Sygn. akt: I C 18/18 upr.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2020 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

sędzia Mirosława Dykier-Ginter

Protokolant:

pracownik biurowy Agnieszka Wysmyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 stycznia 2020 roku w C.

sprawy z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G.

przeciwko W. D.

z udziałem prokuratora Prokuratury Rejonowej w Człuchowie

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt IC 18/18

UZASADNIENIE

Powód Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G. wniósł w dniu 27 lutego 2017 roku pozew przeciwko W. D. o zapłatę kwoty 24.473,54 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 27 lutego 2017 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu - do rozpoznaniu w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

W uzasadnieniu wskazał, iż w dniu 15 listopada 2012 roku udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 30.000,00 zł, z zastrzeżeniem min. odsetek umownych w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki. Powód argumentował, iż z uwagi na niedokonywania spłat rat pożyczki - po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty - wypowiedział pozwanej umowę pożyczki, skutkiem czego niespłacona jej część wraz z należnymi odsetkami i kosztami została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności z upływem okresy wypowiedzenie wskazanym w umowie – pożyczka stała się wymagalna z dniem 27 stycznia 2017 roku.

Powód dookreślił, iż dochodzona należność obejmuję kwotę 22.858,64 zł z tytułu kapitału, kwotę 229,41 zł z tytułu niezapłaconych odsetek za opóźnienie naliczanych w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki lub jej raty (do dnia wniesienia pozwu), kwota 1.252,70 zł z tytułu niezapłaconych odsetek zwykłych umownych oraz kwotę 132,79 zł z tytułu niezapłaconych opłat.

W tej sytuacji, powołując się na postanowienia umowne umożliwiające – zdaniem powoda - naliczanie odsetek od należności przeterminowanej od całości zadłużenia od dnia wniesienia powództwa, powód wniósł o orzeczenie, by strona pozwana zapłaciła łącznie kwotę 24.473,54 zł z odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie nie więcej niż w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 27 lutego 2017 roku do dnia zapłaty.

W dniu 11 maja 2017 roku referendarz w Sądzie Rejonowym w Lublinie w sprawie VI Nc-e (...) wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postepowaniu upominawczym.

Pozwana złożyła skutecznie sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości. Wskazywała, iż od 24 maja 2016 roku przebywa w Domu Pomocy Społecznej w Czarnemu, gdzie została umieszczona na podstawie postanowienie Sądu Rejonowego w Słupsku bez swojej zgody. Jest osobą przewlekle chorą – między innymi od dłuższego czasu leczy się psychiatrycznie. Z uwagi na stan zdrowia wymaga całodobowej opieki. Posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Wskazywała również, iż z uwagi na obowiązek ponoszenia kosztów pobytu w placówce z niskiej emerytury – już zajętej przez komornika - nie jest w stania regulować swoich zobowiązania wobec powoda.

W piśmie procesowym z dnia 15 marca 2018 roku powód potwierdził stanowisko zawarte w pozwie. Powód powołała się na złożoną umowę pożyczki z dnia 15 listopada 2012 roku o numerze (...). Wskazał, iż pozwana zobowiązała się w niej do terminowej spłaty jej rat. Wywodził, iż zgodnie z treścią umowy oraz harmonogramem spłat pozwana została zobowiązana do uiszczania miesięcznie rat w wysokości 616,39 zł do 5-ego dnia każdego miesiąca. Wskazywał, iż umowa przewidywała, iż w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należności z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Powołał się też na postanowienia umowne stanowiące, że gdy warunki udzielenia pożyczki nie zostaną dotrzymane, a także w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania, kasa zastrzega sobie prawo do wypowiedzenia niniejszej umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności. Wyjaśniając sposób wyliczenia zadłużenia, jak również sposób księgowanych wpłat na poczet spłaty zadłużenia, powód wskazał, że pozwana początkowo uiszczała sumy zgodnie z postanowieniami umownym. Począwszy natomiast od sierpnia 2016 roku zaprzestała uiszczania rat. Argumentował, iż uchybienia w terminowej spłacie wymagalnych rat skutkowały wypowiedzeniem pozwanej umowy i postawieniem całej pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności, co nastąpiło pismem z dnia 8 grudnia 2016 roku. Przy czym powód wskazywał, iż na ten dzień łączna wartość przeterminowanego zadłużenia pozwanej wynosiła 2.187,22 zł, na którą to składały się kwota 1.096,48 zł — tytułem zaległego kapitału, kwota 938,04 zł — tytułem odsetek umownych, kwota 18,97 zł — tytułem odsetek karnych oraz 133,79 zł — tytułem kosztów windykacji.

Na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2018 roku pozwana potwierdziła, iż zaciągnęła pożyczkę u powoda, na spłatę zobowiązania z tytułu korzystania z mieszkania, choć nie potrafiła jednoznacznie wskazać w jakiej wysokości. Oświadczyła, iż powód sam pobierał z jej rachunku środki na poczet spłaty pożyczki, albowiem jej emerytura wpływał na rachunek prowadzony u powoda.

Po informacyjnym przesłuchaniu pozwanej – wobec wątpliwości dotyczących możliwości rozeznania sytuacji procesowej przez pozwną – sąd, działając w trybie art. 59 k.p.c, zawiadomił prokuratora o toczącej się sprawie, uznając jego udział za potrzeby.

W piśmie z dnia 3 lipca 2018 roku Prokurator Rejonowy w Człuchowie zawiadomił o zgłoszeniu udziału w sprawie prokuratora. Natomiast Prokuratura Okręgowa w Słupsku w piśmie z dnia 7 maja 2018 roku poinformowała o skierowaniu do Sądu Okręgowego w Słupsku wniosku o całkowite ubezwłasnowolnienie pozwanej.

Postawaniem z dnia 14 września 2018 roku wydanym w sprawie INs 78/18 Sąd Okręgowy w Słupsku orzekł o całkowitym ubezwłasnowolnieniu pozwanej, a Sąd Rejonowy w Człuchowie na podstawie postanowienia wydanego w sprawie III RNs 81/18 ustanowił opiekę prawna na ubezwłasnowolnioną pozwaną, powierzając obowiązki opiekuna prawnego J. S..

Na rozprawie w dniu 17 stycznia 2019 roku opiekun prawny pozwanej wskazała jedynie, iż wie że pozwana posiada zobowiązania – nie tylko te wynikające z pożyczki zawartej z powodem, ale inne jeszcze nie regulowane należności. Natomiast prokurator wskazał na wątpliwości dotyczące stanu poczytalności pozwanej na dzień zawarcia umowy i w związku z tym zawnioskował o przeprowadzenie dowodu z opinie biegłego.

Natomiast powód złożył kolejne pismo procesowe zawierające uzasadniania co do sposobu wyliczenia odsetek. Kwota odsetek karnych za opóźnienie w wysokości 229,41 zł dochodzona pozwem została – zgodnie ze stanowiskiem powoda - naliczona za okres od dnia 6 sierpnia 2016 roku do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu, z tym zastrzeżeniem, że do dnia 27 stycznia 2017 roku odsetki naliczane były od zaległego kapitału pożyczki w dacie wymagalności poszczególnych rat pożyczki, a od dnia 28 stycznia 2017 roku od całego niespłaconego kapitału pożyczki – przy uwzględnieniu rocznej stopy procentowej w wysokości 10%. Odsetki zwykle umowne w wysokości 1.252,70 zł zostały naliczone natomiast za okres od dnia 6 lipca 2016 roku do dnia postawienie pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności w dniu 27 stycznia 2017 roku. Kwotą od której naliczane były odsetki była kwota wymagalnego kapitału, który pozostawał do spłaty po datach wymagalności kolejnych rat pożyczki, przy czym i w tym przypadku roczna stopa oprocentowania wynosiła 10% .

Powód złożył również wygenerowany z systemu datowany na dzień 1 sierpnia 2016 roku - aktualny harmonogram spłaty pożyczki nr 3 – argumentując, iż jest to plan spłaty pożyczki.

Po złożeniu opinii przez biegłego – w piśmie z dnia 9 stycznia 2020 roku – prokurator wniósł o oddalenie powództwa. Zakwestionował z kolei wymagalność roszczenia wskazując, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy złożone zostało niezgodnie z treścią umowy, albowiem w momencie wezwania do zapłaty zobowiązanie pozwanej było mniejsze niż dwie pełne raty, a tym samym wypowiedzenie było nieskuteczne.

Powód odnosząc się do tych zarzutów powołał się ponownie na treść umowy wskazując, iż jej postanowienia nie wymagają, aby w chwili wezwania do zapłaty poprzedzającego wypowiedzenie umowy wysokość zobowiązania pożyczkobiorcy była równa co najmniej dwóm pełnym ratom pożyczki. Zdaniem powoda umowa wymagała jedynie wystosowania wezwania do pożyczkodawcy przez wypowiedzeniem umowy. Powód wywodził, iż w przypadku zobowiązania pozwanej w dniu 5 sierpnia 2016 roku stała się wymagalna 45 rat pożyczki i w tym dniu odnotowano ostatnią wpłatę pozwanej - w wysokości 2,13 zł zamiast wymaganej 407,33 zł. We związku z tym powód wystosował do pozwanej wezwanie w dniu 17 sierpnia 2016 roku. Kolejne wezwania wystosowane został w dniu 14 września 2016 roku, albowiem na poczet 46 raty wymagalnej na dzień 5 września 2016 roku nie została dokonana żadna wpłata. Po upływie terminu wymagalności kolejnych rat - 47,48 i 49 – powód złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki.

Sąd ustali następujący stan faktyczny:

W dniu 15 listopada 2012 roku powód Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G. zawarł z pozwaną W. D. umowę pożyczki gotówkowej nr (...). Umowa zawarta została na okres od 15 listopada 2012 roku do 5 listopada 2022 roku (ust. 4). Całkowita kwota pożyczki wynosiła 30.000 zł (ust. 5). Kwota pożyczki oprocentowana została według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez zarząd Kasy wynoszącej w dniu zawarcia umowy 22,00% w skali roku. Zmiana rocznej stopy oprocentowania następować miała raz na kwartał kalendarzowy, w przypadku podwyższenia lub obniżenia stopy procentowej kredytu lombardowego ustalanej przez Narodowy Bank Polski w zakresie, w jakim wysokość tej stopy uległa zmianie. Zarząd Kasy zobowiązany był podjąć stosowną uchwałę o ustaleniu stopy procentowej w pierwszym miesiącu następującym po kwartale kalendarzowym, w którym nastąpiła wyżej opisano zmiana wysokości stopy procentowej kredytu lombardowego. Zmieniona stopa procentowa obowiązywać miała od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zarząd Kasy podjął uchwałę o zmianie stopy procentowej. Jednak maksymalna stopa procentowa nie mogła w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (ust. 7). Stopa procentowa została pomniejszona o 2,00 punktu procentowego w związku z zobowiązaniem się przez pożyczkobiorcę do przekazywania przelewem kwoty nie mniejszej niż 1.000,00 zł, miesięcznie celem zasilenia rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego prowadzonego na rzecz pożyczkobiorcy w Kasie (ust. 8a). Tak obniżona stopa procentowa mogła ulec podwyższeniu o wysokość odpowiadającą uprzednio dokonanemu pomniejszeniu, przy czym zmiana stopy procentowej obowiązywać miała począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego, po miesiącu, w którym pożyczkobiorca nie wywiązał się z tego zobowiązania ( ust. 9). W przypadkach zmiany oprocentowania (wynikającego zarówno z okoliczności określonych w ustępie 7 jaki i ustępie 9) o każdej zmianie oprocentowania Kasa zobowiązana była informować pożyczkobiorcę przed jej dokonaniem listem zwykłym lub pocztą elektroniczną, do informacji dla pożyczkobiorcy załączając nowy harmonogram spłaty pożyczki ( ustęp 11). Całkowita kwota do zapłaty (przy uwzględnieniu wysokości odsetek od kapitału na dzień zawarcia umowy) ustalona została na kwotę 79.383,14 zł (ustęp 12). Pożyczkobiorca zobowiązany został do spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami do dnia 5 listopada 2022 roku. Ustalono, iż spłata będzie następować w ratach miesięcznych płatnych, bez wezwania w terminach i kwotach wskazanych w harmonogramie spłaty pożyczki (ustęp 13). Spłata pożyczki następować mogła również poprzez pobieranie należności wynikających z umowy w ciężar rachunku prowadzonego dla pożyczkobiorcy (ustęp 14). W harmonogramie stanowiącym załącznik do umowy ustalono płatność stu dwudziestu równych rat miesięcznych do 5-ego każdego miesiąca, w wysokości po 616,38 zł poczynając od 5 grudnia 2012 roku. Określono również, iż roczna stopa oprocentowania zobowiązania przeterminowanego wynosić ma czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego - na dzień zawarcia umowy wynosiła 24,00%. Zmiana wysokości ww. stopy następować miała w przypadku zmiany stopy kredytu lombardowego przez Narodowy Bank Polski, z tym zastrzeleniem, że ta maksymalna stopa procentowa nie mogła w stosunku rocznym przekraczać czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (ust. 21). W przypadku nieterminowej spłaty pożyczki - należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub w części kapitała, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane miały być odsetki według stopy oprocentowania przeterminowanego (ustęp 23).

(dowód: poświadczony za zgodność przez działającego w imieniu powoda radcę prawnego odpisy umowy pożyczki k. 31 -36 oraz kopia harmonogramu k. 46-48)

W umowie zastrzeżono prawo pożyczkodawcy do wypowiedzenia umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia po upływie okresu wypowiedzenia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku min., gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenie umowy (ustęp 32).

(dowód: poświadczony za zgodność przez działającego w imieniu powoda radcę prawnego odpis umowy pożyczki k. k. 31 -36)

Pozwana realizowała spłatę pożyczki poprzez pobieranie należności wynikającej z umowy w ciężar prowadzonego dla niej przez powoda rachunku nr (...) (na który dokonano wypłaty środków z pożyczki oraz na który wpływały środki z tytułu je świadczenia emerytalnego.

(bezsporne – porównaj informacyjne przesłuchanie pozwanej na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2018 roku w okresie od 00:01:58 do 00:12:51- protokół k. 77, nadto dowód wydruk z systemu powoda dotyczący operacji na rachunku (...) k. 56-59)

Tytułem spłaty pożyczki powód pobrał z rachunku pozwanej:

-w dniach 5 grudnia 2012 roku i 5 stycznia 2013 roku kwoty po 616,38 zł (odpowiadające ustalonym w harmonogramie dołączonym do umowy ratom),

- w dniu 5 lutego 2013 roku kwotę 611,48 zł,

(w dniu 1 lutego 2013 roku odnotowano zmianę oprocentowania na 21,75% )

-w dniu 5 marca 2013 roku kwotę 611,48 zł,

(w dniu 7 lutego 2013 roku odnotowano zmianę oprocentowania na 21,00%)

- w dniu 5 kwietnia 2013 roku kwotę 611,48 zł,

(w dniu 7 marca 2013 roku odnotowano zmianę oprocentowania na 19,00%)

- w dniach 5 maja 2013 roku i 5 czerwca 2013 roku kwoty po 556,55 zł,

(w dniu 9 maja 2013 roku odnotowano zmianę oprocentowania na 18,00%)

-w dniu 5 lipca 2013 roku kwotę 556,55 zł,

(w dniu 6 czerwca 2013 roku odnotowano zmianę oprocentowania na 17,00%, a w dniu 4 lipca 2013 roku odnotowano zmianę oprocentowania na 16,00%)

-w dniach 5 sierpnia 2013 roku, 5 września 2013 roku, 5 października 2013 rok, 5 listopada 2013 roku, 5 grudnia 2013 roku, 5 stycznia 2014 roku, 5 lutego 2014 roku, 5 marca 2014 roku, 5 kwietnia 2014 roku, 5 maja 2014 roku, 5 czerwca 2014 roku, 5 lipca 2014 roku, 5 sierpnia 2014 roku, 5 września 2014 roku, 5 października 2014 roku, 5 listopada 2014 roku, 5 grudnia 2014 roku i 5 stycznia 2015 roku kwoty po 500,38 zł,

-w dniach 5 lutego 2015 roku, 5 marca 2015 roku, 5 kwietnia 2015 roku kwoty po 435,77 zł,

(w dniu 5 marca 2015 roku odnotowano zmianę oprocentowania na10,00 %)

-w dniach 5 maja 2015 roku, 5 czerwca 2015 roku, 5 lipca 2015 roku, 5 sierpnia 2015 roku, 5 września 2015 roku, 5 października 2015 roku, 5 listopada 2015 roku, 5 grudnia 2015 roku, 5 stycznia 2016 roku, 5 lutego 2016 roku, 5 marca 2016 roku, 5 kwietnia 2016 roku, 5 maja 2016 roku, 5 czerwca 2016 roku, 5 lipca 2016 roku kwoty po kwoty po 407,33 zł,

- w dniu 5 sierpnia 2016 roku kwotę 2,13 zł.

(dowód: wydruk z systemu powoda dotyczących operacji na rachunku (...) k. 56-59)

Na podstawie postanowienie Sądu Rejonowego w Słupsku w sprawie III RNs z (...) z dnia 11 lutego 2016 roku pozwana umieszczona została w dniu 24 maja 2016 roku w Domu Pomocy Społecznej w C. – bez jej zgody .

(bezsporne, nadto kopia postanowienie i zaświadczenie o zameldowaniu o treści jak k. 9 i 13 dołączone do akt k. 66)

W dniu 17 sierpnia 2016 roku powód sporządził wezwanie pozwanej do zapłaty należności w terminie 14 dni od doręczenie wezwania wskazując, iż w przypadku nie uregulowania zadłużenia w wyznaczonym terminie Kasa zastrzega prawo do wypowiedzenia umowy. W wezwaniu tym łączna wysokość zadłużenie przeterminowanego pozwanej na dzień sporządzenie wezwania określona została na sumę 425,72 zł, na którą składała się – kwota 213,19 zł z tytułu kapitału, kwota 192,01 zł z tytułu odsetek umownych, kwota 0,70 zł z tytułu odsetek karnych, a także kwota 19,82 zł tytułem kosztów windykacji. W tym samym dniu wezwanie to wysłane zostało do pozwanej pocztą, na adres wskazany w umowie pożyczki.

(dowód: poświadczone za zgodność przez działającego w imieniu powoda radcę prawnego odpis wezwania do zapłaty k. 52 oraz kopia strony księgi nadawczej k. 53)

W dniu 14 września 2016 roku powód sporządził ostateczne wezwanie pozwanej do zapłaty należności w terminie 14 dni od doręczenie wezwania wskazując, iż w przypadku nie uregulowania zadłużenia w wyznaczonym terminie Kasa zastrzega prawo do wypowiedzenia umowy. W wezwaniu tym łączna wysokość zadłużenie przeterminowanego pozwanej na dzień sporządzenie wezwania określona została na sumę 855,04 zł, na którą składała się – kwota 428,19 zł z tytułu kapitału, kwota 384,34 zł z tytułu odsetek umownych, kwota 2,87 zł z tytułu odsetek karnych oraz kwota 39,64 zł tytułem kosztów windykacyjnych. W tym samym dniu wezwanie to wysłane zostało do pozwanej pocztą, na adres wskazany w umówieni pożyczki.

(dowód: poświadczone za zgodność przez działającego w imieniu powoda radcę prawnego odpis wezwania do zapłaty k. 54 oraz kopia strony księgi nadawczej k. 55)

W dniu 8 grudnia 2016 roku powód sporządził wypowiedzenie umowy informując, iż cała niespłacona część pożyczki wraz z należnymi odsetkami zostanie postawiona w stan natychmiastowej wymagalności z upływem 30 dni od doręczenie wypowiedzenie. W wypowiedzeniu łączna wysokość zadłużenie przeterminowanego pozwanej na dzień sporządzenie wypowiedzenia określona została na sumę 2.187,22 zł, na którą składała się – kwota 1.096,48 zł z tytułu kapitału, kwota 938,04 zł z tytułu odsetek umownych, kwota 18,91 zł z tytułu odsetek karnych oraz kwota 133,79 zł tytułem kosztów windykacyjnych. Wypowiedzenie nadane zostało w dniu 8 grudnia 2016 roku jako przesyłka polecona dla pozwanej na adres wskazany w umowie pożyczki - korespondencja została zwrócona po awizowaniu przesyłki.

(dowód: poświadczone za zgodność przez działającego w imieniu powoda radcę prawnego odpisy wypowiedzenie k.49 oraz przesyłki i dowodu potwierdzenia odbioru k. 50 i 51)

Z systemu powoda wygenerowany został dokument dotowany na dzień 1 sierpnia 2016 roku – aktualny harmonogram spłaty pożyczki nr 3. Określono w nim wysokość równych rat poczynając od 5 sierpnia 2016 roku ( 45 rata) w wysokości 407,33 zł, saldo pożyczki na kwotę 22,858,64 zł naliczone odsetki na kwotę 169,09 zł oraz spłatę całkowitą kwotę do spłaty 23.027,73 zł.

(dowód: wydruk z systemu powoda k. 124-125)

W dniu 19 stycznia 2017 roku ustalono wobec pozwanej umiarkowany stopień niepełnosprawności datowany od dnia 15 listopada 2016 roku, a w dniu 29 sierpnia 2017 roku ustalono jej niezdolność do samodzielnej egzystencji dotowaną od 3 lipca 2017 roku.

(bezsporne, nadto dowód: kopia orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, informacji o stanie zdrowia o treści jak k. 15, 16 i 17 dołączone do akt k. 66)

Pozwana jest osobą chora psychicznie, ciepli na schizofrenię udokumentowany początek choroby to 2002 rok – była wielokrotnie hospitalizowana w Oddziale Psychiatrycznym min. w okresie od dnia 18 września 2013 roku do 27 listopada 2013 roku , od 25 kwietnia 2014 roku do 23 czerwca 2014 roku , od 3 marca 2015 roku do 30 kwietnia 2015 roku, od 9 lipca 2015 roku do 28 sierpnia 2015 roku oraz od 3 grudnia 2015 roku do 24 lutego 2016 roku. Choroba przebiega z okresami remisji i zaostrzeń. Brak danych odnośnie stanu psychicznego pozwanej w okresie zawierania umowy uniemożliwia jednoznaczną ocenie jej świadomości. Nie można z całą pewnością ustalić w jakim okresie choroby znajdowała się pozwana w czasie zawierania umowy pożyczki. Brak informacji o tym w zgromadzonej dokumentacji medycznej – leczenie przerwane zostało w 2007 roku, a pozwana trafiła do szpitala w 2013 roku. Można domniemywać, iż w listopadzie 2012 roku nie znajdowała się w stanie zaostrzenia choroby, a przy takim założeniu w czasie zawierania umowy nie znajdowała się w stanie wyłączjącym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

(dowód: opinia biegłego psychiatry K. G. z dnia 12 kwietnia 2019 roku uzupełniona opinią z dnia 10 października 2019 roku k. 140 i 180 oraz dokumentacja medyczna k 132 i 160- 168)

Sąd zważył, co następuje:

Na wstępie wskazać należy, iż zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy – Kodeks postepowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, sprawa niniejsza podlegała rozpoznani zgodnie z przepisami Kodeksu postepowania cywilnego w brzmieniu obowiązującym przed zmianą wynikającą z tej ustawy.

Powództwo należało oddalić.

Pozwana początkowa działa w sprawie samodzielnie, następnie jednak – w związku z ubezwłasnowolnieniem w toku procesu - czynności procesowe podejmowane były przez jej opiekuna prawnego. W sprawie działał również prokurator, który najpierw zgłosił wnioski dowodowe dotyczące stanu świadomości pozwanej w okresie zawierania umowy pożyczki, a następnie powoływał się również na brak wymagalności roszczenie, kwestionując czynności związane z wypowiedzeniem umowy pożyczki wskazując, iż czynności te podjęte zostały mimo, że nie uzasadniało tego zadłużenie pozwanej.

W zakresie zarzutów dotyczących nieważności zawartej umowy związanej ze stanem świadomości pozwanej przy zawieraniu umowy (art. 82 k.c.) zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje dostatecznych podstaw do przyjęcia, iż pozwana w chwili zawarcia umowy znajdowała się w stanie wyłączającym świadome podjęcie decyzji i wyrażenia woli.

W szczególności okoliczności tej nie potwierdza przeprowadzony w sprawie dowód z opinii biegłego z zakresu psychiatrii K. G.. Biegły ten wskazał, iż brak danych odnośnie stanu psychicznego pozwanej w okresie zawierania umowy uniemożliwia jednoznaczną ocenie jej świadomości w tym czasie. Brak informacji o leczeniu w tym okresie pozwala jedynie domniemać, że pozwana nie znajdowała się wówczas w stanie zaostrzenia choroby, a przy takim założeniu nie znajdowała się w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Sąd uznał złożoną opinię za wiarygodna. Sporządzona bowiem została fachowo, z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego. Przedstawione przez biegłego wnioski nie budzą wątpliwości sądu w świetle zasad logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego.

Brak jest więc podstaw do ustalenie nieważności oświadczenia woli pozwanej przy zawieraniu umowy pożyczki – okoliczność ta nie została bowiem wykazana.

Natomiast zdaniem sądu brak jest podstaw do zasądzenie dochodzonej należności w związku z oceną drugiego podnoszonego przez prokuratora zarzutu, a mianowicie braku wymagalności złożonego roszczenia.

W niniejszej sprawie powód wywodził wymagalność całego zobowiązania pozwanej, wynikającego z zawarcia umowy pożyczki z dnia 15 listopada 2012 roku, wskutek wypowiedzenia tej umowy przez pożyczkodawcę, z powodu nierealizowania przez pozwaną obowiązku spłaty rat w terminie wynikającym z umowy.

Zgodnie z treścią art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie ze stanowiskiem prokuratora brak było podstaw do wywodzenia wymagalności zobowiązania pozwanej, albowiem czynności związane z wypowiedzeniem umowy pożyczki dokonane zostały niezgodnie z postanowieniami umowy pożyczki i z tego powodu nie doprowadziły do rozwiązania umowy w tym trybie z uwagi na wysokość zobowiązania pozwanej istniejącego w momencie podejmowanych czynności. Należy więc poddać ocenie podejmowana przez powoda czynności w celu wypowiedzenie umowy oraz wysokość zobowiązania, które w momencie podejmowanych czynności obciążało pozwaną.

Ustalone warunki umowy pożyczki wskazują, iż brak jest podstaw do uznania, że pożyczkodawca w sposób skuteczny wypowiedział pozwanej umowę pożyczki. Zgodnie z postanowieniami umowy pożyczkodawca mógł wypowiedzieć umowę w przypadku, gdy opóźnienie w płatności dotyczyło pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, z tym że w takiej sytuacji wypowiedzenie musiało być poprzedzone wezwaniem do zapłaty należności w terminie nie krótszym niż 7 dni pod rygorem wypowiedzenie umowy, przy czym wezwania to nastąpić powinno lisem poleconym (ust. 32 umowy). Dopiero w przypadku braku zapłaty na tak dokonane wezwanie otwierała się dla pożyczkodawcy możliwość złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Skutecznie złożone oświadczenie o wypowiedzeniu - z upływem 30 dni od doręczenia - wywoływało skutek w postaci prawa domagania się zwrotu całej niespłaconej kwoty kredytu oraz prawo do naliczania podwyższonych odsetek od całej nieuiszczonej należności kapitałowej. Podkreślić należy, iż pozwana zawierając umowę z powodem występowała jako konsument, czyli osoba fizyczna zawierająca z przedsiębiorcą umowę niezwiązaną bez pośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową (art. 22 1 k.c.). Treść ustępu 32 umowy pożyczki zawiera postanowienia analogiczne do nieobowiązującego już oraz w chwili zawierania umowy art. 14 ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2001, poz.1081). Zgodnie z tym przepisem jeżeli konsument nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, kredytodawca mógł wypowiedzieć umowę po uprzednim wezwaniu konsumenta, w trybie określonym w umowie kredytowej, do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Termin wypowiedzenia umowy nie mógł być krótszy niż 30 dni. Ta regulacja ustawowa podlegała ocenie Sądu Najwyższego w sprawie syg. V CSK 507/14. W uzasadnieniu wydanego w tej sprawie wyroku z dnia 25 czerwca 2015 roku Sąd Najwyższy podkreślił, że dopuszczalność wypowiedzenia jest uwarunkowana dokonaniem wcześniejszego wezwania do zapłaty. Najpierw więc musi powstać stan umożliwiający wypowiedzenie, czyli zaległość w płatności w rozmiarze co najmniej dwóch rat. Potem kredytodawca – chcąc skorzystać z prawa do wypowiedzenia – musi wezwać kredytobiorcę do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania. Jeżeli na skutek wezwania kredytobiorca dokona wpłaty całej zaległości, oczywiste jest, że wypowiedzenie nie może nastąpić, mimo że wpłata, rozpatrywana w kategoriach terminów umownych, nastąpiła po terminie. Jeżeli dłużnik spłaci tylko część zaległości, powstaje wątpliwość, czy taka spłata, o ile zmniejszyła zaległość poniżej granicy dwóch pełnych rat, daje kredytodawcy prawo do wypowiedzenia kredytu, inaczej rzecz ujmując – czy zaległość w wysokości dwóch pełnych rat jest przesłanką, która musi istnieć w chwili dokonywania wypowiedzenia, czy wystarczy, że istniała w momencie, kiedy kredytodawca wszczął procedurę zmierzająca do wypowiedzenia umowy. Sąd Najwyższy argumentował, że kategoryczne sformułowanie pierwszego zdania art. 14 u.k.k. wskazywała na bezwzględny wymóg istnienia takiej zaległości w chwili wypowiedzenia, a ponieważ wypowiedzenie nie może być skutecznie dokonane bez wcześniejszego wezwania do zapłaty, które z kolei odnosi się do konkretnych, zindywidualizowanych świadczeń już wymagalnych, przedmiotem oceny dopuszczalności wypowiedzenia musi być stan zadłużenia kredytobiorcy istniejący w chwili, kiedy kredyt został mu wypowiedziany, jednak tylko w takim zakresie, w jakim został objęty obowiązkowym wezwaniem do zapłaty opatrzonym rygorem wypowiedzenia umowy. Z obowiązującej w chwili zawierania umowy oraz aktualnie treści ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim wynika z kolei, iż warunki rozwiązania umowy powinny być opisane w treści umowy (art. 30 ust. 1 pkt 19 ustawy). W szczególności dotyczy to przypadku, gdy uzgodniono zasady wypowiedzenia umowy. Postanowienia w tej sprawie mają charakter normatywny, co do przesłanek czy terminów wypowiedzenia (tak Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 1 lipca 2019 r. w sprawie ACa 118/18).

Już z tego powodu wywodzić należy, iż złożenie pozwanej oświadczenie o wypowiedzeniu umowy przez pożyczkodawcę nastąpiło z naruszeniem postanowień umownych w zakresie warunków wypowiedzenia umowy z powodu opóźnienie w płatności.

Zauważyć należy, że w niniejszej sprawie powód nie wywodził w ogóle, iż skierował do pozwanej wezwania do zapłaty w formie przesyłki poleconej. Nie wykazał również tej okoliczności. W szczególności złożone odpisy książki nadawczej potwierdzają jedynie nadanie w urzędzie pocztowym przesyłek kierowanej do pozwanej na adres wskazany w umowie. Nie potwierdzają natomiast, iż przesyłki te nadane zostały listem poleconym (w zakresie przekazania pozwanej przesyłki listem poleconym powód wykazał tę okoliczność jedynie w zakresie przekazania w tej formie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pożyczki) a tym bardziej, że przesyłki te pozwana otrzymała zwłaszcza, że w okresie kierowania do niej przesyłek umieszczona była już bez swej zgody w Domu Pomocy Społecznej.

Przede wszystkim jednak w niniejszej sprawie wątpliwość budzi wywodzona wysokość zobowiązania pozwanej uzasadniająca wypowiedzenie umowy pożyczki i związany z tym obowiązek zapłaty należności.

Z twierdzeń powoda oraz na podstawie treści wezwań sporządzonych przez powoda stwierdzić należy, iż powód wywodzi, że zgodnie z jego ustaleniami zarówno na dzień wystosowania wezwania o zapłatę jak i na dzień wystosowania ostatecznego wezwania do zapłaty wysokość zobowiązania pozwanej nie odpowiadała pełnym ratom pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności – była niższa. W szczególność powód wywodził, iż w okresie kierowania wezwania z dnia 17 sierpnia 2016 roku – wobec uregulowania w dniu 5 sierpnia 2016 roku jedynie kwoty 2,13 zł - zobowiązanie pozwanej z tytułu spłaty raty pożyczki wynosiło 405,20 zł. Zgodnie z twierdzeniami powoda zawartymi w piśmie procesowym z dnia 27 stycznia 2020 roku wysokość raty pożyczki płatnej w dniu 5 sierpnia 2016 roku wynosiła bowiem 407,33 zł (porównaj pismo procesowe k. 215). Z kolei zgodnie z twierdzeniami powoda wezwanie w oparciu o pismo z dnia 14 września 2016 roku (a więc po wywodzonym terminie wymagalności 46 raty płatnej w dniu 5 września 2016 roku) dokonane został w związku z brakiem wpłaty jakiejkolwiek kwoty na poczet tej raty. Powód nie twierdzi więc nawet, iż w momencie jednego i drugiego wezwania pozwana zalegała z zapłatą należności odpowiadającej pełnym ratom pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności. Wywodził jedynie, iż postanowienia umowne nie wymagały, aby pożyczkodawca z takim zobowiązaniem zalegał na dzień dokonywania wezwania. Odwołując się do wyżej przedstawionych rozważań sąd wskazuje, iż nie podziela tej oceny.

W tej sytuacji brak jest już z tego względu do uznani, iż pożyczkodawca wykonał należycie określone w umowie działania poprzedzające złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pożyczki. Już z tego powodu wywodzić należy, iż złożenie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy przez pożyczkodawcę nastąpiło z naruszeniem postanowień umownych w zakresie warunków wypowiedzenia umowy z powodu opóźnienie w płatności.

Zdaniem sądu jednak w oparciu o zebrany materiał dowodowy brak jest w ogóle podstaw do wywodzenia obowiązku pozwanej zapłaty należności – w okresie wzywania do zapłaty i składania oświadczenia o wypowiedzeniu umowy - w sposób i w wysokości wywodzonej przez powoda w treści pisma procesowego z dnia 27 stycznia 2020 roku.

Zauważyć należy, iż określając treść stosunku zobowiązaniowego początkowo – w piśmie z dnia 15 marca 2018 roku - powód wywodził, powołując się na treść umowy oraz harmonogram spłat, iż pozwana zobowiązana była do uiszczania miesięcznych rat w wysokości 616,39 zł oraz, że pozwana początkowo regulowała należności zgodnie z postanowieniami umowy, a zaprzestała uiszczania rat od sierpnia 2016 roku. Z kolei w piśmie procesowym z 27 stycznia 2020 roku powód wywodził inną wysokość rat – w szczególności raty 45 płatnej w dniu 5 sierpnia 2016 roku na kwotę 407,33 zł. Natomiast do pisma procesowego z dnia 26 stycznia 2019 roku, w który przedstawia sposób wyliczenie odsetek dołączył wydruk z systemu z odnotowaną datą 1 sierpnia 2016 roku, który określał w treści tego pisma jako „plan spłaty pożyczki”. Co prawa w treści tego wydruku określono go jako „aktualny harmonogram spłaty pożyczki nr 3 (wszystkie koszty)”, brak jest jednak podstaw do ustalenia, iż wydruk ten określił treść stosunku zobowiązaniowego stron, w szczególności aby ustalił zobowiązania pozwanej do regulowania rat w wysokości 407,33 zł miesięcznie a tym bardziej aby stanowił dowód tej okoliczności. Dla przyjęcia, iż dokument ten stanowi harmonogram spłaty określający treść zobowiązania pożyczkobiorcy – zgodnie z postanowieniami umowy – musiałby być on bowiem doręczony przed wprowadzeniem zmian.

Zauważyć należy, iż obowiązek świadczenia przez pozwaną raty miesięcznej zgodnie z treścią umowy dookreślony został w harmonogramie spłat stanowiącym załącznik do umowy i związany był z określeniem zobowiązania pozwanej przy założeniu, że ustalone w umowie odsetki kapitałowe nie ulegną zmianie. W umowie przewidziano jednak możliwość zmiany tak określonego świadczenia min. w razie zmiany wysokości oprocentowania pożyczki.

Należy w tym miejscu odwołać się do postanowień umownych regulujących stosunek stron umowy pożyczki, w tym zwłaszcza określenie sposobu spłacania należności.

Strony umowy pożyczki określiły, że spłata pożyczki wraz z należnymi odsetkami nastąpić miała do 5 listopada 2022 roku. Spłata ta następować miała w miesięcznych ratach płatynach bez wzywania, w terminach i kwotach wskazanych w harmonogramie spłat stanowiącym załącznik do umowy (ustęp 13 umowy). Zgodnie z harmonogramem stanowiącym załącznik do umowy w momencie zwarcia umowy raty płatne do 5-ego każdego miesiąca określone zostały w równej wysokości po 616,18 zł. Wysokość rat ustalona została przy uwzględnieniu wysokości zobowiązania naliczonego dla odsetek kapitałowych ustalonych na dzień zawarcia umowy (22%). Odsetki te przewidziane zostały jako zmienna stopa oprocentowania, a sposób ustalania aktualnego oprocentowania uregulowany został w ustępie 7 umowy i powiązany był ze zmianą wysokości stopy procentowej kredytu lombardowego ustalonej przez NBP, co z kolei rodziło obowiązek podjęcia uchwały przez zarząd Kasy w przedmiocie zmiany oprocentowania pożyczki. Jednocześnie przewidziano wysokość maksymalną odsetek – czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. W przypadku pozwanej tak ustalone oprocentowanie miało być jednak obniżane o 2,00 punkty procentowe – w związku z zobowiązaniem się przez nią do przekazywania przelewem kwoty nie mniejszej niż 1.000,00 zł miesięcznie jako zasilanie rachunku ( ustęp 8a umowy). Przy czym tak obniżona stopa oprocentowania mogła ulec podwyższeniu o wysokość uprzedniego pomniejszenia w razie nie wywiązywania się z tego zobowiązania przez pożyczkobiorcę ( ustęp 9 umowy). Umową stron na pożyczkodawcę nałożony został jednak – w wypadku zmiany oprocentowania zarówno w wyniku zmiany stopy oprocentowania kredytów w Kasie jak i w przypadku podwyższenie oprocentowania o wysokość uprzednio dokonanego pomniejszenia – obowiązek informowania pożyczkobiorcy przed dokonaniem tej zmiany listem zwykłym lub poczta elektroniczną na adres wskazany przez pożyczkobiorcę, przy czym do informacji tej należało dołączyć nowy harmonogram (ustęp 11 umowy). Obowiązek ten powiązany był z kolei z nałożonym na pożyczkobiorcy zobowiązaniem regulowania należności bez wezwania w terminach i kwotach wskazanych w harmonogramie spłaty (ustęp 13 umowy). Zauważyć należy, iż wysokość odsetek od kapitału ustalona na dzień zawarcia umowy pożyczki odpowiadała odsetkom maksymalnym wynikającym z art. 359 §2 1§2 2 k.c. w brzmieniu na dzień zawarcia umowy, pomniejszonych o 2,00 punkty procentowe. Zgodnie bowiem z powołaną regulacją maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnych nie mogła w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, a jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnych przekraczała wysokość tych odsetek należały się odsetki maksymalne. Maksymalne odsetki na ten czas wynosiły bowiem 24%, a w umowie ( uwzględniając dwuprocentowe obniżenie wynikające z ustępu 8a umowy) przyjęto odsetki w wysokości 22%. Zauważyć należy, iż w trakcie umowy wysokość stopy kredytu lombardowego NBP ulegała obniżeniu dziewięciokrotnie – zmieniała się więc również wysokość odsetek maksymalnych określonych zarówna w art. 359 §2 2 k.c. jak i w umowie pożyczki ( ustęp 7 zdanie ostatnie umowy). Zmiany te następowały:

- od dnia 6 grudnia 2012 roku do wysokości 23% ,

-od dnia 10 stycznia 2013 roku do wysokości 22% ,

-od dnia 7 lutego 2013 roku do wysokości 21%,

-od dnia 7 marca 2013 roku do wysokości 19%,

-od dnia 9 maja 2013 roku do wysokości 18%,

-od dnia 6 czerwca 2013 roku do wysokości 17%,

-od dnia 4 lipca 2013 roku do wysokości 16%,

- od dnia 9 października 2014 roku do wysokości 12%,

- od dnia 5 marca 2015 roku do wysokości 10%.

W wydruku z systemu dotyczącego operacji na rachunku pozwanej (k. 56-59 ) uwidocznione zostały informacje o obniżeniu odsetek. Z analizy zestawienia wynika, iż w dnia, w których nastąpiły dwie pierwsze zmiany odsetek maksymalnych ( czterokrotność stopy kredytu lombardowego) - 6 grudnia 2012 roku oraz 10 stycznia 2013 roku - brak informacji o zamianie oprocentowania. Pierwsza informacja ujawniona zastała dopiero w dniu 1 lutego 2013 roku - wskazana wysokość oprocentowania pożyczki określona została od tego dnia na 21,75%, przy obowiązujących na ten czas odsetkach odpowiadających czterokrotności kredytu lombardowego w wysokości 22%. W pozostałych okresach w dniu obniżania wysokości odsetek maksymalnych ujawniano informacje o obniżeniu wysokości odsetek kapitałowych do wysokości odpowiadającej czterokrotności stopy kredytu lombardowego (odpowiednio w dniach 7 lutego 2013 roku, 7 marca 2013 roku, 9 maja 2013 roku, 6 czerwca 2013 roku, 4 lipca 2013 roku, 9 października 2014 roku i 5 marca 2015 roku).

Zauważyć jednak należy, że choć tak zmieniana stopa oprocentowania pożyczki powodowała, że nie przekraczały one wysokości odsetek maksymalnych (czterokrotności stopy kredytu lombardowego), ich wysokość pozostawała jednak w sprzeczności z treścią zawartej między stronami umowy. Nie uwzględniała bowiem postanowień umownych dotyczących obniżenia oprocentowania wynikających z ustępu 8a umowy o dwa punkty procentowej w związku z zobowiązaniem się przez pożyczkodawcę do przekazywania przelewem kwoty nie mniejszej niż 1.000zł miesięcznie. Ustalenie wysokości zobowiązania pozwanej związane ze zmianą wysokości oprocentowania, przy uwzględnieniu odsetek odpowiadających odsetkom stanowiącym czterokrotność stopy kredytu lombardowego nie odpowiadało więc faktycznemu zobowiązaniu pozwanej wynikającej z treści umowy – zostało przez powoda zawyżone ( nie uwzględniało obniżenie oprocentowania o dwa punkty procentowe). Już z tego powodu stwierdzić należy, iż faktyczna wysokość zobowiązania przyjmowana przez powoda na dzień wezwania do zapłaty (17 sierpnia 2016 roku) czy ostatecznego wezwania do zapłaty (14 wrzesień 2016 roku) była niższa niż wskazywana przez powoda.

Przed wszystkim jednak wskazać należy, iż powołana treść stosunku zobowiązaniowego stron umowy pożyczki nie uzasadnia twierdzenia, iż wynikał z niego obowiązek świadczenie przez pozwaną rat wywodzonych przez powoda. Mimo bowiem zmian w oprocentowaniu pożyczki – a więc ziszczenie się przesłanki określonej w ustępie 11 umowy – pożyczkodawca nie zrealizował ciążącego na nim w takiej sytuacji obowiązku poinformowania pożyczkobiorcy o zmianie oprocentowania i doręczenie nowego harmonogramu spłat wynikającego z tej zmiany, co zgodnie z tym postanowieniem umownym nastąpić miało przed dokonaniem zmiany.

Podkreślić należy, iż umowa przewidywała możliwość realizowania spłaty pożyczki poprzez pobieranie należności wynikającej z umowy w ciężar rachunku prowadzonego przez powoda dla pozwanej ( ustęp 14 umowy). Taka właśnie forma spłaty zobowiązania realizowana była w przypadku niniejszej umowy – zgodnie z twierdzeniem pozwanej jej świadczenie emerytalne było przelewane na ten rachunek i powód z rachunku tego pobierał środki na spłatę pożyczki. Zauważyć należy, iż nawet po umieszczeniu pozwanej w (...)ie w taki sposób realizowano świadczenie zaliczane na spłatę pożyczki z środków pozostających na rachunku pozwanej – aż do ich wyczerpania tj. ostatnią wpłatę zarejestrowano 5 sierpnia 2016 roku. Zastosowanie tej formy spłaty nie zwalniało jednak powoda z obowiązku wynikającego z ustępu 11 umowy tj. dookreślenie sposoby spłaty pożyczki w zakresie wysokości i terminów spłat w nowym harmonogramie - w każdym przypadku zaistnienia podstawy do zmiany oprocentowania pożyczkodawca winien był udzielić informacji o tej zmianie oraz doręczyć nowy harmonogramu. W szczególności nie można uznać, iż obowiązek ten został przez pożyczkodawcę zrealizowany w związku z tym, że faktycznie pobierał niższe świadczenie niż raty określone w harmonogramie dołączonym do umowy. Brak dookreślenia obowiązku świadczenia w nowym harmonogramie– wysokości rat i terminów ich płatności – uzasadnia ocenę, iż nie ma podstaw do wywodzenia, że po zaistnieniu przesłanek do zmiany oprocentowania spowodowanych obniżeniem odsetek maksymalnych ( określonych również w umowie) pozwana obowiązana była realizować swoje zobowiązania w sposób wynikając z ustępu 13 umowy – a więc bez wezwania w termin i kwotach wskazanych w harmonogramie spłaty pożyczki. Harmonogram ten – nie został jej bowiem przez pożyczkodawcę doręczony, wbrew obowiązkowi wynikającego z postanowień umownych. W tej sytuacji nie można mówić o nierealizowaniu przez pozwaną spłat rat w terminach i w wysokości ustalonej, skoro raty te – w związku ze zmianą oprocentowania - nie zostały jej w sposób określony w umowie przedstawione. Brak w szczególności podstaw do ustalenia, iż w okresie od 1 sierpnia 2016 roku wysokość raty obciążającej pozwaną wynosiła 407,33 zł płatne do 5-ego każdego miesiąca.

Treść jej obowiązku sprowadza się wiec aktualnie do zobowiązania do zwrotu pożyczki do dnia 5 listopada 2022 roku (zdanie 1 ustępu 13 umowy). Aktualnie nie ma więc podstaw do ustalenia wymagalności zobowiązania pozwanej.

Biorąc powyższe pod uwagę sąd oddalił aktualnie powództwo powoda w całości.