UZASADNIENIE

(...) Rachunkowości Sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniu 21 lutego 2017r. złożyła odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 16 stycznia 2017r., znak: (...), znak: (...) znak: (...) znak:(...)w przedmiocie określenia wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne M. B., P. G., P. K. oraz P. Ś.. Zaskarżonym decyzjom pełnomocnik odwołującej się spółki zarzucił naruszenie:

1. art. 77 § 1 k.p.a. poprzez nieuwzględnienie przy wydawaniu decyzji korekt złożonych przez spółkę w toku postępowania oraz związanych z nimi wpłat, co doprowadziło do wydania wadliwego rozstrzygnięcia;

2. art. 77 § 1 k.p.a. oraz art. 80 k.p.a. poprzez przyjęcie przez organ rentowy, że w okresie objętym zaskarżonymi decyzjami:

a) osoby ubezpieczone będące pracownikami spółki oraz w tym czasie zleceniobiorcami firmy (...) wykonywały jako zleceniobiorcy
KK (...) pracę na rzecz spółki w sytuacji, gdy nie ma to oparcia w zebranym materiale dowodowym i nie jest zgodne ze stanem faktycznym;

b) jedynym kontrahentem firmy (...) jest odwołująca się spółka, w sytuacji,
gdy zaprzecza temu zebrany materiał dowodowy i nie jest to zgodne ze stanem faktycznym

co doprowadziło do stwierdzenia, że odwołująca się spółka jest zobowiązana
do opłacenie składek na ubezpieczenia wskazane w decyzji, w wysokości wynikającej
z ustaleń kontroli, a nie ze złożonych korekt.

W oparciu o powyższe pełnomocnik odwołującej się wniósł o uchylenie decyzji
w całości oraz o zasądzenie od organu rentowego na rzecz (...) Rachunkowości Sp. z o.o. kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu odwołań pełnomocnik odwołującej się spółki wskazał, że u podstaw zaskarżonej decyzji legły błędne wnioski, które nie mają żadnego oparcia w materiale dowodowym. W toku postępowania wyjaśniającego spółka zobowiązała swoich pracowników do udzielenia informacji dotyczących ewentualnego wykonywania pracy na rzecz spółki w ramach umów cywilnoprawnych zawartych z podmiotami trzecimi. Z poczynionych ustaleń wynikało, że niektórzy pracownicy spółki wykonywali na jej rzecz pracę w ramach stosunków cywilnoprawnych. Spółka zwróciła się również do KK (...) K. K. z prośbą o udzielenie podobnych informacji. Na tej podstawie dokonała korekt w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS za okres od stycznia 2013r. do lutego 2016r. i dokonała stosownych opłat. Pełnomocnik wyjaśnił również,
że KK (...) K. K. wykonywała na rzecz spółki usługi, zaś niektórzy spośród pracowników spółki byli jednocześnie zleceniobiorcami K. K., nie ma jednak żadnego dowodu potwierdzającego, że osoby ubezpieczone wykonywały pracę w ramach stosunku cywilnoprawnego na rzecz spółki (odwołania z dnia 17 lutego 2017r., k. 2-5 akt sprawy o sygn. VIIU 446/17, k. 2-5 akt sprawy o sygn. VIIU 448/17, k. 2-6 akt sprawy o sygn. VIIU 451/17 i k. 2-5 akt sprawy o sygn. VIIU 454/17).

W odpowiedzi na odwołania z dnia 31 marca 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. wniósł o ich oddalenie oraz o zasądzenie od odwołującej się spółki na rzecz organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając swe stanowisko organ rentowy wyjaśnił, że ubezpieczeni w okresie objętym zaskarżonymi decyzjami ZUS byli pracownikami odwołującej się spółki oraz jednocześnie zawierali umowy cywilnoprawne z podmiotem trzecim, tj. K. K., prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...). Podobne umowy zlecenia zawierali z tym samym przedsiębiorcą także inni pracownicy spółki. Pomiędzy spółką a K. K. nie doszło do zawarcia pisemnej umowy na wykonanie usług. Zgodnie z zeznaniami prezesa (...) Rachunkowości Sp. z o.o., firma (...) świadczy usługi głównie w zakresie wprowadzania dokumentów do systemów księgowych i zakres prac wykonywanych w ramach umów zlecenia był ustalany każdorazowo w miesiącu. Zleceniobiorcy, będący jednocześnie pracownikami spółki, wykonywali w ramach realizacji umów czynności w zakresie wprowadzania danych do systemu komputerowego, inwentaryzacji, kontroli stanów magazynowych, magazynowania dokumentów, a prace te były wykonywane po godzinach pracy w spółce. Zdaniem organu rentowego wyłącznym beneficjentem tych prac był pierwotny pracodawca, tj. (...) Rachunkowości Sp. z o.o., co znajduje potwierdzenie w wyjaśnieniach pracowników uzyskanych w toku kontroli przeprowadzonej u ww. płatnika składek.

W opisanych okolicznościach organ rentowy stwierdził, że osoby ubezpieczone, wskazane w decyzjach, powinny podlegać normie prawnej art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a więc ich wynagrodzenie osiągnięte z umowy cywilnoprawnej powinno zostać doliczone do podstawy wymiaru składek z tytułu zatrudnienia w odwołującej się spółce, stosownie do dyspozycji art. 18 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (odpowiedzi na odwołania, k. 11-13 akt sprawy o sygn. VIIU 446/17, k. 11-13 akt sprawy o sygn. VIIU 448/17, k. 12-14 akt sprawy o sygn. VIIU 451/17 i k. 11-13 akt sprawy o sygn. VIIU 454/17).

Zarządzeniami z dnia 15 kwietnia 2017r. oraz z dnia 18 maja 2017r. - na podstawie art. 219 k.p.c. - sprawy z odwołania (...) Rachunkowości Sp. z o.o. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. odnoszące się do M. B. ( (...) 446/17), P. G. ( (...) 448/17), P. K. ( (...) 451/17) oraz P. Ś. ( (...) 454/17) zostały połączone celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia (zarządzenie z dnia 25 kwietnia 2017r., k. 18 akt sprawy o sygn. VIIU 451/17, zarządzenia z dnia 18 maja 2017r., k. 20 akt sprawy o sygn. VIIU 448/17 i k. 20 akt sprawy o sygn. VIIU 454/17).

Pismami z dnia 19 października 2017r. pełnomocnik odwołującej się spółki dokonał zmiany stanowiska wyrażonego w odwołaniach w ten sposób, że wniósł o zmianę zaskarżonych decyzji z dnia 16 stycznia 2017r. poprzez stwierdzenie, że podstawa wymiaru składek ubezpieczonych jako osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia
w KK (...) K. K. i jednocześnie zatrudnionych na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Rachunkowości Sp. z o.o. w W. wynosi:

⚫: w przypadku M. B. – w okresie od listopada 2013r. do lutego
2016r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe – 2.774,96 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 2.394 ,51 zł;
⚫: w przypadku P. K.:

- w okresie od kwietnia do sierpnia 2015r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe – 2.287,47 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 1.973,86 zł;

- w okresie od września do listopada 2015r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe – 2.885,91 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 2.490,26 zł;

- w grudniu 2015r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe –3.004,45 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 2.592,54 zł;

⚫: w przypadku P. G. – w okresie od października 2013r.
do lutego 2016r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe – 2.060,00 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 1.777,57 zł;
⚫: w przypadku P. Ś.:

- w styczniu 2014r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe – 3.056,00 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 2.637,02 zł;

- w okresie od lutego 2014r. do stycznia 2015r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe – 3.486,00 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 3.008,07 zł;

- w lutym 2015r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe – 3.494,00 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 3.014,98 zł;

- w okresie od marca do listopada 2015r. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe – 3.924,00 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 3.386,02 zł

(pisma odwołującej się spółki z 19 października 2017r., k. 182-190 a.s.).

Na rozprawie w dniu 20 listopada 2017r. M. B., P. G., P. K., P. Ś. oraz K. K. oświadczyli, że przyłączają się do stanowiska odwołującej się spółki (protokół rozprawy z 20 listopada 2017r., k. 205 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Rachunkowości spółka z o.o. z siedzibą w W. powstała w 2002 roku.
W ramach działalności spółka świadczy usługi z zakresu księgowości, przede wszystkim prowadzenie ksiąg rachunkowych, obejmujące księgowanie dokumentów, sporządzanie deklaracji podatkowych, sprawozdań finansowych i raportów okresowych. Realizowane są również usługi kadrowo-płacowe. Spółka nie wykonuje natomiast usług obejmujących czynności związane z wprowadzaniem, segregacją i archiwizacją danych księgowych. W skład zarządu spółki wchodzą G. K. oraz P. B., który jest wiceprezesem zarządu spółki i jednocześnie większościowym udziałowcem (90 udziałów o wartości 45.000 zł) (odpis z KRS, k. 130-136 a.s., zeznania P. B., k. 213-216 a.s.).

Jednym z kontrahentów (...) Rachunkowości sp. z o.o. jest K. K., która od października 2007r. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) i zajmuje się między innymi archiwizowaniem danych, prowadzeniem inwentaryzacji magazynów oraz wprowadzaniem do systemu różnych dokumentów. Początki tej działalności były związane ze współpracą z P. B. i polegały na realizowaniu usług dla (...) Rachunkowości sp. z o.o. w zakresie wprowadzania do systemu komputerowego dokumentów księgowych takich jak faktury i wyciągi bankowe. Współpraca między KK (...) i (...) nie została sformalizowana. Nie została sporządzona pisemna umowa. Ustalenia dotyczące współpracy były dokonywane ustnie między K. K. i P. B.. P. B. w imieniu (...) Rachunkowości sp. z o.o. zlecał K. K. wykonanie różnych prac i pod koniec miesiąca zainteresowana wystawiała spółce faktury. Kwoty, na które one opiewały, były różne, zależne od ilości zrealizowanych prac (zeznania K. K., k. 210-212 a.s., zeznania P. B., k. 213 a.s., odpis z (...), k. 23 akt kontroli ZUS).

Na początku działalności zainteresowana zajmowała się wprowadzaniem danych osobiście. Z upływem czasu zwiększyła się ilość pracy zlecanej jej przez (...), w efekcie czego w 2008 roku nastąpiło zatrudnienie trzech pracowników na podstawie umów o pracę, którzy wciąż pracują w KK (...). Poza tym z biegiem czasu K. K. nawiązywała nowe kontakty, częściowo za pośrednictwem P. B., który polecał KK (...) swoim kontrahentom, którzy poszukiwali podmiotów świadczących usługi z zakresu wprowadzania danych księgowych. W wyniku tego zainteresowana zaczęła zdobywać kolejnych klientów i jej firma zaczęła się rozwijać. W ofercie firmy pojawiły się nowe usługi z zakresu m.in. inwentaryzacji, archiwizacji danych oraz mapowania kont (zeznania K. K., k. 210-212 a.s., zeznania P. B., k. 213 a.s.).

(...) Rachunkowości sp. z o.o. były takie podmioty jak m.in.: (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o. oraz (...) sp. z o.o. (obecnie (...) S.A.). W 2016 roku (...) sp. z o.o. uległa przekształceniu w spółkę (...) S.A., a następnie została przejęta przez firmę (...) sp. z o.o. sp. k. Dla S. Shop. sp. z o.o. (później (...) S.A.) oraz (...) sp. z o.o. odwołująca się spółka świadczyła usługi w zakresie prowadzenia ksiąg handlowych, odpowiednio na podstawie umów z dnia 1 lutego 2005r. oraz z dnia 11 lutego 2003r. (...) sp. z o.o. (...) Rachunkowości sp. z o.o. realizowała usługi z zakresu rachunkowości na podstawie umowy z dnia 1 marca 2011r. (umowy o prowadzenie ksiąg handlowych z aneksami, k. 285-290 a.s. i 314-315v a.s., umowa o świadczenie usług z aneksami, k. 343-349 a.s., faktury, k. 291-313v a.s., k. 319-342v a.s., k. 350-373v a.s., zeznania K. K., k. 431-432 a.s.). Niektóre z wymienionych podmiotów, tj. (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o. sp. k. oraz V. sp. o.o., były również obsługiwane przez KK (...) K. K., dla których zainteresowana świadczyła usługi z zakresu weryfikacji stanów magazynowych (m.in. w salonach sprzedaży marki S. (...)) oraz archiwizacji dokumentów. Współpraca K. K. z ww. podmiotami odbywała się na podstawie ustnych porozumień i za wykonane usługi firma zainteresowanej wystawiała tym podmiotom faktury. Oprócz wymienionych wyżej podmiotów KK (...) K. K. obsługiwała również kilkunastu innych klientów (pismo (...) sp. z o.o. sp. k. - k. 407 a.s., pismo (...) S.A., k. 396 a.s., faktury, k. 397-405 a.s., k. 408-409 a.s., zeznania K. K., k. 431-432 a.s. kserokopie faktur VAT oraz książki przychodów i rozchodów, załączniki do akt sprawy).

W związku z rozwojem firmy (...) zaczęła poszukiwać dodatkowych pracowników. Już w 2013 roku zaczęła zwracać się do osób zatrudnionych w (...) Rachunkowości sp. z o.o. z propozycją współpracy na podstawie umów zlecenia. Taką propozycję współpracy otrzymali m.in. P. G., M. B., P. Ś. (wówczas pod nazwiskiem panieńskim – S.) oraz P. K. (zeznania K. K., k. 210-212 a.s.).

P. G. był zatrudniony w (...) Rachunkowości sp. z o.o. od 1 września 2010r. na stanowisku księgowego, w pełnym wymiarze czasu pracy. Początkowo pracował na podstawie umowy o pracę na okres próbny, a następnie od 1 grudnia 2010r. został zatrudniony na czas nieokreślony. Od 1 czerwca 2013r. jego wymiar pracy uległ zmniejszeniu do ¾ etatu (umowy o pracę i aneksy do umów, k. 104-108 a.s.). M. B. została zatrudniona w (...) Rachunkowości sp. z o.o. od 1 stycznia 2013r.
na stanowisku księgowej, w pełnym wymiarze czasu pracy. Początkowo pracowała na podstawie umowy o pracę zawartej na czas zastępstwa, a następnie od 1 czerwca 2013r. na czas nieokreślony (umowy o pracę i aneksy do umów o pracę, k. 61-64 a.s.). P. Ś. została zatrudniona w odwołującej się spółce od 1 czerwca 2011r. na stanowisku sekretarki, w pełnym wymiarze czasu pracy. Aneksem do umowy o pracę z dnia 1 października 2012r. zmieniono jej stanowisko pracy na księgową (umowy o pracę i aneksy do umów, k. 125-124 a.s.). P. K. został zatrudniony w (...) Rachunkowości sp. z o.o. od 23 kwietnia 2015r. na stanowisku księgowego, w pełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony (umowa o pracę z 23 kwietnia 2015r., aneksy do umowy o pracę, k. 94-96 a.s.).

W ramach stosunku pracy z (...) Rachunkowości sp. z o.o. wymienione osoby, zatrudnione na stanowiskach księgowych, wykonywały prace samodzielnego księgowego, w tym m.in. wprowadzanie dokumentów do systemu księgowego, sporządzanie deklaracji podatkowych, sprawozdań finansowych i raportów okresowych. Ponadto realizowały obsługę kadrowo - płacową klientów odwołującej się spółki (zeznania P. B., k. 213-215 a.s.).

P. G. pracował na zlecenie na rzecz KK (...) K. K. w okresie pomiędzy październikiem 2013 roku a styczniem 2016 roku. W ramach zawieranych umów zlecenia zajmował się przeprowadzaniem inwentaryzacji dwóch sklepów tytoniowych marki S. (...) znajdujących się w Galerii (...) w G. oraz w Galerii (...) w S.. Inwentaryzacja odbywała się raz w miesiącu, w weekendy, a na przeprowadzenie każdej z nich P. G. poświęcał jeden dzień. Przeprowadzając zlecone mu czynności stawiał się w wyznaczonym sklepie, sprawdzał ilość najdroższych pozycji (towarów) i sporządzał protokół, który następnie przesyłał K. K. drogą elektroniczną (zeznania P. G., k. 206 a.s., zeznania K. K., k. 210-212 a.s., umowy zlecenia i rachunki do umów zlecenia, k. 265-321 akt kontroli ZUS).

M. B. realizowała umowy zlecenia rzecz KK (...) K. K. w okresie od listopada 2013 roku do stycznia 2016 roku. Jeszcze przed zawarciem pierwszej takiej umowy pytała P. B., czy praca na rzecz KK (...) nie będzie kolidowała z jej zatrudnieniem w (...) Rachunkowości sp. z o.o. Wobec braku sprzeciwu, nawiązała współpracę z K. K. i w jej ramach - podobnie jak P. G. – zajmowała się weryfikowaniem pozycji magazynowych i asortymentu w sklepach marki S. (...), położonych w trzech galeriach handlowych: Galeria (...) w W., Galeria (...) w R. oraz Galeria (...) w Ł.. Praca odbywała się w weekendy. M. B. stawiała się w sklepie, gdzie sprzedawca udostępniał jej gabloty z towarem. Następnie wykonywała liczenie wybranego towaru i sporządzała z tej czynności proste tabele zawierające nazwę asortymentu oraz ilość sztuk, które następnie przekazywała K. K. (zeznania M. B., k. 207-208 a.s., zeznania K. K., k. 210-212 a.s., umowy zlecenia i rachunki do umów zlecenia, k. 171-223 akt kontroli ZUS).

P. Ś. współpracowała z K. K. w okresie od stycznia 2014 roku do października 2015 roku. W czasie tej współpracy zajmowała się obsługą korespondencji, tj. odbieraniem pism, przesyłek pocztowych i kurierskich, ich adresowaniem i wysyłką, a także prowadzeniem książki korespondencyjnej. Korespondencja była adresowana m.in. do kontrahentów KK (...), do Urzędu Skarbowego i do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. P. Ś. wykonywała powyższe czynności w mieszkaniu K. K., gdzie mieści się siedziba jej firmy i znajduje się wydzielone miejsce biurowe. Praca odbywała się w poniedziałki, po godzinach pracy
P. Ś. w (...) Rachunkowości sp. z o.o. W te dni K. K. segregowała korespondencję, którą następnie P. Ś. od niej odbierała, adresowała na miejscu i zawoziła na pocztę (zeznania P. Ś., k. 208-209 a.s., zeznania K. K., k. 210-212 a.s., umowy zlecenia i rachunki do umów zlecenia, k. 471-505 akt kontroli ZUS).

P. K., pracując na zlecenie dla KK (...) K. K., w okresie od kwietnia do grudnia 2015 roku zajmował się archiwizowaniem dokumentów. Praca ta polegała na sprawdzeniu dokumentów znajdujących się
w segregatorach, podpisaniu segregatorów, a następnie spakowaniu ich do pudeł, które były opisywane. Dodatkowo P. K. sporządzał listę pudeł, segregatorów oraz ich zawartości. Wymienione czynności archiwizacyjne wykonywał na rzecz klientów KK (...) takich jak firmy (...), w ich magazynach położonych w W., odpowiednio przy ul. (...) oraz ul. (...). Ponadto zajmował się archiwizacją dokumentów na rzecz (...) Rachunkowości sp. z o.o. Najczęściej realizował te prace w soboty, jeden lub dwa dni w miesiącu, a w przypadku usług wykonywanych dla (...), następowało to po godzinach pracy w odwołującej się spółce (zeznania P. K., k. 209-210 a.s., zeznania K. K., k. 210-212 a.s., zeznania P. B., k. 213-215 a.s., umowy zlecenia i rachunki do umów zlecenia, k. 471-505 akt kontroli ZUS).

Oprócz wyżej wymienionych osób dla K. K., na podstawie umów zlecenia, pracowali również inni pracownicy spółki (...), w tym m.in. T. G., E. R., A. W. (1), K. G., A. D., D. K. oraz B. N. – łącznie 12 osób. P. B. wiedział, że część pracowników odwołującej się spółki nawiązała umowy zlecenia z KK (...) (zeznania P. B., k. 213-216 a.s., protokół kontroli – akta kontroli ZUS).

Pismem z dnia 29 marca 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział
w W. zawiadomił K. K. o zamiarze wszczęcia kontroli
w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek, do których pobierania obowiązany jest Zakład, ustalania uprawnień
do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacania tych świadczeń oraz dokonywania rozliczeń z tego tytułu, prawidłowości i terminowości opracowywania wniosków
o świadczenia emerytalne i rentowe oraz wystawiania świadczeń lub zgłaszania danych dla celów ubezpieczeń społecznych. W toku kontroli organ rentowy przesłuchał P. K., któremu K. K. udzieliła upoważnienia
do reprezentowania KK (...) podczas kontroli, a także inne osoby pracujące
w KK (...) na podstawie umów zlecenia, tj. M. B., E. W. i A. W. (1). Dodatkowo organ rentowy przeprowadził dowody z umów zlecenia zawieranych przez K. K. z pracownikami (...) Rachunkowości sp. z o.o. oraz z kart wynagrodzeń. Dokonał również kontroli w siedzibie (...) Rachunkowości sp. z o.o., po której w dniu 5 maja 2016r. został sporządzony protokół. Zawarto w nim następujące wnioski:

⚫: płatnik składek KK (...) K. K. zawierała umowy zlecenia
z osobami zatrudnionymi na podstawie umów o pracę w (...)
sp. z o.o.: M. B., A. D., K. G., P. G., T. G., D. K., P. K., B. N., E. R., P. Ś., A. W. (1) i A. W. (2);
⚫: praca na podstawie umów zleceń zawartych przez płatnika składek KK (...) wykonywana przez wymienionych była świadczona na rzecz płatnika składek (...) Rachunkowości sp. z o.o., z którą osoby te pozostawały w stosunku pracy;
⚫: do naliczenia należnych składek zobowiązany jest podmiot, na rzecz którego praca była faktycznie wykonywana, a więc (...) Rachunkowości sp. z o.o.

(zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli, k. 5 akt kontroli ZUS, protokoły przesłuchania, k. 35-58 akt kontroli ZUS, protokół kontroli, akta kontroli ZUS, zeznania P. B., k. 213-215 a.s.).

Po przeprowadzeniu kontroli oraz w oparciu o jej wyniki Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. wydał w dniu 16 stycznia 2017r. kilkanaście decyzji, w których wynagrodzenie uzyskiwane przez osoby zatrudniane na podstawie umów zlecenia
w KK (...) K. K., będące jednocześnie pracownikami (...) Rachunkowości sp. z o.o., zostało uwzględnione do podstawy wymiaru składek uiszczanych przez ww. spółkę. W decyzji nr (...) organ rentowy stwierdził,
że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne M. B. jako osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek KK (...) K. K. i jednocześnie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Rachunkowości sp. z o.o. wynosi:

Miesiąc/rok	Podstawa wymiaru składek		Składka na ubezpieczenie zdrowotne
Miesiąc/rok	(...) emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe	Ubezpieczenie zdrowotne	Składka na ubezpieczenie zdrowotne
(...)- (...)	3.664,96 zł	3.162,96 zł	284,63 zł
(...)- (...)	4.552,98 zł	3.928,76 zł	353,59 zł
(...)- (...)	5.146,39 zł	4.440,81 zł	399,68 zł

(decyzja ZUS z 16 stycznia 2017r., k. 422-427 a.s.)

W decyzji nr (...) organ rentowy stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne P. G. jako osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek KK (...) K. K. i jednocześnie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Rachunkowości sp. z o.o. wynosi:

Miesiąc/rok	Podstawa wymiaru składek		Składka na ubezpieczenie zdrowotne
Miesiąc/rok	(...) emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe	Ubezpieczenie zdrowotne	Składka na ubezpieczenie zdrowotne
10-12/2013	3.839,00 zł	3.312,67 zł	298,14 zł
01-11/2014	4.431,43 zł	3.823,88 zł	344,15 zł
(...)	6.430,00 zł	5.548,45 zł	499,36 zł
01-11/2015	4.431,43 zł	3.823,88 zł	344,15 zł
(...)	5.023,74 zł	4.334,99 zł	390,15 zł
01-02/2016	4.431,43 zł	3.823,88 zł	344,15 zł

(decyzja ZUS z 16 stycznia 2017r., akta organu rentowego dot. P. G.)

W decyzji nr (...) organ rentowy stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne P. K. jako osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek KK (...) K. K. i jednocześnie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Rachunkowości sp. z o.o. wynosi:

Miesiąc/rok	Podstawa wymiaru składek		Składka na ubezpieczenie zdrowotne
Miesiąc/rok	(...) emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe	Ubezpieczenie zdrowotne	Składka na ubezpieczenie zdrowotne
04-08/2015	3.236,04 zł	2.792,38 zł	251,31 zł
09-11/2015	3.360,31 zł	2.899,61 zł	260,96 zł
(...)	3.953,02 zł	3.411,06 zł	307,00 zł

(decyzja ZUS z 16 stycznia 2017r., akta organu rentowego dot. P. K.)

W decyzji nr (...) organ rentowy stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne P. Ś. jako osoby wykonującej pracę
na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek KK (...) K. K.
i jednocześnie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Rachunkowości sp. z o.o. wynosi:

Miesiąc/rok	Podstawa wymiaru składek		Składka na ubezpieczenie zdrowotne
Miesiąc/rok	(...) emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe	Ubezpieczenie zdrowotne	Składka na ubezpieczenie zdrowotne
(...)	3.649,00 zł	3.148,72 zł	283,38 zł
(...)	3.723,36 zł	3.212,89 zł	289,16 zł
07-12/2014	3.642,04 zł	3.315,30 zł	298,38 zł
(...)	4.079,00 zł	3.519,77 zł	316,78 zł
(...)	4.442,35 zł	3.833,35 zł	345,00 zł
03-06/2015	4.280,04 zł	3.693,25 zł	332,39 zł
(...)	5.109,71 zł	4.409,16 zł	396,83 zł
(...)	4.280,04 zł	3.693,25 zł	332,39 zł
09-11/2015	4.161,36 zł	3.590,84 zł	323,18 zł

(decyzja ZUS z 16 stycznia 2017r., akta organu rentowego dot. P. Ś.)

Po przeprowadzeniu kontroli przez ZUS P. B. i K. K. spotkali się w celu omówienia sytuacji oraz ustalenia, co pracownicy (...) Rachunkowości sp. z o.o., zawierający umowy cywilnoprawne z KK (...), wykonywali w ramach tych umów i czy były to prace na rzecz odwołującej się spółki. P. B.
i K. K. ustalili, że w przypadku kilku pracowników, w tym P. K., część czynności wykonywanych w ramach umów zlecenia była realizowana na rzecz (...) Rachunkowości sp. z o.o. W związku z tym spółka złożyła do ZUS korekty deklaracji, korygując wysokość podstawy wymiaru składek oraz wysokość składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne niektórych pracowników, którzy pracowali również dla KK (...) na podstawie umów zlecenia. Wśród tych osób był P. K., w stosunku do którego (...) złożyło korekty w postaci raportów (...). Wskazano w nich następujące podstawy wymiaru składek:

- za okres od kwietnia do sierpnia 2015r. – na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe - 2.287,47 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 1.973,86 zł;

- za okres od września do listopada 2015r. – na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe - 2.885,91 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 2.490,26 zł;

- za miesiąc grudzień 2015r. – na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe - 3.004,45 zł i na ubezpieczenie zdrowotne – 2.592,54 zł.

Po kontroli przeprowadzonej przez ZUS K. K. zaprzestała współpracy z pracownikami (...) Rachunkowości sp. z o.o. (zeznania P. B., k. 213-216 a.s., pismo ZUS z 21 grudnia 2017r., k. 239 a.s., zeznania K. K., k. 431-432 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o zebrany w toku postępowania materiał dowodowy, obejmujący zeznania stron oraz dokumenty dołączone do akt sprawy, akt rentowych oraz akt kontroli ZUS.

Powołane w stanie faktycznym dowody z dokumentów zostały przez Sąd ocenione jako wiarygodne, gdyż ich treść nie budziła zastrzeżeń i strony ich nie kwestionowały. Również zeznania stron były spójne i korespondowały ze sobą oraz z pozostałym, zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Zainteresowana K. K. oraz reprezentujący odwołującą się spółkę (...) wskazali okoliczności dotyczące współpracy między (...) Rachunkowości sp. z o.o. a KK (...), w tym również kwestie związane z zatrudnianiem pracowników. Z kolei ubezpieczeni M. B., P. G., P. K. oraz P. Ś. przedstawili czynności wykonywane w ramach umów zlecenia zawieranych z K. K.. Ich relacje były zbieżne i nie budziły wątpliwości, dlatego Sąd dał im wiarę.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

(...) Rachunkowości sp. z o.o. od decyzji z dnia 16 lutego 2017r. były zasadne.

Kwestią sporną w rozpatrywanej sprawie było rozstrzygnięcie, czy trafne jest stanowisko organu rentowego, że przychód osiągnięty przez ubezpieczonych z tytułu wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia zawartych z K. K. stanowi dla (...) Rachunkowości sp. z o.o. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno – rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne za okresy i w kwotach szczegółowo opisanych w kontrolowanych decyzjach. Aby tę kwestię rozstrzygnąć, należało dokonać szczegółowej wykładni przepisów ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2016r., poz. 963 z późn. zm.) zwanej dalej ,,ustawą systemową’’. Najistotniejszy z przepisów, którego interpretacja jest w sprawie kluczowa, to art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Stanowi on, że za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

W literaturze i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że zacytowany przepis rozszerza pojęcie pracownika dla celów ubezpieczeń społecznych. Został on wprowadzony do porządku prawnego od dnia 30 grudnia 1999r., a poprzedzał go art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 19 grudnia 1975r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (tekst jedn.: Dz. U. z 1995r., Nr 65, poz. 333 ze zm.) mówiący o tym, że dochód z tytułu wykonywania umowy zawartej ze zleceniodawcą, u którego osoba wykonująca umowę jest równocześnie pracownikiem, traktuje się w zakresie ubezpieczeń społecznych jako wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia, niezależnie od okresu, na który umowa była zawarta oraz wymiaru czasu pracy w ramach stosunku pracy. W tamtym stanie prawnym Sąd Najwyższy traktował dodatkowe umowy zawierane z pracownikami zatrudnionymi w pełnym wymiarze czasu pracy, przewidujące wykonywanie po godzinach pracy tego samego rodzaju, co określony w umowie o pracę, jako umowy uzupełniające umowę o pracę z konsekwencją łącznego traktowania przychodów jako podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 1994r., I PZP 13/94, OSNAPiUS 1994/3/39).

Nowością jest uzupełnienie stanów faktycznych podległych regulacji art. 8 ust. 2a ustawy systemowej o takie, w których pracownik zawiera umowę cywilną z podmiotem powiązanym z pracodawcą w ten sposób, że w jej ramach wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy (art. 8 ust. 2a in fine). Interpretowanie rationis legis tej regulacji jako przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom i doszukiwanie się zamiaru unikania świadczeń na fundusze ubezpieczeń społecznych jest uzasadnione, jednak zobiektywizowana treść tego przepisu wyraźnie się od nich odrywa. Jak zaakcentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 kwietnia 2017r. (I UK 182/16, Lex nr 2279009), przy stosowaniu tego przepisu nie ma znaczenia zamiar obejścia prawa przez pracodawcę (płatnika), pracownika lub stronę umowy cywilnej, trzecią dla tego stosunku, lecz istotne jest zaistnienie zdarzeń opisanych w hipotezie, zgodnie z którą pracodawca, na którego rzecz pracownik wykonuje pracę na podstawie umowy zawartej z podmiotem trzecim, pozostaje z tym pracownikiem w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tego pracownika ubezpieczeniami społecznymi na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy. Tak też definicja ustalona w art. 4 pkt 2 lit. a ustawy systemowej określa płatnika składek jako pracodawcę w stosunku do pracowników oraz jako jednostkę organizacyjną lub osobę fizyczną pozostającą z inną osobą w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi. To właśnie powiązanie ze względu na wykonywanie przez jego pracownika cudzej umowy cywilnej czyni go płatnikiem składek w sposób określony w art. 18 ust. 1a tej ustawy.

Ze względu na posłużenie się w art. 8 ust. 2a ustawy szerokim pojęciem "pracownik", stosunek pracy łączący pracodawcę z pracownikiem stanowi wyłączny tytuł ubezpieczenia, który pochłania dodatkowy stosunek cywilnoprawny. Osoba wykonująca pracę na rzecz swego pracodawcy na podstawie umów cywilnych podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu jako pracownik i na tym kwestia jej ubezpieczenia się wyczerpuje (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 13 marca 1997r., I PKN 43/97, OSNAPiUS 1997/24/494, z dnia 3 kwietnia 2014r., II UK 399/13, niepubl. i z dnia 6 lutego 2014r., II UK 279/13, niepubl.). Z tych tytułów nie powstaje obowiązek ubezpieczenia społecznego, a także problem zbiegu ubezpieczeń regulowany w art. 9. W teorii nazywane jest to rozszerzeniem definicji pracownika. Uznaje się, że w tym przepisie pojęcie pracownika jest rozszerzone na jego dalszą aktywność
w ramach umowy cywilnoprawnej, jeżeli w jej ramach świadczy pracę na rzecz swojego pracodawcy. Także więc w zakresie tej sfery aktywności uznawany jest - na potrzeby ubezpieczeń społecznych - za pracownika tego właśnie pracodawcy i pracodawca jest płatnikiem składek z tego tytułu (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2009r., II UZP 6/09, OSNP 2010 nr 3-4, poz. 46 oraz wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 22 lutego 2010r., I UK 259/09, niepubl., z dnia 11 maja 2012r., I UK 5/12, OSNP 2013 nr 9-10, poz. 117, z dnia 18 października 2011r., III UK 22/11, OSNP 2012 nr 21-22, poz. 266, z dnia 18 marca 2014r., II UK 449/13, niepubl. i z dnia 3 kwietnia 2014r., II UK 399/13, niepubl.).

Kluczowe jest jednak, aby osoba będąca pracownikiem związanym stosunkiem pracy z danym pracodawcą, jednocześnie świadczyła na jego rzecz pracę w ramach umowy cywilnoprawnej. Przez wykonywanie pracy ‘’na rzecz’’ pracodawcy w rozumieniu powołanego przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej należy rozumieć ‘’uzyskiwanie’’ przez pracodawcę ‘’rezultatu pracy’’, w tym znaczeniu, że musi istnieć bezpośredni związek między korzyścią pracodawcy, która jest wymierna i związana z realizacją celów statutowych, a pracami wykonywanymi przez jego pracowników na podstawie umów cywilnoprawnych zawieranych z innym podmiotem ( uchwałą Sądu Najwyższego z dnia
2 września 2009r., II UZP 6/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2010r., I UK 259/09 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2010r., I UK 54/09). Sąd Apelacyjny w Gdańsku
w wyroku z dnia 18 grudnia 2012r. (III AUa 1031/12) odnosząc się do zwrotu ‘’wykonuje pracę na rzecz pracodawcy’’ wskazał, że użyty w art. 8 ust. 2a ustawy zwrot ‘’działać na rzecz’’ został użyty we wskazanym przepisie w innym znaczeniu niż w języku prawa,
w którym działanie ‘’na czyjąś rzecz’’ może się odbywać w wyniku istnienia określonej więzi prawnej czy stosunku prawnego. Stosunkiem prawnym charakteryzującym się działaniem na rzecz innego podmiotu jest stosunek pracy, do którego istotnych cech należy działanie
na rzecz pracodawcy. Również wykonujący zlecenie „działa na rzecz zleceniodawcy”.
W kontekście przepisu art. 8 ust. 2a ustawy zwrot ten opisuje zatem sytuację faktyczną,
w której należy zastosować konstrukcję uznania za pracownika. Jest nią istnienie trójkąta umów, tj.:

1) umowy o pracę,

2) umowy zlecenia między pracownikiem a osobą trzecią i

3) umowy o podwykonawstwo między pracodawcą i zleceniodawcą.

Pracodawca w wyniku umowy o podwykonawstwo przejmuje w ostatecznym rachunku rezultat pracy wykonanej na rzecz zleceniodawcy, przy czym następuje to w wyniku zawarcia umowy zlecenia/świadczenia usług z osobą trzecią oraz zawartej umowy cywilnoprawnej między pracodawcą i zleceniodawcą ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 lutego 2017r., III AUa 838/16).

Odnosząc powyższe rozważania do okoliczności niniejszej sprawy należy podkreślić, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na skutek przeprowadzonych kontroli ustalił,
że ubezpieczeni M. B., P. G., P. K. i P. Ś., będący pracownikami (...) Rachunkowości sp. z o.o., wykonywali w ramach umów zlecenia zawartych z KK (...) K. K. pracę na rzecz odwołującej się spółki. Kwestionując powyższe stanowisko odwołująca się spółka wskazała, że wymienione osoby w ramach umów zlecenia z innym podmiotem nie wykonywały pracy na jej rzecz. W związku z powyższym rozpoznając przedmiotową sprawę Sąd – przy uwzględnieniu wskazanych regulacji prawnych - analizował, czy organ rentowy prawidłowo uwzględnił do podstawy wymiaru składek M. B., P. G., P. K. oraz P. Ś., jako pracowników spółki (...), przychód uzyskiwany przez nich z tytułu umów zlecenia.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdził stanowisko strony odwołującej się, a mianowicie, że ww. osoby, jako pracownicy (...) Rachunkowości sp. z o.o., w różnych okresach od stycznia 2013r. do lutego 2016r., wykonując równolegle pracę na podstawie umów zlecenia zawieranych z K. K., nie świadczyli wszystkich czynności na rzecz pracodawcy. Ze złożonych zeznań oraz dokumentów jasno wynika, że K. K. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...), korzystała z usług różnych osób zatrudnionych w odwołującej się spółce, nie tylko świadczonych przez P. Ś., P. G., P. K. i M. B.. Okoliczności te częściowo wypełniały więc hipotezę art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, przy czym dla zastosowania tej regulacji, uwzględniając prezentowane wyżej poglądy judykatury, konieczne było stwierdzenie, że wymienione osoby wykonując pracę na podstawie umów zlecenia zawartych z K. K. świadczyły pracę na rzecz swojego macierzystego pracodawcy – (...), a więc, że mimo przedstawionego wyżej uregulowania stosunków prawnych między stronami, rzeczywistym odbiorcą rezultatów pracy wykonywanej w ramach umowy zlecenia, była odwołująca się spółka. W ocenie Sądu
w oparciu o wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego, nie udało się poczynić takich ustaleń.

W pierwszej kolejności Sąd zwrócił uwagę, że po dokonaniu analizy materiału dowodowego wyłania się obraz (...) oraz KK (...) jako dwóch odrębnych organizacyjnie, samodzielnych podmiotów, które łączy długoletnia współpraca.
KK (...) powstała w październiku 2007 roku w wyniku propozycji współpracy złożonej K. K. przez P. B., która miała polegać
na zlecaniu zainteresowanej czynności z zakresu wprowadzania danych do systemu.
Z biegiem czasu, ze względu na wzrost popytu na świadczone usługi, firma prowadzona przez K. K. rozwinęła się zarówno organizacyjnie, jak i w zakresie oferowanych usług. Zdarzało się, że klienci (...) Rachunkowości sp. z o.o., którzy zwracali się do spółki z pytaniem o możliwość wykonania usług archiwizacyjnych lub związanych z wprowadzaniem danych do systemu, byli przez P. B. kierowani do KK (...), a K. K. podejmowała z nimi współpracę i świadczyła usługi na ich rzecz. W efekcie tych działań (...) i KK (...), choć posiadały odrębne bazy własnych kontrahentów, obsługiwały również tych samych klientów bądź klientów powiązanych ze sobą organizacyjnie. Była to m.in. nieistniejąca (...) sp. z o.o. (przejętej przez (...) sp. z o.o. sp. k.) oraz (...) S.A. (wcześniej (...) sp. z o.o.). Niemniej jednak zakres usług świadczonych na rzecz tych podmiotów, jak wskazano powyżej, był odmienny i polegał na wykonywaniu zupełnie innych czynności. Odwołująca się spółka świadczy usługi z zakresu księgowości i zatrudnieni przez nią ubezpieczeni – pracując jako księgowi – zajmowali się wykonywaniem typowych czynności księgowych, jak sporządzanie sprawozdań finansowych, czy raportów finansowych. Z kolei przedmiotem działalności KK (...) jest świadczenie usług związanych z archiwizacją dokumentów, wprowadzaniem danych do systemów komputerowych, a także prowadzeniem inwentaryzacji. Zakres poszczególnych czynności, jakie ubezpieczeni mieli wykonywać, różnił się więc od obowiązków wynikających z umów o pracę łączących ich z odwołującą się spółką. Powyższe okoliczności miały dla Sądu znaczenie o tyle, że odwołująca się spółka nie odnosiła korzyści w wyniku tych prac, które były realizowane na podstawie umów cywilnych. Nie była to korzyść finansowa, ponieważ zapłata za wykonane czynności była realizowana przez kontrahentów bezpośrednio na rzecz K. K.. Trudno mówić też o korzyści innego rodzaju, ponieważ zakres prac ubezpieczonych nie był objęty przedmiotem działalności spółki i nie był objęty przedmiotem umów, jakie spółka podpisała z tymi podmiotami, z którymi współpracowała K. K..

Wskazane wnioski wynikają z analizy indywidualnych przypadków każdego z ubezpieczonych w kontekście ich relacji z macierzystym pracodawcą, jak i z firmą (...). Miało to miejsce w szczególności w przypadku P. Ś.. W ocenie Sądu, w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy, nie ma żadnych wątpliwości co do braku jakichkolwiek korzyści po stronie (...), jakie miałyby powstać na skutek wykonywania przez P. Ś. umów zlecenia
na rzecz KK (...). P. Ś. podjęła współpracę z K. K.
w kwietniu 2014 roku, a przedmiotem zawartych przez nią umów zlecenia było wykonywanie czynności związanych z prowadzeniem korespondencji KK (...). Ubezpieczona w każdy poniedziałek stawiała się w siedzibie KK (...) i odbierała pocztę, nadawała korespondencję i zawoziła przesyłki do placówki pocztowej. Praca ta, wykonywana w ramach zlecenia, miała więc charakter pracy biurowej, ściśle związanej ze sprawami organizacyjnymi i działalnością KK (...), a tym samym kreowała korzyści jedynie po stronie tej firmy. W żadnym natomiast razie nie można uznać pracy P. Ś. jako przynoszącej jakiekolwiek korzyści (...) Rachunkowości sp. z o.o. Wykonywane przez P. Ś. czynności miały charakter zupełnie odrębny i nie dotyczyły jej macierzystego pracodawcy. Podobnie, w ocenie Sądu, materiał dowodowy nie dał żadnych podstaw do uznania, aby (...) było beneficjentem prac wykonywanych na podstawie umów zlecenia na rzecz KK (...) przez P. G. oraz M. B.. Wymienione osoby współpracowały z K. K. na podstawie umów zlecenia już od jesieni 2013 roku, a ich obowiązkiem było przeprowadzanie inwentaryzacji w punktach sprzedażowych marki S. (...). P. G. przeprowadzał inwentaryzację w sklepach znajdujących się w G. i S., a M. B. w W., R. i Ł.. Prace te były wykonywane w celu realizacji zleceń, jakie K. K., bez pośrednictwa (...) Rachunkowości sp. z o.o., otrzymywała bezpośrednio od spółki (...), a po przekształceniu od (...) sp. z o.o. sp. k. Tak jak w przypadku P. Ś., również i w przypadku prac P. G. i M. B., prace związane z inwentaryzacją nie przynosiły (...) żadnych korzyści. Dotyczyły one realizacji zobowiązań umownych
KK (...) i choć odnosiły się do podmiotów będących również klientami odwołującej się spółki, to wykraczały poza jej ofertę usługową. Jedynym beneficjentem pracy wymienionych ubezpieczonych była zatem K. K.. Wynika to z treści zeznań, a także z faktur VAT. Z drugiej strony, teza przeciwna, którą prezentował organ rentowy, nie znajduje oparcia w żadnym ze zgromadzonych dowodów, które nie potwierdzają, by odwołująca się spółka w jakikolwiek sposób uczestniczyła w relacjach między wymienionymi wyżej podmiotami.

W ocenie Sądu, ustalenia organu rentowego w zakresie faktycznego wykonywania pracy przez ubezpieczonych w ramach umów cywilnoprawnych zawieranych
z KK (...), która to praca miała stanowić faktyczną korzyść dla (...) Rachunkowości sp. z o.o., stanowiące podstawę wydanych decyzji, nie znalazły potwierdzenia również w dowodach zebranych w toku przeprowadzonej przez ZUS kontroli. Protokół z tej kontroli bazuje właściwie tylko na zeznaniach (protokołach przesłuchania) zaledwie czterech pracowników odwołującej się spółki, którzy zawierali umowy zlecenia z KK (...), na kopiach umów zlecenia zawartych z tymi oraz innymi pracownikami (...) oraz na informacjach o uzyskanym z tego tytułu wynagrodzeniu. Choć Sąd Okręgowy nie jest władny do weryfikowania kontroli przeprowadzanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, to trudno nie zauważyć, że zebrane w toku kontroli dowody w istocie nie dawały jednoznacznych podstaw do stwierdzenia, aby beneficjentem pracy świadczonej przez P. Ś., M. B. czy P. G. w ramach zawieranych przez nich
umów zlecenia w ostatecznym rozrachunku było (...). Wykazana została odrębność obu podmiotów w zakresie przedmiotu działalności i rodzaju świadczonych usług na rzecz tych samych podmiotów, jak również w zakresie organizacyjnym, dotyczącym relacji z przełożonymi, zakresu powierzonych im obowiązków, miejsca świadczenia pracy czy też wypłaty wynagrodzenia. Całokształt tych okoliczności świadczy zatem o odrębności działań obu podmiotów i nie daje podstaw do stwierdzenia, by jakiekolwiek czynności realizowane w ramach umów zlecenia miały przynieść korzyść stronie odwołującej się.

Nieco inaczej kształtowała się sytuacja P. K., gdyż z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że P. K. w ramach zawieranych z KK (...) umów cywilnoprawnych częściowo świadczył pracę również na rzecz macierzystego pracodawcy. W ramach współpracy z KK (...) P. K. zajmował się archiwizacją i segregacją dokumentów klientów firmy, przede wszystkim (...) S.A. oraz Promotorzy (...), a prace te wykonywał w magazynach należących do tych podmiotów. Jednocześnie z zeznań samego zainteresowanego wynika, że tego rodzaju prace, powierzone mu przez
KK (...) w ramach umów zlecenia, wykonywał również na rzecz (...) Rachunkowości sp. z o.o., co stanowiło realizację zobowiązań umownych łączących KK (...) z odwołującą się spółką. Znajduje to potwierdzenie w zeznaniach K. K., która wskazała, że czasem zlecała P. K. archiwizowanie dokumentów po godzinach pracy u macierzystego pracodawcy. Na taką okoliczność wskazał również P. B., który wyjaśnił, że po przeprowadzeniu kontroli przez ZUS wspólnie z K. K. ustalił, że część pracy powierzonej P. K. na podstawie umów zlecenia była w istocie wykonywana z korzyścią dla odwołującej się spółki. Z tych też przyczyn (...) złożyło do ZUS korekty deklaracji, w których wskazano odpowiednio zmienione kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek P. K.. Oznacza to, że w przypadku P. K. dyspozycja art. 8 ust. 2a u.s.u.s. znajdzie zastosowanie, choć nie w pełnym zakresie. Jedynie częściowo praca wykonywana przez tę osobę w ramach zawartej z KK (...) umowy zlecenia dotyczyła jego pracodawcy. Oprócz (...) P. K. wykonywał czynności archiwizacyjne również na rzecz innych podmiotów i w ramach realizacji zobowiązań umownych, jakie łączyły te podmioty z KK (...), a jak była o tym mowa powyżej, KK (...), choć obsługiwała te same podmioty co odwołująca się spółka, to świadczyła na ich rzecz usługi innego rodzaju. Z zeznań K. K. wynikało, że na skutek wspomnianych wyżej ustaleń, po kontroli ZUS oszacowała czas pracy ubezpieczonego poświęcony na wykonywanie czynności na rzecz (...) jako 20% całego czasu pracy, jaki miał wynikać z zawieranych umów zlecenia. Stąd też, w ocenie Sądu, nie ma podstaw do zaliczenia całego przychodu uzyskiwanego przez P. K. z tytułu wykonywania umowy cywilnoprawnej z podmiotem trzecim do podstawy wymiaru składek wynikającej z umowy o pracę łączącej go z (...). Odwołująca się spółka była beneficjentem tej pracy jedynie w niedużym zakresie, co objęły korekty złożone do ZUS.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd Okręgowy uznał odwołania za zasadne. P. Ś., M. B. i P. G. wykonując umowy zlecenia zawierane z KK (...) faktycznie świadczyli pracę na rzecz i korzyść tej firmy, a nie na rzecz zatrudniającego ich (...). Tym samym regulacja przewidziana w art. 8 ust. 2a u.s.u.s. nie znajdowała zastosowania w ich przypadku. W konsekwencji nie było podstaw, by zgodnie z art. 18 ust. 1 i 1a u.s.u.s. do podstawy wymiaru składek z tytułu zatrudnienia w odwołującej się spółce zaliczyć przychód uzyskany przez te osoby z tytułu pracy na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z K. K.. Rozstrzygając natomiast o podstawie wymiaru składek P. K. Sąd uwzględnił skorygowane wartości wynikające ze złożonych przez (...) deklaracji, mając przy tym na względzie, że ww. spółka odniosła z pracy P. K., wykonywanej w ramach umowy cywilnoprawnej, korzyści jedynie częściowo.

Odwołująca się spółka początkowo wnosiła o uchylenie zaskarżonych decyzji, jednakże na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego Sąd Okręgowy nie miał takiej możliwości. Zgodnie z art. 477¹⁴ § 1 i 2 k.p.c. w sprawie wszczętej na skutek odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych sąd oddala odwołanie, jeżeli nie ma podstaw do jego uwzględnienia, zaś w przypadku jego uwzględnienia zmienia w całości lub w części zaskarżoną decyzję organu rentowego. Pełnomocnik odwołującego się w pismach z dnia
19 października 2017 roku zmienił pkt 3 petitum odwołań roku wnosząc o stosowną zmianę zaskarżonych decyzji. Sąd uwzględniając odwołanie (...) zmienił zatem zaskarżone decyzje dotyczące P. G., P. Ś. oraz M. B. poprzez stwierdzenie, że podstawa wymiaru składek nie podlega podwyższeniu w związku z wykonywaniem pracy na podstawie umów zlecenia z K. K.. Sąd zmienił również decyzję dotyczącą P. K. poprzez przyjęcie jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne za okres od kwietnia 2015r. do grudnia 2015r. kwot takich jakie wynikają z korekt deklaracji (...) złożonych przez odwołującą się spółkę.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 5 sentencji wyroku. Sąd zastosował w sprawie art. 102 k.p.c., który wskazuje, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W rozpatrywanym przypadku taką szczególną okolicznością, o jakiej mowa w cytowanym przepisie, jest to, że organ rentowy wydał wiele decyzji, dotyczących odrębnie każdego ubezpieczonego, podczas gdy wynikiem toczącego się postępowania w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników jednego pracodawcy, powinna być jedna decyzja skierowana do płatnika składek jako jedynego dłużnika. Wydanie wielu decyzji (dotyczących każdego zainteresowanego pracownika z osobna) jest zabiegiem czysto technicznym i nie powinno się przekładać na zwielokrotnienie kosztów pomocy prawnej udzielonej stronom. W takiej sytuacji nakład pracy pełnomocnika płatnika we wszystkich sprawach nie jest o wiele większy, niż gdyby prowadzona była jedna sprawa z udziałem wszystkich zainteresowanych. Taka niewspółmierność wysokości kosztów pomocy prawnej poniesionych przez stronę wygrywającą proces do stopnia zawiłości sprawy i nakładu pracy pełnomocnika, przy uwzględnienie przedmiotu sporu oraz przebiegu postępowania sądowego, przemawia za uznaniem takiej sytuacji za wypadek szczególnie uzasadniony w rozumieniu art. 102 k.p.c. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2012r. I UZ 17/12; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 3 listopada 2015r., III AUa 81/15III AUA 81/15).

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, że orzekając o kosztach zastępstwa procesowego należy zastosować wymieniony przepis i na jego podstawie ograniczyć wysokość tych kosztów do takiej stawki, jaka byłaby ustalona, gdyby wszystkie połączone sprawy stanowiły od początku jedną sprawę. W konsekwencji powyższego, mając na względzie aktualny na dzień wniesienia odwołania pogląd wyrażony w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2016r. (III UZP 2/16), któremu nadano moc zasady prawnej, Sąd ustalił wysokość kosztów zastępstwa procesowego w oparciu o § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015r. poz. 1804 ze zm.) i zasądził od organu rentowego na rzecz odwołującej się spółki kwotę 5.400 zł liczoną przy uwzględnieniu łącznej wartości przedmiotu sporu ze wszystkich spraw.

Przewodniczący:	SSO Agnieszka Stachurska
Protokolant:	Paulina Filipkowska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE