UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka komandytowa w S. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 8487 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego roszczenia wskazała, że dochodzona pozwem kwota stanowi należne wynagrodzenie za wynajęcie samochodu W. Ł., którego to pojazd o numerze rejestracyjnym (...) został uszkodzony w dniu 24 kwietnia 2018 roku przez sprawcę ubezpieczonego u pozwanej. Powódka dochodzi od pozwanej należności za czas trwania najmu pojazdu zastępczego od dnia 7 maja 2018 r. do 19 czerwca 2018 r., tj. za okres 44 dni najmu za stawkę dzienną 170 zł netto, czyli łącznie 9200,40 zł brutto. Pozwany po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyjął na siebie odpowiedzialność i wypłacił odszkodowanie uznając okres 4 dni najmu i wypłacając kwotę 713,40 zł brutto, obniżając stawkę najmu do kwoty 145 zł netto za dzień.

W dniu 5 września 2018 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powoda.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwana wskazała, że jej pracownik przyjmujący zgłoszenie szkody zaproponował w rozmowie telefonicznej poszkodowanemu zapewnienie mu pojazdu zastępczego z sieci wypożyczalni współpracującej z pozwaną, ale poszkodowany nie był zainteresowany skorzystaniem z pośrednictwa pozwanej. Pozwana nadto zakwestionowała legitymację czynną powódki wskazując na brak essentialia negotii umowy cesji wierzytelności zawartej z poszkodowanym.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 24 kwietnia 2018 roku doszło do kolizji w wyniku, której uszkodzony został samochód C. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do W. Ł.. Sprawca kolizji był ubezpieczony u pozwanej. Poszkodowany potrzebował auta zastępczego.

W. Ł. zgłosił telefoniczne szkodę u pozwanej. Szkoda została zarejestrowana pod numerem (...). W trakcie rozmowy telefonicznej operator pozwanej złożył propozycję naprawy w partnerskim warsztacie naprawczym pozwanej, gdzie poszkodowany dostanie pojazd zastępczy. W odpowiedzi poszkodowany podał, że nie potrzebuje samochodu zastępczego. Później poszkodowany, celem najmu pojazdu zastępczego próbował skontaktować się z pozwaną, jednak nie udało mu się dodzwonić do operatora. Pozwana wykonała oględziny pojazdu i sporządziła kalkulację naprawy, w której jej koszt ustaliła na kwotę 3432,06 zł.

Dowód:

- akta szkody k.34-171 w tym dokumentacja zdjęciowa na płycie CD k.54,

- korespondencja e-mail k.24-27,

- kalkulacja k.28-31,

- pismo pozwanej z dnia 24.04.2018 r. k.34,

- zeznania świadka W. Ł. k.39-39 verte,

W dniu 7 maja 2018 r. W. Ł. zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w L. umowę najmu auta zastępczego – S. o nr rej. (...). W umowie wpisana została stawka 170 zł netto za każdą rozpoczętą dobę.

(...) spółka komandytowa w S. wystawiła poszkodowanemu fakturę Vat z dnia 2018 r. nr 21/07/2018 pojazdu zastępczego S. od dnia 7 maja 2018 roku do dnia 19 czerwca 2018 roku – łącznie 44 dni, po 170 zł netto za każdy dzień – łącznie na kwotę 9200,40 zł brutto.

W dniu 18 czerwca 2018 r. W. Ł. jako cedent podpisał z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w S. jako cesjonariuszem umowę cesji wierzytelności wynikającej z ww. umowy najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

- odpis z KRS powódki k.8-14,

- umowa najmu k.16,

- ogólne warunki najmu k.17,

- faktura k. 18,

- umowa cesji wierzytelności i umowy najmu k. 15,

- zeznania świadka W. Ł. k.39-39 verte,

W dniu 5 lipca 2018 roku powódka przesłała pozwanej ww. fakturę, zawiadomienie o przelewie wierzytelności oraz ww. umowę najmu wzywając do zapłaty kwoty 9200,40 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 5.07.2018 r. k.19-19 verte,

W dniu 24 lipca 2018 roku pozwana wydała decyzję, w której przyznała powódce kwotę 713,40 zł tytułem zwrotu kosztów najmu samochodu zastępczego. Ubezpieczyciel sprawcy wskazał, że uznał okres najmu 4 dni, a w zakresie stawki zweryfikował tę zastosowaną przez powódkę zmniejszając ją do kwoty 145 zł netto. Pozwany w decyzji poinformował, że skrócenie czasu uznanego najmu jest wywołane tym, że uszkodzony pojazd nie został wykluczony z ruchu na skutek zdarzenia z dnia 24 kwietnia 2018 r. i możliwa była jego eksploatacja do czasu umówienia i wykonania napraw. Podobnie czas do momentu zgłoszenia dodatkowych oględzin nie został uwzględniony z uwagi na fakt, że zakres uszkodzeń nie uległ zmianie.

Dowód:

- decyzja z dnia 24.07.2018 r. k.20,

Pismem z dnia 25 lipca 2018 roku powódka zakwestionowała obniżenie stawki i skrócenie uznanego czasu najmu i wniosła o weryfikację decyzji poprzez przyjęcie stawki zastosowanej przez powódkę i 44 dni najmu.

W piśmie z dnia 31 lipca 2018 roku pozwana odpowiedziała powódce, że nie znajduje postaw do zmiany decyzji, podając w uzasadnieniu, że oferowała poszkodowanemu pomoc w zorganizowaniu pojazdu zastępczego za stawkę niższą niż u powódki, z czego poszkodowany nie skorzystał, a tym samym przyczynił się do nieuzasadnionego zwiększenia wysokości szkody, za co już pozwana nie ponosi odpowiedzialności.

Dowód:

- pismo powódki z dnia 25.07.2018 r. k.21-22,

- pismo pozwanej z dnia 31.07.2018 r. k.23,

Średnia stawka dobowa za najem pojazdu zastępczego odpowiadającego pojazdowi uszkodzonemu marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...), w wariancie bez limitu kilometrów, z wykupieniem udziału własnego w szkodach, z uwzględnieniem pełnego zakresu ubezpieczenia oraz przy umowie zawieranej na czas nieokreślony wynosiła 487,50 zł netto, w II kwartale 2018 r.

Średnia dobowa stawka wynajmu pojazdu zastępczego z segmentu C, w opcji bez limitu kilometrów, z wykupieniem udziału własnego w szkodach, z uwzględnieniem pełnego zakresu ubezpieczenia oraz przy umowie zawieranej na czas nieokreślony wynosiła 201,11 zł netto II kwartale 2018 r.

Okres naprawy pojazdu poszkodowanego z uwzględnieniem procesu likwidacji szkody, realizacji zamówienia na części zamienne i samego okresu naprawy wynosił około 63 dni.

Okres wynajmu pojazdu zastępczego, uwzględniając początek wynajmu w dniu 7 maja 2018 r. powinien wynosić około 49 dni.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. k.98-106;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawę prawą żądania pozwu stanowi norma wyrażona w art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którą przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z normą wyrażoną w § 4 art. 822 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Odpowiedzialność pozwanej wynika również z ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Norma zawarta w art. 35 ustawy stanowi, iż ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela wobec poszkodowanego obejmuje szkody na osobie oraz szkody w mieniu (art. 34 ust. 1 powołanej ustawy).

Odpowiedzialność ubezpieczyciela pokrywa się z odpowiedzialnością sprawcy szkody. Zgodnie z normą wyrażoną w art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ich posiadacze mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odpowiedzialność za skutki takiego zdarzenia oparta jest na zasadzie winy (art. 415 k.c.). Natomiast zgodnie z normą zawartą w art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Rolą odszkodowania jest wyrównanie uszczerbku majątkowego poszkodowanego – również przy cesji wierzytelności. Stąd zawsze dla ustalenia odszkodowania konieczne jest określenie faktycznego uszczerbku w majątku poszkodowanego.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu, ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej, czego dowodem jest nadto wypłata przez pozwaną odszkodowania za szkodę. Pozwana kwestionowała legitymację czynną powódki do występowania w niniejszym postępowaniu podnosząc, że w umowie przelewu wierzytelności poszkodowany i powódka nie określiły przyczyny zawarcia tej umowy. Nadto strona pozwana podnosiła, iż roszczenie powódki jest zawyżone, a wypłacone odszkodowanie w wysokości 713,40 zł w pełni rekompensuje powstałą szkodę. Pozwana podnosiła, że składała poszkodowanemu propozycję skorzystania z najmu pojazdu zastępczego rozliczanego w formie bezgotówkowej, jednak pozwany z niej nie skorzystał przyczyniając się w ten sposób do zwiększenia szkody, a co z tym idzie pozwana nie ponosi odpowiedzialności za koszty przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu.

W spornym zakresie Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, zeznaniach świadka oraz opinii biegłego sądowego M. M.. Jak wynika z przedłożonych dokumentów i zeznań świadka W. Ł. pozwana poinformowała poszkodowanego o warunkach najmu pojazdu zastępczego od podmiotów trzecich. Jednakże w momencie, gdy poszkodowany zdecydował się skorzystać z oferty pozwanej i próbował dodzwonić się do operatora, nie udało mu się to, więc ostatecznie z oferty nie mógł skorzystać.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W zakresie stawki najmu istnieje obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Kwestia ta jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17. Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania oferty najtańszej i najkorzystniejszej. Uznając, że sam fakt poszkodowania i konieczność aktywności poszkodowanego w zakresie likwidacji szkody jest sam w sobie na tyle obciążający i absorbujący, pierwszeństwo przyznać należy zapewnieniu poszkodowanemu komfortu, a nawet poczucia bezpieczeństwa i profesjonalnego wsparcia. Nie jest więc tak że zawsze najtańsza oferta będzie najkorzystniejsza. W rozpoznawanej sprawie poszkodowany otrzymał informację o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego w trakcie zgłaszania szkody nieodpłatnie, bez dodatkowych kosztów. Poszkodowany ostatecznie chciał skorzystać z oferty pozwanej, dał minimalną szansę ubezpieczycielowi, ale nie udało mu się dodzwonić, tak więc należało uznać, że pomimo chęci skorzystania nie miał takiej możliwości. Okoliczności tych, w szczególności zeznań świadka wskazujących na próbę najmu pojazdu od ubezpieczyciela (podmiotu przez niego wskazanego) i niemożność skontaktowania się z tym podmiotem nie kwestionował pozwany. Przyjąć zatem należało, że pozwany nie złożył oferty poszkodowanemu (w zakresie najmu pojazdu), przedstawił informację o możliwości najmu, poszkodowany dołożył wszelkich starań aby z tej możliwości skorzystać nie mniej jednak, nie z jego winy, nie udało się wynająć pojazdu zastępczego w sposób wskazany przez pozwanego. Stąd pełne prawo poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego z innego źródła, za cenę rynkową – co miało miejsce. Przyjąć również należało, że poszkodowany nie naruszył zasady minimalizacji szkody.

Legitymacja powódki do dochodzenia roszczeń na własną rzecz wynika z przedłożonej przez nią umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Zgodnie z normą zawartą w art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei norma zawarta w art. 510 § 1 k.c. stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

C. przedmiotowej umowy stanowiło zwolnienie z długu.

Za uzasadnioną stawkę najmu Sąd przyjął za biegłym stawkę obowiązująca w umowie najmu tj. 170 zł netto za dobę, ponieważ jest to stawka i tak niższa, niż średnia dobowa stawka wynajmu pojazdu zastępczego z segmentu C, w opcji bez limitu kilometrów, z wykupieniem udziału własnego w szkodach, z uwzględnieniem pełnego zakresu ubezpieczenia oraz przy umowie zawieranej na czas nieokreślony, która w II kwartale 2018 r. wynosiła 201,11 zł netto.

Natomiast jeśli chodzi o uzasadniony okres najmu, przyjąć należało cały okres najmu tj. 44 dni, obejmujący okres od 7 maja 2018 roku do 19 czerwca 2018 roku.

Mając powyższe na uwadze kwota należnego odszkodowania wynosiła 7480 zł netto (9200,40 zł brutto) tj. 44 dni x 170 zł netto plus Vat. Biorąc pod uwagę, iż ubezpieczyciel sprawcy wypłacił odszkodowanie tytułem najmu pojazdu zastępczego w kwocie 713,40 zł brutto powództwo zasługiwało na uwzględnienie w wysokości kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kosztem najmu ustalonym przez powódkę, a kwotą dotychczas wypłaconego odszkodowania tj. w zakresie kwoty 8487 zł i taką kwotę należało zasądzić w pkt I.

Odsetki liczone od zasądzonej kwoty należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku; gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Ubezpieczyciel w toku likwidacji szkody dysponował całym materiałem niezbędnym do wydania decyzji. Stąd orzeczono, jak w pkt I sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na poniesione przez powódkę koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika 1800 zł, ustalone zgodnie z § 2 ust 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800), opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, opłata od pozwu w kwocie 425 zł oraz koszt sporządzenia opinii w kwocie 1311,06 zł. Kwota 1200 zł została wypłacona biegłemu z zaliczki uiszczonej przez powódkę, natomiast kwotę 111,06 zł wypłacono biegłemu tymczasowo z sum budżetowych. Zgodnie z wyrokiem ustalono, że koszty procesu w 100 % ponosi pozwana, a co za tym w pkt 3 wyroku Sąd nakazał pobrać od pozwanej kwotę 111,06 zł na podstawie art. 83 ust. 2 i 113 u.k.s.c.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE