UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 września 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U z 2016, poz. 887) ponownie ustalił wartość kapitału początkowego Z. S.. Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 29.880,73 zł. Ustalony w oparciu o przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest okresu od 01.01.1972 r. do 31.12.1981 r., wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 34,42 %. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego przyjęto okresy składkowe w ilości: 6 lat, 1 miesiąc i 7 dni. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998 r. wieku (45 lat) oraz okresu składkowego i nieskładkowego dla ubezpieczonego wyniósł 37,45 %. (decyzja k. 58 - 59 akt ZUS)

Kolejną decyzją z dnia 16 września 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1270 z późn. zm.) wykonując wyrok sądu z dnia 9.07.2019 r. przyznał Z. S. emeryturę od dnia 17.10.2018 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej. Przyjęto, że podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji zewidencjonowanego na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wyniosła – 119531,56 zł, średnie dalsze trwanie życia wyniosło 218,40 miesięcy, wyliczona kwota emerytury wyniosła zaś 547,31 zł brutto miesięcznie. Jednocześnie świadczenie nie uległo podwyższeniu do kwoty najniższej emerytury z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie udowodnił łącznie 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. (decyzja k. 23 - 25 akt ZUS)

Z. S. w dniu 23 października 2019 r. oraz w dniu 27 listopada 2019 r. odwołał się od powyższych decyzji do Sądu Okręgowego w Łodzi uznając je za krzywdzące i wniósł o ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego a następnie emerytury przy przyjęciu do obliczenia wskaźnika kapitału rzeczywistych zarobków uzyskiwanych przez niego w Zakładach (...) S.A. w Ł. ustalonych na podstawie zeznań świadków. (odwołanie k. 3, odwołanie k. 3 akt o sygn. VIII U 2506/18)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o odrzucenie odwołań wywodząc jak w zaskarżonych decyzjach. Dodatkowo wskazał, że zaskarżona decyzja z dnia 16.09.2019r. o przyznaniu emerytury została wydana w wyniku wykonania prawomocnego orzeczenia Sądu Okręgowego zapadłego w sprawie VIII U 2506/18, od którego wnioskodawca nie wnosił apelacji. Według organu rentowego obecnie wnioskodawca nie wykazał nowych okoliczności, które dawałyby podstawę do innego obliczenia wysokości zarobków za sporny okres, a co z tym związane do wyższego ustalenia kapitału początkowego i emerytury.

(odpowiedź na odwołanie k. 16 – 16 verte, odpowiedź na odwołanie k. 16 – 16 verte akt o sygn. VIII U 73/20)

Na podstawie art. 219 k.p.c. Sąd Okręgowy w Łodzi połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt VIII U 4545/19 oraz VIII U 4546/19 i postanowił prowadzić je łącznie pod sygn. akt VIII U 4545/19. (okoliczność bezsporna)

Na terminie rozprawy poprzedzającej bezpośrednio wydanie wyroku z dnia 8 września 2020 r. wnioskodawca poparł odwołania a pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań. (e – protokół rozprawy z dnia 8 września 2020 r. oświadczenie wnioskodawcy 00:01:15, 00:23:56, oświadczenie pełnomocnika ZUS 00:01:15, 00:23:56)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił co następuje:

Wnioskodawca Z. S. urodził się w dniu (...) (okoliczność bezsporna)

Ubezpieczony w okresie od 21.10.1972 r. do 30.04.1978 r. był zatrudniony na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładach (...) S.A. w Ł. jako przekładacz, kotoniarz. W okresie od 25.04.1973 r. do 29.04.1975 r. odbywał zasadniczą służbę wojskową. (świadectwo pracy k. 29 akt ZUS)

Z. S. pracując w wymienionym zakładzie pracy otrzymywał wynagrodzenie akordowe, obliczane indywidualnie dla każdego pracownika, w zależności od jego osobistego wysiłku, umiejętności, szybkości pracy. W systemie akordowym pracownicy wytwarzali galanterię damską, czyli bluzki z krótkim i długim rękawem. Zdarzało się, że pracownicy przychodzili dodatkowo do pracy także w sobotę i niedzielę. ( zeznania świadka M. S. 00:09:22, zeznania świadka Z. M. 00:03:43, zeznania wnioskodawcy 00:18:40, płyta CD ).

We wskazanym okresie zatrudnienia wynagrodzenie zasadnicze określone za pomocą stawki godzinowej przedstawiało się następująco:

- od 21.10.1972 r. do 25.04.1973 r. - 7,10zł/godz.,

- od 30.04.1975 r. do 31.10.1975 r. - 10 zł/godz.,

- od 1.11.1975 r. do 31.05.1976 r. - 15 zł/godz.,

- od 1.06.1976 r. do 30.04.1978 r. - 16,50 zł/godz. ( umowy o pracę i angaże k. 25 – 26, karta obiegowa zmian k. 27 – 28, 30 akt ZUS )

Wynagrodzenie ustalone kwotowo za wskazany okres zatrudnienia wyniosło odpowiednio:

- od 21.10.1972 r. do 31.12.1972 r. 3138,20 zł,

- od 1.01.1973 r. do 25.04.1973 r. 5282,40 zł,

- od 30.04.1975 r. do 31.10.1975 r. 11880 zł,

- od 1.11.1975 r. do 31.12.1975 r. 5640 zł,

- od 1.01.1976 r. do 31.05.1976 r. 14610 zł,

- od 1.06.1976 r. do 31.12.1976 r. 22803 zł,

- od 1.01.1977 r. do 31.12.1977 r. 38808 zł,

- od 1.01.1978 r. do 30.04.1978 r. 12771 zł. (wyliczenie ZUS k. 21 akt ZUS)

Nie zachowała się dokumentacja płacowa wnioskodawcy i zakładowe regulaminy wynagradzania ze wskazanego wyżej zakładu pracy (bezsporne, a nadto zeznania wnioskodawcy 00:18:40, płyta CD )

W dniu 04.10.2018 r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury z wieku powszechnego. (wniosek k. 1 – 6 akt ZUS)

Decyzją z dnia 26.10.2018r. organ rentowy ustalił wnioskodawcy wysokość kapitału początkowego. Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 26.630,78 zł. Ustalony w oparciu o przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest okresu od 01.01.1972 r. do 31.12.1981 r., wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 18,32 %. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego przyjęto okresy składkowe w ilości: 6 lat, 1 miesiąc i 7 dni. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998 r. wieku (45 lat) oraz okresu składkowego i nieskładkowego dla ubezpieczonego wyniósł 37,45 %. (decyzja k. 35 – 36 akt ZUS)

Decyzją z dnia 29.10.2018r. ZUS przyznał wnioskodawcy emeryturę od dnia 17.10.2018 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej. Przyjęto, że podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji zewidencjonowanego na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wyniosła – 106530,79 zł, średnie dalsze trwanie życia wyniosło 218,40 miesięcy, wyliczona kwota emerytury wyniosła zaś 487,78 zł brutto miesięcznie. Jednocześnie świadczenie nie uległo podwyższeniu do kwoty najniższej emerytury z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie udowodnił łącznie 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. (decyzja k. 49 – 50 verte akt ZUS)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 09.07.2019 r. o sygn. akt VIII U 2506/18 Sąd Okręgowy w Łodzi zmienił zaskarżone decyzje z dnia 26.10.2018r. i z dnia 29.10.2018r. w ten sposób, że zobowiązał ZUS do uwzględnienia przy ustalaniu kapitału początkowego i ustalaniu wysokości emerytury wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 34,42% liczonego na podstawie zarobków z lat 1972-1981 i oddalił odwołania w pozostałym zakresie. (wyrok SO z dnia z dnia 09.07.2019 r. o sygn. akt VIII U 2506/18 k. 61 akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności dokumenty zawarte w aktach rentowych ubezpieczonego, w tym o załączone świadectwo pracy, umowy o pracę, angaże i karty obiegowe zmian z Zakładów (...) S.A. w Ł.. Zebrane dokumenty nie nasuwają wątpliwości i pozwalają tym samym na wydanie rozstrzygnięcia.

W poczet materiału dowodowego zostały zaliczone zeznania świadków: M. S., Z. M. i zeznania wnioskodawcy. Wyżej wymienieni jedynie jednoznacznie potwierdzili, w jaki sposób było ustalane wynagrodzenie osób zajmujących stanowisko dziewiarza/kotoniarza w Zakładach (...) S.A. w Ł.. Zeznania te nie były kwestionowane w toku postępowania przez żadną ze stron. Z zeznań świadków wynika, że wynagrodzenie ubezpieczonego było ustalane w systemie akordowym, w którym płaca zależała od osobistego wysiłku, umiejętności i szybkości. Z uwagi zatem na okoliczność, iż wynagrodzenia pracowników były ustalane indywidualnie i różniły się między sobą to zeznania wyżej wskazanych uczestników postępowania nie dają podstaw do odtworzenia rzeczywistej wysokości uzyskanych, w spornym okresie, dochodów.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie Z. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2020 r. poz. 53 t.j.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a i 50e i 184.

Zgodnie z treścią art. 25 ust. 1 ustawy emerytalnej podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

W myśl art. 26 ustawy emerytalnej emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183 cytowanej ustawy.

Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach.

Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.

Tablice, o których mowa w ust. 4, są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego.

Stosownie do art. 114 ust. 1. ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

W myśl art. 173 ust. 1 ustawy emerytalnej dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Zgodnie z ust. 3 wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie cytowanej ustawy.

Stosownie do treści art. 174 ust. 1 cytowanej ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1)okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2)okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3)okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2. (ust. 2)

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r. (ust. 3)

Jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu ( 3b).

Z treści § 22 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe (Dz. U. z 2011 roku poz. 237, nr 1412) wynika, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności:

1)legitymacja ubezpieczeniowa;

2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia. Jednakże judykatura stoi na stanowisku, że w postępowaniu sądowym nie obowiązują ograniczenia, co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2006 roku, I UK 115/06).

Wskazana regulacja § 21 ust. 1 powołanego rozporządzenia stanowiąca odpowiednik obowiązującego do dnia 23 listopada 2011 r. § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49) wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak stanowi m.in. teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 r. - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324, a także wyroki: Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 1997 r. - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7, Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 27 czerwca 1995 r. - III AUr 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sądu Apelacyjnego Białymstoku - III AUr 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych może być uwzględnione tylko wynagrodzenie faktycznie uzyskane przez ubezpieczonego w danym okresie, a nie zaś wynagrodzenie ustalone na podstawie przypuszczeń, czy też uśrednień. Jedynie wynagrodzenie ubezpieczonego ustalone w sposób niewątpliwy, wobec którego nie istnieje wątpliwość, iż zostało ono zawyżone, może być podstawą do ustalenia współczynnika wysokości podstawy wymiaru.

Należy przypomnieć, że w postępowaniach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych sąd nie jest obowiązany do poszukiwania dokumentów zatrudnieniowo - płacowych, o które nie zadbała osoba dochodząca świadczenia ubezpieczeniowego. W związku z tym to na ubezpieczonym spoczywał ciężar dowodzenia i udokumentowania podnoszonych twierdzeń. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki wnioskodawca powinien udowodnić, że w spornym okresie uzyskiwał wynagrodzenie w konkretnie określonej wysokości oraz to, że od wynagrodzenia tego była odprowadzana składka /Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 31 sierpnia 2016 r. III AUa 1723/15 LEX nr 2149641 /.

Jak już wyżej wskazano zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c. to na odwołującym się ciążył ciężar dowodowy w przedmiotowej sprawie, zatem to on powinien udowodnić okoliczności, z których wywodzi skutki prawne. Samo zaś twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (art. 232 k.pc.).

Z. S. powinien był więc przedłożyć dowody na podstawie, których możliwym byłoby ustalenie wysokości otrzymywanych wynagrodzeń w spornych okresach bądź zaliczenie nowych okresów zatrudnienia do stażu kapitałowego. Wprawdzie wnioskodawca jako dowód w sprawie zgłosił zeznania dwóch świadków razem z nim pracujących w tym samym zakładzie i nie przesłuchiwanych w toku poprzedniego procesu ale osoby te nie miały wiedzy na temat konkretnych kwot uzyskiwanych zarobków a wyłącznie potwierdziły pracę w systemie akordowym oraz okoliczność wysokich zarobków na produkcji w tamtym okresie czasu. Nie mogły zatem ich zeznania stanowić podstawy do poczynienia konkretnych ustaleń wysokości zarobków uzyskiwanych przez wnioskodawcę a tym samym stanowić podstawy do zmiany decyzji.

Ubezpieczony za okres zatrudnienia od 21.10.1972 r. do 30.04.1978 r. w Zakładach (...) S.A. w Ł. zgłosił dowód z zeznań świadków i jednocześnie przyznał, iż nie jest w posiadaniu żadnej dokumentacji płacowej z tego okresu. Brak także regulaminu wynagradzania z przedmiotowego zakładu pracy. Podkreślenia wymaga ,że wynagrodzenie ubezpieczonego było ustalane w systemie akordowym, w którym płaca zależała od osobistego wysiłku, umiejętności i szybkości. Wynagrodzenia pracowników były więc ustalane indywidualnie i różniły się między sobą. Nie jest zatem możliwe bez dokumentów płacowych i regulaminu wynagradzania ustalenie konkretnych, pewnych kwot realnie otrzymywanych przez wnioskodawcę wynagrodzeń. Tym samym ,w niniejszej sprawie zeznania świadków nie dają podstaw do odtworzenia rzeczywistej wysokości uzyskanych, w spornym okresie, dochodów.

W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, brak jakichkolwiek podstaw do ustalenia wysokości wynagrodzenia z okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Zakładach (...) S.A. w Ł. w zakresie w jakim nie wynika wprost z dokumentacji płacowej w sposób niewątpliwy.

Wysokości wynagrodzenia lub danego składnika wynagrodzenia nie można ustalać w sposób przybliżony, ale pewny, na podstawie konkretnego dokumentu bądź jego kopii, który zachował się w dokumentacji osobowej ubezpieczonego (ostatecznie w oparciu o wiarygodne i precyzyjne zeznania świadków). W takim wypadku uwzględnić można składniki wynagrodzenia, które są pewne, wypłacane były w danym okresie, stałe i w określonej wysokości (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 r., III AUa 1555/11, LEX nr 1113058).

Nie można bowiem pominąć, iż wysokość świadczenia emerytalnego pozostaje funkcją uzyskiwanych niegdyś dochodów, a zatem dla jego wyliczenia nieodzownym pozostaje ustalenie rzeczywistych zarobków, jako decydujących o rozmiarze opłacanej składki na ubezpieczenie społeczne. Niedopuszczalne przy tym jest opieranie się jedynie na hipotezach czy założeniach, wynikających z przyjęcia średnich wartości. Z całą mocą podkreślenia wymaga, że przepisy prawa ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalanie wynagrodzeń w sposób przybliżony lub prawdopodobny. Ustalenie rzeczywistych zarobków jest decydujące o rozmiarze opłacanej składki na ubezpieczenia społeczne. Właściwie tylko dokumentacja własna stanowi w postępowaniu sądowym precyzyjny dowód na wysokość wynagrodzenia świadczeniobiorcy. W orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że co do zasady nie ma możliwości wyliczenia wynagrodzenia, a co za tym idzie wysokości składek na ubezpieczenie społeczne oraz wskaźnika podstawy wymiaru emerytury lub renty, w oparciu o wyliczenia hipotetyczne, uśrednione, czy też wynikające z porównania wynagrodzenia innych pracowników (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2007 r., I UK 36/07, Legalis nr 181419). Sąd Apelacyjny w Łodzi również niejednokrotnie wypowiadał się w tej kwestii stwierdzając, że wysokości wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru świadczeń emerytalno - rentowych nie powinno się udowadniać wyłącznie zeznaniami świadków, jeśli świadkowie nie są w stanie konkretnie i precyzyjnie podać wysokości osiąganego przez wnioskodawcę wynagrodzenia. Wprawdzie w toku postępowania sądowego strona może dowodzić wysokości wynagrodzeń na potrzeby ustalenia wysokości podstawy wymiaru świadczenia wszelkimi środkami dowodowymi, zatem dowodem na tę okoliczność mogą być zarówno dokumenty dotyczące wynagradzania osób zatrudnionych w tym samym okresie, w tym samym zakładzie pracy i przy pracy tego samego rodzaju, co ubezpieczony, jak też zeznania tych osób, nie oznacza to jednak, że wykazanie konkretnych zarobków w celu obliczenia wysokości świadczenia z ubezpieczenia społecznego może być dokonywane w sposób przybliżony, jedynie na zasadzie uprawdopodobnienia (tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 16 lipca 2013 r., III AUa 1714/12, Legalis nr 739136, w wyroku z dnia 29 września 2014 r., III AUa 2618/13, Legalis nr 1163500).

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy podziela też pogląd, który zaprezentował Sąd Apelacyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku z dnia 15 marca 2006 roku, zapadłego w sprawie o sygnaturze akt III AUa 1096/05, wskazując, iż ujemne konsekwencje związane z trudnościami w dokumentowaniu wysokości wynagrodzeń z lat odległych nie powinny obciążać wyłącznie ubezpieczonych, jednakże nie można również odpowiedzialności za taki stan rzeczy przenosić wyłącznie na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ustawowym wymogiem jest bowiem wykazanie przez ubezpieczonego konkretnych kwot otrzymanych przez niego zarobków, jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe lub ubezpieczenie społeczne, przy czym nie może istnieć tu żaden stan niepewności co do wysokości.

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie i orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:

- wnioskodawcy z pouczeniem ,że w terminie 14 dni od otrzymania wyroku z uzasadnieniem może złożyć apelację do SA w Ł. składając ją w SO w Łodzi .

K.B.