Sygn. akt I C 2/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2020 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Ewa Buczek-Fidyka

Protokolant:

Stażysta Monika Gawliczek

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2020 r. w Rybniku

sprawy z powództwa (...) Banku S.A. z siedzibą w W.

przeciwko A. M., K. M. (poprzednio O.)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej K. M. na rzecz powoda 11.391,89 zł (jedenaście tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt jeden złotych osiemdziesiąt dziewięć groszy) z odsetkami:

a)  umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie w stosunku rocznym od 29 maja 2019r. od kwoty 11.007,03 zł (jedenaście tysięcy siedem złotych trzy grosze),

b)  ustawowymi za opóźnienie w stosunku rocznym od dnia 3 czerwca 2019r. od kwoty 384,86 zł (trzysta osiemdziesiąt cztery złote osiemdziesiąt sześć groszy)

2.  oddala powództwo w stosunku do pozwanego A. M.,

3.  zasądza od pozwanej K. M. na rzecz powoda 321,92 zł (trzysta dwadzieścia jeden złotych dziewięćdziesiąt dwa grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego A. M. 3617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt. I C 2/20

UZASADNIENIE

Powódka (...) Bank S.A. w W., pozwem z 3 czerwca 2019 r., wniosła przeciwko K. M. (poprzednie nazwisko O.) i A. M. o zasądzenie 11.391,89 zł, w tym 11.007,03 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 21 marca 2019 r. oraz 92,25 i 292,61 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, nadto o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że 18 maja 2016 r. zawarła z pozwanymi umowę kredytu nr (...), z której pozwani się nie wywiązali. Umowa została zatem wypowiedziana, a cała należność postawiona w stan wymagalności. Wezwanie do zapłaty pozostało bezskuteczne. Na kwotę żądania pozwu składają się:

-

11.007,03 zł tytułem należności głównej (niespłacony kapitał),

-

92,25 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 9,45 % od 16 stycznia 2019 r. do 20 marca 2019 r.,

-

292,61 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 14% od 16 stycznia 2019 r. do 28 maja 2019 r.

Nakazem zapłaty z dnia 7 listopada 2019 r. wydanym w postępowaniu upominawczym przez referendarza sądowego przy Sądzie Rejonowym w Rybniku powództwo zostało uwzględnione w całości.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani wnieśli o oddalenie powództwa
i zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Zakwestionowali roszczenie powódki co do zasady jak i co do wysokości. Podkreślili, że przedłożony przez powódkę materiał dowodowy nie daje podstaw do stwierdzenia istnienia i wysokości wierzytelności, a zatem roszczenie powinno podlegać oddaleniu. Zakwestionowali moc dowodową wyciągu z ksiąg rachunkowych banku, a także wskazali że powódka przedłożyła wydrukowany i niepodpisany egzemplarz umowy, a zatem nie wykazała by do zawarcia umowy rzeczywiście doszło. Wskazali na niemożność weryfikacji roszczenia z uwagi na nieprzedłożenie harmonogramu spłat pożyczki, a także sprzeciwili się zasadności naliczania przez powódkę odsetek. Pozwani podnieśli, że powódka nie udowodniła, iż w związku z umową kredytu pozwanym zostały przekazane jakiekolwiek środki, tym samym nie udowodniła istnienia zobowiązania po ich stronie. Odnośnie kosztów ubezpieczenia pozwani wskazali, że brak było podstaw do nałożenia na nich kwoty składki wynikającej z pozwu, jako kwoty nieadekwatnej do ryzyka i zakresu ochrony ubezpieczeniowej, nadto powódka nie przedłożyła dowodu przekazania składki na udzielenie ochrony ubezpieczeniowej. Wskazali, że postanowienia umowy kredytu, jako naruszające ich interes jako konsumenta, nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą ich. Ponadto wskazali, że zgodnie z umową kredytu nr (...) z dnia 18 maja 2016 r. adresem korespondencyjnym pozwanego A. M. była ulica (...) (...)-(...) R., tymczasem wezwanie do zapłaty kredytu oraz wypowiedzenie kredytu było kierowane na adres ul. (...), (...)-(...) R.. Tym samym wypowiedzenie umowy kredytu wobec pozwanego jest nieskuteczne.

Sąd ustalił, co następuje:

18 maja 2016 r. (...) S.A. w W. zawarł z K. M. ( poprzednie nazwisko K. O.) i A. M. umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) na mocy której udzielił kredytu w wysokości 17.469,88 zł przeznaczonego na sfinansowanie potrzeb konsumpcyjnych. Kredyt został udzielony na okres 72 miesięcy, płatne w ratach do 16 dnia każdego miesiąca.

(umowa kredytu. k. 12-14, karta informacyjna kredytobiorcy k. 61-63, formularz informacyjny dotyczący kredytu k.64-65v.)

Wraz z podpisaniem umowy kredytu pozwani złożyli wniosek o zawarcie umowy ubezpieczenia „Indywidualny program ochrony życia i zdrowia”/Polisa ubezpieczeniowa nr (...) (A. M.) i „Indywidualny program ochrony życia i zdrowia”/Polisa ubezpieczeniowa nr (...) (K. M.) i tym samym, wyrazili zgodę na ubezpieczenie na życie i zdrowie przez (...) S.A. w W.. Bank opłacił składkę ubezpieczeniową w wysokości po 1.048,19 zł za każdego ubezpieczonego.

(wniosek o zawarcie umowy ubezpieczenia k. 53-55 v., karta produktu k.56-60v.,zestawienie spłaty k. 51-52, potwierdzenie objęcia ubezpieczeniem k.70-71)

Bank wypłacił pozwanym środki z udzielonego kredytu w kwocie 17.469,88 zł brutto z czego prowizja za udzielenie kredytu wynosiła 1869,28 zł i ubezpieczenie kredytu 2.096,38 zł.

(saldo rachunku k. 72-73)

Zgodnie z § 7 umowy kredytu w przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat kredytu, bank będzie pobierał od kwot niespłaconych w terminie zobowiązań podwyższone odsetki w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie. Nadto, zgodnie z § 9 pkt a) umowy bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia w razie opóźnienia kredytobiorcy z zapłatą pełnej raty, wynikającej z harmonogramu spłat, za co najmniej jeden okres płatności pod warunkiem wezwania kredytobiorcy przez bank do zapłaty należności w terminie nie krótszym niż 7 dni roboczych i brak spłaty zaległości w odpowiedzi na to wezwanie we wskazanym przez bank terminie.

(umowa kredytu k. 13-13v.)

Pozwani zaprzestali terminowego spłacania rat kredytu w styczniu 2019 r., wobec czego powód pismem z 24 stycznia 2019 r. nadanym do pozwanej K. O. (obecnie M.) 30 stycznia 2019 r. wezwał ją do zapłaty zaległych należności w terminie 30 dni pod rygorem wypowiedzenia umowy kredytu i postawienie go w całości w stan wymagalności.

( wezwanie do zapłaty, wypowiedzenie umowy wraz z potwierdzeniem nadania k. 21-22 v.)

Powódka wystosowała tego samego dnia pismo o tej samej treści, którego adresatem był A. M. , jednakże pismo to nie zostało mu skutecznie doręczone z uwagi na kierowanie go na adres nie będący adresem do korespondencji pozwanego wynikający z umowy kredytu.

(wezwanie do zapłaty, wypowiedzenie umowy wraz z potwierdzeniem nadania k. 18-20v.)

Pozwana została wezwana ostatecznie do zapłaty pismem z dnia 26 marca 2019 roku.

( ostateczne wezwanie do zapłaty k. 24)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach powołanych powyżej uznając je za wiarygodne w całości. Miały one istotnie status dokumentów prywatnych, jednak brak było dowodów przeciwnych, które poddawałyby w wątpliwość okoliczności z nich wynikające. Wbrew twierdzeniom pozwanych powódka dołączyła do pozwu umowę podpisaną przez pozwanych. Również własnoręcznie pozwani podpisali deklarację ubezpieczeniową, tym samym zarzuty w tym zakresie nie znalazły potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym. Pozwani dowodów na poparcie swoich twierdzeń nie zaoferowali.

Pozwany z kolei udowodnił, że jego adres zamieszkania i do korespondencji w momencie kierowania do niego wypowiedzenia umowy kredytu i wezwania do zapłaty był inny aniżeli wskazany w pismach banku, tym samym umowa kredytu nie została mu skutecznie wypowiedziana.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w stosunku do pozwanej K. M. i oddalenie w stosunku do pozwanego A. M..

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. powódka zobowiązana była do przedstawienia dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Powołany przepis nakłada na stronę powodową, jako wywodzącą ze swych twierdzeń skutki prawne obowiązek wykazania swoich racji. Przepis art. 232 k.p.c. normuje natomiast jedną z podstawowych zasad procesu cywilnego, jaką jest zasada kontradyktoryjności. W myśl tej zasady przygotowanie, gromadzenie i dostarczanie materiału dowodowego należy do stron, do sądu należy zaś jedynie ocena tego materiału i wydanie na jej podstawie rozstrzygnięcia. Zasada ta oznacza odstąpienie od odpowiedzialności sądu orzekającego za rezultat postępowania dowodowego, którego dysponentem są strony.

Wykonując obowiązek wynikający z art. 6 k.c. powódka wykazała, że zawarła z pozwanymi umowę o kredyt konsumpcyjny gotówkowy. Umowa kredytu w całości regulowana jest w prawie bankowym, a nie w k.c. Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. ( tj. z dnia 7 listopada 2016 r. Dz.U. z 2016 r. poz. 1988) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Wobec wypłaty świadczenia przez bank poprzez udzielenie kredytu i braku jego zwrotu przez pozwanych, powództwo co do zasady i wysokości było usprawiedliwione. Należało mieć na uwadze, iż po dołączeniu przez powódkę szczegółowych dokumentów źródłowych stosunku zobowiązaniowego łączącego strony, dalsze zaprzeczenia pozwanych miały jedynie na celu konsekwentne podtrzymanie swojego stanowiska zawartego w sprzeciwie, nie popartego zgromadzonym materiałem dowodowym. Powódka udzieliła pozwanym kredytu, którego nie spłacili w całości, a wypowiedzenie umowy kredytu w stosunku do pozwanej K. M. było skuteczne. Zatem Sąd na podstawie powołanych przepisów zasądził całe roszczenie objęte pozwem od pozwanej na rzecz powódki. W szczególności brak było podstaw do negowania wysokości dochodzonego roszczenia, skoro przedstawiono dyspozycję uruchomienia kredytu oraz wyciąg z rachunku, który obrazował rzeczywiście wypłaconą kwotę na rzecz pozwanych, a następnie dokonywane przez nich spłaty. Co więcej strona powodowa także skutecznie wypowiedziała przedmiotową umowę, albowiem warunkowe wypowiedzenie było dopuszczalne. Pozwana co prawda nie odebrała przedmiotowego pisma, bowiem z adnotacji doręczyciela wynika, iż „wyprowadziła się” spod adresu Os. (...) R., jednakże z umowy kredytu wynikał obowiązek każdorazowego poinformowania Banku niezwłocznie o zmianie swoich danych, w tym danych adresowych ( § 11 umowy), czego pozwana nie dokonała, tym samym doręczenie na adres wynikający z umowy było skuteczne. Pozwana mogła zatem spłacając zaległe raty kontynuować dalej stosunek prawny. Wobec braku wpłaty doszło do wypowiedzenia umowy i wymagalności całego roszczenia. Bank podejmował także czynności upominawcze w postaci wezwań do zapłaty. Powódka dopełniła obowiązku wykazania istnienia zobowiązania i jego wysokości. Tymczasem pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów, które wskazywałyby na okoliczność, iż zobowiązanie wobec powódki nie istnieje, albo, że istnieje w mniejszym rozmiarze niż wskazany. Tymczasem ten kto odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (wyr. SN z 20 grudnia 2006 roku, sygn. akt: IV CKS 299/06). Wskazać przy tym należy, że strona nie może poprzestać na gołosłownym kwestionowaniu roszczenia co do zasady, jak i wysokości. Skoro zatem pozwana nie zgłosiła żadnych wniosków dowodowych wykazujących spełnienie roszczenia czy też niezasadność wypowiedzenia umowy kredytu, to przy przedstawieniu wszelkiej dokumentacji przez stronę przeciwną, brak było podstaw dla uznania że roszczenie nie zostało wykazane i to zarówno co do zasady, jak i co do wysokości.

Sąd nie dopatrzył się również w stosunku zobowiązaniowym łączącym strony niedozwolonych klauzul umownych, a strona pozwana jedynie ogólnikowo wskazywała na ich istnienie podając, że zawyżona jest składka ubezpieczenia, którą poniosła jako konsument, a także zarzucił, iż pozaodsetkowe koszty kredytu były zbyt wysokie. Powódka wykazała, iż pozaodsetkowe koszty kredytu nie przekraczają kwoty maksymalnej obliczonej wedle wzoru z art. 36a ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r., a także potwierdziła że pozwana wyraziła zgodę na objęcie jej ochrona ubezpieczeniową, zawarcie polisy (...) S.A. w W. i przekazanie składki w wysokości wskazanej w żądaniu. Tym samym z uwagi na brak konkretnych zarzutów w tym zakresie Sąd dokonując analizy postanowień umownych pod kątem ich abuzywności uznał zarzut za chybiony.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 zd. 1 k.c. Zgodnie z art. 481 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W zakresie wysokości odsetek Sąd oparł się na umowie łączącej strony. Ponadto bank przedstawił wyliczenie przedmiotowych odsetek.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. Na koszty powódki złożyły się: opłata od pozwu 300 zł, 17 zł opłaty od pełnomocnictwa, 4,92 zł koszty notarialnego uwierzytelnienia dokumentów złożonych do akt.

Sąd zatem w pkt 3 wyroku zasądził od pozwanej na rzecz powódki 321,92 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W punkcie 2 wyroku Sąd oddalił powództwo w stosunku do pozwanego A. M. z przyczyn już wskazanych w stanie faktycznym, a mianowicie z powodu braku skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu względem niego przez powódkę. W § 11.2 umowy kredytu, strony ustaliły, że wszelka korespondencja wysyłana przez Bank kierowana będzie na adres korespondencyjny podany przez Kredytobiorcę przy zawarciu Umowy, chyba że Kredytobiorca powiadomi Bank o zmianie adresu. Adresem wskazanym do korespondencji przez pozwanego była ul. (...) (...)-(...) R., a powód kierował do pozwanego wezwanie na adres ul. (...) (...)-(...) R., przy jednoczesnym braku wykazania, że pozwany informował Bank o zmianie adresu, a tym samym nie powstało po stronie powoda uprawnienie do kierowania korespondencji do pozwanego na inny adres, a co za tym idzie A. M. nie był skutecznie wzywany do zapłaty, a umowa nie została mu skutecznie wypowiedziana, tym samym nie powstało po jego stronie wymagalne zadłużenie względem powódki, a zatem roszczenie jako przedwczesne podlegało oddaleniu. Powód nie wykazał bowiem wysokości roszczenia, które byłoby wymagalne na dzień wniesienia pozwu w stosunku do pozwanego.

W pkt. 4 wyroku Sąd zasądził na podstawie art. 98 k.p.c. na rzecz pozwanego reprezentowanego przez zawodowego pełnomocnika od powódki koszty procesu w wysokości 3617 zł stanowiącej wynagrodzenie pełnomocnika i opłatę od pełnomocnictwa.