Sygn. akt VII Ka 31/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Tomkiewicz,

Sędziowie: SO Dariusz Firkowski (spr.),

SO Andrzej Żurawski,

Protokolant st. sekr. sądowy Marzena Wach

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Janusza Płońskiego

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2014r.

sprawy D. J.

oskarżonego o przestępstwo z art. 300§2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych E. J., I. J. i S. J. oraz obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 28 listopada 2013r., sygn. akt II K 1015/13

I uznając apelacje za oczywiście bezzasadne zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

II zasądza od oskarżonego D. J. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym kwotę 220 ( dwieście dwadzieścia ) zł tytułem opłaty za II instancję oraz od oskarżonego D. J. na rzecz oskarżycieli posiłkowych E. J., I. J. i S. J. kwoty po 420 ( czterysta dwadzieścia ) zł tytułem zwroty kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt VII Ka 31/14

UZASADNIENIE

D. J. został oskarżony o to, że w okresie od 22 lutego do czerwca 2013r. w O. w celu udaremnienia wykonania orzeczenia Sądu Okręgowego w O. (...) oraz Sądu rejonowego w O. (...) udaremnił zaspokojenie swoich wierzycieli w osobach S. J., I. J. i E. J. przez to, że ukrywał samochód marki V. (...) o nr rej. (...) poprzez niedostarczenie go do komornika celem przeprowadzenia czynności egzekucyjnych

tj. o czyn z art. 300§ 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 28 listopada 2013 r. w sprawie II K 1015/13

orzekł

I oskarżonego D. J. uznał za winnego dokonania zarzuconego mu czynu, i za to na podstawie art. 300§2 k.k. skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. II na podstawie art. 69§ 1 i §2 k.k. oraz art. 70§1 pkt.1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres 4 lat tytułem próby, oddając oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora sądowego,

III na podstawie art.71§1 k.k. orzekł wobec oskarżonemu karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki na 20 zł.

Powyższy wyrok zaskarżyli pełnomocnik pokrzywdzonych oskarżycielek posiłkowych E. J., S. J. i I. J. oraz obrońca oskarżonego.

Pełnomocnik oskarżycielek posiłkowych wyrok zaskarżył na niekorzyść oskarżonego w części dotyczącej kary w zakresie braku rozstrzygnięcia o obowiązku oskarżonego do przedstawiania komornikowi zajętego pojazdu na jego wezwania i zarzucam niesłuszne niezastosowanie środka przewidzianego w art. 72 §1 pkt 8 k.k., mimo że orzeczenie takiego obowiązku jest w niniejszej spawie dopuszczalne a za jego niezbędnością przemawia uporczywe - i nie związane z korzystaniem z uprawnień procesowych dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym - utrudnianie przez oskarżonego prowadzonej dotąd egzekucji, co stanowi rażące lekceważenie przez niego prawa i prowadzi do pokrzywdzenia finansowego pokrzywdzonych oczekujących na zaległe świadczenia alimentacyjne.

W związku z powyższym wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zobowiązanie oskarżonego na podstawie art. 72 §1 pkt 8 k.k. do udostępniania komornikowi w okresie próby pojazdu V. (...) zgodnie z jego wezwaniami;

Obrońca oskarżonego wyrokowi zarzucił:

1/ błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na przyjęciu, iż oskarżony działał przeciwko prowadzonej egzekucji w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu,

2/ rażącą niewspółmierność kary.

Stawiając powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i uniewinnienie oskarżonego od przedstawionego mu zarzutu ewentualnie z daleko posuniętej ostrożności procesowej skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary grzywny w oparciu o art.58§3 kk w wymiarze 40 stawek dziennych o wartości 1 stawki w kwocie 20 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje nie zasługują na uwzględnienie.

Na wstępie zauważyć należy, że zgromadzone w sprawie dowody Sąd Rejonowy poddał wszechstronnej analizie i ocenie, czemu dał wyraz w pisemnych motywach skarżonego wyroku. Przedstawiony w nich tok rozumowania jest zgodny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego i nie wykracza poza granice przyznanej Sądowi swobody.

Stąd też odnosząc się do podnoszonego w apelacji obrońcy oskarżonego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych należy stwierdzić, że jest on chybiony i dowolny. Zauważyć trzeba, że podnosząc tego rodzaju zarzut skarżący polemizuje z ustaleniami faktycznymi Sądu I instancji, nie wykazując faktycznie, jakich to uchybień prowadzących do błędnych wniosków w zakresie stanu faktycznego dopuścił się Sąd I instancji przy ocenie materiału dowodowego. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody rozstrzygnięcia o winie oskarżonego, a Sąd Okręgowy w pełni podziela przedstawioną tam argumentację. Apelacja skierowana przeciwko rozstrzygnięciu o winie w istocie nie wskazuje na takie okoliczności, które nie byłyby przedmiotem uwagi Sądu Rejonowego i nie zawiera też takiej argumentacji, która wnioski tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć. W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, którą Sąd Okręgowy podziela i należy jedynie ustosunkować się do podniesionych zarzutów .

W ocenie Sądu Okręgowego chybione jest odwołanie się przez obrońcę oskarżonego do rzekomego braku zamiaru bezpośredniego po stronie D. J.. Z ustalonego stanu faktycznego niezbicie wynika, że oskarżony wiedział o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym i pomimo wezwania komornika nie przedstawił zajętej ruchomości-pojazdu V. (...) do oszacowania. Tym samym bezpośredni zamiar po stronie oskarżonego nie może budzić żadnych wątpliwości.

Również brak jest podstaw do podzielenie zarzutu jakoby postępowanie egzekucyjne nie powinno się toczyć a to z uwagi na treść wyroku rozwodowego, a w szczególności jego punktu „g”. Zauważyć bowiem należy, że wprawdzie w tym punkcie orzeczenia z dnia 16 lutego 2009r. wskazano miedzy innymi, że przedmiotowy pojazd jest dobrem wspólnie nabytym w małżeństwie, to jednocześnie jego użytkowanie „zasądzono na rzecz Pana D.”-k.38-38. Zwrócić również uwagę należy, że art..846§1 kpc wskazuje na sposób egzekucji z ułamkowej części ruchomości a taka właśnie sytuacja miała miejsce odnośnie majątku po rozwodzie oskarżonego. Ponadto skoro podlegająca zajęciu ruchomość ( pojazd ) była we władaniu D. J., to w pełni dopuszczalne było zajęcie samochodu V. (...), który stanowił współwłasność oskarżonego i E. J.- porównaj tezy do art.846 kpk w Komentarzu pod red. T. Erecińskiego, tom IV, str.326-327, Lexis Nexis Wielkie Komentarze, Wyd. 4. Zauważyć także należy, że w postanowieniu z dnia 15 lipca 1974r. w sprawie I CZ 97/74 Sąd Najwyższy wskazał, że „wzgląd, że pozwany jest współwłaścicielem zajętego samochodu, nie udaremnia zabezpieczenia przez zajęcie. Również bowiem przy egzekucji ułamkowej części rzeczy ruchomej dokonuje się zajęcia ( całej ) rzeczy, a nie udziału współwłaściciela”. W konsekwencji odwołanie się przez obrońcę oskarżonego do treści art.776 kpc w żaden sposób nie może podważyć tak skuteczności zajęcia pojazdu jak i uznania, że D. J. jest winny udaremnienia zaspokojenia swoich wierzycieli poprzez niedostarczenie tej rzeczy celem przeprowadzenia czynności egzekucyjnych egzekucji co powoduje, że dopuścił się on czynu z art.300§2 kk.

Stwierdzić również należy, że nie sposób jest podważyć określonego w wyroku rozstrzygnięcia o karze albowiem nie zachodzi tu jej rażąca niewspółmierność. Rażąca niewspółmierność kary, zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna (widoczna) różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. (porównaj np. wyrok Sądu Najwyższego w sprawie III KR 254/73, OSNPG 1974, nr 3-4, poz. 51 ). Wprawdzie co do D. J. zachodzą formalne warunki z art.58§3 kk, to mając na uwadze okoliczności wynikające z akt sprawy za trafne należy uznać rozstrzygnięcie w tym zakresie Sadu I instancji. Sad Rejonowy zasadnie wskazał na stopień społecznej szkodliwości oraz stopień zawinienia oskarżonego, który spowodował konieczność orzeczenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. D. J. działał bowiem także na szkodę małoletnich wierzycieli ( swoich dzieci ). Tym samym to właśnie warunkowe zawieszenie kary właściwie zabezpieczy kontrolę zachowania oskarżonego i w konsekwencji uznać należy, że celów skazania z art.53 kk nie zapewniłoby orzeczenie jedynie samoistnej kary grzywny. Natomiast okoliczności wskazane w apelacji a dotyczące sposobu realizacji obowiązku alimentacyjnego oraz relacji z dziećmi miały jako łagodzące znaczenie przy wymiarze kary wskazanej w zaskarżonym wyroku – porównaj - k.191 odw. dla Wreszcie podnieść należy i to, że w ramach niniejszego postępowania karnego nie jest możliwe dokonywanie oceny wyroku z dnia 16 lutego 2009r., które to orzeczenie zostało uznane za wykonalne na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej-k.29.

Sąd Okręgowy w pełni podzielił również stanowisko Sądu I instancji co do nieorzekania wobec D. J. obowiązku wskazanego w apelacji pełnomocnika pokrzywdzonych albowiem nie było ku temu podstaw-k.192. W szczególności taką podstawą nie może być art.72§1pkt.8 kk. Sposób przeprowadzenia egzekucji uregulowany jest odrębnymi przepisami i nie jest dopuszczalne w tym zakresie swoiste „posiłkowe” korzystanie z przepisów kodeksu karnego. Czym innym bowiem jest wyczerpanie przez D. J. dyspozycji z art.300§2 kk a czym innym sposób wykonywania obowiązku alimentacyjnego i związanego z tym postępowania egzekucyjnego.

Mając powyższe na uwadze zaskarżony wyrok jako prawidłowy utrzymano w mocy- art.437§1 kpk, art.438pkt.2-4 kpk.

Sąd Okręgowy na podstawie art.627§1 kpk i art.2ust.1pkt.2 i art.3ust.1 ustawy o opłatach w sprawach karnych i art.636§1 kpk zasadził oskarżonego na rzecz Skarbu państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym kwotę 220 zł tytułem opłaty za II instancję uznając, że przemawia za tym sytuacja oskarżonego oraz od oskarżonego D. J. na rzecz oskarżycieli posiłkowych E. J., I. J. i S. J. kwoty po 420 ( czterysta dwadzieścia ) zł tytułem zwroty kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.