Sygn. akt VIII U 2710/19

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 25 kwietnia 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że B. P. jako pracownik u płatnika składek A.B. (...) S. D. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 12 listopada 2018 roku.

W ocenie organu rentowego z akt sprawy wynika, że B. P. nie wykonywał pracy u płatnika, a został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych jedynie w celu uzyskania tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystania ze świadczeń – zasiłku chorobowego. Zatem umowa jako zawarta dla pozoru jest nieważna.

/decyzja – k. 85-87 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł B. P., wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że B. P. jako pracownik u płatnika składek A.B. (...) S. D. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 12 listopada 2018 roku. Wniósł o zasadzenie kosztów postepowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odwołanie k. 3-7/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie k. 32-34/

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł także płatnik składek, wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że B. P. pracownik u płatnika składek A.B. (...) S. D. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 12 listopada 2018 roku. Wniósł o zasadzenie kosztów postepowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych

/odwołanie k. 3-7 akt sprawy VIII U 2711/19/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie k. 33-35akt sprawy VIII U 2711/19/

Postanowieniem z dnia 1 lipca 2019 roku Sąd na podstawie art. 219 k.p.c. połączył sprawę o sygn. akt VIII U 2711/19 ze sprawą o sygn. akt VIII U 2710/19 do wspólnego rozstrzygnięcia.

/postanowienie k. 38/

Na rozprawie w dniu 18 lutego 2020 roku pełnomocnik ZUS wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/e – prot. z dnia 18.02.20 00:26:03/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

B. P. urodził się (...). Posiada wykształcenie zawodowe – ukończył (...) Szkołę (...). Posiada dyplom (...) Izby Rzemieślniczej w Ł..

/kwestionariusz osobowy – k. 75/

Od 1977 roku do 2018 roku z przerwami B. P. prowadził działalność gospodarczą, zajmując się renowacją i naprawą mebli.

/ kwestionariusz osobowy – k. 75, wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09; informacja z (...) k. 75 akt ZUS/

W czerwcu 2018 roku B. P. miał wypadek samochodowy, w którym doznał urazu barku i kręgosłupa.

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09/

W dniu 12 lipca 2018 roku B. P. odbył wizytę u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, gdzie stwierdzono przepuklinę pachwinową lewostronną, która pojawiła się kilka dni po wypadku. Otrzymał wówczas skierowanie do poradni chirurgii ogólnej.

/ historia choroby k. 82-87v/

B. P. zlikwidował prowadzoną działalność gospodarczą w październiku 2018 roku ze względów finansowych spowodowanych mniejszą ilość zleceń.

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09/

B. P. pobierał wówczas także emeryturę, ale nie była ona zbyt wysoka.

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09/

W tym samym okresie S. D. zaproponował B. P. pracę, wskazując, iż chce rozszerzyć działalność o prace konserwatorsko-stolarskie.

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09, wysłuchanie informacyjne płatnika składek k. 148, e-protokół (...):39-35-00:58:00 w zw. z przesłuchaniem płatnika składek k. 224v-225, e-protokół (...):16:09-00:25:51; /

Latem 2018 roku S. D. kupił lokal magazynowo-biurowy, który wcześniej wynajmował z prawem pierwokupu. Postanowił wówczas rozszerzyć działalność gospodarczą. W tym celu w magazynie wygospodarował stolarnię.

/wysłuchanie informacyjne płatnika składek k. 148, e-protokół (...):39-35-00:58:00 w zw. z przesłuchaniem płatnika składek k. 224v-225, e-protokół (...):16:09-00:25:51; zeznania świadka M. K. k. 148v-149, e-protokół (...):13:08-01:29:03/

Pomysł rozszerzenia działalności gospodarczej związany był z sezonowym charakterem jednej z prowadzonych przez płatnika działalności – hodowli liliowców. S. D. zatrudniał ogrodników, dla których od jesieni do wiosny nie miał żadnej pracy.

/wysłuchanie informacyjne płatnika składek k. 148, e-protokół (...):39-35-00:58:00 w zw. z przesłuchaniem płatnika składek k. 224v-225, e-protokół (...):16:09-00:25:51/

S. D. zdecydował się zatrudnić B. P., bo znał go wiele lat i cenił jego umiejętności. Jeden z zatrudnianych ogrodników miał inklinacje do drewna i S. D. chciał, żeby B. P. przyuczył go do zawodu.

/wysłuchanie informacyjne płatnika składek k. 148, e-protokół (...):39-35-00:58:00 w zw. z przesłuchaniem płatnika składek k. 224v-225, e-protokół (...):16:09-00:25:51/

W dniu 12 listopada 2018 roku B. P. zawarł z S. D. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) umowę o pracę na czas określony od 12 listopada 2018 roku do 30 listopada 2020 roku w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 3000 zł miesięcznie brutto. Jako rodzaj umówionej pracy wskazano: renowator mebli artystycznych.

/umowa o pracę – akta pracownicze - k. 75/

Płatnik składek utworzył dla B. P. dokumentację pracowniczą, w której znajduje się m.in. kwestionariusz osobowy dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie, umowa o pracę, kwestionariusz osobowy dla pracownika, oświadczenie o zapoznaniu się z zasadami BHP, karta szkolenia wstępnego BHP, oświadczenie – zgoda na przelew wynagrodzenia na konto, informacja o warunkach zatrudnienia, formularz zgłoszenia do ubezpieczenia, orzeczenia lekarskie.

/akta pracownicze – k. 75/

W dniu 16 listopada płatnik składek zgłosił B. P. do ubezpieczeń społecznych.

/ formularz – akta pracownicze - k. 75/

Orzeczeniem lekarskim nr (...) z dnia 12 listopada 2018 roku lekarz medycyny pracy stwierdził brak przeciwskazań do wykonywania pracy przez B. P. na stanowisku renowator mebli artystycznych.

/orzeczenie lekarskie – akta pracownicze - k. 15/

Pierwszym wyznaczonym B. P. zadaniem była renowacja starych drzwi z kamienicy przy ul. (...). Drzwi było w sumie 8-9. Koniec prac związanych z ich renowacją miał miejsce w październiku 2019 roku.

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09; zeznania świadka M. K. k. 148v-149, e-protokół (...):13:08-01:29:03; zdjęcia k. 180-185/

Drzwi do renowacji zostały przywiezione do magazynu przy ul. (...), gdzie wygospodarowano część hali na warsztat. Wstawiono tam stół oraz narzędzia. Część narzędzi B. P. miał swoich, a część zapewnił mu S. D..

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09/

B. P. miał także przyuczyć do pracy innych pracowników. Początkowo pracował z A. D., a po jego śmierci zaczął uczyć innego współpracownika K. G..

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09; zeznania świadka D. S. k. 148v, e-protokół (...):00:12-01:05:33; zeznania świadka M. K. k. 148v-149, e-protokół (...):13:08-01:29:03/

B. P. pracował przy ul. (...) od poniedziałku do piątku w godzinach 7.30-15.30. Codziennie rano pobierał klucze i podpisywał listy obecności.

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09; zeznania świadka M. K. k. 148v-149, e-protokół (...):13:08-01:29:03; listy obecności k. 24-25/

S. D. prawie każdego dnia przychodził i nadzorował pracę B. P..

/przesłuchanie ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09, wysłuchanie informacyjne płatnika składek k. 148, e-protokół (...):39-35-00:58:00 w zw. z przesłuchaniem płatnika składek k. 224v-225, e-protokół (...):16:09-00:25:51/

Inni pracownicy widują B. P. jak pracuje w magazynie przy ul. (...), gdzie w magazynie zajmuje się stolarką.

/zeznania świadka D. S. k. 148v, e-protokół (...):00:12-01:05:33, zeznania świadka P. N. – k. 148v, 01:05:33-01:13:08, zeznania świadka M. K. k. 148v-149, e-protokół (...):13:08-01:29:03/

W listopadzie i grudniu 2018 roku B. P. przelewem otrzymał wynagrodzenie za prace.

/ potwierdzenia k. 27-28/

W dniu 6 grudnia 2018 roku B. P. otrzymał od lekarza POZ skierowanie na operację przepukliny po lewej stronie.

/ historia choroby k. 82-87v/

W dniu 13 grudnia 2018 roku B. P. źle się poczuł – złapały go silne bóle, pojawiła się przepuklina. Ze względu na stan zdrowia wcześniej wyszedł tego dnia z pracy i pojechał do szpitala, gdzie przeszedł zabieg operacyjny.

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09; zeznania świadka M. K. k. 148v-149, e-protokół (...):13:08-01:29:03/

W dniu 13 grudnia 2018 roku o godzinie 13:30 B. P. został w trybie nagłym przyjęty do Szpitala (...) w Ł. (...) na podstawie skierowania lekarza rodzinnego na oddział chirurgiczny ogólny z rozpoznaniem przepukliny pachwinowej, gdzie przeszedł operację plastyki nawrotowej przepukliny pachwinowej lewostronnej.

/historia choroby – k. 94/

W dniach 13- 16 grudnia 2018 roku B. P. przebywał w szpitalu.

/karta leczenia szpitalnego k. 29/

S. D. nie zatrudnił nikogo na miejsce B. P.. Ze względu na jego umiejętności wolał wstrzymać się z renowacją mebli do czasu jego powrotu ze zwolnienia lekarskiego.

/wysłuchanie informacyjne płatnika składek k. 148, e-protokół (...):39-35-00:58:00 w zw. z przesłuchaniem płatnika składek k. 224v-225, e-protokół (...):16:09-00:25:51/

B. P. po zakończeniu zwolnienia lekarskiego wrócił do pracy i nadal wykonuje prace u S. D..

/wysłuchanie informacyjne płatnika składek k. 148, e-protokół (...):39-35-00:58:00 w zw. z przesłuchaniem płatnika składek k. 224v-225, e-protokół (...):16:09-00:25:51; zeznania świadka M. K. k. 148v-149, e-protokół (...):13:08-01:29:03; listy obecności k. 78-79. potwierdzenia przelewów – k. 80-81; zdjęcia k. 180-189/

Orzeczeniem lekarskim nr 291/W/2019 roku z dnia 7 maja 2019 roku lekarz medycyny pracy stwierdził brak przeciwskazań do wykonywania pracy przez B. P. na stanowisku renowator mebli artystycznych.

/ orzeczenie lekarskie – k. 75/

Obecnie B. P. przebywa na zwolnieniu lekarskim po operacji przepukliny prawej.

/przesłuchanie ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09

W związku z wykonywanymi przez B. P. pracami stolarsko-renowacyjnymi S. D. wystawił następujące faktury:

w dniu 22 lipca 2019 roku – renowacja mebli,

w dniu 23 października 2019 roku – wykonanie zabudowy w pomieszczeniu socjalnym

w dniu 31 sierpnia 2019 roku – naprawa i renowacja biurka

w dniu 31 sierpnia 2019 roku – naprawa i renowacja mebli

w dniu 3 lipca 2019 roku – renowacja drzwi wewnętrznych,

/faktury – k. 135/

B. P. nie ma powiązań rodzinnych z S. D..

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09/

Oprócz (...) wykonuje różne prace konserwatorskie w budynku należącym do płatnika składek. Jest wzywany, gdy trzeba coś naprawić. Robił także blaty i meble do pokoju socjalnego.

/wyjaśnienia informacyjne ubezpieczonego k. 147v-148, e-protokół (...):03:48-00:39:35 w zw. z przesłuchaniem ubezpieczonego k. 224v, e-protokół (...):04:31-00:16:09; zeznania świadka M. K. k. 148v-149, e-protokół (...):13:08-01:29:03/

S. D. w ramach prowadzonej działalności A.B. Gaz od stycznia 2018 roku zatrudniał 13 osób.

/wykaz – k. 71/

Od stycznia 2018 roku do grudnia 2018 roku osiągnął przychód w łącznej kwocie 3.122.805,86 zł, natomiast wydatki w łącznej kwocie 828.932,97 zł. Od stycznia 2019 roku do maja 2019 roku przychód 1.675.610,75 zł, a wydatki w łącznej kwocie 398.826,75 zł.

/zestawienie k. 72-72/

B. P. pozostawał niezdolny do pracy w okresach:

1.  od 5 czerwca 16 września 2018 roku;

2.  od 13 grudnia do 7 maja 2019 roku;

3.  od 8 stycznia do 8 marca 2020 roku;

/zestawienie świadczeń wybranego ubezpieczonego – k. 223/

S. D. dokonał zmian w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności gospodarczej poprzez dodanie rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej: naprawa i konserwacja mebli w lipcu 2019 roku.

/wydruk z (...) k. 133-134/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów zawarte w aktach organu rentowego i załączone do akt sprawy w toku postępowania, zeznania odwołującego się od decyzji organu rentowego, płatnika składek oraz świadków.

Ubezpieczony oraz płatnik składek w swoich zeznaniach szczegółowo oraz zgodnie przedstawili okoliczności, w jakich doszło między nimi do zawarcia umowy o pracę, jak również rodzaj i zakres wykonywanych przez ubezpieczonego czynności pracowniczych. Pozwoliło to na ustalenie, że zatrudnienie ubezpieczonego było uzasadnione rzeczywistymi potrzebami płatnika składek w związku z rozwojem prowadzonej działalności gospodarczej poprzez rozszerzenie jej działalności o prace stolarskie. Wnioskodawca posiadał potrzebne wykształcenie potwierdzone dyplomem Izby Rzemieślniczej w Ł. oraz doświadczenie zawodowe, w tym obejmujące renowację antyków, co miało zasadnicze znaczenie dla podjęcia przez płatnika składek decyzji o jego zatrudnieniu. Zatrudnienie wnioskodawcy nie było jego pierwszym tytułem do ubezpieczenia, ani też powstałym po znacznej przerwie. Dodatkowo ubezpieczony pobierał już wówczas emeryturę. Wnioskodawca dysponował aktualnymi badaniami na zajmowanym stanowisku, przeszedł wymagane szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Fakt świadczenia pracy przez wnioskodawcę potwierdziły zeznania wnioskodawcy, płatnika oraz świadków. Wszyscy zgodnie wskazywali, iż B. P. osobiście świadczył pracę na rzecz S. D., pracując w warsztacie przy ul. (...) w Ł.. Świadek M. K. wskazywał, iż codziennie rano B. P. pobierał do niego klucze, jednocześnie podpisując listę obecności. Pozostali świadkowie potwierdzili, że widzieli ubezpieczonego podczas wykonywania przez niego pracy. Zeznania te są spójne i wzajemnie się uzupełniają, wobec czego brak było podstaw do kwestionowania ich wiarygodności.

Nie bez znaczenia pozostaje przy tym okoliczność dalszego świadczenia przez ubezpieczonego pracy na rzecz płatnika składek po zakończeniu zwolnienia lekarskiego. Po powrocie ze zwolnienia lekarskiego B. P. kontynuował rozpoczęte prace nad renowację drzwi, jak również wykonywał inne prace na rzecz swojego pracodawcy, jak choćby wykonanie mebli i blatów do pomieszczenia socjalnego.

Nie może przy tym przesądzać o pozorności zawartej umowy o pracę niezatrudnienie przez płatnika składek innej osoby na miejsce ubezpieczonego na czas jego nieobecności. Jest to bowiem w pełni uzasadnione rodzajem wykonywanej przez niego pracy. Za w pełni logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego należy uznać tłumaczenia S. D., który wskazywał, iż wolał poczekać z dalszą pracą na powrót B. P. z uwagi na jego umiejętności. Nie może bowiem budzić wątpliwości, iż renowacja antycznych drzwi i mebli wymaga szczególnych umiejętności, które posiada niewiele osób. Znalezienie osoby na zastępstwo na czas nieobecności ubezpieczonego z powodu choroby byłoby jeśli nie niemożliwe, to przynajmniej bardzo trudne.

Okoliczność, iż wnioskodawca świadczył pracę tylko przez kilka dni pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie, mając na względzie to, że stał on się niezdolny do pracy na skutek nagłego pogorszenia się stanu zdrowia. Sama okoliczność, iż choroba ta wystąpiła niedługo po zawarciu przez strony umowę o pracę nie jest wystarczająca do podważenia zawartej umowy o pracę. Choć o przepuklinie ubezpieczony wiedział już od lipca 2018 roku, to jednak nie sposób uznać, że fakt ten przesądza o pozorności zawartej umowy o pracę. W szczególności dolegliwość ta nie przeszkadzała podjęciu zatrudnienia u pracodawcy i początkowo nie wymagała pilnego leczenia, co potwierdza choćby fakt, iż operacja jej usunięcia miała miejsce dopiero w grudniu 2018 roku, a więc 5 miesięcy później. Dopiero nagłe pogorszenie się stanu zdrowia spowodowało konieczność pilnej operacji, co potwierdza fakt, iż wówczas B. P. został przyjęty do szpitala (...) w trybie nagłym i jeszcze tego samego dnia przeprowadzony został zabieg operacyjny.

Sąd na rozprawie w dniu 22 listopada 2019 rok pominął szereg wniosków dowodowych organu rentowego sformułowanych w piśmie z dnia 22 listopada 2019 roku, uznając, iż okoliczności których dotyczą wskazane wnioski nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a nadto zmierzają jedynie do przedłużenia postępowania.

Wnioski sformułowane w punktach 5-8 pisma procesowego zmierzały do uzyskania dalszej historii leczenia B. P. w latach 2017 -2019. Tymczasem Sąd dysponował już zgromadzoną w aktach sprawy historią leczenia ubezpieczonego związaną z zabiegiem plastyki przepukliny lewostronnej – zarówno leczenia szpitalnego, jak i wcześniejszego leczenia u lekarza POZ, a dokumentacja ta była wystarczająca do dokonania ustaleń istotnych z punktu widzenia przedmiotu niniejszego postępowania. Gromadzenie pozostałej dokumentacji leczenia nie było przydatne dla rozstrzygnięcia wniesionych odwołań, a z uwagi na obszerność tych wniosków prowadziłoby do znacznego przedłużenia postępowania. Z tego samego względu Sąd dokonując ustaleń faktycznych pominął dowód z dokumentów – historii leczenia B. P. w latach 2014-2018 w poradni chirurgii urazowo-ortopedycznej, chirurgii ogólnej oraz stomatologicznej, gdyż okoliczności wynikające z tych dokumentów nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia. Dotyczyły one bowiem nie tylko innych okresów, ale i całkowicie innych schorzeń niż te, które spowodowały niezdolność do pracy ubezpieczonego od dnia 13 grudnia 2018 roku. Powyższe potwierdza stanowisko Sądu o bezcelowości dalszego gromadzenia całej dokumentacji medycznej ubezpieczonego.

Nie miały żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia także okoliczności, do wykazania których dążyć miały wnioski dowodowe wskazane w punktach 1 i 2 wskazanego wyżej pisma organu rentowego, co także skutkować musiało ich pominięciem. Istota omawianych wniosków sprowadzała się do ustalenia, czy i jakie dochody osiągał płatnik składek z działalności związanej z renowacją mebli. Okoliczności te nie miały zaś żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia. Nawet bowiem ustalenie, że z tej części działalności płatnik składek nie uzyskiwał zysku, czy wręcz osiągał stratę, nie pozwala na stwierdzenie, że zawarta umowa o pracę miała charakter pozorny. Nie może bowiem budzić wątpliwości, iż w pierwszym okresie działalność gospodarcza może nie przynosić zysków, które pojawiają się dopiero po pewnym czasie, a w niektórych przypadkach podjęta działalność może nigdy nie wygenerować żadnych zysków. Jednocześnie podkreślić należy, iż z dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych wynika, iż sytuacja finansowa płatnika składek była dobra (jego przychody znacznie przekraczały wydatki), a w toku postępowania organ rentowy nie podnosił, by płatnik miał zaległości w opłacaniu składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd pominął wskazany w punkcie 3. pisma wniosek o zobowiązanie płatnika do złożenia do akt sprawy oryginału akt osobowych wnioskodawcy, gdyż dokumenty te zostały już wcześniej złożone w oryginale przez płatnika.

Sąd dokonując ustaleń faktycznych nie wziął pod uwagę dokumentów w postaci wystawionych przez B. P. rachunków w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jak również ewidencji przychodów jako zbędnych dla rozstrzygnięcia wniesionych odwołań. Okoliczności z nich wynikające nie miały żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Sąd pominął także wniosek organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu ortopedii i chirurgii na okoliczność, czy w okresie od listopada 2018 roku do grudnia 2018 roku był zdolny do pracy na stanowisku renowatora. Okoliczność, czy ubezpieczony był zdolny do wykonywania pracy w tym okresie nie mogła mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia w sytuacji, w której uzyskał on zaświadczenie lekarza medycyny pracy o braku przeciwskazań do wykonywania wskazanej pracy. Nawet zatem ustalenie, że orzeczenie lekarza medycyny pracy było zbędne, nie miałoby żadnego przełożenia na ocenę zawartej i wykonywanej umowy o pracę. Nadto ustalenie przez biegłego, że ubezpieczony, nie był zdolny do pracy, pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie, wobec ustalenia, iż faktycznie podjął zatrudnienie.

Sąd pominął także wniosek z punktu 9. pisma organu rentowego, zmierzający do zobowiązania ubezpieczonego do złożenia wyciągu ze wszystkich rachunków bankowych za okres od czerwca 2018 roku do stycznia 2019 roku w celu wykazania, czy ubezpieczony miał wcześniej otrzymywać wynagrodzenie od płatnika oraz z jakiego tytułu – okoliczność ta nie miała żadnego znaczenia, za wyjątkiem potwierdzenia wypłaty wynagrodzenia za listopad i grudzień 2018 roku, które zostały w toku postępowania złożone do akt postępowania.

Sąd dokonując ustaleń faktycznych nie wziął pod uwagę także złożonych do akt sprawy wydruków z portalu społecznościowego facebook.pl. W ocenie Sądu wydruki te nie stanowiły dowodu na nieświadczenie przez ubezpieczonego pracy na rzecz płatnika składek. Nawet jeśli B. P. nie zlikwidował prowadzonego profilu „Skansen antyków” czy nadal zamieszczał tam zdjęcia wykonanej pracy, to nie przesądza to o tym, iż dalej prowadził działalność gospodarczą. W szczególności z wydruków tych nie wynika, by za pomocą F. szukał on klientów, sprzedawał odrestaurowane meble czy zawierał jakieś umowy. Podobnie nie mogły mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia wydruki wskazujące, iż po wpisaniu w wyszukiwarce google.pl przy stronie F. pokazywał się adres (...)/13. Za przekonujące w tym zakresie Sąd uznał twierdzenia odwołującego, iż było to spowodowane automatyczną funkcją lokalizacji włączoną w telefonie, a nie działaniem samego ubezpieczonego. Powyższe potwierdza, iż w zakładce informacje na stronie facebook.pl profilu Skansen (...) nie ma informacji o wskazanym adresie (...)/13 – ubezpieczony takiego adresu w swoim profilu nie podawał. Poza tym wyświetlenie tego adresu potwierdza wykonywanie czynności w siedzibie pracodawcy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania ubezpieczonego i płatnika są uzasadnione.

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.1 i art. 13 pkt.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 poz. 1778 z późn. zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r. poz. 1368 z późn. zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą. W myśl art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Zgodnie z art. 22 § 1 kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że dla włączenia do ubezpieczenia społecznego niezbędna jest przynależność do określonej w ustawie systemowej grupy podmiotów podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. O tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje zatem samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. / por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 r., sygn. II UK 204/09, LEX nr 590241/. Jednocześnie podkreśla się, iż skorzystanie z ochrony gwarantowanej pracowniczym ubezpieczeniem społecznym jest legalnym celem zawierania umów o pracę, a stronom zmierzającym do osiągnięcia takiego zgodnego z prawem celu nie można czynić zarzutu działania sprzecznego z ustawą. Objęcie pracowniczym ubezpieczeniem społecznym i uzyskanie świadczeń z tego ubezpieczenia jest bowiem jedną z prawnych konsekwencji nawiązania stosunku pracy. Inaczej mówiąc, zawarcie umowy o pracę, choćby nawet zmierzało wyłącznie do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych, nie jest powiązane z zamiarem obejścia ustawy czy sprzeczności z zasadami współżycia społecznego / por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z 14 lipca 2005 r. II UK 278/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 116/. Tylko jednoznaczne ustalenie, że strony w ogóle nie zamierzały osiągnąć skutków wynikających z umowy o pracę, w szczególności jeżeli nie doszło do podjęcia i wykonywania pracy, a jedynym skutkiem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, umowa taka jako pozorna – zgodnie z art. 83 kc – jest nieważna. Pozorności natomiast nie można przyjąć w sytuacji, kiedy umowa o pracę była rzeczywiście realizowana / por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 321/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr 12, poz. 190, str. 503; wyrok Sądu Najwyższego z 14 marca 2001 r. II UKN 258/00, opubl: OSNAPiUS rok 2002, Nr 21, poz. 527/.

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy zakwestionował ważność umowy o pracę zawartej w dniu 12 listopada 2018 roku pomiędzy B. P. a S. D. prowadzącym działalność pod firmą (...) w L., stając na stanowisku, iż podpisanie tej umowy i zgłoszenie z tytułu jej wykonywania do ubezpieczeń społecznych było czynnościami pozornymi dokonanymi jedynie w celu uzyskania świadczeń w związku z chorobą.

W ocenie Sądu Okręgowego postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie dowiodło w sposób niewątpliwy, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art. 22 § 1 k.p. formalne elementy umowy o pracę, jak również że strony zamierzały osiągnąć skutki wynikające z tej umowy.

W sprawie ustalono, iż ubezpieczony faktycznie podjął pracę w dniu 12 listopada 2018 roku, a następnie obowiązki pracownicze wykonywał do czasu powstania niezdolności pracy na skutek choroby. Z kolei odwołujący się płatnik świadczenie to przyjmował, płacąc umówione wynagrodzenie, w tym także obciążające go wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy. W postępowaniu wykazano, że stan zdrowia w dacie nawiązywania stosunku pracy umożliwiał wnioskodawcy realizację obowiązków pracowniczych – potwierdza to zaświadczenie lekarza medycyny pracy stwierdzające brak przeciwskazań do wykonywania pracy. Fakt świadczenia pracy przez ubezpieczonego (np. odnośnie pierwsze zlecenie obejmujące konserwację zabytkowych drzwi) potwierdziły zgodne i spójne zeznania stron umowy i świadków. W sytuacji, kiedy umowa o pracę była faktycznie realizowana, nie można było przyjąć pozorności jej zawarcia. Nie ma żadnych podstaw do uznania, że strony zawierając przedmiotową umowę miały zamiar wywołania innych skutków prawnych niż te, które wynikają z umowy o pracę, oraz by jednocześnie próbowały przez jej zawarcie wprowadzić kogokolwiek w błąd co do dokonania tej a nie innej czynności. Przeciwnie, nie pozorowały zawarcia umowy o pracę i były zgodne co do tego, aby ich oświadczenia woli wywołały odpowiadający im skutek. Skutkiem tym było między innymi objęcie wnioskodawcy pracowniczym ubezpieczeniem społecznym od 18 listopada 2018 roku.

Bez znaczenia jest przy tym okoliczność, iż B. P. zdecydował się na zakończenie prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej i zawarcie umowy o pracy w okresie gdy po pierwsze zyski z prowadzonej działalności gospodarczej zaczęły maleć, a po drugie nastąpiło pogorszenie jego stanu zdrowia. W świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego nie może dziwić, iż w takiej sytuacji ubezpieczony nie chciał już sam ponosić ryzyka gospodarczego samodzielnie prowadzonej działalności, lecz zdecydował się na zawarcie dużo korzystniejszej z tego punktu widzenia umowy o prace. Skoro zaś pracę taką faktycznie podjął i wykonywał do dnia powstania niezdolności do pracy, a następnie kontynuował po ustaniu choroby, co jednoznacznie potwierdzają zeznania przesłuchanych w sprawie świadków i stron, jak również zgromadzone dokumenty, to brak jest podstaw to przyjęcia stanowiska organu rentowego, iż umowa ta ma charakter pozorny, a B. P. nie miał zamiaru świadczyć pracy na podstawie kwestionowanej umowy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zaskarżoną decyzję ZUS zmienił i orzekł, że B. P. podlega. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 12 listopada 2019 roku jako pracownik u płatnika składek A.B. (...) S. D..

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w pkt 2 wyroku. Sąd Okręgowy zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz każdego z odwołujących się kwoty po 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego - stosownie do § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265).