Sygn. akt VIII U 1568/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.06.2017 r. nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I
Oddział w Ł. stwierdził, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek Miejska Przychodnia (...) (NIP: (...)), którego następcą prawnym jest Centrum Medyczne im. dr L. (...) Sp. z o.o. (NIP: (...)) w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy wynosi:

od 01.04.2007r. do 31.03.2008r. - 1,47%

od 01.04.2008r. do 31.03.2009r. - 1,47%

od 01.04.2009r. do 31.03.2010r. - 1,47%

od 01.04.2010r. do 31.03.2011r. - 1,47%

od 01.04.2011r. do 31.03.2012r. - 1,47%

od 01.04.2012r. do 31.03.2013r. - 1,20%

od 01.04.2013r. do 31.03.2014r. - 1,20%

od 01.04.2014r. do 31.03.2015r. - 1,20%

od 01.04.2015r. do 31.03.2016r. - 1,20%

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż jak wynika z dokumentów zewidencjonowanych w systemie informatycznym Zakładu do Miejskiej Przychodni (...) wysłane były "Zawiadomienia o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe" w ustawowo przewidzianym terminie. Ustalona w ww. zawiadomieniach stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosiła na okres od 01.04.2007r. do 31.03.2008r. - 1,47%; od 01.04.2008r. do 31.03.2009r. - 1,47%; od 01.04.2009r. do 31.01.2010r. - 1,47%; od 01.04.2010r. do 31.03.2011r. - 1,47%; od 01.04.2011r. do 31.03.2012r. - 1,32%; od 01.04.2012r. do 31.03.2013r. - 1,20%; od 01.04.2013r. do 31.03.2014r. - 1,20%; 01.04.2014r. do 31.03.2015r. - 1,20% i od 01.04.2015r. do 31.03.2016r. - 1,20%.

Stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe na poszczególne okresy składkowe Zakład ustalił na podstawie danych zawartych w "Informacjach o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe" - ZUS IWA oraz zgodnie z przepisami ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2015, poz. 1242 z późn. zm.) i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz. U. z 2015r. poz. 379)

W dniu 23.11.2016r. wpłynęło do Oddziału pismo płatnika składek Centrum Medyczne im. dr (...) Sp. z o.o. (NIP: (...)) z siedzibą w Ł. ul. (...) następcy prawnego Miejskiej Przychodni (...) (NIP: (...)) o ponowne ustalenie stawki na ubezpieczenie wypadkowe w związku ze złożonymi korektami ZUS IWA za lata 2004-2014. W piśmie płatnik składek wskazał, iż Miejska Przychodnia (...) w złożonych informacjach ZUS IWA za lata 2004-2014 wykazała niewłaściwe dane w zakresie liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia i liczby osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem. Płatnik składek wyjaśnił, że rozbieżności wynikają z omyłkowego wskazywania liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia pomimo faktu, że zgodnie z dokumentacją źródłową (wyniki pomiarów badań środowiskowych) nie było osób zatrudnionych w przekroczeniach norm szkodliwych. Pierwotnie wskazywano w ZUS IWA zatrudnionych, którzy pracują z udziałem urządzeń emitujących pole elektromagnetyczne lub promieniowanie jonizujące, nie uwzględniając faktycznych natężeń emitowanych przez urządzenia. Zgodnie z wynikami badań środowiskowych na żadnym z tych stanowisk nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych norm czynników szkodliwych ( (...)/ (...)). Na okoliczność rozbieżności w obszarze liczby osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem w latach 2005,2006 i 2008 płatnik składek wyjaśnił, iż wynikają one z omyłkowego zaliczenia osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy co zweryfikowano z Rejestrem wypadków.

Z uwagi na fakt, iż Oddział powziął wątpliwość co do prawidłowości złożonych korekt informacji ZUS IWA na ww. okoliczność przeprowadził postępowanie kontrolne. Zdaniem organu rentowego dokumenty zgromadzone w trakcie kontroli nie pozwoliły na ustalenie ani zweryfikowanie liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia. Pozwoliły natomiast na weryfikację liczby osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem w latach 2005,2006 i 2008r.

Pismem z dnia 18.04.2017r. wszczęte i jednocześnie zakończone zostało postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w związku ze złożonymi korektami ZUS IWA za lata 2004-2014. W piśmie tym oddział poinformował płatnika składek, że istnieją podstawy do stwierdzenia, że wykazana w pierwszorazowych informacjach ZUS IWA za lata 2005,2006 i 2008 liczba osób poszkodowanych w wypadkach ogółem była nieprawidłowa i tym samym uzasadnione było złożenie korekty w ww. zakresie. Natomiast nie było podstaw do stwierdzenia, że liczba osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia jest mniejsza niż wykazana w pierwszorazowych informacjach ZUS IWA.

W odpowiedzi na ww. pismo płatnik składek podtrzymał swoje stanowisko co do zasadności złożonych korekt w zakresie liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia i wyjaśnił, że mają one swoje odzwierciedlenie w dokumentacji źródłowej m.in. w wynikach pomiarów środowiskowych dotyczących pola elektromagnetycznego oraz promieniowania jonizującego. Płatnik składek wyjaśnił, że pierwotnie wskazując w Sprawozdaniach o warunkach pracy Z-10 i tym samym w informacjach ZUS IWA za lata 2004-2014 osoby w warunkach zagrożenia, mylnie zinterpretował dział 1, wiersz I (i w konsekwencji również wiersz 1, rubryka 1 w dziale 2) Sprawozdania Z-10 - "zagrożenia czynnikami związanymi' ze środowiskiem pracy",, wykazując pracowników, którzy pracowali z udziałem urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne i promieniowanie jonizujące, nie uwzględniając zaś faktycznych natężeń promieniowania jakie te urządzenia emitują. Natomiast w informacji ZUS IWA należy podać tylko i wyłącznie zatrudnionych w warunkach, w których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, według stanu na dzień 31 grudnia roku za który składana jest informacja ZUS IWA. Płatnik podkreślił, że w latach 2004-2014 żadne stanowisko pracy nie było usytuowane w narażeniu na działanie czynników szkodliwych przekraczające najwyższe dopuszczalne wartości stężeń i natężeń, określonych w obowiązujących normach. Płatnik składek wyjaśnił, że nie miał możliwości fizycznego sporządzenia korekt Sprawozdań o warunkach pracy Z -10, ponieważ zgodnie z informacjami uzyskanymi z Głównego Urzędu Statystycznego, wszystkie podmioty zobligowane do składania w GUS sprawozdań (Z-10), nie mają już możliwości ich poprawy, gdyż księgi statystyczne za lata przeszłe zostały sporządzone i opublikowane.

Po ponownej analizie całości zgromadzonego materiału dowodowego Oddział stwierdził, że nie ma podstaw do uznania zasadności złożonych korekt informacji ZUS IWA w zakresie liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia. W dniu 30.05.2017r. oddział sporządził z urzędu informacje ZUS IWA za lata 2004-2014 w których wskazał dane o liczbie osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia sprzed korekty, natomiast w informacjach ZUS IWA za lata 2005,2006 i 2008 uwzględnił dane w zakresie liczby osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem zgodne z korektami złożonymi przez płatnika.

Wskutek złożonych korekt przeliczeniu uległa wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe na rok składkowy obejmujący okres rozliczeniowy od 01.04.2011r. do 31.03.2012r. i wynosi obecnie 1,47%. Natomiast wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w pozostałych okresach rozliczeniowych pozostała nie zmieniona.

/ decyzja k. 139 -142 akt ZUS/

W dniu 24 lipca 2017 r. odwołanie od powyższej decyzji w zakresie ustalenia liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, wniósł płatnik Centrum Medyczne im. dr L. (...) Sp. z o.o.

Odwołujący zaskarżonej decyzji w tej części zarzucił:

- naruszenie art. 7, art. 77 §1 oraz art. 107 §3 KPA poprzez niepodjęcie niezbędnych czynności mających na celu należyte wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy, zaniechanie należytego rozpatrzenia całego materiału dowodowego w sprawie oraz zaniechanie sporządzenia adekwatnego uzasadnienia zaskarżonej Decyzji, oraz w konsekwencji

- uznanie, że brak jest podstaw do stwierdzenia, że na podstawie okazanych w trakcie kontroli ZUS dokumentów, Organ nie miał możliwości zweryfikowania liczy osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia w latach 2004-2014,

- naruszenie art. 31 ust. 3 pkt 3 w zw. z art. 31 ust. 3 i ust. 10 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych ( (...)) poprzez nieuznanie złożonych w dniu 22 listopada 2016 roku korekt informacji ZUS IWA za lata 2004-2014 w zakresie liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia i oparcie wyliczenia stopy procentowej składki wypadkowej na nieprawidłowych danych;

- naruszenie art. 35 Ustawy Wypadkowej, poprzez niewskazanie prawidłowych danych, wskazujących jednocześnie, na których stanowiskach odnotowano przekroczenia norm czynników szkodliwych (uwzględniając przekazane przez CM w Ł. wyniki pomiarów środowiska pracy).

Z uwagi na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonej Decyzji i określenie wysokości stopu procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w oparciu o dane wynikające ze złożonych przez Odwołującego korekt informacji ZUS IWA za lata 2004-2014 również w zakresie osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia; ewentualnie o zobowiązanie Organu do ponownego określenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w oparciu o dane wynikające ze złożonych przez Odwołującego korekt informacji ZUS IWA za lata 2004-2014 również w zakresie osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia. Nadto o zasądzenie na rzecz Odwołującego kosztów postępowania według norm przepisanych.

/ odwołanie k. 2-11 /

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 4.08.2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 10-11/

Na rozprawie w dniu 8 stycznia 2019 r., poprzedzającej wydanie wyroku, pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w kwocie ryczałtowej.

/stanowiska stron z dnia 8 stycznia 2019 r. – 00:09:33 – 00:13:25 płyta CD – k. 163/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik składek Centrum Medyczne im. dr L. (...) Sp. z o.o. jest następcą prawnym płatnika Miejskiej Przychodni (...)

/ wypis z KRS k. 13- 19/

W dniu 22 listopada 2016 r. płatnik składek przekazał do ZUS korektę (...) o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe” ZUS IWA za lata 2004 -2014. Liczba zatrudnionych w warunkach zagrożenia została skorygowana do 0 ubezpieczonych. Skorygowano też liczbę osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem w latach 2005,2006 i 2008.

/ druki ZUS IWA k. 64-134 akt ZUS zeznania świadka A. D. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:04:51 - 00:23:38/

W dniu 23.11.2016r. wpłynęło do Oddziału pismo płatnika składek datowane na dzień 18 listopada 2016 o ponowne ustalenie stawki na ubezpieczenie wypadkowe w związku ze złożonymi korektami ZUS IWA za lata 2004-2014. W piśmie płatnik przedstawił powód złożenia korekt dokumentacji za lata 2004-2014, a także argumentację w zakresie braku przekroczeń najwyższych dopuszczanych natężeń czynników szkodliwych dotyczących urządzeń emitujących pole elektromagnetyczne oraz promieniowanie jonizujące z uwzględnieniem faktycznych natężeń emitowanych przez urządzenia.

/ pismo płatnika k. 1-2 akt ZUS. oraz k. 23-24 zeznania świadka A. D. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:04:51 - 00:23:38/

Pismem z dnia 20 grudnia 2016 roku ZUS poinformował płatnika o wystąpieniu z wnioskiem do Państwowej Inspekcji Pracy w Ł. o przeprowadzenie stosownego postępowania wyjaśniającego na okoliczność złożonych korekt informacji ZUS IWA.

/ pismo k. 22 , k. 18 akt ZUS notatka służbowa k. 12 akt ZUS, pismo do PIP k. 13-14 akt ZUS/

Kontrola PIP nie została przeprowadzona.

/ bezsporne, zeznania świadka A. D. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:04:51 - 00:23:38/

Na okoliczność złożonych korekt informacji ZUS IWA, w dniach 16-19 stycznia 2017 roku, ZUS Wydział Kontroli Płatników Składek w Ł. przeprowadził w CM w Ł. kontrolę w zakresie danych wykazanych w informacjach o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe za lata 2004-2014, w związku z pismem płatnika z dnia 18 listopada 2016 r. W toku kontroli przesłuchano świadka A. D. – specjalistę ds. kadr i płac płatnika w obecności I. Z. – specjalisty ds. BHP

/ zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli k. 1-2 akt kontroli ZUS, protokół przesłuchania k. 335-342 akt kontroli ZUS, protokół pokontrolny k. 343-346 akt kontroli ZUS/

W toku kontroli płatnik przedstawił ZUS następujące dokumenty

- sprawozdanie o warunkach pracy Z- 10 /k. 13-60 akt kontroli ZUS/,

- raporty wyniki pomiarów dozymetrycznych Instytutu Medycyny Pracy /k. 61-202 akt kontroli/

- Sprawozdania Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej /k. 203-298 akt Kontroli ZUS/

- lista osób pracujących przy aparaturze emitującej pole elektromagnetyczne i promieniowanie jonizujące /k. 299-300 akt kontroli ZUS/

- rejestr wypadków przy pracy/ k. 301-334 akt kontroli ZUS/

/dokumentacja w aktach kontroli ZUS, zeznania świadka I. S. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:23:38 -00:35:34 płyta CD k. 51 zeznania świadka A. D. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:04:51 - 00:23:38 płyta CD k. 51/

Pismem z dnia 18.04.2017r. wszczęte i jednocześnie zakończone zostało postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w związku ze złożonymi korektami ZUS IWA za lata 2004-2014. W piśmie tym Oddział poinformował płatnika składek, że istnieją podstawy do stwierdzenia, że wykazana w pierwszorazowych informacjach ZUS IWA za lata 2005,2006 i 2008 liczba osób poszkodowanych w wypadkach ogółem była nieprawidłowa i tym samym uzasadnione było złożenie korekty w ww. zakresie. Natomiast nie było podstaw do stwierdzenia, że liczba osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia jest mniejsza niż wykazana w pierwszorazowych informacjach ZUS IWA.

/ pismo k. 38 akt ZUS/

W odpowiedzi na ww. pismo płatnik składek pismem z dnia 28.04. 2017 r. podtrzymał swoje stanowisko co do zasadności złożonych korekt w zakresie liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia.

/ pismo k. 42 akt ZUS/

W dniu 30.05.2017r. Oddział sporządził z urzędu informacje ZUS IWA za lata 2004-2014, w których wskazał dane o liczbie osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia sprzed korekty, natomiast w informacjach ZUS IWA za lata 2005,2006 i 2008 uwzględnił dane w zakresie liczby osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem zgodne z korektami złożonymi przez płatnika.

/ druki ZUS IWA k. 64-134 akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją Oddział stwierdził, że nie ma podstaw do uznania zasadności złożonych korekt informacji ZUS IWA w zakresie liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia.

/ decyzja k. 139 -142 akt ZUS/

W sprawozdaniu Z -10, jak i dokumentach ZUS IWA za lata 2004-2014, płatnik składek podał błędną informację co liczby osób pracujących w warunkach zagrożenia. W wyniku błędnej interpretacji przepisów zamiast wskazania ilości osób pracujących w przekroczeniu norm czynników szkodliwych, podano liczbę osób pracujących w zagrożeniu a nie przekroczeniu norm.

/ zeznania świadka K. S. protokół rozprawy z dnia 24 lipca 2018 r. 00:04:09 -00:10:36 płyta CD k. 134, zeznania świadka A. D. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:04:51 - 00:23:38 płyta CD k. 51 zeznania świadka I. S. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:23:38 -00:35:34 płyta CD k. 51/

W chwili obecnej płatnik na drukach IWA nie wskazuje żadnych osób pracujących z przekroczeniem norm. ZUS tego nie kwestionuje.

/ zeznania świadka A. D. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:04:51 - 00:23:38 płyta CD k. 51/

Osoby pracujące w warunkach zagrożenia w spornym okresie to byli pracownicy pracowni RTG i Poradni (...) tj. pracujący przy aparaturze monitorującej pole elektromagnetyczne czy w pracowni rentgena. Pracownicy rehabilitacji nie pracują przy jednym urządzeniu, ale przy kilku w różnych pokojach.

/ zeznania świadka A. D. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:04:51 - 00:23:38 płyta CD k. 51/

W okresie 2004 -2014 w (...) Ś. na stanowiskach wskazywanych do ZUS jako stanowiska z przekroczeniem norm dopuszczalnych promieniowań pracowali następujący pracownicy; B. S. (1), I. M. (1), B. S. (2). I. M. (2), D. P., E. K., A. B., L. G., M. K., T. S., E. P., J. M., L. K..

/ informacja k. 55, akta osobowe ww. osób załączone do akt sprawy, zaświadczenia kwalifikacyjne w zakresie eksploatacji urządzeń wytwarzających pole elektromagnetyczne w aktach osobowych ww. osób oraz k 104 -123 wykaz pracowników akta kontroli ZUS k. 299/

Wskazane osoby pracowały na następujących urządzeniach:

- w pracowni rentgenodiagnostyki ogólnej:

1)  T. typ GS-200 nr fabryczny (...), producent F., rok produkcji 1988 aparat wycofany z eksploatacji)

2)  T. typ GS-220 nr fabryczny (...), producent F., rok produkcji 1994 aparat wycofany z eksploatacji;

3)  T. typ GS-200 nr fabryczny (...), producent F., rok produkcji 1988;

4)  M. M. 10 nr fabryczny 171, producent Elektronika i Elektromedycyna, rok produkcji 1997;

5)  M. M. 10 nr fabryczny 331, producent Elektronika i Elektromedycyna, rok produkcji 1994;

6)  M. M. 10 nr fabryczny 439, producent Elektronika i Elektromedycyna, rok produkcji 1995;

7)  Aparat RTG ogólno-diagnostyczny (...) nr fabryczny (...), rok produkcji 1997, aparat wycofany z eksploatacji)

8)  Aparat RTG stomatologiczny S.-101 nr fabryczny (...), producent C., rok produkcji 1991- aparat wycofany z eksploatacji)

9)  Aparat RTG stomatologiczny P., nr (...) producent P. D., rok produkcji 2012

10)  Aparat RTG ogólno-diagnostyczny C. E. 2, nr (...) producent P., rok produkcji 2011

– w poradni rehabilitacji

1) T. typ GS-200 nr fabryczny (...),

2) T. typ GS-220 nr fabryczny (...),

3) T. typ GS-200 nr fabryczny (...),

4) Magnetronie MF 10 nr fabryczny 171,

5) Magnetronie MF 10 nr fabryczny 331,

6) Magnetronie MF 10 nr fabryczny 439

/ wykaz sprzętu pismo k. 56-56v./

Wszystkie informacje dotyczące napraw oraz serwisowania tych urządzeń zawarte są w paszportach technicznych.

/ kopie paszportów technicznych urządzeń k. 57 - 103 v., zeznania świadka I. S. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:23:38 -00:35:34 płyta CD k. 51/

W poradni (...) i Pracowni Rentgenodiagnostyki (...) w spornym okresie regularnie były przeprowadzane badania i pomiary promieniowania jonizującego i pola elektromagnetycznego.

/zeznania świadka I. S. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:23:38 -00:35:34 płyta CD k. 51 zeznania świadka K. S. protokół rozprawy z dnia 24 lipca 2018 r. 00:04:09 -00:10:36 płyta CD k. 134 zeznania świadka A. D. protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2018 r. 00:04:51 - 00:23:38 płyta CD k. 51/

W Miejskiej Przychodni (...) (ZOZ Ł.) w okresie 2004 - 2014, na stanowiskach objętych badaniami i pomiarami promieniowania jonizującego i pola elektromagnetycznego, wskazanymi w Raportach z wynikami pomiarów dozymetrycznych oraz w Sprawozdaniach z pomiarów pola elektromagnetycznego o częstotliwości 0 - 300 GHz, dla celów bezpieczeństwa pracy pracowników, nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych normatywów wskazanych w obowiązujących przepisach.

/ opinia biegłego w zakresie BHP J. K. k. 138-147, Sprawozdania Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej k. 203-298 akt Kontroli ZUS, raporty i wyniki pomiarów dozymetrycznych Instytutu Medycyny Pracy k. 61-202 akt kontroli ZUS, dokumenty z badań poziomu promieniowania RTG i jonizującego za lata 2004-2014 koperta k. 124 oraz k. 61-201 akt kontroli ZUS/

W Raportach z wynikami pomiarów dozymetrycznych w faktycznych okresach narażenia, przez pracowników wskazana jest dawka „poniżej czułości”; w sprawozdaniach z pomiarów pola elektromagnetycznego o częstotliwości 0 - 300 GHz, dla celów bezpieczeństwa pracy nie ma stanowiska pracy w strefie zagrożenia. Z tego wynika , iż w okresie 2004 - 2014, na stanowiskach objętych badaniami i pomiarami promieniowania jonizującego i pola elektromagnetycznego, dokonana ocena narażenia nie potwierdza zatrudnienia pracowników w warunkach zagrożenia.

/ opinia biegłego w zakresie BHP J. K. k. 138-147, Sprawozdania Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej k. 203-298 akt Kontroli ZUS, raporty i wyniki pomiarów dozymetrycznych Instytutu Medycyny Pracy k. 61-202 akt kontroli ZUS, dokumenty z badań poziomu promieniowania RTG i jonizującego za lata 2004-2014 koperta k. 124 oraz k. 61-201 akt kontroli ZUS/

Z obowiązujących w okresie 2004 - 2014 przepisów dotyczących sprawozdawczości z oceny warunków pracy wynika, iż pracodawca - płatnik świadczeń na ubezpieczenie wypadkowe, zarówno w sprawozdaniu Z-10 (GUS), jak i formularzu ZUS IWA (ZUS), zobowiązany był do podawania liczby pracowników zatrudnionych w poszczególnych latach w warunkach zagrożenia czynnikami szkodliwymi. W informacjach dotyczących sposobu przygotowania zbiorczej informacji Z-10 i ZUS IWA, zarówno ZUS: jak i GUS wynika, iż wymagały one by w sprawozdaniach tych wskazać liczbę pracowników zatrudnionych w warunkach przekroczenia dopuszczalnych norm określonych w obowiązujących przepisach. Tym samym płatnik świadczeń - pracodawca: Miejska Przychodnia (...) (ZOZ Ł.), nie powinien wykazywać w sprawozdaniu Z-10 oraz formularzu ZUS IWA za lata 2004 - 2014, pracowników objętych oceną narażenia na działanie pola elektromagnetycznego i promieniowania jonizującego wskazanych w aktach sprawy.

/ opinia biegłego w zakresie BHP J. K. k. 138-147/

Hipotetycznie w przypadku uznania korekt ZUS IWA złożonych przez płatnika Miejska Przychodnia (...), którego następcą prawnym jest Centrum Medyczne im. dr L. (...) Sp. z o.o. w zakresie liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia, stopy procentowe na ubezpieczenie wypadkowe kształtowałyby się następująco:

- od 01.04.2007 r. do 31.03.2008 r. - 1,32%

- od 01,04.2008r. do 31.03.2009 r. - 1,47%

- od 01.04.2009r. do 31.03.2010r. - 1,47%

- od 01.04.2010r. do 31.03.2011r. - 1,32%

- od 01.04.2011r. do 31.03.2012r. - 1,18%

- od 01.04.2012r. do 31.03.2013r. - 1,20%

- od 01.04.2013r. do 31.03.2014r. - 1,20%

- od 01.04.2014r. do 31.03.2015r. - 1,20%

- od 01.04.2015r. do 31.03.2016r. - 1,08%

/ hipotetyczne wyliczenie ZUS k. 160/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dokumenty, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała oraz zeznania świadków, będących obecnymi i byłymi pracownikami płatnika, których zeznania były zgodne z dokumentami załączonymi do akt sprawy.

Odpowiedź na pytania:

- czy w latach 2004-2014 w Miejskiej Przychodni (...) w Ł. byli zatrudnieni pracownicy w warunkach zagrożenia czynnikami szkodliwymi i niebezpiecznymi związanymi ze środowiskiem pracy oraz na stanowiskach przekraczających dopuszczalne normy, jeżeli tak w jakiej liczbie w poszczególnych latach i na jakich stanowiskach zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami;

-czy w spornym okresie w sprawozdaniu o warunkach pracy Z-10 płatnik powinien wykazywać stanowiska pracy związane z pracą w warunkach zagrożenia czynnikami związanymi ze środowiskiem pracy, pracowników pracujących z udziałem urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne i promieniowanie jonizujące;

- czy w spornym okresie doszło do przekroczeń dopuszczalnych natężeń czynników szkodliwych, w tym promieniowania jonizującego i elektromagnetycznego;

zlecono biegłemu w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sąd nie miał podstaw do tego aby odmówić przymiotu wiarygodności opinii biegłego specjalisty w tej materii J. K., która w uznaniu Sądu została sporządzona w sposób rzetelny, zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Opinia biegłego nie zawiera sprzeczności ani uchybień, które pozbawiałyby ją wartości dowodowej. Nadto strony zdanych zastrzeżeń do opinii biegłego nie zgłaszały.

Wysokość stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe za sporne okresy od kwietnia 2007 do marca 2016 r., z uwzględnieniem danych wynikających ze założonych przez wnioskodawcę korekt ZUS IWA za lata 2004 -2017, ustalono w oparciu o hipotetyczne wyliczenie dokonane przez ZUS, które nie było kwestionowane przez stronę powodową w toku postępowania.

Co istotne przedstawiony stan faktyczny co do zasady nie był podważany przez żądną ze stron. Spór w tej sprawie sprowadzał się do kwestii prawnych, do których Sąd odniesie się w części rozważań.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z dyspozycją art. 27 Ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych tj. z dnia 15 września 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1773) stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala się na rok składkowy.

Na mocy art. 2 pkt 8 „rok składkowy” jest to okres obowiązywania stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe należnych za okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku;

Stosownie do treści art. 28 ust. 2 ustawy, stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych ustala Zakład jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek, i wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek, z zastrzeżeniem art. 33.

Art. 28 ust. 3 ustawy stanowi, iż liczbę ubezpieczonych, o których mowa w ust. 1 i 2, ustala się jako iloraz sumy ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w ciągu poszczególnych miesięcy poprzedniego roku kalendarzowego i liczby miesięcy, przez które płatnik składek był w poprzednim roku kalendarzowym zgłoszony w Zakładzie co najmniej 1 dzień.

Zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 1 ustawy, płatnik składek o którym mowa w art. 28 ust. 2, należy do grupy działalności ustalonej dla jego rodzaju działalności według (...) ujętego w rejestrze REGON w dniu 31 grudnia poprzedniego roku. Natomiast w myśl ust. 2, płatnik składek zgłoszony w Zakładzie w okresie od dnia 1 stycznia danego roku do dnia 31 marca następnego roku należy do grupy działalności ustalonej dla jego rodzaju działalności według (...) ujętego w rejestrze REGON w dniu, od którego płatnik składek jest w Zakładzie zgłoszony.

Stosownie do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji ( (...)) (Dz. U. z 2007 r., Nr 251, poz. 1885 ze zm.) oraz zgodnie z dyspozycją §3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz. U. z 2013 r., poz. 878 ze zm.), grupy działalności, kategorie ryzyka i stopy procentowe składki dla grup działalności określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

W myśl art.31 ust.2 cytowanej ustawy wskaźnik korygujący ustala się na rok składkowy w zależności od kategorii ryzyka ustalonej dla płatnika składek.

W świetle art.33 ust.5 ww. ustawy kategorię ryzyka dla płatnika składek ustala się na podstawie danych, o których mowa w ust.3 tj. według kategorii ryzyka ustalonej dla płatnika, przekazanych przez płatnika składek za trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe.

Dane, o których mowa w ust. 3, płatnik składek przekazuje do dnia 31 stycznia danego roku za poprzedni rok kalendarzowy (ust. 6)

Płatnik składek jest zobowiązany do złożenia korekty informacji, o której mowa w ust. 6, w ciągu 7 dni od: stwierdzenia nieprawidłowości we własnym zakresie; otrzymania zawiadomienia o stwierdzeniu nieprawidłowości przez Zakład – art. 31 ust. 10 ustawy.

Zgodnie z przypisem 8 załącznika nr 4 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz. U. z 2013 r., poz. 878 ze zm.), do deklaracji ZUS IWA należy wpisać liczbę zatrudnionych w warunkach, w których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy według stanu na dzień 31 grudnia roku, za który składana jest informacja (przy czym każdego zatrudnionego w takich warunkach należy liczyć tylko raz )

Z kolei z poradnika ZUS Z. składania i wypełniania informacji o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe ZUS IWA / (...) wynika, że zestawienie danych do ustalenia kategorii ryzyka dla płatnika składki należy wypełniać w ten sposób, że w polu 04 należy wpisać liczbę osób zatrudnionych w warunkach, w których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, według stanu na 31 grudnia roku, za który składa się informację ZUS IWA. Przy ustalaniu tej liczby należy stosować zasady obowiązujące przy wypełnianiu działu (...) (wiersz 1. rubryka 1) sprawozdania o warunkach pracy Z-10. tj. uwzględniać tylko osoby zatrudnione w warunkach zagrożenia spowodowanego czynnikami związanymi ze środowiskiem pracy. Przy tym podając w informacji ZUS IWA liczbę osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia, powinno się uwzględniać wszystkich pracowników zatrudnianych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia ( (...). (...)) w środowisku pracy... ”.

Natomiast w świetle sprawozdania o warunkach pracy Z-10 (Portal Sprawozdawczy GUS portal.stat.gov.pl - Objaśnienia do formularza Z-10) za zagrażające zdrowiu uważa się te stanowiska pracy, na których występuje działanie czynników szkodliwych, w stężeniu (natężeniu) przekraczającym najwyższe dopuszczalne wartości ( (...) i (...)) określone w obowiązujących normach higienicznych. Podając liczbę pracowników zatrudnionych w warunkach zagrożenia według stanu w dniu 31 grudnia – należy podać liczbę osób pracujących na stanowiskach, na których przekroczone zostały obowiązujące norm higieniczne ( (...) , (...)) sanitarne i inne (np. normy specjalne, ustalone dla danego stanowiska pracy lub wykonywanych czynności) w oparciu o wyniki pomiarów stężeń i natężeń określonych czynników.

Spór między stronami dotyczył prawidłowości ustalenia przez ZUS stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej płatnika składek Centrum Medyczne im. dr L. (...) Sp. z o.o. tj. następcy prawnego płatnika Miejska Przychodnia (...) obejmującej poszczególne okresy rozliczeniowe wymienione w zaskarżonej decyzji.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia czy płatnik składek dokonał prawidłowej korekty (...) o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe” ZUS IWA za lata 2004 -2014 (liczba zatrudnionych w warunkach zagrożenia została skorygowana do 0 ubezpieczonych), a w konsekwencji rozstrzygnięcia czy wysokość stopy procentowej składki winna zostać ustalona w oparciu o tak skorygowane dane.

W ocenie Sądu, mając na uwadze powyższe uregulowania prawne, wbrew zapatrywaniu organu rentowego, brak podstaw do zarzucenia płatnikowi jakichkolwiek nieprawidłowości w zakresie dokonanej korekty. Stwierdzić należy, że w spornym okresie liczba ubezpieczonych wskazywana zarówno w dokumentach ZUS IWA, jak i drukach Z- 10 przekazywanych do GUS, winna zawierać liczbę zatrudnionych faktycznie pracujących w przekroczeniu norm nie zaś liczbę osób pracujących w zagrożeniu czynnikami szkodliwymi dla zdrowia.

Jak wynika ze spójnej i rzeczowej opinii biegłego w zakresie BHP, która nie była kwestionowana przez żadną ze stron, wydaną w oparciu Sprawozdania Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej, raporty i wyniki pomiarów dozymetrycznych Instytutu Medycyny Pracy oraz dokumenty z badań poziomu promieniowania RTG i jonizującego za lata 2004-2014, w Miejskiej Przychodni (...) w Ł. nie doszło do przekroczeń dopuszczalnych natężeń czynników szkodliwych, w tym promieniowania jonizującego i elektromagnetycznego. W Raportach z wynikami pomiarów dozymetrycznych w faktycznych okresach narażenia, przez pracowników Miejskiej Przychodni (...) wskazana jest dawka „poniżej czułości”; w sprawozdaniach z pomiarów pola elektromagnetycznego o częstotliwości 0 - 300 GHz, dla celów bezpieczeństwa pracy nie ma stanowiska pracy w strefie zagrożenia. Z tego wynika , iż w okresie 2004 - 2014, na stanowiskach objętych badaniami i pomiarami promieniowania jonizującego i pola elektromagnetycznego, dokonana ocena narażenia nie potwierdza zatrudnienia pracowników w warunkach zagrożenia. Tym samym płatnik świadczeń - pracodawca: nie powinien wykazywać w sprawozdaniu Z-10 oraz formularzu ZUS IWA za lata 2004 - 2014, pracowników objętych oceną narażenia na działanie pola elektromagnetycznego i promieniowania jonizującego wskazanych w aktach sprawy.

Wobec powyższego stanowisko organu rentowego, że nie ma podstaw do uznania zasadności złożonych korekt informacji ZUS IWA w zakresie liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia, nie znajduje uzasadnienia. W kontekście poczynionych rozważań wskazać należy, że skorygowane deklaracje rozliczeniowe powinny zatem posłużyć do ponownego ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej płatnika w spornym okresie.

W świetle wyliczeń dokonanych przez ZUS, nie podważanych przez stronę odwołującą, w spornym okresie stopy procentowe na ubezpieczenie wypadkowe wyniosłyby - od 01.04.2007 r. do 31.03.2008 r. - 1,32% - od 01,04.2008r. do 31.03.2009 r. - 1,47%, - od 01.04.2009r. do 31.03.2010r. - 1,47%, - od 01.04.2010r. do 31.03.2011r. - 1,32%, - od 01.04.2011r. do 31.03.2012r. - 1,18%, - od 01.04.2012r. do 31.03.2013r. - 1,20%, - od 01.04.2013r. do 31.03.2014r. - 1,20%, - od 01.04.2014r. do 31.03.2015r. - 1,20%, - od 01.04.2015r. do 31.03.2016r. - 1,08%.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję stwierdzając, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek Miejska Przychodnia (...), którego następcą prawnym jest Centrum Medyczne im. dr L. (...) Sp. z o.o., w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy wynosi jak w punkcie pierwszym sentencji.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. , a wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Centrum Medyczne im. dr L. (...) Sp. z o.o. ustalił zgodnie z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz.265).

Orzekając o kosztach zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy, wbrew stanowisku organu rentowego, nie znalazł podstaw by uznać, iż decyzja organu rentowego została zaskarżona w całości. Z treści odwołania wynika bowiem wprost, że płatnik kwestionował ją w zakresie ustalenia liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, tj. do kwoty jaka wynikała z różnicy składki na ubezpieczenie wypadkowej przyjętej w zaskarżonej decyzji przez ZUS a składką należną.

Z tych też względów orzeczono jak w punkcie drugim sentencji.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS wraz z aktami rentowymi

J.L.