X GC 156/17
Pozwem wniesionym 24 listopada 2016 r. powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.:
- kwoty 7 554,80 zł tytułem zapłaty odsetek ustawowych od nieterminowej zapłaty faktur VAT w okresie od 14 marca 2011 r. do 2 marca 2012 r.,
- kwoty 4 332,61 zł tytułem niesłusznie naliczonych niedopłat w związku z rzekomą zawartością popiołu w zrębce drzewnej dostarczonej przez powoda w okresie od 14 marca 2011 r. do 2 marca 2012 r. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 1 listopada 2012 r. do dnia zapłaty,
- kwoty 271 779,34 zł tytułem niesłusznego obniżenia ceny za dostarczoną przez powoda biomasę w okresie od 14 marca 2011 r. do 2 marca 2012 r. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 1 listopada 2012 r. do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu powód wskazał, że zawarł z pozwanym umowę sprzedaży biomasy w postaci zrębki drzewnej. Strony w umowie określiły, że cena za dostarczony produkt będzie ustalana według wartości opałowej biomasy, którą określać miał pozwany. Powodowi przysługiwało prawo wniesienia reklamacji, w przypadku uznania, że wyniki badań przeprowadzonych przez pozwanego nie są rzetelne. Powód wskazał, że zgłosił pozwanemu reklamację, jednakże pozwany nie wydał pozwanemu próbek biomasy, które miały posłużyć do przeprowadzenia badań kontrolnych wartości opałowej dostarczonej biomasy. Zdaniem powoda pozwany zaniżył należne mu wynagrodzenie.
(pozew k. 3 – 15)
Następnie w piśmie procesowym z dnia 12 marca 2018 roku powód sprecyzował żądanie pozwu poprzez wskazanie, iż wnosi o zasądzenie od pozwanego kwoty 272.790,15 złotych, na którą składają się kwoty niedopłat z faktur szczegółowo wymienionych w piśmie począwszy od faktury VAT (...).
W uzasadnieniu tak sprecyzowanego żądania powód podał, iż dochodzona kwotę wyliczył biorąc pod uwagę średnią różnicę w GJ na tonę w reklamacjach wydanych przez pozwanego. Średnia ilość GJ na tonę na korzyść powoda w rozpatrzonych reklamacjach wynosi 1,73.
( pismo k. 402- 415)
Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym 26 stycznia 2017 r. w sprawie o sygn. akt 1624/16 Sąd Okręgowy w Łodzi orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
(nakaz k. 310)
W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania. Uzasadniając stanowisko w sprawie pozwany wskazał, że w przypadku stwierdzenia złej jakości dostarczonego przez powoda produktu, pozwany uprawniony był do naliczenia kary umownej, która obniżała ostateczną wartość partii paliwa podlegającą zafakturowaniu. Pozwany podniósł, że powód nie wyczerpał postępowania reklamacyjnego odnośnie każdej wykonanej dostawy, a jedynie kilkudziesięciu. Ponadto pozwany podniósł, że okoliczność błędnych pomiarów przy kilku dostawach biomasy nie może zostać rozciągnięta również na inne dostawy oraz inne próbki. Pozwany wniósł o odrzucenie pozwu w zakresie żądania zapłaty odsetek ustawowych z uwagi na toczące się postępowanie przed Sądem Rejonowym w P..
(sprzeciw k. 319 – 322)
Strona powodowa wniosła o przyznanie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego (pismo k. 355)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód jako sprzedający, zawarł z pozwanym jak kupującym „umowę kupna – sprzedaży paliwa ekologicznego (biomasy)” z 15 września 2011 r. przedmiotem której były dostawy paliwa ekologicznego (biomasy) w postaci zrębki drzewnej w okresie od 15 września 2011 r. do 30 września 2014 r. w ilości 35 000 ton (§ 1).
W § 3 umowy strony umówiły się, że cena za 1 GJ w tonie dostarczonego paliwa jest stała i niezmienna w okresie obowiązywania aktualnego harmonogram dostaw - formularza cenowego. Podstawą dokonania zapłaty za dostarczone paliwo kupującemu miała być faktura VAT wystawiona przez sprzedającego, który zobowiązał się do sporządzenia faktury VAT w terminie 7 dni roboczych po uwzględnieniu powziętej od kupującego informacji o ostatecznej cenie netto dostarczonego paliwa w danym dniu. Strony ustaliły 45 dniowy termin płatności począwszy od dnia dostawy przedmiotu umowy. Strony w umowie przewidziały możliwość wniesienia przez powoda reklamacji jakościowych i ilościowych biomasy.
Pozwany zobowiązał się w umowie do przeprowadzania badań jakościowych cech otrzymanego paliwa (wilgotność, popiół, granulacja, wartość opałowa), natomiast powodowi przysługiwało prawo żądania od kupującego certyfikatów i innych dokumentów stwierdzających prawidłowość działania urządzeń laboratoryjnych określających parametry paliwa. Zgodnie z umową kupujący na podstawie uzyskanych z laboratorium informacji o nie dotrzymywaniu przez dostarczony opał parametrów opisanych w § 1miał prawo zastosować kary umowne.
Sprzedający w przypadku nie zaakceptowania ostatecznej wyceny dostarczonego paliwa przygotowanej przez kupującego mógł wszcząć tryb reklamacyjny. Podstawą rozpoczęcia trybu reklamacyjnego było pisemne zgłoszenie reklamacji przesłanej przez sprzedającego kupującemu, nie później niż w terminie 2 dni roboczych od daty powzięcia informacji o wynikach badań i o ostatecznej wycenie dostarczonej partii paliwa. Pozwany zobowiązał się udostępnić sprzedającemu partię reklamowanego paliwa (próbka kontrolna) pobranego i zaplombowanego w obecności przedstawiciela sprzedawcy, celem przeprowadzenia przez sprzedającego własnego badania w niezależnym akredytowanym w Polskim Centrum Akredytacji laboratorium. Akredytowane laboratorium do przeprowadzenia badań próbek rozjemczych strony miały ustalać wspólnie. Upoważnieni przedstawiciele sprzedającego mieli odebrać od kupującego pobieraną próbkę rozjemczą z reklamowanej partii paliwa, a uzyskane wyniki miałby być podstawą do uznania bądź odrzucenia roszczeń reklamacyjnych. Strony ustaliły w umowie, że wynik badania przeprowadzonego w niezależnym akredytowanym laboratorium nie będzie podważany przez żadną ze stron i stanowić będzie podstawę do ostatecznej wyceny zareklamowanej partii opału. Sprzedający zobowiązał się do niezwłocznego dostarczania kupującemu wyników badań przeprowadzonych w akredytowanym laboratorium. Strony upoważniły sprzedającego do obciążenia kupującego kosztami przeprowadzenia badań w sytuacji, kiedy wynik analiz przeprowadzonych w akredytowanym laboratorium będzie podstawą zmiany, na korzyść sprzedającego, pierwotnej ceny podanej przez kupującego za reklamowaną partię paliwa. Strony ustaliły ponadto, że na okoliczność wystąpienia trybu reklamacyjnego zostanie spisany protokół reklamacyjny, w którym zamieszczą istotne dla postępowania reklamacyjnego informacje, a zwłaszcza ostateczną cenę za dostarczoną, reklamowaną partię paliwa.
(umowa k. 16 – 20)
Zgodne z harmonogramem dostaw – formularzem cenowym, powód miał dostarczyć pozwanemu w okresie od września 2011 r. do września 2012 r. 12 000 ton paliwa ekologicznego w cenie netto za 1 GJ w cenie 24 zł/GJ.
(harmonogram k. 21)
Strony aneksowały umowę 1 stycznia 2012 r. Zmiany wprowadzone aneksem dotyczyły wprowadzenia nowego harmonogramu dostaw – formularza cenowego, którym zmniejszono ilości dostarczanego biopaliwa do 5 900 ton po wcześniej ustalonej cenie.
(aneks k. 23, harmonogram k. 24)
22 marca 2012 r. strony zawarły porozumienie w sprawie rozwiązania umowy zawartej 15 września 2011 r. Zgodnie z treścią porozumienia „umowa kupna - sprzedaży paliwa ekologicznego (biomasy) „ zawarta w dniu 15 września 2011 r. ulec miała rozwiązaniu na mocy porozumienia stron, po dostarczeniu przez sprzedającego zakontraktowanej na miesiąc marzec 2012 r. ilości biomasy oraz dokonaniu przez kupującego zapłaty za dostarczoną biomasę. Za dzień rozwiązania umowy, strony uznały dzień wpływu na rachunek bankowy sprzedającego kwoty zapłaty za sprzedaną biomasę. Do momentu rozwiązania umowy zastosowanie miały w całości postanowienia umowy. Kupujący zobowiązał się odebrać dostarczony przez sprzedającego towar, natomiast cena za dostarczony towar zapłacona miała być w oparciu o wycenę wartości opałowej, wilgoci i popiołu dokonaną przez Laboratorium (...) spółki (...).S. (...) sp. z o.o. Wynik analizy miał charakter ostateczny i nie podlegał podważeniu (§ 1 i 2).
W § 3 umowy, strony zgodnie oświadczyły, że nie mają do siebie roszczeń w zakresie ilości dostarczonej przez sprzedającego biomasy w okresie obowiązywania umowy.
(porozumienie k. 25 – 26, zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:39:40, 00:41:34 k. 396)
Po każdej dostawie paliwa ekologicznego powód wystawiał fakturę na podstawie której następować miała płatność.
(faktury k. 55 – 191)
Pozwany pozyskuje paliwo w postaci biomasy oraz węgla. Dostarczane do pozwanego paliwo było badane przez laboratorium pozwanego, zgodnie z zawartą umową. Z każdego ładunku były pobierane próbki, a jeśli w dany dzień przywiezione było kilka ładunków, próbki były mieszane i poddawane badaniom. Na podstawie wyników badań była wyceniania wartość biomasy. Pracownicy pozwanego, po otrzymaniu wyników badań, przesyłali do dostawcy faksem wynik badania laboratoryjnego oraz wycenę.
(zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:16:05 – 00:22:07 k. 394 – 395, zeznania K. Z. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. 00:49:58 k. 396, zeznania W. Z. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 01:24:43 k. )
Z każdej pobranej próbki pozostawiana była próbka kontrolna, zapakowana w oddzielne opakowanie z opisem, w celu udostępnienia dostawcy, który złożył reklamację.
(zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:23:41 k. 395)
Do każdego wyniku badania przeprowadzonego w laboratorium pozwanego powinna zostać złożona oddzielna reklamacja.
(zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:23:41 k. 395)
Po zgłoszeniu reklamacji dostawca otrzymywał próbkę kontrolną – rozjemczą. Dostawca powinien zgłosić się do pozwanego po odbiór próbki, ustalić, w jakim laboratorium przeprowadzone miało zostać badanie oraz wykonać badania.
(zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:26:09 k. 395, zeznania M. K. złożone w imieniu powoda na rozprawie 9 sierpnia 2018 r. e-protokół czas 00:21:02 k. )
Przez pierwszy okres współpracy powód nie kwestionował prawidłowości wyników badań przeprowadzonych przez pozwanego, następnie powód zaczął zgłaszać reklamacje. Zgłoszone reklamacje nie dotyczyły wszystkich wykonanych dostaw.
(zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:27:35 k. 395)
9 marca 2012 r. strony spisały protokół poreklamacyjny dotyczący dostaw dokonanych od 10 stycznia 2012 r. do 14 lutego 2012 r. Po zakończeniu postępowania reklamacyjnego ustalono wyższą kaloryczność biopaliwa dostarczonego pozwanej, niż wynikało to z badań przeprowadzanych przez pozwaną, w oparciu o badania przeprowadzone w zewnętrznym laboratorium.
(protokół reklamacyjny wraz z załącznikami k. 29 – 45, sprawozdanie z badań k. 194 – 204, zeznania K. Z. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. 00:53:48 k. 396, zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:29:34 k. 395).
Próbki były odbierane osobiście przez pracownika powoda K. Z.. Próbki wydawał za pokwitowaniem odbioru A. M. po ustaleniu, których dostaw dotyczy reklamacja. Próbka przy przekazaniu była plombowana przez pracownika pozwanego.
(zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:32:42 k. 395, zeznania K. Z. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. 01:03:17 k. , zeznania M. K. złożone w imieniu powoda na rozprawie 9 sierpnia 2018 r. e-protokół czas 00:21:02 k. )
Między 27 lutym 2012 r. a 12 marca 2012 r. powód złożył 12 reklamacji dotyczących dostaw biomasy dokonanych pomiędzy 15 lutego 2012 r. a 1 marca 2012 r.
(pisma reklamacyjne k. 256 – 267, zeznania K. Z. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. 00:49:58 k. 396, 00:59:50 k. 397, zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:34:42 k. 395, 00:39:40 k. 396)
Mimo zgłoszonych reklamacji nie przeprowadzone zostały badania w akredytowanym laboratorium. Powyższym reklamacjom nie został nadany bieg.
(zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:34:42 k. 395, 00:39:40 k. 396)
Pracownik powoda – K. Z. – kontaktowała się z pozwanym, aby ustalić sposób i termin uzyskania próbek biomasy, której dotyczyły zgłoszone w lutym 2012 r. reklamacje do badania kontrolnego. Pracownica powoda wskazała laboratorium (...), jako miejsce wykonania badań kontrolnych. Ostatecznie jednak próbki nie zostały przez nią odebrane.
(korespondencja mejlowa k. 348, zeznania K. Z. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. 00:55:18, 00:57:23 k. 397)
Pismem datowanym na dzień 31 maja 2012 r. powód, za pośrednictwem pełnomocnika, wezwał pozwanego do niezwłocznego rozstrzygnięcia reklamacji:
1. Reklamacja (...) z dnia 22.02.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 8.02.2012 r.
2. Reklamacja (...) z dnia 22.02.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 9.02.2012 r
3. Reklamacja (...) z dnia 27.02.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 15.02.2012 r.
4. Reklamacja 13/20)2 z dnia 27.02.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 14.02.2012 r.
5. Reklamacja (...) z dnia 27.02.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 16.02.2012 r.
6. Reklamacja (...) z dnia 27,02.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 17.02.2012 r..
7. Reklamacja (...) z dnia 2.03.20i2 r. dotycząca dostawy z dnia 20.02.2012 r.
8. Reklamacja (...) z dnia 2.03 2012 r. dotycząca dostawy z dnia 21.02.2012 r,
9. Reklamacja (...) z dnia 6.03.20 ; 2 r. dotycząca dostawy z dnia 22.02.2012 r.
10. Reklamacja (...) z dnia 6.03.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 23.02.2012 r.
11. Reklamacja (...) z dnia 12.03.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 27.02.2012 r.
12. Reklamacja (...) z dnia 12.03.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 28.02.2012 r.
13. Reklamacja 22/20 i 1 z dnia 12.03.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 29.02.2012 r.
14. Reklamacja (...) z dnia 12.03.2012 r. dotycząca dostawy z dnia 1.02.2012 r.
Powód wskazał, że z uwagi na fakt, że próbki nie zostały mu przekazane, a także, że nie był wzywany do ich odbioru, to na pozwanym ciążył obowiązek dostarczenia tych próbek niezależnemu laboratorium badawczemu zgodnie z postanowieniami umownymi. Mając to na względzie wniósł o uznanie powyższych reklamacji w oparciu o zlecone przez pozwanego badania i otrzymane wyniki, a także o doręczenie oryginałów bądź poświadczonych za zgodność kopii tych wyników.
(wezwanie k. 27-28)
Zawarte porozumienie dotyczące rozwiązania umowy nie obejmowało reklamacji zgłoszonych ale jeszcze nie rozstrzygniętych (zeznania K. Z. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. 01:05:09 k. , zeznania A. M. złożone na rozprawie 27 lutego 2018 r. e-protokół czas 00:39:40 k. )
Powód wystawił notę odsetkową na kwotę 7 663,80 zł nr 01/2015 r. z 12 czerwca 2015r.
(nota odsetkowa k. 49 – 54)
Powód przyjmując uśrednione badania kontrolne akredytowanego laboratorium (...), (d. V.) oraz z laboratorium (...) w G., wyliczył niedopłaty za dostarczone paliwo przez okres obowiązywania całej umowy na łączną kwotę 274 784,14 zł.
(rozliczenie k. 205 – 209)
Badanie próbki kontrolnej powinno nastąpić w jak najkrótszym czasie od momentu pobrania aby próbka nie straciła swoich właściwości. Próbka miała przydatność do badań w okresie ok. 2 tygodni od momentu pobrania.
( zeznania M. K. złożone w imieniu powoda na rozprawie 9 sierpnia 2018 r. e-protokół czas 00:21:02, 00:34:44 k., okoliczność niesporna )
25 marca 2013 r. powód złożył wniosek o zawezwanie do próby ugodowej pozwanego, co do zapłaty kwoty 7 554,80 zł z tytułu zapłaty odsetek ustawowych od nieterminowej zapłaty faktur w okresie od 14 marca 2011 r. do 2 marca 2012 r., kwoty 4 332,61 zł tytułem niesłusznie naliczonych niedopłat w związku z rzekomą zawartości popiołu z zrębce drzewnej dostarczanej w okresie od 14 marca 2011 r. do 2 marca 2012 r. oraz kwoty 271 779,34 zł tytułem niesłusznego obniżenia ceny za dostarczoną biomasę w okresie od 14 marca 2011 r. do 2 marca 2012 r. wraz z odsetkami ustawowymi od 1 listopada 2012 r. do dnia zapłaty.
(wniosek k. 214 – 220, potwierdzenie nadania k. 222, projekt ugody k. 48)
22 lutego 2015 r. powód wniósł przeciwko pozwanej powództwo o zapłatę kwoty 7 653,80 zł wraz z odsetkami od dnia 23 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty tytułem odsetek za zwłokę w zapłacie faktur wyszczególnionych w pozwie. W pozwie wskazano, że powód wystawił faktury za dostawę przedmiotu umowy, zaś pozwany nie regulował płatności w wyznaczonym terminie. Wyrokiem z 27 lutego 2017 r. Sąd Okręgowy w P., V Wydział Gospodarczy oddalił powództwo w całości.
(pozew k. 508 – 516, wyrok k. 517)
Powyższy stan faktyczny był pomiędzy stronami niesporny, co do okoliczności faktycznych mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy tj., co do zawarcia umowy, jej treści, przyjętych zasad rozliczeń i sposobu jej rozwiązania.
Dodatkowo Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o przywołane dowody z dokumentów, zeznań świadków i stron postępowania. Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego celem ustalenia właściwości dostarczonego przez powoda paliwa oraz o zobowiązanie pozwanego do złożenia metodyki badań mając na uwadze, że wydanie opinii na obecnym etapie postepowania nie jest możliwe. Jest okolicznością niekwestionowaną, iż obecnie żadna ze stron procesu nie jest już w posiadaniu tzw. próbek kontrolnych pochodzących z kwestionowanych przez powoda dostaw. Mając na uwadze zeznania M. K., złożone w imieniu powodowej spółki, co do trwałości próbki oraz co do terminu, w jakim mogły zostać wykonane badania, aby ich wynik był rzetelny i prawidłowy, upływ czasu od 2011 i 2012 roku spowodował, że próbki te, nawet gdyby istniały, nie dałyby wiarygodnego wyniku, co do kaloryczności paliwa oraz zawartości popiołu. Ponadto strona pozwana na rozprawie 27 lutego 2018 r. sygnalizowała, że brak jest próbek rozjemczych, ponieważ części z nich pozwany nie posiada a te, które posiada mogły utracić swoje pierwotne właściwości. Powyższe w ocenie sądu jest wystraczające do uznania, że dowód z opinii biegłego nie wykazałby w sposób niebudzący wątpliwości, o jakich właściwościach paliwo zostało dostarczone pozwanemu przez powoda, a jedynie przedłużyłoby postępowanie w sprawie.
Nadto, jak wynika z okoliczności faktycznych sprawy strona pozwana nie kwestionowała, iż wyniki badań przeprowadzanych w jej laboratorium nie były miarodajne oraz, iż laboratorium pozwanego to nie posiada żadnej certyfikacji czy tez akredytacji do ich przeprowadzania. Uznając powyższe okoliczności strona pozwana zgodziła się bowiem zarówno w umowie jak i w porozumieniu rozwiązującym umowę na wykonanie dodatkowych badań pobranych próbek biomasy i ustalenia rozliczeń z tytułu dostaw, nie na podstawie własnych badań lecz na podstawie wyników badań akredytowanego laboratorium (...). Okoliczności powyższe nie były zatem pomiędzy stronami sporne, a co za tym idzie nie zachodziła w sprawie konieczność przeprowadzania, co do nich postępowania dowodowego .
Sąd zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności należy wskazać, dlaczego sąd odmówił odrzucenia pozwu w zakresie kwoty 7 554,80 zł.
Stosownie do treści art. 199 § 1 k.p.c. sąd odrzuci pozew, jeżeli droga sądowa jest niedopuszczalna; jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona oraz jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej albo, jeżeli powód nie ma zdolności procesowej, a nie działa za niego przedstawiciel ustawowy albo, jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej powodem zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie.
W doktrynie wskazuje się, że odrzucenie pozwu powinno nastąpić, jeżeli osądzona została ta sama sprawa i pomiędzy tymi samymi stronami. W wypadku zatem oddalenia poprzedniego powództwa istotna jest przyczyna tego oddalenia. Jeżeli okoliczność będąca przyczyną oddalenia powództwa uległa zmianie (np. powód uzyskał interes prawny po oddaleniu powództwa z powodu braku tego interesu), odrzucenie kolejnego pozwu jest niedopuszczalne, ponieważ osądzono inną sprawę (Komentarz do art. 199 KPC red. Góra-Błaszczykowska 2016, wyd. 2/Kunicki). O powadze rzeczy osądzonej decyduje – poza identycznością stron i identycznością przedmiotu rozstrzygnięcia – także tożsamość podstawy sporu (uchw. SN z 21.11.2013 r., III CZ 67/13). Jak wskazał Sąd Najwyższy, podstawa sporu nie może być identyfikowana "z podstawą powództwa", ponieważ ta nie obejmuje stanowiska pozwanego, ani z pojęciem "podstawa faktyczna i prawna wyroku", gdyż te określenia oznaczają jedynie motywy takiego, a nie innego rozstrzygnięcia (post. SN z 7.11.2013 r., V CSK 515/12, L.). Podstawa sporu to zespół okoliczności faktycznych, które charakteryzują stosunek prawny pomiędzy stronami i z których powód wywodzi swe roszczenie względem pozwanego (uchw. SN z 30.5.1966, III PZP 15/66). Ponadto Sąd Najwyższy wskazał, że o powadze rzeczy osądzonej decyduje - poza identycznością stron i identycznością przedmiotu rozstrzygnięcia - także tożsamość podstawy sporu. Tożsamość podmiotowa zachodzi wtedy, gdy w obu sprawach występują te same osoby lub ich następcy prawni, chociażby w odwrotnych rolach procesowych. Podstawa sporu nie może być identyfikowana z „podstawą roszczenia”, ponieważ nie obejmuje stanowiska innych podmiotów występujących w sprawie, ani z pojęciem „podstawa faktyczna i prawna orzeczenia”, gdyż te określenia oznaczają jedynie motywy takiego a nie innego rozstrzygnięcia. Podstawa sporu to zespół okoliczności faktycznych, które charakteryzują stosunek prawny pomiędzy stronami, i z których powód (wnioskodawca) wywodzi swe roszczenie. W zakres zatem pojęcia „podstawa sporu” wchodzą tylko te fakty, które według hipotezy zastosowanych norm prawnych zadecydowały o dokonanym rozstrzygnięciu. Do uznania, że sprawa została prawomocnie osądzona, a więc iż istnieją podstawy do odrzucenia nowego pozwu (art. 199 § 1 i art. 366 KPC), nie wystarcza samo stwierdzenie, iż w obydwu sprawach chodzi o to samo roszczenie i że identyczne są podmioty obydwu postępowań; mimo bowiem identyczności stron i dochodzonego roszczenia stan rzeczy osądzonej nie występuje, jeżeli uległy zmianie okoliczności, których istnienie było przyczyną oddalenia pierwszego żądania, a więc jeżeli roszczenie stało się w świetle nowego stanu faktycznego uzasadnione (postanowienie SN z dnia 31-01-2018 I CSK 645/17).
W rozpoznawanej sprawie ustalono, że powód wytoczył przeciwko pozwanej pozew przed Sądem Rejonowym w P. o zapłatę 7 653,80 zł. Wyrokiem z 27 lutego 2017 r. Sąd Rejonowy w P. oddalił powództwo, zaś wyrok się uprawomocnił. Do wyroku nie zostało sporządzone uzasadnienie. Sąd orzekający w niniejszej sprawie nie zna przyczyn oddalenia powództwa przez Sąd Rejonowy w P., a tym samym nie jest możliwe określenie czy doszło do zamiany okoliczności faktycznych stanowiących podstawę niniejszego powództwa, a zatem czy w niniejszej sprawie powództwo o zapłatę kwoty 7 554,80 zł stało się uzasadnione bądź też nie jest jednoznacznie możliwe określenie, że powód nie ma interesu prawnego w dochodzeniu powyższej kwoty w niniejszym postępowaniu, co skutkowałoby odrzuceniem pozwu w tym zakresie.
Strony postępowania zawarły umowę sprzedaży biopaliwa w postaci zrębki drzewnej.
Przez umowę sprzedaży, zgodnie z art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
Powód w toku niniejszego postępowania dochodzi zapłaty, jego zdaniem, zaniżonej ceny za dostarczony produkt.
Ustalenie ceny następuje w drodze uzgodnień między stronami. Cena może zostać ukształtowana poprzez wskazanie określonej sumy pieniężnej, aczkolwiek strony mogą postanowić, że cena będzie ustalona w oparciu o określoną podstawę. Podnieść należy, że cena nie musi odpowiadać ściśle obiektywnej wartości przedmiotu sprzedaży, ale ma stanowić ekwiwalent zbywanej rzeczy lub prawa według stron umowy.
Zgodnie z art. 536 § 1 k.c. cenę można określić przez wskazanie podstaw do jej ustalenia. W orzecznictwie wyrażono pogląd, że „określone w umowie podstawy oznaczenia ceny muszą być stabilne i konkretne, określone w sposób stanowczy i jednoznaczny" (tak wyr. SN z 2.12.2004 r., V CK 291/04). Ponadto orzecznictwo dopuszcza powierzenie przez strony w umowie określenia ceny słusznemu uznaniu jednej z nich lub osobie trzeciej, np. powołanemu przez strony rzeczoznawcy albo audytorowi (tak wyr. SN z 10.7.2003 r., I CKN 487/01).
W niniejszej sprawie powód podnosi, że pozwany, bazując na wynikach badań przeprowadzonych w jego laboratorium nieprawidłowo określił cenę, obniżając ją. W ocenie powoda takie działanie pozwanego miało miejsce od momentu zawarcia umowy w 2011 r. i dotyczyło wszystkich wykonanych dostaw. Podkreślić należy, że strony w umowie zwarły zapisy przewidujące możliwość zgłoszenia reklamacji przez powoda, co do wysokości ustalonej przez pozwanego ceny, jeśli uznał ją powód za nieprawidłowo określoną. Powód skorzystał z prawa reklamacji jedynie w zakresie dostaw dokonanych w 2012 r.
A zatem odnosząc się do roszczenia powoda o zapłatę kwoty 271 779,39 zł tytułem niesłusznego obniżenia ceny za dostarczoną biomasę w okresie od 14 marca 2011 r. do 2 marca 2012 r. oraz kwoty 4 332,61 zł tytułem niesłusznych niedopłat w związku z zawartością popiołu w biomasie w okresie od 14 marca 2011 r. do 2 marca 2012 r. wskazać należy, że powód nie udowodnił, aby takie zachowanie pozwanego miało miejsce.
Strona powodowa nie zgłosiła w tym okresie reklamacji i nie kwestionowała wyników badań przeprowadzonych w laboratorium pozwanego, mimo takiego uprawnienia wynikającego z zapisów umowy. Ponadto strony były świadomie, że w przypadku reklamacji pozwany związany jest wynikami badań z laboratorium akredytowanego. Powód nie przedstawił również swoich wyników badań biomasy, które wskazywałyby na nieprawidłowe wyniki badań laboratorium pozwanego.
Powód wyliczył kwoty dochodzone w niniejszej sprawie przyjmując własne wyliczenia oraz uśrednienia zawartości popiołu w biomasie oraz jej wartości opałowej, które nie zostały niczym poparte. Twierdzenia powoda oraz jego własne kalkulacje, oparte na uśrednionych zawartościach wskaźników w biomasie nie mogą stanowić podstawy przyjęcia, że każde badanie pozwanego zaniżało wartość opałową biomasy oraz zawyżało ilość popiołu w produkcie.
Ponadto okoliczność, że wyniki badań przeprowadzonych przez zewnętrzne laboratorium wykazało, że wyniki badań dostaw wykonanych pomiędzy 10 stycznia 2012 r. a 14 lutego 2012 r. wykazały inne parametry biomasy, niż wskazał pozwany, nie może zostać rozciągnięta na inne dostawy. Powód, aby móc dochodzić wyrównania kwot, jeśli zostały one w jego ocenie zniżone, powinien skorzystać z trybu reklamacyjnego przewidzianego zapisami umowy stron.
Wykazanie, że biomasa, którą sprzedawał powód miała inne parametry i właściwości niż te określone przez pozwanego, co dawałoby podstawy podwyższenia ceny za sprzedany produkt, wymagałoby przeprowadzenia opinii z dowodu biegłego, który określiłby parametry i właściwości paliwa, które zostało dostarczone pozwanemu w każdej dostawie, która miała miejsce w trakcie obowiązywania umowy między stronami. A zatem wymagałoby to przeprowadzenia badania ok 100 próbek. Jak już zostało wskazane powyżej, w ocenie Sądu, nie jest możliwe przeprowadzenie tego dowodu z uwagi na brak próbek z tych dostaw, które miałyby właściwości i parametry takie same lub zbliżone do tych, które zostały pobrane z każdej dostawy.
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, iż pozwany wbrew wyraźnemu żądaniu powoda nie wydał mu pobranych próbek biomasy w celu przeprowadzenia badań w laboratorium akredytowanym.
Powód nie przedstawił jednoznacznych dowodów odmowy przez pozwanego wydania mu pobranych próbek kontrolnych, które mogłyby i zgodnie z zapisami umowy stron – powinny stanowić podstawę do rozliczenia się stron za dostarczoną biomasę.
Z zeznań powołanych przez stronę powodową świadków nie wynika w sposób jednoznaczny, aby miała miejsce sytuacja ( w odniesieniu do wszystkich pobranych i spornych próbek) odmowy wydania próbek przez pozwanego. Nadto w świetle umowy stron nie znajdują uzasadnienia twierdzenia powoda, iż to pozwany był zobowiązany nie tylko do pobrania próbek, ale także do ich przekazania ( bez pośrednictwa powoda) do wskazanego w umowie laboratorium. Stroną upoważnioną do składania reklamacji, zgodnie z łączącą strony umową był powód i w jego interesie leżało wykonanie akredytowanych badań. Nie znajduje, zatem oparcia w zapisach umowy przerzucanie tego obowiązku na stronę pozwaną.
Nadto konstrukcja ostatecznie sformułowanego żądania pozwu poprzez wyliczenie uśrednionej różnicy GJ pozostaje w oczywistej sprzeczności z postanowieniami łączącej strony umowy i z tego powodu nie może być przyjęta przez sąd jako podstawa zasądzenia na rzecz powoda dochodzonej kwoty.
Rekapitulując powyższe powództwo w zakresie kwoty 271 779,34 zł oraz 4 332,61 zł należało oddalić.
W zakresie kwoty 7 554,80 zł Sąd Okręgowy zważył, co następuje. Powód podniósł, że pozwany opóźniał się z zapłatę faktur za dostarczoną biomasę. Strona pozwana nie ustosunkowała się merytorycznie do tego żądania pozwu, podnosząc, że powództwo w tym zakresie winno ulec odrzuceniu.
Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
W ocenie sądu powództwo w tym zakresie również podlegało oddaleniu.
Strona powodowa nie wykazała w jakiś sposób doszło do wyliczenia wysokości skapitalizowanych odsetek, za jaki okres zostały wyliczone odsetki jak również w oparciu o jaką stopę procentową doszło do wyliczenia tej kwoty. Strona powodowa mimo zobowiązania do sprecyzowania raczenia w tym zakresie nie uczyniła tego. Tym samym Sąd nie znając dat w jakich pozwany uiściły cenę nie mógł określić czasu opóźnienia, a nie zając stopy procentowej nie można było określić prawidłowości wyliczeń powoda. co prawda powód przedstawił notę odsetkową, jaką skierował do pozwanego, jednakże nie wynikały z niej powyższe informacje. Brak również było dowód, że wskazane terminy zapłaty były faktycznymi terminami w których pozwany uiścił cenę, bowiem powód nie przedstawił czytelnych i wiarygodnych dowód z których daty te wynikałby jednoznacznie.
Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo również w zakresie kwoty 7 554,80 zł.
O kosztach postepowania sąd orzekł w oparciu o art. 98 k.p.c. zasadzając koszty na rzecz pozwanego jako strony wygrywającej postępowania. Na zasądzone koszty złożyła się kwota 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa oraz kwota 10 800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.
Z/ odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.