Sygn. akt IV Ka 684/19

UZASADNIENIE

Apelacja prokuratora nie jest zasadna i nie odnosi zamierzonego skutku. Zarzuty dopuszczenia się podczas procedowania w postępowaniu pierwszoinstancyjnym obrazy prawa procesowego i błędu w ustaleniach faktycznych poprzez dowolną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego i uznanie, że brak jest jednoznacznych dowodów sprawstwa i winy oskarżonego J. R. w zakresie przestępstwa znęcania ( czynu opisanego w punkcie I aktu oskarżenia ) i przestępstwa rozboju ( czynu opisanego w punkcie II aktu oskarżenia ) - mają charakter wyłącznie polemiczny. Zgodzić należy się z sądem pierwszej instancji, że zgromadzony w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do nie budzącego wątpliwości ustalenia, że oskarżony J. R. zrealizował znamiona określone przepisem art. 207 & 1 k.k. i art. 280 & 1 k.k ..

Sąd ten stosując określoną przepisem art. 7 kpk zasadę swobodnej oceny dowodów przeprowadził wszechstronną ich analizę ,przy czym nie wykazuje ona, wbrew twierdzeniom skarżącego, błędów natury faktycznej czy logicznej i jest zgodna ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Ponieważ zgromadzone w niniejszej sprawie dowody nie dają podstaw do uznania, że sprawstwo i wina oskarżonego J. R. zostały udowodnione ponad wszelką wątpliwość w rozważanym zakresie, to tym samym rozstrzygnięcie uniewinniające w oparciu o przesłanki z art. 17 & 1 pkt. 1 k.p.k. było zabiegiem koniecznym i ze wszech miar pożądanym.

W odniesieniu do zarzucanego w punkcie I przestępstwa znęcania psychicznego i fizycznego sąd rejonowy prawidłowo uznał, że z powodu skorzystania przed jego obliczem z prawa do odmowy składania zeznań przez pokrzywdzoną I. R., jej siostry, matkę i rodzeństwo oskarżonego oraz trójkę dorosłych dzieci byłych małżonków R., pozostały jedynie szczątkowe informacje odnoszące się do sposobu postępowania oskarżonego J. R. względem zamieszkującej z nim byłej żony, nie wystarczające do przesądzenia o jego odpowiedzialności karnej z art. 207 & 1 k.k.

Wiedza powoływanych przez skarżącego świadków K. S. i J. K. oparta o relacje pokrzywdzonej I. R. ma istotnie – jak trafnie wywodzi sąd merytoryczny - charakter nazbyt ogólnikowy i nie może stanowić wystarczającej podstawy do czynienia ustaleń o realizacji przez ww. czynności sprawczych wypełniających znamiona występku znęcania psychicznego i fizycznego.

Pierwsza z wymienionych będąc pracownikiem Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w G., mająca kontakt z pokrzywdzoną w związku z dwukrotnym prowadzeniem procedury niebieskiej karty ( wszczętej po raz pierwszy 03 listopada 2015 roku, zaś po raz drugi 26 listopada 2018 roku ), wiedziała od I. R. o awanturach wywoływanych przez nietrzeźwego oskarżonego, w przebiegu których miał być agresywny i używać wobec niej przemocy w postaci popychania i bicia. Natomiast do J. K. jako mieszkającej po sąsiedzku I. R. narzekała na byłego męża, że się awanturował i ją wyzywał. Nie podała jednak żadnych bliższych szczegółów tego nagannego zachowania i nigdy nie mówiła świadkowi o przemocy ze strony męża. Tak więc słusznie zauważył sąd rejonowy, że przywołane dowody nie wskazują ani konkretnego czasokresu aktów przemocy fizycznej czy dręczenia psychicznego pokrzywdzonej, ani nie opisują sposobu działania oskarżonego i nie pozwalają na sprecyzowanie skali i charakteru ewentualnie zadawanych przez niego, ewentualnej ofierze, cierpień psychicznych i fizycznych. Trafne jest też spostrzeżenie tego sądu odnoszące się do braku jakichkolwiek dokumentów medycznych pozwalających na weryfikację zgłoszenia leżącego u podstaw wszczęcia procedury niebieskiej karty. Znamienny pozostaje także fakt wyburzenia wzniesionej po orzeczonym rozwodzie ściany dzielącej dom na dwie części, oceniony słusznie przez sąd pierwszej instancji, jako wyraz polepszenia relacji między małżonkami.

W odniesieniu do zarzucanego w punkcie II przestępstwa rozboju sąd rejonowy równie prawidłowo uznał, że wobec skorzystania przed jego obliczem z prawa do odmowy składania zeznań przez pokrzywdzoną I. R., pozostały jedynie oparte na jej przekazie, zeznania świadka J. K. zawierające informacje odnoszące się do sposobu zachowania oskarżonego J. R. w dniu 26 listopada 2018 roku względem zamieszkującej z nim byłej żony, nie wystarczające do przesądzenia o jego odpowiedzialności karnej z art. 280 & 1 k.k.

Bezsporne, w świetle depozycji tego świadka i wyjaśnień oskarżonego, użycie przemocy wobec I. R. oraz zabór telefonu komórkowego i pieniędzy, to czynności sprawcze nie wystarczające do przyjęcia realizacji znamion rozboju, w sytuacji ustalenia przez sąd merytoryczny braku po stronie oskarżonego zamiaru zaboru tych rzeczy w celu przywłaszczenia.

Nad wyraz istotnym argumentem w procesie obdarowywania wersji przebiegu wydarzeń prezentowanej przez oskarżonego J. R. atrybutem wiarygodności, są informacje przekazane przez pokrzywdzoną I. R. niezwłocznie po zdarzeniu wezwanym na interwencję funkcjonariuszom policji, które ograniczyła do awantury domowej, z pominięciem faktu zaboru telefonu i pieniędzy. Gdyby takie okoliczności od razu podała, policjanci z pewnością dokonaliby przeszukania wskazywanego przez oskarżonego miejsca włożenia pieniędzy i telefonu ( pod kołdrą ), co pozwoliłoby na weryfikację jego twierdzeń o przypadkowości wyjęcia jednym ruchem pieniędzy z kieszeni spodni byłej żony, w czasie próby odzyskania swojego, uprzednio przez nią schowanego telefonu, co było konsekwencją przeświadczenia przechowywania go w tym miejscu przez byłą żonę, po spostrzeżeniu odwzorowywania kształtu takiego urządzenia przez materiał ubrania.

Zaniechanie dokonania wskazanych czynności i brak relacji osoby bezpośrednio pokrzywdzonej rozważanym zachowaniem stwarza szereg wątpliwości, nie pozwalających na obalenie wersji prezentowanej przez oskarżonego. Zgodzić trzeba się zatem z poglądem sądu pierwszej instancji, że nie ma w tym stanie rzeczy kontrargumentów wobec twierdzeń tego ostatniego, że od razu pozostawił te rzeczy pod kołdrą - po tym jak wyjął je z kieszeni spodni żony, która natychmiast wybiegła z domu aby wezwać policję.

Zasadne jest zatem stanowisko tego sądu, że brak jest wystarczających dowodów do przesądzenia sprawstwa i winy oskarżonego J. R. w zakresie obu rozważanych powyżej czynów.

Konsekwencją zasady prawdy materialnej ( art. 2 § 2 k.p.k. ) jest bowiem wymóg, aby ustalenia faktyczne, w oparciu o które następuje orzekanie, były udowodnione, tylko wówczas można przyjąć, że są one prawdziwe, czyli zgodne z rzeczywistością. Zasada ta zobowiązuje organy procesowe do dołożenia – niezależnie od woli stron – maksymalnych starań i wyczerpania wszelkich dostępnych środków poznania prawdy.

Podkreślić należy, że udowodnienie zachodzi wówczas, gdy w świetle przeprowadzonych dowodów fakt przeciwny dowodzeniu jest niemożliwy lub wysoce nieprawdopodobny. Wymóg udowodnienia należy odnosić tylko do ustaleń niekorzystnych dla oskarżonego, ponieważ on sam korzysta z domniemania niewinności ( art. 5 § 1 k.p.k. ), a nie dające się usunąć wątpliwości tłumaczy się na jego korzyść ( art. 5 § 2 k.p.k. ). Najmniejsze wątpliwości powodują, iż dany fakt nie może być uznany za udowodniony, a więc nie stanowi ustalenia faktycznego, które może być podstawą rozstrzygnięcia. Nieuprawdopodobnienie dowodzonej tezy nie może działać na niekorzyść oskarżonego, albowiem może on być uznany winnym jedynie po udowodnieniu mu sprawstwa i winy.

Organy procesowe w ramach swobodnej oceny dowodów są ustawowo zobligowane do ukształtowania przekonania dopiero na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów ocenianych według zasad prawidłowego rozumowania z pełnym wykorzystaniem dostępnej wiedzy i doświadczenia życiowego (art. 7 k.p.k. ). Kodeks nie narzuca żadnych dyrektyw , które nakazywałyby określone ustosunkowanie się do konkretnych dowodów i nie wprowadza różnic co do wartości poszczególnych dowodów.

Nie odnosi również swego skutku apelacja prokuratora w części odnoszącej się do wymiaru kary łącznej pozbawienia wolności za czyny zarzucane w punktach III i IV aktu oskarżenia, kwalifikowane art. 263 & 1 k.k. i art. 263 & 2 k.k..

Zastosowanie wobec oskarżonego J. R. zasady absorpcji w procesie kształtowania kary łącznej znalazło uzasadnienie w tożsamości naruszonego w przypadku obu rozważanych czynów zakazu i faktycznego powiązania obu tych czynów w zakresie przedmiotów działania ( przetworzenie i wyrobienie broni palnej w postaci karabinu typu M. i karabinku sportowego bocznego zapłonu i ich posiadanie oraz posiadanie jednej sztuki amunicji ). Wobec powyższego brak jest w skardze apelacyjnej argumentów przekonujących o nieprawidłowym zastosowaniu przez sąd merytoryczny dyrektyw sądowego wymiaru kary, a tym samym o potrzebie sięgania po zasadę kumulacji przy łączeniu kar jednostkowych pozbawienia wolności wymierzonych za poszczególne czyny - z art. 263 & 1k.k. i art. 263 & 2 k.k.

Mając na uwadze wskazane w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku okoliczności łagodzące i obciążające oskarżonego, podzielić należy stanowisko sądu rejonowego, że wymierzona przy zastosowaniu zasady absorpcji kara łączna 1 roku pozbawienia wolności spełni swe cele w zakresie prewencyjnego oddziaływania, w aspekcie indywidualnym i ogólnym.

Ustalenie uprzedniej niekaralności oskarżonego ( karta karna - karta 445 akt ) przekonuje o prawidłowym przyjęciu przez sąd rejonowy realizacji przesłanek zastosowanej instytucji probacyjnej w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary łącznej pozbawienia wolności.

Z przytoczonych względów orzeczono jak w wyroku.