UZASADNIENIE

Orzeczeniem z dnia 22 listopada 2017 roku (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w M. postanowił zaliczyć U. O. do lekkiego stopnia niepełnosprawności, a ponadto stwierdził, że orzeczony stopień niepełnosprawności ma charakter stały, początku niepełnosprawności nie da się ustalić, ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 10 stycznia 2018 roku, zaś przyczyną niepełnosprawności są schorzenia o symbolu 05-R i 07-S. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż U. O. aktualnie nie spełnia przesłanek pozwalających na zakwalifikowanie jej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

W wyniku odwołania U. O. Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) w S. w dniu 17 kwietnia 2018 r. wydał orzeczenie, którym uchylił zaskarżone orzeczenie co do przyczyn niepełnosprawności i orzekł, iż niepełnosprawność w stopniu lekkim jest spowodowana jedynie schorzeniami neurologicznymi 10-N i schorzenia te w całości wypełniają obraz zaburzenia funkcji organizmu i ograniczeń w wykonywaniu czynności życiowych.

Od wyżej wymienionej decyzji odwołała się U. O. wnosząc o zakwalifikowanie do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, wskazując, iż przyznany jej stopień lekki nie oddaje rzeczywistego stanu zdrowia.

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) w S. wniósł o oddalenie odwołania w całości wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

U. O., urodzona (...), jest emerytką.

Niesporne

Przed 20 laty przeszła operację resekcji subtotalnej obu płatów tarczycy. Od wielu lat leczy się farmakologicznie z powodu niedoczynności tarczycy oraz nadciśnienia tętniczego.

W badaniu H. E. stwierdzono pobudzenia dodatkowe nad i komorowe, którym nie towarzyszą objawy ogólne.

W 2017r. była dwukrotnie hospitalizowana w związku z zaburzeniami krążenia mózgowego, w tym w sierpniu 2017r. w związku z niedokrwiennym udarem mózgu nawrotowym i niedużego stopnia niedowładem połowicznym lewostronnym. W badaniu KT mózgowia świeżych ognisk nie wykazano, jednakże w okolicy jąder wzgórza po stronie prawej i w torebce wewnętrznej stwierdzono drobne jamki opustoszeniowe. Ocena psychologiczna wykazała zaburzoną sprawność funkcjonowania społecznego. W badaniu tętnic szyjnych: brak istotnych przewężeń, a przepływy w granicach normy. W badaniu MR mózgowia stwierdzono pojedyncze ogniska niedokrwienne, w badaniu angio MR brak objawów niedrożności i malformacji. Zastosowane leczenie przyniosło poprawę i została wypisana w stanie ogólnym dobrym.

W 2010r. przeszła operację zaćmy. Choruje na przewlekłą obutarcyjną chorobę płuc oraz od wielu lat występują u niej zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów.

Dowód: dokumentacja medyczna k. 1, 14-17,35-40 akt organu oraz k. 19-32, k. 63,71-74

Obecnie u U. O. nie występuje niewydolność serca, ani zaburzenia wentylacji płuc. Nadciśnienie tętnicze jest na ogół unormowane, nie spowodowało zmian narządowych. Zaburzenia rytmu serca praktycznie nie są leczone, nie powodują następstw klinicznych. Niedoczynność tarczycy jest wyrównana dzięki stosowanemu leczeniu substytucyjnemu.

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu kardiologii i chorób wewnętrznych G. K. (1) k. 75

W zakresie narządu ruchu występują zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów z okresowymi dolegliwościami bólowymi, bez umiarkowanego, czy znacznego deficytu oraz minimalne osłabienie siły mięśniowej lewych kończyn po przebytych incydentach niedokrwienia mózgowego o charakterze utrwalonym, które nie upośledzają funkcji chwytu i funkcji lokomocyjnej.

Kontakt z odwołującą się jest zachowany, brak istotnego zaburzenia funkcji intelektualnych, pamięć odpowiednia do wieku, napęd psychoruchowy jest w normie, brak cech afazji sensomotorycznej, próby R. i objaw szczytowy ujemny, brak zaników mięśniowych w kończynach górnych i dolnych, jedynie nieznaczne – o 1/5 według L. – osłabienie siły mięśniowej lewych kończyn. Chwyt obu rąk jest zachowany. Ruchomość kręgosłupa: w odcinku szyjnym 0 cm, a w lędźwiowo-krzyżowym 20 cm po weryfikacji. Chód prawidłowy, bez patologii neurologicznej. Ubiera się samodzielnie.

Dowód: opinie biegłych sądowych z zakresu ortopedii A. K. i z zakresu neurologii B. M. k. 33-37 i 68

Stan zdrowia odwołującej się, z uwagi na schorzenia narządu ruchu i internistyczne, skutkuje lekkim stopniem niepełnosprawności.

Dowód: opinia biegłego z zakresu kardiologii i chorób wewnętrznych G. K. (1) k. 75, opinie biegłych sądowych z zakresu ortopedii A. K. i z zakresu neurologii B. M. k. 33-37 i 68

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się nieuzasadnione. Analiza zebranego materiału dowodowego nie dała bowiem podstaw do uznania za błędną oceny stopnia niepełnosprawności odwołującej się dokonanej w zaskarżonym orzeczeniu.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r., poz. 511) rozróżnić można trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki. Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. (art. 4 ust. 1 ustawy). Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych (art. 4 ust. 2 ustawy). Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu powodującą w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub techniczne. (art. 4 ust. 3 ustawy).

Standardy w zakresie kwalifikowania do poszczególnych stopni niepełnosprawności, uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r., poz. 2027). I tak zgodnie z rozporządzeniem: niezdolność do pracy oznacza całkowitą niezdolność do pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu (§ 29 ust. 1 pkt 1), konieczność sprawowania opieki - całkowitą zależność od otoczenia polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem (§ 29 ust. 1 pkt 2), konieczność udzielania pomocy, w tym pomocy w pełnieniu ról społecznych – zależność od otoczenia wymagającą wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych (§ 29 ust. 1pkt 3), czasowa pomoc w pełnieniu ról społecznych – konieczność udzielania pomocy, o której mowa w § 29 ust.1 pkt 3 w okresach wynikających ze stanu zdrowia (§ 30 ust. 1 pkt 1), a częściowa pomoc w pełnieniu ról społecznych – wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o której mowa w § 29 ust. 1pkt 3 (§ 30 ust. 1pkt 2), istotne obniżenie do wykonywania pracy - naruszoną sprawność organizmu powodującą ograniczenia w wykonywaniu pracy zarobkowej znacznie obniżające wydajność pracy na danym stanowisku w porównaniu do wydajności, jaką wykazują osoby o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną (§ 31 ust. 1 pkt 1), ograniczenia w pełnieniu ról społecznych - trudności doświadczane przez osobę zainteresowaną w relacjach z otoczeniem i środowiskiem według przyjętych norm społecznych, jako skutek naruszonej sprawności organizmu (§ 31 ust. 1 pkt 2), zaś możliwość kompensacji ograniczeń - wyrównywanie dysfunkcji organizmu spowodowanej utratą lub chorobą narządu odpowiednio przez przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne (§ 31 ust. 2 rozporządzenia).

W rozpoznawanej sprawie niespornym było, iż wnosząca odwołanie jest osobą niepełnosprawną. Spornym natomiast pozostawał stopień jej niepełnosprawności. U. O. kwestionowała bowiem zaliczenie jej przez Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) w S. do lekkiego stopnia niepełnosprawności wskazując, iż jej stan zdrowia skutkuje stopniem umiarkowanym.

Jak już wskazano na wstępie, analiza zebranego materiału dowodowego nie dała podstaw do podzielenia tego stanowiska.

Z opinii biegłych sądowych z zakresu ortopedii A. K., neurologii B. M. oraz kardiologii i chorób wewnętrznych G. K. (1) , wynika bowiem, iż schorzenia odwołującej się nie powodują wyższego niż lekki stopnia niepełnosprawności. Opinie biegłych, wydane po badaniu przedmiotowym U. O. oraz analizie dostępnej dokumentacji medycznej dotyczącej stanu jej zdrowia (której rzetelność i wiarygodność nie były podważane przez strony i nie budziły wątpliwości sądu) są jasne, pełne i spójne, a ich wnioski w sposób logiczny i przekonujący umotywowane. Biegli szczegółowo opisali stan zdrowia odwołującej się istniejący w dacie badań (stan ogólny, ruchomość kręgosłupa i kończyn, stan internistyczny), postawili rozpoznania korespondujące z odnotowanymi w dokumentacji medycznej badanej oraz wyjaśnili, dlaczego nie znajdują podstaw do uznania u niej niepełnosprawności umiarkowanego stopnia (wskazali tu na brak istotnych deficytów ruchowych, brak zaburzeń poznawczych, porażeń, lekkie upośledzenie funkcji układu nerwowego, niewielki deficyt wydolności kończyn przy jednoczesnej zachowanej funkcji chwytnej rąk i braku zaburzeń chodu; brak istotnego upośledzenia funkcji ustroju w zakresie schorzeń internistycznych ). Opisane przez biegłych upośledzenie funkcji organizmu U. O. czyni przekonującym wniosek o niewystępowaniu w jej przypadku konieczności czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych. Wszystko powyższe, przy uwzględnieniu nadto, iż biegli to wysokiej klasy fachowcy o wieloletnim doświadczeniu zawodowym, także klinicznym, wieloletnim doświadczeniu orzeczniczym i specjalności odpowiedniej do schorzeń odwołującej się znajdujących potwierdzenie w złożonej dokumentacji medycznej, nakazywało uznać ich opinie za rzetelne i wiarygodne, a w konsekwencji podzielić zawarte w nich wnioski nie znajdując żadnych podstaw do ich kwestionowania.

Do odmówienia wiary wnioskom opinii nie mogą prowadzić zarzuty zgłoszone przez stronę odwołującą się wobec opinii biegłych z zakresu neurologii i ortopedii. Dotyczyły one nieuwzględnienia dokumentacji medycznej (karty pobytu w szpitalu z 2011r. i badania TK kręgosłupa z 2018r. ) i postawienia tym samym nieprawidłowych wniosków. Należy podkreślić, iż biegli zapoznali się z przedłożoną im dokumentacją, przy czym zawsze weryfikują jej zapisy poprzez przeprowadzenie badania, które jest najbardziej miarodajną podstawą dla postawionych wniosków. Biegli rozpoznali u odwołującej się zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów ( a więc jest to zgodne z zapisami badania TK kręgosłupa szyjnego) przy czym – w samym badaniu – nie stwierdzili, aby zmiany te wpływały na funkcjonowanie odwołującej się, albowiem brak jest istotnych ograniczeń w ruchomości. Należy pamiętać, że w ocenie prawidłowości zakwalifikowania do danego stopnia niepełnosprawności istotny jest nie tyle fakt występowania danego schorzenia, lecz skutki, jakie schorzenie to wywołuje dla całokształtu funkcjonowania danej osoby. W odniesieniu do U. O. funkcjonowanie to (nawet przy występowaniu zmian zwyrodnieniowych) nie jest zakłócone w takim stopniu, aby można było mówić o konieczności przyznania stopnia wyższego niż lekki.

Analogicznie ocenić należało zarzuty skierowane wobec opinii internistycznej, a dotyczące podania w opinii nieprawidłowej masy ciała (52 kg w miejsce 40 kg). Przyjmując, że zapis taki mógł stanowić omyłkę biegłego, to nie wpływa ona na postawione wnioski opinii. U odwołującej się nie występują bowiem schorzenia związane z niedoborem masy ciała. Badania wszystkich biegłych nie wykazały, aby niedobór miał wpływ na sprawność odwołującej się. Sam biegły internista G. K. wskazał, iż schorzenia o podłożu kardiologiczno-internistycznym powodują lekki stopień niepełnosprawności i w tym zakresie zaskarżone orzeczenie podlegało zmianie, albowiem nie uwzględniono w nim tej przyczyny niepełnosprawności. Stąd, na podstawie art. 477(14) § 2 k.p.c. orzeczono jak w punkcie pierwszym wyroku, uznając że organ nieprawidłowo nie wziął pod uwagę schorzeń oznaczonych symbolem 07 –S.

W pozostałym zakresie, w oparciu o art. 477(14) § 1 k.p.c. oddalono odwołanie jako nieuzasadnione.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)

12.03.2019