Sygn. akt I C 1933/19

UZASADNIENIE

Powód A. Bank w W. wniósł powództwo o zapłatę kwoty 12694,99 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie. Na uzasadnienie pozwu podał, że roszczenie wynikało z umowy pożyczki, zawartej pomiędzy stronami.

/vide: pozew k. 3 – 5 i 15 – 16 akt/.

Nakazem zapłaty z dnia 9 sierpnia 2019 roku Sąd uwzględnił powództwo w całości. Na skutek wniesionego sprzeciwu nakaz zapłaty utracił moc prawną.

/k. 5 – 9 akt/.

Pozwany wniósł w sprzeciwie o oddalenie powództwa, zarzucając brak legitymacji czynnej powoda. Zarzucił dochodzenie już spłaconej pożyczki oraz naliczenie nieuzasadnionych kosztów.

/vide: sprzeciw k. 34 – 37 akt/.

W piśmie procesowym wniesionym przez ustanowionego dla pozwanego pełnomocnika z urzędu pozwany zarzucił, że umowa o kredyt konsolidacyjny została podpisana przez I. S., która nie miała pełnomocnictwa do zawierania umów w imieniu powoda, ponadto wypowiedzenie umowy było warunkowe, zaś naliczenie prowizji stanowiło obejście przepisów o odsetkach maksymalnych, zaś sama umowa zawierała klauzule abuzywne.

/pismo procesowe k. 194 – 196 akt/.

Na rozprawie w dniu 18 listopada 2020 roku, przeprowadzonej pod nieobecność prawidłowo powiadomionej strony powodowej - Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe z przedłożonych w toku procesu dokumentów oraz przesłuchał pozwanego.

Pozwany przyznał, że sam składał wniosek o pożyczkę, pożyczkę zawierał we własnym imieniu w siedzibie banku, sam ją pokwitował, a następnie otrzymaną sumę przekazał w samochodzie panu P. K.. Była to jedna z wielu pożyczek, które pozwany zaciągał dla pana K. na rozwój jego działalności gospodarczej. Co więcej w banku pozwany przedstawił, fikcyjne zaświadczenie o zarobkach mimo, że deklarowanych zarobków jeszcze nie otrzymywał. Pozwany przyznał, że miał świadomość, jaką umowę podpisuje, została mu ona przed podpisaniem odczytana tyle, że pan K. go oszukał, gdyż mimo dobrowolnego poddania się egzekucji nie zwrócił mu kwot z licznych pożyczek.

/dowód: przesłuchanie stron z ograniczeniem do przesłuchania pozwanego, z uwagi na nieusprawiedliwione niestawiennictwo powoda k. 213 – 214 akt/.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Pozwany zawarł w dniu 5 września 2017 roku w placówce agencyjnej A. Bank

S.A. w T. umowę o kredyt konsolidacyjny nr (...) na kwotę 15183,15 zł, rozłożoną na 60 rat kapitałowych. W imieniu pożyczkodawcy umowę podpisała w lokalu agencji (...).

/vide: ramowa o kredyt k. 17 - 20 akt/.

Pozwany przyznaną pożyczkę otrzymał w gotówce, którą następnie dobrowolnie przekazał do rąk P. K., co przyznał podczas przesłuchania.

Pozwany nie spłacał pożyczki w terminie, zgodnie z harmonogramem / k. 128 – 141 akt/, w związku z czym powód wezwał pozwanego do zapłaty, a następnie warunkowo wypowiedział umowę pożyczki i wezwał pozwanego do zapłaty zaległego kredytu.

/vide: k. 143 – 146 akt/.

Poza niniejszym sporem pozostaje fakt, czy pozwany przekazywał kwoty z tytułu pożyczki do rąk P. K., który aktem notarialnym nr A (...) poddał się rygorowi egzekucji na podstawie art. 777 k.p.c. wobec pozwanego z tytułu wzajemnych rozliczeń .

/ Notarialne oświadczenie o poddaniu się egzekucji k. 154 – 157 akt/.

Sąd zważył, co następuje.

Strony niniejszego postępowania łączyła umowa pożyczki, określona w art. 720 § 1 i 2 k.c. mocą której pożyczkodawca zobowiązał się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy i przelał je pozwanemu, a biorący pożyczkę zobowiązany był zwrócić tę samą ilość pieniędzy. Zgodnie z art. 69 ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu, w przewidzianych w umowie terminach – wynagrodzenia za korzystanie ze środków pieniężnych banku. Umowa kredytu jest odpłatna. Na treść umowy kredytu składa się oznaczenie strony, kwoty i waluty kredytu, celu na który kredyt został udzielony, zasad i terminów spłaty kredytu, wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany, sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu, terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje, warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

Zdaniem Sądu umowa o kredyt konsolidacyjny z dnia 5 września 2019 roku zawarta przez strony spełniała wymogi umowy kredytowej. Powód udostępnił pozwanej kwotę kredytu w wysokości 15183,15 zł, którą pozwany zobowiązał się spłacić wraz z należnymi odsetkami umownymi.

Bezzasadny był zarzut pozwanego braku legitymacji powoda przy zawieraniu umowy kredytowej. Zgodnie bowiem z art. 97 kodeksu cywilnego osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa. Pozwany przyznał zresztą, że umowę zawierał w banku, że została mu ona odczytana i że świadomie ją podpisał. Bez znaczenia zatem dla realiów niniejszej sprawy było, jaki pozwany następnie zrobił użytek z przyznanej pożyczki, komu i na jakich warunkach ją przekazał. Pozwany zawarł umowę w agencji pozwanego. Umowa agencji uregulowana jest w art. 758 i następnych kodeksu cywilnego i polega na stałym pośredniczeniu przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawianiu ich w imieniu ich w jego imieniu.

Odnosząc się do zarzutu prowizji, w wysokości 3173,28 zł, która miałaby stanowić obejście przepisów o odsetkach maksymalnych, należy wskazać, że prowizja jest elementem dodatkowym stosunku prawnego kredytu, za pomocą którego bank może modyfikować zasady świadczenia usług kredytowych. Prowizję od udzielonego kredytu traktuje się jako swoistego rodzaju wynagrodzenie za czynności związane z zawarciem umowy (np. ocena zdolności kredytowej, przygotowanie i analiza dokumentów). Umowa o kredyt gotówkowy zawarta między stronami podlega regulacjom ustawy z dnia 12 maja 2011 rok o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.), która to ustawa określa uprawnienia konsumenta związane z zawieraniem umów o kredyt konsumencki i wdraża dyrektywę 2008/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki, uchylającą dyrektywę Rady 87/102/EWG.

Zgodnie z art. 36a ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza się według następującego wzoru: (...) ≤ (K x 25%) + (K x n/R x 30%), w którym poszczególne symbole oznaczają: (...) maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu; K - całkowitą kwotę kredytu; n - okres spłaty wyrażony w dniach; R - liczbę dni w roku. P. koszty kredytu nie mogą przekroczyć sumy dwóch składników: 25% kredytu (część stała) oraz 30% wartości kredytu w skali roku (część zmienna zależna od czasu trwania umowy).

Sąd nie dopatrzył się abuzywności w naliczeniu prowizji od udzielonego kredytu w kwocie 3173,28 zł, gdyż nie przekraczała ona dopuszczalnej prawem wysokości i stanowiła koszt działalności banku, jak również – podobnie jak cała umowa o kredyt konsolidacyjny – została z pozwanym indywidualnie uzgodniona poprzez odczytanie mu umowy i zaakceptowanie przez pozwanego.

Prowizja jest formą wynagrodzenia banku z tytułu wykonanej czynności bankowej, w tym przypadku za udzielenie pozwanemu kredytu konsolidacyjnego, rozłożonego na 60 rat i jej wysokość nie mogła być uznana za wygórowaną.

Kwestionował wreszcie pozwany, że żądanie swoje powód wywodził z faktu postawienia całego zobowiązania w stan wymagalności w związku z wypowiedzeniem przedmiotowej umowy o kredyt. Poglądy doktryny nie są wprawdzie jednoznaczne w kwestii warunkowości wypowiedzenia umowy kredytowej. Sąd orzekający w niniejszej sprawie podzielił poglądy wyrażane w podbnych sprawach m.in. przez sądy powszechne w sprawach: świadczenia (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 20 lutego 2015 r., sygn.. akt I A Ca 850/14, LEX nr 1665779; wyrok Sądu Najwyższego z 8 września 2016 r., sygn. akt II CSK 750/15, LEX nr 2182659). W ocenie Sądu powód w sposób zrozumiały i jednoznaczny dał wyraz swojej woli wypowiedzenia umowy o kredyt konsolidacyjny w przypadku nieuregulowania zaległych rat, czego najlepszym dowodem było wytoczenie niniejszego powództwa. Ponadto w § 8 ust. 2 Umowy konsolidacyjnej wymieniono w sposób zrozumiały dla przeciętnej osoby sposób wszystkie przesłanki, w razie wystąpienia których bank ma prawo wypowiedzieć umowę konsumentowi. Umowa zaś została przez pozwanego świadomie zawarta i podpisana. Nie zasługiwał na uznanie Sądu fakt małej orientacji pozwanego w sprawach prawnych i bankowych i jego brak pamięci, co do szczegółów zawierania umów /np. co do faktu, czy mówiąc o niniejszej pożyczce istotnie miał na myśli przekazanie pieniędzy w gotówce, skoro był to kredyt konsolidacyjny/. Pozwany świadomie zawarł umowę kredytową posługując się – jak w niniejszym wypadku – fikcyjnym zaświadczeniem o dochodach /co mogło samo w sobie dawać podstawę do wypowiedzenia umowy przez bank na podstawie § 8 pkt 2 ppkt 5 umowy o kredyt konsolidacyjny/ i dobrowolnie godził się na przekazywanie pożyczek do rąk P. K.. Pozwany nie jest osoba ubezwłasnowolnioną i czynności powyższe wykonywał w pełni świadomie.

Wobec powyższego Sąd uwzględnił powództwo w całości z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 czerwca 2019 roku, czyli od daty wniesienia powództwa. Pozwany był przed wytoczeniem powództwa wzywany do zapłaty.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 98 i nast. k.p.c. w związku z art. 113 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku, zasądzając je od pozwanego, jako strony przegrywającej. Na mocy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z 3 października 2016 roku Sąd przyznał wynagrodzenie pełnomocnika ustanowionego dla pozwanego z urzędu

Sędzia Jolanta Szczęsna

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego,

3. kal. 21 dni lub z wpływem.

T., dnia 14 grudnia 2020 roku

Sędzia Jolanta Szczęsna