłączają sankcji za wadliwe lub niezgodne z art. 38 tej ustawy odwołanie nauczyciela z pracowniczego stanowiska dyrektora szkoły. Sankcji za wadliwe lub bezprawne odwołanie z pracowniczego stanowiska dyrektora szkoły poszukuje się w przepisach prawa pracy. W dominującej judykaturze prawa pracy przyjmuje się, że najbardziej zbliżone regulacje w zakresie roszczeń za wadliwe lub bezprawne odwołanie dyrektora szkoły z terminowego zatrudnienia „dyrektorskiego”, określają sankcje niezgodnego z prawem rozwiązania terminowej umowy po pracę. W związku z tym w przedmiotowych sprawach należy stosować odpowiednio właśnie przepisy Kodeksu pracy dotyczące rozwiązywania umów o pracę. Przepisami regulującym tę problematykę są także przepisy wydanego na podstawie Kodeksu pracy rozporządzenia. Zgodnie z obowiązującym w dacie rozwiązania umowy o pracę z powódką (31.08.2016 r.) Rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (Dz. U. poz. 282, z 2002 r. poz. 1809, z 2003 r. poz. 2289 oraz z 2011 r. poz. 1509), w razie prawomocnego orzeczenia sądu pracy o przywróceniu pracownika do pracy lub przyznaniu mu odszkodowania z tytułu niezgodnego z przepisami prawa wypowiedzenia o pracę lub jej rozwiązania bez wypowiedzenia pracodawca, na żądanie pracownika, obowiązany był uzupełnić treść wydanego mu uprzednio świadectwa pracy o dodatkową informację o tym orzeczeniu (§ 5 ust. 3).

Na mocy cyt. Rozporządzenia w świadectwie pracy zamieszcza się również dane na żądanie pracownika.

Brak jest natomiast przepisu, który regulowałby kwestię uzupełniania treści świadectwa pracy w przypadku niezgodnego z prawem odwołania ze stanowiska dyrektora lub orzeczenia z tego tytułu odszkodowania. Jeżeli więc w związku z brakiem regulacji dotyczącej sankcji w przypadku z prawem odwołania dyrektora szkoły z pełnionej funkcji stosuje się przepisy prawa pracy dotyczące sankcji przewidzianych za nieprawidłowe wypowiedzenie umowy o pracę, to należy przyjąć, iż analogicznie w związku z brakiem regulacji dotyczącej sprostowania lub uzupełniania treści świadectwa pracy w takich przypadkach, zastosowanie znajdują istniejące w tym przedmiocie regulacje dotyczące uzupełniania świadectwa pracy w razie stwierdzenia wadliwego rozwiązania stosunku pracy.

Z tych względów Sąd uznał żądanie powódki za uzasadnione.

Odnosząc się do kwestii formalnych związanych ze zgłoszeniem żądania sprostowania świadectwa pracy, a w szczególności z terminami zgłoszenia żądania, Sąd doszedł do przekonania, że ze względu na stosowanie przepisów kp w tym zakresie jedynie analogicznie, uzasadnione jest przyjęcie, że powódka terminów dochowała. Powódka otrzymała świadectwo pracy w dniu 13.09.2016 r. Żądanie sprostowania świadectwa pracy zgłosiła pracodawcy pismem z dnia 13.09. (...). (k 176). Pracodawca sprostował świadectwo zgodnie z żądaniem w punktach 2 i 4 i przesłała powódce sprostowane świadectwo datowane na 19.09.2016 r. Powódka otrzymała je 27.09.2016 r., a w dniu 03.10.2016 r. (k. 172) rozszerzyła pozew, żądając sprostowania świadectwa pracy.

W związku z powyższym orzeczono jak w punkcie III wyroku.

Przechodząc do oceny żądania odszkodowania z tytułu bezprawnego wypowiedzenia stosunku pracy, Sąd uznał, że jest ono nieuzasadnione.

Podstawą żądania w tym zakresie jest przepis art. 45 § 1 k.p. w zw. z art. 30 § 4 k.p. w zw. z art. 20 Ustawy Karta Nauczyciela. W przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, ustawie tej bowiem podlegają nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni między innymi w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty.

Zgodnie z art. 20 Ustawy Karta Nauczyciela dyrektor szkoły w razie:

1.całkowitej likwidacji szkoły rozwiązuje z nauczycielem stosunek pracy;

2.częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć rozwiązuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan nieczynny. Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może wyrazić zgodę na ograniczenie zatrudnienia w trybie określonym w art. 22 ust. 2.

Nadto na mocy przepisu art. 23 Karty Nauczyciela, stosunek pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania ulega rozwiązaniu:

1. na wniosek nauczyciela;

2. w razie czasowej niezdolności nauczyciela do pracy spowodowanej chorobą, jeżeli okres tej niezdolności przekracza 182 dni, przy czym do okresu niezdolności do pracy wlicza się również przypadające w tym okresie przerwy obejmujące dni, w których w szkole, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie odbywają się zajęcia; w szczególnie uzasadnionych wypadkach okres nieobecności w pracy może być przedłużony o kolejne 12 miesięcy, o ile nauczyciel uzyska prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, o którym mowa w przepisach dotyczących świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, lub zostanie mu udzielony urlop dla poratowania zdrowia;

3. w razie orzeczenia przez lekarza przeprowadzającego badanie okresowe lub kontrolne o niezdolności nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy;

4. (uchylony);

5. w razie uzyskania negatywnej oceny pracy dokonanej w trybie i na zasadach określonych w art. 6a;

6. w razie cofnięcia skierowania do nauczania religii w szkole na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Na mocy przepisu art. 30 § 4 k.p. w oświadczeniu pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub w rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. Przyczyna ta powinna być prawdziwa i konkretna.

Zgodnie zaś z przepisem art. 45 § 1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania, pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach lub o odszkodowaniu.

W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie wymogi formalne wypowiedzenia zostały spełnione. Oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu dokonane zostało na piśmie, nadto w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony były wskazane przyczyny uzasadniające wypowiedzenie. Dodatkowo w oświadczeniu o wypowiedzeniu zawarte było pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy, a także informacja wynikająca z art. 20 ust. 5c Karty Nauczyciela.

Powódka pismo rozwiązujące stosunek pracy otrzymała w dniu 23.05.2016 r., pozew o odszkodowanie złożyła w dniu 30.05.2016 r., a więc z zachowaniem ustawowych terminów.

Sąd po ustaleniu, że wypowiedzenie spełnia wymogi formalne badał czy przyczyna wskazana w wypowiedzeniu była rzeczywista i konkretna.

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem orzecznictwa wybór nauczyciela do zwolnienia nie może być dowolny oraz nie powinien naruszać zasady równego traktowania pracowników (nauczycieli) lub zakazu dyskryminacji (art. 11 (2) i 18 (3a) k.p. w związku z art. 91c Karty Nauczyciela). Zwolnienie konkretnego nauczyciela z pracy powinno opierać się na jednolitych dla wszystkich zatrudnionych kryteriach.

Pracodawca jako przyczynę wypowiedzenia wskazał likwidację etatu wynikającą z rozwiązania zespołu (...) w S., likwidację (...) w S., w którym zatrudniona była powódka oraz reorganizację MOW w S.. Podał również, że po reorganizacji MOW w S. będzie obsługiwany w zakresie pomocy psychologiczno - pedagogicznej przez Publiczną Poradnie P. – pedagogiczną w S..

Wszystkie te okoliczności są zarówno rzeczywiste jak i konkretne. Zostały przez stronę pozwaną wykazane – zarówno rozwiązanie zespołu (...) w S., jak i likwidacja (...) w S. oraz zawarcie umowy o pomoc psychologiczno - pedagogiczną z Publiczną Poradnią P. – Pedagogiczną w S.. Wykazane zostało również, że od 1.09.2016 r. w MOW w S. zlikwidowane zostały dwa etaty pedagogów oraz etat psychologa i brak jest takich etatów w placówce.

W ocenie Sądu wobec likwidacji (...) i reorganizacji MOW oraz likwidacji wszelkich etatów pedagogów i psychologów, brak było możliwości dalszego zatrudnienia powódki jako pedagoga. Zauważyć przy tym należy, że powódka zatrudniona była jako nauczyciel – pedagog i wykonywała obowiązki pedagoga. Pracodawca przy tym we wcześniejszym okresie – we wrześniu 2015 r. zaproponował jej pracę wychowawcy, jednak powódka nie chciała jej wykonywać, gdyż jak sama przyznała, ważniejsza dla niej była praca pedagoga (oświadczenie powódki k. 231).

Wobec likwidacji etatów pedagoga uprawnione i uzasadnione było rozwiązanie z powódką umowy o pracę, a wskazana w wypowiedzeniu przyczyna była zarówno konkretna jak i rzeczywista.

Sąd w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym przy ocenie, czy zmiany organizacyjne w rozumieniu art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela uniemożliwiają dalsze zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, należy uwzględnić wszystkie posiadane przez niego kwalifikacje nauczycielskie, a nie tylko kwalifikacje odnoszące się do przedmiotów, których nauczał lub do konkretnych obowiązków, które wykonywał przed podjęciem decyzji o przeniesieniu go w stan nieczynny bądź o wypowiedzeniu mu stosunku pracy. Dopiero w ramach takich całościowych ustaleń i porównania kwalifikacji wszystkich zatrudnionych nauczycieli daje się bowiem prawidłowo ocenić, czy wybór konkretnego nauczyciela do przeniesienia w stan nieczynny albo do wypowiedzenia mu stosunku pracy był uzasadniony, a w szczególności, czy nie dyskryminował go względem nauczycieli o niższych kwalifikacjach (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2014 r., sygn. akt III PK 71/13).

W przedmiotowej sprawie bezspornie w placówce po 1 września 2016 r. nie istniał żaden etat pedagoga. Spośród dwóch dotychczas zatrudnionych pedagogów zwolniono powódkę, a druga pedagog przyjęła propozycję pracy na stanowisku nauczyciela. Powódka nie była jednak zainteresowana pracą na stanowisku nauczyciela, chciała pracować na stanowisku pedagoga.

Z tych względów Sąd przyjął, że wystarczające dla uznania przyczyn wypowiedzenia za dostatecznie konkretne i szczegółowe było wskazanie przez pracodawcę na zmiany organizacyjne polegające likwidacji etatów pedagogicznych.

W razie przeciwnego przyjęcia, stwierdzić by należało, że wypowiedzenie stosunku pracy nie zawierało wystarczającego uzasadnienia i naruszało przepisy, albowiem nie wskazywało kryteriów wyboru zwolnienia nauczycieli, a powódka nie została o tych kryteriach poinformowana w inny sposób. Gdyby powódka wyrażała wolę podjęcia zatrudnienia na stanowisku nauczyciela, wówczas sformułowana przez stronę pozwaną przyczyna wypowiedzenia powódce umowy o pracę choć zgodna z rzeczywistością, ale nie spełniałaby wymagań ustawowych w zakresie dostatecznej konkretyzacji, gdyż nie określała kryteriów, które zadecydowały o wyborze właśnie powódki jako pracownika najbardziej predysponowanego do zwolnienia z pracy. Przyczyna podana przez pozwanego pracodawcę w wypowiedzeniu umowy o pracę byłaby wówczas zbyt ogólna wobec braku wskazania przez stronę pozwaną kryteriów doboru powódki do zwolnienia, co byłoby wystarczające do uwzględnienia powództwa. Wówczas żądanie odszkodowania byłoby uzasadnione.

Powódka podnosiła nadto, że likwidacja etatów pedagoga i psychologa jest sprzeczna z przepisami.

W ocenie Sądu nie jest to trafne stanowisko, a dyrektor strony pozwanej miał prawo dokonać zmian poprzez zlikwidowanie etatu pedagoga i psychologa i zapewnienie wychowankom obsługi psychologiczno – pedagogicznej w ramach umowy z Publiczną Poradnią P.(...)

Wskazać należy, że zgodnie z § 4 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228 poz. 1487) pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły i placówki. § 5 ust. 2 Rozporządzenia stanowi, że pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placówce udzielają uczniom nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści wykonujący w przedszkolu, szkole i placówce zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w szczególności psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni, zwani dalej „specjalistami”. § 5 ust. 3 stanowi, że pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana i udzielana we współpracy z rodzicami uczniów i poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, zwanymi dalej „poradniami”.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie publicznych placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania z dnia 11 sierpnia 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1606) w młodzieżowym ośrodku wychowawczym i młodzieżowym ośrodku socjoterapii zatrudnia się psychologów i pedagogów, a także, w zależności od potrzeb, innych specjalistów oraz osoby prowadzące zajęcia, o których mowa w § 19 ust. 1 pkt 2 lit. b-d. (§ 24 ust.1).

Sformułowania „zatrudnia się” nie należy odczytywać dosłownie jako określonej przez prawo formy współpracy z placówkami, lecz szerzej – funkcjonalnie - jako obowiązek organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla wychowanków. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest natomiast zapewniona wychowankom MOW w S. poprzez zawarcie umowy z Publiczną Poradnio P.(...)

Zarzut naruszenia art. 45 § 1 k.p. w zw. z 30 § 4 k.p. i art. 20 Karty nauczyciela, nie zasługuje zatem na uwzględnienie, co skutkowało orzeczeniem jak w punkcie V wyroku.

Na marginesie rozważań wskazać należy, że wobec wynikającego mocy prawa następstwa prawnego MOW wobec (...) i Zespołu (...), zbędne było wzywanie MOW do udziału w sprawie w charakterze strony pozwanej jako następcy prawnego Zespołu (...). MOW został wezwany do udziału w sprawie jedynie na podstawie art. 477 k.p.c. w zw. z art. 194 § 1 k.p.c., a to wobec niewłaściwego oznaczenia strony pozwanej przez powódkę.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie przepisu art. 98
Strona pozwana MOW przegrała powództwo częściowo w zakresie żądania odszkodowania, co stanowiło podstawę zasądzenia na rzecz Skarbu Państwa brakującej opłaty od pozwu w kwocie 621 zł.

Orzeczenie o kosztach zastępstwa procesowego znajduje oparcie w art. 102 k.p.c. Powódka obecnie bowiem nie pracuje, ma na utrzymaniu dziecko, a nałożenie na nią obowiązku zwrotu kosztów mogłoby stanowić za duże dla niej obciążenie.

Ponadto Sąd zważył, iż inicjując postępowanie sądowe powódka dochodziła roszczeń z zakresu prawa pracy, które na tle stosunków roszczeniowych posiadają charakter specyficzny (por. orz. SN z dn. 5.12.1967 r. III PRN 78/67 OSNC 1968/11/185, orz. Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu III APz 135/92), pozostając w przekonaniu o zasadności swego żądania. Nie można przy tym uznać, w ocenie Sądu, iż powódka, dążąc do wyjaśnienia swoich żywotnych interesów w postępowaniu sądowym, wytoczyła powództwo niezasadnie czy też zbyt pochopnie skoro była przekonana o słuszności swojego powództwa. Pracownik nie tylko bowiem może ale i powinien żądać wyjaśnienia jego żywotnych interesów także w postępowaniu sądowym choćby jego żądanie okazało się nieuzasadnione (por. postan. SN z dn. 27.04.1971 I Pz 17/71, OSNC 1971\12\22 wyrok SN z dn. 14.06.2005 r. V CK 719/04, Lex nr 152455).

W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.