UZASADNIENIE

W dniu 23 stycznia 2020 r. pozwani wnieśli apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 28 listopada 2019 roku, sygn. akt I C 1451/17, zaś w dniu 15 stycznia 2020 r. zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 28 listopada 2019 roku w przedmiocie kosztów sądowych.

Na zarządzenie z dnia 8 czerwca 2020 r. pozwani zostali wezwani do uiszczenia opłaty sadowej od zażalenia. Wezwanie doręczono pełnomocnikowi pozwanych w dniu 19 czerwca 2020 r.

W dniu 26 czerwca 2020 r. pozwani wnieśli o zwolnienie od kosztów sądowych w całości w uzasadnieniu wskazując, ze nie są w stanie ponieść kosztów sądowych, spółka (...) przynosi stratę, a pozwani E. N. i M. N. (2) nie osiągają żadnych przychodów. Wezwani o złożenie oświadczenia o posiadanych papierach wartościowych w tym akcjach pozwani wskazali (k.385), że są właścicielami:

- 5000 akcji imiennych zwykłych serii B w(...) S.A. o łącznej wartości bilansowej na dzień 31 grudnia 2019 r. 9140 zł;

- 50000 akcji imiennych zwykłych serii B w (...) S.A. o łącznej wartości bilansowej na dzień 31 grudnia 2019 r. 367 668 zł.

Postanowieniem z dnia 18 września 2020 r. (doręczonym profesjonalnemu pełnomocnikowi pozwanych w osobie radcy prawnego w dniu 14 października 2020 r.) Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił w całości wnioski wszystkich pozwanych o zwolnienie ich od kosztów sądowych, w tym zarówno w postępowaniu apelacyjnym jak i zażaleniowym.

Pozwani nie uiścili opłaty sądowej od apelacji w kwocie 60553 zł ani opłaty sądowej od zażalenia w kwocie 463 zł.

W dniu 19 października 2020 r. pozwani złożyli ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w całości w uzasadnieniu wskazując, że strata pozwanej spółki się pogłębia, a Sąd w żadnej mierze nie odniósł się do wszystkich okoliczności przedstawionych przez pozwanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Kolejny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych podlegał odrzuceniu stosownie do treści art. 107 ust 2 u.k.s.c. bowiem nie wskazuje on żadnych nowych okoliczności. W szczególności za nowe okoliczności nie można uznać twierdzenie o pogłębianiu się straty pozwanej spółki i jej wspólników w sytuacji, gdy poprzedni wniosek również opierał się na twierdzeniu o generowaniu straty osiąganiu niewielkich przychodów. Na ograniczenia działalności związane ze stanem epidemii pozwani powoływali się także już w pierwszym wniosku. Podobnie już poprzednio podnosili, że spółka ponosi straty na skutek czynu nieuczciwej konkurencji, którego dopuścić się miał jej były pracownik. Żadne nowe okoliczności nie zostały więc powołane.

Wbrew twierdzeniom pozwanych okoliczności powoływane we wniosku o zwolnienie były brane pod uwagę przez Sąd Apelacyjny przy rozpoznaniu wniosku z dnia 26 czerwca 2020 r. Twierdzenia o permanentnej stracie nie mogą jednak być decydujące w sytuacji, gdy spółka pozwanych od dłuższego czasu nadal działa a jej wspólnicy działający za spółkę nie składają wniosku o ogłoszenie upadłości. Wskazuje to, że spółka musi posiadać aktywa, które przekraczają wartość jej zobowiązań.

Wniosek pozwanej spółki o zwolnienie od kosztów został oddalony z uwagi na fakt, że spółka nie wykazała, że nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych (art. 103 ust. 1 u.k.s.c.). Nie przedstawiono żadnych danych o majątku spółki w tym danych o środkach trwałych, obrotowych i innych aktywach. Jest to o tyle istotne, że z informacji na stronie internetowej spółki wynika, że spółka prowadzi skład budowlany, z którego prowadzeniem wiąże się konieczność posiadania zaplecza technicznego, szczególnie w aspekcie posiadania centrali i oddziałów. Przedłożenie wydruku operacji z dwóch rachunków bankowych nie stanowi też adekwatnego dowodu na brak środków pieniężnych w sytuacji, gdy rachunki te nie wskazują operacji gospodarczych związanych z prowadzeniem składu budowlanego. Firma musi więc posiadać także inne rachunku bankowe. Nie przedłożono też żadnych dowodów wskazujących na stany kasowe.

Spółka nie wykazała też, że jej wspólnicy nie mają dostatecznych środków na zwiększenie majątku spółki lub udzielenie spółce pożyczki (art. 103 ust. 2).

Z akt sprawy zaś wynika, że wspólnicy tj pozostali pozwani posiadają akcje w spółkach(...) S.A. i(...) S.A. o łącznej wartości bilansowej w kwocie 376.808 zł. Nie uprawdopodobniono braku możliwości zbycia akcji. Ponadto są współwłaścicielami, każde w ¼ części, nieruchomości o wartości 600 000 zł, jak też lokalu mieszkalnego we W.. Pozwany M. N. (2) posiada też środki finansowe na rachunku bankowym nr (...), z którego dokonywał wpłat za spółkę. Mimo wezwania pozwany nie przedłożył wyciągu z tego rachunku i wydruku historii operacji dokonanych na tym rachunku. Nawet jednak przedłożone w sprawie dokumenty wskazują, że pozwani wspólnicy posiadają znaczny majątek, niezależnie od braku wykazania majątku ich spółki. Trudno więc przyjąć także by wspólnicy nie mogli ponieść opłaty sądowej od apelacji w kwocie 60.553 zł oraz od zażalenia w kwocie 463zł, bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie i rodziny. Podkreślić trzeba, że postępowanie w sprawie zostało wszczęte na skutek pozwu z dnia 19 kwietnia 2017 r. i przynajmniej od tego czasu pozwani winni liczyć się z obowiązkiem poniesienia kosztów sądowych. Konieczność uiszczania kosztów sądowych jest immamentnym elementem prowadzenia działalności gospodarczej i spółka winna tak zarządzać posiadanymi środkami, aby zabezpieczyć fundusze na ten cel. Z uzyskanej przez Sąd Apelacyjny informacji pełnej z Rejestru Przedsiębiorców KRS pozwanej spółki wynika, że nie toczą się obecnie względem niej postępowania egzekucyjne, upadłościowe, układowe, restrukturyzacyjne, naprawcze, spółka nie ma zaległości, nie znajduje się ona w likwidacji. Dodatkowo zauważyć należy, że żadne zobowiązania cywilnoprawne z tytułu zaciągniętych pożyczek czy kredytów nie korzystają z pierwszeństwa przed obowiązkiem uiszczania kosztów sądowych.

Stosownie do treści art. 373 § 1 k.p.c. Sąd drugiej instancji odrzuca apelację, której braków strona nie usunęła w wyznaczonym terminie. Na mocy art. 397 § 3 k.p.c. przepis ten znajduje odpowiednie zastosowanie w postepowaniu zażaleniowym. Jednocześnie zgodnie z art. 112 ust 2 i 3 u.k.s.c. w razie oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych Przewodniczący nie wzywa strony reprezentowanej przez radcę prawnego do uiszczenia należnej opłaty, a termin do jej wniesienia biegnie od dnia doręczenia stronie reprezentowanej przez adwokata odpisu postanowienia o odmowie zwolnienia.

W przedmiotowej sprawie odpis postanowienia doręczono pełnomocnikowi pozwanych w osobie radcy prawnego w dniu 14 października 2020 r. Tym samym termin do uiszczenia opłaty sądowej upłynął bezskutecznie z dniem 21 października 2020 r.

Stosownie do treści art. 112 ust 4 u.k.s.c. ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych nie miał wpływu na rozpoczęty bieg terminu do uiszczenia opłaty.

Mając na względzie wskazane wyżej okoliczności należało odrzucić apelację o czym Sąd Apelacyjny orzekł w pkt 2 na podstawie art. 373 § 1 k.p.c. w zw. z art. 367§3 zdanie drugie k.p.c. Aktualizowało to także konieczność odniesienia się do zażalenia, o czym orzeczono w pkt 3 na podstawie art. 373 § 1 k.p.c. w zw. z 397 § 4 k.p.c.

SSA Sławomir Jamróg

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE