Sygn. akt XP 235/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lipca 2019 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia Wydział X Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Chlipała-Kozioł

Protokolant: Katarzyna Kunik

po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2019 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa: M. B.

przeciwko: (...) sp. z o.o. w W.

o zapłatę dodatku do wynagrodzenia

I.  zasądza od strony pozwanej (...) sp. z o.o. w W. na rzecz powoda M. B. kwotę 2.000,00 zł (dwa tysiące złotych i 00/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 500 zł od dnia 11 maja 2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 500 zł od dnia 11 lutego 2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 500 zł od dnia 11 marca 2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 500 zł od dnia 11 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty,

tytułem dodatku do wynagrodzenia;

II.  nakazuje stronie pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu kwotę 30 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony z mocy ustawy;

III.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 1850 zł.

UZASADNIENIE

Powód M. B. pozwem z dnia 19 kwietnia 2018 r. (data prezentaty), uzupełnionym pismem z dnia 14 lipca 2018 r., skierowanym przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., wniósł o zasądzenie od strony pozwanej kwoty 2.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 500,00 zł od 1 stycznia 2016 r. do 31 stycznia 2016 r.,

- od kwoty 500,00 zł od 1 lutego 2016 r. do 28 lutego 2018 r. ,

- od kwoty 500,00 zł od 1 marca 2016 r. do 31 marca 2016 r. ,

- od kwoty 500,00 zł od 1 kwietnia 2016 r. do 30 kwietnia 2016 r.

tytułem ryczałtu za wykorzystywanie samochodu prywatnego do celów służbowych oraz zasądzenie od strony pozwanej zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądania powód podniósł, że był zatrudniony u strony pozwanej na stanowisku koordynatora ds. ochrony, w pełnym wymiarze czasu pracy. Kwota umówionego wynagrodzenia to 1.750,00 zł netto plus dodatek stały do kwoty 2.000,00 zł netto oraz dodatek ryczałtowy w kwocie 500,00 zł netto za wykorzystywanie samochodu prywatnego do celów służbowych. Ryczałt samochodowy dotyczył przejazdów na terenie miasta W.. Przejazd poza granicami miasta miał być rozliczany w stawce 0,63 zł za km. W okresie od października 2014 r. do grudnia 2015 r. ustalony ryczałt był wypłacany, choć z różnymi perturbacjami. Jednakże za okres od stycznia do kwietnia 2016 r. ryczałt samochodowy nie został powodowi wypłacony (k. 5-6).

N. zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 19 lipca 2018 r. Sąd nakazał stronie pozwanej, żeby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaciła na rzecz powoda kwotę 2.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 500 zł od dnia 101.2016 r. do dnia 31.01.2016 r.,

- od kwoty 500 zł od dnia 1.02.2016 r. do dnia 28.02.2018 r.,

- od kwoty 500 zł od dnia 1.03.2016 r. do dnia 31.03.2016 r.,

- od kwoty 500 zł od dnia 1.04.2016 r. do dnia 30.04.2016 r.

oraz nakazał stronie pozwanej aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa kwotę 30,00 zł tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony z mocy ustawy albo aby w tymże terminie wniosła sprzeciw (k. 30).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Uzasadniając swoje stanowisko, strona pozwana zarzuciła, choć dokumenty załączone do pozwu potwierdzają istnienie stosunku pracy pomiędzy stronami, to powód nie przedstawił żadnych dokumentów potwierdzających fakt używania przez niego w okresie spornym samochodu prywatnego do celów służbowych ani wysokości należności z tego tytułu (k. 35-v. 35).

Pismem z 30 października 2018 r. strona pozwana wniosła o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podniosła również, że ryczałt za korzystanie z samochodu prywatnego do celów służbowych nie stanowił stałego składnika wynagrodzenia powoda. Strony nie zawarły żadnej umowy w tym zakresie. Ryczałt nie jest również uregulowany w regulaminie pracy ani regulaminie wynagradzania spółki (k. 54-55).

Na rozprawie w dniu 17 kwietnia 2019 r. powód zmodyfikował żądanie w zakresie odsetek w ten sposób, że domagał się zasądzenia odsetek od kwot 500 zł odpowiednio od 11 lutego 2016 r., 11 marca 2016 r. i 11 kwietnia 2016 r. i 11 maja 2016 r., liczonych do dnia zapłaty.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód M. B. w okresie od 22 października 2014 r. do 30 kwietnia 2016 r. był pracownikiem strony pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku koordynatora ds. ochrony. Miejscem wykonywania pracy był obszar działalności przedstawicielstwa strony pozwanej we W..

W umowie o pracę z 22 stycznia 2015 r. zawartej na czas określony strony ustaliły następujące warunki zatrudnienia:

- płaca zasadnicza 1.750,00 zł (w tym 116,48 zł brutto tytułem ryczałtu za pracę w porze nocnej).

Aneksem z 31 grudnia 2015 r. z dniem 1 stycznia 2016 r. strony zmieniły warunki wynagradzania w następujący sposób:

- płaca zasadnicza 1.850,00 zł (w tym 123,20 zł brutto tytułem ryczałtu za pracę w porze nocnej).

Dowód: okoliczności bezsporne

Wynagrodzenie zasadnicze łącznie z dodatkami do niego, wymienionymi w § 5-8 regulaminu wynagradzania było płatne raz w miesiącu, nie później niż 10-go następnego miesiąca za miesiąc poprzedni (§ 9 ust. 1 regulaminu wynagradzania).

Dowód: regulamin wynagradzania – karta 56-59.

Powód pracował w przedstawicielstwie strony pozwanej we W. przy ul. (...). Bezpośrednim przełożonym powoda był początkowo R. M., a później J. G.. E. R. była pośrednim przełożonym powoda.

Do wykonywania pracy koordynatora było potrzebne wykorzystywanie pojazdów. Strona pozwana nie miała pojazdów służbowych dla koordynatorów. Pracownicy zatrudnieni na tych stanowiskach, w tym również powód, do celów służbowych używali samochodów prywatnych. Korzystali z nich praktycznie codziennie. Kwestia korzystania przez pracowników z samochodów prywatnych nie była w żaden sposób uregulowana na piśmie. Strona pozwana na podstawie ustnych umów z pracownikami rekompensowała pracownikom używanie samochodów prywatnych, wypłacając im co miesiąc 500,00 zł ryczałtu za używanie pojazdów na terenie W. oraz uzgodnioną stawkę za kilometr za używanie pojazdów poza W.. Jeżeli pracownik miał uwagi do wysokości wypłaconej kwoty, zgłaszał to przełożonemu. Ryczałt przestał być wypłacany pracownikom od stycznia 2016 r. po rozmowach z dyrektorem J. G..

Powód do końca zatrudnienia korzystał z samochodu prywatnego do celów służbowych. Do końca zatrudnienia strona pozwana nie zapewniła samochodów służbowych koordynatorom.

Dowód: zeznania świadka T. B. – e-protokół karta 224 (płyta CD),

zeznania świadka E. R. – e-protokół karta 272 (płyta CD)

Za okres od stycznia do grudnia 2015 r. strona pozwana naliczała i wypłacała powodowi tzw. ryczałt samochodowy w wysokości 500,00 zł. Kwotę za dany miesiąc powód miał otrzymywać do 10 dnia kolejnego miesiąca. Najczęściej kwoty były wypłacone do końca danego miesiąca.

Za okres od stycznia do kwietnia 2016 r. strona pozwana nie naliczała i nie wypłacała powodowi tzw. ryczałtu samochodowego. Na konto powoda z tytuły wynagrodzenia za pracę przelała następujące kwoty:

- 29 stycznia 2016 r. – 1.355,69 zł tytułem „wynagrodzenia za (...)”,

- 29 lutego 2016 r. – 1.355,69 zł tytułem wynagrodzenia za (...),

- 30 lutego 2016 r. – 1.355,69 zł tytułem wynagrodzenia za (...),

- 29 kwietnia 2016 r. – 1.355,69 zł tytułem wynagrodzenia za (...),

- 30 maja 2016 r. – 1.826,20 zł tytułem wynagrodzenia za (...).

Dowód: pismo PIP z 18.01.2017 r. – karta 23-24

listy wynagrodzeń – karta 181-195,

potwierdzenia przelewów – karta 176-180.

listy transakcji – karta 234-237,

paski wynagrodzeń – karta 239-255.

Średnie miesięczne wynagrodzenie powoda liczone jak ekwiwalent za urlop wynosiło 1.850,00 zł brutto.

Dowód: zaświadczenie – karta 206.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Przedmiotem żądania powoda było zasadzenie od strony pozwanej tzw. ryczałtu samochodowego za okres od stycznia do kwietnia 2016 r., w wysokości 500,00 zł za każdy miesiąc, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot 500,00 zł od – odpowiednio – 11 lutego, marca, kwietnia i maja 2016 r.

W sprawie bezsporne było, że tzw. ryczałt samochodowy nie wynikał z żadnego dokumentu zawartego podpisanego przez strony. Nie mniej jednak postępowanie dowodowe wykazało, że takie świadczenie było faktycznie wypłacane pracownikom strony pozwanej, w tym między innymi powodowi. Z zeznań świadków i zgodnych z nimi twierdzeń powoda wynika również, że podstawą wypłaty były ustne ustalenia pracodawcy z pracownikami. Powód otrzymywał ryczałt w kwocie 500,00 zł każdego miesiąca za wykorzystywanie do celów służbowych swojego samochodu prywatnego na terenie W. – za korzystanie z pojazdu poza W. był rozliczany przez pomnożenie liczby przejechanych kilometrów przez umówiona stawkę.

Okoliczność comiesięcznego wypłacania powodowi przez stronę pozwaną ryczałtu samochodowego potwierdzają zarówno dowody z dokumentów, w szczególności pasków wynagrodzeń powoda za cały okres 2015 r., jak również zeznania przesłuchanych w sprawie świadków.

W tych okolicznościach Sąd Rejonowy uznał, że choć wypłata ryczałtu na rzecz powoda nie była uregulowana w umowie o pracę, żadnej innej pisemnej umowie ani regulaminie pozwanej, to strony niniejszego postępowania zawarły przy zawieraniu umowy o pracę dodatkową, ustną umowę, stanowiącą integralną część umowy o pracę, na mocy której powód był zobowiązany korzystać ze swojego prywatnego pojazdu do celów służbowych, zaś pozwany – do wypłacania za to powodowi ryczałtu w kwocie 500,00 zł za korzystanie pojazdu we W. i umówiona stawkę za kilometr za korzystanie z pojazdu poza W. (czego spór w niniejszej sprawie nie dotyczył).

Wbrew stanowisku pozwanej, umowa regulująca wypłatę ryczałtu została zatem przez strony zawarta, pomimo braku jej pisemnego potwierdzenia w tym zakresie. Była ona przez strony przez rok zgodnie wykonywana. Ponadto w ocenie Sądu Rejonowego nie została ona do końca zatrudnienia powoda skutecznie wypowiedziana.

Jak wynika z art. 42 par 2 i 3 k.p., wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. W razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki; pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku pouczenia pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.

Powołany przepis chroni pracownika w sytuacjach, gdy pracodawca usiłuje pogorszyć jego warunki pracy i umożliwia pracownikowi po pierwsze utrzymanie dotychczasowych warunków pracy przez okres wypowiedzenia, po wtóre zaś – podjęcie decyzji, czy po upływie okresu wypowiedzenia pracownik chce pracować w nowych, zmienionych (w szczególności pogorszonych) warunkach, czy też zatrudnienie u pracodawcy chce zakończyć.

W niniejszej sprawie pozwany pracodawca nie zaproponował powodowi na piśmie nowych warunków pracy i płacy – polegających na tym, że od stycznia 2016 r. powód miał korzystać ze swojego pojazdu prywatnego do celów służbowych bez wypłaty na jego rzecz ryczałtu, nie dokonał zatem skutecznie wypowiedzenia powodowi jego warunków pracy i płacy. Przeprowadzenie przez dyrektora pozwanej rozmów z pracownikami, w czasie których oświadczył, że pozwany nie będzie wypłacał ryczałtów, nie stanowi w świetle powołanego przepisu podstaw do przyjęcia, że powodowi skutecznie wypowiedziano stare i zaproponowano nowe warunki pracy i płacy.

Okoliczność, że pracodawca, wbrew wymogom ustawy, nie dokonał pisemnego potwierdzenia warunków pracy powoda w zakresie ryczałtu, nie może skutkować przyjęciem, że nie musiał on również dokonać wypowiedzenia warunków pracy powoda w formie pisemnej. Po pierwsze wskazać należy, że przepis art. 42 par 2 i 3 k.p. wyraźnie nakłada na obowiązek pisemnego wypowiedzenia warunków pracy i płacy i tylko takie wypowiedzenie – jak stanowi przepis - „uważa się za dokonane”, co stanowi wyłom od ogólnej cywilistycznej zasady dokonywania wypowiedzenia umowy w formie, w jakiej została zawarta. Po wtóre podkreślić zaś trzeba, że przepis art. 42 k.p. ma charakter gwarancyjny – jak wskazano wyżej pozwala pracownikowi utrzymać dotychczasowe warunki pracy przez okres wypowiedzenia i zadecydować o dalszych losach zmienionego na jego niekorzyść stosunku pracy. Brak jakichkolwiek podstaw, by pozbawiać tego uprawnienia powoda, a jednocześnie premiować sytuację pracodawcy, który ani nie dokonał we właściwej (pisemnej) formie potwierdzenia warunków pracy powoda w zakresie ryczałtu, ani tych warunków skutecznie nie wypowiedział, a jedynie nieskutecznie próbował je jednostronnie zmienić.

Wobec braku wypowiedzenia warunków powodowi uzgodnionych warunków pracy i płacy od stycznia 2016 r., kontynuowania zatrudnienia przez powoda do 30 kwietnia 2016 r. i korzystania przez powoda w tym okresie w dalszym ciągu z pojazdu prywatnego do celów służbowych, należało przyjąć, że strona pozwana winna zapłacić powodowi umówiony ryczałt za cztery sporne miesiące.

O odsetkach za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c., biorąc pod uwagę, że sporna kwota miała zostać uiszczona najpóźniej do 10 dnia kolejnego miesiąca. Z tej przyczyny odsetki ustawowe zostały zasądzone od kwot 500,00 zł od dnia 11 lutego 2016 r., 11 marca 2016 r., 11 kwietnia 2016 r. i 11 maja 2016 r. (w zakresie ostatniej kwoty wyrok został sprostowany z uwagi na omyłkowe zasądzenie odsetek zamiast za okres od 11 maja 2016 r. - od 11 stycznia 2016 r., wbrew żądaniu i stanowisku powoda oraz intencji Sądu).

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił zarówno w oparciu o osobowe źródła dowodowe, jak i dowody z dokumentów niekwestionowanych przez strony i niebudzących żadnych wątpliwości, w szczególności akt osobowych powoda, które zostały sporządzone w przewidzianej formie, a ich autentyczność, nie została skutecznie zakwestionowana przez strony w toku postępowania.

Oceny zeznań świadków: T. B. oraz E. R., Sąd dokonał w kontekście całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Sąd uznał je za wiarygodne gdyż spójnie i logicznie korespondowały ze sobą oraz z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym w sprawie. Świadkowie zeznawali swobodnie i spontanicznie, nie pozostawali w konflikcie ze strona pozwaną, nie byli już jej pracownikami nie mieli więc powodów, aby mówić nieprawdę lub przeinaczać określone fakty.

Sąd pominął dowód z zeznań świadków: R. M. i T. S. albowiem pełnomocnik strony pozwanej na rozprawie w dniu 3 lipca 20219 r. wniósł o pominięcie dowodu z przesłuchania tychże świadków.

Sąd pominął także dowód z zeznań stron, gdyż pełnomocnik strony pozwanej na rozprawie w dniu 3 lipca 2019 r. wniósł o pominiecie dowodu z przesłuchania strony pozwanej. Natomiast powód, pomimo wezwania na poprzedniej rozprawie (w dniu 17 kwietnia 2019 r.) do osobistego stawiennictwa na rozprawę w dniu 3 lipca 2019 r. po rygorem pominięcia dowodu z przesłuchania, nie stawił się na rozprawie, nie usprawiedliwiając w żaden sposób swojej nieobecności. Ponadto w ocenie Sądu Rejonowego przeprowadzenie w niniejszej stronie dowodu z przesłuchania stron, mającego charakter subsydiarny, w świetle twierdzeń stron i zgromadzonych dowodów było zbędne dla rozstrzygnięcia.

W punkcie II sentencji wyroku nieuiszczonymi kosztami sądowymi, od których powód był zwolniony z mocy ustawy, Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 623 ze zm.) w zw. z art. 98 k.p.c. obciążył stronę pozwaną, jako przegrywająca sprawę. Obejmowały one opłatę sądową od pozwu, która zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 13 ust 1 w/w ustawy, wyniosła 30,00 zł.

W punkcie III sentencji wyroku, Sąd, na podstawie art. 477 2 § 1 k.p.c. nadał wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda, tj. do kwoty 1.850,00 zł.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.