UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznana w postępowaniu „zwykłym”

Pozwem złożonym w dniu 9 marca 2019 roku powód Fundusz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 5981,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 9 maja 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 22 marca 2018 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki V. nr rej. (...) należący do A. K., a sprawca zdarzenia legitymował się umową ubezpieczenia OC zawartą z pozwanym. Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy szkody, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne, w którym przyznał i wypłacił kwotę 3209,86 zł tytułem odszkodowania. Na mocy umowy cesji wierzytelności z dnia 18 kwietnia 2018 r. poszkodowany zbył na rzecz powódki przysługująca mu wierzytelność z tytułu zdarzenia wywołującego szkodę w stosunku do pozwanego. Powód kwestionując wysokość przyznanego odszkodowania sporządził kalkulację naprawy uszkodzonego pojazdu poszkodowanego w której ustalił wysokość kosztów naprawy na kwotę 9191,33 zł. Wskazał, że zwrócił się do pozwanego o wypłatę uzupełniającej kwoty odszkodowania, jednak wezwanie to okazało się bezskuteczne. Pozwany odmawiając zmiany stanowiska uwzględnił roszczenie jedynie do kwoty już wypłaconej, w związku z czym – na podstawie zawartej z poszkodowanym umowy cesji – powód dochodzi pozostałej należności, tytułem odszkodowania.

W dniu 28 marca 2019 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W przepisanym terminie pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany podniósł, iż wypłacona dotychczas kwota odszkodowania w pełni rekompensuje powstałą szkodę, zaś poszkodowany został poinformowany o możliwości zorganizowania przez pozwanego nieodpłatnej naprawy, z czego nie skorzystał. Nadto wysokość ewentualnego odszkodowania winna zostać ustalona na podstawie faktycznie poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy, jeśli poszkodowany przeprowadził naprawę lub poprzez ustalenie ubytku wartości pojazdu w przypadku jego sprzedaży w stanie uszkodzonym.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 marca 2018 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzony został pojazd marki V. o nr rej. (...) należący do A. K.. Sprawca zdarzenia legitymował się umową ubezpieczenia OC zawartą z pozwaną (...) spółką akcyjną w W..

Bezsporne

Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody, w trakcie którego został poinformowany o możliwości zorganizowania przez pozwanego bezgotówkowej naprawy pojazdu, a także o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego, z czego nie skorzystał.

Pozwany ustalił i wypłacił z tego tytułu odszkodowanie w kwocie 3209,86 zł.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 9 kwietnia 2018 r. k. 7-8,

- kalkulacja (...) k. 8v.-9,

- akta szkody nr (...), płyta CD k. 37,

- lista wypłat odszkodowań k. 33,

- dokumentacja fotograficzna k. 34-36,

- zeznania świadka A. K. k. 75,

Poszkodowany kwestionując wysokość przyznanego odszkodowania zwrócił się do niezależnego rzeczoznawcy M. K. o sporządzenie kalkulacji naprawy uszkodzonego pojazdu. W sporządzonej dnia 4 kwietnia 2018 r. kalkulacji naprawy, ustalono jej koszt na kwotę 9191,33 zł brutto.

Dnia 18 kwietnia 2018 r. poszkodowany zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbył na rzecz powódki wierzytelność przysługującą mu z tytułu zdarzenia z dnia 22 marca 2018 r. w stosunku do (...) spółki akcyjnej w W..

Dowód:

- kalkulacja (...) nr 294 k. 14-15,

- umowa cesji z dnia 18 kwietnia 2018 r. k. 10-11,

Pismem z dnia 28 czerwca 2018 r. powód wezwał pozwany zakład ubezpieczeń do zapłaty dalszego odszkodowania stanowiącego różnicę kwoty ustalonej przez powoda (9191,33 zł a kwotą wypłaconą dotychczas (3209,86 zł) tj. kwoty 5981,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w terminie 14 dni.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 28 czerwca 2018 r. k. 12,

- dowód nadania k. 13,

Decyzją z dnia 19 lipca 2018 r. pozwany zakład ubezpieczeń odmówił wypłaty dalszego odszkodowania.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 19 lipca 2018 r. k. 16-17,

Poszkodowany po zdarzeniu z dnia 22 marca 2018 r. naprawił pojazd metodą gospodarczą, poprzez zakup używanych części w sieci Internet. Poszkodowany skontaktował się z serwisem celem zakupu części, jednakże otrzymana kwota odszkodowania była niewystarczająca na ich zakup a tym samym przeprowadzenie naprawy w warsztacie. Po około pół roku od zdarzenia poszkodowany zbył pojazd.

Dowód:

- zeznania świadka A. K. k. 75,

Koszty naprawy pojazdu marki V. nr rej. (...) celem przywrócenia go do stanu sprzed szkody wynosiły:

- przy użyciu części oryginalnych z logo producenta pojazdu klasy O i stawek rbg stosowanych przez odpowiednio wyposażone nieautoryzowane warsztaty na rynku lokalnym 9439,04 zł brutto;

- przy użyciu dostępnych części zamiennych nieoryginalnych klasy (...) stawek rbg stosowanych przez odpowiednio wyposażone warsztaty nieautoryzowane na rynku lokalnym 9439,04 zł brutto;

- przy użyciu dostępnych części zamiennych nieoryginalnych klasy „PC, PJ” i stawek rbg stosowanych przez odpowiednio wyposażone nieautoryzowane warsztaty na rynku lokalnym 9268,59 zł brutto;

- przy użyciu dostępnych części zamiennych nieoryginalnych klasy (...) i stawek rbg stosowanych przez odpowiednio wyposażone nieautoryzowane warsztaty na rynku lokalnym 7316,31 zł brutto.

W okolicznościach sprawy uwzględniając klasę pojazdu, jego wiek, przebieg i brak udokumentowanej wcześniejszej historii eksploatacji pojazdu, jako uzasadnione uznano wykonanie naprawy przy użyciu dostępnych części zamiennych klasy Q, PC, PT, a w pozostałym zakresie także części klasy O.

Dowód:

- opinia biegłego sadowego M. M. k. 81-103, 133-134,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w całości.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...), zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu należącego do poszkodowanego ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Nabycie wierzytelności przez powoda, nie było kwestionowane przez pozwaną na etapie postępowania likwidacyjnego, ani w toku procesu. Potwierdza je także złożona umowa cesji.

Powód w pozwie domaga się zapłaty dalszych kosztów z tytułu odszkodowania uznając, że wypłacona przez pozwaną kwota 3209,86zł brutto była niewystarczająca do naprawienia szkody.

Spór dotyczy więc nie zasady odpowiedzialności pozwanej ale wysokości odszkodowania.

W dotychczasowych judykatach podkreślano wielokrotnie, że uznanie wydatków związanych z naprawą pojazdu za element szkody musi być oceniane indywidualnie w realiach każdej konkretnej sprawy. Przy ustaleniu wysokości odszkodowania z tego tytułu stosować należy metodę dyferencyjną, zgodnie z którą za szkodę poczytać należy różnicę między stanem majątku poszkodowanego, który powstał po wystąpieniu zdarzenia sprawczego a hipotetycznym stanem jaki istniałby, gdyby do zdarzenia tego nie doszło. Ustalenie odszkodowania w omawianym zakresie wymaga przede wszystkim udowodnienia przez poszkodowanego wysokości szkody.

Jednocześnie w myśl art. 361 §1 k.c. jedynie w sytuacji gdy koszty poniesione na naprawę pojazdu będą kwalifikowały się jako normalne (zwykłe) następstwa zdarzenia sprawczego, uznać je można będzie za składnik (element) szkody w przedstawionym wyżej rozumieniu.

Podkreśla się, że na wierzycielu (poszkodowanym) spoczywa obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów wywodzony z regulacji art. 354 §2 k.c., 362 k.c. i 826 §1 k.c.). Zatem szkody nie będzie stanowił każdy wydatek poniesiony celem naprawy, a jedynie taki, który w realiach konkretnej sprawy zostanie uznany w świetle powołanych przepisów za niezbędny i celowy dla zapobieżenia szkodzie .

Reasumując - o zakwalifikowaniu wydatku związanego z naprawą pojazdu jako szkody decydować muszą realia konkretnej sprawy, w tym zwłaszcza celowość poniesionych kosztów i ich uzasadnienie ekonomiczne.

Szkoda powstaje w chwili uszkodzenia pojazdu, na co wielokrotnie zwracał uwagę Sąd Najwyższy. Obowiązek naprawienia szkody nie jest zależny od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał dokonać takiej naprawy w przyszłości. Jeżeli poszkodowany zbył wierzytelność odszkodowawczą, to bez znaczenia są dalsze czynności dotyczące pojazdu. Stanowisko, że szkoda wyraża się hipotetycznymi kosztami naprawy, mimo sprzedaży pojazdu zostało ostatnio wyrażone w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018r (sygn.. akt II CNP 32/17) oraz z dnia 12 kwietnia 2018r (sygn.. II CNP 41/17), w których stwierdzono niezgodność orzeczenia sądu niższej instancji z prawem. Natomiast, że istotny jest profesjonalny koszt naprawy na prawidłowych częściach, wskazano w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018r (sygn.. II CNP 43/17). Dalej zauważyć należy, że w sprawie III CZP 51/18 (i połączonych sprawach III CZP 72/18, III CZP 74/18, III CZP 64/18 i III CZP 73/18) w dniu 7 grudnia 2018r Sąd Najwyższy odmówił odpowiedzi na pytanie Sądu Okręgowego w Szczecinie „Czy w przypadku wyrządzenia szkody w pojeździe mechanicznym, stanowiącej szkodę częściową, w przypadku, gdy przed ustaleniem wysokości odszkodowania dojdzie do naprawy pojazdu przywracającej ten pojazd do stanu sprzed powstania szkody, odszkodowanie należne poszkodowanemu w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego ograniczone jest do równowartości wydatków faktycznie poniesionych celem naprawy pojazdu, czy też powinno być ustalone jako równowartość hipotetycznie określonych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego?” W uzasadnieniu wskazano, że wcześniejsze stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w jego orzeczeniach w tym zakresie jest jasne. Kolejny raz Sąd Najwyższy odmówił odpowiedzi na podobne pytanie Sądu Okręgowego w dniu 20 lutego 2019r (III CZP 91/18).

Zwrócić w tym miejscu należy też uwagę na swoistą politykę ubezpieczycieli, w tym pozwanej. Wypłacają oni odszkodowania, które nie pozwalają na naprawę według standardu odpowiedniego dla danego auta, a w sytuacji gdy poszkodowany nie chce lub nie może dołożyć własnych środków finansowych i próbuje przeprowadzić naprawę tak aby się zmieścić w wypłaconych kwotach (często systemem gospodarczym lub przy użyciu części na które tylko starczy środków – często części niskiej jakości, używanych, z niepewnego źródła itp.) pojawia się zarzut ubezpieczyciela, że jednak naprawa jest wykonana, stan przywrócony, poszkodowany z pojazdu korzysta. Działań takich Sąd nie aprobuje. Odszkodowanie powinno stanowić koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku we wszystkich płaszczyznach (technicznej, estetycznej, finansowej).

Sąd Najwyższy (choćby w postanowieniu siedmiu sędziów z dnia 20 czerwca 2012r sygn.. akt III CZP 85/11) dopuszcza możliwość zastosowania części innych niż oryginalne ale zawsze nowych. Naprawa z użyciem części używanych, niewiadomego pochodzenia, zakupionych w Internecie na aukcjach nie jest odpowiednim naprawieniem szkody. Hipotetyczne kalkulowanie naprawy w oparciu o części używane byłoby de facto przyjęciem amortyzacji na części, co jest niedopuszczalne. Sami ubezpieczyciele nie podnoszą nawet argumentów przeciwnych, o czym świadczy m.in. fakt, że sami kalkulują naprawy w oparciu o części nowe. Podobnie pozwana, w niniejszej sprawie, nie wnosiła o wariant kalkulacji naprawy z użyciem części używanych i w toku likwidacji nie kalkulowała tak szkody. W związku z czym dokonana naprawa na częściach używanych, na którą wskazuje poszkodowany pozostaje bez znaczenia do rozstrzygnięcia sprawy. Na marginesie odnotować należy, że poszkodowany ocenił efekt naprawy jako niesatysfakcjonujący wskazując, że serwis zrobiłby ją lepiej.

Mając na uwadze powyższe Sąd ustalił uzasadnione koszty naprawy w oparciu o dowód z opinii biegłego.

W ocenie Sądu miarodajne są koszty przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody ustalone na kwotę 9268,59zł brutto wyliczoną z uwzględnieniem części alternatywnych o potwierdzonej jakości klasy PC i PT. Biegły na rozprawie wyjaśnił, że taki wariant wskazał już w opinii pisemnej na str. 8 opinii, a zapis w punkcie IV.2 (strona 3 opinii), gdzie wskazano części PJ jest wynikiem omyłki, gdyż powinien być w tym miejscu zapis PT. Biegły uzasadnił, że części PC i PT mają certyfikację zewnętrznych instytutów, a części PJ jedynie potwierdzenia od samych producentów części. Wyjaśnił też, że uszkodzony pojazd choć miał określony wiek i przebieg to jednak był pojazdem klasy premium a do naprawy takiego pojazdu niezbędne są części o odpowiedniej gwarantowanej jakości co najmniej klasy PC i PT, gdyż naprawa przy użyciu części PJ nie przywróci należytego stanu pojazdu. Zgodzić się więc należy z pozwaną, że nie muszą to być wyłącznie części klasy O jak oczekiwałby powód czy części Q. C. klasy O i Q miałyby zastosowanie tylko w takim zakresie w jakim niedostępne są części klasy PC i PT. Sąd podziela stanowisko biegłego, nie ma zresztą stosownej wiedzy by wyprowadzić odmienne wnioski. Odnotowania też wymaga, że przyjęte stanowisko zgodne jest z argumentacją Sądu Najwyższego. W przywołanym już postanowieniu siedmiu sędziów z dnia 20 czerwca 2012r (sygn. akt III CZP 85/11) Sąd Najwyższy dopuścił na zasadzie wyjątku zastosowanie innych części niż oryginalne, wskazując jednak, że powinny być to części o odpowiedniej, potwierdzonej jakości.

Pozwana w sprzeciwie wskazuje, że proponowała organizację naprawy pojazdu poszkodowanego. Stanowisko to wydaje się już nieaktualne gdyż pozwana w piśmie z 16 stycznia 2020r optowała za najniższym wariantem z opinii biegłego. Nadto jak wynika z opinii biegłego pierwotna kalkulacja pozwanej, będąca podstawą do wypłaty odszkodowania przyjmowała nieprawidłowe części (nie tej klasy), nie obejmowała wszystkich procesów technologicznych oraz uwzględniała nierealne (nieobecne na rynku) stawki za roboczogodzinę. W związku z czym nie mogła być wiążąca dla poszkodowanego. A. K. wskazał zresztą wprost w czasie przesłuchania, że wypłacone odszkodowanie była za niskie.

Reasumując należne odszkodowanie to kwota 9268,59zł brutto. Rozliczenie w kwocie brutto nie jest sporne między stronami i wynika z obowiązujących przepisów. Dotychczas wypłacono kwotę 3209,86zł, powodowi przysługuje więc dalsze odszkodowanie w kwocie dochodzonej pozwem. Odsetki od tej kwoty przyznano na podstawie 817 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowód z przesłuchania świadka A. K., dowody z dokumentów oraz dowód z opinii biegłego. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Zeznania świadka Sąd uznał za wiarygodne.

Dowód z opinii biegłego stosownie do utrwalonych w nauce i orzecznictwie poglądów, ze względu na swoją specyfikę może być oceniany przez sąd jedynie w płaszczyźnie poprawności logicznej, zgodności z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej (por. Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004r, sygn.akt II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własne stwierdzenia (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1990r sygn. akt I PR 148/90 opubl. Lex nr 5319, OSP 1991/11/300, wyrok SN z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87 opubl. PiZS 1988, nr 7, poz. 62, Komentarz do art.278 kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Bodio J., Demendecki T., Jakubecki A., Marcewicz O., Telenga P., Wójcik M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.). Biegły sporządzający opinię jest stałym i długoletnim biegłym sądowym. Nie ma podstaw do podważania jego kwalifikacji, wyjaśnień i metodyki opartych na wiedzy i doświadczeniu. W ocenie Sądu biegły sporządził prawidłową opinię uwzględniając zgromadzony w aktach materiał. Na rozprawie logicznie ją uzasadnił oraz odniósł się do zarzutów stron.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.).

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 98 k.p.c.

Powód poniósł następujące koszty: opłatę od pozwu w kwocie 300zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17zł, połowę kosztów biegłego 450,99zł, oraz koszt wynagrodzenia pełnomocnika 1800zł. Wysokość kosztów wynagrodzenia pełnomocnika ustalono w wysokości stawki minimalnej na podstawie §2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności radców prawych (Dz.U.2015.1804) .

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w punkcie II sentencji.

Pozostała część zaliczek zostanie zwrócona stronom po uprawomocnieniu się wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE