UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 9 grudnia 2019 r.

w przedmiocie umorzenia postepowania

Strona powodowa (...) sp. z o.o. we W. wniosła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Lubinie IV Wydziałem Pracy w dniu 7 marca 2019 r. (sygn. akt IV P 178/18), w której strona powodowa zobowiązała się zapłacić pozwanej A. W. wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy w kwocie 27970,44 zł. Ponadto strona powodowa wniosła o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że między stronami zakończyło się prawomocnie wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 października 2018 r. (sygn. akt V Pa 86/18) postępowanie o przywrócenie A. W. do pracy. Sąd Okręgowy uznał, że nie zaszły podstawy do rozwiązania umowy z winy pracownika, a także ustalił, że A. W. podlegała szczególnej ochronie z uwagi na spełnienie przesłanek ustawy o związkach zawodowych. Następnie A. W. wytoczyła przeciwko (...) sp. z o.o. we W. powództwo o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Zakończyło się ono zawarciem przez strony ugody sądowej w dniu 7 marca 2019 r. Ugodzie nadano klauzulę wykonalności. Wobec zaprzestania realizowania postanowień ugody, wierzyciel wszczęła egzekucję komorniczą.

Strona powodowa podniosła, że zamierzała wykonać ugodę w całości, jednak powzięła informacje, że organizacja związkowa (...) w P. uległa likwidacji i nie należy do żadnych struktur organizacji związkowych posiadających status reprezentatywności. Podniosła, że nie podnosiła tego w postępowaniach, jakie toczyły się między stronami, albowiem nie miała o tym wiedzy. Wskazała, że A. W. wiedziała o nieistnieniu organizacji i świadomie tę wiedzę zataiła. Podniosła zarzut nadużycia prawa podmiotowego.

Postanowieniem z dnia 3 lipca 2019 r. tut. Sąd oddalił wniosek strony powodowej o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego.

W odpowiedzi na pozew pozwana A. W. wniosła o umorzenie postępowania, a w razie gdyby sąd stwierdził brak podstaw do umorzenia, o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana zarzuciła, że powód nie wykazał żadnej z okoliczności uzasadniających powództwo opozycyjne. Co więcej, pozew wniesiony przez powoda zmierzał jedynie do ponownej oceny zdarzeń już prawomocnie rozstrzygniętych pomiędzy stronami w orzeczeniach i ugodzie. Ponadto pozwana wskazała, że tytuł wykonawczy wygasł w związku z całkowitym wyegzekwowaniem całości zadłużenia.

Na rozprawie w dniu 9 grudnia 2019 r. strona powodowa cofnęła powództwo w związku z wyegzekwowaniem zadłużenia oraz wniosła o nieobciążanie jej kosztami procesu zgodnie z zasadą słuszności.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Postępowanie w niniejszej sprawie podlegało umorzeniu.

Zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c., sąd umorzy postępowanie, jeżeli powód ze skutkiem prawnym cofnął pozew, strony zawarły ugodę lub została zatwierdzona ugoda zawarta przed mediatorem albo z innych przyczyn wydanie wyroku stało się zbędne lub niedopuszczalne.

Z kolei w myśl art. 203 § 1 k.p.c., pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku.

Pozwana wyraziła zgodę na cofnięcie pozwu, domagając się umorzenia postępowania.

Wobec prawnie skutecznego cofnięcia pozwu przez stronę powodową, Sąd Rejonowy umorzył postępowanie w sprawie.

Zgodnie z art. 182 § 4 k.p.c., z umorzeniem postępowania umarzają się nawzajem także koszty stron w danej instancji. W literaturze dopuszczono jednakże możliwość odmiennego rozstrzygnięcia o kosztach w postanowieniu o umorzeniu postępowania, jeżeli przemawiają za tym okoliczności sprawy, które w przypadku niniejszej sprawy zaistniały.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że sporne roszczenie, objęte tytułem wykonawczym, uchylenia wykonalności którego domagała się w niniejszej sprawie strona powodowa, zostało w całości wyegzekwowane od strony powodowej przez pozwaną A. W.. W momencie wszczęcia powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności świadczenie nie było wyegzekwowane, formalnie zatem nie było przeszkód do prowadzenia postępowania o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

Zgodnie z art. 102 k.p.c., w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Powołany przepis, realizujący zasadę słuszności, dopuszcza możliwość odstąpienia od zasady odpowiedzialności za wynik procesu w wypadkach szczególnie uzasadnionych. Pozwala na nieobciążanie przegrywającego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi albo zasądzenie tylko części kosztów. Ocena, czy takie przypadki rzeczywiście występują, została pozostawiona uznaniu sądu, a kontrola instancyjna dotyczy tylko sytuacji, gdy zastosowanie omawianego przepisu nastąpiło z rażącym naruszeniem zasad przewidzianych w tym przepisie, gdy ocena sądu jest dowolna i pozbawiona uzasadnionych podstaw albo gdy sąd w ogóle nie uzasadnił zastosowania tego przepisu. Artykuł 102 k.p.c. nie może być poddany wykładni rozszerzającej. Do kręgu wypadków szczególnie uzasadnionych zalicza się okoliczności związane z przebiegiem procesu, jak również te występujące poza jego obszarem. Do pierwszych zaliczane są sytuacje wynikające z charakteru roszczenia poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczenia, przedawnienie. Okoliczności zewnętrzne to te dotyczące sytuacji majątkowej i życiowej strony. Pojęcie „wypadków szczególnie uzasadnionych” opiera się na zwrocie niedookreślonym, co może uzasadniać odwoływanie się również do argumentów natury aksjologicznej. Regulacja ta może mieć zastosowanie tylko w sytuacjach wyjątkowych, gdy z uwagi na okoliczności konkretnej sprawy, zastosowanie reguł ogólnych Kodeksu postępowania cywilnego dotyczących zwrotu kosztu procesu byłoby nieuzasadnione (komentarz do art. 102 k.p.c. , Piaskowska Olga Maria (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe. Komentarz)

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy nie dostrzegł okoliczności, jakie uzasadniałyby zastosowanie zasady słuszności i odstąpienie od obciążania strony powodowej kosztami poniesionymi przez stronę pozwaną, którą wobec cofnięcia powództwa należy traktować tak, jakby sprawę w całości wygrała. Sąd miał na uwadze, że choć cofnięcie pozwu było spowodowane wyegzekwowaniem kwoty objętej tytułem wykonalności, to argumentacja powoda w niniejszej sprawie zmierzała wprost do weryfikacji prawomocnego wyroku przywracającego powódkę do pracy m. in. z uwagi na okoliczność podlegania przez nią ochronie związkowej. Podnoszona przez powoda w niniejszej sprawie okoliczność, że o nieistnieniu organizacji w toku procesów z A. W. powód nie wiedział, ponieważ „nie dopuszczał takiej myśli”, nie może skutkować tym, by w postępowaniu z powództwa przeciwegzekucyjnego ponownemu badaniu podlegała zasadność przywrócenia powódki do pracy – czego konsekwencją jest zasadność wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. Podkreślenia wymaga, że stanowisko takie Sąd Rejonowy wyraził w postanowieniu z dnia 3.07.2019 r. w przedmiocie wniosku o zabezpieczenie powództwa. Rozstrzygniecie nie zostało zaskarżone przez stronę powodową.

W związku z powyższym, mając na uwadze, że strona powodowa nie uchyliła się od skutków oświadczenia woli wyrażonego w ugodzie sądowej, która stanowiła po zaopatrzeniu w klauzulę wykonalności tytuł wykonawczy, jak również mając na względzie prawomocny wyrok, u którego podstaw legło między innymi ustalenie przez sąd podlegania przez pozwaną ochronie związkowej, uznać należało, że nawet przed zaistnieniem okoliczności w postaci wyegzekwowania świadczenia, okoliczności sprawy nie wskazywały, choćby wstępnie, na możliwość skutecznego poszukiwania przez pozwaną ochrony oprawnej w drodze powództwa przeciwegzekucyjnego. Ani zatem charakter roszczenia poddanego rozstrzygnięciu, ani subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczenia, nie uzasadniały zastosowania w sprawie zasady słuszności przy rozstrzyganiu o kosztach procesu.

Zdaniem Sądu w pełni zasadnym było skorzystanie przez pozwaną z pomocy prawnej profesjonalnego pełnomocnika, co niewątpliwie pociągnęło za sobą koszty. W związku z tym zasadne było uwzględnienie wniosku strony pozwanej o zasądzenie na jej rzecz od strony powodowej kosztów zastępstwa procesowego w niniejszej sprawie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w punkcie I sentencji wyroku na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w związku z art. 203 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w sprawie.

Strona powodowa wobec cofnięcia pozwu winna być potraktowana jakby sprawę przegrała w całości. W myśl art. 98 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W związku z tym w punkcie II sentencji wyroku Sąd, na podstawie art. 98 k.p.c. i § 9 pkt 2 w związku z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2018 r. poz. 265), zasądził na rzecz pozwanej od strony powodowej koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.717,00 zł.

Mając powyższe na względzie, Sąd postanowił jak na wstępie.

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE