UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 września 2013r. Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił powództwo K. S. przeciwko A. i P. Z. o nakazanie i nie obciążył powoda nieuiszczonymi opłatami sądowymi.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Prawomocnym wyrokiem z dnia 19 maja 2009 r. Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił powództwo m. in. K. S. przeciwko P. Z. o zobowiązanie i zapłatę, a apelacja strony powodowej wniesiona od w/w wyroku została oddalona.

Wyrok z dnia 19 maja 2009 r. zapadł w oparciu o następujące istotne ustalenia faktyczne.

K. S. był najemcą lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) od Gminy Ł..

Aktem notarialnym z dnia 14 września 2005 r. P. Z. wraz ze swą żoną A. Z. kupili od I. P. udział ½ części we współwłasności nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...).

Pozwany P. Z. sprawuje zarząd nad nieruchomością położoną w Ł. przy ul. (...), której jest współwłaścicielem w ½ części wraz ze swą żoną.

Prawomocnym wyrokiem, wydanym w sprawie o sygn. akt II C 554/07, Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił powództwo K. S. o unieważnienie aktu notarialnego nabycia przez pozwanego i jego żonę udziału we współwłasności ½ części nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), ujawnionej w księdze wieczystej Kw nr (...).

Pismem z dnia 31 grudnia 2005 r., pozwany P. Z. wypowiedział powodowi K. S. stosunek najmu lokalu mieszkalnego nr (...), znajdującego się w Ł. przy ul. (...) – w związku z brakiem zapłaty czynszu i opłat dodatkowych za ostatnie trzy pełne miesiące.

Postanowieniem z dnia 24 czerwca 2002 r., Sąd Rejonowy dla Ł. wŁ. ustanowił D. K. zarządcą nieruchomości zabudowanej położonej w Ł. przy ul. (...), objętej księgą wieczystą Kw nr (...), prowadzoną w Sądzie Rejonowym dla Ł. w Ł., zwalniając jednocześnie z zarządu Miasto Ł. Administrację (...) Ł. (...). Postanowienie to wydane zostało na skutek wniosku złożonego przez J. P. z udziałem Miasta Ł. Administracji (...) Ł. (...) i A. D. vel T. o ustanowienie zarządcy nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności.

Z kolei postanowieniem z dnia 29 października 2008 r., Sąd Rejonowy dla Ł. w Ł., uchylił zarząd sądowy nieruchomości zabudowanej położonej w Ł. przy ul. (...), objętej księgą wieczystą Kw nr (...), prowadzoną w Sądzie Rejonowym dla Ł. wŁ.– zwalniając jednocześnie D. K. z funkcji zarządcy sądowego.

Powód K. S. sam prowadzi gospodarstwo domowe i utrzymuje się z renty inwalidzkiej w wysokości 630,88 zł netto miesięcznie.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych dowodów, które uznał za wiarygodne.

W ocenie Sądu I instancji brak było podstaw do odroczenia rozprawy w dniu 19 września 2013 r., skoro pozwani wnosili o rozpoznanie sprawy pod ich nieobecność i nie zgłosili żadnych wniosków dowodowych w sprawie, a powód bez usprawiedliwienia nie stawił się na rozprawę.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 217 § 3 kpc pominął wnioski zgłoszone przez powoda K. S., w jego pismach z dnia 17 września 2013 r. - k. 78, k.80, k. 82 - k.83, jako powołane jedynie dla zwłoki.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powód K. S. w niniejszym postępowaniu dochodził roszczenia sprecyzowanego ostatecznie w swym piśmie z dnia 13 maja 2013 r. (k. 34 - k. 41), tj. „ odsunięcia A. i P. Z. od zarządu nieruchomości ul. (...) w Ł. i przekazania nieruchomości na Skarb Państwa”.

W toku niniejszego postępowania strona pozwana wnosiła o oddalenie powództwa podnosząc, iż pozew nie zawiera żadnych faktów, nie jest i nie może być poparty żadnymi dowodami.

W ocenie Sądu Okręgowego nie był zasadny zarzut powoda o „sfałszowaniu” aktu notarialnego, czy też „o kradzieży” przez pozwanych nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), albowiem P. Z. wraz ze swą żoną A. Z. kupili od I. P. udział ½ części we współwłasności nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), aktem notarialnym z dnia 14 wrzesnia 2005 r., a prawomocnym wyrokiem wydanym przez Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie o sygn. akt II C 554/07, zostało oddalone powództwo K. S. o unieważnienie aktu notarialnego nabycia przez pozwanego i jego żonę udziału we współwłasności ½ części nieruchomości, położonej w Ł. przy ul. (...), ujawnionej w księdze wieczystej Kw nr (...). Przywołany wyżej wyrok z mocy art. 365 § 1 kpc wiąże również sąd orzekający w niniejszej sprawie.

Pozwani mają cały czas aktualny i ważny tytuł prawny do przedmiotowej nieruchomości. Dopóki tytuł własności pozwanych nie zostanie uchylony, są oni z mocy prawa traktowani jako współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości i mogą w pełni wykonywać swe prawa właścicielskie, w tym zarząd przedmiotowej nieruchomości. Bezspornym jest, iż powód nie jest współwłaścicielem przedmiotowej nieruchomości i tym samym nie ma on legitymacji czynnej do żądania od pozwanych oddania, czy też wyzbycia się tejże nieruchomości, ani też do jakiejkolwiek ingerencji w sprawy zarządu nieruchomości.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy oddalił w całości powództwo K. S. jako całkowicie bezzasadne.

Wprawdzie pozwana nie złożyła w niniejszym postępowaniu odpowiedzi na pozew lecz tylko pozwany, to jednak - w ocenie Sądu I Instancji - nie zachodziła w rozpoznawanej sprawie podstawa do wydania wyroku zaocznego w stosunku do pozwanej. Pozwani pozostają w związku małżeńskim i obowiązuje ich - jak to wynika z wypisu aktu notarialnego z dnia 14 września 2005 r. (k.171 załączonych akt I C 18/09 Sądu Okręgowego w Łodzi) - ustrój ustawowej wspólności majątkowej i w tej sytuacji działania jednego z pozwanych małżonków, są skuteczne wobec drugiego małżonka. Pomiędzy pozwanymi zachodziło tzw. współuczestnictwo jednolite w rozumieniu art. 73 § 2 kpc, które może wynikać z istoty spornego stosunku prawnego, np. spory dotyczące wydania rzeczy będącej przedmiotem współwłasności, bądź też praw, do których będą miały zastosowanie przepisy dotyczące współwłasności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 1998 r., II CZ 85/95, niepubl.). Współuczestnictwo jednolite wynikające z istoty spornego stosunku jest zarazem współuczestnictwem koniecznym, a działania jednego ze współuczestników korzystne dla pozostałych wywołują dla wszystkich skutki procesowe.

Na podstawie art.102 kpc Sąd I instancji nie obciążył powoda kosztami sądowymi uwzględniając jego trudną sytuację materialną, jak również ze względu na fakt, iż powód został w całości zwolniony od kosztów sądowych, a w takim przypadku nieuiszczone opłaty sądowe podlegałyby ściągnięciu od powoda jedynie z zasądzonego roszczenia, co w niniejszej sprawie nie występuje, gdyż powód uległ w procesie w całości.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając go w całości i zarzucając mu błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia poprzez przyjęcie, że pozwani stali się współwłaścicielami spornej nieruchomości położonej przy ul. (...) w Ł., poprzez nabycie jej od I. P.. W związku z powyższym skarżący wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Łodzi.

Skarżący zakwestionował oddalenie przez Sąd I instancji zgłoszonych przez niego wniosków dowodowych. Nadto podnosił, iż Sąd I instancji nie był uprawniony do powoływania się na wcześniejsze orzeczenia sądowe, które w ocenie powoda, zostały wydane na podstawie sfałszowanych aktów notarialnych. W ocenie powoda Sąd I instancji winien był owe akty notarialne przesłać na podstawie art. 252 k.p.c. do ekspertyz kryminalistycznych i grafologicznych do Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Głównej Policji w W. w celu wydania stosownej dokumentacji kryminalistycznej, by dopiero na tej podstawie ustalić stan faktyczny w niniejszej sprawie. W konsekwencji, zdaniem powoda, Sąd ten nie zgromadził niezbędnego, istotnego w sprawie materiału dowodowego dopuszczając się naruszenia art. 232 i 233 k.p.c.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje jako własne ustalenia faktyczne Sądu I instancji, a także przyjętą przez ten Sąd argumentację prawną.

Sąd Apelacyjny nie dopatrzył się jakichkolwiek uchybień ze strony Sądu I instancji, skutkujących uznaniem zaskarżonego orzeczenia za wadliwe.

Całkowicie bezzasadny jest zarzut błędnego ustalenia stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia. Należy mieć bowiem na uwadze okoliczność, że stan faktyczny w niniejszej sprawie został ustalony w zasadzie wyłącznie w oparciu o dowody z dokumentów, w tym m.in. takich jak prawomocne orzeczenia sądów, których autentyczność nie może budzić jakichkolwiek wątpliwości.

W szczególności, wbrew zarzutom skarżącego, prawidłowo ustalił Sąd I instancji, iż pozwani P. Z. i A. Z. stali się współwłaścicielami spornej nieruchomości położonej przy ul. (...) w Ł., poprzez jej nabycie od I. P., aktem notarialnym z dnia 14 września 2005 r.

Jednocześnie, jak prawidłowo ocenił Sąd I instancji, nie był zasadny zarzut powoda o „sfałszowaniu” ww aktu notarialnego, czy „o kradzieży” przez pozwanych spornej nieruchomości, albowiem kwestia ważności wskazanego aktu notarialnego była już przedmiotem oceny w innym postępowaniu toczącym się przed tutejszym sądem, za numerem II C 554/07. W efekcie tego postępowania prawomocnym wyrokiem Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił powództwo K. S. o unieważnienie aktu notarialnego nabycia przez pozwanego i jego żonę udziału we współwłasności ½ części nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), ujawnionej w księdze wieczystej Kw nr (...).

Przywołany wyżej wyrok z mocy art. 365 § 1 kpc wiąże również sąd orzekający w niniejszej sprawie. Uprawomocnienie się orzeczenia wywołuje skutek w postaci związania tym rozstrzygnięciem podmiotów określonych w ustawie. Regulacja zawarta w ww przepisie gwarantuje zachowanie spójności i logiki działania organów państwowych, zapobiega również współistnieniu w obrocie prawnym rozstrzygnięć nie do pogodzenia w całym systemie sprawowania władzy (wyr. SN z 29.5.2007 r., V CSK 83/07, Legalis). W pierwszej kolejności orzeczenie wiąże strony postępowania. Na mocy przepisów szczególnych moc wiążąca orzeczenia może być rozszerzona także na inne podmioty. Ponadto prawomocnym orzeczeniem związany jest także sąd, który wydał orzeczenie, jak również inne sądy, organy państwowe i organy administracji publicznej. Związanie powyższych organów oznacza, że przy dokonywaniu czynności z zakresu swojego działania organy te zobligowane są brać pod uwagę fakt wydania danego orzeczenia, którego nie mogą zmieniać, ani uchylać, a w przypadku sądów - zakaz dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią, a nawet niedopuszczalność prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego (wyr. SN z 8.3.2010 r., II PK 249/09, niepubl.; wyr. SN z 10.02.2010 r., II PK 212/09, niepubl.). Określone w art. 365 kpc związanie stron, sądów, innych podmiotów i osób treścią prawomocnego orzeczenia, wyraża nakaz przyjmowania przez nie, że w objętej nim sytuacji stan prawny przedstawiał się tak, jak to wynika z sentencji wyroku (wyr. SN z 23.6.2009 r., II PK 302/08, Legalis; wyr. SN z 15.11.2007 r., II CSK 347/07, Legalis). W szczególności nie jest dopuszczalne prowadzenie ponownego sporu, co do okoliczności faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia zakończonego sporu sądowego. Inaczej ujmując, nie jest dopuszczalne w świetle art. 365 § 1 k.p.c. odmienne ustalenie zaistnienia, przebiegu i oceny istotnych dla danego stosunku prawnego zdarzeń faktycznych w kolejnych procesach sądowych między tymi samymi stronami, chociażby przedmiot tych spraw się różnił, (zob. orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Łodzi, sygn. akt I ACa 995/12, z dnia 2013-01-11, LEX 1289521). Powyższe oznacza, że zdarzenia faktyczne dotyczące istoty cywilnoprawnego stosunku pomiędzy stronami zostały rozstrzygnięte.

Transponując powyższe zasady na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż Sąd I instancji prawidłowo ocenił, że pozwani cały czas dysponują aktualnym i ważnym tytułem prawnym do przedmiotowej nieruchomości dopóki nie zostanie on uchylony, są oni z mocy prawa traktowani jako współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości i mogą w pełni wykonywać swe prawa właścicielskie, w tym zarząd przedmiotowej nieruchomości.

Jednocześnie, jak słusznie zauważył Sąd Okręgowy, powód nie jest współwłaścicielem przedmiotowej nieruchomości, a zatem nie ma on legitymacji czynnej do żądania od pozwanych oddania, czy wyzbycia się przedmiotowej nieruchomości czy też do jakiejkolwiek ingerencji w sprawy zarządu nieruchomości.

Nadto, w świetle powyższych rozważań, całkowicie chybiony jest zarzut nieuprawnionego odwoływania się przez Sąd I instancji do wcześniejszych orzeczeń sądowych albowiem oczywistą konsekwencją związania sądu orzeczeniem wydanym w innej sprawie jest także możliwość, a niekiedy wręcz konieczność powoływania się na te orzeczenia w kolejnych procesach sądowych między tymi samymi stronami, chociażby przedmiot tych spraw się różnił. Wobec zaś zakazu dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią, a nawet niedopuszczalność prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego, słusznie Sąd I instancji pominął wnioski dowodowe powoda o przesłanie rzekomo sfałszowanych dokumentów, na podstawie których pozwani nabyli współwłasność spornej nieruchomości, do Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Głównej Policji w W., w celu sporządzenia ekspertyzy kryminalistycznej i grafologicznej, by dopiero na tej podstawie ustalić stan faktyczny w niniejszej sprawie. Prowadzenie postępowania dowodowego w tym zakresie, wobec przesądzenia kwestii ważności przedmiotowego aktu notarialnego w sprawie o sygn. akt II C 554/07, w tym procesie było niedopuszczalne. Zgłoszone na tę okoliczność wnioski dowodowe trafnie ocenił Sąd I instancji jako powołane jedynie dla zwłoki i jako takie pominął. Przepis art. 252 k.p.c., na który powołuje się skarżący wywodząc, iż z mocy tego przepisu, Sąd I instancji obowiązany był przesłać stosowne dokumenty do ekspertyzy kryminalistycznej i grafologicznej, nie może mieć tu zastosowania albowiem nakłada on określone obowiązki dowodowe na stronę, która zaprzecza prawdziwości dokumentu urzędowego nie zaś na Sąd.

Wszystko to prowadzi do wniosku, że strona skarżąca niezasadnie zarzuciła Sądowi Okręgowemu naruszenie art. 233 k.p.c. Sąd Apelacyjny w tym zakresie nie dopatruje się żadnego uchybienia. Ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego została dokonana bez przekroczenia granic wyznaczonych treścią art. 233 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważył materiał dowodowy jako całość, dokonał wyboru określonych środków dowodowych przyznając im moc oraz wiarygodność.

Wreszcie całkowicie niezrozumiały jest zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 232 k.p.c., który nakłada określone powinności na stronę przewidując iż strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, Sądowi przyznając jedynie możliwość dopuszczenia dowodu niewskazanego przez stronę.

Bezzasadny jest także zarzut skarżącego dotyczący błędnej, jego zdaniem, oceny Sądu Okręgowego co do braku podstaw do odroczenia rozprawy w dniu 19 września 2013 r. W myśl art. 214 § 1 k.p.c. rozprawa ulega odroczeniu, jeżeli sąd stwierdzi nieprawidłowość w doręczeniu wezwania albo jeżeli nieobecność strony jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć. W niniejszej sprawie sytuacja taka nie miała miejsca - pozwani wnosili o rozpoznanie sprawy pod ich nieobecność i nie zgłosili żadnych wniosków dowodowych w sprawie, a powód bez usprawiedliwienia nie stawił się na rozprawę.

W tej sytuacji Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powoda jako bezzasadną.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE