Sygn. akt III RC 159/18
Powód P. G. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego wobec byłej żony D. G. z dniem 5 stycznia 2017 r. W uzasadnieniu pozwu podał, że alimenty na rzecz pozwanej zostały zasądzone w wysokości 500 zł. miesięcznie w wyroku rozwodowym, który został ogłoszony 5 stycznia 2017 r. Powód żąda uchylenia alimentów z tą datą, albowiem w czasie gdy toczyła się sprawa rozwodowa pozwana miała na koncie pond 200 tyś zł., o czym pozwany dowiedział się dopiero po zakończeniu sprawy. Wskazał, że sam utrzymuje się z prac dorywczych, czeka na zakończenie sprawy o podział majątku, którego wartość ocenił na 2,5 mln zł. Jego zdaniem pozwana nie pozostaje w niedostatku.
Pozwana D. G. wniosła o oddalenie powództwa, ponadto złożyła pozew wzajemny wnosząc o podwyższenie alimentów do kwoty po 800 zł. miesięcznie. Wskazała, że od grudnia 2017 posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w 2018 r. pracowała i zarabiała 3,5 tyś zł miesięcznie, jednak po 2 i pół miesiąca poszła na zwolnienie lekarskie, na leki wydawała ok. 500 zł. Pozwana chciała rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej w e wspólnym domu stron, jednak powód jej to uniemożliwił. Powód nie płaci jej zasądzonych alimentów, jesienią ub. roku kwota zaległości z tego tytułu wynosiła ponad 30 tyś zł.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Rozwód między powodem – pozwanym wzajemnym P. G. i pozwaną – powódką wzajemną D. G. został orzeczony przez Sąd Okręgowy w Olsztynie 5 stycznia 2017 r. z winy obu stron, w wyroku rozwodowym zostały zasądzone na rzecz pozwanej alimenty w wysokości po 500 zł. miesięcznie. Wyrok uprawomocnił się 16 października 2017 r.
Wówczas powód mieszkał na budowach, na których pracował, zajmował się hydrauliką budowlaną, zarabiał ok. 2 tyś zł. miesięcznie, pomagał finansowo studiującej córce. Pozwana mieszkała w domu należącym do stron, ponosiła koszty związane z utrzymaniem tej nieruchomości, naprawami. Jedna kondygnacja domu od 2014 r. była wynajmowana za kwotę 2500 zł. miesięcznie, w czasie orzekania rozwodu umowa była wypowiedziana. Pozwana utrzymywała się w tym czasie z prac dorywczych w zakresie handlu jajkami, środkami chemicznymi, rzeczami drewnianymi, renowacji mebli, sezonowo zbierała runo leśne, łącznie miesięcznie zarabiała ok. 1900 zł. Również pomagała finansowo studiującej córce, a także pełnoletniemu, niepracującemu synowi. Pozwana chorowała na zaburzenia depresyjne, nerwicowe, problemy z pamięcią, tarczycą, boreliozę /dowód: dokumenty znajdujące się w aktach Sądu okręgowego w Olsztynie VI RC 24/15/.
Obecnie powód – pozwany wzajemny P. G. mieszka w mieszkaniu użyczonym mu przez osobę przebywającą za granicą, ponosi tylko koszty związane z utrzymaniem tego mieszkania w wysokości 550 zł. miesięcznie.
Powód dotychczas utrzymywał się z prac dorywczych o charakterze budowlanym, miesiąc temu otworzył własną działalność gospodarczą, firma będzie zajmowała się wykańczaniem mieszkań, elewacjami, kładzeniem glazury i terakoty. Na razie działalność będzie prowadził jednoosobowo. Przewiduje zarobki w pierwszych miesiącach działalności 1500 – 2000 zł. miesięcznie.
Innych źródeł dochodów powód obecnie nie ma. Nie posiada samochodu, do dojazdów korzysta z transportu osób na rzecz których pracuje lub innych firm współpracujących z inwestorem. Czasem korzysta z samochodu marki C.. Córka powoda jest już samodzielna, nie pomaga jej finansowo /wyjaśnienia powoda k. 106 v – 107, zaświadczenia lekarskie k. 11 – 13, dowody opłat za media k. 14 - 17/.
Pozwana – powódka wzajemna D. G. w lutym 2018 r. została zatrudniona w firmie (...), w której uzyskiwała dochód 3,5 tyś zł., pracował tam przez 2 i pół miesiąca, następnie poszła na zwolnienie, na którym była do listopada 2018 r., po tym okresie umowa wygasła. Pod koniec stycznia br. podjęła pracę za granicą przy segregacji śmieci, tygodniowo zarabiała, w przeliczeniu na złotówki ok. 1200 zł. Obecnie wróciła do Polski, zrezygnowała z pracy w S. z uwagi na stan zdrowia.
Pozwana nadal także uzyskuje dochody z handlu jajkami, proszkami, wyrobami z drewna i miodem oraz używaną odzieżą. Uzyskuje również dochody z handlu tytoniem bez akcyzy. Pozwana korzysta z dopłat unijnych w związku z posiadanymi gruntami rolnymi w wysokości ok. 700 – 2000 zł. rocznie
W ubiegłym roku pozwana uzyskała orzeczenie Sądu w przedmiocie zgody na wynajem wyższej kondygnacji we wspólnym domu stron, postanowienie nie jest prawomocne, albowiem odwołała się od innych decyzji Sądu zawartych w tym orzeczeniu. Pod koniec stycznia 2019 r. uzyskała zgodę Sądu na wynajem niższej kondygnacji, postanowienie jest prawomocne. Pozwana ma osoby chętne na wynajem tej kondygnacji.
Pozwana nadal leczy się na schorzenia, które miała w czasie gdy toczyła się sprawa o rozwód. W najbliższym czasie będzie uczestniczyła w rehabilitacji na kręgosłup, ma także skierowanie do sanatorium w związku z tym schorzeniem, jednak czas oczekiwania to co najmniej kilkanaście miesięcy.
Z orzeczenia o niepełnosprawności pozwanej wydanego na okres do 31 grudnia 2019 r. wynika, iż pozwana została zaliczona do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, może podejmować pracę na stanowisku przystosowanym.
Pozwana nadal mieszka we wspólnym domu stron. Mieszka z synem, który nie pracuje, korzysta z pomocy ośrodka pomocy społecznej. Ponosi wszystkie koszty związane z utrzymaniem tego domu. Posiada samochód marki S. (...) z 2005 r., syn stron ma samochód marki R. /wyjaśnienia pozwanej k. 107v – 108, informacja z (...) k. 33, orzeczenie k. 38, umowa o pracę k. 39, 40, zwolnienia lekarskie k. 42-44, faktury za leki i opłaty za media k. 46 – 65, decyzje k. 66 – 75, informacja o stanie egzekucji k. 78 – 79, zdjęcia k. 90 - 105/.
Między stronami toczy się sprawa o podział majątku. Na majątek stron, który powód szacuje na kwotę 2,5 mln zł., oprócz domu położonego w centrum S., składają się dwie niezabudowane nieruchomości: w B. o powierzchni ok. 0,4 ha i w N. o powierzchni 1,8 ha /odpis wniosku w sprawie o podział majątku k. 76 - 77/.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo o uchylenie obowiązku alimentacyjnego jest uzasadnione, natomiast Sąd nie uwzględnił żądania uchylenia alimentów z datą ogłoszenia wyroku w sprawie o rozwód.
Rozwód został orzeczony z winy obu stron, tym samym alimenty na rzecz pozwanej są uzasadnione w sytuacji stwierdzenia stanu niedostatku.
Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych rzez strony, które zostały sporządzone w przepisanej formie i przez kompetentne organy, tym samym korzystają z domniemania prawdziwości oraz na dowodzie z wyjaśnień stron i zeznań świadka M. P., które w zasadniczych kwestiach były bezsporne i wiarygodne, w sferze sporu pozostaje ocena czy pozwana znajduje się w stanie niedostatku i jakie zmiany w sytuacji stron nastąpiły od czasu sprawy o rozwód.
Zdaniem Sądu aktualnie nastąpiła zmiana w sytuacji strony pozwanej, z której wynika, iż nie pozostaje ona w stanie niedostatku. Pozwana w czasie, gdy toczydła się sprawa o rozwód utrzymywała się z różnego rodzaju prac dorywczych, nie miała innego źródła dochodu, jednocześnie jej wydatki związane utrzymywaniem wspólnej nieruchomości stron, jak również w związku z leczeniem były znaczne.
Aktualnie pozwana także utrzymuje się tylko z dochodów z prac dorywczych, aczkolwiek okresowo otrzymywała także niemałe kwoty z prac podejmowanych na umowę o pracę lub zlecenie. Dodatkowo obecnie powstała – na skutek orzeczenia sądu – możliwość wynajmowania jednej kondygnacji budynku, z wynajmu w poprzednich latach strony łącznie uzyskiwały 2500 zł /kwota była dzielona pomiędzy małżonków/. W toku jest także sprawa o wynajem drugiej kondygnacji. Budynek jest położony w samym centrum miasta, jest atrakcyjny z punktu widzenia wynajmu na cele gospodarcze. Pozwana jest w stanie uzyskiwać z tego wynajmu co najmniej porównywalne kwoty, jakie uzyskiwała kilka lat temu, wkrótce wynajmując obie kondygnacje.
Pozwana pomimo swoich licznych schorzeń jest osoba zaradną życiowo, podejmuje prace o różnym charakterze, będzie czerpała także dochody z majątku. Tymi dochodami zaspokaja swoje potrzeby i choć wydatki, które ponosi na utrzymanie nieruchomości, a także związane z własnym utrzymaniem i leczeniem, są wysokie, jest w stanie z nich te potrzeby pokrywać. Dlatego nie można stwierdzić aby pozwana obecnie pozostawała w stanie niedostatku. Z orzeczenia o niepełnosprawności również nie wynika, aby nie mogła pracować, choć niewątpliwie jej możliwości w podejmowaniu pracy są ograniczone.
Na marginesie należy tylko zauważyć, że alimenty mają służyć zaspokajaniu bieżących potrzeb strony do niej uprawnionej. W niniejszej sprawie powód nigdy żadnej kwoty tytułem alimentów nie zapłacił, co wprawdzie nie może być wyznacznikiem uchylenia tego obowiązku, albowiem na decyzji Sądu zaważyły argumenty opisane powyżej, nie mniej rozliczenia z nagromadzonych niezapłaconych alimentów nie mogą służyć pozwanej do, być może, rozliczeń przy podziale majątku.
Sąd uchylił obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanej z datą 1 marca 2019 r., albowiem dopiero w lutym br. na skutek uprawomocnienia orzeczenia w przedmiocie możliwości wynajmu jednej z kondygnacji budynku, powstała możliwość uzyskiwania przez pozwaną z tego tytułu dochodów.
Żądanie uchylenia alimentów z datą ogłoszenia wyroku rozwodowego nie mogłoby zostać uwzględnione z uwagi na wkroczenie w sferę orzekania przez Sąd rozwodowy. Argumenty podnoszone przez stronę powodową /związane z wykryciem na koncie pozwanej w okresie 2013 i 2014 r. kwoty ponad 200 tyś zł./ mogłyby być podstawą do wznowienia postępowania w sprawie o rozwód w części dotyczącej ustalenia obowiązku alimentacyjnego, jeśli pozwany dowiedział się o nowych faktach i dowodach po zakończeniu postępowania rozwodowego.
Analizując sytuację powoda należy stwierdzić, że jest ona porównywalna z sytuacją w jakiej powód był w czasie, gdy toczyła się sprawa o rozwód, wprawdzie obecnie rozpoczął własną działalność gospodarczą, jednak w początkowej jej fazie jego dochody będą porównywalne do dochodów jakie osiągał pracując dorywczo.
Konsekwencją uchylenia obowiązku alimentacyjnego jest oddalenie powództwa o podwyższenie alimentów.
Z tych względów na podstawie art. 60§1 Krio w zw. z art. 61 Krio i art. 138 Krio Sąd orzekł jak w punktach I - III orzeczenia. Z uwagi na tylko częściowe uwzględnienie powództwa na podstawie art. 100 Kpc koszty procesu zostały wzajemnie zniesione.
Sygn. akt III RC 159/18
z/
1. (...)
2. (...) D. G.,
3. (...)
S., 22.03.2019.