Sygn. akt X GC 507/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący SSO Leszek Guza

Protokolant Karolina Dudziak

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2019 r. w Gliwicach

  na rozprawie

sprawy z powództwa J. P.

przeciwko (...) Spółce z o.o. w R.

o zapłatę

1) zasądza od pozwanej (...) Spółki z o.o. w R. na rzecz powoda J. P. kwotę 69 168 , 88 (sześćdziesiąt dziewięć tysięcy sto sześćdziesiąt osiem złotych osiemdziesiąt osiem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 2019 r. do dnia zapłaty;

2) umarza postępowanie w pozostałej części;

3) zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 28 673,01 zł (dwadzieścia osiem tysięcy sześćset siedemdziesiąt trzy złote jeden grosz) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4) nakazuje pobrać od pozwanej (...) Spółki z o.o. w R. na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy w Gliwicach) kwotę 476,40 zł (czterysta siedemdziesiąt sześć złotych czterdzieści groszy) tytułem niepokrytych przez strony kosztów stawiennictwa świadka.

Sędzia Leszek Guza

Sygn. akt X GC 507/18

UZASADNIENIE

Powód J. P. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) -O spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwoty 349 173,36 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 163 016,40 zł od dnia 21 czerwca 2018 r. do dnia 17 lipca 2018 r,

- 143.016,40 zł od dnia 18 lipca 2018 r. do dnia zapłaty,

- 206 156,96 zł od dnia 31 lipca 2018 r. do dnia zapłaty,

Powód wniósł jednocześnie o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje roszczenie powód podał, że na podstawie zawartej z pozwaną umowy, wykonał w okresie od 18 kwietnia 2018 r. do 27 lipca 2018 r. prace na terenie rafinerii w C.. Inwestorem inwestycji jest Spółka (...) S.A. (dalej jako (...)), zaś Generalnym Realizatorem (...) S.A. (dalej jako (...)). Pozwana zaś jest podwykonawcą Generalnego Realizatora Inwestycji. Z tytułu wynagrodzenia za wykonane roboty powód obciążył pozwaną fakturami VAT na łączną kwotę 469 173,36 zł. Pozwana pomimo ponagleń ze strony powoda nie dokonała zapłaty pozostałej części wynagrodzenia objętego w/w fakturami.

Powód zwrócił się zatem do (...) by ten dokonał zapłaty wynagrodzenia objętego powyższymi fakturami. Okazało się jednak że ani (...) ani też (...) nie został przedstawiony na piśmie szczegółowy zakres robót, jakie pozwana zleciła powodowi jako podwykonawcy. Na skutek pism powoda, w dniu 22 sierpnia 2017 r. odbyło się w C. spotkanie. w którym uczestniczyli przedstawiciel pozwanej w osobie Prezesa Zarządu - K. P., przedstawiciele (...) oraz powód. Podczas spotkania ustalono, iż pozwana dokonała zgłoszenia powoda jako swojego podwykonawcy oraz, że przedmiotowe faktury są zasadne i pozwana nie wnosi żadnych zastrzeżeń co do płatności kwot nimi objętych. Powyższe pozwana potwierdziła również w piśmie z dnia 19 września 2018 r., wystosowanym w odpowiedzi na wezwanie przez powoda do zapłaty dalszych należności z tytułu wynagrodzenia za wykonane na terenie rafinerii roboty.

Pomimo jednak uznania roszczeń powoda o zapłatę wskazanej powyżej kwoty, pozwana do dnia wniesienia pozwu nie uregulowała w/w należności.

W odpowiedzi na pozew pozwana przyznała, że była podwykonawcą (...) oraz, że łączyły ją z powodem ustalenia w przedmiocie realizacji robót związanych z przedmiotową inwestycją. Strony nie doszły jednak do porozumienia w zakresie przedmiotowo istotnych postanowień umowy - nie ustalono m.in. zakresu robót, terminu i sposobu płatności, sposobu odbioru prac czy postanowień w przedmiocie kaucji gwarancyjnej.

Pozwana zaprzeczyła, że karty pracy sprzętu a także dokumenty WZ były zaakceptowane przez osobę uprawnioną, a także zakwestionowała prawidłowość wykonanych przez powoda prac. Pozwana wskazała ponadto, że nie odebrała robót wykonanych przez powoda i nie sporządzono protokołu z takich czynności.

Pozwana podniosła również, że prezes jej zarządu został wprowadzony w błąd co do prawidłowości wykonanych robót oraz pokwitowania ich bieżącego wykonywania przez osobę uprawnioną po stronie pozwanej. Dopiero następcza weryfikacja dokumentów pozwoliła na ujawnienie nieprawidłowości, w tym przede wszystkim braku odbioru prac czy braku bieżącego nadzoru nad pracą maszyn oraz dostarczanymi materiałami. Wszystkie te funkcje sprawował A. D. (1), jako nieupoważniona osoba trzecia.

Pozwana wskazała, że między innymi na skutek działalności powoda, pozwana zmuszona była odstąpić od realizacji inwestycji. Liczne wady w wykonanych przez powoda pracach, uszkodzenia na placu budowy a także prowadzenie prac nieuzgodnionych wcześniej z pozwaną doprowadziły do dezorganizacji całego procesu inwestycyjnego.

Pozwana podniosła, że strony zawarły ustne porozumienie, zgodnie, z którym postanowiły, że wystawienie faktur VAT (nie ustalono przy tym ostatecznej wysokości wynagrodzenia) nastąpi dopiero po podpisaniu bezusterkowego protokołu odbioru prac, a także otrzymanie wynagrodzenia za tę część prac przez pozwaną od (...). Za wykonane przez powoda prace pozwana nie otrzymała natomiast wynagrodzenia od (...). Wynagrodzenie powoda miało być płatne tylko na wypadek zrealizowania inwestycji, jednak na skutek działalności powoda, pozwana zmuszona była od niej odstąpić.

Sąd ustalił, co następuje:

Strony zawarły ustną umowę, na podstawie której powód wykonał w okresie od 18 kwietnia 2018 r. do 27 lipca 2018 r. roboty ziemne, podbudowy i zasypki wraz z utwardzeniem przy budowie i uruchomieniu instalacji odolejania rozpuszczalnikowego gaczy parafinowych wraz z instalacjami pomocniczymi na terenie rafinerii w C..

Inwestorem inwestycji była Spółka (...) S.A., a Generalnym Realizatorem (...) S.A. Pozwana zaś była podwykonawcą Generalnego Realizatora Inwestycji na podstawie zawartych pomiędzy pozwaną a (...) umów, których przedmiotem było wykonanie robót w branży budowlanej oraz sanitarnej w ramach zadania inwestycyjnego dotyczącego budowy i uruchomienia instalacji odolejania rozpuszczalnikowego gaczy parafinowych wraz z instalacjami pomocniczymi dla (...) S.A. Zgodnie z powyższymi umowami przedstawicielem stron na terenie budowy ze strony (...) byli Kierownik Budowy P. P. i Kierownik Projektu J. L., natomiast ze strony pozwanej w umowie dotyczącej branży budowlanej Kierownik Robót D. S. i dwóch Przedstawicieli Wykonawcy- K. P. i A. Z., zaś w umowie dotyczącej branży sanitarnej Kierownik Robót A. Z. oraz Przedstawiciel Wykonawcy K. P..

Powód wraz z pozwanym prowadzili rozmowy co do warunków zawarcia między nimi umowy. Pozwana przesłała powodowi propozycję umowy, która jednak nie została przez strony podpisana.

Kierownik projektu z ramienia (...), na prośbę pozwanej zaakceptował ofertę powoda dotyczącą taboru samochodowego i maszyn budowlanych.

(dowód: umowy nr (...) k. 280-294, wydruk umowy nr (...) wraz z załącznikiem k. 154- 161, korespondencja e- mail k. 163-164, wydruk wiadomości e-mail k. 165, wykaz taboru samochodowego powoda k.152-153)

Powód na podstawie zawartej z pozwaną umowy wykonał prace związane z dowozem materiałów na budowę, zagęszczaniem i robotami ziemnymi. Powód wykonywał również wykopy pod słupy. Na placu budowy prace wykonywali zatrudnieni u powoda pracownicy, którzy obsługiwali koparki i koparko- ładowarki, a także kierowcy samochodów dostawczych, którzy zwozili na plac budowy materiały budowlane. Z wykonanych robót sporządzane były karty prac w zakresie pracy sprzętu oraz dokumenty WZ dotyczące dostaw materiałów. Na podstawie powyższych dokumentów wystawiane były przez powoda faktury.

Pracownicy powoda mieli przepustki na budowę oraz kamizelki odblaskowe, na których wskazana była firma pozwanej. Karty pracy i karty drogowe pracowników pozwanego podpisywał A. D. (1) lub M. M., którzy również wydawali pracownikom powoda polecenia na budowie. A. D. (1) pełnił na budowie rolę koordynatora prac z ramienia pozwanej spółki na podstawie ustnej umowy zawartej z prezesem pozwanej spółki. Wszystkie prace wykonywane przez powoda były na bieżąco konsultowane z prezesem pozwanej.

(dowód: zeznania świadków A. D. (2), A. M., A. K. W. K. i M. F. podczas rozprawy w dniu 16 maja 2019r. k.264v.- 266, zeznania świadków W. S. oraz R. L. podczas rozprawy w dniu 23 maja 2019r. k.295- 297, zeznania świadków P. P., M. D. i J. U. podczas rozprawy w dniu 11 lipca 2019r. k.357- 36, zeznania świadka A. D. (1) oraz powoda podczas rozprawy w dniu 9 września 2019r. k.419- 421, karty pracy sprzętu wraz z dokumentami WZ k.16-53, 55-82)

Z tytułu wynagrodzenia za wykonane roboty powód obciążył pozwaną fakturami VAT na łączną kwotę 469 173,36 zł. W dniu 18 czerwca 2018 r. pozwana dokonała na poczet faktury VAT nr (...) z dnia 30 maja 2018 r. zapłaty w kwocie 100 000,00 zł, a następnie w dniu 17 lipca 2018 r. - 20 000,00 zł.

(dowód: faktura VAT nr (...) k. 15 faktura VAT nr (...) k. 54, potwierdzenie przelewał na rachunek bankowy powoda z dnia 18 czerwca 2018 r. k. 83, potwierdzenie przelewu na rachunek bankowy powoda z dnia 17 lipca 2018 r. k84)

Powód dwukrotnie zwrócił się do (...) by ten dokonał zapłaty wynagrodzenia objętego fakturami (...). Pismem z dnia 10 sierpnia 2018r. powód wezwał do zapłaty należności wynikających z powyższych faktur zarówno pozwaną jak i (...).

(dowód: pismo powoda z dnia 31 lipca 2018 r.k.85, pismo powoda z dnia 03 sierpnia 2018 r. k.86, wezwanie do zapłaty z dnia 10 sierpnia 2018 r. z potwierdzeniem nadania listem poleconym k.87-89)

W dniu 22 sierpnia 2017 r. odbyło się w C. spotkanie dotyczące oceny wykonanych robót przez powoda. Na spotkaniu obecni byli powód, prezes zarządu pozwanej oraz kilku przedstawicieli z (...). W kopii dokumentów, które wskazano w notatce ze spotkania, wskazano e-mail z dnia 25 kwietnia 2018 r., którym pozwana dokonała zgłoszenia powoda jako swojego podwykonawcy. Na spotkaniu prezes pozwanej przyznał, że obie faktury przedstawione przez powoda są zasadne oraz, że rozliczenie faktury może nastąpić po przeanalizowaniu zakresu wykazanych w załącznikach do faktury prac przez powoda. Poznawana o swoim stanowisku w relacji do rozliczenia finansowego faktury miała przekazać dla powódki i (...) w terminie do 31 sierpnia 2018r.

(dowód: notatka z dnia 22 sierpnia 2018 r. ze spotkania dotyczącego oceny wykonanych robót przez podwykonawcę k. 90-91)

W piśmie z dnia 19 września 2018 r., pozwana, w odpowiedzi na wezwanie przez powoda do zapłaty dalszych należności z tytułu wynagrodzenia za wykonane na terenie rafinerii roboty, wskazała, że podczas spotkania w dniu 22 sierpnia 2018 r. uzgodniono kwotę roszczeń bezspornych na kwoty 143.016,00 zł i 206.156,96 zł, natomiast faktura na kwotę 57.223,12 zł była zakwestionowana i odesłana.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 19 września 2018 r. k. 92)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o złożone i wskazane powyżej dokumenty oraz zeznania świadków A. D. (2), A. M., A. K. W. K., M. F., W. S., R. L., P. P., M. D., J. U. oraz A. D. (1), a także powoda, uznając zgromadzony w ten sposób materiał dowodowy za wystarczający, a przeprowadzone postępowanie dowodowe za pozwalające na wyjaśnienie i rozstrzygnięcie sprawy i nie wymagające uzupełnienia.

Sąd nie znalazł podstaw, by kwestionować treści dokumentów oraz zeznań świadków zwłaszcza, że ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności, które pozwoliłyby na podważenie ich wiarygodności i dlatego uwzględnił fakty z nich wynikające w całości.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego uznając, że teza tego dowodu wskazana przez pozwaną nie pozwoli na uzyskanie za pomocą tego dowodu materiału istotnego dla rozstrzygnięcia. Dowód ten wskazała pozwana na okoliczność wartości prac powoda z uwzględnieniem ich stanu faktycznego i jakości oraz zgodności z projektami. W sytuacji gdy, jak zostanie wyjaśnione niżej, przed procesem między stronami nie była sporna wysokość żądanej przez powoda kwoty a pozwana uznała roszczenie powoda i nie wykazała aby prace wykonane przez powoda były wadliwe przeprowadzenie tego dowodu było zbędne i nie dałoby jakichkolwiek informacji istotnych dla rozstrzygnięcia.

Sąd pominął dowód z zeznań świadka J. G., J. L. i pozwanego uznając, że przeprowadzenie tych dowodów było utrudnione a zgromadzony materiał dowodowy daje podstawy do rozstrzygnięcia sporu.

Ponadto w przypadku pozwanego uwzględnił Sąd długotrwała chorobę pozwanego uniemożliwiającą złożenie mu zeznań.

Sąd zważył:

Powód dochodził od pozwanej zapłaty za wykonane, na podstawie łączącej strony umowy, prace.

Wskazał, że pozwana dokonała częściowej płatności za wykonane roboty, a w części objętej sporem w całości uznała roszczenie powoda.

Pozwana nie kwestionowała, ze powód wykonywał na jej rzecz roboty wskazane w pozwie, ale zarzuciła, iż strony nie doszły do porozumienia w zakresie przedmiotowo istotnych warunków umowy tym co do zakresu robót, terminu i sposobu płatności, sposobu odbioru prac oraz postanowień w zakresie kaucji gwarancyjnej.

Pozwana zaprzeczyła aby karty sprzętu a także dowody Wz przedstawione przez powoda zostały zaakceptowane przez osobę uprawnioną.

Pozwana zakwestionowała prawidłowość wykonanych przez powoda prac.

Podniosła, że została wprowadzona w błąd co do prawidłowości wykonanych przez powoda robot.

Podniosła, że jednym z zasadniczych postanowień umowy stron miało być wystawienie faktur VAT dopiero po podpisaniu bezusterkowego protokołu odbioru prac oraz otrzymaniu przez pozwaną wynagrodzenia od generalnego realizatora inwestycji za tę część robót co nie nastąpiło.

Te zarzuty pozwanej nie znalazły potwierdzenia w toku sporu.

W niniejszej prawie było bezsporne, że powód wykonywał prace na rzecz pozwanej.

Z przedłożonych przez powoda dokumentów wynika, że wykonanie tych prac dokumentował powód za pomocą kart pracy, raportów dziennych i dowodów Wz.

Na podstawie tych dokumentów powód wystawił faktury :

- w dniu 30 maja 2018 r. o nr (...) na kwotę 263 016,40 zł

- w dniu 30 czerwca 2018 r. o nr (...) na kwotę 206 156,96 zł.

Obie te faktury zostały przyjęte i podpisane przez prezesa zarządu pozwanej K. P..

W dniach 18 czerwca 2018 r. i 17 lipca 2018 r. pozwana zapłaciła powodowi łącznie kwotę 120 000 zł wskazując jako tytuł zapłaty fakturę nr (...).

Na spotkaniu w dniu 22 sierpnia 2018 r. pozwana reprezentowana przez prezesa zarządu K. P. złożyła oświadczenie, że obie wskazane wyżej faktury są zasadne i nie wnosi zastrzeżeń co do płatności tych faktur.

W tej sytuacji należy uznać, że twierdzenia pozwanej o nieuzgodnieniu przez strony warunków umowy i nieprawidłowym wykonaniu przez powoda prac w objętym sporem zakresie są pozbawione uzasadnionych podstaw.

Podkreślenia wymaga w tym miejscu, że wobec treści wskazanych wyżej dokumentów ciężar dowodu okoliczności pozwalających uznać żądania powoda za nieuzasadnione spoczywa w całości na stronie pozwanej.

Powód wykazał bowiem, że w trakcie wykonywania prac i po ich wykonaniu pozwana potwierdziła zasadność jego żądania wynagrodzenia za wykonane prace.

Twierdząc obecnie, że została wprowadzona w błąd musi więc wykazać pozwana, prawdziwość tych twierdzeń.

Temu obowiązkowi pozwana w niniejszej sprawie nie sprostała.

Z zeznań przesłuchanych świadków wynika bowiem, że powód wykonywał na budowie prace dla pozwanej i wykonanie tych prac było dokumentowane za pomocą złożonych do akt dokumentów i zeznań świadków (A. D. (2), A. M., A. K., W. K., M. F., W. S., R. L., S. W., M. M., M. B., P. P., M. D., J. U. i A. D. (1)). Z żadnego z tych zeznań nie wynika aby pozwana w jakikolwiek sposób kwestionowała prawidłowość wykonywanych przez powoda prac, aby prace te były obciążone konkretnymi wadami lub usterkami, których powód niezwłocznie nie usunął.

Również pozwana nigdy nie wskazała na czym miały polegać wady prac powoda.

W tej sytuacji uznał Sąd, że pozwana nie wykazała aby prace powoda były wykonywane wadliwie.

Nie wykazała też pozwana prawdziwości swych twierdzeń o nieustaleni warunków na jakich powód miał wykonywać prace. Podkreślenia wymaga, że w sytuacji gdy pozwana bez uwag przyjęła faktury objęte sporem, dokonała częściowej płatności jednej z nich i na spotkaniu w dniu 22 sierpnia 2018 r. złożyła oświadczenie, że obie faktury są zasadne i nie wnosi zastrzeżeń co do płatności tych faktur, ciężar dowodu jej twierdzeń w tym zakresie w całości spoczął na stronie pozwanej.

Dotyczy to w szczególności twierdzeń o ustaleniu, iż płatność miała nastąpić po odbiorze spełniającym określone warunki i otrzymaniu płatności przez pozwaną od jej zleceniodawcy.

Tych twierdzeń w żaden sposób pozwana nie udowodniła.

Dlatego uznał Sąd, że dokumenty złożone przez powoda i wskazane wyżej w sytuacji braku ich skutecznego podważenia przez pozwana pozwalają na ustalenie zasadności roszczeń powoda.

Ponieważ w toku sporu powód ograniczył swoje żądania a pozwana na częściowe cofnięcie pozwu wyraziła zgodę zgodnie z art. 355 k.p.c. w związku z art. 203 k.p.c. w tej części Sąd umorzył postępowanie.

W pozostałym zakresie uznając za uzasadnione żądania pozwu Sąd uznał, że powód dokonał prawidłowego zaliczenia uiszczonej w trakcie procesu kwoty w pierwszej kolejności na odsetki od należności głównych (art. 451 § 1 k.c.) a w dalszej kolejności na należności główne.

Dlatego zasądzono od pozwanej na rzecz powoda pozostała kwotę 69 168 , 88 wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 2019 r. do dnia zapłaty. Odsetki te naliczono, zgodnie z żądaniem powoda od dnia następnego po dacie otrzymania wpłaty przez powoda.

O kosztach procesu orzekł Sąd zgodnie z art. 98 k.p.c. Uznał bowiem Sąd, że również w części w jakiej powód cofnął pozew winien być uznany za stronę wygrywająca spór. Cofni9ecie nastapiło bowiem na skutek spełnienia świadczenia za pozwana przez osobę trzecią w trakcie procesu.

Na koszty poniesione przez powoda złożyły się:

- opłata skarbowa 17 zł,

- wynagrodzenie pełnomocnika - 10 800 zł. Wysokość wynagrodzenia ustalono zgodnie z § 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia pozwu.

- opłata sądowa - 17 459 zł.

- zaliczki na koszty stawiennictwa świadków - 397 , 01 zł

Razem koszty poniesione przez powoda wyniosły 28 673,01 zł.

Na tej samej zasadzie, opierając się na treści art. 113 u.o k.s. nakazano pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 476,40 zł tytułem niepokrytych przez strony kosztów stawiennictwa świadka J. U..

Sędzia Leszek Guza