UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 czerwca 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 9 lutego 2018 r. odmówił P. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 22 maja 2018 r. ubezpieczony nie został uznany za niezdolnego do pracy. /decyzja – k. 36 akt ZUS/

P. K. uznał decyzję za krzywdzącą i w dniu 6 sierpnia 2018 r. złożył od niej odwołanie do sądu. /odwołanie – k. 3 – 5/

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 23 sierpnia 2018 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie. /odpowiedź na odwołanie – k. 7/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

P. K. urodził się (...) /okoliczności bezsporne/

Ubezpieczony posiada wykształcenie podstawowe. Nie ma wyuczonego zawodu. Od 2011 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą – transport ciężarowy i pracuje jako kierowca samochodu ciężarowego. Obecnie zawiesił działalność od listopada 2017 r. /okoliczności bezsporne/

P. K. cierpi na zespół bólowy odcinka lędźwiowo – krzyżowego kręgosłupa i migrenę w wywiadzie, przebył incydent przemijającego niedokrwienia mózgu w lutym 2014 r., który w badaniach dodatkowych typu CT głowy, USG naczyń domózgowych oraz EEG nie pozostawił śladu. Stwierdza się nadto u niego zmiany zwyrodnieniowe trzonów kręgów oraz stawów międzykręgowych oraz wypukliny C3/C4 i C5/C6 ze zwężeniem wymiaru strzałkowego światła kanału kręgowego. Występuje u niego także (...) centralno – prawoboczną L4/L5 z kompresją korzeni nerwów rdzeniowych i zwężeniem prawego otworu mk. Opisywana (...)/L5 może powodować drętwienie i ból kończyny dolnej. U wnioskodawcy występuje ona od dawna, o czym świadczy to, że krążek mk jest obniżony i posiada cechy dehydratacji. W tym miejscu występuje okołoblaszkowa tłuszczowa przebudowa trzonów kręgów. Opisywane zmiany krążka mk L4/L5 są związane z zużyciem, wytarciem kręgosłupa. Jest to choroba cywilizacyjna, której każdy z nas podlega. Z neurologicznego punktu widzenia P. K. nie jest niezdolny do pracy zarobkowej. /opinia lekarza biegłego specjalisty neurologa J. B. – k. 13 – 15, pisemna opinia uzupełniająca – k. 57 – 58, k. 103, ustna opinia uzupełniająca z dnia 18 października 2019 r. – 00:22:20 – 00:40:26 – płyta CD – k. 174/

U P. K. występuje nadto stan po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego kolana lewego, bez upośledzenia funkcji, z subiektywnym zespołem bólowym, otyłość – zespół przeciążeniowy. Schorzenia te – z ortopedycznego punktu widzenia – nie powodują niezdolności do pracy wnioskodawcy. /opinia lekarza biegłego ortopedy M. S. – k. 18 – 21, pisemna opinia uzupełniająca – k. 55 – 56, k. 100 – 101, ustna opinia uzupełniająca z dnia 18 października 2019 r. – 00:04:53 – 00:19:34 – płyta CD – k. 174/

Orzeczeniem (...) do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w Ł. z dnia 6 marca 2019 r. zaliczono P. K. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności do 31 marca 2021 r., przy czym nie da się ustalić od kiedy istnieje niepełnosprawność, ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 21 stycznia 2019 r. /orzeczenie – k. 115/

Ubezpieczony posiada wymagane okresy składkowe i nieskładkowe. /okoliczności bezsporne/

W dniu 15 lutego 2018 r. P. K. złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. /wniosek – k. 1 – 5 akt ZUS/

Lekarz orzecznik rozpoznał u ubezpieczonego stan po przebytej operacji rekonstrukcji uszkodzonego więzadła (...) kolana lewego w lipcu 2017 r. bez cech niestabilności kolana, stan po operacji z powodu chondromalacji powierzchni stawowych rzepki lewej w maju 2017 r., bez zaburzeń funkcji chodu, appendektomia w dzieciństwie. Ostatnio 15 listopada 2017 r. wnioskodawca doznał urazu skrętnego kolana lewego – zaopatrzony w (...) w Z.. Obecnie jest zakwalifikowany do rekonstrukcji chrząstki rzepki i kolana prawego w listopadzie 2018 r. Wnioskodawca zgłasza wyskakiwanie rzepki lewej, niestabilność kolana lewego, bóle kolana lewego, pobolewania kolana prawego. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 7 maja 2018 r. uznał wnioskodawcę za zdolnego do pracy. /orzeczenie Lekarza Orzecznika – k. 34 akt ZUS, k. 4 – 6 dokumentacji medycznej/

Wnioskodawca w dniu 7 maja 2018 r. złożył sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS. /sprzeciw – k. 7 dokumentacji medycznej/

Komisja lekarska rozpoznała u ubezpieczonego przebytą rekonstrukcję więzadła (...) kolana lewego z powodu uszkodzenia – bez istotnego upośledzenia sprawności, zaczynające się zmiany zwyrodnieniowe kolana prawego – chndromalacja – bez istotnego upośledzenia sprawności, otyłość. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 22 maja 2018 r. uznała wnioskodawcę za zdolnego do pracy. /orzeczenie Komisji Lekarskiej – k. 35 akt ZUS, opinia lekarska – k. 11 – 12 dokumentacji medycznej/

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych ortopedy i neurologa.

W ocenie Sądu opinie biegłych są w pełni wiarygodne. Zostały bowiem sporządzone przez lekarzy o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń wnioskodawcy, w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki przeprowadzonych badań własnych wnioskodawcy. Biegli szczegółowo uzasadnili swoje wnioski orzecznicze, skrupulatnie i logicznie odnieśli się w swych opiniach uzupełniających do zarzutów ubezpieczonego.

Biegła neurolog przekonująco wyjaśniła, że zażywany przez wnioskodawcę lek S. faktycznie rozluźnia mięśnie i może ograniczać zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn w ruchu, jednak przyjmowany wieczorem w ilości pół tabletki jest dobrze tolerowany, zaś zabieg operacyjny odcinka LS kręgosłupa może być przeprowadzony w ramach zwolnienia lekarskiego (zasiłku chorobowego). Podniosła nadto, że przestrzeganie zasad higieny kręgosłupa oraz unikanie czynników ryzyka rehabilitacja razem z poprawą stanu psychofizycznego pozwala osiągnąć sukces leczniczy, a świadczenie rentowe nie jest przyznawane jako profilaktyka bólu kręgosłupa. Biegła ta wprost i jednoznacznie stwierdziła, że u wnioskodawcy nie stwierdzono żadnych ubytków neurologicznych ze strony (...), jego aktualne naruszenie sprawności organizmu z przyczyn neurologicznych nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy. Podała wreszcie, że pomimo, że jest osobą niepełnosprawną, jest on zdolny do wykonywania pracy zarobkowej w warunkach pracy chronionej, w myśl ustawy o rentach i emeryturach z FUS.

Biegły ortopeda uzasadnił z kolei swe stanowisko stwierdzeniem, że przeprowadzony u ubezpieczonego zabieg rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego kolana lewego przyniósł dobry efekt – leczenie operacyjne i rehabilitacja doprowadziły do powrotu pełnej stabilizacji kolana lewego i pełnego zakresu ruchów, w pełnym badaniu ortopedycznym stwierdzono chód sprawny, budowę prawidłową z otyłością, ubieranie się i rozbieranie się samodzielne, kręgosłup o zachowanych krzywiznach fizjologicznych, śladowe, bólowe ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku szyjnym, ruchy w pozostałych odcinkach kręgosłupa zachowane, nie stwierdzono wzmożonego napięcia mięśni przykręgosłupowych. Także i biegły ortopeda wskazał, że lek S. należy zażywać wieczorem, co umożliwia wykonywanie każdej pracy, w tym kierowanie pojazdami mechanicznymi, zaś w dzień stosuje się inne leki z grupy (...). Wskazał także, że wyniki badań dodatkowych oraz zgłaszane przez ubezpieczonego dolegliwości bólowe nie mogą być podstawą do uznania niezdolności do pracy. Biegły stanowczo wskazał, że każdy z upływem czasu nabywa zwyrodnienie kręgosłupa, 80% populacji w wieku wnioskodawcy ma takie zmiany. Podsumował, że z ortopedycznego punktu widzenia nie stwierdzono upośledzenia funkcji narządu ruchu w stopniu uzasadniającym uznanie wnioskodawcy za częściowo lub całkowicie niezdolnego do pracy, ponieważ nie utracił on w stopniu znacznym zdolności do pracy, zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji - mogąc nadal wykonywać zawód kierowcy, który nie obliguje do prowadzenia jedynie samochodów ciężarowych, zaś kierowanie autobusem nie jest pracą bardzo ciężką.

Biegli uznali zatem zgodnie, że z powodu naruszenia sprawności organizmu wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy zgodnej z poziomem wykształcenia i kwalifikacji zawodowych.

W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować opinie biegłych, gdyż są one rzetelne, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

W ocenie Sądu Okręgowego, opinie biegłych w sposób wystarczający obrazują stan zdrowia wnioskodawcy. Opinie są jasne, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z ich treści. Ponadto wszelkie niejasności jakie mogłyby powstać w ocenie Sądu zostały wyjaśnione przez biegłych w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych w opiniach uzupełniających pisemnych i ustnych. W ocenie Sądu brak jest podstaw do powoływania kolejnych biegłych sądowych.

Należy zauważyć, iż dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 II CR 817/73 nie publ).

W ocenie Sądu wnioskodawca nie podważył w sposób przekonujący miarodajności złożonych opinii, a tym samym Sąd nie znalazł podstaw do powoływania dowodu z opinii kolejnych biegłych.

Dlatego też Sąd oddalił wnioski dowodowe o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego neurochirurga i lekarza medycyny pracy oraz wniosek o wyłączenie biegłego lekarza sądowego M. S..

W przekonaniu Sądu wnioski te zmierzały jedynie do zbędnego wydłużenia postępowania i mnożenia jego kosztów – wnioskodawca nie przeszedł żadnego zabiegu neurochirurgicznego, biegli wydający w sprawie opinie nie podzielili stanowiska skarżącego co do potrzeby powołania lekarzy innych specjalizacji. Biegli w swoich opiniach i opiniach uzupełniających bardzo szczegółowo odnieśli się do wszystkich zarzutów stawianych przez skarżącego w pismach procesowych. Brak było zatem podstaw do uwzględnienia wniosków ubezpieczonego w tym zakresie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. z 2018 r., poz. 1270) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Warunki wskazane w art. 57 cytowanej ustawy muszą być spełnione łącznie.

W odniesieniu do odwołującego nie został spełniony warunek niezdolności do pracy. Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności opinii biegłych Sąd ustalił, iż występujące u wnioskodawcy schorzenia nie powodują niezdolności do pracy.

Powyższego ustalenia Sąd dokonał na podstawie opinii biegłych sądowych powołanych w sprawie. Sąd Okręgowy podzielił te opinie, uznając, że są one pełne, jasne i prowadzą do logicznych wniosków. Wskazać należy, że biegli sądowi w sposób nie budzący wątpliwości wyjaśnili wszelkie okoliczności dotyczące stanu zdrowia ubezpieczonego. W swych opiniach uzupełniających udzielili odpowiedzi na wszystkie pytania i zarzuty skarżącego oraz jego pełnomocnika.

Opinia biegłego może być oceniona przez sąd i podważona dowodem z innej opinii. Ubezpieczony, jak każda strona w procesie, w myśl art. 6 k.c. winien dowodzić swoich racji, a nie tylko przedstawiać swoje poglądy. W konsekwencji w sprawie nie pojawiły się argumenty, które mogłyby budzić wątpliwość Sądu, co do jednoznaczności wskazanych opinii.

Wskazać w tym miejscu należy, że o nabyciu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy nie mogą przesądzać subiektywne odczucia osoby ubezpieczonej. Również sam fakt stwierdzenia choroby nie jest równoznaczny z nabyciem prawa do renty. Istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi bowiem samodzielnej przyczyny uznania częściowej niezdolności do pracy, choć może wymagać czasowych zwolnień lekarskich. O niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena, czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Jeżeli zatem stan zdrowia nie powoduje naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, brak jest prawa do tego świadczenia ( por. wyrok SN z dnia 12 lipca 2005, sygn. akt II UK 288/04, publ. OSNP 2006/5-6/99; wyrok SN z dnia 1 grudnia 2000 roku, sygn. akt II UKN 113/00, publ. OSNP 2002/14/343; wyrok SA w Szczecinie z dnia 17 marca 2016 roku, sygn. akt III AUa 546/15, LEX nr 2090464).

Reasumując w ocenie Sądu Okręgowego, dopuszczone w postępowaniu rozpoznawczym dowody w postaci opinii biegłych – pozwalają na niebudzące wątpliwości ustalenie, iż stan zdrowia ubezpieczonego, nie pozwalał na przyjęcie całkowitej ani nawet częściowej niezdolności do pracy. Z ustaleń Sądu wynika, że wnioskodawca mimo stwierdzonych u niego schorzeń jest zdolny do wykonywania pracy zarobkowej, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

W tym miejscu wskazać należy, że na stanowisko Sądu co do poprawności i wiarygodności opinii biegłych treść orzeczenia o niepełnosprawności nie może mieć wpływu.

Nie ulega bowiem wątpliwości, że orzeczenie powyższe wskazuje jedynie na określony stan zdrowia wnioskodawcy, nie zaś na jego wpływ na zdolność do pracy zarobkowej.

Pojęcie niepełnosprawności na gruncie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie pokrywa się z pojęciem niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy emerytalnej. W wyroku z dnia 20 sierpnia 2003 r. (II UK 386/02 OSNP 2004/12/213), Sad Najwyższy odnosząc się do obu pojęć wskazał, iż na gruncie obowiązującego prawa nie ma podstaw do ich utożsamiania. Różnice występują zarówno w płaszczyźnie definicyjnej (pojęcie niezdolności do pracy, zawarte w ustawie o emeryturach i rentach z FUS jest inne niż pojęcie niepełnosprawności, zawarte w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych), jak i w zakresie orzekania o każdym z tych stanów. Są one też przesłanką do przyznania innego rodzaju świadczeń (uprawnień). Niepełnosprawność sama przez się nie zawsze uniemożliwia świadczenie pracy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako niezasadne.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy przez pełnomocnika z urzędu Sąd orzekł na podstawie §15 ust. 2 w zw. z §4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016 r., poz. 1714) podwyższając należne koszty o podatek VAT.

K.K.-W.