Sygn. akt III AUa 960/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 grudnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Daria Stanek

Sędziowie:

SSA Lucyna Ramlo

SSO del. Beata Golba – Kilian

Protokolant:

sekretarz sądowy Urszula Kowalska

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2019 r. w Gdańsku

sprawy T. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji T. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu – IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 czerwca 2019 r., sygn. akt IV U 132/19

1)  zmienia zaskarżony wyrok i przyznaje T. S. prawo do emerytury od 22 listopada 2018 r.;

2)  stwierdza odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji;

3)  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. na rzecz T. S.:

a)  kwotę 180,00 (sto osiemdziesiąt 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję;

b)  kwotę 270,00 (dwieście siedemdziesiąt 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Lucyna Ramlo SSA Daria Stanek SSO del. Beata Golba–Kilian

Sygn. akt III AUa 960/19

UZASADNIENIE

T. S. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z 28 grudnia 2018 r., którą odmówiono mu prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w E. wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem
z 10 czerwca 2019 r. oddalił odwołanie, sygn. akt IV U 132/19.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

T. S., urodzony (...), wnioskiem z 17 września 2015 r. wystąpił do organu rentowego o ustalenie uprawnień do emerytury częściowej. W dniu złożenia wniosku pozostawał w zatrudnieniu w Urzędzie Miejskim w M. pełniąc funkcję burmistrza.

Decyzją z 30 września 2015 r. pozwany przyznał skarżącemu prawo do emerytury częściowej w kwocie zaliczkowej. Ostateczna wysokość świadczenia została ustalona decyzją z dnia 1 marca 2016 r.

29 listopada 2018 r. skarżący złożył pozwanemu wniosek o pełną emeryturę.
Do wniosku dołączył wystawione przez Urząd Miejski w M. świadectwo pracy,
z którego wynikało, że w związku z upływem kadencji burmistrza, stosunek pracy skarżącego ustał 21 listopada 2018 r. Jednocześnie we wniosku o świadczenie skarżący wskazał,
że pozostaje nadal w zatrudnieniu, tj. w Urzędzie Miejskim w M. na stanowisku burmistrza w związku z wyborem skarżącego na nową kadencję trwającą do 21 października 2023 r.

Zaskarżoną decyzją z 28 grudnia 2018r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury z uwagi na pozostawanie przez skarżącego w dniu złożenia wniosku w stosunku pracy.

Przechodząc do rozważań prawnych Sąd Okręgowy wskazał, że uprawnienie
do emerytury częściowej skarżący nabył w oparciu o przepis art. 26b ust. 1 ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. 2015 r., poz. 748 – w brzmieniu obowiązującym w dacie przyznania skarżącemu emerytury
w kwocie zaliczkowej), zgodnie z którym ubezpieczonym, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1a pkt 26-85 i ust. 1b pkt 2-20 (który w sytuacji skarżącego wynosił wówczas 65 lat i 11 miesięcy), przysługuje emerytura częściowa, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat
dla mężczyzn;

2) osiągnęli wiek wynoszący co najmniej 62 lata dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn.

Ustęp 4 powyższego artykułu wskazywał zaś, że po osiągnięciu przez osobę uprawnioną do emerytury częściowej wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 24 ust. 1a pkt 26-85 i ust. 1b pkt 2-20, oraz po ustaniu stosunku pracy w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem emerytura częściowa podlega - na wniosek ubezpieczonego - zamianie na emeryturę, o której mowa w art. 24.

Na mocy ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2017 r., poz. 38) z dniem 1 października 2017 r. nastąpiła utrata mocy powyższej regulacji. Z kolei art. 22
ust. 1 i 2 ustawy zmieniającej wskazał, że osoby, które w dniu wejścia w życie tej ustawy mają ustalone decyzją organu rentowego prawo do emerytury częściowej, określonej
w art. 26b ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują to prawo na dotychczasowych zasadach do czasu zamiany emerytury częściowej
na emeryturę, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Emerytura częściowa podlega zamianie na emeryturę, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, na wniosek ubezpieczonego oraz - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem - po ustaniu stosunku pracy.

Sąd Okręgowy miał na względzie, że pozwany organ rentowy jako podstawę zaskarżonej decyzji powołał art. 26b ustawy emerytalnej, który - jak wskazano wyżej – utracił moc z dniem 1 października 2017 r. Nie zmienia to jednak faktu, że mający zastosowanie
w przypadku skarżącego art. 22 ustawy zmieniającej z dnia 16 listopada 2016r., uzależnia przekształcenie emerytury częściowej w tzw. emeryturę pełną/powszechną od rozwiązania przez wnioskodawcę stosunku pracy.

W ocenie Sądu I instancji z powyższego wynika więc jednoznacznie, że w momencie wejścia w życie ustawy zmieniającej z dnia 16 listopada 2016 r. skarżący zachował uprawnienia do emerytury częściowej na dotychczasowych zasadach. Po wejściu w życie
art. 22 ustawy zmieniającej, skarżący - chcąc ustalić swoje uprawnienia do emerytury z art. 24 ustawy emerytalnej - obowiązany był złożyć stosowny wniosek oraz rozwiązać stosunek pracy. Nie budziło przy tym wątpliwości Sądu Okręgowego, że w momencie złożenia powyższego wniosku, ubezpieczony nie mógł pozostawać w jakimkolwiek stosunku pracy.

Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy stwierdził, że nawet jeśli przyjąć
za skarżącym, że nawiązanie nowego stosunku pracy i pozostawanie w nim w momencie złożenia wniosku o pełną emeryturę, nie stoi na przeszkodzie przyznaniu prawa do spornego świadczenia, skarżący de facto cały czas pozostaje w stosunku pracy z Urzędem Miasta M., gdyż nie wystąpiła w nim żadna zauważalna przerwa.

Sąd I instancji miał na uwadze, że - jak wskazywał sam skarżący - stosunek pracy
z wyboru jest związany z kadencją. Przepis art. 73 § 1 i 2 kodeksu pracy stanowi,
że nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika. Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu.

W ocenie Sądu Okręgowego ani Kodeks pracy, ani ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. 2018r., poz. 1260), nie określają momentu nawiązania takiego stosunku pracy. W literaturze prawa pracy wskazuje się na różne koncepcje określające ten moment, tj., że jest to dzień określenia przez uprawniony organ warunków zatrudnienia wybranego; dzień wyboru; moment objęcia stanowiska lub też dzień ślubowania. Jak wskazał zaś Wojewódzki Sąd Administracyjny w L. w uzasadnieniu wyroku z 11 maja 2010 r. (sygn. III SA/Lu 106/10): „spośród pracowników samorządowych zatrudnianych na podstawie wyboru, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy
o pracownikach samorządowych, jedynie w przypadku wójta (burmistrza, prezydenta miasta) akt wyboru powoduje automatycznie nawiązanie stosunku pracy”.

W świetle powyższego, zdaniem Sądu I instancji, bez znaczenia pozostaje,
czy skarżący obowiązki burmistrza z poprzedniej kadencji pełnił do momentu kolejnego wyboru, czy też złożenia ślubowania, skoro to on został ponownie wybrany na to stanowisko
i rozwiązanie starego oraz nawiązanie nowego stosunku pracy następuje w tym samym momencie. Zdaniem Sądu, takiej sytuacji trudno nadać znaczenie „rozwiązania stosunku pracy” w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, skoro de facto skarżący cały czas pozostaje w zatrudnieniu.

Sąd Okręgowy podkreślił dodatkowo, że nawet w złożonym przez skarżącego świadectwie pracy z dnia 22 listopada 2018 r. wskazano, iż skarżący był zatrudniony
w Urzędzie Miejskim w M. na stanowisku burmistrza od 18 listopada 2002 r.
do 21 listopada 2018 r., a więc przez 16 lat w ciągłości. Również składając wniosek
o emeryturę częściową skarżący wskazał, że pozostaje w zatrudnieniu w Urzędzie Miejskim w ciągłości od 18 listopada 2002 r.

W świetle powyższego Sąd Okręgowy uznał, że skarżący nie spełnił przesłanek
do wnioskowanego świadczenia i dlatego też, stosownie do art. 477 14§ 1 k.p.c., odwołanie skarżącego oddalił.

Apelację od wyroku wywiódł ubezpieczony, zaskarżając go w całości i zarzucając:

I. naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, poprzez przyjęcie, że w momencie składania przez ubezpieczonego wniosku o zamianę emerytury częściowej na emeryturę, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczony nie może pozostawać w stosunku pracy w sytuacji, gdy prawidłowa wykładania art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw wskazuje,
że wystarczającą przesłanką zamiany emerytury częściowej na emeryturę, o której mowa
w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest ustanie stosunku pracy, a ustawa nie przewiduje dodatkowych warunków w tym zakresie;

a w przypadku uwzględnienia zarzutu określonego w pkt I

II. naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, poprzez przyjęcie,
że ustanie stosunku pracy, które nastąpiło w niniejszej sprawie z dniem 21 listopada 2018 r.
w związku z upływem kadencji Burmistrza M. w sytuacji , gdy odwołujący się
w wyborach z dnia 21 października 2018 r. został ponownie wybrany na Burmistrza M.
i w chwili składania wniosku pozostawał w zatrudnieniu w Urzędzie Miejskim w M.
na stanowisku Burmistrza M. od dnia złożenia ślubowania tj. od dnia 21 listopada
2018 r., nie jest ustaniem stosunku pracy w rozumieniu art. 22 ust. 2 ustawy z dnia
16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw

Mając powyższe na uwadze ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę decyzji z dnia 28 grudnia 2018 r. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. i przyznanie odwołującemu się prawa do emerytury zgodnie ze złożonym wnioskiem, a także o zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego się kosztów procesu za I instancję według norm przepisanych oraz o zasądzenie od organu rentowego
na rzecz odwołującego się kosztów procesu za II instancję według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku i przyznaniem T. S. prawa do emerytury od 22 listopada 2018 r., przy jednoczesnym stwierdzeniu odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy trafnie ocenił materiał dowodowy zgromadzony w sprawie oraz dokonał poprawnych ustaleń faktycznych. Ustalenia faktyczne Sądu I instancji przedstawione w pisemnym uzasadnieniu wyroku jako prawidłowe, a nadto nie wymagające zmiany ani uzupełnienia Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne (art. 387 § 2 1 pkt. 1 k.p.c.). Stan faktyczny nie był zresztą sporny między stronami.

Sąd Okręgowy przywołał także prawidłowe przepisy prawa materialnego, dokonując jednak ich błędniej wykładni w zakresie momentu nawiązania i rozwiązania stosunku pracy
z wyboru, co w konsekwencji doprowadziło do nieuprawnionego uznania przez Sąd
I instancji, że ubezpieczony nie spełnia wszystkich przesłanek warunkujących możliwość przyznania mu prawa do żądanego świadczenia.

Przypomnieć można, że pozwany odmówił przyznania T. S. emerytury, ponieważ w ocenie organu rentowego odwołujący się nie spełnił warunku dotyczącego rozwiązania stosunku pracy i w dniu złożenia wniosku o emeryturę powszechną tj. 27 listopada 2018 r. pozostawał od 22 listopada 2018 r. w zatrudnieniu w Urzędzie Miejskim w M.. Sąd I instancji podzielił stanowisko organu.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela natomiast stanowisko ubezpieczonego przedstawione w uzasadnieniu apelacji.

Uprawnienie do emerytury częściowej skarżący nabył w oparciu o przepis art. 26b
ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. 2015 r., poz. 748 – w brzmieniu obowiązującym w dacie przyznania skarżącemu emerytury w kwocie zaliczkowej), zgodnie z którym ubezpieczonym, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1a pkt 26-85 i ust. 1b pkt 2-20 (który w sytuacji skarżącego wynosił wówczas 65 lat i 11 miesięcy), przysługuje emerytura częściowa, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat
dla mężczyzn;

2) osiągnęli wiek wynoszący co najmniej 62 lata dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn.

Ustęp 4 powyższego artykułu wskazywał, że po osiągnięciu przez osobę uprawnioną do emerytury częściowej wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 24 ust. 1a pkt 26-85
i ust. 1b pkt 2-20, oraz po ustaniu stosunku pracy w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem emerytura częściowa podlega - na wniosek ubezpieczonego - zamianie
na emeryturę, o której mowa w art. 24.

Na mocy ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2017 r., poz. 38) z dniem 1 października 2017 r. nastąpiła utrata mocy powyższej regulacji. Jakkolwiek uchylenie powyższego przepisu wiąże się z niemożnością nabycia prawa do emerytury częściowej, to jednak nie oznacza pozbawienia tego świadczenia osób, które przed dniem
1 października 2017 r. nabyły już do niego prawo. Potwierdza to art. 22 ust. 1-2 powyżej powołanej ustawy z dnia 16 listopada 2016 r.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 i 2 ustawy zmieniającej, osoby, które w dniu wejścia w życie tej ustawy mają ustalone decyzją organu rentowego prawo do emerytury częściowej, określonej w art. 26b ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują to prawo na dotychczasowych zasadach do czasu zamiany emerytury częściowej na emeryturę, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Emerytura częściowa podlega zamianie na emeryturę, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, na wniosek ubezpieczonego oraz - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem - po ustaniu stosunku pracy.

Jak trafnie zatem uznał Sąd Okręgowy, w momencie wejścia w życie ustawy zmieniającej z dnia 16 listopada 2016 r. skarżący zachował uprawnienia do emerytury częściowej na dotychczasowych zasadach. Po wejściu w życie art. 22 ustawy zmieniającej, skarżący - chcąc ustalić swoje uprawnienia do emerytury z art. 24 ustawy emerytalnej - obowiązany był złożyć stosowny wniosek oraz rozwiązać stosunek pracy. Drugi
ze wskazanych warunków budził w rozpoznawanej sprawie kontrowersje.

Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ma fakt, iż burmistrz jest pracownikiem urzędu gminy, a jego stosunek pracy nawiązuje się na podstawie wyboru, tj. na podstawie art. 73 k.p. i art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o pracownikach samorządowych, rozwiązuje się natomiast z wygaśnięciem mandatu (art. 73 § 2 k.p.).

Przepis art. 73 § 1 i 2 k.p. stanowi, że nawiązanie stosunku pracy następuje
na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika. Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu. Zgodnie natomiast z art. 4 ust. 1 pkt. 1 lit. c) ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DZ. U. z 2018 r. poz. 1260 ze zm.), pracownicy samorządowi, jeśli chodzi
o wójta, burmistrza i prezydenta miasta, są zatrudnieni na podstawie wyboru w urzędzie gminy.

Przepis art. 29 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j. t. Dz. U.
z 2019 r., poz. 506 ze zm.) stanowi, że po upływie kadencji wójta pełni on swoją funkcję
do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta albo osobę, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji wójta (ust. 1) oraz że po upływie kadencji wójta, zastępca wójta pełni swoje obowiązki do czasu objęcia obowiązków przez nowo powołanego zastępcę wójta (ust. 2). Stosownie do art. 29a ust. 1 cyt. ustawy objęcie obowiązków
przez wójta następuje z chwilą złożenia wobec rady gminy ślubowania. Dodać należy,
że zgodnie z art. 11a ust. 3 ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy przez to rozumieć także burmistrza oraz prezydenta miasta.

Zauważyć należy, że wyżej przytoczony przepis mieści się w rozdziale 3 u.s.g., który jest poświęcony władzom gminy. Przepis ten ma więc charakter ustrojowy, regulujący kwestie związane z wypełnianiem obowiązków przez osoby działające z upoważnienia gminy, w szczególności reguluje kwestie związane z wypełnianiem obowiązków
przez piastuna funkcji organu wykonawczego gminy oraz osoby działające z jego upoważnienia (zastępcy wójta). Przepis ten odnosi się więc do publicznoprawnego aspektu funkcji wójta i jego zastępcy, a nie do ich stosunku pracy (por. wyrok SN z dnia 5 sierpnia 2008 r., I PK 29/08, OSNAPiUS 2010 nr 1-2, poz. 3, str. 13).

Ratio legis komentowanego przepisu polega z jednej strony na zapewnieniu nieprzerwanego pełnienia funkcji w administracji samorządowej (potwierdza zasadę ciągłości, nieprzerywalności funkcjonowania), a z drugiej zaś zapobiega dublowaniu tych funkcji (por. wyrok SN z dnia 5 sierpnia 2008 r., I PK 29/08, OSNAPiUS 2010 nr 1-2, poz. 3, str. 13). Prawidłowa wykładnia art. 29 ustawy o samorządzie gminnym prowadzi do wniosku, że ustawodawca, uwzględniając specyfikę trybu wyboru organu wykonawczego w gminie oraz wskazany w art. 29a moment objęcia obowiązków przez nowego wójta po wyborach, powierzył dotychczasowemu wójtowi wykonywanie obowiązków po zakończeniu jego kadencji, co nie oznacza jednak przedłużenia stosunku pracy. W związku z tym, że organ wykonawczy gminy jest organem administracji publicznej, jego podstawowym zadaniem jest wykonywanie zadań publicznych przydanych w drodze ustawowej, w przewidzianych do tego formach działania. Zadania te wykonywane są przez wójtów za pomocą przydanych im urzędów, stanowiących ich aparat pomocniczy. I właśnie sprawne kierowanie tymi urzędami stanowi podstawowe zadanie ustępujących organów do czasu objęcia funkcji
przez wójtów i ich zastępców wybranych w nowych wyborach.

Omawiany przepis wyznacza także graniczną datę, do której dotychczasowy wójt może skutecznie wypełniać swoje zadania i kompetencje. Jest nią albo objęcie funkcji
przez nowo wybranego wójta (co w istocie rzeczy sprowadza się do złożenia przez niego ślubowania, o którym mowa w art. 29a), albo objęcie obowiązków przez osobę, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji wójta, o której mowa
w art. 28f, 28g i 28h u.s.g. W tym ostatnim przypadku termin ten będzie wskazany
przez Prezesa Rady Ministrów. W tych też terminach dotychczasowy wójt traci wszystkie swoje dotychczasowe uprawnienia. Wójt i jego zastępca po upływie kadencji pełnią zatem jedynie tymczasowo obowiązki, czekając na swojego następcę (por. M. Gurdek, Status prawny zastępcy wójta, PPP 2008, nr 7-8). Dzień objęcia obowiązków przez nowego wójta jest jednocześnie dniem zakończenia stosunku pracy na podstawie wyboru z dotychczasowym wójtem (vide: Dolnicki B. (red.), Augustyniak M., Cybulska R., Glumińska-Pawlic J., Jagoda J., Marchaj R., Martysz C., Matan A., Moll T., Wierzbica A., Ustawa o samorządzie gminnym, WKP, 2018).

Reasumując, należy przyznać apelującemu rację, że stosunek pracy z wyboru charakteryzuje się tym, że ściśle wiąże się z mandatem, a przez to jest kadencyjny.
Z ustaniem mandatu rozwiązuje się z mocy prawa, przy czym zdarzenie to jest wyłączną przyczyną jego rozwiązania. W sytuacji zatem, w której ta sama osoba zostaje ponownie wybrana i zatrudniona na stanowisku burmistrza na kolejną kadencję na podstawie stosunku pracy z wyboru, nie zachodzi kontynuacja stosunku pracy. Jest to ponowne zatrudnienie. Innym słowy, jeden stosunek pracy ulega rozwiązaniu i nawiązuje się nowy; nie ma mowy
o ciągłości zatrudnienia (...),(...)
(...)

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy,
że stosunek pracy wnioskodawcy jako Burmistrza M. ustał z mocy prawa z upływem kadencji, tj. dnia 21 listopada 2018 r. Stosunek pracy burmistrza poprzedniej kadencji rozwiązuje się bowiem w dniu złożenia ślubowania przez burmistrza nowej kadencji. Choć ubezpieczony w istocie nieprzerwanie jest burmistrzem M., to jednak za każdym razem odbywa kolejną kadencję, a zatem za każdym razem dochodzi do przerwania jego stosunku pracy i w związku z wyborem na następną kadencję do nawiązania następnego stosunku pracy. Nie można zatem mówić o kontynuowaniu zatrudnienia, bowiem dochodzi
do każdorazowego jego przerwania.

Stanowisko powyższe znajduje potwierdzenie w powołanym przez apelującego wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 12 lutego 2013 r. (III AUa 712/12, LEX nr 1286566).

Reasumując, ustanie stosunku pracy, które nastąpiło w niniejszej sprawie z dniem
21 listopada 2018 r. w związku z upływem kadencji burmistrza M. w sytuacji,
gdy odwołujący się w wyborach z dnia 21 października 2018 r. został ponownie wybrany
na Burmistrza M. i w chwili składania wniosku pozostawał w zatrudnieniu w Urzędzie Miejskim w M. na stanowisku Burmistrza M. od dnia złożenia ślubowania,
tj. od dnia 21 listopada 2018 r., jest rozwiązaniem stosunku pracy w rozumieniu art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Zasadnie także apelujący odniósł się do zarzutu pozwanego organu, wskazując,
że zasady wystawiania świadectw pracy regulują stosowne przepisy kodeksu pracy. Sytuację, w której nawiązano z tym samym pracownikiem kolejny stosunek pracy w ciągu 7 dni
od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy reguluje art. 97 § l 1 k.p.
Na tej podstawie wystawiono świadectwo pracy obejmujące okres od 18.11.2002 r.
do 21.11.2018 r.

Nie budzi też wątpliwości, że irrelewantne prawnie jest oświadczenie ubezpieczonego we wniosku o emeryturę częściową, zgodnie z którym pozostaje on w zatrudnieniu
w Urzędzie Miejskim w M. od 18 listopada 2002 r. Moment nawiązania i rozwiązania stosunku pracy uregulowany został bowiem w wyżej omówionych przepisach prawa.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny, działając na podstawie art. 386 § 1 k.p. zmienił zaskarżony wyrok Sądu I instancji i przyznał T. S. prawo
do emerytury od 22 listopada 2018 r., jak w punkcie I wyroku. Ubezpieczony spełnia wszystkie ustawowe przesłanki prawa do tego świadczenia.

W punkcie II wyroku Sąd Apelacyjny stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Zgodnie z brzmieniem art. 118 ust. la ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej
do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego. Przez wyjaśnienie „ostatniej niezbędnej okoliczności” trzeba rozumieć wyjaśnienie ostatniej okoliczności koniecznej do ustalenia samego istnienia prawa wnioskodawcy do świadczenia. Wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2005 r., sygn. akt I UK 159/04, OSNP nr 19/2005, poz. 308).

W rozpoznawanej sprawie wydanie błędnej decyzji było konsekwencją niewłaściwej interpretacji przez pozwanego przepisów prawa. Nie ulega zatem wątpliwości, że pozwany ponosi z tego tytułu odpowiedzialność na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach
i rentach z FUS.

W punkcie III wyroku Sąd Apelacyjny rozstrzygnął o kosztach postępowania, zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. na rzecz T. S. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję i kwotę 270 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, działając w tym zakresie na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 i art. 108 § 1 zd. 1 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2
i § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) oraz
art. 36 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t. Dz. U.
z 2019 r., poz. 785).

SSA Lucyna Ramlo SSA Daria Stanek SSO del. Beata Golba - Kilian