Sygn. akt: I C 147/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2020 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

sędzia Rafał Kubicki

Protokolant:

sekretarz sądowy Agnieszka Grandys

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2020 r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy O.

przeciwko Przedsiębiorstwu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” w T.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego „ Przedsiębiorstwa (...) spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością” w T. na rzecz powoda Gminy O. kwotę 97.582,68 zł (dziewięćdziesiąt siedem tysięcy pięćset osiemdziesiąt dwa złote sześćdziesiąt osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za okres od 5 grudnia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  ustala, że w pierwszej instancji niepokryte zaliczką wydatki na opinie sądowe obciążają Skarb Państwa,

IV.  zasądza od powoda Gminy O. na rzecz pozwanego Przedsiębiorstwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” w T. kwotę 5.555,55 zł (pięć tysięcy pięćset pięćdziesiąt pięć złotych pięćdziesiąt pięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

sędzia Rafał Kubicki

Sygn. akt I C 147/16

UZASADNIENIE

Powódka Gmina O. w pozwie z dnia 1 lutego 2016 r. przeciwko pozwanemu Przedsiębiorstwu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością” w D. (który w toku sprawy bezspornie zmienił siedzibą na T. – informacja z KRS k. 353) wniosła o zasądzenie kwoty 736.959,61 zł z ustawowymi odsetkami za okres od dnia 5 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty, wskazując w uzasadnieniu, że pozwany bezumownie użytkuje grunt Gminy O., położony w O., przy ul. (...) oznaczony jako działka nr (...) oraz części działek nr (...), obręb (...) o powierzchni 4.314 m 2 przez okres od 1 stycznia 2006 r. do 31 października 2015 r. W związku z powyższym powódka za ww. okres naliczyła pozwanym wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntu, którego wysokość ustaliła w ten sposób, że naliczyła wynagrodzenie w wysokości po 1 zł za 1m 2 gruntu zajętego na cele przemysłowo-składowe za okres do 30 czerwca 2007 r., zaś od 1 lipca 2007 r. w wysokości 1,50 zł za 1m 2, na podstawie stawek czynszu dzierżawnego w oparciu o zarządzenia Prezydenta O. z: 21 lipca 2005 r., 16 grudnia 2008 r. i 7 maja 2013 r. w sprawie minimalnych stawek czynszu za dzierżawę gruntów położonych w O. stanowiących własność Gminy O.. Powódka podniosła także, iż pozwany do dnia wniesienia pozwu dalej korzysta bezumownie z ww. działki gruntu.

W sprzeciwie od wydanego w niniejszej sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym (ówczesna sygnatura akt I Nc (...)) pozwany zaskarżył nakaz zapłaty
i wniósł o oddalenie powództwa, kwestionując je zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Wyjaśnił, że już od lat 70. miał uzasadnione okolicznościami przekonanie, że służy mu prawo własności spornych działek. Posiadanie potwierdzane było w dokumentach urzędowych. Pozwany nie był również informowany przez Gminę O., że nie przysługuje mu własność spornych działek. Pozwany dopiero po uzyskaniu w październiku 2014 r. informacji o własności powódki co do spornych działek zaczął to weryfikować, w wyniku czego dokonano odnowienia granic i pozwany usunął we własnym zakresie ogrodzenie ze spornych działek, jak również zwrócił się do powódki z prośbą o wydzierżawienie spornych gruntów. W związku zatem z istnieniem domniemania dobrej wiary, powódka zgodnie z art. 6 k.c. winna to domniemanie obalić, czego w przedmiotowym powództwie nie uczyniła. Powództwo o wydanie rzeczy nie zostało wniesione, a zatem pozwana nie jest zobowiązana do zapłaty ewentualnego wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy od dnia wytoczenia powództwa. Wysokość wynagrodzenia została znacznie zawyżona i nie odpowiada stawkom rynkowym. Następnie (k. 254) podniósł zarzut przedawnienia od 1.01.2015 – 30.12.2012 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Bezspornie powódka - Gmina O. jest właścicielem nieruchomości gruntowych, położonych w O., obręb (...), dla których Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgi wieczyste KW Nr (...) i KW Nr (...). W skład pierwszej z ww. nieruchomości wchodzą działki nr (...), a druga z nich obejmuje m.in. działki gruntu nr (...). Prawo własności Gmina O. nabyła w drodze komunalizacji gruntów, stanowiących własność państwową, co stwierdzono decyzjami Wojewody (...) z dnia 16 maja 1991 r. Na początku lat 70. XX wieku utworzone zostało przedsiębiorstwo państwowe Przedsiębiorstwo (...) w O., które następnie zmieniło nazwę na Przedsiębiorstwo (...). Zostało ono wyposażone w mienie, niezbędne do prowadzenia działalności, w tym w grunty. W połowie lat 70. rozpoczęto budowę zaplecza technicznego przedsiębiorstwa w oparciu o plan realizacyjny zagospodarowania terenu i projekt techniczny dróg i placów ww. zaplecza. Opracowany został także projekt techniczny ogrodzenia terenu zaplecza przy ul. (...). Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, Wydział Budownictwa, Urbanistyki i Architektury w O. postanowieniem o ustaleniu możliwości i o warunkach realizacji inwestycji oraz informacji o terenie z 15 stycznia 1973 r. wskazał teren u zbiegu projektowanej ul. (...) i projektowanej ul. (...) i ustalił warunki realizacji inwestycji. Decyzją z dnia 5 maja 1973 r. o ustaleniu lokalizacji inwestycji Nr (...), Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w O. ustaliło lokalizację zaplecza technicznego. Decyzją z 31 maja 1975 r. Urząd Miejski w O. ustalił miejsce i warunki realizacji inwestycji, polegającej na budowie zaplecza technicznego, zatwierdził pod względem urbanistycznym i architektonicznym plan realizacyjny i udzielił pozwolenia na budowę inwestycji w całości na terenie położonym w O. przy ul. (...). Pozwany wpisany jest w księdze wieczystej Nr (...), jako użytkownik wieczysty gruntu i właściciel budynków, stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności. Prawo własności gruntu przysługuje Skarbowi Państwa. Nieruchomość składa się z działek nr (...) o łącznej pow. 2,4149 ha.

(decyzja z 5.05.1973 r. (...) - k. 49, decyzja z 31.05.1975 r. Nr (...).(...) - k. 45-47, postanowienie Prezydium Miejskiej Rady Narodowej z 15 stycznia 1973 r. - k. 50-52, projekt techniczny - k. 48, szczegółowy plan realizacyjny - k. 44, KW nr (...) k. 72-75)

Teren ogrodzono ogrodzeniem trwałym, częściowo utwardzono, wykonano niezbędne instalacje, w tym kanalizacyjne, elektryczne, zrobiono oświetlenie całego terenu, którego granice wyznaczyło ogrodzenie. Na przestrzeni lat ogrodzenie było naprawiane. Sporny grunt stanowił najodleglejszą część bazy i był stopniowo zagospodarowywany. Teren ten pierwotnie wykorzystywany był na składowanie różnych materiałów; była to przestrzeń otwarta, niezadaszona. Potem powstał tam węzeł betoniarski, który był potrzebny w tamtym okresie na potrzeby budowy bazy. Pozwany zakupił nowoczesny zautomatyzowany węzeł betoniarski, który postawiony został na miejscu dawnego węzła. Elementem zakupionego węzła była suwnica bramowa. Suwnica ta została zamontowana w kwietniu 2001 r. Plac, po którym poruszała się suwnica miał około 60 m długości, sama suwnica po rozstawieniu ma szerokość około 20-paru metrów. Teren ten był również placem składowym materiałów do produkcji betoniarskiej. Grunt obejmujący działkę nr (...) oraz część działek nr: (...) stanowił całość z pozostałym terenem, z którego korzystało przedsiębiorstwo państwowe, a potem pozwana spółka. Dbali oni o tę część bazy, ponosili koszty remontów i utrzymania, zagospodarowania całego terenu, dróg dojazdowych, zieleńców. Pozwany zawierał umowy najmu z różnymi podmiotami, które prowadziły i nadal prowadzą na nim działalność gospodarczą. Zarządzeniem organu założycielskiego – Wojewody (...) nr 111 z dnia 17 marca 1992 r. (...) w O. zostało postawione w stan likwidacji, a zarządzeniem tegoż Wojewody z dnia 22 września 1992 r. uznane za zlikwidowane. Postanowieniem Sądu Rejonowego w (...) z dnia 15 października 1992 r., sygn. akt(...), zostało ono wykreślone z rejestru przedsiębiorstw państwowych. Likwidacja nastąpiła w celu prywatyzacji ww. przedsiębiorstwa i sprzedaży zorganizowanej części mienia. W dniu 25 maja 1992 r. między Skarbem Państwa, w którego imieniu działał Wojewoda (...), a Przedsiębiorstwem (...) Spółką z o.o. (...) z siedzibą w O. przy ul. (...) zawarta została umowa leasingu. Przedmiotem umowy była zorganizowana część przedsiębiorstwa, tj. zespół składników materialnych i niematerialnych pozostających do dnia likwidacji we władaniu przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą (...) w O. z prawem użytkowania wieczystego gruntu położonego w O. przy ul. (...), oznaczonego w ewidencji gruntów jako działka nr (...) o pow. 2,9339 ha, obręb (...). Skarb Państwa zobowiązał się do przekazania spółce przedmiotu umowy do używania i pobierania pożytków. Umowa leasingu została zawarta na czas określony od 16 maja 1992 r. do 15 maja 1997 r. W dniu 28 września 2001 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym zarejestrowano spółkę o firmie Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O.. Adresem ww. podmiotu była ul. (...) w O., zaś aktualnie siedzibą pozwanego jest D.. Pismem z dnia 29 września 2014 r., doręczonym pozwanej spółce 6 października 2014 r., Gmina O. poinformowała pozwanego, że z posiadanej przez nią dokumentacji wynika, że bez zgody powoda, zajął on grunt położony przy ul. (...), obręb (...), działki nr (...) i część działek nr (...), który został zagrodzony wraz z nieruchomością pozwanego. Jednocześnie wezwano do uregulowania stanu prawnego bezumownie użytkowanego gruntu Gminy przez jego wydzierżawienie. Na część spornego gruntu zawarta została umowa dzierżawy.

(wydruk z KRS k. 35-43, pismo Gminy O. z dnia 29.09.2014 r., (...).V. (...) (...) k. 16)

Następnie Urząd Miasta O. w piśmie z dnia 29 października 2015 r. poinformował pozwanego, że z tytułu bezumownego użytkowania ww. gruntu Gminy O. została naliczona opłata w wysokości 745.751,55 zł. Kwota została ustalona w następujący sposób: za okres od 1.11.2005 r. do 30.06.2007 r. - zgodnie z obowiązującymi stawkami czynszu dzierżawnego określonymi w załączniku nr 1 do zarządzenia nr (...) Prezydenta O. z 21.07.2005 r. (1,00 zł/m ( 2) x 4.314 m ( 2) x 607/30 dni x 1,019 = 88.945,05 zł), zaś od 1.07.2007 r. do 31.10.2015 r. - zgodnie z obowiązującymi stawkami czynszu dzierżawnego określonymi w załączniku nr 1 do zarządzenia nr (...) Prezydenta O. z 22.05.2007 r. (1,50 zł/m2 x 4.314 m2 (...)30 dni x 1,019 = 656.806,50 zł). Pismem z 23.11.2015 r. skierowanym do Dyrektora Wydziału Geodezji i (...) Urzędu Miasta O. pozwany poinformował, że uprawniony geodeta przeprowadził odnowienie granic mające na celu wykazanie, czy spółka użytkuje teren Skarbu Państwa, a jeżeli tak, jaka to jest powierzchnia, i zobowiązał się, że w związku z inwentaryzacją nieruchomości niezwłocznie przekaże zajmowane dotychczas nieruchomości oraz usunie trwałe elementy ogrodzenia. Ponadto zwrócił się z prośbą o wydzierżawienie 3086 m ( 2) pow. gruntu, jako części zajmowanej przez dzierżawcę spółki (...), na której znajdują się trwale połączone urządzenia techniczne w postaci suwnicy bramowej. W dniu 1.12.2015 r. strona powodowa wezwała pozwanego (...) Sp. z o.o. do zapłaty ww. kwoty tytułem bezumownego użytkowania gruntu Gminy O.. Z kolei pismem z 23 grudnia 2015 r. pozwany zwrócił się do Prezydenta Miasta O. z prośbą o umorzenie opłaty w kwocie 745.751,55 zł naliczonej z tytułu bezumownego korzystania z gruntów Gminy O. za okres 10 lat, wynikającej z pisma z dnia 29 października 2015 r., wskazując, że obciążają one poprzednich właścicieli pozwanej spółki. W odpowiedzi na powyższy wniosek Urząd Miasta O. w piśmie z dnia 10.06.2016 r. odmówił umorzenia.

(pismo UM O. z dnia 29.10.2015 r. w sprawie (...).V. (...).(...) k. 11, pismo pozwanego z dnia 23.11.2015 r. k. 6, wezwanie do zapłaty z dnia 1.12.2015 r. k. 12, pismo z dnia 10.06.2016 r. , F. (...).10.2016 k. 92, pismo z dnia 23 grudnia 2015 r., (...) (...) k. 91)

Pozwany wystąpił z wnioskiem do Sądu Rejonowego w (...) o stwierdzenie zasiedzenia spornych gruntów. Postanowieniem z 13 czerwca 2018 r. (X Ns (...)) Sąd Rejonowy w (...) oddalił wniosek. Postanowieniem z 20 lutego 2019 r. (IX Ca (...), IX Cz (...)) Sąd Okręgowy w (...) oddalił apelację pozwanego.

( postanowienie SO (...) z 20.02.2019 r., sygn. akt IX Ca (...), IX CZ (...) - k. 213-232 )

Dla ustalenia rynkowej stawki czynszu długookresowej dzierżawy od 1 stycznia 2006 do 2 lutego 2016 r. dla terenów przemysłowych Sąd zasięgnął opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Biegłej zlecono ustalenie wysokość czynszu w stosunku do działek gruntu, jako niezabudowanych (bez nakładów na grunt), położonych w O. – dz. ew. nr (...) i część działek nr (...). (...) z obrębu (...), w sposób umożliwiający opcjonalne wyodrębnienie przez Sąd należności za okres 10 lat przed wniesieniem pozwu, ponadto za okres ostatnich 3 lat przed wniesieniem pozwu i w okresie od 1 października 2014 r. do dnia wniesienia pozwu. Opinia została sporządzona w dwóch wariantach. Pierwszy obejmował powierzchnię gruntów spornych wskazaną w pozwie - 4314 m ( 2), drugi natomiast powierzchnię gruntów wskazaną we wniosku o dzierżawę, tj. 3.086 m ( 2) (k. 60). Różnica między ww. wielkościami wynikała z przekształceń własnościowych działek, a mianowicie po 31 października 2015 r. powodowa Gmina objęła w posiadanie część nieruchomości, która przekracza powierzchnię 3086 m ( 2). Biegła wzięła pod uwagę kształtujące się ceny dzierżawy i ceny gruntu tego samego typu nieruchomości w okresie objętym pozwem, ich położenie, dokonane nakłady, funkcję wyznaczoną w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, stopień wyposażenia w urządzenia komunalne, energetyczne oraz stan zagospodarowania gruntu. Ponieważ niektóre z działek w wyniku decyzji lokalizacyjnej lub ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego stanowią obecnie drogi, a niektóre stanowią tereny produkcyjne, biegła określiła przeznaczenie tych gruntów ze względu na sposób faktycznego korzystania z gruntów – czyli jako tereny przemysłowe. Wartość rynkową czynszu dzierżawnego części nieruchomości oszacowała w oparciu o ceny gruntów o tożsamym lub podobnym przeznaczeniu, jak teren objęty pozwem. Ustalono stopę kapitalizacji w oparciu o rynek nieruchomości, tj. ceny transakcyjne i ceny czynszów dzierżawnych na końcu okresu bezumownego korzystania. Czynsz netto w latach korzystania przez pozwanego z nieruchomości w I wariancie przedstawiał się następująco:

1)  w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 2 lutego 2016 r. wynosił 693.303 zł, co w okresie 10 lat przed wniesieniem pozwu, tj. od dnia 2 lutego 2006 r. do 2 lutego 2016 r. daje łączną sumę należności z tytułu dzierżawy w kwocie 689.485 zł,

2)  w okresie od 2 lutego 2013 r. do 2 lutego 2016 r., tj. okresie 3 lat przed wniesieniem pozwu daje natomiast łączną sumę należności z tytułu dzierżawy w kwocie 259.843 zł,

3)  w okresie od 1 października 2014 r. do 2 lutego 2016 r. wynosił 120.814 zł.

W II wariancie natomiast, a więc przy uwzględnieniu mniejszej powierzchni gruntów dzierżawnych, czynsz netto przedstawiał się następująco:

1)  w okresie od 1 stycznia 2006 do 2 lutego 2016 r. = 495.951 zł, co w okresie 10 lat przed wniesieniem pozwu, tj. od dnia 2 lutego 2006 r. do 2 lutego 2016 r. daje sumę należności z tytułu dzierżawy w kwocie 493.220 zł,

2)  w okresie od 2 lutego 2013 r. do 2 lutego 2016 r., tj. okresie 3 lat przed wniesieniem pozwu daje natomiast sumę należności z tytułu dzierżawy w kwocie 185.877 zł,

3)  w okresie od 1 października 2014 r. do 2 lutego 2016 r. wynosił 86.423 zł.

(opinia pisemna główna biegłej sądowej z zakresu szacowania nieruchomości k. 300-323, opinia ustna uzupełniająca k. 363)

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił niniejszy stan faktyczny na podstawie przedstawionych przez strony dokumentów, których treść oraz wiarygodność nie budziły żadnych wątpliwości, zaś strony ich nie kwestionowały, jak również na podstawie korespondujących z ich treścią zeznań świadka W. C. oraz opinii biegłej sądowej z zakresu (...).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka W. C., będącej pracownikiem pozwanej Spółki (wcześniej – przedsiębiorstwa państwowego) od 1979 r. Jej zeznania potwierdzają dokonane na podstawie dokumentów ustalenia faktyczne. Świadek zeznała, że w 1978 r. była zatrudniona w innym przedsiębiorstwie państwowym – które było wykonawcą ogrodzenia spornego w tej sprawie terenu. Zeznała – i to należy ustalić w tym miejscu uzupełniająco – że ogrodzenie zostało wykonane według ówczesnego projektu, a po jego wykonaniu przedsiębiorstwo państwowe będące poprzednikiem pozwanego na spornym terenie dokonało nasadzeń wzdłuż ogrodzenia. Wszystko to istniało w takim kształcie aż do ujawnienia sporu w tej sprawie. Zastrzeżeń nie budzi także zeznanie świadka w którym opisuje moment (dopiero w październiku 2014 r.) pojawienia się wątpliwości co do posiadania przez spółkę prawa własności spornego gruntu.

Sąd przyjął opinię biegłego sądowego jako podstawę oceny stanu faktycznego, gdyż była ona jasna, czytelna, wyczerpująca i nie zawierała sprzeczności. Opinia ta nie była kwestionowana także przez żadną ze stron. Biegły jasno i w sposób przekonujący uzasadnił swoje wnioski i nie uchybił przy ich wyprowadzaniu ze stwierdzonych faktów zasadom logiki. Opinia więc, w ocenie Sądu jest zatem w pełni miarodajna, a rzetelność i bezstronność biegłego nie budzą wątpliwości.

Sąd pominął wnioski dowodowe dotyczące pozostałych zeznań świadków zgłoszonych przez pozwanego i dowód z przesłuchania stron, ponieważ wnioski te pochodzą od strony, która dotychczasowymi dowodami wykazała tezę, na którą dodatkowe dowody miałyby być przeprowadzone.

Sąd pominął wnioski dowodowe powoda zawarte w piśmie z 6 sierpnia 2019 r., ponieważ jest bezsporne, że korzystanie przez pozwanego z nieruchomości przekracza granice nieruchomości, a to czy przekroczenie nastąpiło świadomie czy nieświadomie, nie może wynikać z wnioskowanych dokumentów ani z opinii biegłego.

Sąd pominął dowód z opinii biegłego na okoliczność wysokości nakładów pozwanego, gdyż ten zarzut procesowy nie został przez pozwanego skonkretyzowany,
a dowód powinien być potwierdzeniem konkretnych tez lub zarzutów strony, nie zaś źródłem ich formułowania.

Na podstawie tak zgromadzonych dowodów Sąd uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie tylko w niewielkiej części.

W niniejszej sprawie odpadła podstawa do merytorycznego odnoszenia się do początkowo wysuwanych zarzutów pozwanego dotyczących zasiedzenia przez pozwanego spornych gruntów, a tym - prawa własności. Kwestia ta została bowiem prawomocnie rozstrzygnięta postanowieniami: Sądu Rejonowego w (...)z 13 czerwca 2018 r. (X Ns (...)) oraz Sądu Okręgowego w (...) z 20 lutego 2019 r. (IX Ca (...), IX Cz (...)). Jak wynika z uzasadnienia tego drugiego prawomocnego postanowienia, podstawą oddalenia wniosku pozwanego o stwierdzenie zasiedzenia było ustalenie, iż do momentu zniesienia zasady jednolitego funduszu własności państwowej (tj. 31 stycznia 1989 r.), przedsiębiorstwo państwowe nie miało zdolności nabywania prawa własności na swoją rzecz, co wyklucza możliwość zaliczenia posiadania nieruchomości przed tą datą. Ponadto nie istnieje ogólny następca prawny przedsiębiorstwa państwowego zlikwidowanego w prywatyzacji przez oddanie do odpłatnego korzystania, a następnie sprzedaż zorganizowanych części mienia tego przedsiębiorstwa, a skoro pozwany nie jest następcą prawnym zlikwidowanego przedsiębiorstwa państwowego, nie może w ogóle doliczyć czasu posiadania poprzednika. Nie można również uznać, aby w okresie trwania umowy leasingu, która łączyła pozwanego ze Skarbem Państwa, mógł on być traktowany jako samoistny posiadacz gruntu gminnego, skoro w stosunku do nieruchomości objętej umową przysługiwał mu status posiadacza zależnego. Pozwany nie mógł więc zostać uznanym za samoistnego posiadacza nieruchomości komunalnych w okresie do 13 listopada 1998 r., tj. daty przeniesienia własności przedsiębiorstwa. Od powyższej daty mógł rozpocząć się bieg terminu zasiedzenia, jednak dokonana przez Sąd Okręgowy w Olsztynie analiza materiału dowodowego nie pozwalała na przyjęcie, by przesłanki zasiedzenia zostały przez pozwanego spełnione, za czym przemawia fakt zawarcia umowy dzierżawy części spornych gruntów i przekazanie pozostałych właścicielowi na budowę drogi, co stanowi jednoznaczną deklarację pozwanego dotyczącą rezygnacji z samoistnego posiadania nieruchomości będącego jednym z warunków zasiedzenia. Traktował bowiem sporne grunty jako część nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste, co wyklucza przyjęcie niezbędnego dla istnienia samoistnego posiadania elementu woli władania rzeczą dla siebie jak właściciel. Wnioskodawca nie może być uznany za samoistnego posiadacza nieruchomości komunalnych w okresie do 13 listopada 1998 r. (tj. do daty przeniesienia własności przedsiębiorstwa). Dlatego bieg terminu zasiedzenia co do spornej części nieruchomości mógł rozpocząć się najwcześniej 13 listopada 1998 r. Do uwzględnienia wniosku konieczne było spełnienie łączne dwóch przesłanek: samoistnego posiadania oraz upływu określonego w ustawie czasu. Przymiot dobrej wiary posiadacza nie stanowi samodzielnej przesłanki nabycia własności nieruchomości tą drogą; ma tylko takie znaczenie, że skraca termin zasiedzenia z 30 do 20 lat (art. 172 § 1 i 2 k.c.). Wyżej wymienione przesłanki zasiedzenia nie zostały w tym przypadku spełnione. Pozwany do 2014 r. nie miał świadomości, że zajmuje część działek gminnych, traktował je bowiem jako część nieruchomości oddanej mu w użytkowanie wieczyste, co wyklucza przyjęcie niezbędnego dla istnienia samoistnego posiadania elementu animus – tj. woli władania rzeczą dla siebie jak właściciel. Wnioskodawca zawsze korzystał z zajętych działek w taki sam sposób jak z działek pozostających w użytkowaniu wieczystym. Oceny tej nie może zmienić fakt nabycia przez spółkę własności działki nr (...) (w 2004 r.), ponieważ nieracjonalne jest przyjęcie, że wnioskodawca od 2004 r. zaczął traktować nieruchomości będące przedmiotem wniosku jak właściciel tylko z racji nabycia innej nieruchomości wchodzącej w skład przedsiębiorstwa. Nawet gdyby przyjąć, że wnioskodawca od 13 listopada 1998 r. władał gruntami gminnymi jak właściciel, bieg terminu zasiedzenia upływałby ewentualnie 13 listopada 2018 r. (przy przyjęciu dobrej wiary) lub 13 listopada 2028 r. (przy przyjęciu złej wiary). Całokształt okoliczności sprawy, przed wszystkim, zaś fakt objęcia przez pozwanego w posiadanie części nieruchomości komunalnych połączonych integralnie z nabywanym przedsiębiorstwem, przemawia za ewentualnym przyjęciem dobrej wiary po stronie pozwanego. Gdyby zatem wnioskodawca posiadał samoistnie sporne grunty do 13 listopada 2018 r., niewykluczone byłoby stwierdzenie ich nabycia przez zasiedzenie – ale nie posiadał, skoro w 2015 r. zawarł z gminą umowę dzierżawy części działek objętych wnioskiem, zaś pozostałe ((...)) oddał gminie pod budowę drogi. W obu przypadkach (dzierżawa i oddanie gruntu) przed upływem terminu zasiedzenia nastąpiła ewidentnie zmiana charakteru posiadania z samoistnego (przy założeniu, że takowe w ogóle zachodziło) na zależne. Zawarcie umowy dzierżawy części spornych gruntów i przekazanie pozostałych właścicielowi na budowę drogi stanowi jednoznaczną deklarację wnioskodawcy dotyczącą rezygnacji z samoistnego posiadania nieruchomości.

( uzasadnienie postanowienia Sądu II instancji k. 214-232)

Sąd Okręgowy w Olsztynie jest nie tylko związany powyższymi ustaleniami (moc wiążąca prawomocnych orzeczeń - art. 365 § 1 k.p.c.), ale ponadto aprobuje je w całości na gruncie zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego i w ramach stanowisk stron tej sprawy. Szczególnie aprobuje wywód prowadzący do przyjęcia po stronie pozwanej w tej sprawie spółki dobrej wiary w pełnym okresie do momentu otrzymania pisma powoda z dnia 29 września 2014 r., doręczonego pozwanej spółce 6 października 2014 r. (k. 16), a także do przyjęcia zupełnego braku posiadania samoistnego.

W tym miejscu wskazać należy, iż roszczenie zgłoszone przez powoda to żądanie zapłaty za tzw. „bezumowne” (tj. bez podstawy prawnej) korzystanie z nieruchomości gruntowej za okres od 1 stycznia 2006 r. do 31 października 2015 r. (ta ostatnia data stanowi granicę czasową posiadania terenu przez pozwaną spółkę przed dzierżawą jego części oraz przed przekazaniem gminie pozostałej części), co – już w tym miejscu należy to podkreślić – rozstrzyga dylemat biegłej (na rzecz pierwszego z poniższych rozwiązań), czy przyjmować do obliczeń większą powierzchnię (przed dzierżawą i przekazaniem) czy mniejszą.

Roszczenie powoda znajduje podstawę w art. 224 k.c., art. 225 k.c. w zw. z art. 230 k.c. Zgodnie z pierwszym z powołanych przepisów samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne. Jednakże od chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba, że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył. Zgodnie zaś z art. 225 k.c. obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Art. 230 k.c. stanowi, że przepisy dotyczące roszczeń właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości oraz o naprawienie szkody z powodu pogorszenia lub utraty rzeczy, jak również przepisy dotyczące roszczeń samoistnego posiadacza o zwrot nakładów na rzecz stosuje się odpowiednio w stosunku między właścicielem rzeczy, a posiadaczem zależnym, o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego. Do wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy obowiązany jest posiadacz w złej wierze, bez względu na to, czy właściciel rzeczy, nie korzystając z niej, poniósł jakąkolwiek szkodę. Posiadaczem w dobrej wierze jest ten, kto władając rzeczą, pozostaje w błędnym, ale usprawiedliwionym okolicznościami przeświadczeniu, że w przysługuje mu prawo do rzeczy. W przypadku posiadania samoistnego chodzi o przeświadczenie posiadacza, że przysługuje mu prawo własności, a w przypadku posiadania zależnego, że przysługuje mu inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą np. stosunek najmu, dzierżawy. W dobrej wierze jest ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo błędnie przypuszcza, że prawo to mu przysługuje, jeśli tylko owo błędne przypuszczenie w danych okolicznościach sprawy uznać należy za usprawiedliwione. Z kolei w złej wierze jest ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo wie, że prawo to mu nie przysługuje albo też ten, kto wprawdzie nie ma świadomości, co do nieprzysługiwania mu określonego prawa, jednakże jego niewiedza nie jest usprawiedliwiona w świetle okoliczności danej sprawy. Tym samym, dobrą wiarę wyłącza zarówno pozytywna wiedza o braku przysługującego prawa, jak i brak takiej wiedzy wynikający z braku należytej staranności, a więc niedbalstwa (por. wyrok Sadu Najwyższego z dnia 23 lipca 2013 r., sygn. akt I CSK 360/14).

Z powyższego wynika, że właściciel nieruchomości ma zawsze prawo do wynagrodzenia za bezumowne z niej korzystanie, o ile władający tą nieruchomością posiadacz działa w złej wierze. Posiadanie cudzej rzeczy, bądź nieruchomości, jest tu wyłącznym źródłem i jedyną przyczyną tego roszczenia. Posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny). Posiadaczem zależnym jest ten, kto wykonując swoje władztwo nad rzeczą, nie ma do tego odpowiedniego prawa skutecznego wobec właściciela.

Domniemanie dobrej wiary może być obalone, ponieważ art. 7 k.c. nie wyłącza takiej możliwości. Obalenie domniemania nastąpi tylko jednak w przypadku udowodnienia przez przeciwnika (w tym wypadku powódkę) przeciwieństwa, tj. istnienia złej wiary. Nie wystarczy dowód przeciwny, tj. wykazanie, że dobra wiara może budzić wątpliwości, innymi słowy - że zainteresowany jej nie udowodnił. Właśnie bowiem ze względu na domniemanie sąd - bez dowodu - musi przyjmować istnienie dobrej wiary. W praktyce zdarza się, że strona, przeciwko której działa domniemanie określone w art. 7, zarzuca sądowi nienależyte wyjaśnienie okoliczności sprawy. Zarzut ten jest bezzasadny tak długo, jak długo strona ta nie udowodni istnienia stanu przeciwnego; nie wystarczają próby podważenia domniemania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1994 r., sygn. akt I CRN 44/94; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 2017 r., sygn. akt IV CSK 636/16).

W okolicznościach niniejszej sprawy nie sposób uznać, że wykazano, iż posiadanie przez pozwanego spornych gruntów nastąpiło w złej wierze. Dochodząca roszczeń strona powodowa, co prawda podjęła próby obalenia domniemania dobrej wiary wynikającej z art. 7 k.c., jednak samo wskazanie na brak po stronie pozwanego statusu posiadacza samoistnego w dobrej wierze, w związku z faktem posiadania zależnego, nie może zostać uznane za uzasadniające roszczenie powódki w całym spornym okresie. O ile faktycznie w tej sytuacji nie można wprost zastosować art. 224 k.c., to jednak art. 230 k.c. pozwala posiadaczowi zależnemu na odwołanie się do istnienia po jego stronie dobrej wiary.

O powstaniu złej wiary pozwanego można mówić od momentu poinformowania pozwanej spółki przez powoda o fakcie zajmowania terenu, do którego spółka nie miała praw. Pismo takie powódka wystosowała do pozwanej spółki dopiero w dniu 29 września 2014 r., które zostało odebrane przez adresata w dniu 6 października 2014 r.

Pozwanego należy uznać za podmiot nie będący posiadaczem samoistnym, pozostającym jednak w dobrej wierze przez znaczną część spornego okresu, tj. do października 2014 r., co wyłącza możliwość dochodzenia wynagrodzenia przez powoda od pozwanego za bezumowne korzystanie ze spornego gruntu, za okres wcześniejszy.

Nawet gdyby uznać, że wynagrodzenie jest należne powodowi także za okres przed październikiem 2014 r., to jednak sprzeciwia się temu podniesiony przez pozwanego – zasadny - zarzut przedawnienia. Zgodnie z art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

W ocenie Sądu roszczenia dochodzone w pozwie były związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez powódkę. W orzecznictwie został wyrażony dotychczas pogląd prawny (zob. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 lutego 2015 r., I ACa 1257/14, LEX nr 1683345), iż działalność gminy może zostać oceniona jako prowadzenie przez gminę działalności gospodarczej, a roszczenia związane z taką działalnością przedawniają się - zgodnie z art. 118 k.c. - z upływem terminu trzyletniego. Mając w polu widzenia powyższe uwagi, należy odwołać się do stosownych uregulowań ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875), zgodnie z którą gospodarowanie nieruchomościami należy do zadań własnych gminy (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy), a także jest zadaniem użyteczności publicznej (art. 9 ust. 4 ustawy). Gmina może prowadzić działalność gospodarczą w granicach określonych artykułem 9 ust. 2 ustawy, co oznacza, że zadania własne mogą być przedmiotem działalności zarówno gospodarczej, jak i niegospodarczej, z tym, że działalność gospodarcza nie może wykraczać poza zadania
o charakterze użyteczności publicznej, chyba że odrębna ustawa na to zezwala. Stąd też działanie polegające na zaspokojeniu zbiorowych potrzeb wspólnoty może być kwalifikowane jako działalność gospodarcza, o ile jego przedmiot jest objęty zakresem takiej działalności. Dla określenia charakteru działalności gminy istotne są więc przede wszystkim wskazane wyżej przepisy ustawy o samorządzie gminnym. Niewątpliwie działalność gminy wykonywana w ramach zadań własnych, w tym zaliczana do tej kategorii gospodarka nieruchomościami, charakteryzuje się powtarzalnością działań, ich zawodowym charakterem, uczestnictwem w obrocie gospodarczym i podporządkowaniem zasadzie racjonalnego działania, przy czym nie musi być nastawiona na zysk. Jest to więc działalność gospodarcza gminy. Ustalenia faktyczne dokonane w niniejszej sprawie dodatkowo przekonują, że powodowa Gmina na administrowanym przez nią spornym gruncie wykonuje działalność gospodarczą. Świadczy o tym odwołanie się do stawek czynszu dzierżawnego przy wyliczeniu żądania wynagrodzenia oraz faktyczny i funkcjonalny charakter prowadzonej działalności, jak również jej skala.

Tym samym Sąd uznał, iż roszczenia powódki dochodzone w niniejszej sprawie przedawniały się w terminie trzyletnim wynikającym z art. 118 k.c. przewidzianym dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Powód dochodził kwoty 736.959,61 zł tytułem wynagrodzenia za okres od 1 stycznia 2006 r. do 31 października 2015 r. Jak już zostało wskazane powyżej, pozwanego należy traktować jak posiadacza zależnego w złej wierze od chwili, gdy dowiedział się o stanie prawnym spornych nieruchomości i podjęciu pierwszych działań przez Gminę O., tj. od dnia 6 października 2014 r. Roszczenie uzupełniające podlega ocenie na podstawie przepisu art. 225 k.c. z chwilą, gdy posiadacz powziął wiadomość o takich okolicznościach, które powinny wzbudzić w nim uzasadnione podejrzenie, że nie przysługuje mu takie prawo do władania rzeczą, jakie faktycznie wykonuje. Pozwany dopiero w tym momencie dowiedział się, że część nieruchomości, którą zajmują nie jest ich własnością.

W doktrynie przyjmuje się, że właściwym kryterium ustalenia wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości, o którym mowa w przepisie art. 225 k.c., powinna być kwota, jaką posiadacz w normalnym toku rzeczy musiałby zapłacić właścicielowi, gdyby jego posiadanie opierało się na prawie. Wynagrodzenie to obejmuje wszystko to, co właściciel uzyskałby gdyby rzecz wynajął, wydzierżawił lub oddał do odpłatnego korzystania na podstawie innego stosunku prawnego. Dodać należy, że chodzi tu zasadniczo o stosowanie średniej stawki rynkowej, jednakże nie można wykluczyć stosowania w uzasadnionych sytuacjach odrębnych, indywidualnych stawek wynagrodzenia. (patrz. Kodeks cywilny Komentarz do art. artykułów 1 – 499 11 Tom I pod redakcją K. Pietrzykowskiego, 4 wydanie, Wydawnictwo C.H. BECK, Warszawa 2005, str. 635, teza 4 do art. 225). Wskazać przy tym należy, że roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy przysługuje jej właścicielowi bez względu na to, czy nie korzystając z niej poniósł jakąkolwiek stratę i niezależnie od tego, czy posiadacz faktycznie korzystał z rzeczy – odnosząc wymierną korzyść. Wynagrodzenie należne właścicielowi rzeczy od posiadacza za korzystanie z rzeczy obejmuje okres, przez który posiadacz korzystał z rzeczy i nie stanowi świadczenia okresowego, ponieważ okresowej płatności nie przewiduje umowa, ani przepisy ustawy.

W celu ustalenia wysokości rynkowej stawki czynszu długookresowej dzierżawy
w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 2 lutego 2016 r. dla terenów przemysłowych, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłej z zakresu szacowanie nieruchomości. Biegłej zlecono ustalenie wysokość czynszu jak wyżej, w stosunku do działek gruntu, jako niezabudowanych (bez nakładów na grunt), położonych w O. – dz. ew. nr (...) i część działek nr (...). (...) z obrębu (...), w sposób umożliwiający opcjonalne wyodrębnienie przez Sąd należności za okres 10 lat przed wniesieniem pozwu, ponadto za okres ostatnich 3 lat przed wniesieniem pozwu. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania opinii pisemnej, jak również ustnej opinii uzupełniającej biegłego w zakresie ustalenia wysokości czynszu. Biegła przekonująco wyjaśniła przyjętą metodą wyceny oraz wskazała parametry i kryteria, jakimi kierowała się przy wyliczaniu podstaw służących do ustalenie stawek czynszu dzierżawy możliwych do uzyskania za korzystanie z nieruchomości powoda. Przedmiotowa opinia nie została również skutecznie podważona przez strony. Z tej racji Sąd przyjął ją za podstawę swoich ustaleń. Opinia została sporządzona w dwóch wariantach powierzchniowych. Wariant pierwszy obejmował powierzchnię gruntów spornych wskazaną w pozwie - 4314 m ( 2). Wariant drugi natomiast obejmował powierzchnię wskazaną we wniosku o dzierżawę, tj. 3.086 m ( 2). Różnica wynikała z przekształceń własnościowych działek, a mianowicie po 31 października 2015 r. powodowa Gmina objęła w posiadanie część nieruchomości, która przekracza powierzchnię 3086 m ( 2), co zostało przyznane przez powoda na rozprawie w dniu 25 lutego 2020 r. Jak już wskazano wcześniej, właściwy jest wariant pierwszy – obejmujący pełną powierzchnię posiadaną do 31 października 2015 r. Sąd oparł się zatem na wariancie pierwszym opinii biegłego, dotyczącym większej powierzchni spornych gruntów, tj. 4314 m ( 2) (k. 319) i tabeli przedstawiającej wysokość czynszu netto za korzystanie z nieruchomości od 1 października 2014 r. do 2 lutego 2016 r. (tabela k. 321), przy czym wysokość należnego powodowi wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości Sąd określił nie do 2 lutego 2016 r., lecz do 31 października 2015 r. - zgodnie z żądaniem pozwu. Sąd miał na uwadze (co zostało wykazane wcześniej) istnienie dobrej wiary pozwanego jako posiadacza w okresie przed październikiem 2014 r. i fakt, iż w okresie objętym żądaniem pozwu to teren o powierzchni 4314 m ( 2) był użytkowany przez pozwanego, nie zaś obszar o powierzchni 3.086 m ( 2) - wyodrębniony w późniejszym czasie. Zgodnie więc powyższym wariantem, wobec tabeli górnej zawartej na stronie 22 opinii (k. 321) w okresie od 1 października 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. suma czynszu wynosiła 21.548,43 zł (19,98 zł x 3/12 = 4,995 wartość czynszu za 1m2 x 4314 m2 powierzchni terenu). Z kolei w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 października 2015 r. suma czynszu wynosiła 76.034,25 zł (21,15 zł x 10/12 = 17,625 wartość czynszu za 1 m2 x 4314 m2 powierzchni terenu). Daje to łączny czynsz dzierżawny w okresie od 1 października 2014 r. do 31 października 2015 r. w wysokości 97.582,68 zł (wynagrodzenie za 2014 r. – 21.548,43 zł + wynagrodzenie za 10 pierwszych miesięcy roku 2015 – 76.034,25 zł).

Pozew wniesiono 1 lutego 2016 r., zatem omówiony wcześniej okres przedawnionej wierzytelności obejmowałby okres wcześniejszy – przed 1 lutego 2013 r.

Z tych przyczyn na podstawie art. 230 k.c. i art. 481 § 1 i 2 k.c. uwzględniono powództwo w części. Mając na uwadze powyższe należało przyjąć, że powodowej Gminie O. należy się od pozwanego wynagrodzenie za okres od 1 października 2014 r. do 31 października 2015 r. w łącznej kwocie 97.582,68 zł z odsetkami od 5 grudnia 2015 r.

O obowiązku zapłaty odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.c. Mając jednakże na uwadze, iż wyrok w niniejszej sprawie został wydany w dacie obowiązywania znowelizowanych przepisów w zakresie odsetek określonych w Kodeksie cywilnym, niezbędnym było uwzględnienie zmian w treści wyroku. Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015/1830) art. 481 k.c. otrzymał, począwszy od jego § 2, następujące brzmienie: Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. W dotychczasowym brzmieniu art. 481 k.c., wskazywano jedynie, iż odsetki za opóźnienie, w przypadku, gdy ich wysokość nie była z góry oznaczona, równe są wysokości odsetek ustawowych. W myśl art. 56 ustawy nowelizującej do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Zgodnie natomiast z art. 57 tejże ustawy, z wyjątkiem art. 50, art. 51 i art. 54, wchodzi ona w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku. Mając na uwadze powyższe, koniecznym było zasądzenie odsetek począwszy od 5 grudnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 roku (tj. dnia poprzedzającego wejście w życie przedmiotowej ustawy nowelizującej, w zakresie przepisów dotyczących odsetek określonych w kodeksie cywilnym) w wysokości odsetek ustawowych, określonych w art. 481 k.c. w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2016 roku, a od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, odsetek ustawowych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 k.c.

W pozostałej części powództwo podlegało oddaleniu na tej samej podstawie prawnej.

Sąd odstąpił od obciążania stron niepokrytą częścią wydatków w sprawie na podstawie art. 102 k.p.c. Odpowiadają one wysokości wydatków związanych z opinią biegłego (85,58 zł). W toku postępowania w sprawie zostały one pokryte tymczasowo ze środków budżetowych Skarbu Państwa. Biorąc jednak pod uwagę wysokość wydatków związanych z wydaniem opinii uznał, że strony pokryły koszty sądowe w wystarczającym zakresie. Wobec tego orzeczono jak w pkt III wyroku.

O kosztach rozstrzygnięto na mocy art. 100 k.p.c. (stosunkowe rozdzielenie). Podliczając roszczenia żądane z zasądzonymi, otrzymujemy stosunek wygranej powoda - 13% i pozwanego - 87%. Powód poniósł koszty zastępstwa procesowego - 14.400 zł (§ 2 pkt 7, § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 265), opłaty od pozwu (36.848 zł), zaliczkę na wynagrodzenie biegłego (2.500 zł) – łącznie 53.748 zł, z czego 13% to 6.987,24 zł. Pozwany poniósł koszty zastępstwa procesowego z opłatą od pełnomocnictwa - 14.417 zł (§ 2 pkt 7, § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 265), zaliczkę na wynagrodzenie biegłego (2.500 zł), z czego 87% to 12.542,79 zł. Różnica między tymi wynikami na korzyść pozwanego wynosi 5.555,55 zł.

sędzia Rafał Kubicki