Decyzją z dnia 31 lipca 2018 r. znak (...), (...)-ZS.GO.46.2018P. odmówił H. B. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej powstałej w dniu 28 listopada 2014 r. organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst – Dz. U. z 2017 r., poz. 2336 z późn. zm.) jednorazowe odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, tymczasem u wnioskodawczyni choroba zawodowa powstała w okresie, w którym nie podlegała ona ubezpieczeniu społecznemu rolników, stąd też nie przysługuje jej z tego tytułu odszkodowanie.
Od powyższej decyzji odwołała się H. B. wskakując, że w okresie, kiedy powstała choroba zawodowa, tj. w dniu 28 listopada 2014 r. prowadziła gospodarstwo rolne i w nim pracowała. Przyznała, że w tym okresie również pracowała zawodowo i nie mogła podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości przytaczając treść uregulowań dotyczących odszkodowań z tytułu rolniczej choroby zawodowej, wyszczególniając dokumenty zebrane w sprawie i podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.
W piśmie procesowym z dnia 10 grudnia 2018 r. H. B. przyznała, że ubezpieczeniu społecznemu rolników podlegała do dnia 31 grudnia 1988 r. a po tym okresie była zatrudniona w GS (...) w L. i nie podlegała temu ubezpieczeniu. Podkreśliła jednakże, że do moment zdania gospodarstwa rolnego w dniu 18 grudnia 2015 r. prowadziła je i nie mogła opłacać z tego tytułu składek.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
H. B. ma 71 lat. W latach 1989-2015 była współwłaścicielem gospodarstwa rolnego w L. o powierzchni 1,3340 ha, w którym pracowała wspólnie z mężem. Wykonywała prace na terenach łąkowych i ogrodowych, gdzie wielokrotnie była kłuta przez kleszcze. Jednocześnie pracowała zawodowo poza gospodarstwem:
- od 12 września 1966 r. do 30 listopada 1967 r. jako szwaczka w (...) Spółdzielni Pracy (...) w B.,
- od 23 czerwca 1973 r. do 30 czerwca 1976 r. jako pomoc kuchenna w (...) Społem w S. Oddział w P.,
- od 1 lipca 2976 r. do 5 listopada 1989 r. jako starszy sprzedawca w (...) w L.,
- od 6 listopada 1989 r. do 4 sierpnia 1994 r. oraz od 22 września 1994 r. do 30 kwietnia 1995 r. jako starszy kasjer oraz pracz- prasowacz w (...) Społem w P.,
- od 1 listopada 1995 r. do 31 października 2001 r. jako szwaczka w (...) LTD w L..
H. B. od 1 stycznia 1991 r. nie podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników.
Badanie serologiczne przeprowadzone w dniu 28 listopada 2014 r. w kierunku boreliozy dało wynik pozytywny.
Decyzją (...).Z.-02/18 z dnia 2 maja 2018 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w P. stwierdził u H. B. chorobę zawodową – boreliozę późną stawową. Chorobę stwierdzono na podstawie orzeczenia lekarskiego nr (...) o rozpoznaniu choroby zawodowej, wystawionego przez Poradnię Chorób Zakaźnych i Inwazyjnych Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy (...) Centrum i (...) w S. w dniu 10 kwietnia 2018 r.
Niesporne, a nadto:
wywiad ubezpieczeniowy w dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej KRUS,
karta ewidencyjna ubezpieczonego – k. 3 akt odszkodowawczych KRUS,
dokumentacja medyczna w dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej KRUS,
orzeczenie lekarskie nr (...) w dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej KRUS,
decyzja (...).Z.-02/18 w dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej KRUS.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie okazało się niezasadne.
Stan faktyczny był w niniejszej sprawie bezsporny i został przez Sąd ustalony na podstawie zgodnych oświadczeń stron oraz dokumentów zawartych w aktach organu rentowego, których prawdziwości i rzetelności sporządzenia żadna ze stron nie kwestionowała.
Zgodnie z art. 9 pkt 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst – Dz. U. z 2017 r., poz. 2336 z późn. zm.) jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej przysługuje ubezpieczonemu, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej. Definicję „rolniczej choroby zawodowej” zawiera art. 12 ustawy, zgodnie z którym za rolniczą chorobę zawodową uważa się chorobę, która powstała w związku z pracą w gospodarstwie rolnym, jeżeli choroba ta jest objęta wykazem chorób zawodowych określonych w przepisach wydanych na podstawie Kodeksu pracy. Wykaz chorób zawodowych przedstawiono w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (jednolity tekst – Dz. U. z 2013 r., poz. 1367), wydanemu na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 237 § 1 pkt 2 k.p. Choroby zakaźne lub pasożytnicze wymienione zostały w załączniku do ww. rozporządzenie pod pozycją 26.
W niniejszej sprawie nie ulegało wątpliwości, że o u H. B. stwierdzono powstanie choroby zawodowej boreliozy późnej stawowej, która ma związek z pracą w gospodarstwie rolnym, które odwołująca się prowadziła wspólnie z mężem w latach 1989-2015. Owo stwierdzenie nie jest jednakże wystarczające dla przyznania H. B. świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników. Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników uzależnia bowiem uzależnia wypłatę jakichkolwiek świadczeń z podleganiem tego rodzaju ubezpieczeniu.
H. B. przyznała i było to bezsporne, że począwszy od dnia 1 stycznia 1991 r. nie podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników. W związku z wykonywaniem pracy zawodowej podlegała ubezpieczeniom społecznym w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Tymczasem z jednoznacznego brzmienia art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników wynika, że świadczenie w postaci jednorazowego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej przysługuje ubezpieczonemu. Przymiotu osoby objętej rolniczym ubezpieczeniem społecznym w momencie powstania choroby zawodowej H. B. nie posiadała, albowiem podlegała innym ubezpieczeniom społecznym (art. 6 pkt 12 ustawy), co w myśl art. 7 ust. 1 (in fine) ustawy eliminował ją z rolniczego ubezpieczenia społecznego.
Odwołująca się faktycznie podlegając ubezpieczeniom określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z wykonywaniem pracy w gospodarstwie rolnym mogła zostać objęta ubezpieczeniem wypadkowym (art. 9 pkt 1 ustawy) na wniosek na podstawie regulacji art. 7 ust. 3 w zw. z art. 5 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Tak się jednak nie stało.
W konsekwencji ustalenia, że odwołująca się nie podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników ani obowiązkowo ani na wniosek należało uznać, że nie przysługuje jej prawo do świadczenia w postaci jednorazowego odszkodowania z tytułu rolniczej choroby zawodowej z rolniczego ubezpieczenia wypadkowego i, w oparciu o przepis art. 477 14 § 1 k.p.c., oddalić odwołanie jako bezzasadne.
1. (...)
2. (...)
3. (...)
(...)