UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 sierpnia 2019 r. E. J. wniosła przeciwko (...) Bankowi (...) spółce akcyjnej w W. o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę z dnia 26 lipca 2019 r. za bezskuteczne, a w przypadku gdy umowa wiążąca strony ulegnie rozwiązaniu - o przywrócenie powódki do pracy na dotychczasowych warunkach i zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy w wysokości wynagrodzenia za 1 miesiąc. W przypadku zaś ustalenia przez Sąd, że uwzględnienie żądania przywrócenia do pracy jest niemożliwe lub niecelowe, orzeczenie odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres 3 miesięcy. Ponadto, wniosła o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż powódka jest zatrudniona u pozwanego od 16 sierpnia 2011 r. Od 17 listopada 2014 r. powódka objęła stanowisko Dyrektora Oddziału 1 w C., jednak zmiana stanowiska nie była poprzedzona żadnych szkoleniem. W dniu 26 lipca 2019 r. pozwany wręczył powódce oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, wskazując jako przyczynę utratę zaufania do powódki jako pracownika pełniącego funkcję kierowniczą, wywołaną nieprawidłowym wykonywaniem obowiązków i negatywną oceną jakości pracy. Powódka zaprzeczyła prawdziwości przyczyny wskazanej jako powód wypowiedzenia i wskazuje na brak określonego zakresu obowiązków oraz brak nagan i upomnień do momentu otrzymania wypowiedzenia. Ponadto podkreśla, iż nieprawidłowości stwierdzone w audycie nie były spowodowane jej działaniami i wynikały z przyczyn zewnętrznych tj.: braku wystarczającej liczby pracowników, braku przeszkolenia pracowników, braku wiedzy doradców firmowych w zakresie wykonywanych czynności spowodowany brakiem szkoleń, braku wsparcia osobowego i w zakresie instruktażu od ROD w S., braku odpowiedniego przeszkolenia na stanowisku Dyrektora Oddziału. W ocenie powódki nawet zaś przy uznaniu, że istniały nieprawidłowości w pracy, zastosowana sankcja jest nieadekwatna w stosunku do ewentualnych przewinień.

W piśmie procesowym z dnia 9 września 2019 r. (k. 25) powódka zmodyfikowała powództwo w ten sposób, że w miejsce żądania przywrócenia do pracy wniosła o zasądzenie na jej rzecz odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres 3 miesięcy tj. w kwocie 27.000 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Bank (...) spółka akcyjna w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości trzykrotności stawki minimalnej. W uzasadnieniu odnosząc się do stanowiska powódki wskazano, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami wewnętrznymi, nie sporządza się zakresów czynności dla dyrektorów pionów funkcjonalnych oraz dla dyrektorów komórek organizacyjnych Centrali i dyrektorów jednostek, których zakres obowiązków odpowiedzialności jest ustalony w odpowiednich regulaminach. Zakres obowiązków powódki określał załącznik do uchwały zarządu nr (...) Banku (...) S.A. Odnosząc się zaś do wskazywanych przez powódkę przyczyn nieprawidłowości w pracy, pozwany wskazał, iż wszyscy pracownicy banku są poddawani szkoleniom. Ponadto zaprzeczył, aby powódka nie otrzymywała wsparcia od (...) Oddziału (...) w S. – organizowano spotkania, szkolenia, wysyłano zapytania do powódki z prośbą o wskazanie obszarów, których powinno dotyczyć przeszkolenie. Okoliczność, iż podniesiono powódce wynagrodzenie nie ma natomiast związku z pozytywną oceną jej pracy, bowiem podwyżki były wynikiem ogólnopolskiej akcji wyrównywania wynagrodzeń. Pozwany dał natomiast powódce szansę, jednak mimo upływu prawie 2 lat i udzielenia wszelkiego niezbędnego wsparcia sytuacja w obszarze firm nie uległa zmianie. W odniesieniu do twierdzeń nieadekwatności wypowiedzenia umowy o pracę, pozwany wskazał, że wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązania stosunku pracy i dla oceny jego zasadności nie wymaga się stwierdzenia winy pracownika. W stosunku zaś do osób zajmujących stanowiska kierownicze, pracodawca ma prawo stosować surowsze kryteria oceny ich pracy. Począwszy od pierwszego audytu pozwany udzielał powódce wsparcia przez okres 2 lat. Z uwagi na brak efektów, trudno oczekiwać od pozwanego, aby akceptował stan rzeczy polegający na łamaniu przepisów wewnętrznych i to w obszarach, które narażają Bank na straty.

Na rozprawie w dniu 27 listopada 2020 r. (k. 419) powódka rozszerzyła powództwo, domagając się zasądzenia od pozwanego tytułem ww. odszkodowania kwoty 31.831 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 27.000 zł od dnia następnego po dniu doręczenia odpisu pozwu do dnia 27 listopada 2020 r., a od kwoty 31.831 zł od dnia 28 listopada 2020 r, do dnia zapłaty.

Pozwany (...) Bank (...) spółka akcyjna w W. wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. J. była zatrudniona od dnia 16 sierpnia 2011 r. w (...) Banku (...) spółce akcyjnej w W. (dalej (...)) ostatnio na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy, początkowo na stanowisku Naczelnika Wydziału, a następnie Kierownika Zespołu w Oddziale 1 w P., gdzie zajmowała się kredytami dla klientów indywidualnych.

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód: umowa o pracę – k. 10 , przesłuchanie powódki E. J. – k. 423 w zw. k. 317-320

W dniu 29 października 2014 r. strony zawarły aneks do umowy o pracę, na podstawie którego E. J. powierzono stanowisko Dyrektora Oddziału 1 w C. za wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 9.000 zł. Strony ustaliły, że miejscem pracy będzie miejscowość C. oraz że zmiany warunków zatrudnienia obowiązują od 17 listopada 2014 r.

Od dnia 1 listopada 2017 r. wynagrodzenie zasadnicze E. J. wzrosło do kwoty 9.500 zł.

Dowód: aneks do umowy o pracę – k. 11 akta osobowe część B – k. 54

Bezpośrednim przełożonym E. J. od 2016 r. był D. W. – dyrektor do spraw sprzedaży. W okresach nieobecności w pracy zastępował go R. C.. Od marca 2019 r. 1 oddział w C. podlegał pod T. C. – dyrektora regionu bankowości detalicznej w S..

Dowód: zeznania D. W. – k. 321-322 , zeznania R. C. – k. 322-323, zeznania T. C. – k. 420-423

Po objęciu stanowiska dyrektora oddziału E. J. nie przeszła szkolenia w zakresie obsługi kredytów dla firm. Pierwsze szkolenie dotyczące procesu kredytowego, w którym E. J. brała udział miało miejsce w 2016 r.

W dniu 31 października 2017 r. E. J. brała udział w instruktażu mającym na celu zweryfikowanie wiedzy w zakresie kompletności i prawidłowości sporządzenia dokumentacji potrzebnej do podjęcia decyzji kredytowej. W marcu 2018 r. E. J. uczestniczyła w spotkaniu w oddziale, którego przedmiotem była analiza przyjętych wniosków kredytowych wraz z dokumentami i wylistowanie braków we wnioskach oraz brakujących dokumentów do przeprowadzenia analizy w scorebiznes. Ponadto E. J. uczestniczyła m.in.:

- w szkoleniu w (...) w P. – w zakresie zmiany metodyki oceny scoringowej na ratingową, najważniejszych elementów na które należy zwrócić uwagę przy podejmowaniu decyzji kredytowej oraz zasad współpracy z (...) w dniu 28 lutego 2018 r.

- w szkoleniu obejmującego zagadnienia zawarte w metodyce scoringowej: powiązań, wstępnej analizy dokumentów finansowych klienta, popełnionych błędów – w dniu 22 listopada 2018 r.

Pomimo zgłoszonego uczestnictwa nie brała natomiast udziału w szkoleniu bazowym (...) dla Menadżerów, które odbyło się w dniach 6-8 listopada 2018 r., obejmującego tematykę: metodyki scoringowej, aplikacji scorebiznes – zasad wprowadzania wniosków, podstawy analizy finansowej.

Dowód: przesłuchanie powódki E. J. – k. 423 w zw. k. 317-320, zeznania R. P. – k. 362-365 , wykaz szkoleń – k. 268-269

W okresie zajmowania przez E. J. stanowiska dyrektora, w Oddziale 1 w C. pracowało 10 osób (w tym 1 osoba na urlopie macierzyńskim i wychowawczym). Stanowisko doradcy kredytów hipotecznych zajmował K. K., obsługą bankowości osobistej zajmowała się M. J., zaś kierownikiem zespołu obsługi bankowości osobistej była Ż. I.. Stanowisko doradcy klienta firmowego zajmowali kolejno T. R., K. W. oraz od 1 lutego 2018 r. R. P..

Decyzję o zatrudnieniu R. P. na stanowisku doradcy klienta firmowego podjęła E. J. w ramach wewnętrznego naboru. Pracownicy zatrudnieni jako doradcy klienta firmowego przechodzili na to stanowisko z innych stanowisk zajmowanych w oddziale i nie posiadali dużego doświadczenia w obsłudze kredytów firmowych. Przed objęciem stanowiska doradcy klienta firmowego R. P. przez 20 lat zajmowała się obsługą kredytów hipotecznych.

W trakcie zajmowania przez E. J. stanowiska dyrektora oddziału 1 w C. występowały problemy kadrowe. Zazwyczaj brakowało jednego pracownika na stanowisku doradcy-kasjera. Zainteresowanie pracą na tym stanowisku w oddziale w C. było małe. E. J. informowała o problemach kadrowych m.in. M. R. oraz D. W..

Dowód: przesłuchanie powódki E. J. – k. 423 w zw. k. 317-320 , zeznania M. R. – k. 359-362 , zeznania R. P. – k. 362-365, zeznania T. C. – k. 420-423, wiadomość mailowa z dnia 16.07.2019 r. – k. 264

Po objęciu stanowiska R. P. przeszła szkolenie e-learningowe, szkolenie adaptacyjne, a nadto:

- szkolenie (...) warsztaty wspierające sprzedaż produktu (...) (w dniu 27 lutego 2018 r.)

- szkolenie (...) w P. – omówienie zmiany metodyki oceny scoringowej na ratingową, najważniejsze elementy na które należy zwrócić uwagę przy podejmowaniu decyzji kredytowej (w dniu 16 marca 2018 r.)

- szkolenie LEASING – usystematyzowanie wiedzy produktowej i sprzedażowej z zakresu leasingu (w dniu 22 maja 2018 r.)

- szkolenie z zakresu spraw scoringowych – w dniach 19-20 marca 2019 r.

R. P. nie radziła sobie na stanowisku doradcy klienta firmowego. Trudności sprawiała jej w szczególności obsługa aplikacji (...). Często korzystała z pomocy E. J., która także nie miała doświadczenia w obsłudze klientów firmowych.

Dowód: zeznania R. P. – k. 362-365 , wykaz szkoleń – k. 268-269

(...) Banku (...) S.A. obowiązuje regulamin organizacyjny oddziału zgodnie z którym:

- dyrektor oddziału samodzielnego podlega bezpośrednio dyrektorowi ds. sprzedaży w regionalnym oddziale detalicznym (ROD) wskazanemu przez dyrektora regionu bankowości detalicznej (dyrektora regionu) - § 3

- oddział korzysta z pomocy i rozstrzygnięć ROD oraz właściwych merytorycznie jednostek Banku

- w celu zapewnienia sprawności i efektywności realizowanych zdań, pracownicy oddziału zobowiązani sąd do wzajemnej współpracy, współpracy z pracownikami ROD, jak również z pracownikami innych jednostek banku oraz podmiotów grupy kapitałowej banku.

Zgodnie z regulaminem, dyrektor oddziału odpowiada za realizację celu i zadań oddziału, reprezentuje oddział na terytorium jego działania w zakresie prowadzonej działalności. Odpowiada w szczególności za:

- realizację planów sprzedaży, w tym sprzedaży produktów podmiotów zewnętrznych współpracujących z Bankiem,

- aktywizację sprzedaży, w tym sprzedaży wiązanej,

- pozyskiwanie nowych klientów oraz zapewnienie obsługi klientów zgodnie z przepisami wewnętrznymi Banku,

- jakość portfela kredytowego,

- udział w rozwoju i współpracę z pośrednikami i z agentami w zakresie związanym ze sprzedażą produktów i obsługą klientów,

- funkcjonowanie komunikacji wewnętrznej w oddziale i komunikacji zewnętrznej,

- zapewnianie płynności oraz utrzymywanie limitu stanu gotówki,

- zapewnienie funkcjonowania weryfikacji bieżącej i okresowej oraz nadzór nad przestrzeganiem przez pracowników oddziału przepisów wewnętrznych Banku oraz powszechnie obowiązujących przepisów prawa,

- realizację czynności z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi, zgodnie z przepisami wewnętrznymi Banku,

- zapewnianie obsługi reklamacji, wniosków oraz odwołań klientów,

- informowanie dyrektora ds. sprzedaży i dyrektora regionu o występujących zagrożeniach mogących naruszyć interes i reputację Banku.

Ponadto dyrektor bezpośrednio uczestniczy w pozyskiwaniu i utrzymaniu najistotniejszych dla oddziału klientów. W celu zapewnienia ciągłości działania oddziału w wyznaczonych godzinach wykonuje również zadania przypisane podległym temu dyrektorowi nieobecnym pracownikom. W celu zapewnienia koordynacji realizacji zadań i sprawnego funkcjonowania oddziału organizuje cyklicznie spotkania robocze z kadrą kierowniczą oddziału oraz pracownikami oddziału.

Dowód: regulamin organizacyjny oddziału – k. 287-290

E. J. zajmując stanowisko dyrektora oddziału zaznajomiła się z regulaminem organizacyjnym oddziału i znała wynikający z niego zakres swoich obowiązków.

Dowód: przesłuchanie powódki E. J. – k. 423 w zw. k. 317-320

W praktyce procedury kredytowej, wnioski kredytowe były przyjmowane, procedowane i analizowane przez doradców kredytowych. Obowiązkiem dyrektora oddziału było natomiast zweryfikowanie dokumentów kredytowych, sprawdzenie, czy dane zgadzają się z danymi wprowadzonymi do systemu komputerowego, czy wniosek jest procedowany zgodnie z przepisami wewnętrznymi banku oraz podjęcie ostatecznej decyzji w przedmiocie wniosku kredytowego.

Okoliczność bezsporna, nadto dowód: zeznania P. J. – k. 389-390, k. 393 (transkrypcja k. 398-399) , zeznania J. K. – k. 390-391, k. 393 (transkrypcja k. 399-400), zeznania T. C. – k. 420-423, przesłuchanie powódki E. J. – k. 423 w zw. k. 317-320

Decyzją numer (...)-/2017 (...) z dnia 30 czerwca 2017 r. wprowadzono w (...) Banku (...) procedurę kredytową „Kredyt obrotowy (...). W ramach załączników do ww. decyzji zawarto wzory umów kredytowych dotyczących umowy kredytu obrotowego (...), a także szczegółowe procedury związane z obsługą kredytu obrotowego (...). Procedura obejmowała sposób postępowania doradcy klienta począwszy od przedstawienia oferty kredytu (k.145-148), przyjęcie dokumentów od klienta (k. 154-164), analizę kredytową dot. S. (k. 164v-167), zawarcie umowy (k. 170-175) i ostatecznie przyjęcie dyspozycji wypłaty kredytu (k.175v-177).

W praktyce doradca kredytowy korzystał z aplikacji (...) (służącej do weryfikowania danych o klientach) oraz aplikacji P. (...) (służącej do wprowadzania wniosków klientów, sporządzania decyzji kredytowej).

Obowiązkiem doradcy na etapie przyjmowania wniosku od klienta było zweryfikowanie czy przedłożone dokumenty są kompletne, także w zakresie złożenia podpisów we właściwym miejscu. W kolejnym etapie doradca obowiązany był m.in. do wyszukania klienta w aplikacji (...) i zweryfikowania przekazanych danych oraz autentyczności dokumentów. Następnie po uzyskaniu informacji odnośnie zdolności kredytowej klienta z centrum ryzyka kredytowego klienta detalicznego ( (...)) doradca sporządzał decyzję kredytową w aplikacji P. (...). Decyzja przekazywana była do „właściwego decydenta” (k. 166). Na etapie zawierania umowy doradca obowiązany był do wydrukowania egzemplarzy umowy, przekazania jej do podpisu osobom umocowanym do składania oświadczeń woli w imieniu banku, a następnie zweryfikowania czy klient podpisał wszystkie wymagane dokumenty, we wszystkich wymaganych miejscach.

E. J. znała zapisy ww. metodyki.

Dowód: zeznania D. W. – k. 321-322, zeznania T. C. – k. 420-423, przesłuchanie powódki E. J. – k. 423 w zw. k. 317-320 , decyzja nr (...) – k. 115-116 , wzory umów – k. 116-129 , postanowienia ogólne procedury – k. 130-132 , procedury szczegółowe – k. 144-181

(...) Banku (...) S.A. od 6 sierpnia 2018 r. obowiązuje metodyka oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej (stanowiąca załącznik do decyzji nr (...) (...)) – która określa tryb postępowania przy dokonywaniu oceny klientów małych i średnich przedsiębiorstw z O. (...) Detalicznego i O. Bankowości Przedsiębiorstw i (...), będących przedsiębiorcami, firmami lub rolnikami.

Metodykę stosują pracownicy Banku odpowiedzialni m.in. za ocenę ryzyka kredytowego banku związanego z finansowaniem klientów instytucjonalnych O. (...) Detalicznego, O. Bankowości Przedsiębiorstw i (...), pracownicy (...) (ust. 3).

Ocenę ryzyka kredytowego Banku na podstawie metodyki przeprowadza się w aplikacji (...) (ust. 8). Model oceny zdolności kredytowej w ramach metody scoringowej oparty jest na algorytmach funkcjonujących w aplikacji, w wyniku których następuje automatyczne ustalenie maksymalnej kwoty transakcji kredytowej możliwej do zrealizowania z klientem przy wnioskowanych przez niego warunkach. Rejestracja wniosku w aplikacji (...) umożliwia otrzymanie m.in. raportu kredytowego „(...)” zawierającego informacje o bieżących i historycznych zachowaniach klienta we współpracy z bankami i innymi instytucjami.

Pracownik przed rejestracją danych finansowych w aplikacji (...) oraz pozostałych informacji, weryfikuje je z wykorzystaniem dokumentów finansowych w tym m.in. bilansu oraz rachunku zysków i strat podpisanych przez osoby, którym powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych a także rocznego zeznania o wysokości dochodu (dotyczy przedsiębiorców płacących podatek dochodowy od osób fizycznych na zasadach ogólnych). Klient jest obowiązany przedłożyć dokumenty potwierdzające jego sytuację finansową (np. księgę przychodów i rozchodów, deklarację podatkową), dokumenty powinny być opatrzone podpisem klienta. Ponadto powinna zostać przeprowadzona weryfikacja operacji na rachunku bieżącym w celu ustalenia czy prowadzona działalność gospodarcza ma charakter fikcyjny.

Zgodnie z metodyką, podjęcie pozytywnej decyzji kredytowej w wyniku oceny ryzyka kredytowego jest możliwe, o ile spełnione są następujące warunki

- poprawność informacji i danych finansowych zarejestrowanych w aplikacji (...) została zweryfikowana przez przełożonego osoby rejestrującej,

- wiarygodność klienta oceniono pozytywnie, w tym wykluczono podejrzenie oszustwa zewnętrznego

- klient posiada zdolność kredytową

- zabezpieczenia transakcji zostały ocenione pozytywnie

- (...) nr (...) w sprawie wprowadzenia procedury produktowej „Kredyt odnawialny (...)

Metodykę tę poprzedzała Metodyka oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej, stanowiąca załącznik do decyzji dyrektora Pionu Ryzyka Kredytowego z dnia 9 lipca 2015 r. o podobnej treści co metodyka (...).

E. J. znała zapisy ww. metodyk.

Dowód: przesłuchanie powódki E. J. – k. 423 w zw. k. 317-320 , metodyka (...) – k. 188-201, Metodyka oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej z 9.07.2025 r. – koperta k. 404

(...) Banku (...) S.A. funkcjonuje Departament Audytu Wewnętrznego (dalej (...)), realizujący zadania w zakresie dokonywania oceny systemu zarządzania i kontroli funkcjonującego w Banku. Pracownicy (...) kontrolują działalność poszczególnych oddziałów pod kątem zgodności z prawem, przepisami wewnętrznymi i procedurami obowiązującymi w Banku. Osoby przeprowadzające audyt w razie ewentualnego negatywnego wyniku nie rekomendują zmian personalnych w kontrolowanym oddziale. Po przeprowadzeniu audytu sporządzany jest pisemny raport zawierający popełnione błędy i uchybienia. Raport ten nie zawiera odesłania do przepisów wewnętrznych, które zostały naruszone w procedowaniu.

Dowód: zeznania P. J. – k. 389-390, k. 393 (transkrypcja k. 398-399) , zeznania J. K. – k. 390-391, k. 393 (transkrypcja k. 399-400)

Wynik kontroli (...) oddziału 1 w C. przeprowadzonej w 2017 r. był niesatysfakcjonujący. Ocena w obszarze kredytów dla klientów małych i średnich przedsiębiorstw była krytyczna.

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód: raport z inspekcji z 22.09.2017 r. – koperta k. 404, zeznania D. W. – k. 321-322, zeznania T. C. – k. 420-423, przesłuchanie powódki E. J. – k. 423 w zw. k. 317-320

(...) przeprowadził kolejną, planowaną kontrolę oddziału 1 w C. w dniach od 6 maja 2019 r. do 21 maja 2019 r. Celem inspekcji była ocena podejmowanych czynności w ramach systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej w tym ich zgodności z obowiązującymi przepisami. W toku audytu dokonano przeglądu i weryfikacji dokumentów pożyczek gotówkowych, kredytów i pożyczek dla firm oraz wybranych usług/zadań w zakresie wykonywania operacji pieniężnych gotówkowych i bezgotówkowych, bezpieczeństwa osób, mienia i informacji chronionych oraz przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz organizacji administracji pracy. Badaniami objęto okres od 1 stycznia 2018 r. do 21 maja 2019 r.

W raporcie z inspekcji ocena bieżąca Oddziału 1 w C. w zakresie adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej określona została jako niesatysfakcjonująca (w czterostopniowej skali – satysfakcjonująca, wystarczająca, niesatysfakcjonująca, krytyczna). Stwierdzono także istotny wpływ zidentyfikowanych ryzyk oraz liczby i rodzaju niezgodności na osiągnięcie celów biznesowych. Wskaźnik niezgodności określono na poziomie 24,5 %.

W obszarze badania kredytów dla klientów indywidualnych ( (...)) ocena czynników ryzyka określona została jako wystarczająca, zaś ocena stosowania mechanizmów kontrolnych jako satysfakcjonująca.

W szczegółowym wykazie niezgodności dotyczącym kredytów dla (...) zawarto ustalenie:

1. Wprowadzenia do P. (...) nieprawidłowych danych dotyczących:

- oceny zdolności kredytowej (w zakresie dochodów lub kraju przebywania wnioskodawców, co nie miało istotnego wypływu na wynik oceny zdolności kredytowej klientów do udzielonych kwot pożyczek) – 4 błędy na próbie 45 kredytów

- pozostałych informacji (zarejestrowanie nieprawidłowej waluty dochodu (EUR zamiast PLN) lub informacji o pozytywnej weryfikacji dokumentów mimo ich nieprzyjęcia od klientów) – 3 błędy na próbie 45 kredytów

2. Przyjęcie od klientów niekompletnej, nieprawidłowo wypełnionej dokumentacji – 4 błędy na próbie 45 kredytów

3. Podpisanie umowy pożyczki przez nieupoważnionego pracownika – 1 błąd na próbie 45 kredytów

W obszarze badania kredytów dla firm ocena czynników ryzyka określona została jako wystarczająca, zaś ocena stosowania mechanizmów kontrolnych jako krytyczna. W szczegółowym wykazie niezgodności dotyczącym kredytów dla firm zawarto ustalenie:

1. Wprowadzenia do aplikacji (...)/P. (...) nieprawidłowych danych dotyczących:

- oceny zdolności kredytowej (w zakresie przychodów, amortyzacji, zobowiązań kredytowych, co w 3 przypadkach o zadłużeniu 42 tys. PLN na 31.12.2018 r. spowodowało udzielenie kredytów klientom nieposiadającym zdolności kredytowej do kwot udzielonych kredytów) – 7 błędów na próbie 8 kredytów

- łącznego zaangażowania klienta i podmiotów powiązanych oraz wartości zabezpieczenia (co nie miało wpływu na ustalenie poziomu kompetencji do podjęcia decyzji kredytowej, przyjętą metodę oceny ryzyka kredytowego oraz ustalenie kwoty limitu zaangażowania banku bez zabezpieczenia) – 6 błędów na próbie 8 kredytów

- pozostały informacji (np. niezarejestrowanie relacji wnioskodawcy z podmiotami powiązanymi) – 3 błędy na próbie 8 kredytów

2. Dokonanie nieprawidłowej oceny wiarygodności klientów (np. przełamanie negatywnej oceny systemowej i potwierdzenie, że przedstawione w niepodpisanych przez klienta dokumentach dane finansowe nie budzą wątpliwości, co do ich wiarygodności, dokonanie pozytywnej oceny operacji związanych z prowadzoną działalnością na rachunku klienta w sytuacji ich braku) – 3 błędy na próbie 8 kredytów

3. Nieprzyjęcie lub przyjęcie od klientów niekompletnych dokumentów finansowych (np. przyjęcie niepodpisanych przez klienta dokumentów finansowych) – 6 błędów na próbie 8 kredytów

4. Niezidentyfikowanie istotnych powiązań klientów z innymi podmiotami – 2 błędy na próbie 5 kredytów

5. Sprawdzenie klienta w (...) i (...) mimo nie przyjęcia jego zgody – 1 błąd na próbie 8 kredytów

6. Przyjęcie niekompletnie wypełnionych wniosków kredytowych oraz załączników do wniosków – 3 błędy na próbie 8 kredytów

Audyt wykazał także nieprawidłowości w zakresie:

- bezpieczeństwa – tj. niewłaściwego zabezpieczenia kodów zapasowych do zamknięcia drzwi skarbcowych (kody przechowywano w sejfie gabinetowym dyrektora zamiast w skarbcu innego oddziału);

- organizacji i administracji – nieprawidłowe zarejestrowanie w P. (...) zgłoszeń złożonych przez klientów w oddziale – 2 błędy na próbie 7 kredytów.

Dowód: raport z inspekcji – k. 63-79 oraz k. 418 (czytelna kopia 3 strony raportu), zeznania P. J. – k. 389-390, k. 393 (transkrypcja k. 398-399) , zeznania J. K. – k. 390-391, k. 393 (transkrypcja k. 399-400)

W ramach audytu ustalono m.in., iż w toku procedowania nad wnioskami kredytowymi dopuszczono się następujących uchybień:

1. w przedmiocie umowy kredytowej nr (...) z dnia 1 października 2018 r. na kwotę 90.000 zł:

- przyjęto wniosek kredytowy wraz z załącznikami niezawierającymi podpisu wnioskodawcy oraz współmałżonka (brak potwierdzenia wyrażenia zgody przez współmałżonka na zaciągnięcie kredytu), co dotyczyło wszystkich formularzy banku przyjmowanych na etapie przyjmowania wniosku tj. wniosku kredytowego, załącznika do wniosku zawierającego dane osoby fizycznej, oświadczenia majątkowego wnioskodawcy oraz współmałżonka, oświadczenia w związku z ograniczeniami stosowanymi wobec Rosji

- przyjęto niekompletnie wypełniony wniosek kredytowy niezawierający informacji na temat posiadanych rachunków bieżących w innych bankach

- dokonano sprawdzenia klienta w bazie (...)/ (...) pomimo nie przyjęcia zgody (z uwagi na brak podpisu na formularzach zgody),

- doradca po wprowadzeniu umowy do aplikacji (...) i uzyskaniu wyniku negatywnego („alert – budzące wątpliwości dane finansowe”) dokonał przełamania negatywnej oceny ryzyka oszustwa zewnętrznego; nadto pomimo niepodpisania dokumentów i formularzy przez klienta, doradca potwierdził w aplikacji (...), że przedstawione dokumenty nie wzbudzają podejrzenia co do ich autentyczności,

- wprowadzono do (...) nieprawidłowe dane w zakresie zobowiązań kredytowych klienta w innych bankach, co nie miało wpływu na wynik oceny zdolności kredytowej.

2. w przedmiocie umowy kredytowej numer (...) z dnia 2 października 2018 r. na kwotę 76.000 zł:

- nie przyjęto Księgi Przychodów i Rozchodów za okres bieżący

- nie przyjęto kopii umowy kredytowej wraz z obowiązującymi harmonogramem spłaty z innego banku albo opinii lub zaświadczenia z innego banku

- przyjęto dokumenty finansowe bez podpisu klienta

- wprowadzono do (...) nieprawidłowe i niezweryfikowane dane, co miało wpływ na wynik oceny zdolności kredytowej i spowodowało udzielenie kredytu klientowi nieposiadającemu zdolności kredytowej do kwoty udzielonego kredytu

- nie uwzględniono zobowiązania kredytowego klienta (klient posiadał kredyt obrotowy w innym banku na kwotę 112.990 zł)

- nie uwzględniono zaangażowania kredytowego podmiotu powiązanego istotnie, tj. nie zarejestrowano limitu kredytu w rachunku bieżącym w kwocie 40.000 zł oraz limitu karty kredytowej w kwocie 5.000 zł podmiotu powiązanego istotnie

- nie zarejestrowano w aplikacji P. (...) istotnych powiązań wnioskodawcy z innym podmiotem gospodarczym

3. w przedmiocie umowy kredytowej numer (...) z dnia 21 maja 2018 r. na kwotę 23.400 zł:

- przyjęto niekompletnie wypełnione wnioski kredytowe niezawierające informacji dotyczących formuły spłaty kredytu, daty uruchomienia pożyczki, tytułu prawnego do nieruchomości w której prowadzona jest działalność gospodarcza, numeru telefonu, adresu email, rachunków bieżących prowadzonych w innych bankach

- nie zidentyfikowano istotnych powiązań klienta z innymi podmiotami gospodarczymi (m.in. ze spółka w której klient posiadał 100 % udziałów i sprawował funkcję zarządu, oraz działalnością gospodarczą prowadzoną przez brata klienta)

- wprowadzono do aplikacji (...) nieprawidłowe i niezweryfikowane dane dotyczące m.in. kwoty przychodów ze sprzedaży, nieprawidłowej kwoty amortyzacji za okres bieżący, wprowadzenia wartości rynkowej zabezpieczenia wekslem in blanco na poziomie 80.000 zł zamiast 0,00 zł

- wprowadzono do aplikacji (...) nieprawidłowe informacje dotyczące

- wprowadzono do aplikacji (...) błędną informację dotyczącą posiadania rachunku przez wnioskodawcę w (...) S.A. (klient posiadał rachunek)

4. w przedmiocie umowy kredytowej nr (...) z dnia 1 sierpnia 2018 r. na kwotę 22.000 zł:

- nie dokonano właściwej weryfikacji operacji na rachunku bieżącym pod kątem podejrzenia prowadzenia fikcyjnej działalności gospodarczej przez klienta lub innych działań o charakterze przestępczym ukierunkowanych na wyłudzenie kredytu (w okresie 6 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku na rachunku Klienta brak płatności dotyczących deklarowanej przez Klienta działalności gospodarczej)

- wprowadzono do aplikacji (...) dane w zakresie kwoty przychodów ze sprzedaży, co miało wpływ na wynik oceny zdolności kredytowej i spowodowało udzielenie kredytu Klientowi nie posiadającemu zdolności kredytowej do kwoty udzielonego kredytu.

E. J. była osobą sprawującą nadzór nad doradcą kredytowym procedującym wnioski w zakresie ww. umów kredytowych. Podejmowała także ostateczną decyzję w przedmiocie udzielenia kredytu, mając możliwość zapoznania się z całokształtem dokumentacji.

Dowód: zeznania R. P. – k. 362-365, przesłuchanie powódki E. J. – k. 423 w zw. k. 317-320, raport z audytu - szczegółowe zestawienie niezgodności – k. 71-77, dokumentacja kredytowa – k. 80-85

W obszarze badania kredytów dla firm ocena czynników ryzyka określona została oceniona jako wystarczająca mając na uwadze fakt, że kredyty, które zostały udzielone z naruszeniem wewnętrznych przepisów i procedur (w tym, c którzy faktycznie nie mieli zdolności kredytowej) na moment przeprowadzania kontroli były spłacana przez klientów Banku.

Dowód: zeznania P. J. – k. 389-390, k. 393 (transkrypcja k. 398-399) , zeznania J. K. – k. 390-391, k. 393 (transkrypcja k. 399-400)

W obszarze badania rozliczeń, bezpieczeństwa oraz organizacji i administracji ocena czynników ryzyka określona została jako wystarczająca, zaś ocena stosowania mechanizmów kontrolnych jako satysfakcjonująca.

Do momentu przeprowadzenia drugiego audytu E. J. była oceniana przez pracodawcę w formularzach ocen okresowych na poziomie wymaganym (ostatnio w dniu 26 kwietnia 2019 r.).

Dowód: f ormularz oceny pracownika– k. 14-15, k. -17, k. 18-19

Pismem z dnia 15 lipca 2019 r. Bank (...) poinformował Krajowy Związek Zawodowy (...) S.A. o zamiarze wypowiedzenia umowy o pracę E. J.. Pismem z dnia 25 lipca 2019 r. organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy o pracę z E. J..

Dowód: pisma w aktach osobowych powódki część C – k. 4-6

W dniu 16 lipca 2019 r. (już po upływie ocenianego przez (...) okresu) E. J. napisała wiadomość e-mail do D. W., w której wskazała na braki kadrowe w oddziale, konieczność przejęcia wykonywania obowiązków doradcy BH, (...) i brak możliwości wykonywania pracy zgodnie ze swoimi obowiązkami.

W odpowiedzi uzyskała informację, iż wnioski firmowe będą procedowane przez oddziały w G., M. i P..

Dowód: wiadomości mailowa z dnia 16.07.2019 r. – k. 264-265

W piśmie z 26 lipca 2019 r. (...) zawarł oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 13 sierpnia 2012 r. z E. J. z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynie 31 października 2019 r.

Wskazano, że przyczyną uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracy jest utrata zaufania do E. J. jako pracownika pełniącego funkcję kierowniczą, a wywołaną nieprawidłowym wykonywaniem obowiązków pracowniczych i negatywną oceną jakości pracy oraz brakiem poprawy jakości pracy w okresie 2 lat od ostatniej inspekcji Departamentu Audytu Wewnętrznego, co zostało potwierdzone w raportach (...):

- z dnia 15 września 2017 r.

- numer (...)

W oświadczeniu wskazano, iż nieprawidłowe wykonywanie obowiązków pracowniczych polegało na podejmowaniu przez E. J. jako dyrektora Oddziału decyzji kredytowych z naruszeniem przepisów w procesie udzielania i obsługi kredytów, co miało istotny wpływ na wynik oceny zdolności kredytowej lub wiarygodności kredytowej klienta, a w szczególności:

1. Podjęcie decyzji w oparciu o niekompletnie wypełniony wniosek kredytowy, co miało istotny wpływ na wynik oceny wiarygodności kredytowej klienta w przypadku umowy nr (...) z dnia 1 października 2018 r. na kwotę 90.000 zł

- przyjęcie wniosku kredytowego wraz ze wszystkimi załącznikami bez podpisu wnioskodawcy

- brak zgody współmałżonka na zaciągnięcie zobowiązania

- przyjęcie niekompletnie wypełnionego wniosku kredytowego – brak informacji na temat posiadanych rachunków bieżących w innych bankach.

2. Podjęcie decyzji kredytowej w oparciu o niekompletną dokumentację finansową:

a. Umowa nr (...) z dnia 1 października 2018 r. na kwotę 90.000 zł

- opatrzenie dokumentu niezawierającego podpisu klienta adnotacją „zweryfikowane”

- nieprzyjęcie kopii umów kredytowych wraz z obowiązującymi harmonogramami spłat z innych banków;

czym naruszyła Decyzję nr (...) Dyrektora Centrum (...) w sprawie wprowadzenia Metodyki oceny ryzyka kredytowego Banku związane z finansowaniem klientów małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej;

b. Umowa nr (...) z dnia 2 października 2018 r. na kwotę 76.000 zł

- nieprzyjęcie Księgi Przychodów i Rozchodów za okres bieżący

- nieprzyjęcie kopii umowy kredytowej wraz z obowiązującymi harmonogramem spłaty z innego banku albo opinii lub zaświadczenia z innego banku

- przyjęcie dokumentów finansowych bez podpisu klienta

czym naruszono decyzję nr (...) Dyrektora Centrum (...) w sprawie wprowadzenia metodyki oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej;

c. Umowa nr (...) z dnia 21 maja 2018 r. na kwotę 24.400 zł

- przyjęcie niekompletnej deklaracji podatkowej PIT-36L za rok ubiegły (brak załączników uniemożliwia weryfikację czy dochód wykazany w PIT-36L w całości dotyczy tylko i wyłącznie podmiotu, który ubiega się o kredyt,

- przyjęcie dwóch różnych ewidencji środków trwałych za ten sam okres

czym naruszono Decyzję nr (...) Dyrektora Pionu (...) w sprawie wprowadzenia metodyki oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów średnich i małych przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej

3. Podjęcie decyzji kredytowej bez identyfikacji istotnych powiązań z innymi podmiotami gospodarczymi w ramach umowy nr (...) z dnia 21 maja 2018 r. na kwotę 23.400 zł

czym naruszono decyzję nr (...) Dyrektora Pionu (...) w sprawie wprowadzenia „Metodyki oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów średnich i małych przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej”

4. Podjęcie decyzji kredytowej w przypadku nieprawidłowego dokonania oceny ryzyka zewnętrznego:

a. Umowa nr (...) z dnia 1 sierpnia 2018 r. na kwotę 22.000 zł

- brak właściwej weryfikacji operacji na rachunku bieżącym pod kątem podejrzenia prowadzenia fikcyjnej działalności gospodarczej przez klienta lub innych działań o charakterze przestępczym ukierunkowanych na wyłudzenie kredytu w okresie 6 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku na rachunku klienta brak płatności dotyczących deklarowanej przez Klienta działalności gospodarczej

Czym naruszono decyzję nr (...) Dyrektora Pionu (...) w sprawie wprowadzenia „Metodyki oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej”

b. Umowa nr (...) z dnia 1 października 2018 r. na kwotę 90.000 zł

- podjęcie decyzji kredytowej w przypadku przełamania przez doradcę w aplikacji (...) negatywnej oceny ryzyka oszustwa zewnętrznego na pozytywną i potwierdzenia, że przedstawione dokumenty nie wzbudzają podejrzenia co do ich autentyczności i prawdziwości danych w nich zawartych pomimo braku podpsiu Klienta na formularzach i dokumentach finansowych przyjętych do oceny wniosku

czym naruszono decyzję nr (...) Dyrektora Pionu (...) w sprawie wprowadzenia „Metodyki oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej”

5. Podjęcie decyzji pomimo wprowadzenia przez doradcę do aplikacji (...) nieprawidłowych danych dotyczących oceny zdolności kredytowej:

a. Umowa nr (...) z dnia 1 sierpnia 2018 r. na kwotę 22.000 zł

- niezweryfikowanie prawidłowości wprowadzenia przez doradcę do aplikacji (...) danych w zakresie kwoty przychodów ze sprzedaży, co miało wpływ na wynik oceny zdolności kredytowej i spowodowało udzielenie kredytu Klientowi nie posiadającemu zdolności kredytowej do kwoty udzielonego kredytu

b. Umowa nr (...) z dnia 2 października 2018 r. na kwotę 76.000 zł

- niezweryfikowanie prawidłowości wprowadzenia przez doradcę do aplikacji (...) danych w zakresie zobowiązań kredytowych Klienta i podmiotu powiązanego istotnie, co miało wpływ na wynik oceny zdolności kredytowej i spowodowało udzielenie kredytu klientowi nie posiadającemu zdolności kredytowej do kwoty udzielonego kredytu

czym naruszono Decyzję nr (...) Dyrektora Centrum (...) w sprawie wprowadzenia „Metodyki oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej”

c. Umowa nr (...) z dnia 21 maja 2018 r. na kwotę 23.400 zł

- niezweryfikowanie prawidłowości wprowadzenia przez doradcę do aplikacji (...) danych w zakresie kwoty przychodów ze sprzedaży i amortyzacji za okres bieżący, oceny zabezpieczeń, łącznego zaangażowania Banku wobec K. i podmiotów powiązanych, co miało wpływ na wynik oceny zdolności kredytowej i spowodowało udzielenie kredytu klientowi nie posiadającemu zdolności kredytowej do kwoty udzielonego kredytu,

Czym naruszono Decyzję nr (...) (...) w sprawie wprowadzenia „Metodyki oceny ryzyka kredytowego Banku związanego z finansowaniem klientów małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem metody scoringowej”

Dowód: wypowiedzenie umowy o pracę - k. 12-13

Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę wręczono E. J. w dniu 30 lipca 2019 r.

Okoliczność bezsporna

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się bezzasadne.

Zgodnie z treścią przepisu art. 45 § 1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Z kolei na mocy art. 30 § 4 k.p. w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy.

Powódka nie kwestionowała konkretności przyczyny wypowiedzenia, lecz prawdziwość tej przyczyny. Należy zauważyć przy tym, że przyczyna wypowiedzenia nie musi mieć szczególnej wagi, czy nadzwyczajnej doniosłości, skoro wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązania bezterminowego stosunku pracy (tak w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 1997r., I PKN 419/97, OSN 1998/20/598). Wypowiedzenie umowy o pracę stanowi normalny sposób rozwiązania umowy o pracę i jako takie nie wymaga stwierdzenia winy pracownika, a jedynie musi być ono uzasadnione (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 1979r., PRN 32/79, publ. w LEX nr 14491). Brak oczekiwanej przez pracodawcę dbałości, staranności i uwagi w wykonywaniu obowiązków pracowniczych uzasadnia wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 1997r., I PKN 419/97, OSNP 1998/20/598). Wynikający z treści art. 45 k.p. wymóg zasadności wypowiedzenia chroni pracownika przed arbitralnością pracodawcy. Dlatego przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę musi być konkretna i rzeczywista. Nie znaczy to, iż ma być szczególnej wagi, nadzwyczajnej doniosłości, wyjątkowego znaczenia. Te ostatnie są bowiem podstawą jej rozwiązania bez wypowiedzenia. Uzasadniać wypowiedzenie może nawet jednorazowe zdarzenie ważące negatywnie na ocenie sumienności pracownika. Bez znaczenia dla oceny zasadności wypowiedzenia są przyczyny (źródła) nieprawidłowych zachowań pracownika. O zasadności wypowiedzenia decydują obiektywnie stwierdzone fakty nieprawidłowego wykonywania obowiązków pracowniczych. Zawinione naruszenie tychże obowiązków stanowi bowiem podstawę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, czyli środka znacznie dalej idącego.

Wypowiedzenie umowy o pracę powódki – przy tak ujętych podstawach jego oceny, okazało się zgodnym z prawem.

Pozwany jako zasadniczą przyczynę wypowiedzenia wskazał utratę zaufania spowodowaną nieprawidłowym wykonywaniem obowiązków pracowniczych, negatywną oceną jakości pracy oraz brakiem poprawy jakości pracy w okresie 2 lat w obszarze kredytów dla firm ((...)). W wypowiedzeniu zawarto przy tym przykładowy, ale jednocześnie szczegółowy katalog nieprawidłowości, które zdaniem pracodawcy obciążały powódkę. Przyczyna ta okazała się prawdziwa i uzasadniająca zakończenie stosunku pracy przez pracodawcę w trybie wypowiedzenia. Powódka nie wskazała przy tym innej przyczyny, w związku z którą pracodawca miałby dokonać wypowiedzenia jej umowy o pracę.

Przyczyny utraty zaufania do powódki jako dyrektora Oddziału pozwanego Banku wskazane przykładowo w wypowiedzeniu stanowiły w istocie powtórzenie wyników audytu przeprowadzonego w placówce prowadzonej przez powódkę. Zauważyć przy tym należy, iż powódka w zasadniczej mierze nie kwestionowała wyników samego audytu, zauważonych w nim uchybień i nieprawidłowości dotyczących procedury udzielenia kredytu. Uchybienia przypisane do konkretnych umów wymienione zostały w stanie faktycznym nie wymagają zatem powtórzenia. Przypomnieć jednak należy, że koncentrowały się one z jednej strony na nieprawidłowościach w zakresie poszczególnych etapów procedowania nad wnioskiem kredytowym (przyjmowanie dokumentów, wprowadzanie danych do systemu, weryfikowanie danych), z drugiej zaś dotyczyły finalnej decyzji o udzieleniu kredytu. Rozróżnienie to jest przy tym istotne z punktu widzenia obowiązków spoczywających na dyrektorze oddziału, a zatem tego co faktycznie może obciążać powódkę.

Zasadniczy zarzut powódki wobec wypowiedzenia dotyczył braku możliwości przypisania jej odpowiedzialności za nieprawidłowe działanie pracowników procedujących wnioski kredytowe. Uzasadnieniem do tego miał zaś być m.in. brak określonego zakresu obowiązków, a także brak wystarczającej liczby szkoleń i pomocy ze strony pracodawcy.

Nie sposób zgodzić się z twierdzeniami podniesionymi w pozwie, iż brak jest podstaw, aby obciążać powódkę błędami pracowników oddziału. W tym zakresie odwołać się należy do zakresu obowiązków dyrektora oddziału, który wbrew twierdzeniom powódki, został szczegółowo określony w regulaminie organizacyjnym oddziału. I tak, zgodnie z regulaminem organizacyjnym oddziału, dyrektor oddziału odpowiada m.in. za: zapewnienie obsługi klientów zgodnie z przepisami wewnętrznymi banku, zapewnienie funkcjonowania weryfikacji bieżącej i okresowej oraz nadzór nad przestrzeganiem przez pracowników oddziału przepisów wewnętrznych Banku oraz powszechnie obowiązujących przepisów prawa, zapewnianie obsługi reklamacji, wniosków oraz odwołań klientów oraz informowanie dyrektora ds. sprzedaży i dyrektora regionu o występujących zagrożeniach mogących naruszyć interes i reputację Banku.

Z powyższego wynika zatem, iż rolą dyrektora oddziału jest sprawowanie nadzoru nad pracownikami i obsługą klientów. Okoliczność, iż powódka taki nadzór sprawowała nie była przy tym w zasadzie sporna. Wskazują na to m.in. twierdzenia samej powódki (np. k. 318 – „pomagałam pracownikowi wprowadzać dokumenty do systemu”) jak i zeznania świadka R. P.. Okolicznością bezsporną, potwierdzoną nadto zapisami metodyk (tak np. k. 166 – rubryka „podjęcie decyzji kredytowej” ust. 2), było także to, że dyrektor oddziału uczestniczył w samym procesie decyzyjnym udzielenia kredytu, a w istocie do niego należała ostateczna decyzja kredytowa. Praktyka taka funkcjonowała także w oddziale kierowanym przez powódkę, a podstawą do tego był zawarty w regulaminie organizacyjnym oddziału obowiązek nadzoru.

Wskazane wyżej obowiązki powódki wiązały się zatem z prześledzeniem całej procedury rozpatrzenia wniosku kredytowego i zweryfikowania działania pracowników. Co prawda obowiązek taki nie został wprost wysłowiony w regulaminie organizacyjnym oddziału, jednak niewątpliwie wynikał z powinności nadzoru nad pracownikami oraz z konieczności podjęcia ostatecznej decyzji w przedmiocie wniosku kredytowego. Wynika też z zeznań świadków D. W. i T. C.. W tym stanie rzeczy bezzasadne są zarzuty powódki wskazujące na brak możliwości obciążenia jej uchybieniami popełnionymi przez pracowników. Istota nadzoru sprowadzała się bowiem do czuwania nad ewentualnymi błędami popełnionymi przez doradcę klienta firmowego. Ostatecznym przejawem nadzoru było zaś podjęcie decyzji kredytowej zgodnej z przepisami prawa wewnętrznego oraz powszechnie obowiązującego. Tym samym ewentualne niedokładności, przeoczenia i błędy popełnione przez doradcę, a niedostrzeżone przez dyrektora obciążały ostatecznego decydenta – a zatem dyrektora oddziału. Zależność ta dostrzeżona została zresztą w samym oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy. W treści oświadczenia powódce przypisano bowiem nie poszczególne uchybienia popełnione w trakcie procedowania (np. wadliwe wprowadzenie danych do aplikacji (...), przyjęcie wniosku o kredyt bez podpisu), a „podjęcie decyzji kredytowej” obarczonej takimi błędami (np. decyzja wydana w oparciu o niekompletne dokumenty). W tym zatem znaczeniu podane przez pracodawcę przyczyny szczegółowe są niewątpliwie prawdziwe. Powódka z racji zajmowanego stanowiska kierowniczego odpowiadała za finalny proces, a zatem poszczególne uchybienia w procedowaniu wynikające z nierespektowania zapisów metodyk, wprowadzonych przez pracodawcę, są dla niej obciążające. W takim też znaczeniu metodyki określające sposób procedowania z wnioskami kredytowymi uszczegóławiały obowiązki powódki. Co prawda poszczególne zapisy skierowane są bezpośrednio do doradcy kredytowego, niemniej jednak dotyczą także osoby sprawującej nadzór nad pracą doradcy. W ocenie Sądu zakres obowiązków powódki był zatem jasny. Trudno bowiem oczekiwać, aby pracodawca rekrutując dyrektora oddziału określał krok po kroku każde jego zadanie. Istota stanowiska kierowniczego sprawdza się bowiem do nadzoru, organizowania pracy podległych pracowników i czuwania nad realizacją zadań jednostki. Prezentowanie kazuistycznych wskazówek i zaleceń niweczyłoby sens powoływania dyrektora oddziału.

Powódka nie odniosła się merytorycznie do poszczególnych uchybień wskazanych w audycie, a nadto wyraźnie ich nie zakwestionowała (a niekiedy wprost przyznała – „mogło być tak, że wniosek kredytowy był niepodpisany” – k. 319). Sąd nie znalazł przy tym powodów, aby poszczególne uchybienia zawarte w raporcie kwestionować. Okoliczności wskazane w raporcie znalazły także częściowe potwierdzenie w zeznaniach R. P., (która m.in. przyznała, iż nie wzięła podpisu na jednym z wniosków kredytowych) a nadto w dokumentach kredytowych (k. 80-99).

Mając na uwadze powyższe uznać należało, iż poszczególne, konkretne uchybienia wskazane w wypowiedzeniu umowy o pracę faktycznie zaistniały. Powódka nie dochowując należytego nadzoru nad działaniem pracowników, a w konsekwencji podejmując decyzje kredytowe nienależycie wykonywała swoje obowiązki. Naruszyła przy tym przepisy wewnętrzne dotyczące procedowania z wnioskami kredytowymi (metodykami). Uchybienia nie były przy tym jednostkowe i nie miały incydentalnego charakteru. Przykładowo w zakresie wprowadzenia do aplikacji niewłaściwych danych o zdolności kredytowej stwierdzono 6 błędów na próbie 8 kredytów. Waga poszczególnych uchybień była zróżnicowana. Wystąpiły także nieprawidłowości dotyczące kwestii elementarnych z punktu widzenia procedury udzielenia kredytu, przykładowo brak podpisu na wnioskach kredytowych. Wystąpiły także uchybienia wpływające bezpośrednio na ocenę zdolności kredytowej klienta (np. wprowadzenie do systemu oceniającego ryzyko kredytowe nieprawidłowej kwoty przychodów ze sprzedaży). W rezultacie tych uchybień o większym znaczeniu niewątpliwie istniało niebezpieczeństwo udzielenia kredytu osobie nieposiadającej zdolności kredytowej, a w konsekwencji narażenie pracodawcy na powstanie szkody, choć nie jest to element niezbędny dla oceny prawidłowości dokonania przez pracodawcę wypowiedzenia umowy o pracę (inaczej niż w przypadku rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia).

Należy wyjaśnić w ślad za zeznaniami świadków P. J. i J. K. (audytorów), że dokonana w audycie ocena czynników ryzyka w obszarze kredytów dla firm jako wystarczająca przy jednoczesnej krytycznej ocenie mechanizmów kontrolnych w tym obszarze wynika jedynie z faktu, iż kredyty, które zostały udzielone w nieprawidłowy sposób w ocenianym okresie były przez klientów spłacane, przy czym było tak na moment dokonania kontroli i nie wiadomo jak będzie się ta sytuacja kształtowała w przyszłości.

Dokonując oceny prawidłowości wypowiedzenia umowy o pracę, trzeba mieć na uwadze, że powódka zajmowała kierownicze stanowisko i uchybienia przypisane powódce należy oceniać miarą właściwą dla osoby sprawującej funkcję kierowniczą. Każdy pracownik ma obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy, niemniej jednak pracodawca powierzając powódce stanowisko dyrektora oddziału miał prawo wymagać staranności szczególnej. Dodać także należy, iż co do zasady wypowiedzenie stanowi normalny sposób rozwiązania stosunku pracy między stronami. Ewentualna utrata zaufania pracodawcy względem pracownika sprawującego stanowisko kierownicze nie musi być zatem spowodowana rażącym naruszeniem podstawowego obowiązku pracowniczego. Z tego też względu uznać należy, iż odwołanie się przez pracodawcę w treści wypowiedzenia do wyników audytu, a także podanie szczegółowych uchybień zarzucanych powódce, uzasadniało w rzeczywistości utratę zaufania względem powódki jako pracownika kierującego oddziałem.

Drugim z zarzutów podnoszonym przez powódkę mającym podważyć zasadność wypowiedzenia była okoliczność braku odpowiednich szkoleń w zakresie obsługi systemu i procedowania z wnioskami kredytowymi dla firmy. W ocenie powódki pracownicy oddziału zostali „pozostawieni sami sobie”, co przełożyło się na popełnione uchybienia i błędy w obsłudze wniosków kredytowych. Odnosząc się w pierwszej kolejności do liczby i tematyki szkoleń przeprowadzonych przez pracodawcę zauważyć należy, iż był to w istocie jedyny element sporny między stronami w zakresie stanu faktycznego. Powódka utrzymywała, iż po objęciu stanowiska w 2014 r. pierwsze szkolenie jakie przeszła miało miejsce w 2016 r. W tym też zakresie pozwany nie przedstawił żadnego dowodu przeciwnego, stąd też nie było przeszkód, aby uznać twierdzenia powódki za wiarygodne. Z przedłożonego przez pozwanego wykazu szkoleń dotyczącego oddziału w C. wynika natomiast, iż w okresie od października 2017 r. do marca 2019 r. (a więc również w okresie poprzedzającym oceniany okres) powódka uczestniczyła w sześciu szkoleniach, w tym w co najmniej w trzech dotyczących problematyki kredytów mikro, małych, średnich przedsiębiorców. Ponadto twierdzenia powódki dotyczące braku odpowiedniej ilości szkoleń i zgłaszanych problemów dotyczących obsługi kredytów dla firm mogą dziwić tym bardziej, że powódka nie wzięła udziału w trzydniowym szkoleniu dotyczącym (...) (w dniach 6-8 listopada 2018 r.). Nie wgłębiając się natomiast w samą jakość merytoryczną szkoleń i ich przydatność do zażegnania problemów powódki z nadzorem nad procesem udzielania kredytów, należy podkreślić, iż nie sposób czynić w tych okolicznościach pracodawcy zarzutu odnośnie niewystarczającej liczby szkoleń. Wynika to z samej istoty stanowiska kierowniczego jakie zajmowała powódka i co istotne, na które dobrowolnie aplikowała. Praca na stanowisku kierowniczym wiąże się bowiem nie tylko z większym wynagrodzeniem, ale także co do zasady ze zwiększoną odpowiedzialnością, koniecznością podejmowania decyzji i większą ilością pracy. Z tych też względów pracodawca ma prawo oczekiwać określonego poziomu umiejętności, kompetencji, zaangażowania oraz samodzielności od pracownika. Powódka aplikując na ww. stanowisko zdawała sobie sprawę z konieczności sprawowania nadzoru nad obsługą kredytów dla firm. W tych okolicznościach, w ocenie Sądu, nie jest zasadne przerzucanie na pracodawcę ciężaru zapewnienia powódce szczegółowego szkolenia w zakresie obsługi kredytów (...). Pracodawca zatrudniając powódkę legitymującą się wieloletnim doświadczeniem w pracy w bankowości miał podstawy do oczekiwania odpowiedniego do stanowiska poziomu umiejętności. Zakres kompetencji powódki nie był zresztą przedmiotem zarzutu względem powódki przez okres 4 lat wykonywania funkcji dyrektora, pomimo niesatysfakcjonującego wyniku audytu w 2017 r. Ponadto pracodawca, reagując na zgłaszane postulaty, zapewnił powódce uczestnictwo w szkoleniach, co ostatecznie nie przyniosło jednak rezultatu, z uwagi na drugi niesatysfakcjonujący wynik audytu. Fakt, iż poziom szkoleń nie był w ocenie powódki wystarczający, a nadto ich ilość była zbyt mała, nie może jednak być czynnikiem wskazującym na uchybienie pracodawcy. Odmienną miarą trzeba bowiem oceniać pracownika zajmującego stanowisko kierownicze niż pracownika szeregowego. Nie jest jednak rolą Sądu ocena w przedmiotowym postępowaniu sytuacji pracowników oddziału powódki. To na powódce ciążył bowiem obowiązek ewentualnego korygowania błędów pracowników.

Odnośnie twierdzeń powódki, iż nieprawidłowości stwierdzone w audycie wynikały z braku wystarczającej liczby pracowników, podkreślić należy, iż okoliczności dotyczące braków kadrowych w oddziale znalazły potwierdzenie w zeznaniach pracowników pozwanego. Bezspornym jednak było, że wakat w oddziale nie dotyczył stanowiska doradcy kredytowego dla firm, a to przecież w głównej mierze nieprawidłowości w zakresie kredytów (...) stanowiły przyczynę negatywnego wyniku audytu i wypowiedzenia. Nie jest przy tym bez znaczenia, że mniejsza ilość pracowników przekładała się na większe przeciążenie całego oddziału. Za wiarygodne zatem można uznać zeznania R. P., która wskazała, że przez okres około miesiąca pracowała niejako na dwóch stanowiskach. Problemy kadrowe uwidoczniły się w szczególności w połowie 2019 r. (już po ocenianym okresie) kiedy to powódka wystosowała (mailem) apel o pomoc kadrową do przełożonego. W ocenie Sądu brak pełnej obsady nie może jednak stanowić okoliczności wyłączającej odpowiedzialność powódki za należyty nadzór nad pracownikami. Powódka nie wykazała bowiem, aby przeciążenie kadrowe w okresie powstania uchybień opisanych w audycie było tego rodzaju, iż uniemożliwiał jej rzetelne nadzorowanie pracy doradcy kredytów dla firm. Z zeznań M. R. wynika natomiast, że problem kadrowy dotyczył co do zasady tylko jednego stanowiska (doradcy - kasjera).

Faktu niezadowolenia pracodawcy z pracy powódki nie neguje również treść ocen okresowych powódki, w tym ostatniej za okres od 11 marca 2018 r. do 10 marca 2019 r. Powódka co do zasady została oceniana na poziomie wymaganym. Co jednak istotne, ostatnia ocena miała miejsce 26 kwietnia 2019 r., a zatem jeszcze przed sporządzeniem raportu z audytu (18 czerwca 2019 r.).

W ocenie Sądu wypowiedzenie powódce umowy o pracę nie może być także uznane za środek nadmierny w stosunku do stwierdzonych nieprawidłowości. Jak wskazano wyżej, wypowiedzenie to podstawowy sposób rozwiązania stosunku pracy z woli jednej ze stron. Niewątpliwie w zakresie przyczyn uzasadniających wypowiedzenie wskazać można nienależyte wykonywanie obowiązków pracowniczych i w konsekwencji utratę zaufania pracodawcy do pracownika. W ocenie Sądu utrata zaufania pracodawcy do pracownika zajmującego kierownicze uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę nawet wtedy, gdy nie można pracownikowi przypisać winy w określonym zachowaniu, jednakże obiektywnie nosi ono cechy naruszenia obowiązków pracowniczych w zakresie dbałości o dobro lub mienie pracodawcy.

W realiach niniejszej sprawy przyczyna wypowiedzenia okazała się prawdziwa, konkretna i dotyczaca niekiedy uchybień o charakterze podstawowym co w przypadku osoby kierującej oddziałem pracodawcy może podważać zaufanie. Uprawniało to zatem pracodawcę do podjęcia decyzji o zmianie dyrektora oddziału i wypowiedzenia powódce umowy o pracę. Ocena pracodawcy w zakresie skorzystania z podstawowego sposobu rozwiązania umowy o pracę winna być przy tym dokonywana w odniesieniu do konkretnego przypadku. Stąd też zarzuty powódki wskazujące, iż poprzedni dyrektor nie został zwolniony mimo dużo poważniejszych uchybień, nie mogą podważać zasadności wypowiedzenia. Pracodawca może bowiem zasadnie wypowiedzieć umowę o pracę w ramach realizacji zasady doboru pracowników w sposób zapewniający najlepsze wykonywanie realizowanych zadań, jeżeli może przewidzieć, że zatrudnienie nowych pracowników pozwoli na osiąganie lepszych rezultatów pracy. Należy też zauważyć, że pracodawca nie od razu zdecydował się na dokonanie wypowiedzenia umowy o pracę powódki Po negatywnym audycie w 2017 r. dał powódce niejako szansę powódce na poprawę wyników pracy, lecz w strategicznym dla Banku (jak wynika z zeznań T. C.) obszarze kredytów dla firm ( (...)) ocena mechanizmów kontrolnych po audycie w 2019 r. nadal pozostała krytyczna. Nie zmienia tego fakt, iż ocena w innych obszarach uległa poprawie.

W tym stanie rzeczy powództwo powódki, sprecyzowane ostatecznie jako żądanie zasądzenia odszkodowania, należało oddalić.

Stan faktyczny w sprawie ustalono na podstawie wszystkich dowodów osobowych oraz dokumentów zgromadzonych w sprawie. Tworzyły one wspólną całość i wzajemnie korespondowały ze sobą i uzupełniały się. Nie było powodów, aby części z nich odmawiać wiarygodności.

Powódka przegrała sprawę w całości, a zatem zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, powinna zwrócić pozwanemu koszty zastępstwa procesowego. Pozwany korzystał z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, a zatem mógł domagać się zwrotu kosztów jego wynagrodzenia. Stawka minimalna wynagrodzenia w niniejszej sprawie wynosi 180 zł i ustalona została na podstawie § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. W ocenie Sądu w takiej też kwocie należało zasądzić wynagrodzenie na rzecz pozwanego. Uzasadnienie pozwanego odnośnie wniosku o zasądzenie wynagrodzenia powyżej stawki minimalnej ograniczało się do stwierdzenia dużego nakładu pracy przy sporządzeniu odpowiedzi na pozew. Nie kwestionując wartości merytorycznej odpowiedzi na pozew, należy podkreślić, że zasądzenie wynagrodzenia powyżej stawki minimalnej jest wyjątkiem od zasady. Przedmiotowa sprawa pomimo obszerności aktów wewnętrznych pracodawcy nie jest skomplikowana pod względem dowodowym (także z tego względu, że stan faktyczny w zasadniczej części był niesporny). Nie była to także sprawa wymagająca wielu terminów rozpraw, czy też ponadprzeciętnej aktywności pełnomocnika. Z tego też względu, Sąd nie dopatrzył się okoliczności przemawiających za zasądzeniem wynagrodzenia powyżej stawki minimalnej.

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE