UZASADNIENIE

wyroku z dnia 20 sierpnia 2020r.

W wyroku z dnia 14 czerwca 2019r. Sąd Apelacyjny w Gdańsku uchylił wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 6 listopada 2018r. co do kwoty (...) zł z ustawowymi odsetkami od dnia 28 grudnia 2013r. do dnia zapłaty i w tej części przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu , pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego w tym zakresie .

W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny wskazał , między innymi, że odszkodowanie w wysokości(...) zł zostało zasądzone mimo braku jakichkolwiek ustaleń odnośnie kosztów poniesionych przez powoda , o których mowa w art. 444 k.c. W toku postępowania powód nie przedstawił żadnych rachunków, faktur, ani innych dokumentów potwierdzających jego wydatki na leczenie . W petitum pozwu powód ograniczył się jedynie do sformułowania w tym zakresie roszczenia o „odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu” . Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd dokona oceny materiału dowodowego pod kątem zasadności roszczenia o zapłatę odszkodowania oraz ewentualnie rozważy konieczność przeprowadzenia dalszych dowodów w zależności od stanowiska i wniosków stron.

Zgodnie z art. 386 § 6 k.p.c. ocena prawna wyrażona w uzasadnieniu wyroku sądu drugiej instancji wiąże zarówno sąd , któremu sprawa została przekazana , jaki i sąd drugiej instancji , przy ponownym rozpoznaniu sprawy (…).

Sąd ustalił, co następuje :

W pozwie z dnia 28 kwietnia 2014r. powód P. S. dochodził następujących kwot :

1) (...) zł z odsetkami od dnia 04.12.2013r. tytułem odszkodowania za doznany uszczerbek na zdrowiu ,

2) (...)zł z odsetkami od dnia 04.12.2013r. tytułem pozostałej części zadośćuczynienia za ból i cierpienia fizyczne oraz utratę prawa jazdy i licencji ochroniarskiej

3) (...) zł miesięcznie renty wyrównawczej począwszy od 04.12.2013r.

Powód wywodzi swoje roszczenia z wypadku komunikacyjnego , któremu uległ dnia (...).

okoliczności niesporne ,

Sąd zważył, co następuje :

Powód jako poszkodowany na skutek wypadku komunikacyjnego mógł formułować żądania na podstawie następujących przepisów kodeksu cywilnego:

1) art. 444 § 1 k.c. – przepis ten stanowi ,że „W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikające z tego powodu koszty . Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia , a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą , także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu .

Przepis ten reguluje więc kwestię odszkodowania .

2) art. 444 § 2 k.c. – przepis ten stanowi , że „Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość , może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty ,

Przepis ten stanowi więc o rencie.

3) art. 445 § 1 k.c. stanowi ,że „ W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznana krzywdę .

Przepis ten dotyczy więc zadośćuczynienia .

Powód dochodził świadczeń określonych w punktach 2 i 3 tego zestawienia i w tym zakresie wyrok jest prawomocny . Domagał się także odszkodowania . Tak określił to świadczenie w żądaniu pozwu . Poprzez określenie , że jest to kwota „tytułem odszkodowania za doznany uszczerbek na zdrowiu” popadł jednak w sprzeczność . Są to bowiem dwa różne pojęcia. Odszkodowanie należne jest za uszczerbek o charakterze majątkowym , a zadośćuczynienie - o charakterze niemajątkowym ( za ból fizyczny i cierpienia psychiczne ) .

W uzasadnieniu pozwu nie wskazał faktów z których wywodził to żądanie. W toku rozpoznania sprawy nie przedstawił dowodów dotyczących powstania szkody oraz jej rozmiaru . Należy podkreślić ,że zgodnie z art. 6 k.c. , to na nim spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie .

Sąd I instancji zasadzając kwotę (...) zł uwzględnił te żądania w całości Określił w uzasadnieniu ,że są to kwoty z tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania , ale nic nie napisał o tym co składa się na szkodę i jak została ustalona wysokość odszkodowania .

Po uchyleniu wyroku w tej części konieczne więc było zezwolenie stronom na złożenie pism procesowych w celu zgłoszenia twierdzeń i dowodów. Na skutek tego powód wyjaśnił z jakiego tytułu jest dochodzona kwota (...) zł . Wskazał na utracone zarobki i to za okres po wniesieniu pozwu . Porównania w tym zakresie powód czynił aż do roku 2019r. Na te okoliczności formułował wnioski dowodowe . Było to też dobitnie widoczne w zeznaniach świadków : K. L. i W. S. , które także dotyczyły pogorszenia sytuacji powoda , na skutek utraty możliwości pracy w branży ochroniarskiej. Cały czas strona powodowa nie przedstawiała natomiast jak została ustalona kwota odszkodowania i jakie operacje rachunkowe wykonano ,żeby ustalić jej wysokość.

Tok rozumowania i argumentacja przedstawiona przez powoda w toku postępowania po częściowym uchyleniu wyroku jest zupełnie błędna i nie zasługiwała na uwzględnienie w dwóch powodów :

Po pierwsze – skoro powód już w pozwie z dnia 28 kwietnia 2014r. formułował żądanie odszkodowania , to oznacza ,że szkoda musiała powstać przed tą datą . Chronologia jest bowiem taka ,że najpierw musi zaistnieć zdarzenie wywołujące szkodę i przez to powstaje roszczenie o odszkodowanie ,czyli żądanie wyrównania uszczerbku w majątku. Wielkość tego uszczerbku jest już wówczas znana . Nie ma więc problemu ze wskazaniem kwoty oraz co się na nią składa , jak została obliczona . W niniejszej sprawie ma miejsce odwrotna sytuacja - najpierw zostaje zgłoszone żądanie odszkodowania , a dopiero potem następuje poszukiwanie zdarzenia/zdarzeń , które spowodowały ten uszczerbek majątkowy Nie jest nawet podjęta żadna próba wskazania jak rachunkowo została ustalona kwota odszkodowania .

Art. 444 § 1 k.c. daje możliwość dochodzenia naprawienia szkody powstałej bezpośrednio na skutek wypadku np. kosztów zniszczonych w trakcie zdarzenia odzieży i przedmiotów osobistych, ale także i kosztów powstałych później , ale pozostających w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem np. kosztów : zakupu leków, artykułów medycznych ( np. wózka inwalidzkiego kul, specjalistycznego łóżka, butów ortopedycznych), leczenia , rehabilitacji specjalnego wyżywienia , paliwa zużytego na dojazdy związane z leczeniem i rehabilitacją . Jest więc oczywiste ,że wydatki z tym związane musiałyby istnieć już w dniu złożenia pozwu , skoro powód domagał się odszkodowania . Powód nie mówił i obecnie też nic nie mówi o takich kosztach . Przytacza tylko kwestię utraconych zarobków.

Zawarte w żądaniu pozwu określenie „odszkodowanie za doznany uszczerbek na zdrowiu” wskazuje raczej ,że powód miał na myśli zadośćuczynienie , gdyż pojęcie „uszczerbek na zdrowiu” to jest właśnie sfera „szkody” niematerialnej ,czyli bólu fizycznego i cierpienia psychicznego , a ona jest rekompensowana poprzez zadośćuczynienie .

Po drugie – żądanie było niezasadne także dlatego , że sąd orzekał już w kwestii renty i w tym zakresie wyrok jest prawomocny. Uzasadnieniem żądania renty były utracone zarobki , które miała ona wyrównać . Obecne postępowanie w intencji powoda ponownie miałoby zająć się utraconymi zarobkami i badać tę kwestię nawet za okres sprzed wydania wyroku przez sąd I instancji . Aktualnie różnica miałaby polegać tylko na tym ,że żądanie ma postać skapitalizowaną , a poprzednio renty. O tym była już jednak mowa , o tym sąd już rozstrzygał i nie można wracać do tej kwestii .

Wobec bezpodstawności roszczenia w świetle wskazanej przez powoda podstawy faktycznej żądania , zbędne było prowadzenie postępowania dowodowego . Sąd nie czynił więc ustaleń na podstawie dokumentów zgromadzonych w toku ponownego rozpoznania sprawy , ani na podstawie zeznań świadków przesłuchanych w dniu 20 sierpnia 2020r. Z tej samej przyczyny sąd oddalił wnioski o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych oraz dokumentów PIT świadka – k. 848 .

Powództwo w części dotyczącej żądania zasądzenia kwoty 50.000 zł wraz z odsetkami podlegało więc oddaleniu .

Zgodnie z treścią wyroku Sądu Apelacyjnego po ponownym rozpoznaniu sprawy należało orzec o kosztach postępowania apelacyjnego .Rozstrzygnięcie w tym zakresie jest zdeterminowane przez orzeczenie o roszczeniu głównym . Skoro więc powód przegrał sprawę , to na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. został zobowiązany do zwrotu kosztów procesu pozwanemu.

Sąd ustalił ich wysokość stosownie do kwoty żądania , które była przedmiotem rozstrzygnięcia w obecnym postępowaniu - (...) zł. W takim przypadku stawka minimalna wynagrodzenia adwokackiego wynosi(...)- § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2005r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poza. 1800 ze zmianami ) . W postępowaniu apelacyjnym toczącym się przez sądem apelacyjnym , wynagrodzenie wynosi 75 % tej stawki , gdyż sprawę prowadził ten sam adwokat § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia . Od powoda na rzecz pozwanego zasądzono więc kwotę (...)zł ( (...)).

Żaden przepis powołanego tu rozporządzenia nie przewiduje dodatkowego wynagrodzenia za zastępstwo procesowe przy ponownym rozpoznaniu sprawy. Jest to jednak uwaga na marginesie , gdyż Sąd Apelacyjny nakazał rozstrzygnąć o kosztach postępowania apelacyjnego w zakresie w którym wyrok został uchylony , a nie o jakiś innych kosztach .

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE