Sygn. akt IXP 222/19
Powód A. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Zarządu (...) w S. na swoją rzecz kwoty 25.357,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 lutego 2019 r. do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwu wskazał, że w okresie od dnia 15 września 1969 r. do dnia 30 września 1999 r. pełnił zawodową służbę wojskową. Natomiast od 1 października 1999 r. do 5 lutego 2019 r. był zatrudniony u pozwanego kolejno na stanowiskach starszego specjalisty, kierownika pionu ochrony, kierownika samodzielnej komórki organizacyjnej, pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych. Jego stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Podniósł, że legitymuje się prawie 50-letnim stażem pracy oraz po ustaniu stosunku pracy przeszedł na emeryturę uzyskując status emeryta, tym samym spełnia wszelkie warunki do wypłaty nagrody jubileuszowej w wysokości pięciokrotności wynagrodzenia zgodnie z postanowieniami obowiązującego w pozwanym Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy Dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej. Powołał się na stanowisko sądów pracy, zgodnie z którym pracownik przez poinformowanie pracodawcy w momencie ustania stosunku pracy o zmianie statusu wyłącznie na emeryta, nabywa oprócz uprawnienia do odprawy emerytalnej, również uprawnienie do otrzymania nagrody jubileuszowej.
W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że przesłanką uprawniającą do uzyskania nagrody jubileuszowej jest zakończenie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę, na co powód w treści pozwu się nie powołał. Rozwiązanie z nim stosunku pracy nastąpiło w wyniku porozumienia stron. Pozwany nie zgodził się z zaprezentowaną przez powoda wykładnią postanowień zbiorowego układu pracy. Nie sprecyzował jednak tego zarzutu ograniczając się do stwierdzenia, iż wykładnia ta pomija język poszczególnych przepisów układu, jak i ich cel.
Na rozprawie w dniu 22 października 2019 r. powód ostatecznie określił wartość dochodzonego roszczenia na kwotę 28.291,50 zł. S. podtrzymała wcześniejszy wniosek o oddalenie powództwa.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
A. G. w okresie od 15 września 1969r. do dnia 30 września 1999r. pełnił zawodową służbę wojskową (30 lat 16 dni). Od 1 października 1999r. pobiera emeryturę wojskową. Następnie, od dnia 1 października 1999r. był zatrudniony w (...) Zarządzie (...) w S..
Niesporne
Stosunek pracy pomiędzy stronami zakończył się z dniem 5 lutego 2019r. w wyniku porozumienia stron z inicjatywy A. G.. We wniosku o rozwiązanie umowy A. G. zawnioskował o wypłatę odprawy emerytalnej, jak i nagrody jubileuszowej z tytułu zmiany statutu pracownika-emeryta na statut wyłącznie emeryta. Staż pracy w związku z zatrudnieniem w (...) Zarządzie (...) w S. wynosił 19 lat 4 miesiące i 5 dni.
Niesporne
Zgodnie art. 46 ust. 1 pkt 8 obowiązującej u pozwanej Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej z dnia 8 czerwca 1998r. pracownikowi przysługuje nagroda jubileuszowa po 50 latach pracy w wysokości 500 % wynagrodzenia miesięcznego obliczonego według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Postanowienia załącznika nr 4 układu przewidują, że do okresu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia, okresy odbywania czynnej służby wojskowej oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W razie ustania stosunku pracy w związku z przejściem pracownika na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę pracownikowi, któremu do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej brakuje mnij niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę tę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Dowód: Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej z dnia 8 czerwca 1998r. stanowiący załącznik do akt sprawy,
Jednomiesięczne wynagrodzenie A. G., liczone jak ekwiwalent za urlop, wynosiło 5.658,30 zł.
Dowód: pismo pracodawcy k. 27
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo okazało się uzasadnione.
Powód opierał swoje roszczenie o zasądzenie nagrody jubileuszowej na zapisach Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej z dnia 8 czerwca 1998r. stanowiącego, zgodnie z art. 9. § 1 k.p., źródło prawa pracy.
Stan faktyczny pozostawał w niniejszej sprawie bezsporny. Strony prezentowały odmienne stanowisko co do spełnienia przesłanki uprawniającej powoda do uzyskania nagrody jubileuszowej tj. co do kwestii czy zakończenie stosunku pracy powoda nastąpiło w związku z przejściem na emeryturę.
W niniejszej sprawie stwierdzić należy, iż występuje związek przyczynowy oraz czasowy między rozwiązaniem stosunku pracy miedzy powodem i pozwanym oraz przejściem powoda na emeryturę.
Związek przyczynowy między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do nagrody występuje w przypadku, gdy pracownik rozwiązuje umowę o pracę w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Przejściem na emeryturę w rozumieniu art. 92(1) § 1 k.p. jest zamiana statusu pracownika lub pracownika-emeryta na status wyłącznie emeryta, co następuje z reguły jednocześnie z rozwiązaniem stosunku pracy, ale może nastąpić później ze względu na datę złożenia wniosku o to świadczenie lub np. z powodu korzystania z zasiłku chorobowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2011 r., III PK 18/10, OSNP 2012/5-6/65). Na temat związku czasowego wypowiedział się Sąd Najwyższy także w tezie wyroku z dnia 6 czerwca 2000 r., I PKN 700/99, zgodnie z którą "związek", a w konsekwencji i "przejście", istnieje nie tylko wtedy, gdy nabycie uprawnień emerytalnych lub rentowych następuje po rozwiązaniu stosunku pracy, ale także gdy je poprzedza. W praktyce - z uwagi na mechanizm rozwiązywania stosunków pracy i nabywania uprawnień emerytalnych i rentowych - wyjątkowo dochodzi do takiego zsynchronizowania chwili nabycia tych uprawnień i ustania stosunku pracy, że zdarzenia te następują w tej samej dacie, przy czym często to jaka jest w danej sytuacji czasowa sekwencja zdarzeń zależy od okoliczności przypadkowych, czy z określonego punktu widzenia drugorzędnych.
Podkreślić należy, iż powód łącznie z zatrudnieniem u pozwanego, pobierał emeryturę wojskową, ale to nie oznacza braku związku miedzy rozwiązaniem łączącego go z pozwanym stosunku pracy a przejściem na emeryturę. Jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy zmiana statusu pracownika - emeryta na status wyłącznie emeryta uprawnia pracownika do odprawy emerytalnej, o ile pracownik wcześniej takiego świadczenia nie otrzymał (tak w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 1999 r., I PKN 654/98 i z dnia 13 stycznia 2011 r., III PK 18/10 oraz w uchwałach tego Sądu z dnia 25 stycznia 2002 r., III ZP 24/01 i z dnia 7 stycznia 2000 r., III ZP 18/99). Poglądy powyższe można odnieść również do nagrody jubileuszowej nabywanej w związku z przejściem na emeryturę.
Emerytura wojskowa, do której uprawnienie nabył powód w 1999 r. jest świadczeniem szczególnym, wynikającym z odrębnych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy i nie mieszczącym się w kręgu świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Prawo do niej nie wynika ze stosunku pracy, lecz ze szczególnego rodzaju stosunku służbowego, do którego w żadnej mierze nie stosuje się regulacji przewidzianych przepisami prawa pracy. Tym samym nie jest możliwe stosowanie do świadczeń przysługujących żołnierzowi, a wynikających z tych przepisów szczególnych, regulacji wynikających z kodeksu pracy. Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej nie formułuje przejścia na emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jako przesłanki nabycia prawa do nagrody jubileuszowej. Emerytury spełniają tożsame cele bez względu na to, czy przysługują byłemu pracownikowi, żołnierzowi czy policjantowi, czyli zabezpieczają byt na starość dla osób, które ze względu na wiek nie posiadają już zdolności do pracy zarobkowej, to nie ma logicznego uzasadnienia dla różnicowania sytuacji prawnej emerytów z różnych grup zawodowych.
W świetle powyższego Sąd uznał argumenty przytaczane przez stronę pozwaną za chybione.
Sąd ustalił, że łączny staż pracy powoda, w tym uwzględniający służbę wojskową (30 lat i 16 dni), wynosił 49 lat 4 miesiące i 21 dni. Zatem w dacie ustania zatrudnienia powodowi brakowało mniej niż 12 miesięcy do osiągnięcia stażu 50 lat pracy. Tym samym powód nabył prawo do uzyskania nagrody jubileuszowej wynoszącej 500 % wynagrodzenia obliczonego według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. W efekcie Sąd uznał roszczenie powoda za usprawiedliwione co do zasady.
Kwestia wysokości należnej nagrody nie była objęta sporem. Powód określając wysokość nagrody oparł się na wyliczeniach dokonanych przez pozwanego.
Z powyższych względów, Sąd zasądził od (...) Zarządu (...) w S. na rzecz A. G. kwotę 28.291,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi w stosunku rocznym od kwoty 23.357,50 zł od dnia 6 lutego 2019 roku do dnia zapłaty, o czym orzeczono w pkt I wyroku.
O odsetkach od nagrody Sąd orzekł na mocy art. 481 k.c. w zw. z art. 300 k.p. Zgodnie bowiem z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z § 2 cytowanego przepisu, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.
Wedle treści art. 455 k.c., jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Regulacja ta ma zastosowanie do roszczeń wynikających ze stosunku pracy z uwagi na brzmienie art. 300 k.p.
Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej z dnia 8 czerwca 1998r. w pkt 7 załącznika nr 4 przewiduje, że nagrodę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy. W przypadku powoda miało to miejsce 5 lutego 2019 r. Toteż pozwany popadł w opóźnienie z dniem następnym, co uprawniało powoda do naliczania odsetek od 6 lutego 2019r.
Jak wspomniano we wstępnej części uzasadnienia, powód w toku postępowania rozszerzył swoje żądanie w zakresie należności głównej. Nie uczynił tego natomiast w zakresie żądania odsetkowego. Dlatego odsetki ustawowe za opóźnienie zasądzono od wartości roszczenia głównego przed jego modyfikacją.
O kosztach procesu orzeczono w oparciu o przepis art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca proces obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego wynika z § 2 pkt 5 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.) i wynosi 2.700 zł, zatem tytułem kosztów procesu powodowi od pozwanego należy się kwota 2.700 zł, o czym orzeczono w punkcie II wyroku.
O nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono w oparciu o art. 97 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2019.785 j.t.) obciążając nimi w całości pozwanego. Kwota 1415 zł stanowi 5% kwoty zasądzonej w pkt I wyroku.
Sąd na podstawie art. 477(2) § 1 k.p.c., w myśl którego zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika, nadał wyrokowi w punkcie I. rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 5.658,30 zł, która stanowi jednomiesięczne wynagrodzenia powoda. Wyrazem tego jest rozstrzygnięcie zawarte w punkcie V sentencji wyroku.
1. (...)
2. (...)
3. (...)