Sygn. akt III AUa 897/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2014 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Małgorzata Węgrzynowska - Czajewska

Sędziowie:

SSA Grażyna Czyżak (spr.)

SSA Daria Stanek

Protokolant:

stażysta Katarzyna Pankowska

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2014 r. w Gdańsku

sprawy U. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o ubezpieczenie społeczne

na skutek apelacji U. R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 4 marca 2013 r., sygn. akt VIII U 1721/12

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 897/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 października 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w G. stwierdził, że U. R. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu oraz ma obowiązek opłacania składki na to ubezpieczenie od kwoty nie niższej niż 60 % prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale w okresie od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła U. R. domagając się jej zmiany i stwierdzenia, że w okresie od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r. miała prawo opłacać składki na ubezpieczenie społeczne od zadeklarowanej przez siebie kwoty nie niższej niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W uzasadnieniu odwołania wskazała, że świadczenie pomocy prawnej przez adwokata zatrudnionego w zespole adwokackim nie jest typem działalności gospodarczej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu organ ten wskazał, że ubezpieczona nieprawidłowo dokonała zgłoszenia siebie do ubezpieczeń społecznych jako osoby, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia, ponieważ bezpośrednio przed tym zgłoszeniem prowadziła pozarolniczą działalność w zakresie wolnego zawodu w Zespole Adwokackim nr (...) w G..

Decyzją z dnia 19 października 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. stwierdził, że U. R. podlegała w okresie od dnia 01 stycznia 1999 r. do dnia 30 października 2004 r. oraz od dnia 01 stycznia 2008 r. do dnia 28 lutego 2010 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła U. R. domagając się jej uchylenia w zakresie, w jakim odnosi się do okresu od dnia 01 stycznia 2008 r. do dnia 28 lutego 2010 roku.

W uzasadnieniu wskazała, iż organ rentowy przyjął nieprawidłowa kwalifikację, gdyż w jej przypadku powinien mieć zastosowanie przepis art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a nie art. 9 ust. 4 lit. c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wskazała, iż w tym okresie pracowała w Zespole Adwokackim nr (...) w G. i nie prowadziła działalności gospodarczej.

W dniu 03 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku sprawy o sygnaturach akt VIII U 1721/12 oraz VIII U 1722/12 połączył do wspólnego rozpoznania i prowadzenia w dalszym ciągu pod wspólną sygnaturą akt VIII U 1721/12.

Wyrokiem z dnia 04 marca 2013 r. w sprawie VIII U 1721/12 Sąd Okręgowy w Gdańsku VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu I instancji:

W okresie od dnia 01 czerwca 1983 r. do dnia 28 lutego 2010 r. U. R. świadczyła usługi prawne w ramach Zespołu Adwokackiego nr (...) w G..

Od dnia 31 października 2004 r. U. R. uprawniona była do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W dniu 31 marca 2010 r. wnioskodawczyni zgłosiła się do ubezpieczenia społecznego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej od dnia 01 kwietnia 2010 r. jako osoba mająca prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia. Pozarolniczą działalność gospodarczą ubezpieczona prowadziła w okresie od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r.

Od dnia 21 lutego 2011 r. U. R. nabyła prawo do emerytury.

Decyzją z dnia 19 października 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w G. stwierdził, że U. R. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu oraz ma obowiązek opłacania składki na to ubezpieczenie od kwoty nie niższej niż 60 % prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale w okresie od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r.

Decyzją z dnia 19 października 2012 r. organ rentowy orzekł, że ubezpieczona podlegała w okresie od dnia 01 stycznia 1999 r. do dnia 30 października 2004 r. oraz od dnia 01 stycznia 2008 r. do dnia 28 lutego 2010 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Sąd Okręgowy stwierdził, że powyższy stan faktyczny był pomiędzy stronami bezstronny, a nadto znalazł odzwierciedlenie w dokumentacji zgromadzonej w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach organu rentowego, których prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd ten również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

W ocenie Sądu I instancji odwołania U. R. nie zasługiwały na uwzględnienie i jako takie podlegały oddaleniu.

Sąd ten wskazał, że zgodnie z treścią przepisu artykułu 6 ust. pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

W myśl zaś art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Zgodnie z treścią przepisu art. 9 ust. 4 lit. c ustawy systemowej osoby prowadzące pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury.

Artykuł 18 lit. a ust. 1 ustawy systemowej stanowi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Zgodnie zaś z ustępem 2 przepisy ust. 1 nie mają zastosowania do osób, które:

1) prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;

2) wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Przepis artykułu 24 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o Adwokaturze stanowi, że adwokaci - członkowie zespołów i ich rodziny mają na równi z pracownikami prawo do świadczeń z tytułu ubezpieczenia na wypadek choroby, macierzyństwa i ubezpieczenia rodzinnego oraz z tytułu powszechnego zaopatrzenia emerytalnego pracowników i ich rodzin, przy czym przy ustalaniu prawa do świadczeń i ich wysokości pracę w zespołach traktuje się jako zatrudnienie, a otrzymywane wynagrodzenie - jako wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia.

Składki na ubezpieczenie społeczne opłacają zespoły adwokackie, spółki jawne, partnerskie lub komandytowe, o których mowa w art. 4 lit. a ust. 1. (...) wykonujący zawód w kancelariach adwokackich lub w spółkach cywilnych opłacają składki osobiście (ust. 3).

Sąd Okręgowy zważył, że kwestią sporną w przedmiotowej sprawie była odpowiedź na pytanie, czy U. R. świadcząc pomoc prawną w ramach Zespołu Adwokackiego nr (...) w G. prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą, a w związku z tym podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, jak również kwestią sporną była wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzonej przez ubezpieczoną działalności gospodarczej w okresie od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r.

W pierwszej kolejności Sąd ten wskazał, iż nie zasługują na uwzględnienie twierdzenia ubezpieczonej jakoby w ogóle nie prowadziła działalności gospodarczej w spornych okresach. Ubezpieczona bowiem stwierdziła, iż była zatrudniona w Zespole Adwokackim, a co się z tym wiąże była pracownikiem, a nie osobą prowadzącą działalność gospodarczą. Argumentując wnioskodawczyni wskazała, iż roczne rozliczenia podatkowe składała na formularzach przeznaczonych dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

W ocenie Sądu I instancji bez znaczenia jest forma, w jakiej ubezpieczona rozliczała się z organami podatkowymi, albowiem zastosowanie w tym przypadku mają przepisy prawa podatkowego, nie zaś przepisy prawa ubezpieczeń społecznych jak w przedmiotowej sprawie. Sąd ten podzielił pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 24 lipca 2001 r. w sprawie I PKN 535/00, zgodnie z którym adwokat nie jest pracownikiem zespołu adwokackiego, którego jest członkiem. Ponadto w całości podzielił pogląd wyrażony wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 stycznia 2009 r. w sprawie II FSK 1427/07, zgodnie z którym treść art. 24 prawa o adwokaturze nie oznacza, że adwokatom zrzeszonym w zespołach adwokackich przyznaje się status pracowników, a zespołom adwokackim - status pracodawcy. Traktowanie zaś adwokatów na równi z pracownikami dotyczy jedynie sfery ubezpieczenia społecznego i dotyczy tylko ustalania prawa i wysokości świadczeń z tego ubezpieczenia. Takie stanowisko ma decydujący wpływ na uznanie, że zespół adwokacki nie jest płatnikiem w świetle stosownych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż ubezpieczona w spornym okresie prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą.

W dalszej kolejności Sąd ten zważył, czy ubezpieczona prowadziła działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu artykułu 8 ust. 6 pkt 1, czy też w rozumieniu punktu 3 tego przepisu.

Wskazał, iż w stanie prawnym obowiązującym do dnia 20 sierpnia 2004 r. osoby świadczące pomoc prawną nie posiadały statusu przedsiębiorcy. Sytuacja ta zmieniła się z wejściem w życie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, która taki status im przyznała.

Dlatego też Sąd I instancji podzielił stanowisko organu rentowego, że ubezpieczona w spornym okresie od dnia 01 stycznia 2008 r. do dnia 28 lutego 2010 r. prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu artykułu 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej. Na marginesie Sąd ten wskazał, iż ubezpieczona prowadziłaby działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 6 pkt 3 ustawy systemowej w sytuacji, gdyby prowadziła własną kancelarię adwokacką.

Mając powyższe na uwadze uznał, że w przypadku ubezpieczonej zastosowanie będzie miał przepis art. 9 ust. 4 lit. c ustawy systemowej, a nie jak wskazuje skarżąca ust. 5 przedmiotowego artykułu. W związku z powyższym, mając na uwadze treść tego przepisu, ubezpieczona podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu.

Uwzględniając powyższe rozważania odnośnie prowadzenia przez ubezpieczoną działalności gospodarczej w okresie od dnia 01 stycznia 2008 r. do dnia 28 lutego 2010 r. Sąd Okręgowy stwierdził, że organ rentowy prawidłowo wskazał, iż w okresie od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r. ubezpieczona powinna była opłacać składki na ubezpieczenie społeczne od podstawy wymiaru składek, którą stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Zdaniem tego Sądu wnioskodawczyni błędnie przyjęła, iż przed dniem 01 kwietnia 2010 r. nie prowadziła działalności gospodarczej. Skoro zatem ubezpieczona przed dniem 01 kwietnia 2010 r. prowadziła działalność gospodarczą, przepis artykułu 18 lit. a ust. 1 ustawy systemowej nie ma do niej zastosowania, a tym samym opłacała składki na ubezpieczenie społeczne od nieprawidłowej podstawy wymiaru składek.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 (14) § 1 k.p.c. i cytowanych wyżej przepisów prawa, Sąd I instancji orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła U. R. zaskarżając ten wyrok w całości i zarzucając mu naruszenie prawa materialnego, a w szczególności art. 8 ust. 6 pkt 1, art. 18 ust. 8 i art. 9 ust. 4 lit. c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz.1585 ze zm.) przez niewłaściwe jego zastosowanie, na skutek przyjęcia, iż ubezpieczona będąc członkiem Zespołu Adwokackiego i wykonując tam pracę w charakterze adwokata prowadziła działalność gospodarczą- pozarolniczą.

W uzasadnieniu apelacji skarżąca dokonała streszczenia postępowania sądowego-pierwszoinstancyjnego w niniejszej sprawie oraz wskazała, że jedynie w przepisach zawartych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych ubezpieczona, będąc adwokatem w Zespole Adwokackim, jest traktowana jako osoba prowadząca działalność gospodarczą-pozarolniczą, a więc na równi z adwokatem pracującym w kancelarii adwokackiej, czy w spółce. Podkreśliła różnice polegające na sposobie uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne, które za ubezpieczoną opłacał Zespół Adwokacki, a adwokaci pracujący w kancelariach lub spółkach cywilnych opłacają składki osobiście. Stwierdziła, że te dwie grupy adwokatów są też inaczej traktowane przez przepisy podatkowe. Zdaniem apelującej przepisy prawne dotyczące adwokatów-członków Zespołów Adwokackich są sprzeczne ze sobą, niespójne, niejednolite, a wręcz wykluczają się wzajemnie, są niekonstytucyjne.

Skarżąca zarzuciła, że orzeczenia ZUS i Sądu I instancji są też sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k.c.), które to zasady wyrażają priorytet porządku prawnego, dobrej wiary, są zasadami słuszności i uczciwości. Zatem wszelkie wątpliwości w systemie prawnym nie powinny być interpretowane na niekorzyść ubezpieczonej, nie powinna ona ponosić konsekwencji niespójności systemu prawnego.

W ocenie apelującej duże wątpliwości miał także ZUS nie mogąc wydać sprawnie decyzji, a zrobił to dopiero po 1 roku i 7 miesiącach od wydania decyzji zaliczkowej, po interwencji ubezpieczonej w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie, przy czym wszelkie wątpliwości zostały rozstrzygnięte na korzyść ZUS.

W konkluzji apelacji skarżąca wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku przez orzeczenie, że ubezpieczona nie podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w okresach: od dnia 01 stycznia 2008 r. do dnia 20 lutego 2011 r. oraz od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r. miała prawo opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej przez siebie kwoty nie niższej jednak niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja U. R. nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ nie zawiera zarzutów skutkujących uchyleniem lub zmianą wyroku Sądu I instancji.

Spór w przedmiotowej sprawie koncentruje się na dwóch kwestiach: po pierwsze, czy wnioskodawczyni, mająca w okresie od dnia 01 stycznia 2008 r. do dnia 28 lutego 2010 r. ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, podlega w tym okresie obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, po drugie zaś, czy w okresie od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r. podstawę wymiaru składek na jej ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Sąd II instancji w pełni podziela stanowisko, zgodnie z którym w świetle przepisów art. 2 i art. 4 ust. 1, obowiązującej od dnia 21 sierpnia 2004 r., ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807 ze zm.) adwokaci mają status prawny przedsiębiorców w rozumieniu tej ustawy.

Wbrew stanowisku zaprezentowanemu w odwołaniu skarżącej od decyzji z dnia 19 października 2012 r. nr 242/2012 (k. 13-14 akt sprawy), brak jest podstaw do uznania jej za osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1998 r. Nr 137, poz. 887 ze zm., nazywanej dalej ustawą systemową), ponieważ praca adwokatów nie jest wymieniona w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998 r. Nr 144, poz. 930).

Zasadnie zatem Sąd Okręgowy przyjął, że U. R. jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej.

W konsekwencji nie znajduje w odniesieniu do ubezpieczonej zastosowania przepis art. 9 ust. 5 ustawy systemowej stanowiący, że osoby, o których mowa w art. 6, niewymienione w ust. 4 i 4 lit. c mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym.

Prawidłowo Sąd ten uznał, że w przedmiotowej sprawie zastosować należy natomiast przepis art. 9 ust. 4 lit. c ustawy systemowej, zgodnie z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury.

Bez znaczenia dla oceny prawidłowości rozstrzygnięcia we wskazanym zakresie pozostaje okoliczność w postaci stwierdzenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. w decyzji z dnia 07 września 2007 r. (k. 15 akt sprawy), że cyt. „ostatnim Pani ubezpieczeniem przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę jest dobrowolne ubezpieczenie z tytułu prowadzenia działalności w zakresie wolnego zawodu”, ponieważ przepis art. 365 § 1 k.p.c. stanowiący o związaniu sądów i innych organów państwowych prawomocnymi orzeczeniami sądów dotyczy tylko orzeczeń sądowych, a nie decyzji administracyjnych (por. wyrok S.N. z dnia 12 stycznia 2005 r. w sprawie I CK 402/04, publik. LEX nr 371837).

Tym samym za niezasadne uznać należy zarzuty naruszenia prawa materialnego, a w szczególności art. 8 ust. 6 pkt 1 i art. 9 ust. 4 lit. c ustawy systemowej poprzez ich zastosowanie.

Zasadnie zatem organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 19 października 2012 r. nr (...) (k. 15-16 akt ZUS) stwierdził m.in., że U. R. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w Zespole Adwokackim nr (...) w okresie od dnia 01 stycznia 2008 r. do dnia 28 lutego 2010 r.

Odnosząc się następnie do kwestii, czy w okresie od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wnioskodawczyni stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia, Sąd Apelacyjny zauważa, że stosownie do treści art. 18 lit. a ust. 2 pkt 1 ustawy systemowej ta obniżona podstawa wymiaru składek nie przysługuje osobom, które prowadzą, lub w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą.

Wprawdzie U. R., prowadząca we wskazanym okresie własną kancelarię, należała do kręgu ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej (a nie w art. 8 ust. 6 pkt 3 ustawy systemowej jak błędnie uznał Sąd I instancji), lecz świadcząc pomoc prawną w ramach Zespołu Adwokackiego nr (...) w G. od dnia 21 sierpnia 2004 r. do dnia 28 lutego 2010 r. prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, tj. przed dniem 01 kwietnia 2010 r.

W konsekwencji, stosownie do treści art. 18 lit. a ust. 2 pkt 1 ustawy systemowej, w okresie od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r. nie miał w stosunku do niej zastosowania przepis art. 18 lit. a ust. 1 ustawy systemowej.

Prawidłowo Sąd Okręgowy uznał zatem, że we wskazanym wyżej okresie wobec wnioskodawczyni zastosowanie znajdował przepis art. 18 ust. 8 ustawy systemowej nakazujący przyjmowanie za podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, zadeklarowanej kwoty, nie niższa jednak niż 60 % prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy.

Wobec powyższego za niezasadny uznać należy zarzut naruszenia prawa materialnego, a w szczególności art. 18 ust. 8 ustawy systemowej poprzez jego zastosowanie.

Zasadnie organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 19 października 2012 r. nr (...) (k. 12-13 akt ZUS) stwierdził, że od dnia 01 kwietnia 2010 r. do dnia 20 lutego 2011 r. U. R. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność, dla której podstawę wymiaru składek stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 60 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Ustosunkowując się do zarzutu naruszenia art. 5 k.c. Sąd II instancji zauważa, że przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter przepisów prawa publicznego, a zatem do złagodzenia rygorów prawa ubezpieczeń społecznych nie stosuje się art. 5 k.c. (por. wyrok S.N. z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie III UK 214/10, publik. LEX nr 1095955).

Odnosząc się natomiast do wynikającego z treści apelacji zarzutu sprzeczności przepisów: art. 9 ust. 4 lit. c, art. 18 ust. 8 i art. 18 lit. a ust. 2 ustawy systemowej z Konstytucją Rzeczpospolitej Polskiej, Sąd II instancji zważył, że w myśl art. 3 ustawy z dnia 01 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 1997 r. Nr 102, poz. 643 ze zm., nazywanej dalej ustawą o T.K.) każdy sąd może przedstawić Trybunałowi pytanie prawne, co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą, jeżeli od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem.

Sąd ten podziela stanowisko wyrażone w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2004 r. w sprawie III CK 536/02, publik. LEX nr 172784, zgodnie z którym jeżeli sąd ma przekonanie, co do niezgodności przepisu ustawy z Konstytucją lub ma wątpliwości w tym względzie, to - na podstawie art. 193 Konstytucji R.P. i art. 3 ustawy o T.K. - ma obowiązek zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego z odpowiednim pytaniem prawnym.

W niniejszej sprawie nie zachodzą wątpliwości, co do zgodności przepisów: art. 9 ust. 4 lit. c, art. 18 ust. 8 i art. 18 lit. a ust. 2 ustawy systemowej z Konstytucją R.P. lub ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, a zatem brak jest podstaw prawnych z art. 3 ustawy o T.K. do zwrócenia się do Trybunału Konstytucyjnego z odpowiednim pytaniem prawnym.

Stosownie do treści art. 385 k.p.c. sąd drugiej instancji oddala apelację, jeżeli jest ona bezzasadna.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.