Sygn. akt I.C 285/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2019 roku

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący

SSO Agnieszka Kluczyńska

Ławnicy

Elżbieta Bogdan

Ryszard Żyliński

Protokolant

starszy sekretarz sądowy Katarzyna Łempicka

po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2019 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa J. A.

przeciwko A. A.

o rozwód

I.  Rozwiązuje przez rozwód małżeństwo powódki J. A. (nazwisko rodowe B.) i pozwanego A. A., zawarte w dniu 27 listopada 2010 roku w S. i zapisane w księdze małżeństw Urzędu Stanu Cywilnego w S. za numerem (...) – z wyłącznej winy pozwanego.

II.  Ogranicza pozwanemu A. A. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią K. A. urodzoną (...) i małoletnim S. A. urodzonym (...) do prawa zasięgania informacji w zakresie nauki i rozwoju małoletnich oraz ich stanu zdrowia.

III.  Miejsce pobytu małoletniej K. A. i małoletniego S. A. ustala przy powódce J. A. .

IV.  Nie orzeka o kontaktach pozwanego z małoletnimi dziećmi.

V.  Kosztami utrzymania i wychowania małoletniej K. A. i małoletniego S. A. obciąża obie strony i z tego tytułu zasądza od pozwanego A. A. na rzecz małoletnich alimenty w kwocie po 600 zł (trzysta złotych) miesięcznie, łącznie – 1200 zł miesięcznie, płatne do dnia 15-go każdego miesiąca, z góry, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk powódki J. A. , którą zobowiązuje do ponoszenia pozostałych kosztów utrzymania i wychowania małoletnich.

VI.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 737 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

VII.  Odstępuje od obciążania pozwanego brakującymi kosztami sądowymi.

Elżbieta Bogdan SSO Agnieszka Kluczyńska Ryszard Ż.

Sygn. akt I C 285/19

UZASADNIENIE

Powódka J. A. w pozwie skierowanym przeciwko A. A. domagała się: rozwiązania przez rozwód ich małżeństwa bez orzekania o winie w rozkładzie pożycia małżeńskiego; ograniczenia władzy rodzicielskiej pozwanego z małoletnią K. A. i małoletnim S. A. poprzez powierzenie wykonywania władzy rodzicielskiej powódce z jednoczesnym ograniczeniem władzy rodzicielskiej pozwanego do prawa zasięgania informacji w zakresie nauki i rozwoju małoletnich oraz ich zdrowia; ustalenie miejsca pobytu małoletnich dzieci w miejscu zamieszkania powódki; zasądzenie tytułem alimentów na rzecz małoletnich od pozwanego kwot po 600,00 zł miesięcznie płatnych w terminie do 10-go dnia każdego miesiąca do rąk powódki wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat; ustalenie kontaktów pozwanego z małoletnimi K. i S. w ten sposób, że pozwany będzie mógł widywać się z nimi: w każdy I i III weekend miesiąca od godziny 17.00 w piątek do godziny 17.00 w niedzielę, w każdy wtorek i czwartek tygodnia w ten sposób, że pozwany będzie odbierał dzieci z placówek oświatowych i odprowadzał do domu i wydawał powódce do godziny 18.00, w Święta Bożego Narodzenia w latach nieparzystych I Dzień Świąt od godziny 15.00 do II Dnia Świąt do godziny 15.00, w latach parzystych Wigilia od godziny 15.00 do I Dnia Świąt do godziny 15.00, w Święta Wielkanocne w latach nieparzystych II Dzień Świąt od godziny 8.00 do godziny 18.00, w latach parzystych I Dzień Świąt od godziny 8.00 do godziny 18.00 z prawem zabierania małoletnich poza ich miejsce zamieszkania bez obecności powódki oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, że początkowo związek małżeński stron układał się dobrze, natomiast sytuacja stopniowo pogarszała się z uwagi na to, iż pozwany zaczął nadużywać alkoholu i był nadmiernie zazdrosny o powódkę. Pozwany pomimo próśb powódki nie podjął walki ze swoim nałogiem. Z czasem pozwany zaczął stosować przemoc fizyczną wobec powódki, co skutkowało tym, iż został uznany za winnego popełnienia czynu z art. 207 § 1 k.k. Powódka w obawie o swoje życie i zdrowie, wyprowadziła się wraz z dziećmi ze wspólnie zajmowanego mieszkania w dniu 22 listopada 2017 roku. Od tej pory nie łączą ją z pozwanym jakiekolwiek więzi – nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Powódka podkreśliła, iż małoletnie dzieci stron mają zarówno z ojcem jak i matką bardzo dobre kontakty, jednakże rozłączenie ich z matką spowodowałoby dotkliwe dla nich skutki, gdyż to powódka zajmuje się dziećmi, które mieszkają razem z nią. Pozwany regularnie kontaktuje się z małoletnimi i powódka chciałaby, aby było to nadal kontynuowane po orzeczeniu rozwodu, jednakże w ramach określonych przez orzeczenie Sądu, albowiem dochodzi do konfliktów pomiędzy małżonkami w tym zakresie. Powódka wraz z dziećmi wynajmuje mieszkanie w S., za które uiszcza około 600,00 zł tytułem czynszu najmu oraz kosztów czynszu w spółdzielni mieszkaniowej i innych opłat (woda, energia). Czynsz najmu uiszcza do rąk wynajmującego, a pozostałą kwotę na rachunek bankowy. Powódka samodzielnie zaspokaja wszelkie koszty utrzymania małoletnich dzieci, czyli dokonuje zakupu żywności, ubrań, butów, artykułów do szkoły, środków czystości i ponosi bieżące wydatki związane z ich leczeniem, zapewnieniem im rozrywek. Z kolei pozwany reguluje opłatę w wysokości 220,00 zł za przedszkole małoletniej K.. Powódka obecnie jest zatrudniona na czas określony do dnia 30 stycznia 2020 roku na stanowisku ds. obsługi klienta w Poczcie Polskiej S.A. w wymiarze 0,5 etatu za miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości około 1.000,00 zł netto oraz otrzymuje świadczenie wychowawcze 500+ na dwoje dzieci. Powódka nie posiada natomiast dokładnej wiedzy na temat zatrudnienia pozwanego i wysokości osiąganych przez niego zarobków – prawdopodobnie jest zatrudniony w spółdzielni socjalnej i osiąga miesięczny dochód w wysokości minimalnego wynagrodzenia.

Na rozprawie w dniu 21 maja 2019 roku powódka dodała, iż pozwany odbył leczenie i nie pije od marca 2018 roku. Pozwany mieszka wraz ze swoją matką, nie ma nikogo na utrzymaniu. Pozwany czasami robi zakupy spożywcze albo kupuje ubrania dzieciom. Odprowadza on dzieci do przedszkola i zabiera z niego.

W trakcie postępowania w piśmie procesowym z dnia 31 maja 2019 roku powódka wystąpiła z modyfikacją powództwa i wniosła jednocześnie o: rozwiązanie związku małżeńskiego stron z wyłącznej winy pozwanego, o pozbawienie go władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi, o ustalenie miejsca pobytu obojga małoletnich dzieci stron w miejscu każdorazowego zamieszkania matki, zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletnich dzieci alimentów po 600,00 zł miesięcznie płatnych w terminie do 10-go dnia każdego miesiąca do rąk powódki wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności poszczególnych rat, ustalenie kontaktów pozwanego z dziećmi w sposób wskazany w pozwie, a nadto o udzielenie przez Sąd zabezpieczenia w zakresie alimentów na małoletnie dzieci stron w ten sposób, aby na czas prowadzonego postępowania o rozwód pozwany płacił po 600,00 zł miesięcznie w terminie do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności poszczególnych rat do rąk powódki.

Strona powodowa wskazała, że po wyroku pozwany pozostał całkowicie bezkrytyczny wobec czynu, którego dopuścił się wobec bliskich. W dalszym ciągu zachowywał się agresywnie, a nawet wyważył drzwi do wynajmowanego przez nią mieszkania, aby wtargnąć do środka, co wywołało wielką traumę u dzieci. Powódka podkreśliła, że nie chce, aby dzieci w przyszłości były świadkami agresywnego zachowania ich ojca i dlatego też uznała, iż zasadne jest pozbawienie go władzy rodzicielskiej nad wspólnymi dziećmi. Dotychczasowym postępowaniem pozwany wykazał bowiem, iż nie dorósł do roli ojca, a taka sytuacja nie ulegnie zmianie w przyszłości.

Postanowieniem z dnia 04 czerwca 2019 roku Sąd Okręgowy w przedmiotowej sprawie na czas trwania niniejszego postępowania zabezpieczył roszczenie alimentacyjne małoletnich dzieci w ten sposób, że zobowiązał pozwanego do łożenia na ich rzecz kwot po 600,00 zł miesięcznie płatnych z góry do 10-go dnia każdego miesiąca do rąk powódki jako przedstawicielki ustawowej małoletnich wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

W piśmie procesowym z dnia 10 lipca 2019 roku strona powodowa wskazała, że w ostatnim czasie pozwany bez jej zgody zabrał małoletnią córkę stron do swojego miejsca zamieszkania.

Na rozprawie z dnia 20 sierpnia 2019 roku strona powodowa ostatecznie wniosła o: orzeczenie rozwodu z winy pozwanego, ograniczenie jego władzy rodzicielskiej do prawa dowiadywania się o stanie zdrowia i edukacji dzieci, ustalenie miejsca pobytu małoletnich przy powódce, zasądzenie alimentów po 600,00 zł miesięcznie na każde dziecko, nie orzekanie o kontaktach pozwanego z małoletnimi dziećmi.

Pozwany nie przedstawił swojego stanowiska w przedmiotowej sprawie, nie brał udziału w rozprawach.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

J. A. i A. A. zawarli związek małżeński w dniu 27 listopada 2010 roku. Ze związku tego posiadają dwoje małoletnich dzieci – S. A. (ur. (...)) i K. A. (ur. (...)) (dowód: odpisy aktów stanu cywilnego, k. 10-12).

Początkowo relacje małżeńskie stron układały się prawidłowo. Z czasem A. A. zaczął nadużywać alkoholu i z uwagi na nadmierną zazdrość o J. A. – wywoływał liczne awantury (dowód: wyjaśnienia powódki, k. 41-41v; zeznania świadka J. B., k. 41v; zeznania świadka I. B., k. 84v; zeznania świadka M. C., k. 85; zeznania świadka D. K., k. 85).

J. A. wyprowadziła się wraz z małoletnimi dziećmi z wspólnie zamieszkałego mieszkania z A. A. po jednej z kłótni w dniu 22 listopada 2017 roku i prowadzi oddzielnie gospodarstwo domowe. Wszelkie więzi pomiędzy małżonkami ustały (dowód: wyjaśnienia powódki, k. 41-41v; zeznania świadka J. B., k. 41v; zeznania świadka I. B., k. 84v; zeznania świadka M. C., k. 85; zeznania świadka D. K., k. 85).

A. A. przebywał w Specjalistycznym Psychiatrycznym Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w S. w dniach 25 stycznia – 16 lutego 2017 roku oraz w dniach 20 lutego – 10 maja 2018 roku z uwagi na uzależnienie od alkoholu i zaburzenia typu paranoidalnego oraz wygłaszania myśli samobójczych pod wpływem alkoholu w sytuacji konfliktu małżeńskiego. Od marca 2018 roku nie pije alkoholu (dowód: wyjaśnienia powódki, k. 41-41v; zeznania świadka J. B., k. 41v; pismo (...) Psychiatrycznego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w S. wraz kserokopiami kart informacyjnych, k. 75-78; zeznania świadka I. B., k. 84v; zeznania świadka D. K., k. 85).

Prawomocnym wyrokiem z dnia 01 marca 2018 roku Sąd Rejonowy w Augustowie VI Zamiejscowy Wydział Karny w S. w sprawie o sygn. akt VI K 15/18 uznał A. A. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 207 § 1 k.k., tj. tego, że w okresie od bliższej nieustalonego dnia 2013 roku do dnia 21 listopada 2017 roku w S. znęcał się fizycznie i psychicznie nad swoją żoną J. A. w ten sposób, że będąc w stanie nietrzeźwości wielokrotnie wszczynał z nią awantury domowe, w trakcie których szarpał ją, popychał, wyzywał słowami wulgarnymi, przewracał na podłogę, groził pozbawieniem życia, a także ograniczał kontakty, swobodę poruszania się oraz ciągle niepokoił (dowód: kserokopia odpisu wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie VI Zamiejscowego Wydziału Karnego w S., k. 16-17; wyjaśnienia powódki, k. 41-41v; zeznania świadka I. B., k. 84v; zeznania świadka M. C., k. 85; zeznania świadka D. K., k. 85).

W okresie 2019 roku miały miejsce następujące interwencje Policji:

- interwencja nr 357 w dniu 08 marca 2019 roku o godz. 22.46 zgłoszona przez J. A.; kwalifikacja zdarzenia – interwencja domowa; zakończono: pouczono, udokumentowano w notatniku służbowym;

- interwencja nr 470 w dniu 29 marca 2019 roku o godz. 19.25 zgłoszona przez J. A.; kwalifikacja zdarzenia – interwencja domowa; zakończono: nie potwierdzono, pouczono, udokumentowano w notatniku służbowym;

- interwencja nr 955 z dnia 04 czerwca 2019 roku o godz. 11.12 zgłoszona przez J. A.; kwalifikacja zdarzenia – interwencja domowa; zakończono: pouczono, udokumentowano w notatniku służbowym, udzielono informacji;

- interwencja nr 1000 z dnia 09 czerwca 2019 roku o godz. 21.47 zgłoszona przez J. A.; kwalifikacja zdarzenia – interwencja domowa; zakończono: nie potwierdzono, nie zastano uczestników, pouczono, udokumentowano w notatniku służbowym;

- interwencja nr (...) z dnia 25 czerwca 2019 roku o godz. 21.01 zgłoszona przez J. A.; kwalifikacja zdarzenia: osoba nietrzeźwa; zakończono: nie potwierdzono, udokumentowano w notatniku służbowym;

- interwencja nr (...) z dnia 02 lipca 2019 roku o godz. 20.22 zgłoszona przez J. A.; kwalifikacja zdarzenia – interwencja domowa; zakończono: nie potwierdzono, udokumentowano w notatniku służbowym, udzielono informacji (dowód: pismo Komendy Powiatowej Policji w S. Wydziału Prewencji i Ruchu Drogowego, k. 74).

J. A. ma 30 lat, jest zatrudniona od dnia 30 sierpnia 2018 roku do dnia 30 stycznia 2020 roku na stanowisku ds. obsługi klienta w Poczcie Polskiej S.A. w wymiarze 0,5 etatu – średnia netto z trzech miesięcy wyniosła 1033,94 zł. Otrzymuje ona świadczenie wychowawcze 500+ na małoletnie dzieci oraz zasiłek rodzinny w kwocie 220,00 zł. Wynajmuje wraz z dziećmi mieszkanie w S. i z tego tytułu uiszcza około 600,00 zł tytułem czynszu najmu oraz kosztów czynszu w spółdzielni mieszkaniowej i innych opłat (woda, energia). Czynsz najmu przekazuje do rąk wynajmującego, a pozostałą kwotę na rachunek bankowy. Opłatę w wysokości 220,00 zł za przedszkole małoletniej K. uiszcza pozwany, czasami robi dzieciom zakupy spożywcze i kupuje ubrania. Powódka samodzielnie zaspokaja wszelkie koszty utrzymania małoletnich dzieci, czyli dokonuje zakupu żywności, ubrań, butów, artykułów do szkoły, środków czystości i ponosi bieżące wydatki związane z leczeniem małoletnich, zapewnieniem im rozrywek. Jako zobowiązania stałe i wydatki wskazała nadto ratę miesięczną za pralkę w wysokości 110,00 zł (dowód: odpis dowodu wpłaty za czynsz i energię, k. 13; potwierdzenie dla wpłacającego za czynsz za mieszkanie, k. 14; umowa najmu lokalu mieszkalnego, k. 15; oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, k. 18-20; rozszerzone zaświadczenie o zarobkach, k. 40; wyjaśnienia powódki, k. 41-41v).

A. A. ma 37 lat, jest zatrudniony w spółdzielni socjalnej od marca 2019 roku za najniższą krajową, mieszka ze swoją matką, nie ma nikogo na utrzymaniu, nie ma innych dzieci. A. A. ma dobre i regularne kontakty z dziećmi, małoletni chętnie się z nim bawią. Odprowadza on także dzieci do przedszkola i zabiera z niego (dowód: wyjaśnienia powódki, k. 41-42).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów. Dał przy tym wiarę przedłożonym przez stronę powodową dokumentom urzędowym i prywatnym oraz dokumentom z akt postępowania karnego w postaci prawomocnego wyroku skazującego, których autentyczność i wiarygodność nie była w sprawie kwestionowana. W ocenie Sądu, także dowody w postaci zeznań świadków na okoliczność ustalenia przesłanek do orzeczenia rozwodu – były wiarygodne. Ich zeznania w tym zakresie wzajemnie się uzupełniały, były logiczne i spójne. Sam fakt, że niektórzy świadkowie to osoby bliskie powódce (ojciec, siostra) nie mógł prowadzić a priori do uznania tych zeznań za niewiarygodne tym bardziej, że pozwany nie podważył w ogóle tych zeznań innymi dowodami. Sąd uznał też wyjaśnienia powódki za wiarygodne, gdyż nie pozostawały one w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy. Sąd dopuścił dowód z przesłuchania stron z ograniczeniem go jedynie do strony powodowej, albowiem pozwany nie brał udziału w niniejszej sprawie. Sąd nie podzielił stanowiska świadków M. C. i J. B. w zakresie jakoby dzieci nie przepadały za ojcem, albowiem powódka wskazywała, że dzieci są z ojcem związane i regularnie się z nim widzą, dlatego też nie występowała ona ostatecznie o uregulowanie kontaktów z dziećmi. Powódka co prawda wystąpiła z wnioskiem o ograniczenie władzy rodzicielskiej pozwanego, ale to ze względu jego problemów emocjonalnych nie zaś z uwagi na negatywny stosunek dzieci do ojca.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na wstępie zaznaczenia wymaga, iż w niniejszej sprawie pozwany pomimo dostarczania do niego korespondencji sądowej pod aktualny adres jego zamieszkania (zgodny z systemem PESEL-SAD) nie odbierał jej, dlatego też Sąd po prawidłowym dwukrotnym awizowaniu uznał ją za doręczoną. Pozwany nie zajął też stanowiska w przedmiotowej sprawie, ani nie brał udziału w rozprawach. Wobec powyższego Sąd na rozprawie w dniu 21 maja 2019 roku postanowił zastrzec wydanie wyroku zaocznego w przypadku nadejścia dowodu doręczenia wezwania na rozprawę dla pozwanego w terminie 14 dni. Następnie, w dniu 20 sierpnia 2019 roku Sąd Okręgowy wydał wyrok bez wskazania w jego treści, iż jest on wyrokiem zaocznym pomimo wystąpienia przesłanek z art. 339 § 1 k.p.c. Należy w tym miejscu jednakże podkreślić, iż wyrok wydany w sprawie, w której strona pozwana nie złożyła żadnego oświadczenia w przedmiocie żądań pozwu, jest wyrokiem zaocznym, choćby Sąd omyłkowo nadał mu charakter tzw. wyroku kontradyktoryjnego (Komentarz. Art. 339 KPC red. Zieliński 2017, wyd. 9/Zieliński). Dlatego w niniejszym przypadku należy przyjąć, iż wyrok wydany w dniu 20 sierpnia 2019 roku przez tutejszy Sąd jest wyrokiem zaocznym.

Wyrok zaoczny może być wydany w postępowaniach odrębnych w sprawach małżeńskich i ze stosunków między rodzicami a dziećmi, jak również w sprawach o zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami. W postępowaniach tych jednak każdorazowo Sąd zobligowany jest do prowadzenia postępowania dowodowego, a przepisu art. 339 § 2 k.p.c. nie stosuje się. Natomiast zgodnie z art. 230 k.p.c., gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, Sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. Samo milczenie jednej ze stron, co do twierdzeń strony przeciwnej, nie może stanowić podstawy do uznania faktów za przyznane. To zebrany w sprawie materiał dowodowy, przy uwzględnieniu charakteru i przedmiotu postępowania decyduje o tym, czy można zastosować art. 230 k.p.c. (zob. wyr. SN z 17.2.1975 r., II CR 719/74, Legalis). W konsekwencji, uznanie przez Sąd faktów przytoczonych przez jedną stronę za przyznane przez stronę przeciwną, gdy strona ta nie wypowie się co do nich, może nastąpić tylko na podstawie wyników całej rozprawy, prowadzących do wniosku, że strona nie ma zamiaru przeczenia (zob. orz. SN z 26.7.1937 r., III C 171/36, OSN 1938, Nr 4, poz. 195). Tym samym, nie można bez żadnego uzasadnienia przyjmować, że każde twierdzenie strony, któremu druga strona nie zaprzeczyła, jest prawdziwe. Twierdzenie takie można uznać za zgodne z prawdą tylko na podstawie wszystkich okoliczności sprawy; Sąd zatem powinien uzasadnić, dlaczego uznaje twierdzenie za prawdziwe (zob. orz. SN z 14.9.1934 r., III C 260/34, OSN 1935, Nr 2, poz. 88). Zastosowanie art. 230 k.p.c. nie ma charakteru automatycznego, w razie niewypowiedzenia się strony co do twierdzenia strony przeciwnej, gdyż zależy od oceny Sądu, który mając na uwadze wynik całej rozprawy może uznać, że zachodzą przesłanki do jego zastosowania (wyr. SA w Gdańsku z 15.12.2014 r., III AUA 701/14, Legalis).

Okoliczność, iż pozwany nie odbierał korespondencji sądowej pod aktualnym adresem zamieszkania, a mimo wszystko miał wiedzę o toczącej się sprawie i jej przebiegu, gdyż dwa dni po wydaniu wyroku stawił się w Sądzie celem zapoznania się z aktami sprawy prowadzi do wniosku, że mógł on wcześniej zaprzeczyć stanowisku strony powodowej, skoro zaś tego nie zrobił i zachowywał bierną podstawę w niniejszej sprawie – Sąd uznał fakty podane przez powódkę jako przyznane przez pozwanego. W szczególności, iż całe postępowanie dowodowe przeprowadzone przez Sąd w postaci załączonych do akt dokumentów czy zeznań świadków potwierdza stanowisko strony powodowej co do stanu faktycznego w tejże sprawie.

Przechodząc natomiast do merytorycznego rozstrzygnięcia Sądu należy wskazać na treść art. 56 § 1 kro, zgodnie z którym jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby Sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód. Poprzez pożycie uważa się ogół więzi między małżonkami w sferze duchowej, fizycznej i gospodarczej. Wspólne pożycie polega więc na istnieniu pomiędzy małżonkami łączności psychicznej oraz wzajemnych pozytywnych uczuć (miłości, szacunku, zaufania), obejmuje współżycie fizyczne, w dziedzinie gospodarczej zaś znajduje zwłaszcza wyraz w zamieszkiwaniu razem. Zupełność rozkładu polega na ustaniu wszelkich więzi łączących strony, tj. zarówno więzi duchowej, fizycznej i gospodarczej. Rozkład pożycia ma charakter trwały, gdy doświadczenie życiowe pozwala przyjąć, że na tle okoliczności konkretnej sprawy powrót małżonków do pożycia nie nastąpi.

W ocenie Sądu, rozkład pożycia między stronami w niniejszej sprawie charakteryzuje się obecnie tak zupełnością, jak i trwałością. Z wyjaśnień strony powodowej oraz z zeznań świadków przesłuchanych w sprawie wynika, iż więzi emocjonalne między małżonkami wygasały stopniowo w związku z licznymi awanturami wszczynanymi przez pozwanego, natomiast od 22 listopada 2017 roku, kiedy to powódka wraz z małoletnimi dziećmi wyprowadziła się ze wspólnie zajmowanego mieszkania zarówno więzi emocjonalne jak i gospodarcze wygasły definitywnie. Strony prowadzą oddzielne gospodarstwa domowe, a ich kontakty ograniczają się jedynie do spraw związanych z ich dziećmi. Powódka nie kocha już męża i nie chce, aby małżeństwo to trwało. Boi się jego zachowania, nie chce być w dalszym ciągu nękana i zastraszana przez pozwanego.

Zdaniem Sądu rozpadły się wszystkie więzi pomiędzy stronami, zarówno więź emocjonalna jak i ekonomiczna. Długotrwałość powyższej sytuacji pozwala przyjąć, że powrót małżonków do wspólnego pożycia nie nastąpi, ich rozstanie jest definitywne, a rozkład ich związku małżeńskiego ma charakter trwały.

Stosownie do treści art. 56 § 2 kro, mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W okolicznościach niniejszej sprawy – w ocenie Sądu – nie występuje żadna z powyższych negatywnych przesłanek orzeczenia rozwodu. Wytworzona w rodzinie atmosfera przez stałe awantury małżonków i znęcanie się pozwanego nad powódką, zagraża wychowaniu małoletnich i uzasadnia uznanie, iż w takiej sytuacji dobro dzieci nie mogłoby ucierpieć wskutek orzeczenia rozwodu rodziców.

W ocenie Sądu, materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie w pełni potwierdził, że przyczyną rozkładu pożycia małżeńskiego stron były negatywne zachowania pozwanego wobec żony, których dopuszczał się w trakcie trwania małżeństwa. Pozwany prawomocnym wyrokiem z dnia 01 marca 2018 roku Sądu Rejonowego w Augustowie VI Zamiejscowego Wydziału Karnego w S. w sprawie o sygn. akt VI K 15/18 został uznany za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 207 § 1 k.k., tj. tego, że w okresie od bliższej nieustalonego dnia 2013 roku do dnia 21 listopada 2017 roku w S. znęcał się fizycznie i psychicznie nad swoją żoną J. A. w ten sposób, że będąc w stanie nietrzeźwości wielokrotnie wszczynał z nią awantury domowe, w trakcie których szarpał ją, popychał, wyzywał słowami wulgarnymi, przewracał na podłogę, groził pozbawieniem życia, a także ograniczał kontakty, swobodę poruszania się oraz ciągle niepokoił. Wyrok ten zgodnie z zasadą wyrażona w art. 11 k.p.c. wiąże Sąd orzekający w niniejszej sprawie. Pozwany co prawda podjął leczenie i od marca 2018 roku nie pije alkoholu, jednakże z pisma przesłanego przez Komendę Powiatową Policji w S. wynika, iż w 2019 roku, czyli już wydaniu wyroku karnego, miały nadal miejsce interwencje policyjne zgłaszane przez powódkę z udziałem pozwanego.

Sąd czyniąc ustalenia faktyczne w tym zakresie opierał się nadto na wyjaśnieniach powódki, jak i zeznaniach przesłuchanych w sprawie świadków: J. B., I. B., M. C. oraz D. K., albowiem są one logiczne, korespondują ze sobą i wzajemnie się uzupełniają. Świadkowie wskazywali jednoznacznie, iż pozwany nadużywał alkoholu, znęcał się nad powódką oraz był o nią chorobliwie zazdrosny.

W tym stanie rzeczy to pozwanego należało uznać za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Przypomnieć przy tym, należy, iż winę rozkładu pożycia przypisać należy temu z małżonków, którego zachowanie jest sprzeczne z normami prawnymi (art. 23, art. 24, art. 27 kro) i z zasadami współżycia społecznego, określającymi obowiązki małżonków, przy czym zasadą jest, iż małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie, są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli (art. 27 kro). Niewątpliwie przedstawione okoliczności świadczą o zachowaniu pozwanego sprzecznym z normami prawnymi oraz zasadami współżycia społecznego. Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd orzekł jak w pkt I. sentencji.

W wyroku orzekającym rozwód Sąd nadto rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dziećmi oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka, przy czym zasadą jest, że Sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka, a rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia (art. 58 § 1 kro).

Rozstrzygając powyższe kwestie, Sąd miał na uwadze materiał zgromadzony w aktach przedmiotowej sprawy, a w szczególności prawomocny skazujący wyrok karny dotyczący pozwanego, pismo z komendy policji dotyczące interwencji z udziałem pozwanego oraz dokumentację medyczną z leczenia pozwanego. Problemy emocjonalne pozwanego i jego zachowanie wobec powódki w obecności dzieci wskazuje, iż zasadnym jest ograniczanie pozwanemu wykonywania władzy rodzicielskiej nam małoletnią K. A. i małoletnim S. A. do prawa jedynie zasięgania informacji (nie współdecydowania) w zakresie nauki i rozwoju małoletnich oraz ich stanu zdrowia.

Okoliczności te przemawiają również za ustaleniem miejsca pobytu małoletnich przy powódce, ale też Sąd wziął jednocześnie pod uwagę to, że małoletnie dzieci stron od 22 listopada 2017 roku mieszkają wyłącznie z matką i zmienianie ich miejsca zamieszkania byłoby zakłóceniem ich codziennego funkcjonowania, które – jest w ocenie Sądu – poprawne. Z wyjaśnień powódki wynika, iż obie strony mają silne więzi z małoletnimi, jednakże z punktu widzenia dobra dzieci korzystniejszym środowiskiem wychowawczym jest środowisko matki, które jest im dobrze znane, a skoro zaś ojciec regularnie spotyka się z dziećmi to orzeczenie o ich zamieszkaniu u matki nie wpłynie negatywnie na więzi pozwanego z małoletnimi w szczególności, iż jak to było wyżej wspomniane – dzieci już od listopada 2017 roku przebywają na stałe u powódki. Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w pkt II. i III. sentencji.

Wobec okoliczności, iż powódka ostatecznie nie wnosiła o ustalenie kontaktów ojca z małoletnim S. i małoletnią K., albowiem są one realizowane poprawnie we wspólnym uzgodnieniu stron, Sąd odstąpił od rozstrzygania w tym zakresie zgodnie z pkt IV. sentencji.

Sąd w wyroku rozwodowym obowiązany jest również rozstrzygnąć kwestię alimentacji wspólnych małoletnich dzieci stron (art. 58 § 1 kro). Przy czym zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, a z drugiej strony możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do tych świadczeń (art. 135 § 1 kro).

W niniejszej sprawie powódka domagała się od pozwanego zasądzenia tytułem alimentów na rzecz małoletnich dzieci S. A. i K. A. kwot po 600,00 zł miesięcznie. Oceniając materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, Sąd nie znalazł podstaw do skorygowania sum wskazanych przez powódkę. Oczywistym jest, że dzieci w wieku przedszkolnym generują dość znaczne wydatki na utrzymanie związane z ich wyżywieniem, ubiorem, higieną, pielęgnacją, opieką medyczną czy też rozwojem intelektualnym. Zdaniem Sądu, wskazane przez powódkę stałe kwoty związane z utrzymaniem mieszkania i innymi miesięcznymi opłatami uznać należy za usprawiedliwione. Przy czym jakkolwiek oboje rodzice są obowiązani do realizacji obowiązku alimentacyjnego względem swoich dzieci to uwzględniając fakt, że powódka praktycznie sama sprawuje bezpośrednią opiekę nad dziećmi, zakres jej obowiązku alimentacyjnego winien ulec zmniejszeniu. Powódka co prawda podała, że ojciec utrzymuje z małoletnimi dobre kontakty i regularnie się z nimi widuje, a także zaprowadza i odprowadza je do szkoły, jednakże dzieci mieszkają z powódką i to na niej spoczywa główny obowiązek sprawowania pieczy nad nimi. Sąd przy ocenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego wziął również pod uwagę okoliczność, iż pozwany uiszcza opłatę w wysokości 220,00 zł za przedszkole małoletniej K., a także czasami robi zakupy spożywcze i kupuje ubrania.

Odnosząc się natomiast do sytuacji majątkowej pozwanego to uznać należy, iż jest ona bardziej korzystna niż sytuacja finansowa powódki. Zgodnie z twierdzeniami strony powodowej co prawda pozwany osiąga jedynie najniższą krajową z tytułu zatrudnienia w spółdzielni socjalnej, mieszka u swojej matki i nie ma nikogo na utrzymaniu, jednakże powódka pracuje na pół etatu i zarabia jedynie około 1.033,94 zł (średnia netto z trzech miesięcy), wynajmuje mieszkanie i musi utrzymać dwoje małoletnich dzieci. Powódka otrzymuje co prawda świadczenie 500+ na dwoje dzieci oraz zasiłek rodzinny w kwocie 220,00 zł, jednakże stosownie do treści art. 135 § 3 kro na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają m. in. świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60 i 245) i świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1518 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60).

Z powyższych względów roszczenie o zasądzenie alimentów na rzecz małoletnich dzieci stron po 600,00 zł miesięcznie było w ocenie Sądu zatem uzasadnione (pkt V. sentencji).

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł w pkt VI. sentencji na podstawia art. 98 k.p.c. Pozwany jako przegrywający sprawę jest zobowiązany zwrócić powódce koszty procesu, na które składają się: opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17,00 zł oraz koszty zastępstwa procesowego – 720,00 zł (§ 4 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.). W tym miejscu należy też zwrócić uwagę, iż powódka postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2019 roku została zwolniona od kosztów sądowych w całości.

W pkt VII. sentencji Sąd odstąpił od obciążania pozwanego brakującymi kosztami sądowymi na zasadzie akt 102 k.p.c.

Mając zatem na uwadze powyższe, na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO Agnieszka Kluczyńska