UZASADNIENIE

Zgodnie z decyzją numer (...) z dnia 8 sierpnia 2014 roku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 1 Oddział w Ł. K. G. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu) w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 3 listopada 2013 r. jako pracownik u płatnika składek H.C. H (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym wypadkowemu w okresie od 4 listopada 2013 r. do 30 listopada 2013 r. Z wymienionych tytułów podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę wynosi:

- za czerwiec - 0,00 zł

- od lipca do września — po 2 057,97 zł miesięcznie

- od października do listopada — 0,00 zł,

natomiast na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne z tytułu umowy o pracę wynosi:

- za czerwiec - 0,00 zł

- od lipca do września — po 1 775,82 zł miesięcznie

- od października do listopada — 0,00 zł,

na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia wynosi:

- za listopad — 1 778,02 zł, a

na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne z tytułu umowy zlecenia wynosi:

- za listopad — 1 577,82 zł.

Płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za K. G. w okresie od 01.06.2013r. do 30.11.2013r. jest (...) sp. z o.o.

(decyzja, k. 69-74 akt ZUS)

Zgodnie z decyzją numer (...) z dnia 12 sierpnia 2014 roku Zakładu (...) I Oddział w Ł. D. C. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu) w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 3 listopada 2013 r. jako pracownik u płatnika składek H.C. H (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym wypadkowemu w okresie od 4 listopada 2013 r. do 30 listopada 2013 r. Z wymienionych tytułów podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę wynosi:

- za czerwiec - 0,00 zł

- od lipca do września --- po 2 057,97 zł miesięcznie

- od października do listopada — 0,00 zł,

natomiast na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne z tytułu umowy o pracę wynosi :

- za czerwiec - 0,00 zł

- od lipca do września — po 1 775,82 zł miesięcznie

- od października do listopada — 0,00 zł,

na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia wynosi:

- za listopad — 1778,02 zł,

a obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne z tytułu umowy zlecenia wynosi:

- za listopad 1 577,82 zł.

Płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za D. C. w okresie od 01.06.2013r. do 30.11.2013r. jest (...) sp. z o.o.

(decyzja, k. 71-81 akt ZUS)

Zgodnie z decyzją numer (...) z dnia 8 sierpnia 2014 roku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. D. K. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu) w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 3 listopada 2013 r. jako pracownik u płatnika składek H.C. H (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym wypadkowemu w okresie od 4 listopada 2013 r. do 30 listopada 2013 r. Z wymienionych tytułów podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę wynosi:

- za czerwiec - 0,00 zł

- od lipca do września --- po 2 057,97 zł miesięcznie

- od października do listopada — 0,00 zł,

natomiast na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne z tytułu umowy o pracę wynosi :

- za czerwiec - 0,00 zł

- od lipca do września — po 1 775,82 zł miesięcznie

- od października do listopada — 0,00 zł,

na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia wynosi:

- za listopad — 1778,02 zł,

a obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne z tytułu umowy zlecenia wynosi:

- za listopad 1 577,82 zł.

Płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za D. K. w okresie od 01.06.2013r. do 30.11.2013r. jest (...) sp. z o.o.

(decyzja, k. 64-69 akt ZUS)

W uzasadnieniach ww. decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że D. C., K. G. i D. K. zawarli z K.U.K.- E.F.I. (...) umowy o pracę na czas określony od 1 czerwca 2013 r. do 31 maja 2016 r. i na ich podstawie mieli świadczyć pracę jako montażyści elementów spółce (...) w Z.. W związku ze złożeniem z dniu 22 listopada 2013 r. ( z uwagi na uzyskane przez nich informacje o działalności K.U.K.- E•F.I. (...)) przez ww. wypowiedzeń umów o pracę prezes spółki (...) T. O. zawarł z ww. umowy zlecenia od dnia 4 listopada 2013 r. , a następnie od 1 grudnia 2013 r. zgłosił ich do wszystkich ubezpieczeń społecznych z tego tytułu. Spółka (...) sp. z o.o. zawarła ze spółką (...) S. A. (...), z o.o. z siedzibą we W. umowę o świadczenie usług, w ramach której miała m.in. oddelegować tzw. wykonawców do realizacji przedmiotu działalności spółki (...). W ocenie organu rentowego w przedmiotowej sprawie rzeczywistym płatnikiem składek za ww. we wskazanym okresie winien być H.C.H. (...) SP. Z O.O. a rola K.U.K.- E.F.I. (...) sprowadzała się jedynie do wypłacenia im wynagrodzenia, które wcześniej na podstawie zestawienia oraz wystawionej faktury jakie otrzymała od usługobiorcy tj. H.C.H. Z. Șp. z o.o. Z pracy świadczonej przez ww. osoby korzystała tylko i wyłącznie spółka H.C.H. Z., natomiast głównym celem współpracy ze spółką K.U,K.- E.F.I. ' (...) było obniżenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej i niepłacenie składek na ubezpieczenie społeczne. Faktury za świadczone na rzecz spółki H.C.H. Z. usługi zostały wystawione przez spółką (...) S. A. (...), z o.o. z siedzibą we W., przy czym wierzytelności z nich wynikające zostały na podstawie cesji przeniesione na rzecz K.U.K.- E.F.I. (...).

Odwołania od ww. decyzji złożyła spółka H.C.H Z. wskazując, że w stosunku do ww. osób w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 3 listopada 2013 r. nie była pracodawcą ani też płatnikiem składek albowiem to K.U.K.- E.F.I. (...) zatrudniało ww. osoby, które jedynie zostały przez pracodawcę skierowane do wykonywania zadań u odwołującej się spółki w ramach prowadzonej przez nią działalności. Podkreślono iż w spółce K.U.K.- E.F.I. (...) zatrudniony był także T. O., dla zapewnienia możliwości kierowania pracą ww. ubezpieczonych.

(odwołanie, k. 2-6v akt VIII U 3231/14, k. 2-6v akt VIII U 3233/14, k. 2-6v akt 3235/14)

Odwołania od ww. decyzji złożyli także odpowiednio D. C., K. G. i D. K. powołując się na argumentację iż rzeczywistym pracodawcą w spornym okresie pozostawała spółka K.U.K.- E.F.I. (...).

(odwołanie, k. 2-3 akt VIII U 3070/14, k. 2-3 akt VIII U 3071/14, k. 2-3 akt VIII U 3069/14)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział Ł. w odpowiedziach na odwołania wniósł o ich oddalenie podtrzymując dotychczasową argumentację.

(odpowiedź na odwołanie, k. 4-6v akt VIII U 3069/14, k. 42-44v akt VIII U 3231/14, k. 42-45 akt VIII U 3233/14, k. 42-45 akt VIII U 3235/14, k. 4-6v akt VIII U 3070/14, k. 4-6v akt VIII U 3071/14)

Zarządzeniami z dnia 31 października 2014 roku Sąd Okręgowy połączył sprawy : VIII U 3231/14 , VIII U 3233/14 , VIII U 3235/14 , VIII U 3070/14 , VIII U 3071/14 ze sprawą VIII U 3069/14 celem wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Zainteresowany syndyk masy upadłości K.U.K.-E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + Y. polska spółka z o.o. przyłączył się do S. ZUS wskazując, że czynności prawne w zakresie spraw pracowniczych dokonywane pomiędzy K,U.K.-E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Spółka z o.o. , a jej kontrahentami miały charakter pozorny. Model działania spółki polegał bowiem na proponowaniu swoim kontrahentom przejęcia ich pracowników i wynajmowanie ich na zasadzie outsourcingu pracowniczego, w ramach przepisów o pracownikach agencji tymczasowych, w zamian za wynagrodzenie 40% niższe od łącznego funduszu płac — z zachowaniem dotychczasowych płac pracowników. K.U,K.-E.F.I, I. Logistyk + Handel + B. + Y. Polska spółka o.o. nie był w stanie zapłacić należnych składek na ubezpieczenia społeczne oraz podatków.

(pismo, k. 124, 210)

Postanowieniem z dnia 17 sierpnia 2018 r. T. O. został ustanowiony kuratorem do reprezentowania H.C.H. (...) sp. z o.o. w Z..

(postanowienie, k. 493)

T. O. jako kurator w piśmie procesowym z dnia 20 listopada 2018 r. poparł dotychczas wniesione odwołania wraz z argumentacją przedstawioną na ich zasadność.

(pismo, k. 548-549)

Pełnomocnik zainteresowanego Syndyka Masy Upadłości K.U,K.-E.F.I, I. Logistyk + Handel + B. + Y. Polska spółka o.o. prawidłowo zawiadomiony nie stawił się na termin rozprawy.

(protokół, k. 551).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Firma H.C. H (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest producentem elementów ściennych do budowy domów. Spółka rozpoczęła swoją działalność w zakresie produkcji od czerwca 2013 r. Poprzednio prowadzona była tylko działalność badawcza, co nie wymagało zatrudniania pracowników na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia i umowy o dzieło. Prezesem spółki jest T. O..

(okoliczność bezsporna)

Spółka K.u.K.. E.F.I. I. jest agencją zatrudnienia, która oferuje outsourcing personalny.

(okoliczność bezsporna)

Posiadała umowę ubezpieczenia OC zawartą z Towarzystwem (...) S.A., a także legitymowała się Certyfikatem o dokonaniu wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia pod nr 8640, znak PPK.KS 6011-145- (...), z dnia 27.08.2012 r,

(okoliczność bezsporna)

Postanowieniem z dnia 29 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Olsztynie w sprawie o sygn. akt V GU 13/14 ogłosił upadłość K.u.K. - E.F.I I. obejmującą likwidację majątku dłużnika. Syndykiem masy upadłości K.U.K. - E.F.I I. w upadłości likwidacyjnej został oznaczony M. G..

(okoliczność bezsporna)

W dniu 1 marca 2013 r. (...) spółka z o.o. we W. (dalej zwana (...)) reprezentowana przez Prezesa Zarządu Z. K. zawarła z KU.K. - E.F,L. I. reprezentowaną przez prokurentów M. B. i K. (...) umowę współpracy, na podstawie której (...)'* pośredniczyła w dokonywanych czynnościach, w tym w ewentualnym przejściu w trybie art. 23¹ kp pracowników kontrahentów do innego pracodawcy, tj. K.u.K. — E.F.I, (...) spółki z o.o. Zgodnie z § 1 ust. 1 i 2 tej umowy (...) zobowiązała się do zawierania z przedsiębiorcami (czyli kontrahentami) umowy o świadczenie usług oraz, umowy — porozumienia pracodawców o przejęciu pracowników oparciu o przepis art. 23¹ k.p. wraz z przejęciem do realizacji ich zadań i kompetencji, zaś K.U.K. — E.F.I. I. miała każdorazowo przejmować od kontrahentów (...) pracowników, a następnie delegować te osoby do (...) w celu realizacji usług wynikających z umów zawartych przez tę spółkę z kontrahentami. Umowa ta w § 2 przewiduje wzajemne rozliczenia finansowe obu spółek. Umowę zawarto na czas nieokreślony, z zastrzeżeniem możliwości jej wypowiedzenia z: zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia (§ 4 ust. 1).

(umowa współpracy, k. 18-19 akt VIII U 3233/14)

W dniu 10 maja 2013 r. firma H.C. H (...) Sp. z o.o. jako usługobiorca zawarł z (...) jako usługodawcą umowę o świadczenie usług, na podstawie której (...) zobowiązała się świadczyć na rzecz H.C.H. (...) Sp. z o.o. usługi zgodne z (...) firmy H.C.H. (...) Sp. z o.o., zaś do realizacji tych usług (...) zobowiązała się oddelegować , tzw. wykonawców czyli m.in. osoby zatrudnione u usługodawcy lub w agencjach, w których usługodawca jest udziałowcem, na podstawie o pracę, umowy zlecenia lub o dzieło (§ 1 ust. 1 i 2). Zgodnie z § 1 ust. 4 umowy w celu realizacji przez wykonawców usług objętych umową i w ramach ustalonego wynagrodzenia zgodnie z ustaleniami stron, usługobiorca zobowiązany był udostępnić bezpłatnie usługodawcy niezbędny sprzęt zgodnie ze standardami obowiązującymi u niego dla danego stanowiska pracy oraz umożliwić stały dostęp do pomieszczeń socjalnych (WC, kuchnie, pokoje śniadaniowe, stołówka, bufet, szatnie), zlokalizowanych w miejscu wykonywania usług. § 3 ust. 1 umowy zakładał iż usługodawca gwarantuje, że oddelegowany wykonawca będzie dostępny zgodnie z zamówieniem, przy czym strony w uzasadnionych przypadkach dopuszczają możliwość zmiany zakresu zamówienia.

(umowa o świadczenie usług wraz z aneksem, k. 47-50, 51-56 akt ZUS do sprawy VIII U 3235/14)

(...) spółka z o.o. we W. za świadczone usługi wystawiła dla H.C.H. (...) Sp. z o.o. faktury (z dnia 1 lipca 2013 r., 31 lipca 2013 r., 30 sierpnia 2013 r., 27 września 2013 r. i 31 października 2013 r.) z jednoczesnym wskazaniem na cesję wierzytelności wynikających z faktur na rzecz K.U.K. - E.F.I. (...) + H+B+ (...).

(faktury k. 42 - 46 akt ZUS do sprawy VIII U 3235/14)

W dniu 29 maja 2013 r. doszło do zawarcia umów o pracę na czas określony, w której jako strony wskazano K.U.K. — E.F.I. (...) + H+B+ (...) z siedzibą w O. oraz D. C., K. G. oraz D. K. (jako pracowników). Umowy zostały zawarte na okres od 1 czerwca 2013 r, (z datą rozpoczęcia pracy od 3 czerwca 2013 r.) do 31 maja 2016 r. w pełnym wymiarze czasu pracy. W stosunku do D. C. umowa przewidywała pracę na stanowisku: pracownik produkcji, montażysta elementów H.C.H, kierowca, brygadzista oraz operator wózków widłowych, w stosunku do D. K. jako pracownika produkcji, montażysty H.C.H. ora kierowcy, a w stosunku do K. G. jako pracownika produkcji i montażysty elementów H.C.H. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano Z.. Miesięczne wynagrodzenie określono dla D. C. na kwotę 2 631,05 zł brutto, a dla pozostałych dwóch ww. na kwotę 2057,97 zł.

(umowa o pracę k. 172, 175, 179)

Powyższą umowę ww. podpisali w Z., a stosowny druk otrzymali od T. O.. W ramach wykonywania obowiązków pracowniczych D. C., D. K. i K. G. wykonywali na hali produkcyjnej, pod nadzorem T. O., bloczki służące do murowania. D. C. nie miał styczności z K.U.K. — E.F.I. (...), a kwestie Związane z zatrudnieniem (takiej jak chociażby chęć skorzystania z urlopu wypoczynkowego) zgłaszali T. O.. Propozycję pracy przy wykonywaniu bloczków H.C.H. ww. otrzymali bezpośrednio od T. O.. Dyspozycje w stosunku do pracowników wydawał T. O..

(zeznania D. C., 00:23:02 protokołu rozprawy z 21 listopada 2018 r., k. 552 w zw. z 00:07:43 protokołu rozprawy z 19 września 2016 r., k. 273v; zeznania D. K., 00:27:00 protokołu rozprawy z 21 listopada 2018 r., k. 552 w zw. z 00:07:43 protokołu rozprawy z 19 września 2016 r., k. 274; zeznania K. G., 00:18:09 protokołu rozprawy z 21 listopada 2018 r., k. 552 w zw. z 00:07:43 protokołu rozprawy z 19 września 2016 r., k. 273v-274)

Po rozwiązaniu umowy z K.U.K. - E.F.I. (...) D. C., K. G. i D. K. zawarli w dniu 4 listopada 2013 r. umowę zlecenia z H.C.H. (...) Sp. z o.o. i nadal wykonywał te same obowiązki pracownicze w tym samym miejscu. Powodem rozwiązania umów z K.U.K. - E.F.I. (...) było powzięcie informacji o nieopłacaniu przez ww. podmiot składek na ubezpieczenie społeczne. Informacje te pracownicy uzyskali od T. O..

(umowa zlecenia, k. 191, 182, 183; zeznania D. C., 00:23:02 protokołu rozprawy z 21 listopada 2018 r., k. 552 w zw. z 00:07:43 protokołu rozprawy z 19 września 2016 r., k. 273v; zeznania D. K., 00:27:00 protokołu rozprawy z 21 listopada 2018 r., k. 552 w zw. z 00:07:43 protokołu rozprawy z 19 września 2016 r., k. 274; zeznania K. G., 00:18:09 protokołu rozprawy z 21 listopada 2018 r., k. 552 w zw. z 00:07:43 protokołu rozprawy z 19 września 2016 r., k. 273v-274)

D. C. i D. K. byli poprzednio zatrudnieni w przedsiębiorstwie (...). K. G. o możliwości zatrudnienia w H.C.H. Z. dowiedział się od znajomego zatrudnionego w firmie (...).

Wynagrodzenie z umów o pracę było wypłacane przez K.U.K. - E.F.I. (...).

(okoliczność bezsporna)

Prawomocnym wyrokiem z 12 maja 2016 r. w sprawie VIII U 229/15 Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił odwołanie T. O. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z dnia 16 października 2014 r., wskazującej iż umowa o pracę zawarta między T. O. a K.U.K. - E.F.I. (...) miała charakter fikcyjny i ww. nie podlegał w okresie od 1 czerwca 2013 r. obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik, opłacanemu przez płatnika K.U.K. - E.F.I. (...).

(odpis wyroku wraz z uzasadnieniem, k. 597- 607, 608-616)

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy oraz załączonych aktach ZUS, jak również w oparciu o zeznani odwołujących się D. C., D. K. i K. G.. Wobec zbieżności ww. relacji, jej spontanicznego charakteru, jak również logicznej spójności i stopnia szczegółowości adekwatnego do upływu czasu, Sąd nie powziął wątpliwości co do wiarygodności ww. środków dowodowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania, zarówno H.C.H. (...) sp. z o.o. od przedmiotowych decyzji, jak i odwołania indywidualne ubezpieczonych nie zasługiwały na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności rozważenia wymagała podniesiona przez zainteresowanego K.U.K. - E.F.I. (...) kwestia przejęcia pracowników w ramach przejścia zakładu pracy zgodnie z art. 23¹ kp. Aby mówić o rzeczywistym przejściu części zakładu pracy na innego pracodawcę, przepis wymaga przede wszystkim przejęcia nie tylko samych pracowników, ale również przynajmniej części przedsiębiorstwa, niezbędnej do realizowania działalności gospodarczej. W realiach rozpoznawanej sprawy nie sposób odwołać się do konstrukcji przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę (w tym wypadku K.U.K. - E.F.I. (...)) albowiem jak wynika z załączonych dokumentów oraz zeznań odwołujących się umowy o pracę zawarte z zainteresowanym K.U.K. - E.F.I. (...) miały charakter pierwotny, gdy chodzi o ich współpracę z H.C.H. Z.. Nigdy wcześniej nie świadczyli oni pracy na rzecz ww. podmiotu na podstawie jakichkolwiek umów (tym bardziej – umów o pracę), jak również nie współpracowali z tym podmiotem na jakiejkolwiek innej zasadzie. D. C. i D. K. znali już wprawdzie T. O., jednak znajomość ta związana była ze świadczeniem pracy przez ww. na rzecz innego podmiotu gospodarczego. Elementem łączącym w tej konfiguracji pozostawał T. O., jednak pierwotna firma (...) nie była poprzednikiem prawnym występującego w niniejszej sprawie H.C.H. Z.. Tym samym, w realiach rozpoznawanej sprawy, w oparciu o zgromadzone dowody nie sposób wskazać na to, by zatrudnienie D. C., D. K. i K. G. odbywało się w ramach przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę, uregulowanego w art. 23¹ kp.

Zainteresowany, występujący w przedmiotowych umowach o pracę w charakterze pracodawcy, jest agencją zajmującą się tzw. outsourcingiem pracowniczym. Istota takiej konstrukcji sprowadza się do wykorzystywania przez podmiot gospodarczy siły roboczej w postaci osób zatrudnionych u innego podmiotu (agencji outsourcingowej) do wykonania konkretnych zadań. Przy tak ukształtowanym stosunku wszelkie elementy typowego stosunku pracowniczego (podległość, kontrola, wypłata wynagrodzenia, organizacja pracy etc.) winny być realizowane przez agencję, a rola „zamawiającego usługi” sprowadza się do udostępnienia stosownych maszyn oraz pomieszczeń i zakreślenia zakresu zadań przekazanych do wykonania „wynajmowanej” załodze.

W rozpoznawanej sprawie, brak jest jakiejkolwiek umowy o współpracy w ramach outsourcingu pracowniczego zawartej między H.C.H. Z. a zainteresowanym K.U.K. - E.F.I. (...). Umowę taką ww. podmiot odwołujący się zawarł ze spółką (...) spółka z o.o. we W.. Ta natomiast pozostawała związana z zainteresowanym stosunkiem umownym, na mocy którego K.U.K. - E.F.I. (...) zobowiązywało się przejąć w ramach instytucji przewidzianej w art. 23¹ kp pracowników, których to (...) S. A. (...) miało uprzednio przejmować od swoich kontrahentów w ramach zawieranych umów o współpracę. Jak już wspomniano wyżej, w realiach rozpoznawanej sprawy nie sposób mówić o jakimkolwiek przejęciu zakładu pracy, a zatem należy przyjąć iż K.U.K. - E.F.I. (...) zostało wskazane jako pracodawca w przedmiotowych umowach niezależnie od jakichkolwiek stosunków cywilnoprawnych łączących ww. przedsiębiorstwo z (...). Brak jest również szczególnej umowy o współpracę zawartej z H.C.H. Z.. Ustalone w toku postępowania dowodowego fakty, w tym przede wszystkim fakt iż wypłat wynagrodzeń dla pracowników dokonywało K.U.K. - E.F.I. (...), jednak faktury za usługi w ramach outsourcingu wystawiała spółka (...) przewidując jedynie cesję wierzytelności na rzecz K.U.K. - E.F.I. (...), wskazywać mogłyby iż mimo odmiennych realiów, ww. spółki funkcjonowały na takich samych zasadach jak w analogicznych sytuacjach, gdy dotychczasowi pracownicy podmiotu trzeciego byli przejmowani przez kontrahent K.U.K. - E.F.I. (...), a następnie przez K.U.K. - E.F.I. (...), która to formalnie widniała jako ich pracodawca. W rozpoznawanej sprawie brak jednak podstaw, by taką konstrukcję rozważać wobec pierwotnego charakteru umów o pracę zawartych przez ubezpieczonych.

W zaistniałej sytuacji faktycznej rozważenia wymaga natomiast kwestia ewentualnej pozorności przedmiotowych umów o pracę w zakresie dotyczącym określenia osoby pracodawcy. Należy rozważyć, czy podmiot ujawniony jako pracodawca w umowach o pracę w rzeczywistości pełnił taką rolę zgodnie z istota stosunku pracowniczego, czy też dokonane w umowie określenie pracodawcy miało charakter pozorny, zmierzało do ukrycia rzeczywistej roli H.C.H. Z. w relacji z ubezpieczonymi i w istocie miało na celu przerzucenie ewentualnych ciężarów związanych z kosztami zatrudnienia pracownika obciążających pracodawcę (zaliczka na podatek dochodowy, ubezpieczenia społeczne) na inny podmiot niż faktyczny pracodawca, a w konsekwencji znaczne obniżenie kosztów zatrudnienia.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dna 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1998, nr 137, poz. 887 ze zm.) pracownicy (czyli osoby pozostające w stosunku pracy) podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, a podmiotem odpowiedzialnym za zgłoszenie pracowników do ubezpieczeń społecznych i ich opłacanie jest pracodawca (art. 41, 46, 47 przywołanej ustawy).

Zgodnie z art. 22 § 1 k.p. w ramach stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem. W literaturze i orzecznictwie została przyjęta wykładnia zwrotu ,,wykonywanie pracy" w rozumieniu art. 22 §1 k.p. jako działalności:1) zarobkowej (wykonywanej za wynagrodzeniem); 2) wykonywanej osobiście przez pracownika; 3) rozumianej czynnościowo, czyli powtarzanej w codziennych lub dłuższych odstępach czasu, nie będącej jednorazowym wytworem (dziełem) lub czynnością jednorazową; 4) wykonywanej "na ryzyko" pracodawcy, który ponosi ujemne konsekwencje niezawinionych błędów popełnianych przez pracownika (tzw. ryzyko osobowe), konsekwencje zakłóceń w funkcjonowaniu zakładu pracy, np. przestojów (tzw. ryzyko techniczne) lub złej kondycji ekonomicznej przedsiębiorstwa (tzw. ryzyko gospodarcze); 5) świadczonej ,,pod kierownictwem" pracodawcy, co oznacza, że pracownik powinien stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy (art. 100 §1kp), i pozostawać do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy ( art. 128 k.p. ).

Ugruntowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowisko zakłada iż podleganie ubezpieczeniu społecznemu wynika z prawdziwego zatrudnienia, a nie z samego faktu zawarcia umowy o pracę, nie stanowi więc podstawy do objęcia ubezpieczeniem społecznym dokument nazwany umową o pracę, jeżeli rzeczywisty stosunek prawny nie odpowiada treści art. 22 k.p. (vide: wyrok Sadu Najwyższego z 11 marca 2008 r., sygn. II UK 148/07, niepbl.). Umowę o pracę uważa się za zawartą dla pozoru (art. 83 § 1 k.c.), jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie o pracę jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a osoba wskazana jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 r., II UK 321/04, opubl. OSNP 2006/11-12/190).

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c., nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

Pozorność oświadczenia woli potraktowana została przez ustawodawcę jako wada szczególnego rodzaju, bo dotycząca oświadczenia złożonego świadomie i swobodnie dla pozoru drugiej stronie, która o takim charakterze oświadczenia wie i na to się zgadza. Wobec tego zatajenie pozorności przed adresatem oświadczenia, czyli ukrycie braku zamiaru wywołania określonych skutków prawnych (reservatio mentalis) nie pozbawia oświadczenia woli skuteczności (tak SN w wyroku z 8 czerwca 1971 r., II CR 250/71, nie publ.). W wyroku z 25 lutego 1998 r., II CKN 816/97 (nie publ.) Sąd Najwyższy uznał, że nieważność czynności prawnej z powodu pozorności oświadczenia woli może być stwierdzona tylko wówczas, gdy brak zamiaru wywołania skutków prawnych został przejawiony wobec drugiej strony otwarcie, tak że miała ona pełną świadomość co do pozorności złożonego wobec niej oświadczenia woli i co do rzeczywistej woli jej kontrahenta i w pełni się z tym zgadzała.

Według art. 83 § 1 k.c. nieważna jest czynność pozorna, czyli ta, która została przejawiona na zewnątrz, a ściśle rzecz ujmując - pozorne są te jej postanowienia, których nie da się pogodzić z postanowieniami ukrytymi. Skoro zatem pozorność może dotyczyć zarówno całej czynności prawnej, jak i niektórych tylko jej postanowień, to tym samym nieważność może dotyczyć zarówno całej czynności prawnej, jak i niektórych składających się na nią oświadczeń woli. Z przedstawionych wywodów wypływa więc wniosek, że istota pozorności wyraża się w tym, że bezwzględnie nieważne jest oświadczenie woli wyrażone na zewnątrz (np. w spisanej umowie o pracę), gdyż ono, ukrywając inną czynność prawną, zostało złożone dla pozoru, czyli bez zamiaru wywołania skutków prawnych (zob. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6.10.2004 r. op. cit.).

W rozpoznawanej sprawie nie budzi wątpliwości fakt iż ubezpieczeni D. C., D. K. i K. G. w spornym okresie wykonywali swoje obowiązki zawodowe zgodnie ze stanowiskami pracy wskazanymi w umowach o pracę na czas określony zawartymi z K.U.K. - E.F.I. (...). Także miejsce wykonywania pracy określone w umowie pozostawało zgodne z realiami dotyczącymi ww. osób. Wątpliwości budzi jednak osoba pracodawcy.

Zawarte przez ww. ubezpieczonych z K.U.K. - E.F.I. (...) umowy o pracę na czas określony formalnie dawały podstawę do objęcia wskazanych w nich w charakterze pracowników osób ubezpieczeniami społecznymi jako pracowników, a ww. spółkę czyniły płatnikiem składek na wskazane ubezpieczenia.

Niezależnie od powyższego przeprowadzone postępowanie dowodowe dało w ocenie Sądu Okręgowego jasny obraz tego, że z jednej strony w rzeczywistości ww. osoby nigdy nie świadczyły pracy na rzecz K.U.K. - E.F.I. (...), a z drugiej już w momencie podpisywania umów o pracę takie ukształtowanie stosunku pracowniczego nie było ich zamiarem. Z zeznań ubezpieczonych wynika jasno iż interesowała ich praca na rzecz H.C.H. Z. (a konkretniej dla T. O.), że zależało im na wykonywaniu pracy w Z. przy produkcji bloczków budowlanych. O możliwości zatrudnienia dowiedzieli się oni bezpośrednio od T. O., to on zaakceptował ich jako kandydatów na przypisane im stanowiska i to od niego otrzymali do podpisania druki umów o pracę. Fakt, że na umowie widnieje jako pracodawca inny podmiot nie miał dla ww. szczególnego znaczenia, bowiem od początku było wiadomym, że obowiązki pracownicze będą wykonywać na polecenie i pod nadzorem T. O. reprezentującego H.C.H. Z.. Ponad fakt przekazywania wynagrodzenia za pośrednictwem rachunków bankowych, odwołujący się nigdy nie mieli bezpośredniej styczności z przedstawicielami K.U.K. - E.F.I. (...) ani w sprawach dotyczących realizowania obowiązków wynikających z umowy o pracę, ani także w sprawach typowo pracowniczych. Ubezpieczeni zgodnie wskazują iż przykładowo kwestie urlopów załatwiali bezpośrednio z T. O. – to do niego składali wnioski i to on je akceptował. Ubezpieczeni od momentu rozpoczęcia zatrudnienia identyfikowali się jako pracownicy H.C.H. Z., zaś występowanie podmiotu trzeciego, zupełnie niezwiązanego z działalnością T. O. była dla nich okolicznością neutralną - konieczną z punktu widzenia ich rzeczywistego pracodawcy, choć dla nich samych pozostającą bez znaczenia.

W konsekwencji skoro przedmiotowe umowy o pracę na czas określony w zakresie w jakim precyzują jako osobę pracodawcy K.U.K. - E.F.I. (...) pozostawały niezgodne z rzeczywistą wolą stron i zmierzały do ukrycia faktycznego pracodawcy ubezpieczonych, tj. H.C.H. (...) sp. z o.o. to w tym zakresie należy je uznać za pozorne i nieważne, zgodnie z treścią art. 83 § 1 kc znajdującego odpowiednie zastosowanie również w sprawach pracowniczych na mocy art. 300 kp.

Reasumując, fakt zawarcia umów o pracę przez D. C., D. K. i K. G. z K.U.K. - E.F.I. (...) oraz wypłata wynagrodzenia przez ww. podmiot nie przesądza o rzeczywistym charakterze przedmiotowych umów o pracę, a rzeczywistym pracodawcą ww. ubezpieczonych pozostawała spółka H.C.H. (...) sp. z o.o. w Z.. Tym samym zaskarżone decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych są prawidłowe i odwołania od nich podlegały oddaleniu.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w punkcie 2 i 3 wyroku, zgodnie z generalną zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, mając na uwadze iż odwołania wszystkich odwołujących się zostały oddalone, tj. przegrali oni sprawę w całości natomiast wniosek o zasądzenie kosztów procesu skierowany był przeciwko płatnikowi.

Wysokość wynagrodzenia ustalono w oparciu o treść § 11 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 490) w zw. z § 21 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265).

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE