UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 sierpnia 2017 r. nr (...)-2017 (...) Oddział w B. ustalił L. M. wartość kapitału początkowego na kwotę 45 921,48 zł., a następnie decyzją z dnia 27 września 2017 r. nr (...)-2017 na kwotę 52 132,96 zł.

Decyzją z 15 czerwca 2018 r. nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. przyznał L. M. prawo do emerytury, określając jej wysokość na 1.343,77 zł. Organ rentowy nie podjął wypłaty tego świadczenia z uwagi na pobieranie przez ubezpieczonego emerytury z MSW Zakładu Emerytalno-Rentowego i wskazał, że ubezpieczonemu przysługuje prawo wyboru świadczenia i obowiązek powiadomienia o tym organów emerytalnych. ZUS wskazał jednocześnie, że do czasu dokonania takiego wyboru i powiadomienia o tym ZUS i MSW wypłata emerytury podlega zawieszeniu.

Odwołania od powyższych decyzji złożył L. M., wnosząc o stwierdzenie ich nieważności w związku z naruszeniem art. 107 § 1 pkt 5 k.p.a., ewentualnie ich uchylenie w związku z nieuwzględnieniem przy ustalaniu kapitału początkowego lat, które dot. służby w jednostkach podległych MSW. Powołując się na liczne orzeczenia Sądu Najwyższego oraz podnosząc naruszenie przez organ rentowy art. 32 i 91 Konstytucji RP, art. 14 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz art. 1 i 7 (...) Deklaracji Praw Człowieka, wniósł o obliczenie mu wysokości emerytury z uwzględnieniem okresu zatrudnienia w Wojewódzkim Urzędzie Spraw Wewnętrznych tj. okresu od 16.08.1971 r. do 31.03.1990 r.

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie. W uzasadnieniu podniósł, że do ustalenia wartości kapitału początkowego i wysokości emerytury nie uwzględnił okresu pełnienia służby w Wojewódzkim Urzędzie Spraw Wewnętrznych od 16.08.1971 r. do 31.03.1990 r., gdyż z tego tytułu odwołujący ma ustalone prawo do emerytury policyjnej.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce wyrokiem z 23 marca 2019 r. oddalił odwołania od decyzji z dnia 28.08.2017 r. znak (...)-2017, z dnia 27.09.2017 r. znak (...)-20 i z dnia 15.06.2018 r. znak (...).

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego stanowiły następujące ustalenia faktyczne i wywody prawne.

Sąd Okręgowy ustalił, że L. M. ur. (...), w okresie od 16.08.1971 r. do 31.03.1990 r. był zatrudniony w Wojewódzkim Urzędzie Spraw Wewnętrznych jako funkcjonariusz MO. Decyzją z dnia 18 kwietnia 1990 r. na podstawie przepisów ustawy z 31 stycznia 1959 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin przyznano L. M. emeryturę milicyjną. Do wysługi emerytalnej zostały wówczas zaliczone L. M. okresy: od 23.04.1969 r. do 07.04.1971 r. – służba w wojsku polskim, od 16.08.1971 r. do 31.03.1990 r. – służba w MO, od 15.08.1968 r. do 22.04.1969 r. od 08.04.1971 r. do 15.08.1971 r. – okresy pracy w Szkole Podstawowej w Czarni.

Dalej Sąd ustalił, że dnia 24 maja 2017 r. L. M. złożył wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. o rozpoznanie jego uprawnień do emerytury. Decyzją z dnia 28 sierpnia 2017 r. (...) Oddział w B. ustalił L. M. wartość kapitału początkowego na kwotę 45 921,48 zł, a decyzją z dnia 27 września 2017r. na kwotę 52 132,96 zł. Decyzją z 15 czerwca 2018 r. nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych w B. przyznał ubezpieczonemu L. M. prawo do emerytury, określając jej wysokość na 1.343,77 zł. Organ rentowy nie podjął wypłaty tego świadczenia z uwagi na pobieranie przez ubezpieczonego emerytury z MSW Zakładu Emerytalno-Rentowego i wskazał, że ubezpieczonemu przysługuje prawo wyboru świadczenia i obowiązek powiadomienia o tym organów emerytalnych. ZUS wskazał jednocześnie, że do czasu dokonania takiego wyboru i powiadomienia o tym ZUS i MSW wypłata emerytury podlega zawieszeniu. Do ustalenia wartości kapitału początkowego i wysokości emerytury ZUS nie uwzględnił okresu pełnienia służby w Wojewódzkim Urzędzie Spraw Wewnętrznych od 16.08.1971 r. do 31.03.1990 r. podnosząc, że z tego tytułu odwołujący ma ustalone prawo do emerytury policyjnej.

W świetle tak poczynionych ustaleń Sąd Okręgowy zważył, że odwołania od decyzji nie były zasadne.

Sąd wskazał, że zgodnie z art. 174 ust. 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1270) przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt. 5 i okresy nieskładkowe których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 cyt. wyżej ustawy ubezpieczonemu przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się z zastrzeżeniem ust. 2-5 następujące okresy: składkowe, o których mowa w art. 6, nieskładkowe, o których mowa w art. 7, z tym, że okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składowych (art. 5 ust. 2). Zgodnie zaś z art. 5 ust. 2a ustawy okresów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i pkt 6 lit. a-e i g, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości, jeżeli z ich tytułu ustalono prawo do świadczeń pieniężnych określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym osób, o których mowa w art. 2 ust. 2 czyli min. funkcjonariuszy Policji (Milicji Obywatelskiej). W sytuacji zatem, gdy funkcjonariusz Policji na ustalone prawo do emerytury policyjnej (tak jak ubezpieczony) to okresów: czynnej służby wojskowej, okresów pełnionej służby w Policji (Milicji Obywatelskiej), w Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego oraz Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (w organach bezpieczeństwa publicznego), w Straży Granicznej, w Służbie Więziennej, w Państwowej Straży Pożarnej, w Biurze Ochrony Rządu nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach FUS. Nie jest możliwe zsumowanie okresów ubezpieczenia w okresach pełnienia służby i równoległego podlegania ubezpieczeniu społecznemu.

Sąd uznał, że w niniejszej sprawie poza sporem jest, że ubezpieczony decyzją z dnia 18.04.1990 r. ma przyznane prawo do emerytury policyjnej (milicyjnej). Na mocy tej decyzji do wysługi emerytalnej zaliczono okresy: od 23.04.1969 r. do 07.04.1971 r. – służba w wojsku polskim, od 16.08.1971 r. do 31.03.1990 r. – służba w MO, od 15.08.1968 r. do 22.04.1969 r. od 08.04.1971 r. do 15.08.1971 r. – okresy pracy w Szkole Podstawowej w Czarni. Zatem zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wbrew stanowisku odwołującego, okresy służby w MO nie mogą być zaliczone ubezpieczonemu do emerytury przyznanej na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Nie ma przy tym znaczenia, że w systemie mundurowym lata służby zostały odwołującemu przeliczone wg. wskaźnika 0 %, istotne jest bowiem przede wszystkim to, że z tytułu uwzględnienia spornego okresu zatrudnienia ustalono odwołującemu prawo do emerytury milicyjnej, a ta okoliczność pozostaje poza sporem.

Sąd Okręgowy podzielił w pełni pogląd wyrażony m.in. przez Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 22.03.2017 r., wydanym w sprawie III AUa 1091/16, że przepis art. 5 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS ma jednoznaczną i klarowną treść, w związku z czym jego wykładnia nie może nasuwać jakichkolwiek wątpliwości. Jeżeli funkcjonariusz Policji (Milicji Obywatelskiej) ma ustalone prawo do świadczenia pieniężnego z zaopatrzenia emerytalnego z tytułu odbycia owej służby, to okresu tej służby nie można uwzględnić mu ani przy ustalaniu prawa do emerytury i renty określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz w ustawach, do których ta ostatnia ustawa emerytalna odsyła, ani też przy ustalaniu wysokości któregokolwiek z tych świadczeń.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art.477¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołania od zaskarżonych decyzji ZUS, uznając je za zasadne i odpowiadające prawu.

Apelację od wyroku wniósł L. M. , skarżąc w całości zaskarżone orzeczenie wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego polegające na błędnej interpretacji przepisu art. 5. ust.2a w zw. z art. 6 ust.1 pkt. 6 lit a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U z 2017, poz. 1383 ze zm.), co spowodowało nie uwzględnienie w przyznanym świadczeniu emerytalnym ZUS okresów składkowych przypadających na lata służby w jednostkach podległych MSW.

Podnosząc powyższy zarzut skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uznanie, że lata służby w jednostkach podległych MSW podlegające przeliczeniu wg wskaźnika 0% stanowią podstawę do naliczenia wysokości świadczenia emerytalnego ZUS ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja podlega oddaleniu jako bezzasadna.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozstrzygnięcie Sądu I instancji jest prawidłowe.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia i rozważania prawne Sądu Okręgowego, rezygnując jednocześnie z ich ponownego szczegółowego przytaczania (por. wyroki Sądu Najwyższego z 5 listopada 1998 r. (...) 339/98, OSNAPiUS 1999/24 poz. 776, z 22 lutego 2010 r. I UK 233/09, Lex nr 585720).

W wywiedzionej apelacji podniesiony jest zarzut, iż orzeczenie zostało wydane z naruszeniem prawa materialnego polegające na błędnej interpretacji przepisu art. 5. ust.2a w zw. z art. 6 ust.1 pkt. 6 lit a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U z 2017, poz. 1383 ze zm.). Nie jest to trafny zarzut. Spór zaś w istocie sprowadzał się do interpretacji przepisów i ustalenia, czy wnioskodawca może mieć zaliczony przy obliczaniu wysokości emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych okres pełnienia służby w Milicji Obywatelskiej, z tytułu której nabył prawo do emerytury milicyjnej. Zmiana art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.) obowiązująca od dnia 1 marca 2009 r. (ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych), dała możliwość m.in. funkcjonariuszom Policji (Milicji Obywatelskiej) uprawnionym do emerytur policyjnych, nabycia prawa do świadczeń (w tym emerytur) z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, na warunkach określonych w ustawie. Z kolei art. 5 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, stanowi, że przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości, okresów o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i pkt 6 lit. a-e i g, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości, jeżeli z ich tytułu ustalono prawo do świadczeń pieniężnych określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym osób, o których mowa w art. 2 ust. 2 (m.in. emerytowanych milicjantów) - tak jak wnioskodawca, bowiem okres pełnienia służby w Milicji Obywatelskiej jest wymieniony jako okres składkowy w art. 6 ust. 1 pkt 6 lit. a ostatnio powołanej ustawy. Wobec powyższego nie ma żadnych prawnych podstaw, do wliczenia okresów służby w Milicji Obywatelskiej oraz służby wojskowej ponownie przy ustalaniu świadczeń emerytalnych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W tym miejscu należy podkreślić, że powołany wyżej przepis art. 5 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ma jednoznaczną i klarowną treść, w związku z czym jego wykładnia nie może nasuwać jakichkolwiek wątpliwości. Zgodnie z ostatnio powołanym przepisem, jeżeli funkcjonariusz Policji (Milicji Obywatelskiej) ma ustalone prawo do świadczenia pieniężnego z zaopatrzenia emerytalnego z tytułu odbycia owej służby, to okresu tej służby nie można uwzględnić mu ani przy ustalaniu prawa do emerytury i renty określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz w ustawach, do których ta ostatnia ustawa emerytalna odsyła, ani też przy ustalaniu wysokości któregokolwiek z tych świadczeń (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 22 maja 2012 r., III UK 104/11 oraz z dnia 12 lipca 2012 r., II UK 326/11 oraz postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 10 grudnia 2010 r., II UK 270/10; z dnia 2 grudnia 2011 r., II UK 192/11 oraz z dnia 24 grudnia 2012 r., I UK 232/12).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonemu przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się z zastrzeżeniem ust. 2-5 następujące okresy: składkowe, o których mowa w art. 6, nieskładkowe, o których mowa w art. 7. Z tym, że okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych (art. 5 ust. 2). Zgodnie natomiast z art. 5 ust. 2a ustawy okresów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i pkt 6 lit. a-e i g, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości, jeżeli z ich tytułu ustalono prawo do świadczeń pieniężnych określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym osób, o których mowa w art. 2 ust. 2 czyli min. funkcjonariuszy Policji (Milicji Obywatelskiej). A więc w sytuacji gdy funkcjonariusz Policji na ustalone prawo do emerytury policyjnej (tak jak ubezpieczona), to okresów pełnionej służby w Policji (Milicji Obywatelskiej) nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach FUS. Nie jest możliwe zsumowanie okresów ubezpieczenia w okresach pełnienia służby i równoległego podlegania ubezpieczeniu społecznemu.

Skarżący ma przyznane prawo do emerytury milicyjnej od dnia 1 kwietnia 1990 r. i do wysługi lat i wyliczenia wysokości tego świadczenia zostało mu zaliczone 20 lat, 7 miesięcy służby w MO (równorzędnej) oraz 1 rok i 16 dni innych okresów zaliczanych do wysługi. Do wysługi emerytalnej zostały wówczas zaliczone L. M. okresy: od 23.04.1969 r. do 07.04.1971 r. – służba w wojsku polskim, od 16.08.1971 r. do 31.03.1990 r. – służba w MO, od 15.08.1968 r. do 22.04.1969 r. od 08.04.1971 r. do 15.08.1971 r. – okresy pracy w Szkole Podstawowej w Czarni - razem 22 lata wysługi ( decyzja k.12-13 a.r.). A zatem zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych okresy służby w MO i Policji nie mogą być zaliczone ubezpieczonemu do emerytury przyznanej na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W podobnym stanie faktycznym wypowiadał się Sąd Apelacyjny w Lublinie, który w wyroku z dnia 22 marca 2017 r. w sprawie III AUa 1091/16 stwierdził, że przepis art. 5 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ma jednoznaczną i klarowną treść, w związku z czym jego wykładnia nie może nasuwać jakichkolwiek wątpliwości. Zgodnie z tym powołanym przepisem, jeżeli funkcjonariusz Policji (Milicji Obywatelskiej) ma ustalone prawo do świadczenia pieniężnego z zaopatrzenia emerytalnego z tytułu odbycia owej służby, to okresu tej służby nie można uwzględnić mu ani przy ustalaniu prawa do emerytury i renty określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz w ustawach, do których ta ostatnia ustawa emerytalna odsyła, ani też przy ustalaniu wysokości któregokolwiek z tych świadczeń.

Przepis art. 5 ust. 2a wymienionej ustawy wszedł w życie z dniem 1 października 2003 r., w związku z powyższym ma zastosowanie do ubezpieczonego, który złożył wniosek o emeryturę w dniu 24 maja 2017 r. i według stanu prawnego obowiązującego na tą datę organ rentowy ustalił wysokość świadczenia emerytalnego ubezpieczonego stosując art. 5 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Nie zostały naruszone żadne prawa skarżącego.

Z tych względów i na podstawie przytoczonych wyżej przepisów oraz na mocy art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE