Sygn. akt VIII K 23/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2014 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w VIII Wydziale Karnym

w składzie

Przewodniczący: SSR Rafał Stępak

Protokolant: Justyna Grabkowska

Prokurator: Jan Drelewski

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 13 lutego 2014 r.

sprawy:

Ł. N., syna A. i E. z domu W., urodzonemu (...) w W. 1987 roku w W.

oskarżonego o to, że :

w dniu 3 sierpnia 2013 r. na terenie posesji nr (...) w m. W. gm. R. działając wspólnie i w porozumieniu z P. J. brał udział w pobiciu J. B. w ten sposób, że bił go pięściami po głowie w wyniku czego pokrzywdzony doznał stłuczenia twarzy z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów siecznych zębów, złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, czym naraził pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art. 156 § 1 kk lub 157 § 1kk

tj. o przestępstwo z art. 158 § 1 kk

P. J., syna R. i E. z domu B., urodzonemu (...) w W.

oskarżonego o to, że :

w dniu 3 sierpnia 2013 r. na terenie posesji nr (...) w m. W. gm. R. działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. N. brał udział w pobiciu J. B. w ten sposób, że bił go pięściami po głowie w wyniku czego pokrzywdzony doznał stłuczenia twarzy z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów siecznych zębów, złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, czym naraził pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art. 156 § 1 kk lub 157 § 1kk

tj. o przestępstwo z art. 158 § 1 kk

orzeka :

I. w ramach zarzutu oskarżonego Ł. N. uznaje za winnego tego, że w dniu 3 sierpnia 2013 r. na terenie posesji nr (...) w m. W. gm. R. działając wspólnie i w porozumieniu z P. J. brał udział w pobiciu J. B. w ten sposób, że bił go pięściami po głowie w wyniku czego doznał on stłuczenia twarzy z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów siecznych zębów, złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, czym naraził J. B. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art. 156 § 1 kk lub 157 § 1kk i kwalifikując ten czyn z art. 158 § 1 kk skazuje go za to na tej samej podstawie, a na zasadzie art. 158 § 1 kk w zw. z art. 58 § 3 kk wymierza mu karę grzywny w wysokości 180 (stu osiemdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięciu) złotych,

II. na podstawie art. 46 § 2 kk orzeka wobec oskarżonego Ł. N. nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego J. B. w kwocie 1000 (tysiąc) złotych,

III. w ramach zarzutu oskarżonego P. J. uznaje za winnego tego, że w dniu 3 sierpnia 2013 r. na terenie posesji nr (...) w m. W. gm. R. działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. N. brał udział w pobiciu J. B. w ten sposób, że bił go pięściami po głowie w wyniku czego doznał on stłuczenia twarzy z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów siecznych zębów, złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, czym naraził J. B. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art. 156 § 1 kk lub 157 § 1kk i kwalifikując ten czyn z art. 158 § 1 kk skazuje go za to na tej samej podstawie, a na zasadzie art. 158 § 1 kk w zw. z art. 58 § 3 kk wymierza mu karę grzywny w wysokości 180 (stu osiemdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięciu) złotych,

IV. na podstawie art. 46 § 2 kk orzeka wobec oskarżonego P. J. nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego J. B. w kwocie 1000 (tysiąc) złotych,

V. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zalicza oskarżonemu Ł. N. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 3 - 4 sierpnia 2013 r. zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny,

VI. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zalicza oskarżonemu P. J. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 3 - 4 sierpnia 2013 r. zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny,

VII. zasądza od każdego z oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kwotę po 140 (sto czterdzieści) złotych tytułem wydatków postępowania oraz kwotę po 180 (stu osiemdziesięciu) złotych tytułem opłat.

Sygn. akt VIII K 23/14

UZASADNIENIE

Na podstawie ujawnionych dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 sierpnia 2013 r. około godziny 23.30 J. B., wraz z kolegą D. T. przyjechał na działkę rekreacyjną w miejscowości W. w gminie R.. Po północy - w dniu 3 sierpnia 2013 r. - razem z D. T. udał się na sąsiednią działkę celem przywitania się z sąsiadami. Po wejściu na teren działki zostali zaproszeni przez T. W. i usiedli przy stole. Poza T. W. obecni byli tam m. in. M. N. i P. J.. Wszyscy razem spożywali alkohol. W pewnym momencie doszło do nieporozumienia między J. B. a P. J.. Przyczyną słownej utarczki było nazywanie J. B. (...), czego on nie tolerował. Obaj mężczyźni wstali od stołu i podeszli do siebie. Nagle P. J. uderzył J. B. pięścią w twarz, wskutek czego on upadł. Wówczas ponownie go uderzył w twarz. Po chwili podszedł do J. B. Ł. N. i również uderzył go głowę. Mężczyźni razem zadali mu kilkanaście ciosów. Po jakimś czasie D. T. i T. W. odciągnęli M. N. i P. J. od leżącego J. B. (zeznania J. B. – k. 2-3, 68, 73-74; wyjaśnienia Ł. N. – k. 34-36, wyjaśnienia P. J. – k. 40-41, 84-85; zeznania D. T. – k. 7; częściowo zeznania T. W. – k. 20, 25-26, częściowo zeznania B. W. – k. 18v - 19).

W wyniku zdarzenia J. B. doznał obrażeń ciała w postaci stłuczenia twarzy z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów siecznych zębów oraz złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, przy czym obrażenia te spowodowały naruszenie czynności narządu ciała na okres powyżej 7 dni (opinia biegłego – k. 71, dokumentacja medyczna – 16-17, 47-54, 58, 69).

Oskarżeni Ł. N. i P. J. nie byli uprzednio karani (karty karne – k. 60, 86).

Oskarżony Ł. N. dwukrotnie przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu . Wyjaśnił, iż wspólnie ze znajomymi – P. i T. oraz kilkoma dziewczynami przyjechał na teren posesji (...). Razem z kolegami siedział przy stole. Z treści jego relacji wynika, iż ok. godz. 02.00 przyszedł znamy mu z widzenia mężczyzna o imieniu J. ze swoim kolegą. Razem z nimi spożywali alkohol. W pewnym momencie doszło do utarczki słownej a następnie szarpaniny pomiędzy nim, P., J. i jego kolegą. Wskazał, iż ktoś go odepchnął i wówczas zamachnąwszy się uderzył dwukrotnie J. (wyjaśnienia – k. 35 – 36, 80 - 81).

Oskarżony P. J. dwukrotnie przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego również przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu . Wyjaśnił, iż brał udział w zajściu, podczas którego raz uderzył chłopaka o imieniu J.. Z treści jego wypowiedzi wynika, iż uczynił to gdyż został przez niego sprowokowany. Dodał, iż wywiązała się ogólna szarpanina, do której przyłączył się także Ł. (wyjaśnienia – k. 40 – 41, 84 - 85).

Wyjaśnienia oskarżonych wraz z pozostałymi dowodami Sąd ocenił w oparciu o reguły z art. 7 k.p.k., zgodnie z którymi Sąd ocenia dowody swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, jak i wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego.

W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego Ł. N. zasługują na obdarzenie wiarą w całości. Jego wypowiedź jest obiektywna, rzeczowa i logiczna. Zawiera liczne szczegóły, co pozwala przyjąć, iż stanowi dokładną i wierną relację ze zdarzenia, w którym brał udział. Koresponduje z zeznaniami pokrzywdzonego J. B., D. T. i T. W. w zakresie, w jakim uznano je za prawdziwe, a także z wyjaśnieniami współoskarżonego.

Sąd uznał za prawdziwe także wyjaśnienia P. J. w zakresie, w jakim są tożsame z relacją Ł. N. i przesłuchanych w sprawie świadków. W tej części jego wypowiedź powiązana ze wskazanymi relacjami jako jasna tworzy logicznie powiązaną całość. Natomiast w zakresie, w jakim uznano jego wyjaśnienia za nieprawdziwe należy wskazać, iż oskarżony nie poczynił dokładnych spostrzeżeń, co zapewne było spowodowane dużą ilością spożytego alkoholu.

Sąd obdarzył wiarą w całości zeznania pokrzywdzonego J. B. (k. 2-3, 67-68, 73-74). Relacja pokrzywdzonego jest logiczna, bardzo szczegółowa oraz koresponduje z wyjaśnieniami oskarżonych oraz zeznaniami pozostałych powołanych w sprawie świadków w zakresie uznanym za prawdziwy. Sąd zwrócił uwagę, że zeznania J. B. nie nosiły cech wyolbrzymień. Podkreślić trzeba, iż wprawdzie w/w jest osobą pokrzywdzoną, której może najbardziej zależeć na niekorzystnym dla oskarżonych rozstrzygnięciu w przedmiocie procesu, to jednak nie zauważono, aby składając zeznania przedstawiał fakty w sposób niezgodny z ich przebiegiem.

Zeznania świadka D. T. (k. 7-8) Sąd uznał za wiarygodne w całości. Przedstawił on okoliczności dotyczące przebiegu wydarzeń, a także podłoża nieporozumienia między oskarżonymi a pokrzywdzonym w sposób tożsamy jak oni. Wypowiedź jest logiczna, nie zawiera sprzeczności deprecjonujących jej wartość.

Z kolei zeznania T. W. ( k. 20-21, 25-26) uznano za prawdziwe za wyjątkiem tego fragmentu, z którego wynika, iż J. B. pierwszy uderzył Ł. N.. W tym zakresie słowa T. W. nie znajdują odzwierciedlenia w relacjach pozostałych osób przesłuchanych w sprawie. Sąd doszedł do przekonania – mając na uwadze słowa samego świadka – iż mężczyzna nie zwracał dokładnej uwagi na to, co się działo. Biorąc pod uwagę znaczną ilość spożytego przez niego alkoholu (przy czym był w stanie nietrzeźwości również podczas pierwszego przesłuchania – k. 22) Sąd doszedł do wniosku – mając na względzie także zasady wiedzy i doświadczenia życiowego – iż T. W. nie przyglądał się dokładnie zajściu i nie zaobserwował wszystkich jego okoliczności. Odnosząc się natomiast do jego zeznań w części uznanej za prawdziwą brak było podstaw do przyjęcia, iż są niezgodne z rzeczywistym przebiegiem inkryminowanego zajścia.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania D. S. (k. 31-32). Nie posiadała ona jednak wiedzy w aspekcie czynu zarzuconego oskarżonym i z tego względu jej wypowiedzi nie stały się podstawą poczynionych ustaleń faktycznych.

Sąd uznał za prawdziwe zeznania B. W. (k. 18 – 19) za wyjątkiem tego fragmentu, z którego wynika, iż J. B. pierwszy uderzył w twarz chłopaka, który go trzymał. W tym zakresie brak jest wiarygodnych dowodów potwierdzających jego słowa. Sąd miał w polu widzenia, iż B. W. nie był bezpośrednim świadkiem zdarzenia i przedstawił jedynie relację zasłyszaną od jego uczestników. Jego wypowiedź nie jest zatem wynikiem własnych obserwacji. Z tych względów nie została uznana za prawdziwą w części niekorespondującej z uznanymi za prawdziwe wyjaśnieniami oskarżonych i zeznaniami świadków. Natomiast w zakresie uznanym za prawdziwy jego słowa przyczyniły się do poczynienia ustaleń faktycznych.

Sąd w całości podzielił sporządzoną przez biegłego sądowego z zakresu medycyny sądowej opinię (k. 71). Wnioski z niej płynące są jasne, kategoryczne i nie zawierają żadnych sprzeczności. Opinia została sporządzona przez osobę o niekwestionowanym poziomie wymaganej wiedzy specjalistycznej o wysokich kompetencjach, w sposób fachowy, wszechstronny i logiczny.

Autentyczność i rzetelność sporządzenia zgromadzonych w aktach sprawy dowodów nieosobowych w postaci protokołów zatrzymania osoby (k. 14 - 15), danych o karalności (k. 60, 86), dokumentacji medycznej (k. 9, 16 – 17, 47 – 54, 58, 69, 76), protokołów z przebiegu badania stanu trzeźwości (k. 10 - 13, 22) i danych osobopoznawczych (k. 64, 90) nie wzbudziła wątpliwości Sądu. Z tych względów Sąd nie odmówił wskazanym dowodom nieosobowym wiarygodności i mocy dowodowej.

Mając na uwadze tak ustalony i oceniony materiał dowodowy Sąd doszedł do przekonania, że wina oskarżonych Ł. N. i P. J. oraz okoliczności popełnionego przez każdego z nich czynu nie budzą wątpliwości. Oskarżeni mieli w chwili czynu możliwość rozpoznania jego karalności i można było od nich wymagać zachowania zgodnego z prawem.

Oskarżeni swoim zachowaniem wyczerpali znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 158 § 1 k.k. Dopuszcza się go ten kto m.in. bierze udział w pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. lub w art. 157 § 1 k.k. Pobiciem jest czynna napaść dwóch lub więcej osób na inną osobę lub osoby, przy czym w zdarzeniu tym występuje wyraźny podział ról na napastników i napadniętych (broniących się), innymi słowy w tym przypadku do atakujących należy przewaga.

Odpowiedzialności podlega ten, kto bierze udział w pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego lub średniego uszczerbku na zdrowiu. Karalny jest jedynie udział w niebezpiecznej bójce lub pobiciu, tzn. w takim zajściu, którego intensywność i agresywność osób uczestniczących stwarza poważne zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego. Jest to więc przestępstwo materialne, przy czym stan bezpośredniego zagrożenia, o którym mowa, należy traktować jako skutek („Kodeks karny – część szczególna”, K. Buchała, A. Zoll, Zakamycze 2000, s. 765).

Znamię udziału w bójce lub pobiciu wypełnia nie tylko zadawanie ciosów, lecz także wszelkie inne formy zachowania, które w zbiorowym działaniu przyczyniają się do niebezpiecznego charakteru zajścia,

Udział w pobiciu jest przestępstwem umyślnym, które wymaga zamiaru bezpośredniego, co do samego uczestnictwa w zajściu, natomiast znamię jego niebezpiecznego charakteru (tj. narażenia życia lub zdrowia człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo) może być objęte zamiarem ewentualnym (por. wyr. SN z 7 IV 1975 r., II KRN 10/75, OSNPG 1976, nr 3, poz. 20).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej prawy przyjąć należy, iż oskarżeni Ł. N. i P. J. swoim zachowaniem wypełnili znamiona przestępstwa z art. 158 § 1 k.k.

Oskarżeni działali w warunkach określonych w art. 18 § 1 kk. Współsprawstwo polega na wspólnym wykonaniu czynu zabronionego przez co najmniej dwie osoby pozostające w porozumieniu. Podstawowymi elementami współsprawstwa są: wspólne wykonanie znamion czynu zabronionego oraz zachodzące między współsprawcami porozumienie. Zasadnicze znaczenie dla wykładni przepisu o współsprawstwie ma pojęcie porozumienia. Winno ono obejmować realizację całości ustawowych znamion czynu zabronionego (Marek, Komentarz, s. 71; wyrok SN z dnia 22 listopada 1971 r., Rw 1202/71, OSNKW 1972, nr 3, poz. 54). Porozumienie może mieć charakter wyraźny lub domniemany ( wyrok SA w Łodzi z dnia 11 października 2000 r., II AKa 120/00, Prok. i Pr.-wkł. 2001, nr 5, poz. 26). Obiektywnym elementem współsprawstwa jest nie tylko wspólna (w sensie przedmiotowym) realizacja znamion określonej w odpowiednim przepisie tzw. czynności czasownikowej, lecz także taka sytuacja, która charakteryzuje się tym, że czyn jednego współsprawcy stanowi dopełnienie czynu drugiego współsprawcy albo popełnione przestępstwo jest wynikiem czynności przedsięwziętych przez współsprawców w ramach dokonanego przez nich podziału ról w przestępnej akcji. Natomiast subiektywnym elementem, a zarazem warunkiem niezbędnym współsprawstwa jest porozumienie oznaczające nie tylko wzajemne uzgodnienie przez wszystkich współsprawców woli popełnienia przestępstwa, lecz także świadome współdziałanie co najmniej dwóch osób w akcji przestępnej. Porozumienie to jest czynnikiem podmiotowym, który łączy w jedną całość wzajemnie dopełniające się przestępne działania kilku osób, co w konsekwencji pozwala przypisać każdej z nich również i tę czynność sprawczą, którą przedsięwzięła inna osoba współdziałająca świadomie w popełnieniu przestępstwa (zob. wyrok SN z dnia 24 maja 1976 r., Rw 189/76, OSNKW 1976, nr 9, poz. 117).

W świetle zebranego materiału dowodowego nie ma wątpliwości, iż oskarżeni dopuścili się wspólnie i w porozumieniu popełnienia zarzuconego im czynu. W dniu 3 sierpnia 2013 r. w godzinach nocnych przebywali na terenie posesji nr (...) w miejscowości W.. W pewnym momencie w sposób dorozumiany zawarli ze sobą porozumienie co do dokonania przestępstwa pobicia J. B.. Świadczy o tym przystąpienie przez nich do wykonywania czynu w niewielkiej odległości czasowej.

Od strony przedmiotowej działanie każdego z oskarżonych polegało na braniu udziału w pobiciu poprzez zadawanie J. B. ciosów w głowę. Oskarżeni swoim zachowaniem narazili pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art. 156 § 1 kk lub art. 157 § 1 kk. Świadczy o tym to, iż wskutek pobicia J. B. doznał obrażeń ciała które spowodowały naruszenie czynności narządu ciała na okres powyżej 7 dni. Od strony podmiotowej obaj oskarżeni działali z zamiarem bezpośrednim.

Sąd rozpoznając wniosek prokuratora uznał, że okoliczności popełnionego przez każdego z oskarżonych przestępstwa nie budzą wątpliwości. W świetle zgromadzonego na etapie postępowania przygotowawczego materiału dowodowego także wyjaśnienia Ł. N. i P. J. nie budzą wątpliwości. Wydanie wyroku skazującego bez konieczności przeprowadzenia postępowania dowodowego przyczyniło się do sprawnego rozpoznania sprawy i - w ocenie Sądu - spełni cele postępowania karnego, na co wskazuje także postawa oskarżonych. W tym stanie rzeczy Sąd uwzględnił wniosek prokuratora o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie wobec każdego z oskarżonych uzgodnionej z nimi kary grzywny w wysokości 180 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych.

Przy wymiarze kary Sąd kierował się zasadami określonymi w rozdziale VI kodeksu karnego, w szczególności w przepisach art. 53 k.k., oceniając stopień winy i społecznej szkodliwości oraz biorąc pod uwagę cele kary.

Stopień winy każdego z oskarżonych jest wysoki. Z uwagi na osiągnięcie wymaganego przez prawo karne wieku i umiejętności przyswajania sobie reguł moralnych, którymi kieruje się społeczeństwo, oskarżeni byli zdolni do zawinienia. Właściwości oskarżonych takie jak posiadana przez nich wiedza, doświadczenie życiowe oraz poziom rozwoju intelektualnego pozwalają postawić zarzut, że w czasie swojego bezprawnego czynu nie dali posłuchu normie prawnej. Ich zachowanie w chwili dokonywania czynu wskazywało na bezkrytyczne podejście do zasad porządku publicznego sankcjonowanych przepisami ustawy karnej. Należy podkreślić, iż w momencie dokonania przypisanego czynu zabronionego oskarżeni mieli niczym niezakłóconą możliwość podjęcia decyzji i zachowania się w sposób zgodny z prawem. Nie zaszła także żadna z okoliczności wyłączających winę czy bezprawność czynu.

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonym Sąd uznał go za znaczny. Na ocenę Sądu wpłynął poziom agresji oraz zagrożenia jaki stwarzali oskarżeni, a także niskie pobudki jakimi się kierowali, tj. chęć dokuczenia pokrzywdzonemu.

Jako okoliczności łagodzące Sąd potraktował brak uprzedniej karalności.

Do okoliczności obciążających zaliczono działanie w stanie nietrzeźwości oraz w warunkach współsprawstwa.

W ocenie Sądu orzeczona wobec oskarżonych kara grzywny pozwoli na uzyskanie właściwego oddziaływania wychowawczego i zapobiegawczego w stosunku do oskarżonych, a zwłaszcza wpłynie na poprawę ich postępowania i będzie dla nich przestrogą przed popełnieniem przestępstw. Ustalając wysokość jednej stawki dziennej Sąd wziął pod uwagę stałe dochody oskarżonego z tytułu wykonywanej pracy zawodowej oraz fakt, iż nie mają na utrzymaniu dzieci.

Uwzględniając konieczność zapewnienia poczucia społecznej sprawiedliwości, na podstawie art. 46 § 2 k.k. Sąd zobowiązał każdego z oskarżonych do zapłaty na rzecz pokrzywdzonego J. B. kwoty po 1000 zł. tytułem nawiązki.

Zgodnie z art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonych kary grzywny Sąd zaliczył okres ich zatrzymania w niniejszej sprawie w dniach 3-4 sierpnia 2013 r., przyjmując, że jeden dzień pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny.

Na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. Sąd zasądził od każdego z oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kwotę 140 (stu czterdziestu) złotych tytułem zwrotu wydatków postępowania oraz kwotę 180 (sto osiemdziesięciu) złotych tytułem opłaty.