UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 lipca 2017 roku powód P. S. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 18.128,79 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 lutego 2017 roku do dnia zapłaty z tytułu kosztów naprawy samochodu P. (...) o nr rej. (...). Wniósł również o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z 21 listopada 2018 r. Sąd Rejonowy w Żyrardowie zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda P. S. kwotę 17.070,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 lutego 2017 roku do dnia zapłaty (punkt 1), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt 2), zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda P. S. kwotę 4.487,54 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt 3).

Powyższe orzeczenie zostało oparte na następującym stanie faktycznym:

W dniu 30 grudnia 2016 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd P. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność powoda.

Sprawca posiadał ubezpieczenie OC w (...) S.A. Odpowiedzialnym za likwidację szkody jest pozwany.

Wartość pojazdu sprzed szkody to 42.000 złotych. Koszt doprowadzenia pojazdu do stanu sprzed kolizji wynosi 39.636,29 zł brutto. Ubezpieczyciel wypłacił 22.565,69 złotych z tytułu szacunkowych kosztów naprawy samochodu. Pozwany P. S. sprzedał pojazd uszkodzony za kwotę 22.500 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie całokształtu przeprowadzonego postępowania dowodowego.

Sąd I instancji uznał, że z przytoczonych przez powoda okoliczności wynika, że roszczenie swe wywodził z art. 436 § 2 k.c., które skierował do podmiotu odpowiedzialnego za naprawienie szkody za sprawcę kolizji (art. 822 k.c.). W ocenie Sądu Rejonowego jest ono zasadne w przeważającej części.

Sąd przyjął, że pozwany nie kwestionował zasady swej odpowiedzialności, a jedynie wysokość odszkodowania. W uznaniu Sądu I instancji w praktyce przyjęte jest, że w ramach naprawienia szkody poszkodowany może żądać od ubezpieczyciela OC świadczenia pieniężnego obliczonego w wysokości hipotetycznych kosztów naprawy rzeczy (przywrócenia stanu poprzedniego), jeszcze zanim naprawa taka nastąpi. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjęto, że poszkodowany może żądać zapłaty odszkodowania oszacowanego metodą kosztorysową, pomimo tego że faktycznie sprzedał już pojazd w stanie uszkodzonym, w związku z czym nie jest możliwe dokonanie jego naprawy. Jakkolwiek obowiązek ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej polega na zapłacie odszkodowania, a więc na spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 822 § 1 k.c.), to jednak judykatura przyjmuje, że poszkodowany może, według swojego wyboru, żądać od ubezpieczyciela zapłaty kosztów hipotetycznej restytucji albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej ustalonej zgodnie z metodą różnicy. Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji. Powstanie tego roszczenia, a tym samym zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Stosowanie art. 822 § 1 w zw. z art. 363 § 1 k.c. oznacza, że poszkodowany nie może jednak żądać zapłaty kosztów (hipotetycznej) restytucji w sytuacji, w której przywrócenie stanu poprzedniego byłoby niemożliwe albo też pociągało za sobą nadmierne trudności lub koszty. Ocena, czy koszty restytucji są nadmierne, zależy od okoliczności sprawy. Na gruncie spraw dotyczących naprawy pojazdów mechanicznych ugruntowała się praktyka zakładająca, że koszt naprawy nie jest nadmierny dopóty, dopóki nie przewyższa wartości pojazdu sprzed wypadku.

W związku z powyższym Sąd Rejonowy dokonał wyliczenia odszkodowania metodą kosztorysową. Stwierdził, że brak jest podstaw do zasądzenia odszkodowania, jako różnicy pomiędzy wartością pojazdu sprzed szkody a ceną uzyskaną przez pozwanego za uszkodzony pojazd.

W ocenie Sądu I instancji przywrócenie stanu sprzed szkody wymaga zastosowania części oryginalnych pochodzących od producenta ponieważ samochód posiadał przebieg jedynie 24.413 km, zaś pierwsza rejestracja odbyła się niecałe 3 lata przed szkodą. Powód zakupił samochód uszkodzony, jednak jak zeznał naprawiony był częściami oryginalnymi z logo producenta.

Sąd Rejonowy uznał, że pozwany nie wykazał, by wbrew twierdzeniom powoda samochód był naprawiony częściami nieoryginalnymi lub też by części oryginalne, już przed uszkodzeniem były wyeksploatowana do tego stopnia, że nie mogłyby konkurować (pod względem użyteczności i ryzyka) nawet z częściami nowymi „o porównywalnej jakości”. Z opinii biegłego wynikało, że koszt naprawy częściami oryginalnymi wynosi 39.636,29 zł. Wypłacono już kwotę 22.565,69 zł (przed procesem). W związku z czym Sąd I instancji zasądził różnicę pomiędzy tymi kwotami tj. 17.070,60 zł – w pozostałej części oddalił powództwo.

O odsetkach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 14 ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 r.

Sąd I instancji orzekł o kosztach procesu na podstawie art. 100 k.p.c. zasądzając je na rzecz powoda w 94 %, bowiem w tym procencie powód wygrał proces. O kosztach sądowych Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 113 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. i nakazał je w całości pobrać od pozwanego w 94 % a od powoda w 6%. Nieuiszczone koszty sądowe wyniosły w sumie 509,95 zł.

Od powyższego wyroku pozwany wniósł apelację, zaskarżając go w zakresie punktu 1 w całości tj. zasądzającego od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda kwotę 17.070,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19.02.2017 r. tytułem odszkodowanie za szkodę w pojeździe marki P., punktu 3 i 4 w całości tj. orzekającego o kosztach procesu, zarzucając im naruszenie art. 824¹ § 1 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c. poprzez ich błędną interpretację skutkującą wyliczeniem szkody metodą kosztorysową, podczas gdy szkoda w przedmiotowej sprawie winna zostać rozliczona metodą różnicową, skutkującą zasądzeniem na rzecz strony powodowej kwoty odszkodowania przewyższającego wysokość poniesionej szkody.

Mając powyższe na uwadze wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1 poprzez oddalenie powództwa oraz zmianę punktu 3 i 4 w zakresie kosztów procesu stosownie do wyniku sprawy, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu za drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przewidzianych oraz kosztów opłaty sądowej od apelacji.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Sąd II instancji w całości podziela stanowisko przyjęte przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. W orzecznictwie Sądu Najwyższego panuje utrwalony już pogląd, który Sąd Okręgowy podziela, iż dla powstania roszczenia o naprawienie szkody w postaci kosztów naprawy pojazdu nie mają znaczenia żadne późniejsze zdarzenia, np. sprzedaż uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu. Okoliczność, że poszkodowany nie czekając na wypłatę odszkodowania sprzedaje uszkodzony samochód, nie pozbawia go prawa do odszkodowania w wysokości odpowiadającej hipotetycznym kosztom naprawy, skoro rzeczywista naprawa nie stanowi warunku dla dochodzenia odszkodowania. W konsekwencji poszkodowany w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, w przypadku szkody częściowej, może żądać odszkodowania w wysokości odpowiadającej niezbędnym i uzasadnionym ekonomicznie kosztom przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, także wtedy, gdy naprawy nie dokonał i sprzedał pojazd w stanie uszkodzonym. Zbycie rzeczy jest uprawnieniem właściciela tak samo, jak korzystanie z niej. Skorzystanie z tego uprawnienia nie może ograniczać wysokości należnego poszkodowanemu odszkodowania, gdyż ubezpieczyciel sprawcy szkody powinien wyrównać uszczerbek w majątku poszkodowanego do pełnej wysokości szkody (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., II CNP 32/17, nie publ., z dnia 12 kwietnia 2018 r., II CNP 43/17, nie publ., z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00, nie publ., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2006 r., III CZP 76/05, nie publ., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2019 III CZP 102/18).

W związku z powyższym uznać należy, iż fakt sprzedaży samochodu przez powoda po powstaniu szkody będącej podstawą roszczenia nie ma znaczenia dla wysokości odszkodowania, tym samym brak jest podstaw do stwierdzenia, iż uzyskana przez powoda suma przewyższa wyrządzoną szkodę a wydając przedmiotowy wyrok Sąd Rejonowy naruszył art. 824¹ § 1 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał apelację za niezasadną i na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił ją.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd II instancji orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i uznając pozwanego za stronę przegrywającą ten etap procesu zasądził na rzecz powoda zwrot kosztów, na które składa się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika ustalone na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

R. W. W. M. S.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE